[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.37,0:00:07.48,Default,,0000,0000,0000,,We zijn op San Giorgio Maggiore
Dialogue: 0,0:00:07.48,0:00:10.63,Default,,0000,0000,0000,,aan de overkant van het Grote Kanaal van San Marco in Venetië.
Dialogue: 0,0:00:10.63,0:00:13.82,Default,,0000,0000,0000,,En we kijken naar Tintoretto's "Het laatste avondmaal".
Dialogue: 0,0:00:13.82,0:00:16.94,Default,,0000,0000,0000,,Het hangt in het heiligdom van de kerk -
Dialogue: 0,0:00:16.94,0:00:18.18,Default,,0000,0000,0000,,aan de rechter muur.
Dialogue: 0,0:00:18.18,0:00:19.38,Default,,0000,0000,0000,,Het is groots.
Dialogue: 0,0:00:19.38,0:00:21.66,Default,,0000,0000,0000,,Het is zo'n ontraditionele versie van
Dialogue: 0,0:00:21.66,0:00:23.82,Default,,0000,0000,0000,,dit onderwerp - erg maniëristisch
Dialogue: 0,0:00:23.82,0:00:26.31,Default,,0000,0000,0000,,We zijn zo gewend om te kijken naar Leonardo da Vinci's
Dialogue: 0,0:00:26.31,0:00:28.06,Default,,0000,0000,0000,,Laatste Avondmaal in Milaan
Dialogue: 0,0:00:28.06,0:00:29.41,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een schilderij waar de tafel
Dialogue: 0,0:00:29.41,0:00:31.50,Default,,0000,0000,0000,,schuin horizontaal is getekend -
Dialogue: 0,0:00:31.50,0:00:33.52,Default,,0000,0000,0000,,Wat een Renaissance voorbeeld is
Dialogue: 0,0:00:33.52,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,van het gebruik van het linear perspectief -
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:36.91,Default,,0000,0000,0000,,met Christus als het verdwijnpunt -
Dialogue: 0,0:00:36.91,0:00:38.32,Default,,0000,0000,0000,,in het midden van het schilderij -
Dialogue: 0,0:00:38.32,0:00:40.11,Default,,0000,0000,0000,,aan het midden van de tafel.
Dialogue: 0,0:00:40.11,0:00:42.40,Default,,0000,0000,0000,,En hier is alles scheef.
Dialogue: 0,0:00:42.40,0:00:46.69,Default,,0000,0000,0000,,En Leonardo gebruikt natuurlijk licht - zonder halo's.
Dialogue: 0,0:00:46.69,0:00:48.36,Default,,0000,0000,0000,,Christus is omlijnd door een raam.
Dialogue: 0,0:00:48.36,0:00:52.77,Default,,0000,0000,0000,,Maar hier gloeit het figuur van Christus
Dialogue: 0,0:00:52.77,0:00:56.01,Default,,0000,0000,0000,,als teruggave naar spiritueel symbolisme.
Dialogue: 0,0:00:56.01,0:00:59.37,Default,,0000,0000,0000,,En het spirituele doordringt de hele ruimte van het schilderij
Dialogue: 0,0:00:59.37,0:01:01.74,Default,,0000,0000,0000,,op een erg duidelijke manier.
Dialogue: 0,0:01:01.74,0:01:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Licht staat centraal om dit schilderij te begrijpen.
Dialogue: 0,0:01:04.30,0:01:06.28,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn maar twee lichtbronnen hier
Dialogue: 0,0:01:06.28,0:01:08.37,Default,,0000,0000,0000,,in dit zeer donkere schilderij.
Dialogue: 0,0:01:08.37,0:01:09.94,Default,,0000,0000,0000,,Dichter bij ons, bovenaan links,
Dialogue: 0,0:01:09.94,0:01:11.17,Default,,0000,0000,0000,,zie je een lantaarn,
Dialogue: 0,0:01:11.17,0:01:13.06,Default,,0000,0000,0000,,die gewoon danst in het licht,
Dialogue: 0,0:01:13.06,0:01:14.83,Default,,0000,0000,0000,,en vlamt en rookt.
Dialogue: 0,0:01:14.83,0:01:17.29,Default,,0000,0000,0000,,En dan is er een goddelijke eminantie.
Dialogue: 0,0:01:17.29,0:01:20.12,Default,,0000,0000,0000,,En door die lamp, bovenin links,
Dialogue: 0,0:01:20.12,0:01:21.93,Default,,0000,0000,0000,,zijn de engelen verlicht.
Dialogue: 0,0:01:21.93,0:01:24.62,Default,,0000,0000,0000,,En we zien ze over het hele plafond zweven.
Dialogue: 0,0:01:24.62,0:01:27.21,Default,,0000,0000,0000,,Dat is niet de Renaissance-manier van
Dialogue: 0,0:01:27.21,0:01:31.16,Default,,0000,0000,0000,,hoe je het spirituele door het natuurlijke
Dialogue: 0,0:01:31.16,0:01:32.52,Default,,0000,0000,0000,,door het reeële aangeeft.
Dialogue: 0,0:01:32.52,0:01:35.91,Default,,0000,0000,0000,,Nu, Tintoretto is niet bang op engelen te schilderen.
Dialogue: 0,0:01:35.91,0:01:38.07,Default,,0000,0000,0000,,Er is een soort van goddelijke openbaring.
Dialogue: 0,0:01:38.07,0:01:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Het licht dat straalt
Dialogue: 0,0:01:39.80,0:01:43.14,Default,,0000,0000,0000,,uit Christus zijn halo ziet er redelijk sterk uit.
Dialogue: 0,0:01:43.14,0:01:44.26,Default,,0000,0000,0000,,Als je naar de vrouw die
Dialogue: 0,0:01:44.26,0:01:45.99,Default,,0000,0000,0000,,knielt op de voorgrond kijkt -
Dialogue: 0,0:01:45.99,0:01:47.14,Default,,0000,0000,0000,,een beetje aan de rechterkant -
Dialogue: 0,0:01:47.14,0:01:48.51,Default,,0000,0000,0000,,dan zul je zien dat, in Christus' licht,
Dialogue: 0,0:01:48.51,0:01:50.82,Default,,0000,0000,0000,,haar hoofd in een diepe schaduw gehuld wordt
Dialogue: 0,0:01:50.82,0:01:53.56,Default,,0000,0000,0000,,die een diagonaal die richting Christus wijst creeërd.
Dialogue: 0,0:01:53.56,0:01:55.66,Default,,0000,0000,0000,,En de apostelen rond de tafel
Dialogue: 0,0:01:55.66,0:01:57.41,Default,,0000,0000,0000,,hebben ook halos van het licht -
Dialogue: 0,0:01:57.41,0:02:00.28,Default,,0000,0000,0000,,alhoewel ze kleiner zijn dan het licht van Christus.
Dialogue: 0,0:02:00.28,0:02:02.41,Default,,0000,0000,0000,,Maar dit schilderij gaat over energie.
Dialogue: 0,0:02:02.41,0:02:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat over drama.
Dialogue: 0,0:02:03.52,0:02:06.60,Default,,0000,0000,0000,,Kijk naar hoe de primaire diagonaal van de tafel
Dialogue: 0,0:02:06.60,0:02:09.11,Default,,0000,0000,0000,,ons met ongelooflijke snelheid terugbrengt
Dialogue: 0,0:02:09.12,0:02:10.52,Default,,0000,0000,0000,,naar het verdwijntpunt
Dialogue: 0,0:02:10.52,0:02:12.30,Default,,0000,0000,0000,,in de rechterbovenhoek van het schilderij.
Dialogue: 0,0:02:12.30,0:02:13.45,Default,,0000,0000,0000,,En eigenlijk ben ik niet eens zeker
Dialogue: 0,0:02:13.45,0:02:16.09,Default,,0000,0000,0000,,dat dat de correcte manier is om linear perspectief te gebruiken.
Dialogue: 0,0:02:16.09,0:02:18.17,Default,,0000,0000,0000,,De tafel kantelt naar voren -
Dialogue: 0,0:02:18.17,0:02:20.10,Default,,0000,0000,0000,,Zo dat hij niet zo nauw speelt met
Dialogue: 0,0:02:20.10,0:02:23.79,Default,,0000,0000,0000,,de ideeën die zo kritiek waren
Dialogue: 0,0:02:23.79,0:02:25.72,Default,,0000,0000,0000,,in de Renaissance -
Dialogue: 0,0:02:25.72,0:02:27.35,Default,,0000,0000,0000,,zoals linear perspectief.
Dialogue: 0,0:02:27.35,0:02:29.73,Default,,0000,0000,0000,,Picturale ruimtes lijken lettelijk aan hun eind.
Dialogue: 0,0:02:29.73,0:02:33.01,Default,,0000,0000,0000,,De ruimte stijgt zo snel, zo dramatisch,
Dialogue: 0,0:02:33.01,0:02:33.92,Default,,0000,0000,0000,,en zo snel.
Dialogue: 0,0:02:33.92,0:02:37.24,Default,,0000,0000,0000,,En de vorm zelf lijkt opgelost te zijn
Dialogue: 0,0:02:37.24,0:02:40.43,Default,,0000,0000,0000,,door de kracht van zijn lijn en kleur.
Dialogue: 0,0:02:40.43,0:02:41.84,Default,,0000,0000,0000,,Tintoretto zei dat het zijn doel was om
Dialogue: 0,0:02:41.84,0:02:44.95,Default,,0000,0000,0000,,twee verschillende tradities te verenigen;
Dialogue: 0,0:02:44.95,0:02:46.43,Default,,0000,0000,0000,,die van de Florentijnse Renaissance
Dialogue: 0,0:02:46.43,0:02:47.54,Default,,0000,0000,0000,,en die van de Venetiaanse Renaissance -
Dialogue: 0,0:02:47.54,0:02:51.37,Default,,0000,0000,0000,,en de lijn van de Toscaanse traditie van Michelangelo
Dialogue: 0,0:02:51.37,0:02:52.77,Default,,0000,0000,0000,,en de kleur van Titian.
Dialogue: 0,0:02:52.77,0:02:55.64,Default,,0000,0000,0000,,Hij had een teken geschreven op de muur van zijn studio
Dialogue: 0,0:02:55.65,0:02:57.18,Default,,0000,0000,0000,,die dat exact beschreef.
Dialogue: 0,0:02:57.18,0:02:58.27,Default,,0000,0000,0000,,Als ik naar dit schilderij kijk
Dialogue: 0,0:02:58.27,0:03:00.09,Default,,0000,0000,0000,,voel ik me alsof ik verschillende kanten wordt opgetrokken.
Dialogue: 0,0:03:00.09,0:03:02.43,Default,,0000,0000,0000,,Ik voel me voortgetrokken door de snelheid
Dialogue: 0,0:03:02.43,0:03:05.02,Default,,0000,0000,0000,,van de orthogonalen van deze tafel.
Dialogue: 0,0:03:05.02,0:03:08.20,Default,,0000,0000,0000,,En dan voel ik me aangetrokken door het licht rond Christus.
Dialogue: 0,0:03:08.20,0:03:11.02,Default,,0000,0000,0000,,En dan voel ik ook dat er aan mij getrokken wordt door de
Dialogue: 0,0:03:11.02,0:03:13.11,Default,,0000,0000,0000,,anekdotische details die rond deze periferie staan.
Dialogue: 0,0:03:13.11,0:03:15.74,Default,,0000,0000,0000,,Het figuur dat eten serveert aan de rechterkant, bijvoorbeeld.
Dialogue: 0,0:03:15.74,0:03:17.14,Default,,0000,0000,0000,,Of in de voorgrond.
Dialogue: 0,0:03:17.14,0:03:20.80,Default,,0000,0000,0000,,Of de apostelen die op elkaar reageren en praten met elkaar,
Dialogue: 0,0:03:20.80,0:03:22.08,Default,,0000,0000,0000,,na Christus zijn woorden;
Dialogue: 0,0:03:22.08,0:03:23.98,Default,,0000,0000,0000,,"Neem dit brood, als mijn lichaam," en,
Dialogue: 0,0:03:23.98,0:03:25.79,Default,,0000,0000,0000,,"Neem deze wijn, als mijn bloed"
Dialogue: 0,0:03:25.79,0:03:28.37,Default,,0000,0000,0000,,en Christus stond op en draaide zich om.
Dialogue: 0,0:03:28.37,0:03:29.19,Default,,0000,0000,0000,,En het lijkt erop dat hij brood aanbied.
Dialogue: 0,0:03:29.19,0:03:31.37,Default,,0000,0000,0000,,En dus hebben we letterlijke enactment
Dialogue: 0,0:03:31.37,0:03:32.31,Default,,0000,0000,0000,,van de Euchasterie.
Dialogue: 0,0:03:32.31,0:03:33.59,Default,,0000,0000,0000,,Het is veel meer actief.
Dialogue: 0,0:03:33.59,0:03:35.59,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil terug gaan naar het idee van het anekdotische.
Dialogue: 0,0:03:35.59,0:03:36.69,Default,,0000,0000,0000,,Ja, de vrouw serveert eten.
Dialogue: 0,0:03:36.69,0:03:39.27,Default,,0000,0000,0000,,Maar zie dat ze naar de mand reikt.
Dialogue: 0,0:03:39.27,0:03:42.50,Default,,0000,0000,0000,,En de kat kijkt ook naar de mand.
Dialogue: 0,0:03:42.50,0:03:44.87,Default,,0000,0000,0000,,Er is een soort plechtig gebeurtenis die plaats vind.
Dialogue: 0,0:03:44.87,0:03:46.86,Default,,0000,0000,0000,,En toch, op het zelfde moment, is het omringd
Dialogue: 0,0:03:46.86,0:03:48.72,Default,,0000,0000,0000,,door de elementen die gewoonweg niet belangrijk zijn.
Dialogue: 0,0:03:48.72,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,En dit een menselijke gebeurtenis maken.
Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:54.98,Default,,0000,0000,0000,,Dat is zo. Ze maakt het, op een manier, meer echt
Dialogue: 0,0:03:54.98,0:03:57.85,Default,,0000,0000,0000,,dan de zichzelf beperkende, harmonieuze, gebalanceerde
Dialogue: 0,0:03:57.85,0:04:00.37,Default,,0000,0000,0000,,beeld dat Leonardo ons geeft van het Laatse Avondmaal.
Dialogue: 0,0:04:00.37,0:04:02.31,Default,,0000,0000,0000,,En dat is wat ik zo absurd vind
Dialogue: 0,0:04:02.31,0:04:04.49,Default,,0000,0000,0000,,aan dit donkere schilderij.
Dialogue: 0,0:04:04.49,0:04:07.83,Default,,0000,0000,0000,,En met al zijn plechtigheid - ja - maar met al zijn energie
Dialogue: 0,0:04:07.83,0:04:10.52,Default,,0000,0000,0000,,in dit milieu
Dialogue: 0,0:04:10.52,0:04:14.24,Default,,0000,0000,0000,,van de kerk door Palladio - San Giorgio Maggiore
Dialogue: 0,0:04:14.24,0:04:17.65,Default,,0000,0000,0000,,We zijn in een zuiver, wit gebouw.
Dialogue: 0,0:04:17.65,0:04:20.72,Default,,0000,0000,0000,,En toch is dit schilderij zo donker en zo mysterieus.
Dialogue: 0,0:04:20.72,0:04:23.76,Default,,0000,0000,0000,,En toch heeft Paladio ons alles duidelijk gemaakt.
Dialogue: 0,0:04:23.76,0:04:27.59,Default,,0000,0000,0000,,Met zijn klassiekheid, zijn volgorde, zijn precisie, zijn logica
Dialogue: 0,0:04:27.59,0:04:29.18,Default,,0000,0000,0000,,en zijn rationaliteit.
Dialogue: 0,0:04:29.18,0:04:31.61,Default,,0000,0000,0000,,En in deze Tintoretto gaan we binnen in
Dialogue: 0,0:04:31.61,0:04:34.41,Default,,0000,0000,0000,,het rijk van het spirituele - het bovennatuurlijke.
Dialogue: 0,0:04:34.41,0:04:36.47,Default,,0000,0000,0000,,Dit is totaal niet het rijk van het rationele.
Dialogue: 0,0:04:36.47,0:04:39.87,Default,,0000,0000,0000,,We gaan door van de Renaissance naar
Dialogue: 0,0:04:39.87,0:04:45.20,Default,,0000,0000,0000,,het klassicisme van Paladio door naar het manneriëstische van Tintoretto.