WEBVTT

00:00:13.848 --> 00:00:15.393
Đã bao giờ bạn thắc mắc ...

00:00:15.393 --> 00:00:17.598
... thực phẩm bạn ăn mỗi ngày từ đâu mà có?

00:00:17.598 --> 00:00:19.563
Khoảng 60% lượng thực phẩm bạn ăn

00:00:19.563 --> 00:00:21.600
là carbohydrate.

00:00:21.600 --> 00:00:23.626
Có lẽ bạn đã nhận ra từ tên gọi của nó..

00:00:23.626 --> 00:00:25.251
carbohydrate chứa các bon,

00:00:25.251 --> 00:00:25.749
hydro

00:00:25.749 --> 00:00:27.087
và oxy.

00:00:27.087 --> 00:00:29.419
Vậy nguồn gốc của những phân tử này ở đâu

00:00:29.419 --> 00:00:30.719
và chúng kết hợp với nhau ra sao

00:00:30.719 --> 00:00:33.963
để tạo ra thực phẩm ngon như trái cây và mì ống?

00:00:33.963 --> 00:00:35.785
Thật ra tất cả đều bắt đầu từ không khí

00:00:35.785 --> 00:00:38.170
mà bạn đang thở ra vào lúc này,

00:00:38.170 --> 00:00:41.149
đặc biệt là các phân tử các bon dioxit.

00:00:41.149 --> 00:00:42.951
Cây cối sẽ hút vào chính các phân tử..

00:00:42.951 --> 00:00:44.328
các bon dioxit này

00:00:44.328 --> 00:00:47.215
qua những lỗ nhỏ gọi là khí khổng trên bề mặt.

00:00:47.215 --> 00:00:49.296
Cây cối hút nước qua bộ rễ của chúng..

00:00:49.296 --> 00:00:51.862
để lấy các nguyên tử oxy và hidro chúng cần

00:00:51.862 --> 00:00:53.046
và các hạt electron,

00:00:53.046 --> 00:00:55.222
để hình thành nên carbohydrat.

00:00:55.222 --> 00:00:57.066
Đó là cái gì?

00:00:57.066 --> 00:00:59.018
À, đó là một cơ quan đặc biệt của cây...

00:00:59.018 --> 00:01:00.354
nằm trong lá...

00:01:00.354 --> 00:01:01.897
được gọi là lạp lục.

00:01:01.897 --> 00:01:04.313
Nó có màu xanh nhờ có sắc tố hấp thụ ánh sáng đặc biệt...

00:01:04.313 --> 00:01:06.107
được gọi là diệp lục.

00:01:06.107 --> 00:01:09.366
Mỗi lá có khoảng 44,000 tế bào

00:01:09.366 --> 00:01:11.203
và mỗi tế bào chứa

00:01:11.203 --> 00:01:14.197
từ 20 đến 100 lạp lục.

00:01:14.197 --> 00:01:17.659
Vậy trên mỗi lá có tổng cộng tới 4,4000,000 lạp lục.

00:01:17.659 --> 00:01:18.989
Đến đây có lẽ bạn đã đoán ra

00:01:18.989 --> 00:01:21.827
chúng ta đang nói đến quá trình quang hợp,

00:01:21.827 --> 00:01:22.870
hẳn bạn cũng đang thắc mắc

00:01:22.870 --> 00:01:25.657
mặt trời sẽ xuất hiện vào lúc nào trong quá trình này.

00:01:25.657 --> 00:01:28.411
Hãy bàn lại về phân tử nước lúc đầu.

00:01:28.411 --> 00:01:30.685
Cây phải phân tách phân tử nước này

00:01:30.685 --> 00:01:32.788
để lấy electron.

00:01:32.788 --> 00:01:36.092
Nhưng cây không thể tự nó phân tách phân tử nước.

00:01:36.092 --> 00:01:39.161
Nó cần ánh mặt trời giàu năng lượng hỗ trợ.

00:01:39.161 --> 00:01:41.723
Khi lạp lục đã có tất cả các thành tố cơ bản

00:01:41.723 --> 00:01:44.546
gồm có cacbon, hydro, oxy và electron

00:01:44.546 --> 00:01:45.663
- Cây dùng chúng để thực hiện

00:01:45.663 --> 00:01:48.136
các bước còn lại của quá trình quang hợp

00:01:48.136 --> 00:01:50.634
nhắm chuyển hóa khí cacbob dioxit ban đầu

00:01:50.634 --> 00:01:53.847
thành một dạng carbonhydrat giản đơn có tên gọi là glucoza,

00:01:53.847 --> 00:01:56.625
C-6-H-12-O-6.

00:01:56.625 --> 00:01:59.027
Phân tử glucoza tí hon sẽ hình thành

00:01:59.027 --> 00:02:00.782
carbohydrat lớn hơn và hữu ích hơn

00:02:00.782 --> 00:02:02.545
như cellulo.

00:02:02.545 --> 00:02:05.284
Cellulose là một loại carbohydrat có trong thực vật

00:02:05.284 --> 00:02:07.376
mà cơ thể chúng ta không thể phân giải.

00:02:07.376 --> 00:02:08.506
Chúng ta còn gọi nó là chất xơ

00:02:08.506 --> 00:02:10.209
và ta ăn nó trong các loại rau ranh như diếp cá

00:02:10.209 --> 00:02:10.800
bông cải xanh,

00:02:10.800 --> 00:02:12.127
và cần tây.

00:02:12.127 --> 00:02:14.912
Thực vật sử dụng cellulose để cơ thể mạnh mẽ.

00:02:14.912 --> 00:02:17.568
Thực vật cũng có thể biến glucoza đó thành tinh bột,

00:02:17.568 --> 00:02:20.301
đó là một phân tử lớn chứa năng lượng cho thực vật.

00:02:20.301 --> 00:02:22.217
Chúng ta thích ăn tinh bột từ các loài cây như khoai tây,

00:02:22.217 --> 00:02:22.835
ngô,

00:02:22.835 --> 00:02:24.161
và gạo.

00:02:24.161 --> 00:02:26.239
Nên bạn cũng thấy đấy khi bạn ăn thực vật,

00:02:26.239 --> 00:02:28.675
chúng ta thật ra đang hưởng lợi từ quá trình quang hợp.

00:02:28.675 --> 00:02:30.802
Thực vật tạo ra những thứ như tinh bột,

00:02:30.802 --> 00:02:31.489
mà chúng ta ăn vào

00:02:31.489 --> 00:02:34.136
rồi sau đó phân giải trở lại thành glucoza,

00:02:34.136 --> 00:02:36.192
dạng chất đầu tiên thực vật tạo ra.

00:02:36.192 --> 00:02:38.492
Sau đó, các ti thể trong các tế bào của chúng ta,

00:02:38.492 --> 00:02:40.234
lấy năng lượng từ oxy trong quá trình hô hấp của ta

00:02:40.234 --> 00:02:43.137
có thể biến glucoza thành các phân tử năng lượng tinh khiết

00:02:43.137 --> 00:02:45.222
được gọi là ATP.

00:02:45.222 --> 00:02:47.335
ATP cung cấp năng lượng để

00:02:47.335 --> 00:02:49.382
tất cả các tế bào của bạn thực hiện các hoạt động,

00:02:49.382 --> 00:02:50.486
như giao tiếp,

00:02:50.486 --> 00:02:51.070
vận động,

00:02:51.070 --> 00:02:52.529
và di chuyển.

00:02:52.529 --> 00:02:56.236
Tại sao chúng ta phải biến glucoza thành ATP?

00:02:56.236 --> 00:02:57.991
À,, hãy nghĩ như sau.

00:02:57.991 --> 00:02:59.941
Bạn đang nóng lòng bắt đầu công việc mùa hè của mình

00:02:59.941 --> 00:03:01.730
tại quầy bán kem ở địa phương,

00:03:01.730 --> 00:03:03.440
nhưng chủ của bạn vừa cho biết

00:03:03.440 --> 00:03:07.307
cô sẽ trả tiền cho bạn bằng hiện vật là kem ốc quế.

00:03:07.307 --> 00:03:08.741
Bạn có thể làm gì

00:03:08.741 --> 00:03:10.573
với các cây kem ốc quế đó?

00:03:10.573 --> 00:03:11.810
Chẳng gì cả,

00:03:11.810 --> 00:03:15.322
đó là lý do tại sao bạn lịch sự yêu cầu được thanh toán bằng tiền.

00:03:15.322 --> 00:03:17.467
ATP là giống như tiền.

00:03:17.467 --> 00:03:20.385
Đó là loại tiền tệ mà tất cả các tế bào sống sử dụng

00:03:20.385 --> 00:03:21.626
trong khi glucoza...

00:03:21.626 --> 00:03:23.642
đại khái như như kem.

00:03:23.642 --> 00:03:26.671
Ngay cả thực vật cũng có ti thể trong các tế bào

00:03:26.671 --> 00:03:30.248
để phân giải glucoza nó tạo ra thành ATP.

00:03:30.248 --> 00:03:31.821
Vì vậy, như bạn thấy

00:03:31.821 --> 00:03:34.199
con người và thực vật có sự liên hệ phức tạp.

00:03:34.199 --> 00:03:35.360
Không khí chúng ta thở ra

00:03:35.360 --> 00:03:37.451
được thực vật dùng để tạo carbohydrate

00:03:37.451 --> 00:03:39.156
mà chúng ta hưởng dụng.

00:03:39.156 --> 00:03:40.626
Và trong quá trình đó,

00:03:40.626 --> 00:03:43.303
thực vật giải phóng chính các phân tử oxy

00:03:43.303 --> 00:03:44.478
mà chúng ta cần hít vào

00:03:44.478 --> 00:03:46.601
để giúp các ti thể của ta phân giải

00:03:46.601 --> 00:03:49.192
bữa ăn carbohydrate ngon tuyệt của mình.