1 00:00:00,000 --> 00:00:01,750 Bundan önceki videoda işlediğimizin üzerinden geçelim 2 00:00:01,750 --> 00:00:04,250 Ayrıca aranızdan birisi bir zaman çizelgesi oluşturmanın 3 00:00:04,250 --> 00:00:06,010 iyi olduğunu söyledi 4 00:00:06,010 --> 00:00:06,950 - 5 00:00:06,950 --> 00:00:09,780 Öyleyse bir zaman çizelgesi oluşturalım 6 00:00:09,780 --> 00:00:10,080 - 7 00:00:10,080 --> 00:00:12,740 Açıktan satış (yatırımcının sahip olmadığı menkul kıymetleri satması) konusunu işliyoruz 8 00:00:12,740 --> 00:00:15,150 Açıktan satış yapanın yararına olan zaman çizelgesini kullanayım 9 00:00:15,150 --> 00:00:17,060 - 10 00:00:17,060 --> 00:00:20,910 Öyleyse IBM'in (bilgisayarın) hisse bedelini çizeyim 11 00:00:20,910 --> 00:00:27,410 - 12 00:00:27,410 --> 00:00:30,970 Bu çizdiğim zaman çizelgesi günlere göre olacak 13 00:00:30,970 --> 00:00:32,000 - 14 00:00:32,000 --> 00:00:36,170 IBM'in hisse fiyatı olan y eksenini çizeyim 15 00:00:36,170 --> 00:00:38,030 - 16 00:00:38,030 --> 00:00:41,800 IBM'in hisse fiyatının 100 lira olduğunu 17 00:00:41,800 --> 00:00:44,260 ve bu civarlarda değiştiğini söyleyelim 18 00:00:44,260 --> 00:00:46,900 Daha sonra da bu fiyata düştüğünü söyleyebiliriz 19 00:00:46,900 --> 00:00:48,910 Şu anda bulunduğumuz noktaya ilk günü temsilen 0. gün diyelim 20 00:00:48,910 --> 00:00:51,980 - 21 00:00:51,980 --> 00:00:55,600 - 22 00:00:55,600 --> 00:00:57,130 Bu durumda açıktan satış yapan ne yapar? 23 00:00:57,130 --> 00:00:59,870 Bakalım açıktan satış yapanın bilanço tablosunu çizebilecek miyim? 24 00:00:59,870 --> 00:01:02,270 - 25 00:01:02,270 --> 00:01:04,959 Açıktan sataş yapanın şu anda malları ve borçları var 26 00:01:04,959 --> 00:01:06,209 - 27 00:01:06,209 --> 00:01:13,130 - 28 00:01:13,130 --> 00:01:16,100 Şimdilik mallarını rehin vermeyi hesaba katmayacağım 29 00:01:16,100 --> 00:01:17,050 - 30 00:01:17,050 --> 00:01:19,560 Açıktan satış yapanın genelden önceden malları olsun ki hisse alabilsin 31 00:01:19,560 --> 00:01:21,890 - 32 00:01:21,890 --> 00:01:24,400 Aslında ona önceden biraz teminat vereyim 33 00:01:24,400 --> 00:01:26,250 - 34 00:01:26,250 --> 00:01:32,430 Açıktan sataş yapanın hesabında 60 lirası var 35 00:01:32,430 --> 00:01:35,320 Onun ilk günde 60 liralık bir mal varlığı var 36 00:01:35,320 --> 00:01:37,210 İşte bu günde IBM hakkında araştırma yapıp ondan hisse almayı düşünür 37 00:01:37,210 --> 00:01:40,560 ama IBM'in hisse değerini bu noktada görmez 38 00:01:40,560 --> 00:01:42,400 ki bence görseydi çok iyi olurdu 39 00:01:42,400 --> 00:01:43,200 - 40 00:01:43,200 --> 00:01:44,710 Bu kanı ile açıktan satış yapılabilir 41 00:01:44,710 --> 00:01:46,440 Gördüğü kısım sadece geçmişteki hisse değerleri, değil mi? 42 00:01:46,440 --> 00:01:49,450 Ama hisse tablosu yapsa sadece grafikteki yeşil bölümü görecekti 43 00:01:49,450 --> 00:01:52,220 - 44 00:01:52,220 --> 00:01:54,000 İlerideki hiçbir bölümü göremeyecekti 45 00:01:54,000 --> 00:01:56,480 Açıktan satış yapan IBM'in hisse değerinin düşeceği kanısına varır 46 00:01:56,480 --> 00:02:02,230 İlk günde IBM hissesi borç almaya karar verir 47 00:02:02,230 --> 00:02:05,690 Böylece bu günde bir adet hisse satın alır 48 00:02:05,690 --> 00:02:11,480 Bir adet IBM'i var 49 00:02:11,480 --> 00:02:12,970 Ayrıca bir adet IBM borcu var 50 00:02:12,970 --> 00:02:17,160 - 51 00:02:17,160 --> 00:02:17,890 Değil mi? 52 00:02:17,890 --> 00:02:20,070 Aldıktan hemen sonra, onu kullanmadan önce ona mal olarak sahip ve ayrıca onu geri ödemesi gerekiyor 53 00:02:20,070 --> 00:02:22,810 - 54 00:02:22,810 --> 00:02:24,900 Eğer ödünç almaktan vazgeçerse de o hisseyi sadece geri verebilir 55 00:02:24,900 --> 00:02:26,070 - 56 00:02:26,070 --> 00:02:31,440 Bu durumda IBM'i satmaya karar verir 57 00:02:31,440 --> 00:02:36,530 Bu satış karşılığında da 100 lira kazanır 58 00:02:36,530 --> 00:02:37,880 Çünkü bu malın sadece piyasa fiyatıydı 59 00:02:37,880 --> 00:02:40,010 Alıcıların o anda IBM için biçtikleri değer 100 liraydı 60 00:02:40,010 --> 00:02:41,660 - 61 00:02:41,660 --> 00:02:43,350 Bu birinci gündü 62 00:02:43,350 --> 00:02:45,690 Daha sonra IBM kazancını çok kötü olarak bildirsin 63 00:02:45,690 --> 00:02:46,880 - 64 00:02:46,880 --> 00:02:49,750 Büyük ihtimalle de bu günde bildirsinler 65 00:02:49,750 --> 00:02:51,230 - 66 00:02:51,230 --> 00:02:52,480 IBM bugün içinde kazançlarının çok düşük olduğunu bildirsin 67 00:02:52,480 --> 00:02:57,460 - 68 00:02:57,460 --> 00:02:59,710 Bu yüzden de hisse değeri gittikçe düşer 69 00:02:59,710 --> 00:03:01,300 Alıcılar da IBM'nin bildirisinin çok kötü olduğunu geç anlasınlar 70 00:03:01,300 --> 00:03:02,380 - 71 00:03:02,380 --> 00:03:07,200 Bu noktada IBM'nin hisse değeri 50 liraya kadar inince açıktan satış yapan artık değerin bu noktada kalacağını düşünsün 72 00:03:07,200 --> 00:03:09,150 - 73 00:03:09,150 --> 00:03:11,140 Hisse değerinin daha fazla düşemeyeceğini kanaatine varsın 74 00:03:11,140 --> 00:03:14,640 Bu günün 10. gün olduğunu farzedelim 75 00:03:14,640 --> 00:03:16,360 İlk günün üzerinden 10 gün geçsin 76 00:03:16,360 --> 00:03:18,740 Açıktan satış yapan 10. günde hissenin bedelini artık ödemek istesin 77 00:03:18,740 --> 00:03:21,710 10. günündeki bilanço tablosunu yeniden oluşturayım 78 00:03:21,710 --> 00:03:23,630 - 79 00:03:23,630 --> 00:03:25,630 10. günde elinde ne var? 80 00:03:25,630 --> 00:03:28,900 160 lirası var 81 00:03:28,900 --> 00:03:33,290 Çalışarak kazandığı 60 lirası var 82 00:03:33,290 --> 00:03:37,330 Bu elindeki mal varlığıydı borcu ise simsara ödemesi gereken bir adet IBM hissesidir 83 00:03:37,330 --> 00:03:41,010 - 84 00:03:41,010 --> 00:03:43,560 Simsar da bu hisseyi kendisi ile paylaşan hissedara borçlu olsun 85 00:03:43,560 --> 00:03:46,760 - 86 00:03:46,760 --> 00:03:48,170 Bu yüzden de bu masrafı karşılamak istesin 87 00:03:48,170 --> 00:03:55,510 Simsar bu durumda 100 lirayı alsın 88 00:03:55,510 --> 00:03:56,360 Yanlış oldu simsar 100 lirayı almaz 89 00:03:56,360 --> 00:03:59,630 IBM'in hissesi sadece 50 liraya denk gelmektedir değil mi? 90 00:03:59,630 --> 00:04:05,220 Öyleyse hisseyi satın almak için 50 lira alsın 91 00:04:05,220 --> 00:04:07,730 - 92 00:04:07,730 --> 00:04:11,200 O zaman 160 lira yerine şimdilik 110 lirası ve bir adet IBM hissesi var 93 00:04:11,200 --> 00:04:12,510 - 94 00:04:12,510 --> 00:04:14,650 Bu durumda IBM hissesini borcunu ödemek için simsara versin 95 00:04:14,650 --> 00:04:18,480 - 96 00:04:18,480 --> 00:04:19,430 Öyleyse şu anda borcu bitmiş olur 97 00:04:19,430 --> 00:04:24,090 Borcu kapanmış ve elinde 110 liralık mal varlığı olur 98 00:04:24,090 --> 00:04:25,620 Yani 50 lira kazanmış oldu 99 00:04:25,620 --> 00:04:28,730 Umarım bu noktada hisseyi satıp burada satın aldığı anlaşıldı 100 00:04:28,730 --> 00:04:31,530 - 101 00:04:31,530 --> 00:04:34,770 Bu genelde çoğu hissenin alınıp satılması ile zıt br duruma denk gelmektedir 102 00:04:34,770 --> 00:04:36,290 - 103 00:04:36,290 --> 00:04:39,020 Bu durum açıktan sataş yapan için gayet karlı oldu. 104 00:04:39,020 --> 00:04:41,630 Fakat kolaylıkla hataya da düşebilirdi 105 00:04:41,630 --> 00:04:45,790 Başarısız bir durumun nasıl gerçekleşebileceğine bakalım 106 00:04:45,790 --> 00:04:47,610 IBM için farklı bir hisse tablosu çizeyim 107 00:04:47,610 --> 00:04:50,350 - 108 00:04:50,350 --> 00:04:54,390 Soruda verilen güne kadar bir hisse değeri vereyim 109 00:04:54,390 --> 00:04:57,570 IBM'in değeri yine 100 lira ve civarında değişedursun 110 00:04:57,570 --> 00:04:59,640 - 111 00:04:59,640 --> 00:05:02,906 Bugün de açıktan satış yapan bir adet hisse değeri almaya karar versin 112 00:05:02,906 --> 00:05:04,280 - 113 00:05:04,280 --> 00:05:04,820 değil mi? 114 00:05:04,820 --> 00:05:07,380 Açıktan satış yapan bir adet IBM hissesi borç alsın 115 00:05:07,380 --> 00:05:09,730 Öyleyse bir adet IBM hissesi borcu hanesine yazılsın 116 00:05:09,730 --> 00:05:12,980 Daha sonra bu hisseyi satsın ve 100 lira kazansın 117 00:05:12,980 --> 00:05:20,805 Açıktan satış yapanın hisseyi satın aldığı gün olan 0. günde yani ilk günde IBM kazancını bildirsin 118 00:05:20,805 --> 00:05:23,010 Bildiriye göre IBM'in kazançları gayet yüksek olsun 119 00:05:23,010 --> 00:05:25,700 Hatta kazançlar herkesin düşündüğünden dahi yüksek olsun 120 00:05:25,700 --> 00:05:28,370 Birden IBM'in hisseleri artsın ve bu noktaya kadar yükselsin 121 00:05:28,370 --> 00:05:29,565 - 122 00:05:29,565 --> 00:05:33,290 Bu noktada az teminattan ötürü fiyatların yükselmesi gözlenir, bunun hakkında daha fazla konuşacağım 123 00:05:33,290 --> 00:05:35,680 - 124 00:05:35,680 --> 00:05:38,640 Bu noktada açık satış yapan bu yükselme sinyalinin geçici olduğunu düşünüp hissesini elinde tutmayı düşünsün 125 00:05:38,640 --> 00:05:40,260 - 126 00:05:40,260 --> 00:05:42,680 Hisse değeri gün geçtikçe daha da çok yükselsin ve açık satış yapan bunun sadece geçici olup eski haline döneceğini düşünsün 127 00:05:42,680 --> 00:05:44,250 - 128 00:05:44,250 --> 00:05:47,240 Fakat açık satış yapanın bir noktadan sonra sabrı artık tamamen tükensin 129 00:05:47,240 --> 00:05:48,060 - 130 00:05:48,060 --> 00:05:50,790 IBM'in hisse değeri 150 liraya kadar yükselsin 131 00:05:50,790 --> 00:05:52,730 Açık satış yapan da daha fazla bu yükselmeye tahammül göstermesin 132 00:05:52,730 --> 00:05:54,820 Bence siz de sahip olunmayan malların getirdiği negatif ve riskli durumun farkındasınızdır 133 00:05:54,820 --> 00:05:57,570 Çünkü bu mallar yüzünden belirsiz bir miktarda para kaybedebilirsiniz 134 00:05:57,570 --> 00:06:00,630 - 135 00:06:00,630 --> 00:06:01,690 Çünkü şu anda gerçekleşen durum bunu gösteriyor 136 00:06:01,690 --> 00:06:03,450 Açık satış yapanın borcunu şimdi ödemek istesin 137 00:06:03,450 --> 00:06:08,090 Bunu da 10. günde yapmak istesin 138 00:06:08,090 --> 00:06:12,690 Açık satış yapanın şu andaki mal miktarı ve borcu ne kadardır? 139 00:06:12,690 --> 00:06:17,910 10. günde mal varlığının 160 lira olduğunu belirttim 140 00:06:17,910 --> 00:06:20,690 Daha önceden sattığı mal sayesinde 160 lirası vardı 141 00:06:20,690 --> 00:06:22,660 Fakat bir adet IBM hissesi borcu da var 142 00:06:22,660 --> 00:06:25,860 - 143 00:06:25,860 --> 00:06:29,000 IBM hissesi borcunu ödemesi için ne yapmak zorundadır? 144 00:06:29,000 --> 00:06:30,390 - 145 00:06:30,390 --> 00:06:33,670 Yapması gereken piyasadan daha yüksek bir fiyata 150 liraya o hisseyi alması gerekmektedir 146 00:06:33,670 --> 00:06:36,790 - 147 00:06:36,790 --> 00:06:41,000 160 lira ile 150 liralık IBM hissesini satın alır 148 00:06:41,000 --> 00:06:47,640 - 149 00:06:47,640 --> 00:06:50,520 - 150 00:06:50,520 --> 00:06:52,920 Bu sayede bir adet IBM hissesi satın alır 151 00:06:52,920 --> 00:06:56,520 Bu hisseyi de simsara geri öder ve durumu düzeltir 152 00:06:56,520 --> 00:06:57,600 - 153 00:06:57,600 --> 00:07:01,250 Geriye sadece 10 lirası kalır 154 00:07:01,250 --> 00:07:05,080 Bu senaryoda hisse değeri 50 lira yükseldiği için 155 00:07:05,080 --> 00:07:07,840 açık satış yapan 50 lira kaybetti 156 00:07:07,840 --> 00:07:15,850 O zaman hisseyi düşük fiyata satıp yüksek fiyata satın aldı diyebiliriz değil mi? 157 00:07:15,850 --> 00:07:18,390 Açık satış yapmanın (sahip olunmayan malların satılması) gerçekten risk taşıyan yönü de 158 00:07:18,390 --> 00:07:20,640 senaryodaki kişinin zararının çok yüksek bir meblağ olmasının söz konusu olmasıdır 159 00:07:20,640 --> 00:07:22,280 - 160 00:07:22,280 --> 00:07:25,030 IBM'in hisse değeri 150 liraya değil de 200 liraya yükselse ne olacaktı 161 00:07:25,030 --> 00:07:28,060 Eğer 200 liraya yükselseydi 100 lira kaybetmiş olacaktı 162 00:07:28,060 --> 00:07:29,900 - 163 00:07:29,900 --> 00:07:33,230 Eğer hisse değeri 300 liraya yükselseydi 200 lira kaybetmiş olacaktı 164 00:07:33,230 --> 00:07:36,220 O zaman açık satış yapanın zararı sadece hissenin en baştaki değeri değil 165 00:07:36,220 --> 00:07:37,370 - 166 00:07:37,370 --> 00:07:40,620 Sadece 100 lira veya IBM'in en baştaki hisse değeri de değil 167 00:07:40,620 --> 00:07:41,730 - 168 00:07:41,730 --> 00:07:45,190 Zarar çok yüksek bir değer de olabilir ve bilanço tablosunu tamamen mahvedebilir 169 00:07:45,190 --> 00:07:45,730 - 170 00:07:45,730 --> 00:07:47,180 Veya sizi gerçekten yoksulluğa da sürükleyebilir 171 00:07:47,180 --> 00:07:50,190 Durumun uzun süreli etkilerini düşünelim 172 00:07:50,190 --> 00:07:52,130 Ben bu noktada IBM hissesini açık satış yapandan satın alan kişi olayım 173 00:07:52,130 --> 00:07:55,910 - 174 00:07:55,910 --> 00:07:56,900 - 175 00:07:56,900 --> 00:07:58,260 Başıma gelebilecek en kötü senaryo nedir? 176 00:07:58,260 --> 00:08:00,740 Başıma gelebilecek en kötü senaryo IBM'in hisse değerinin 0'a düşmesi olacaktır 177 00:08:00,740 --> 00:08:01,890 - 178 00:08:01,890 --> 00:08:04,800 Benim elimde gerçekten hiçbir şey kalmayabilir 179 00:08:04,800 --> 00:08:08,480 Birisine çok yüksek bir meblağda borcum olmayacak 180 00:08:08,480 --> 00:08:12,870 Açıktan satış yapma yüksek meblağ ödeme olasılığı yüzünden açıktan satış yapmak isteyen kişi için olumsuzdur değil mi? 181 00:08:12,870 --> 00:08:14,880 - 182 00:08:14,880 --> 00:08:17,070 Çok yüksek miktarda para kaybedebilirler 183 00:08:17,070 --> 00:08:19,370 Bu durumda yerlerini korumaya ve büyük zararlara uğramaktan kendilerini nasıl koruyacaklarına dikkat etmeler lazım 184 00:08:19,370 --> 00:08:22,760 - 185 00:08:22,760 --> 00:08:23,740 - 186 00:08:23,740 --> 00:08:25,610 İlerde kredili işlem koşulları ve buna benzer konseptler hakkında konuşacağız 187 00:08:25,610 --> 00:08:28,100 Bunların simsarın açıktan satış yapanın hisseleri geri almasını sağlamaya yönelik olduğunu göreceğiz 188 00:08:28,100 --> 00:08:33,260 - 189 00:08:33,260 --> 00:08:39,080 - 190 00:08:39,080 --> 00:08:40,039 - 191 00:08:40,039 --> 00:08:42,419 Önümüzdeki videoda görüşmek üzere