WEBVTT

00:00:01.552 --> 00:00:04.266
(เสียงระฆัง)

00:00:06.397 --> 00:00:09.889
อาจารย์ชาวทิเบตเคยเล่าเรื่องนรก
หลังความตายให้ฟัง

00:00:09.889 --> 00:00:13.337
นี่มันเป็นเรื่องจริง หรือเป็นกุศโลบาย
ที่ช่วยให้เราพัฒนาจิตตื่น

00:00:13.356 --> 00:00:16.216
หรือเป็นคำอุปมาถึงประสบการณ์


00:00:16.256 --> 00:00:18.796
ที่เราสัมผัสได้ในปัจจุบัน

00:00:33.836 --> 00:02:27.719
(คำถามภาษาฝรั่งเศ~~~~~ส)

00:02:28.061 --> 00:02:29.055
กัลยาณมิตรท่านนี้ได้เล่าว่า

00:02:29.055 --> 00:02:34.115
เขารู้สึกว่า คำสอนของอาจารย์
เกี่ยวกับความตายค่อนข้างสบายๆ

00:02:34.315 --> 00:02:40.543
เมื่อ 18 ปีที่แล้ว เขาไปเข้าคอร์สภานา
แบบทิเบต

00:02:40.999 --> 00:02:44.756
แล้วก็มีพูดถึงเรื่อง "ความตาย"

00:02:44.824 --> 00:02:50.365
ผู้สอนเล่ารายละเอียดมากมายเกี่ยวกับ
การเคลื่อนย้ายจิตสำนึก

00:02:50.509 --> 00:02:55.254
ณ ขณะที่ตาย 
ไปจนถึงสิ่งที่เกิดหลังความตาย

00:02:55.373 --> 00:03:00.185
ผู้สอนเล่าไปถึงรายละเอียดนรกขุมต่างๆ

00:03:01.275 --> 00:03:03.572
บางขุมเย็นหน่อย บางขุมร้อนหน่อย

00:03:03.652 --> 00:03:07.509
และก็มีคำบรรยายเกี่ยวกับนรกขุมต่างๆ

00:03:08.105 --> 00:03:11.781
อันนึงบอกว่ามี "เปรต" (ผีหิว)

00:03:12.018 --> 00:03:16.959
เราอาจจะไปเกิดที่่ขุมนั้นก็ได้

00:03:17.106 --> 00:03:20.705
แล้วมีคอเล็กนิดเดียว

00:03:20.705 --> 00:03:24.580
และแม้จะหิวมาก แต่ก็ไม่สามารถกินอาหาร

00:03:24.652 --> 00:03:27.264
ให้อิ่มได้

00:03:27.794 --> 00:03:31.147
แล้วก็มีอีกหลายอย่างที่เขาอธิบาย

00:03:31.237 --> 00:03:32.994
คำถามของกัลยาณมิตรท่านนี้ก็คือ

00:03:33.037 --> 00:03:38.820
คำอธิบายเหล่านี้มีไว้เพื่อช่วยให้เรา...

00:03:44.228 --> 00:03:48.693
(ค้นหาในสมุด)

00:03:51.293 --> 00:03:54.476
ตื่น
(เสียงหัวเราะ)

00:03:56.008 --> 00:03:58.201
คือเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เรา

00:03:58.600 --> 00:04:01.891
ใช้ชีวิตอย่างมีความหมายยิ่งขึ้น
เหมาะสมยิ่งขึ้น

00:04:02.754 --> 00:04:04.470
และงดงามยิ่งขึ้นหรือเปล่า

00:04:04.470 --> 00:04:09.524
หรือว่าคำบรรยายเหล่านี้คือ
มันมีอย่างนั้นจริงๆ

00:04:10.120 --> 00:04:15.994
และถ้าจะเชื่อมโยงต่อจากนั้น ก็คือ
เรากล่าวแบบนี้ได้หรือไม่ว่า

00:04:16.044 --> 00:04:19.306
นรก ที่จริงก็คือหมายถึงโลกนี้แหละ
ในช่วงเวลานี้เลย

00:04:19.353 --> 00:04:22.679
คือเป็นอุปมา ของประสบการณ์
ขณะที่เรามีชีวิตนี่แหละ

00:04:22.839 --> 00:04:28.215
หรือจริงๆ แล้วนรกเป็นสิ่งที่คงอยู่
ภายหลังความตายเท่านั้น

00:04:28.306 --> 00:04:32.258
ที่จริงก็ยังมีอีก 2-3 คำถามนะคะ
แต่คิดว่าน่าจะพอแค่นี้ก่อน

00:04:32.360 --> 00:04:35.236
(เสียงหัวเราะ)

00:04:37.565 --> 00:04:40.230
คำถามนี้ก็คล้ายกับถามถึงความเชื่อมโยง

00:04:40.469 --> 00:04:47.939
ระหว่างการ "หลับโดยไม่ฝัน"
กับ "จิตใต้สำนึก"

00:04:50.256 --> 00:04:54.590
ดูจากวิธีการถาม

00:04:56.012 --> 00:05:01.062
ก็รู้ว่าผู้ถาม...

00:05:01.217 --> 00:05:09.837
ทราบคำตอบอยู่แล้ว
(เสียงหัวเราะ)

00:05:12.012 --> 00:05:16.412
วิธีถามของเขาบอกอยู่ว่าเขารู้คำตอบ

00:05:16.852 --> 00:05:20.567
ว่างั้นมั้ย?

00:05:24.047 --> 00:05:26.725
อย่างไรก็ตาม นี่ก็เป็นโอกาส
ที่จะให้พวกเราได้

00:05:26.755 --> 00:05:37.906
เห็นจริงๆ ว่า คำสอนของพระพุทธเจ้า
มีประโยชน์ต่อคนมากมายเพียงใด

00:05:38.610 --> 00:05:46.498
ไม่เพียงแต่คนฉลาดเท่านั้น

00:05:47.009 --> 00:05:52.970
แม้แต่คนที่ไม่ได้รับการศึกษาที่ดีนัก

00:05:53.381 --> 00:05:57.253
คำสอนของพุทธองค์ก็ยังเป็นประโยชน์
แก่พวกเขาเหล่านั้นเช่นกัน

00:05:57.384 --> 00:06:07.335
คำสอนในพุทธศาสนาส่วนหนึ่ง
เป็นไปเพื่อมหาชน

00:06:09.568 --> 00:06:15.773
และก็มีส่วนที่เป็นแก่นลงไป
สำหรับคนกลุ่มน้อยที่สนใจ

00:06:16.049 --> 00:06:23.965
ทั้งนี้วิธีการสอน บางทีก็ดูเหมือนจะ
"ขัดแย้ง" กันเอง หากเรามองที่รูปแบบ

00:06:26.433 --> 00:06:28.977
จึงมีคำกล่าวว่า

00:06:29.139 --> 00:06:44.215
ธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ามี 
84,000 พระธรรมขันธ์

00:06:44.613 --> 00:06:49.812
คำสอนมีมากมาย
วิธีการฝึกปฏิบัติมีมากมาย

00:06:51.515 --> 00:06:56.427
สำหรับพวกที่กลัวการถูกลงโทษ

00:06:57.694 --> 00:07:04.274
กลัวผลของกรรม

00:07:04.448 --> 00:07:08.608
ประพฤติดี

00:07:09.452 --> 00:07:13.440
เพราะกลัวผลของกรรมตามสนอง

00:07:14.077 --> 00:07:18.322
ก็เป็นเหตุผลที่สอนพวกเขาเรื่องนรกขุมต่างๆ

00:07:18.352 --> 00:07:22.409
ร้อนบ้าง เย็นบ้าง ว่ากันไป

00:07:22.619 --> 00:07:27.837
อาจฟังดูเหมือนคำขู่

00:07:27.977 --> 00:07:32.567
"ถ้าเธอทำอย่างนี้นะ 
เธอจะต้องทุกข์ทรมานอย่างนี้"

00:07:32.633 --> 00:07:36.801
ในวัดหลายๆ วัดก็จะมีจิตรกรรมภาพนรกอยู่

00:07:36.857 --> 00:07:38.446
คล้ายเป็นการเตือนกลายๆ

00:07:38.466 --> 00:07:40.583
"ถ้าไม่รักษาศีล 5

00:07:40.583 --> 00:07:43.806
จะตกนรกนะ

00:07:44.579 --> 00:07:48.559
ลงกระทะทองแดงไปเลย"
อะไรอย่างนั้น

00:07:50.895 --> 00:07:56.556
"ถ้าโกหกนะ ยมทูตจะดึงลิ้นออกมา


00:07:56.586 --> 00:07:57.651
แล้วตัดซะ"

00:07:57.651 --> 00:08:00.398
(เสียงหัวเราะ)

00:08:01.731 --> 00:08:05.591
วิธีนี้ก็ได้ผลกับคนจำนวนมากนะ

00:08:05.716 --> 00:08:08.847
แต่ใช้ไม่ได้กับบางคน

00:08:09.029 --> 00:08:12.428
นี่เรียกว่าเป็นพุทธประชานิยม

00:08:14.068 --> 00:08:23.185
เรารู้กันอยู่ว่าชาวพุทธส่วนใหญ่ 
เชื่อในเรื่องการกลับชาติมาเกิด

00:08:24.605 --> 00:08:28.730
อย่างไรก็ตามความเชื่อนี้

00:08:28.769 --> 00:08:35.240
เป็นมิจฉาทิฏฐิ ที่มองว่า "มีตัวตน"
"มีตัวตนที่มีดวงวิญญาณ"

00:08:35.470 --> 00:08:37.756
แยกต่างหากจากร่างกาย

00:08:37.892 --> 00:08:41.286
เมื่อร่างกายนี้สูญสลายไป

00:08:41.386 --> 00:08:44.405
วิญญาณเป็นดวงๆ นี้เป็นอมตะ

00:08:44.655 --> 00:08:49.003
คอยหาร่างใหม่อาศัยอยู่ต่อไป

00:08:49.103 --> 00:08:59.555
เป็นความเชื่อเกี่ยวกับการเกิดใหม่แบบนั้น
และสอนกันแบบนั้นเกี่ยวกับการกลับชาติมาเกิด

00:08:59.555 --> 00:09:04.020
แต่นี่ไม่ใช่แก่นแท้ของคำสอนของพระพุทธเจ้า

00:09:04.100 --> 00:09:10.022
เพราะมันตั้งอยู่บนความเข้าใจที่ผิด
ว่า "มีตัวตน"

00:09:10.462 --> 00:09:15.380
สิ่งใดๆ คำสอนใดๆ ที่ค้านกับ

00:09:15.454 --> 00:09:21.935
ความเห็นถึงความไม่เที่ยง
ไม่มีตัวตน และการทำให้แจ้งในนิพพาน

00:09:22.041 --> 00:09:27.528
ไม่ใช่แก่นของคำสอนของพระพุทธเจ้า

00:09:28.269 --> 00:09:36.376
ไม่ว่าเรากำลังวิจัยเรื่องปฏิจจสมุปบาท
การกลับชาติมาเกิด เรื่องกฏแห่งกรรม

00:09:37.726 --> 00:09:46.440
ถ้าคำสอนนั้น ถ้าการปฏิบัตินั้น
ไม่เป็นไปเพื่อการเห็นตามจริงว่า ไม่เที่ยง

00:09:46.564 --> 00:09:52.774
ไม่มีตัวตน และการทำให้แจ้งในนิพพาน
นั่นไม่ใช่คำสอนที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า

00:09:52.899 --> 00:09:58.294
ที่จริงหลายๆ เรื่องนั้น

00:09:58.661 --> 00:10:05.170
มาจากคำสอนในพระเวท หรือคำภีร์อุปนิษัท

00:10:06.521 --> 00:10:11.623
เราทราบกันดีว่าก่อนพุทธกาล
ความเชื่อเหล่านี้ก็แพร่หลายอยู่แล้ว

00:10:12.023 --> 00:10:15.562
การกลับชาติมาเกิด หรือกฏแห่งกรรม


00:10:17.222 --> 00:10:21.362
เรื่องเหล่านี้ 
ไม่ใช่สิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติขึ้น

00:10:21.362 --> 00:10:30.530
คำสอนเหล่านี้มีมาก่อนหน้า
พระพุทธเจ้าเสียอีก

00:10:31.833 --> 00:10:39.111
แต่มันอยู่บนพื้นฐานความเชื่อว่า
"ตัวตนมีอยู่"

00:10:39.201 --> 00:10:45.174
พระพุทธเจ้านั้น แม้จะทรงตรัสถึง
การสืบต่อจากชาติหนึ่งไปอีกชาติหนึ่ง

00:10:45.703 --> 00:10:51.177
แต่คำสอนของท่านนั้นอยู่บนฐาน
ของความเห็นแจ้งว่า "ไม่มีตัวตน"

00:10:52.447 --> 00:10:59.579
"ไม่เที่ยง" และในที่สุด "นิพพาน" 
การเกิดและการดับก็ไม่มีอยู่อีกต่อไป

00:10:59.621 --> 00:11:09.377
ฉะนั้น..ความเชื่อลักษณะนี้
แม้ไม่ใช่พุทธแท้

00:11:09.377 --> 00:11:11.284
ก็มีประโยชน์

00:11:15.007 --> 00:11:19.212
บางพวกก็เชื่อในแดนสุขาวดี
ของพระอามิตตาพุทธ

00:11:19.767 --> 00:11:25.764
ไม่ได้อยู่ที่นี่นะ
อยู่ทางตะวันตก

00:11:25.917 --> 00:11:30.427
ถ้าอยากไปต้องตายก่อน

00:11:32.068 --> 00:11:39.702
บางคนก็มีมุมมองที่ชัดเจนกว่า
เห็นต่างออกไป

00:11:39.817 --> 00:11:44.614
เรารู้ว่าสุขาวดีของจริง
อยู่ที่นี่ เดี๋ยวนี้

00:11:44.682 --> 00:11:49.132
ไม่จำเป็นว่าจะต้อง
ไปอยู่ทางตะวันตก หรือตะวันออก

00:11:49.190 --> 00:11:51.609
เมื่อใดใจบริสุทธิ์ผ่องใส

00:11:51.872 --> 00:11:56.375
สุขาวดีก็อยู่ที่นั่นแหละ

00:11:56.694 --> 00:12:04.013
ซึ่งนี่ก็เขยิบเข้าไปใกล้สัมมาทิฏฐิ
(มุมมองที่ถูก) เข้าไปอีกหน่อย

00:12:04.118 --> 00:12:10.498
วิถีของชาวพุทธ คือ ความเปิดกว้าง
ยอมรับความเห็นผู้อื่น

00:12:10.771 --> 00:12:15.920
ชนบางพวกไม่สามารถ
เข้าถึงแก่นของพุทธศาสนาได้

00:12:16.102 --> 00:12:26.087
เราก็ต้องให้พวกเขาค่อยๆ เปิดใจรับ
กับพุทธศาสนาในรูปแบบนี่ เจือจางลงมาหน่อย

00:12:26.483 --> 00:12:31.047
เหมือนกับยาเคลือบน้ำตาลประมาณนั้น

00:12:31.512 --> 00:12:34.129
มันช่วยได้นะ

00:12:34.483 --> 00:12:40.459
ดังนั้นเราก็จะไม่ไปวิพากษ์วิจารณ์
คำสอน หรือความเชื่อใคร

00:12:40.591 --> 00:12:46.641
ที่บางครั้งไม่ตรงกับความจริงสูงสุด
เสียทีเดียว

00:12:47.116 --> 00:12:49.664
เพราะเราเห็นใจ

00:12:49.714 --> 00:12:56.010
เพราะเราเข้าใจ เราจึงเห็นใจ

00:12:56.100 --> 00:13:05.414
วิถีแห่งพุทธเปิดกว้างเสมอ
ไม่สุดโต่ง

00:13:05.566 --> 00:13:09.486
ถ้าเรามีความสามารถพอ
เราจะพาเขาไปอย่างช้าๆ

00:13:09.791 --> 00:13:13.628
ค่อยๆ ให้เขาได้ละจากความเห็นผิด

00:13:13.707 --> 00:13:19.426
พัฒนาเป็นความเห็นถูกขึ้นมา
เรื่อยๆ เรื่อยๆ

00:13:20.743 --> 00:13:24.515
อันนี้ใช้ได้กับทุกคนนะ

00:13:25.544 --> 00:13:29.853
ในตอนแรก เราเข้าใจว่าพระรัตนตรัย
เป็นอย่างนี้ๆ

00:13:30.370 --> 00:13:32.867
พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

00:13:32.913 --> 00:13:34.868
ภาวนาไป 10 ปี

00:13:34.955 --> 00:13:36.154
เราก็เห็นมุมมองที่ต่างออกไป

00:13:36.258 --> 00:13:38.530
ในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

00:13:38.730 --> 00:13:43.014
ผ่านไป 50 ปี
ความเข้าใจในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

00:13:43.073 --> 00:13:45.176
ก็ลึกซื้งยิ่งขึ้น

00:13:45.549 --> 00:13:50.376
เพราะเห็นอย่างนี้
เราจึงรู้จักที่จะเปิดกว้าง

00:13:51.390 --> 00:13:57.767
ไม่คิดว่ามุมมองของเรา
เป็นมุมมองที่ถูกต้องที่สุด

00:13:58.154 --> 00:14:04.750
เพราะเราเองก็อยู่ในระหว่างพัฒนา

00:14:05.463 --> 00:14:08.590
เราพร้อมที่จะละมุมมองปัจจุบัน

00:14:08.594 --> 00:14:11.306
เพื่อจะไปสู่มุมมองที่ถูกต้องกว่า

00:14:11.705 --> 00:14:15.976
นี่เป็นการฝึก ลดละความยึดมั่นถือมั่น
ในความคิดความเห็น

00:14:16.308 --> 00:14:20.564
สำหรับชาวพุทธ ถ้าเราเห็นได้อย่างนี้

00:14:20.767 --> 00:14:25.763
เราย่อมเปิดกว้าง
ยอมรับพุทธศาสนารูปแบบต่างๆ

00:14:25.953 --> 00:14:28.047
ไม่เที่ยววิพากษ์วิจารณ์

00:14:28.311 --> 00:14:33.736
เราเพียงช่วยให้เขาเห็นถูกเห็นตรง
และภาวนาได้ดียิ่งๆ ขึ้นเท่านั้น

00:14:33.919 --> 00:14:42.226
นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมจึงไม่ควรมีข้อขัดแย้ง
ระหว่างพุทธสายต่างๆ เกิดขึ้นเลย

00:14:42.546 --> 00:14:44.510
และในความเป็นจริงก็เป็นอย่างนั้น

00:14:44.685 --> 00:14:46.722
ศาสนาพุทธมีนิกาย มีสายต่างๆ เยอะมาก

00:14:46.894 --> 00:14:52.298
แต่ไม่เคยก่อสงครามศักดิ์สิทธิ์ใดๆ 
มาฆ่าล้างกันเอง

00:14:52.719 --> 00:14:57.722
เราควรจะรักษาขนบแห่งความใจกว้างนี้ไว้นะ

00:14:58.124 --> 00:15:01.289
เปิดกว้าง ไม่ใช่เพราะมีใครมาบังคับ

00:15:01.413 --> 00:15:06.447
แต่เปิดกว้างเพราะมีมุมมองที่ถูกต้อง
ฉะนั้นใจจึงเปิด

00:15:06.893 --> 00:15:09.373
นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมเราจึงสามารถอดทน

00:15:09.429 --> 00:15:14.012
ผู้ที่ไม่ได้ความคิดความเห็นตรงกับเราได้

00:15:14.649 --> 00:15:18.668
ลองกล่าวถ้อยคำหวานๆ
และตั้งใจฟังอย่างลึกซึ้ง

00:15:18.733 --> 00:15:22.306
ช่วยให้อีกฝ่ายปล่อยจากมุมมองเดิมๆ

00:15:22.388 --> 00:15:31.485
บางทีอาจจะยังมี
ความสุดโต่งบางอย่างอยู่ในนั้น

00:15:36.379 --> 00:15:40.439
เราก็หัดมาเรียนรู้ว่าปัจจุบัน

00:15:42.739 --> 00:15:48.511
ไม่ใช่อะไรที่สามารถดำรงอยู่ด้วยตนเอง

00:15:48.533 --> 00:15:52.166
แยกต่างหากไปจากอดีต หรืออนาคต

00:15:52.289 --> 00:15:56.974
เราจะไปตัดแล้วแยก

00:15:57.041 --> 00:15:59.827
อดีต ปัจจุบัน และอนาคต
ออกจากกันไม่ได้

00:15:59.922 --> 00:16:03.265
นั่นเพราะ กาลทั้ง 3
อดีต ปัจจุบัน และอนาคต

00:16:03.356 --> 00:16:05.011
เป็นเหตุปัจจัยแก่กันและกัน

00:16:05.138 --> 00:16:09.485
ถ้าเราเห็นอันใดอันหนึ่ง
เราก็เห็นอีก 2 กาล

00:16:10.515 --> 00:16:13.594
นี่เป็นเหตุผลว่า เมื่อเราอยู่
กับปัจจุบันขณะอย่างซึมซาบ

00:16:13.664 --> 00:16:17.764
เราจะสัมผัสได้ถึงอดีต
และอนาคต

00:16:17.944 --> 00:16:29.799
อดีตยังคงอยู่
และอนาคตก็มีอยู่

00:16:30.739 --> 00:16:34.048
นี่เองเป็นญาณที่เกิดขึ้น

00:16:34.262 --> 00:16:40.894
เมื่อเจริญสมาธิ โดยดูธรรมชาติ
ความเป็นเหตุปัจจัยของกาลเวลา

00:16:43.484 --> 00:16:48.170
เชื่อมโยง บันดาลใจ เติมเต็ม

00:16:48.501 --> 00:17:15.537
(เสียงระฆัง)