0:00:01.552,0:00:04.266
(เสียงระฆัง)

0:00:06.397,0:00:09.889
อาจารย์ชาวทิเบตเคยเล่าเรื่องนรก[br]หลังความตายให้ฟัง

0:00:09.889,0:00:13.337
นี่มันเป็นเรื่องจริง หรือเป็นกุศโลบาย[br]ที่ช่วยให้เราพัฒนาจิตตื่น

0:00:13.356,0:00:16.216
หรือเป็นคำอุปมาถึงประสบการณ์[br]

0:00:16.256,0:00:18.796
ที่เราสัมผัสได้ในปัจจุบัน

0:00:33.836,0:02:27.719
(คำถามภาษาฝรั่งเศ~~~~~ส)

0:02:28.061,0:02:29.055
กัลยาณมิตรท่านนี้ได้เล่าว่า

0:02:29.055,0:02:34.115
เขารู้สึกว่า คำสอนของอาจารย์[br]เกี่ยวกับความตายค่อนข้างสบายๆ

0:02:34.315,0:02:40.543
เมื่อ 18 ปีที่แล้ว เขาไปเข้าคอร์สภานา[br]แบบทิเบต

0:02:40.999,0:02:44.756
แล้วก็มีพูดถึงเรื่อง "ความตาย"

0:02:44.824,0:02:50.365
ผู้สอนเล่ารายละเอียดมากมายเกี่ยวกับ[br]การเคลื่อนย้ายจิตสำนึก

0:02:50.509,0:02:55.254
ณ ขณะที่ตาย [br]ไปจนถึงสิ่งที่เกิดหลังความตาย

0:02:55.373,0:03:00.185
ผู้สอนเล่าไปถึงรายละเอียดนรกขุมต่างๆ

0:03:01.275,0:03:03.572
บางขุมเย็นหน่อย บางขุมร้อนหน่อย

0:03:03.652,0:03:07.509
และก็มีคำบรรยายเกี่ยวกับนรกขุมต่างๆ

0:03:08.105,0:03:11.781
อันนึงบอกว่ามี "เปรต" (ผีหิว)

0:03:12.018,0:03:16.959
เราอาจจะไปเกิดที่่ขุมนั้นก็ได้

0:03:17.106,0:03:20.705
แล้วมีคอเล็กนิดเดียว

0:03:20.705,0:03:24.580
และแม้จะหิวมาก แต่ก็ไม่สามารถกินอาหาร

0:03:24.652,0:03:27.264
ให้อิ่มได้

0:03:27.794,0:03:31.147
แล้วก็มีอีกหลายอย่างที่เขาอธิบาย

0:03:31.237,0:03:32.994
คำถามของกัลยาณมิตรท่านนี้ก็คือ

0:03:33.037,0:03:38.820
คำอธิบายเหล่านี้มีไว้เพื่อช่วยให้เรา...

0:03:44.228,0:03:48.693
(ค้นหาในสมุด)

0:03:51.293,0:03:54.476
ตื่น[br](เสียงหัวเราะ)

0:03:56.008,0:03:58.201
คือเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เรา

0:03:58.600,0:04:01.891
ใช้ชีวิตอย่างมีความหมายยิ่งขึ้น[br]เหมาะสมยิ่งขึ้น

0:04:02.754,0:04:04.470
และงดงามยิ่งขึ้นหรือเปล่า

0:04:04.470,0:04:09.524
หรือว่าคำบรรยายเหล่านี้คือ[br]มันมีอย่างนั้นจริงๆ

0:04:10.120,0:04:15.994
และถ้าจะเชื่อมโยงต่อจากนั้น ก็คือ[br]เรากล่าวแบบนี้ได้หรือไม่ว่า

0:04:16.044,0:04:19.306
นรก ที่จริงก็คือหมายถึงโลกนี้แหละ[br]ในช่วงเวลานี้เลย

0:04:19.353,0:04:22.679
คือเป็นอุปมา ของประสบการณ์[br]ขณะที่เรามีชีวิตนี่แหละ

0:04:22.839,0:04:28.215
หรือจริงๆ แล้วนรกเป็นสิ่งที่คงอยู่[br]ภายหลังความตายเท่านั้น

0:04:28.306,0:04:32.258
ที่จริงก็ยังมีอีก 2-3 คำถามนะคะ[br]แต่คิดว่าน่าจะพอแค่นี้ก่อน

0:04:32.360,0:04:35.236
(เสียงหัวเราะ)

0:04:37.565,0:04:40.230
คำถามนี้ก็คล้ายกับถามถึงความเชื่อมโยง

0:04:40.469,0:04:47.939
ระหว่างการ "หลับโดยไม่ฝัน"[br]กับ "จิตใต้สำนึก"

0:04:50.256,0:04:54.590
ดูจากวิธีการถาม

0:04:56.012,0:05:01.062
ก็รู้ว่าผู้ถาม...

0:05:01.217,0:05:09.837
ทราบคำตอบอยู่แล้ว[br](เสียงหัวเราะ)

0:05:12.012,0:05:16.412
วิธีถามของเขาบอกอยู่ว่าเขารู้คำตอบ

0:05:16.852,0:05:20.567
ว่างั้นมั้ย?

0:05:24.047,0:05:26.725
อย่างไรก็ตาม นี่ก็เป็นโอกาส[br]ที่จะให้พวกเราได้

0:05:26.755,0:05:37.906
เห็นจริงๆ ว่า คำสอนของพระพุทธเจ้า[br]มีประโยชน์ต่อคนมากมายเพียงใด

0:05:38.610,0:05:46.498
ไม่เพียงแต่คนฉลาดเท่านั้น

0:05:47.009,0:05:52.970
แม้แต่คนที่ไม่ได้รับการศึกษาที่ดีนัก

0:05:53.381,0:05:57.253
คำสอนของพุทธองค์ก็ยังเป็นประโยชน์[br]แก่พวกเขาเหล่านั้นเช่นกัน

0:05:57.384,0:06:07.335
คำสอนในพุทธศาสนาส่วนหนึ่ง[br]เป็นไปเพื่อมหาชน

0:06:09.568,0:06:15.773
และก็มีส่วนที่เป็นแก่นลงไป[br]สำหรับคนกลุ่มน้อยที่สนใจ

0:06:16.049,0:06:23.965
ทั้งนี้วิธีการสอน บางทีก็ดูเหมือนจะ[br]"ขัดแย้ง" กันเอง หากเรามองที่รูปแบบ

0:06:26.433,0:06:28.977
จึงมีคำกล่าวว่า

0:06:29.139,0:06:44.215
ธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้ามี [br]84,000 พระธรรมขันธ์

0:06:44.613,0:06:49.812
คำสอนมีมากมาย[br]วิธีการฝึกปฏิบัติมีมากมาย

0:06:51.515,0:06:56.427
สำหรับพวกที่กลัวการถูกลงโทษ

0:06:57.694,0:07:04.274
กลัวผลของกรรม

0:07:04.448,0:07:08.608
ประพฤติดี

0:07:09.452,0:07:13.440
เพราะกลัวผลของกรรมตามสนอง

0:07:14.077,0:07:18.322
ก็เป็นเหตุผลที่สอนพวกเขาเรื่องนรกขุมต่างๆ

0:07:18.352,0:07:22.409
ร้อนบ้าง เย็นบ้าง ว่ากันไป

0:07:22.619,0:07:27.837
อาจฟังดูเหมือนคำขู่

0:07:27.977,0:07:32.567
"ถ้าเธอทำอย่างนี้นะ [br]เธอจะต้องทุกข์ทรมานอย่างนี้"

0:07:32.633,0:07:36.801
ในวัดหลายๆ วัดก็จะมีจิตรกรรมภาพนรกอยู่

0:07:36.857,0:07:38.446
คล้ายเป็นการเตือนกลายๆ

0:07:38.466,0:07:40.583
"ถ้าไม่รักษาศีล 5

0:07:40.583,0:07:43.806
จะตกนรกนะ

0:07:44.579,0:07:48.559
ลงกระทะทองแดงไปเลย"[br]อะไรอย่างนั้น

0:07:50.895,0:07:56.556
"ถ้าโกหกนะ ยมทูตจะดึงลิ้นออกมา[br]

0:07:56.586,0:07:57.651
แล้วตัดซะ"

0:07:57.651,0:08:00.398
(เสียงหัวเราะ)

0:08:01.731,0:08:05.591
วิธีนี้ก็ได้ผลกับคนจำนวนมากนะ

0:08:05.716,0:08:08.847
แต่ใช้ไม่ได้กับบางคน

0:08:09.029,0:08:12.428
นี่เรียกว่าเป็นพุทธประชานิยม

0:08:14.068,0:08:23.185
เรารู้กันอยู่ว่าชาวพุทธส่วนใหญ่ [br]เชื่อในเรื่องการกลับชาติมาเกิด

0:08:24.605,0:08:28.730
อย่างไรก็ตามความเชื่อนี้

0:08:28.769,0:08:35.240
เป็นมิจฉาทิฏฐิ ที่มองว่า "มีตัวตน"[br]"มีตัวตนที่มีดวงวิญญาณ"

0:08:35.470,0:08:37.756
แยกต่างหากจากร่างกาย

0:08:37.892,0:08:41.286
เมื่อร่างกายนี้สูญสลายไป

0:08:41.386,0:08:44.405
วิญญาณเป็นดวงๆ นี้เป็นอมตะ

0:08:44.655,0:08:49.003
คอยหาร่างใหม่อาศัยอยู่ต่อไป

0:08:49.103,0:08:59.555
เป็นความเชื่อเกี่ยวกับการเกิดใหม่แบบนั้น[br]และสอนกันแบบนั้นเกี่ยวกับการกลับชาติมาเกิด

0:08:59.555,0:09:04.020
แต่นี่ไม่ใช่แก่นแท้ของคำสอนของพระพุทธเจ้า

0:09:04.100,0:09:10.022
เพราะมันตั้งอยู่บนความเข้าใจที่ผิด[br]ว่า "มีตัวตน"

0:09:10.462,0:09:15.380
สิ่งใดๆ คำสอนใดๆ ที่ค้านกับ

0:09:15.454,0:09:21.935
ความเห็นถึงความไม่เที่ยง[br]ไม่มีตัวตน และการทำให้แจ้งในนิพพาน

0:09:22.041,0:09:27.528
ไม่ใช่แก่นของคำสอนของพระพุทธเจ้า

0:09:28.269,0:09:36.376
ไม่ว่าเรากำลังวิจัยเรื่องปฏิจจสมุปบาท[br]การกลับชาติมาเกิด เรื่องกฏแห่งกรรม

0:09:37.726,0:09:46.440
ถ้าคำสอนนั้น ถ้าการปฏิบัตินั้น[br]ไม่เป็นไปเพื่อการเห็นตามจริงว่า ไม่เที่ยง

0:09:46.564,0:09:52.774
ไม่มีตัวตน และการทำให้แจ้งในนิพพาน[br]นั่นไม่ใช่คำสอนที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า

0:09:52.899,0:09:58.294
ที่จริงหลายๆ เรื่องนั้น

0:09:58.661,0:10:05.170
มาจากคำสอนในพระเวท หรือคำภีร์อุปนิษัท

0:10:06.521,0:10:11.623
เราทราบกันดีว่าก่อนพุทธกาล[br]ความเชื่อเหล่านี้ก็แพร่หลายอยู่แล้ว

0:10:12.023,0:10:15.562
การกลับชาติมาเกิด หรือกฏแห่งกรรม[br]

0:10:17.222,0:10:21.362
เรื่องเหล่านี้ [br]ไม่ใช่สิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติขึ้น

0:10:21.362,0:10:30.530
คำสอนเหล่านี้มีมาก่อนหน้า[br]พระพุทธเจ้าเสียอีก

0:10:31.833,0:10:39.111
แต่มันอยู่บนพื้นฐานความเชื่อว่า[br]"ตัวตนมีอยู่"

0:10:39.201,0:10:45.174
พระพุทธเจ้านั้น แม้จะทรงตรัสถึง[br]การสืบต่อจากชาติหนึ่งไปอีกชาติหนึ่ง

0:10:45.703,0:10:51.177
แต่คำสอนของท่านนั้นอยู่บนฐาน[br]ของความเห็นแจ้งว่า "ไม่มีตัวตน"

0:10:52.447,0:10:59.579
"ไม่เที่ยง" และในที่สุด "นิพพาน" [br]การเกิดและการดับก็ไม่มีอยู่อีกต่อไป

0:10:59.621,0:11:09.377
ฉะนั้น..ความเชื่อลักษณะนี้[br]แม้ไม่ใช่พุทธแท้

0:11:09.377,0:11:11.284
ก็มีประโยชน์

0:11:15.007,0:11:19.212
บางพวกก็เชื่อในแดนสุขาวดี[br]ของพระอามิตตาพุทธ

0:11:19.767,0:11:25.764
ไม่ได้อยู่ที่นี่นะ[br]อยู่ทางตะวันตก

0:11:25.917,0:11:30.427
ถ้าอยากไปต้องตายก่อน

0:11:32.068,0:11:39.702
บางคนก็มีมุมมองที่ชัดเจนกว่า[br]เห็นต่างออกไป

0:11:39.817,0:11:44.614
เรารู้ว่าสุขาวดีของจริง[br]อยู่ที่นี่ เดี๋ยวนี้

0:11:44.682,0:11:49.132
ไม่จำเป็นว่าจะต้อง[br]ไปอยู่ทางตะวันตก หรือตะวันออก

0:11:49.190,0:11:51.609
เมื่อใดใจบริสุทธิ์ผ่องใส

0:11:51.872,0:11:56.375
สุขาวดีก็อยู่ที่นั่นแหละ

0:11:56.694,0:12:04.013
ซึ่งนี่ก็เขยิบเข้าไปใกล้สัมมาทิฏฐิ[br](มุมมองที่ถูก) เข้าไปอีกหน่อย

0:12:04.118,0:12:10.498
วิถีของชาวพุทธ คือ ความเปิดกว้าง[br]ยอมรับความเห็นผู้อื่น

0:12:10.771,0:12:15.920
ชนบางพวกไม่สามารถ[br]เข้าถึงแก่นของพุทธศาสนาได้

0:12:16.102,0:12:26.087
เราก็ต้องให้พวกเขาค่อยๆ เปิดใจรับ[br]กับพุทธศาสนาในรูปแบบนี่ เจือจางลงมาหน่อย

0:12:26.483,0:12:31.047
เหมือนกับยาเคลือบน้ำตาลประมาณนั้น

0:12:31.512,0:12:34.129
มันช่วยได้นะ

0:12:34.483,0:12:40.459
ดังนั้นเราก็จะไม่ไปวิพากษ์วิจารณ์[br]คำสอน หรือความเชื่อใคร

0:12:40.591,0:12:46.641
ที่บางครั้งไม่ตรงกับความจริงสูงสุด[br]เสียทีเดียว

0:12:47.116,0:12:49.664
เพราะเราเห็นใจ

0:12:49.714,0:12:56.010
เพราะเราเข้าใจ เราจึงเห็นใจ

0:12:56.100,0:13:05.414
วิถีแห่งพุทธเปิดกว้างเสมอ[br]ไม่สุดโต่ง

0:13:05.566,0:13:09.486
ถ้าเรามีความสามารถพอ[br]เราจะพาเขาไปอย่างช้าๆ

0:13:09.791,0:13:13.628
ค่อยๆ ให้เขาได้ละจากความเห็นผิด

0:13:13.707,0:13:19.426
พัฒนาเป็นความเห็นถูกขึ้นมา[br]เรื่อยๆ เรื่อยๆ

0:13:20.743,0:13:24.515
อันนี้ใช้ได้กับทุกคนนะ

0:13:25.544,0:13:29.853
ในตอนแรก เราเข้าใจว่าพระรัตนตรัย[br]เป็นอย่างนี้ๆ

0:13:30.370,0:13:32.867
พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

0:13:32.913,0:13:34.868
ภาวนาไป 10 ปี

0:13:34.955,0:13:36.154
เราก็เห็นมุมมองที่ต่างออกไป

0:13:36.258,0:13:38.530
ในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

0:13:38.730,0:13:43.014
ผ่านไป 50 ปี[br]ความเข้าใจในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

0:13:43.073,0:13:45.176
ก็ลึกซื้งยิ่งขึ้น

0:13:45.549,0:13:50.376
เพราะเห็นอย่างนี้[br]เราจึงรู้จักที่จะเปิดกว้าง

0:13:51.390,0:13:57.767
ไม่คิดว่ามุมมองของเรา[br]เป็นมุมมองที่ถูกต้องที่สุด

0:13:58.154,0:14:04.750
เพราะเราเองก็อยู่ในระหว่างพัฒนา

0:14:05.463,0:14:08.590
เราพร้อมที่จะละมุมมองปัจจุบัน

0:14:08.594,0:14:11.306
เพื่อจะไปสู่มุมมองที่ถูกต้องกว่า

0:14:11.705,0:14:15.976
นี่เป็นการฝึก ลดละความยึดมั่นถือมั่น[br]ในความคิดความเห็น

0:14:16.308,0:14:20.564
สำหรับชาวพุทธ ถ้าเราเห็นได้อย่างนี้

0:14:20.767,0:14:25.763
เราย่อมเปิดกว้าง[br]ยอมรับพุทธศาสนารูปแบบต่างๆ

0:14:25.953,0:14:28.047
ไม่เที่ยววิพากษ์วิจารณ์

0:14:28.311,0:14:33.736
เราเพียงช่วยให้เขาเห็นถูกเห็นตรง[br]และภาวนาได้ดียิ่งๆ ขึ้นเท่านั้น

0:14:33.919,0:14:42.226
นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมจึงไม่ควรมีข้อขัดแย้ง[br]ระหว่างพุทธสายต่างๆ เกิดขึ้นเลย

0:14:42.546,0:14:44.510
และในความเป็นจริงก็เป็นอย่างนั้น

0:14:44.685,0:14:46.722
ศาสนาพุทธมีนิกาย มีสายต่างๆ เยอะมาก

0:14:46.894,0:14:52.298
แต่ไม่เคยก่อสงครามศักดิ์สิทธิ์ใดๆ [br]มาฆ่าล้างกันเอง

0:14:52.719,0:14:57.722
เราควรจะรักษาขนบแห่งความใจกว้างนี้ไว้นะ

0:14:58.124,0:15:01.289
เปิดกว้าง ไม่ใช่เพราะมีใครมาบังคับ

0:15:01.413,0:15:06.447
แต่เปิดกว้างเพราะมีมุมมองที่ถูกต้อง[br]ฉะนั้นใจจึงเปิด

0:15:06.893,0:15:09.373
นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมเราจึงสามารถอดทน

0:15:09.429,0:15:14.012
ผู้ที่ไม่ได้ความคิดความเห็นตรงกับเราได้

0:15:14.649,0:15:18.668
ลองกล่าวถ้อยคำหวานๆ[br]และตั้งใจฟังอย่างลึกซึ้ง

0:15:18.733,0:15:22.306
ช่วยให้อีกฝ่ายปล่อยจากมุมมองเดิมๆ

0:15:22.388,0:15:31.485
บางทีอาจจะยังมี[br]ความสุดโต่งบางอย่างอยู่ในนั้น

0:15:36.379,0:15:40.439
เราก็หัดมาเรียนรู้ว่าปัจจุบัน

0:15:42.739,0:15:48.511
ไม่ใช่อะไรที่สามารถดำรงอยู่ด้วยตนเอง

0:15:48.533,0:15:52.166
แยกต่างหากไปจากอดีต หรืออนาคต

0:15:52.289,0:15:56.974
เราจะไปตัดแล้วแยก

0:15:57.041,0:15:59.827
อดีต ปัจจุบัน และอนาคต[br]ออกจากกันไม่ได้

0:15:59.922,0:16:03.265
นั่นเพราะ กาลทั้ง 3[br]อดีต ปัจจุบัน และอนาคต

0:16:03.356,0:16:05.011
เป็นเหตุปัจจัยแก่กันและกัน

0:16:05.138,0:16:09.485
ถ้าเราเห็นอันใดอันหนึ่ง[br]เราก็เห็นอีก 2 กาล

0:16:10.515,0:16:13.594
นี่เป็นเหตุผลว่า เมื่อเราอยู่[br]กับปัจจุบันขณะอย่างซึมซาบ

0:16:13.664,0:16:17.764
เราจะสัมผัสได้ถึงอดีต[br]และอนาคต

0:16:17.944,0:16:29.799
อดีตยังคงอยู่[br]และอนาคตก็มีอยู่

0:16:30.739,0:16:34.048
นี่เองเป็นญาณที่เกิดขึ้น

0:16:34.262,0:16:40.894
เมื่อเจริญสมาธิ โดยดูธรรมชาติ[br]ความเป็นเหตุปัจจัยของกาลเวลา

0:16:43.484,0:16:48.170
เชื่อมโยง บันดาลใจ เติมเต็ม

0:16:48.501,0:17:15.537
(เสียงระฆัง)