WEBVTT

00:00:02.092 --> 00:00:04.806
(Halve gong)

00:00:06.737 --> 00:00:11.889
(Gong)

00:00:34.136 --> 00:00:56.019
(Vraag in het Frans)

00:02:28.591 --> 00:02:32.998
(Sr Pine) Onze vriend vond
Thay's leer over de dood erg troostend.

00:02:35.745 --> 00:02:40.543
Ongeveer 18 jaar geleden ging hij 
op retraite in de Tibetaanse traditie.

00:02:41.179 --> 00:02:45.586
Deze had ook de dood als thema.

00:02:45.674 --> 00:02:50.925
De leraar sprak heel gedetailleerd over 
de transfer van het bewustzijn

00:02:51.189 --> 00:02:56.494
tijdens het sterven, maar ook over 
wat er gebeurt na de dood.

00:02:56.723 --> 00:03:01.675
De leraar sprak over de verschillende 
soorten van hel die bestaan,

00:03:02.005 --> 00:03:04.552
zowel koude als warme,

00:03:04.682 --> 00:03:08.709
en bepaalde beelden die in die soorten 
van hel aanwezig zijn.

00:03:08.945 --> 00:03:13.661
Eén van de beelden was dat 
van een hongerige geest,

00:03:13.788 --> 00:03:16.529
dat we in zo'n hel geboren kunnen worden

00:03:16.726 --> 00:03:20.085
als iemand met een te nauwe keel

00:03:20.297 --> 00:03:24.580
en dat we daar erg hongerig zijn, maar 
geen voedsel kunnen doorslikken,

00:03:24.852 --> 00:03:27.734
we kunnen ons lichaam dus niet voeden.

00:03:28.274 --> 00:03:31.934
Er waren ook nog andere beelden 
die hij vermelde.

00:03:32.167 --> 00:03:34.944
De vraag van onze vriend is:

00:03:35.227 --> 00:03:41.010
worden deze beelden aangeboden 
om ons te helpen...

00:03:44.438 --> 00:03:48.903
(ze zoekt in haar notities)

00:03:51.763 --> 00:03:54.946
wakker te worden,
(Gelach)

00:03:56.568 --> 00:03:59.551
als een middel om ons te helpen te leven,

00:03:59.700 --> 00:04:03.071
op een zinvolle en geschikte manier 
in dit leven,

00:04:03.244 --> 00:04:05.420
op een mooiere manier,

00:04:05.629 --> 00:04:10.343
of gaan deze beelden eigenlijk 
over een ware realiteit.

00:04:11.220 --> 00:04:15.894
We kunnen dus spreken

00:04:15.894 --> 00:04:19.603
over verschillende soorten hel die hier 
op aarde bestaan, op dit moment.

00:04:19.603 --> 00:04:22.929
Zijn dit metaforen voor ervaringen die we 
tijdens het leven meemaken,

00:04:22.929 --> 00:04:28.575
of zijn ze alleen iets voor na de dood.

00:04:28.575 --> 00:04:32.460
Er waren nog wat vragen maar 
ik vraag me af of dit niet genoeg is...

00:04:32.460 --> 00:04:35.336
(Gelach)

00:04:37.565 --> 00:04:40.230
(Thay) Dit is een vraag over de connectie

00:04:40.469 --> 00:04:47.939
tussen diepe slaap, zonder dromen, 
en opslagbewustzijn (ālāyavijñāna).

00:04:50.766 --> 00:04:54.590
Volgens de vorm van de vraag

00:04:56.412 --> 00:05:01.462
weten we dat degene die dat vroeg

00:05:01.757 --> 00:05:05.657
het antwoord reeds kent.
(Gelach)

00:05:12.452 --> 00:05:16.852
De manier waarop hij de vraag stelde 
toont dat hij het antwoord al kent.

00:05:16.852 --> 00:05:20.567
Denk je niet?

00:05:23.227 --> 00:05:27.785
Maar dit is ook een kans voor ons

00:05:27.785 --> 00:05:38.426
om in te zien dat de leer van de Boeddha 
vele mensen kan helpen.

00:05:39.010 --> 00:05:46.498
Niet alleen mensen met 
grote intellectuele mogelijkheden,

00:05:47.389 --> 00:05:53.370
maar ook mensen die geen goede 
opleiding hebben genoten.

00:05:53.911 --> 00:05:57.403
De leer van de Boeddha helpt iedereen.

00:05:57.944 --> 00:06:09.555
Er is een soort van Boeddhisme 
voor de grote meerderheid,

00:06:10.088 --> 00:06:16.633
en er is een diepere soort van Boeddhisme 
die alleen voor de minderheid weggelegd is.

00:06:17.219 --> 00:06:25.135
Deze lessen kunnen elkaar 
in hun vorm tegenspreken.

00:06:26.623 --> 00:06:29.897
Daarom wordt wel eens gezegd:

00:06:30.039 --> 00:06:44.215
in het Boeddhisme zijn er 
84000 deuren naar de Dharma,

00:06:44.873 --> 00:06:50.072
en veel soorten van lessen
en veel soorten van praktijk.

00:06:51.845 --> 00:06:56.427
Er zijn mensen die bang zijn 
gestraft te worden.

00:06:57.694 --> 00:07:05.104
Als ze bang zijn van vergelding,

00:07:05.728 --> 00:07:08.878
gedragen ze zich beter.

00:07:08.892 --> 00:07:14.480
Omdat ze bang zijn van vergelding.

00:07:14.657 --> 00:07:17.922
Als je hen dus leert over de hel,

00:07:18.007 --> 00:07:22.999
warme, koele, koude hel, en zo,

00:07:22.999 --> 00:07:28.217
dan kan dit een soort van dreigement zijn.

00:07:28.417 --> 00:07:33.657
"Als je je op deze manier gedraagt, 
zal je later op die manier lijden."

00:07:33.813 --> 00:07:37.171
In vele Tempels zien we 
afbeeldingen van de hel,

00:07:37.477 --> 00:07:39.507
als een soort van waarschuwing:

00:07:39.626 --> 00:07:41.627
"Als je de vijf voorschriften 
niet beoefent,

00:07:41.633 --> 00:07:45.126
zal je later op die manier afzien,

00:07:45.419 --> 00:07:48.419
dan zal je in hete olie 
worden gekookt of zo."

00:07:51.315 --> 00:07:56.716
"En als je liegt, zal wanneer je 
in de hel terechtkomt,

00:07:56.716 --> 00:07:58.851
je tong afgesneden worden."

00:07:58.851 --> 00:08:00.398
(Gelach)

00:08:02.021 --> 00:08:06.341
Dat kan vele mensen helpen,

00:08:06.496 --> 00:08:09.827
maar het helpt niet iedereen.

00:08:09.949 --> 00:08:14.408
Dat is populair Boeddhisme.

00:08:14.498 --> 00:08:24.855
We weten dat de grote meerderheid 
gelooft in hergeboorte, in reïncarnatie,

00:08:25.045 --> 00:08:29.150
maar hun geloof stamt uit

00:08:29.329 --> 00:08:34.630
een verkeerd beeld van het zelf,
dat een zelf bestaat, een ziel

00:08:35.900 --> 00:08:38.166
die apart van lichaam bestaat,

00:08:38.232 --> 00:08:41.806
en wanneer het lichaam sterft,

00:08:41.956 --> 00:08:44.820
leeft de ziel altijd verder,

00:08:45.005 --> 00:08:49.423
en zal een ander lichaam nemen 
en voortbestaan.

00:08:49.423 --> 00:08:59.555
Dat is een geloof in hergeboorte,
een leer van hergeboorte,

00:08:59.555 --> 00:09:06.859
maar het is niet echt de diepere leer 
van de Boeddha,

00:09:06.970 --> 00:09:11.412
want het is gebaseerd 
op een verkeerd beeld van het zelf.

00:09:11.412 --> 00:09:15.530
Alles, elke leer die ingaat tegen

00:09:15.704 --> 00:09:23.835
het inzicht van vergankelijkheid, 
niet-zelf, en Nirvana

00:09:24.071 --> 00:09:28.558
kan niet de diepste leer zijn.

00:09:28.799 --> 00:09:34.996
Of je nu denkt aan oorzaak en gevolg,
hergeboorte, vergelding.

00:09:39.276 --> 00:09:46.950
Als je leer, je praktijk het inzicht van 
vergankelijkheid niet in zich draagt,

00:09:47.024 --> 00:09:53.234
niet-zelf en Nirvana, dan is dat niet echt 
de leer van de Boeddha.

00:09:54.409 --> 00:09:59.804
Er zijn vele dingen die voortkomen

00:09:59.971 --> 00:10:06.270
uit de Vedas, de Upanishaden.

00:10:07.071 --> 00:10:11.623
We weten dat al voor de Boeddha 
het geloof bestond

00:10:12.023 --> 00:10:16.835
in reïncarnatie en in vergelding.

00:10:16.835 --> 00:10:21.647
De Boeddha heeft dat niet uitgevonden.

00:10:21.872 --> 00:10:31.040
Vergelding en reïncarnatie werden 
al gepredikt voor de Boeddha.

00:10:31.973 --> 00:10:40.021
Maar deze lessen zijn gebaseerd 
op het bestaan van een zelf.

00:10:40.021 --> 00:10:45.994
Alhoewel de Boeddha spreekt over 
continuatie, leven na leven,

00:10:46.223 --> 00:10:52.467
is zijn leer gebaseerd op het inzicht 
dat het zelf niet bestaat,

00:10:52.467 --> 00:10:59.579
op vergankelijkheid en uiteindelijk Nirvana.
Geen geboorte en geen dood.

00:11:03.421 --> 00:11:09.377
Dat soort van geloof, wat geen 
puur Boeddhisme is,

00:11:09.377 --> 00:11:11.284
kan ook nuttig zijn.

00:11:15.287 --> 00:11:20.442
er zijn mensen die geloven dat 
het Zuivere Land van Amitābha Boeddha

00:11:20.567 --> 00:11:26.554
niet hier is, maar in de richting 
van het westen,

00:11:26.707 --> 00:11:32.517
en dat je daar alleen maar kan komen 
nadat je bent gestorven.

00:11:32.608 --> 00:11:40.242
Er zijn er ook die een beter, 
een ander beeld hebben.

00:11:40.427 --> 00:11:44.924
We weten dat het echte Zuivere Land 
in het hier en nu bestaat,

00:11:45.212 --> 00:11:49.952
het hoeft niet in het westen 
of het oosten te zijn.

00:11:50.260 --> 00:11:52.679
Wanneer je geest zuiver is

00:11:52.922 --> 00:11:57.655
dan is het land tegelijkertijd ook zuiver.

00:11:57.954 --> 00:12:04.563
Dat is een betere manier 
om dit te bekijken.

00:12:05.088 --> 00:12:10.498
De geest van het Boeddhisme 
is er een van tolerantie.

00:12:11.021 --> 00:12:16.390
Er zijn mensen die het diepere 
Boeddhisme niet kunnen begrijpen.

00:12:16.602 --> 00:12:24.997
We moeten hen toestaan een vorm van 
Boeddhisme te volgen dat meer verwaterd is,

00:12:26.803 --> 00:12:32.107
net zoals een medicijn met suiker erin.

00:12:32.312 --> 00:12:35.119
Dat helpt.

00:12:35.263 --> 00:12:40.629
We geven dus geen kritiek omdat 
hun leer, hun geloof

00:12:40.951 --> 00:12:47.001
niet perfect de Ultieme Waarheid volgt.

00:12:47.786 --> 00:12:52.001
Omdat we mededogend zijn.

00:12:52.134 --> 00:12:57.790
Omdat we begrip hebben 
is mededogen mogelijk.

00:12:57.790 --> 00:13:06.334
Een echte Boeddhist is altijd tolerant, 
geen fanaticus.

00:13:06.616 --> 00:13:10.106
Als je bekwaam bent kan je hen 
rustig aan leiden,

00:13:10.201 --> 00:13:14.038
zodat ze stap voor stap het verkeerde 
beeld achter zich laten,

00:13:14.247 --> 00:13:21.256
en steeds een beter en beter beeld krijgen.

00:13:21.513 --> 00:13:26.245
Dat slaat op ons allemaal.

00:13:26.524 --> 00:13:30.833
In het begin hadden we een idee 
over de Drie Juwelen,

00:13:30.930 --> 00:13:33.647
Boeddha, Dharma, en Sangha.

00:13:33.703 --> 00:13:35.888
Na tien jaar praktijk

00:13:36.035 --> 00:13:37.894
hebben we een beter beeld van

00:13:37.898 --> 00:13:39.550
Boeddha, Dharma en Sangha.

00:13:39.680 --> 00:13:42.974
En na vijftig jaar hebben we 
een dieper begrip van

00:13:43.073 --> 00:13:45.756
Boeddha, Dharma en Sangha.

00:13:45.889 --> 00:13:50.826
Zo leren we de les van tolerantie.

00:13:51.060 --> 00:13:58.657
We moeten niet denken dat 
onze manier van kijken de beste is.

00:13:58.874 --> 00:14:05.860
We maken vooruitgang,

00:14:05.973 --> 00:14:08.920
we zijn klaar om onze huidige manier 
van kijken te laten vallen,

00:14:09.044 --> 00:14:11.916
om een beter beeld te krijgen.

00:14:11.955 --> 00:14:16.676
Dat is de praktijk van niet-gehechtheid 
aan een beeld.

00:14:16.918 --> 00:14:20.714
Als je dat inzicht heb in het Boeddhisme

00:14:20.917 --> 00:14:25.913
zal je zeer tolerant zijn en andere vormen 
van Boeddhisme aanvaarden.

00:14:26.283 --> 00:14:28.377
Je geeft geen kritiek.

00:14:29.291 --> 00:14:34.386
Je kan alleen andere mensen helpen om een 
beter beeld te ontwikkelen, een betere praktijk.

00:14:34.649 --> 00:14:41.866
Daarom is er geen conflict en oorlog 
tussen Boedhistische scholen.

00:14:42.906 --> 00:14:44.870
Dat is al lang de realiteit.

00:14:45.015 --> 00:14:46.722
Er zijn zo veel scholen in het Boeedhisme,

00:14:46.894 --> 00:14:52.298
maar ze hebben nog nooit een heilige 
oorlog gevoerd, nooit met elkaar gevochten.

00:14:53.019 --> 00:14:57.842
We moeten die traditie van tolerantie 
in ere houden.

00:14:58.224 --> 00:15:01.409
Tolerantie, niet omdat je verplicht 
wordt tolerant te zijn,

00:15:01.703 --> 00:15:06.737
maar omdat je het Juiste Inzicht hebt.
Daarom staat je hart open,

00:15:07.293 --> 00:15:09.883
daarom kan je diegene tolereren,

00:15:10.029 --> 00:15:14.612
die niet hetzelfde beeld heeft als jij.

00:15:14.969 --> 00:15:18.908
Je zou met liefhebbende woorden 
en door diep te luisteren,

00:15:19.063 --> 00:15:22.876
hem of haar moeten helpen 
om hun beeld los te laten,

00:15:23.018 --> 00:15:31.485
dat nog steeds fanatisme en zo 
in zich draagt.

00:15:36.599 --> 00:15:40.659
Hier leren we dat het huidige moment

00:15:42.859 --> 00:15:48.631
iets is dat niet onafhankelijk kan bestaan

00:15:48.773 --> 00:15:52.956
van het verleden of de toekomst.

00:15:53.059 --> 00:15:59.804
Je kan het verleden, heden en de toekomst
niet van elkaar lossnijden.

00:15:59.804 --> 00:16:05.585
Omdat de drie tijden: verleden, heden 
en toekomst, inter-zijn.

00:16:05.698 --> 00:16:10.985
In elk van hen zie je ook de andere twee.

00:16:10.985 --> 00:16:14.054
Dat is waarom je, wanneer je 
het huidige moment diep raakt,

00:16:14.084 --> 00:16:18.184
je het verleden raakt,
en de toekomst raakt.

00:16:21.334 --> 00:16:30.469
Het verleden is nog beschikbaar
en de toekomst is enkel beschikbaar.

00:16:30.929 --> 00:16:34.238
Dat is het inzicht dat je verkrijgt

00:16:34.472 --> 00:16:41.094
wanneer je mediteert over de natuur 
van het inter-zijn van de tijd.

00:16:44.254 --> 00:16:47.250
(Halve gong)

00:16:49.071 --> 00:16:54.147
(Gong)