1
00:00:00,520 --> 00:00:02,096
Adet.

2
00:00:02,120 --> 00:00:03,496
Kan.

3
00:00:03,520 --> 00:00:04,720
Regl.

4
00:00:05,440 --> 00:00:07,016
İğrenç.

5
00:00:07,040 --> 00:00:08,656
Gizli.

6
00:00:08,680 --> 00:00:09,880
Saklı.

7
00:00:10,400 --> 00:00:11,600
Neden?

8
00:00:12,760 --> 00:00:14,656
Her kızın ve kadının

9
00:00:14,680 --> 00:00:18,496
hayatının yaklaşık yarısı boyunca 
ayda bir yaşadığı

10
00:00:18,520 --> 00:00:20,696
doğal bir biyolojik süreç.

11
00:00:20,720 --> 00:00:23,416
O kadar önemli bir kavram ki

12
00:00:23,440 --> 00:00:27,640
türümüzün yaşamı ve sürmesini
ona borçluyuz.

13
00:00:28,480 --> 00:00:30,320
Ama yine de onu tabu olarak görüyoruz.

14
00:00:31,160 --> 00:00:34,040
Onun hakkında konuşurken 
utanıp sıkılıyoruz.

15
00:00:35,840 --> 00:00:37,656
İlk adet gördüğümde

16
00:00:37,680 --> 00:00:40,040
bunu başkalarından saklamam söylenmişti,

17
00:00:40,760 --> 00:00:42,640
ağabeyimden ve babamdan da.

18
00:00:43,640 --> 00:00:46,256
Daha sonra, ders kitaplarında 
bu bölüme gelince

19
00:00:46,280 --> 00:00:48,616
biyoloji öğretmenimiz konuyu atladı.

20
00:00:48,640 --> 00:00:51,320
(Gülüşmeler)

21
00:00:52,000 --> 00:00:54,340
Bundan ne öğrendim, biliyor musunuz?

22
00:00:54,360 --> 00:00:57,520
Onun hakkında konuşmanın
ayıp olduğunu.

23
00:00:58,080 --> 00:01:00,736
Vücudumdan utanmayı öğrendim.

24
00:01:00,760 --> 00:01:03,816
Hanım hanımcık olmak için

25
00:01:03,840 --> 00:01:05,800
adeti görmezden gelmeyi öğrendim.

26
00:01:06,440 --> 00:01:08,736
Hindistan'ın çeşitli bölgelerinde yapılan

27
00:01:08,736 --> 00:01:13,016
bir araştırmaya göre, 
ilk adet görme yaşındaki

28
00:01:13,040 --> 00:01:14,800
10 kızdan 3'ünün reglden haberi yok.

29
00:01:15,400 --> 00:01:17,016
Rajasthan'ın bazı bölgelerinde ise

30
00:01:17,040 --> 00:01:21,880
10 kızdan 9'unun adetten haberi yok.

31
00:01:22,800 --> 00:01:24,456
Konuştuğum adetten haberi olmayan

32
00:01:24,480 --> 00:01:26,696
birçok kızın, ilk adetlerinde

33
00:01:26,720 --> 00:01:30,536
kan kanseri olduklarını

34
00:01:30,560 --> 00:01:32,936
ve yakında öleceklerini sandıklarını

35
00:01:32,960 --> 00:01:34,560
duyunca şaşırırsınız.

36
00:01:36,760 --> 00:01:39,696
Adet dönemi temizliği,
üreme yolu enfeksiyonları için

37
00:01:39,720 --> 00:01:42,280
ciddi bir risk faktörü.

38
00:01:43,040 --> 00:01:46,216
Ancak Hindistan'da kızların ve kadınların

39
00:01:46,240 --> 00:01:50,000
sadece yüzde 12'sinin adetlerini hijyenik 
şekilde sürdürme olanağı var.

40
00:01:50,840 --> 00:01:52,686
Hesaplarsanız,
kızların ve kadınların

41
00:01:52,686 --> 00:01:57,456
yüzde 88'i adetlerini hijyenik 
olmayan yollarla geçiriyorlar.

42
00:01:57,480 --> 00:01:58,680
Ben de onlardan biriydim.

43
00:01:59,880 --> 00:02:02,816
Jharkhand'da Garhwa adında
küçük bir kasabada büyüdüm,

44
00:02:02,840 --> 00:02:05,960
orada bir ped almak bile utanç vericiydi.

45
00:02:06,840 --> 00:02:08,895
Bu yüzden, adet görünce

46
00:02:08,919 --> 00:02:10,680
bez kullanarak başladım.

47
00:02:12,560 --> 00:02:15,486
Her kullandıktan sonra bezleri
yıkayıp tekrar kullanırdım.

48
00:02:15,486 --> 00:02:16,496
Başkaları görmesin diye

49
00:02:16,520 --> 00:02:19,136
saklamak için de

50
00:02:19,160 --> 00:02:21,760
onları karanlık ve nemli 
bir yere koyardım.

51
00:02:22,520 --> 00:02:25,136
Tekrar tekrar yıkadığımdan dolayı da

52
00:02:25,160 --> 00:02:28,160
sertleşirlerdi, sık sık tahriş olurdum
ve enfeksiyon kapardım.

53
00:02:28,880 --> 00:02:33,160
O kasabadan ayrılıncaya kadar
beş yıl onları kullanmak zorunda kaldım.

54
00:02:35,640 --> 00:02:37,976
Adetin hayatıma başka bir katkısı da

55
00:02:38,000 --> 00:02:40,296
adet dönemindeki kadınlara ve kızlara

56
00:02:40,320 --> 00:02:44,656
empoze edilen sosyal baskılar oldu.

57
00:02:44,680 --> 00:02:46,976
Herhalde hepinizin bunlardan haberi vardır

58
00:02:47,000 --> 00:02:49,960
ama yine de birkaçını saymak istiyorum.

59
00:02:50,720 --> 00:02:53,200
Turşuya dokunazmazdım 
ve yiyemezdim.

60
00:02:53,840 --> 00:02:58,696
Koltukta veya başka bir aile üyesinin
yatağında oturamazdım.

61
00:02:58,720 --> 00:03:01,176
Leke olmasa da her adetimden sonra

62
00:03:01,200 --> 00:03:03,136
çarşaflarımı yıkamak zorundaydım.

63
00:03:03,160 --> 00:03:04,976
Saf ve temiz olmadığımdan

64
00:03:05,000 --> 00:03:09,800
ibadet edemez, dini anlamı olan
hiçbir cismi elleyemezdim.

65
00:03:10,880 --> 00:03:13,096
Tapınakların girişinde

66
00:03:13,120 --> 00:03:15,560
adet dönemindeki kadınların ve kızların
girişini yasaklayan yazılar görebilirsiniz.

67
00:03:17,080 --> 00:03:18,456
Şaşırtıcı olarak,

68
00:03:18,480 --> 00:03:21,296
ailenin genç kızlarına bu baskıyı

69
00:03:21,320 --> 00:03:25,760
empoze edenler ailenin kadınları olur,

70
00:03:25,948 --> 00:03:28,948
çünkü onlar da bu kısıtlamaları
normal kabul ederek büyüdüler.

71
00:03:30,560 --> 00:03:33,576
Bu zinciri kıran bir şey olmazsa da

72
00:03:33,600 --> 00:03:35,616
bu gelenekler ve yanlışlıklar

73
00:03:35,640 --> 00:03:38,240
nesilden nesile aktarılır.

74
00:03:39,240 --> 00:03:41,096
Bu alandaki çalışmalarım sırasında,

75
00:03:41,120 --> 00:03:42,846
bazı kızların ayrı yemek yedikleri

76
00:03:42,846 --> 00:03:46,256
ve bulaşıklarını ayrı yıkadıkları
hikayelerini öğrendim.

77
00:03:46,280 --> 00:03:48,616
Adet dönemlerinde duş alma izinleri yoktu,

78
00:03:48,640 --> 00:03:52,720
bazı evlerde de diğer aile üyelerinden
uzak durmak zorundaydılar.

79
00:03:53,720 --> 00:03:57,256
Hindistan'daki kadınların ve kızların 
yaklaşık yüzde 85'i

80
00:03:57,280 --> 00:04:02,600
her ay adet dönemlerinde
en az bir kısıtlamayla karşılaşıyorlardı.

81
00:04:03,320 --> 00:04:04,856
Bunun, genç bir kızın

82
00:04:04,880 --> 00:04:07,840
kendine güvenine yapabileceklerini
düşünebiliyor musunuz?

83
00:04:08,720 --> 00:04:11,456
Bu psikolojik travmanın

84
00:04:11,480 --> 00:04:14,056
onun kişiliğine,

85
00:04:14,080 --> 00:04:15,816
derslerine ve ilk gelişim yıllarının

86
00:04:15,840 --> 00:04:20,480
her alanına etkilerini 
düşünebiliyor musunuz?

87
00:04:21,760 --> 00:04:25,800
Ben de 13 yıl boyunca bu kısıtlayıcı
gelenekleri bizzat yaşadım.

88
00:04:26,400 --> 00:04:28,776
Taa ki partnerim Tuhin'le bir tartışmam

89
00:04:28,800 --> 00:04:31,360
regl ile ilgili algılarımı 
değiştirene kadar...

90
00:04:32,280 --> 00:04:37,736
2009'da Tuhin'le tasarım alanındaki
lisansüstü eğitimizi yapıyorduk.

91
00:04:37,760 --> 00:04:39,416
Birbirimize aşık olduk

92
00:04:39,440 --> 00:04:41,880
ve onunla adeti konuşabilecek 
rahatlıktaydım.

93
00:04:42,640 --> 00:04:44,900
Tuhin adet hakkında çok az şey biliyordu.

94
00:04:45,520 --> 00:04:47,800
(Gülüşmeler)

95
00:04:51,800 --> 00:04:55,416
Kızların her ay kıvrandırıcı 
kramplarla boğuştuğunu

96
00:04:55,440 --> 00:04:56,856
ve kanadığını bilmiyordu.

97
00:04:56,880 --> 00:04:58,976
(Gülüşmeler)

98
00:04:59,000 --> 00:05:00,496
Evet.

99
00:05:00,520 --> 00:05:02,296
Adet gören kadınlara ve kızlara

100
00:05:02,320 --> 00:05:07,496
kendi aileleri tarafından empoze edilen

101
00:05:07,520 --> 00:05:10,096
kısıtlamalardan haberi yoktu.

102
00:05:10,120 --> 00:05:12,176
Benim kramplarıma yardımcı olmak için

103
00:05:12,200 --> 00:05:16,000
İnternet'ten regl konusunda araştırmalar 
yapmaya başladı.

104
00:05:16,600 --> 00:05:18,336
Bulduklarını benimle paylaştıkça,

105
00:05:18,360 --> 00:05:21,360
kendimin regl ile ne kadar az 
bilgim olduğunu gördüm.

106
00:05:21,960 --> 00:05:25,080
Bildiklerimin çoğu da aslında uydurmaydı.

107
00:05:26,360 --> 00:05:27,896
Sonra düşündüm:

108
00:05:27,920 --> 00:05:30,256
Eğer iyi eğitimli bizler

109
00:05:30,280 --> 00:05:32,376
regl hakkında bu kadar bilgisizsek

110
00:05:32,400 --> 00:05:36,400
milyonlarca kız da bilgisiz olmalıydılar.

111
00:05:37,760 --> 00:05:38,976
Sorunu daha iyi anlamak

112
00:05:39,000 --> 00:05:40,776
ve çalışmak için

113
00:05:40,800 --> 00:05:45,416
regl hakkındaki cahillik ve
bunun nedenleriyle ilgili

114
00:05:45,440 --> 00:05:47,400
bir yıllık bir araştırmaya başladım.

115
00:05:47,780 --> 00:05:49,696
Genelde regl hakkındaki bu bilgisizlik

116
00:05:49,720 --> 00:05:55,696
ve yanlış anlamalar kırsal 
bir kavram olarak düşünülse de

117
00:05:55,720 --> 00:05:56,936
araştırmam sırasında

118
00:05:56,960 --> 00:05:59,936
bunun şehirlerde de görüldüğünü gördüm.

119
00:05:59,960 --> 00:06:04,320
Eğitimli şehirliler 
arasında da görülüyordu.

120
00:06:05,280 --> 00:06:07,776
Ebeveynler ve öğretmenlerle
konuşurken de gördüm ki

121
00:06:07,800 --> 00:06:13,096
onlar da kızları adet görmeden önce

122
00:06:13,120 --> 00:06:15,760
adet hakkında eğitmek istiyorlardı.

123
00:06:16,840 --> 00:06:18,056
Ancak onlar da

124
00:06:18,080 --> 00:06:21,616
bilgisizlerdi.

125
00:06:21,640 --> 00:06:22,896
Bu bir tabu olduğu için de

126
00:06:22,920 --> 00:06:25,960
onlar da utanıp çekiniyorlardı.

127
00:06:26,840 --> 00:06:31,456
Kızlar şimdilerde 6. ve 7. sınıflarda

128
00:06:31,480 --> 00:06:33,096
adet görmeye başlıyorlar

129
00:06:33,120 --> 00:06:36,920
ama konuyu 8. ve 9. sınıf 
derslerinde görüyorlar.

130
00:06:37,800 --> 00:06:39,360
Tabu olduğundan dolayı da

131
00:06:40,000 --> 00:06:43,440
öğretmenler konuyu tamamen atlıyorlar.

132
00:06:44,840 --> 00:06:49,096
Yani okullar adeti öğretmiyorlar,

133
00:06:49,120 --> 00:06:51,256
aileler de konuyu konuşmuyorlar.

134
00:06:51,280 --> 00:06:53,490
Peki bu kızlar 
nereden öğrenecekler?

135
00:06:53,870 --> 00:06:56,710
Son yirmi senede

136
00:06:57,120 --> 00:06:58,400
hiçbir şey değişmemiş.

137
00:07:00,120 --> 00:07:02,770
Bulduklarımı Tuhin'le paylaştım
ve şöyle düşündük:

138
00:07:02,770 --> 00:07:05,156
Regli kızların kendi başlarına
anlayabilecekleri

139
00:07:05,156 --> 00:07:09,176
ve ebeveynlerin ve öğretmenlerin

140
00:07:09,200 --> 00:07:13,416
genç kızlarla rahatça adet hakkında
konuşabilecekleri bir şey

141
00:07:13,440 --> 00:07:16,360
yaratabilsek hoş olmaz mıydı?

142
00:07:17,840 --> 00:07:19,456
Araştırmam sırasında

143
00:07:19,480 --> 00:07:21,456
birçok anı topladım.

144
00:07:21,480 --> 00:07:26,160
Bunlar kızların adetleri sırasında
yaşadıkları şeylerdi.

145
00:07:26,800 --> 00:07:30,056
Bu hikayeler kızları meraklandırıp

146
00:07:30,080 --> 00:07:34,016
yakın çevrelerinde konuşmaya
teşvik edebilirdi.

147
00:07:34,040 --> 00:07:35,496
Bunu öğrendik.

148
00:07:35,520 --> 00:07:38,856
Kızları meraklandıran
ve onları öğrenmeye

149
00:07:38,880 --> 00:07:41,056
iten bir şey yaratmak istedik.

150
00:07:41,080 --> 00:07:44,240
Bu hikayeleri kızlara bir şey 
öğretmek için kullanmak istedik.

151
00:07:45,360 --> 00:07:48,456
Bir çizgi roman yarattık.

152
00:07:48,480 --> 00:07:51,736
Bu çizgi romanda kahramanlar
bu hikayeleri yaşıyorlardı

153
00:07:51,760 --> 00:07:55,640
ve kızları regl ile eğlenceli 
ve sürükleyici bir şekilde eğitiyorlardı.

154
00:07:56,360 --> 00:07:59,376
Kızları ergenliğin farklı dönemlerinde
temsil etmek için

155
00:07:59,400 --> 00:08:01,040
üç karakterimiz var.

156
00:08:01,560 --> 00:08:04,736
Pinki henüz adet görmedi,

157
00:08:04,760 --> 00:08:08,256
Jiya hikaye sırasında ilk adetini gördü,

158
00:08:08,280 --> 00:08:11,536
Mira da çoktan adet görmeye başlamıştı.

159
00:08:11,560 --> 00:08:13,976
Priya Didi diye dördüncü 
bir karakterimiz de var.

160
00:08:14,000 --> 00:08:17,536
Kızlar, büyümeyi 
ve adet dönemi temizliğini

161
00:08:17,560 --> 00:08:19,360
ondan öğreniyorlar.

162
00:08:20,455 --> 00:08:22,398
Bu kitabı yaratırken, onun,

163
00:08:22,423 --> 00:08:26,376
herhangi bir itirazla karşılaşmaması

164
00:08:26,400 --> 00:08:28,750
ve kültürlere duyarlı
olmasına dikkat ettik.

165
00:08:29,200 --> 00:08:33,056
Test aşamasında, kızların
kitaba bayıldığını gördük.

166
00:08:33,080 --> 00:08:34,456
Onu okumaya meraklılardı

167
00:08:34,480 --> 00:08:37,240
ve adet hakkında daha çok 
öğrenmek istiyorlardı.

168
00:08:38,039 --> 00:08:40,890
Ebeveynler ve öğretmenler
bu kitap aracılığıyla

169
00:08:40,890 --> 00:08:43,655
genç kızlarla konuyla
ilgili konuşmaktan çekinmiyorlardı,

170
00:08:43,655 --> 00:08:45,776
oğlanlar bile onu okumak istiyorlardı.

171
00:08:45,800 --> 00:08:47,936
(Gülüşmeler)

172
00:08:47,960 --> 00:08:49,720
(Alkış)

173
00:08:51,840 --> 00:08:55,656
Bu çizgi roman, regli

174
00:08:55,680 --> 00:08:58,120
bir tabu olmaktan çıkardı.

175
00:08:58,720 --> 00:09:02,776
Birçok gönüllü bunu kullanarak

176
00:09:02,800 --> 00:09:06,736
Hindistan'ın beş farklı eyaletinde
adet bilgilendirme kursları düzenlediler.

177
00:09:06,760 --> 00:09:10,136
Bir gönüllü de onu

178
00:09:10,160 --> 00:09:12,376
Ladakh'taki genç kesişleri
eğitmekte kullandı.

179
00:09:12,400 --> 00:09:15,736
Çizgi romanın "Menstrupedia Comic" 
(Reglpedi çizgi romanı)

180
00:09:15,760 --> 00:09:18,520
adındaki son halini
geçen eylülde yayınladık.

181
00:09:19,120 --> 00:09:20,496
Şimdiye kadar, Hindistan'da

182
00:09:20,520 --> 00:09:24,856
4000'den fazla kız ondan öğrendi

183
00:09:24,880 --> 00:09:27,536
(Alkış)

184
00:09:27,560 --> 00:09:28,776
Teşekkürler.

185
00:09:28,800 --> 00:09:31,120
(Alkış)

186
00:09:34,240 --> 00:09:36,040
10 farklı ülkede.

187
00:09:37,160 --> 00:09:40,176
Kitabı durmadan farklı dillere çeviriyoruz

188
00:09:40,200 --> 00:09:42,936
ve farklı ülkelerde yayınlamak için

189
00:09:42,960 --> 00:09:45,616
yerel organizasyonlarla 
birlikte çalışıyoruz.

190
00:09:45,640 --> 00:09:48,576
Hindistan'ın farklı yerlerinde

191
00:09:48,600 --> 00:09:52,016
15 okul, kitabımızı öğrencilerine

192
00:09:52,040 --> 00:09:54,116
adeti öğretmek için müfredatlarına soktu.

193
00:09:54,116 --> 00:09:56,240
(Alkış)

194
00:10:00,440 --> 00:10:05,776
İnsanların, ebeveynlerin,

195
00:10:05,800 --> 00:10:09,936
öğretmenlerin, okul müdürlerinin

196
00:10:09,960 --> 00:10:11,456
bir araya gelip

197
00:10:11,480 --> 00:10:15,736
kendi topluluklarında adet hakkında
farkındalık yaratmak

198
00:10:15,760 --> 00:10:19,456
ve kızların doğru yaşta regl hakkında
bilgilenmeleri için çaba göstererek

199
00:10:19,480 --> 00:10:21,640
bu tabuyu yıkmalarını görmek çok hoş.

200
00:10:23,040 --> 00:10:27,030
Gelecekte, reglin bir lanet,

201
00:10:27,030 --> 00:10:29,456
bir hastalık olmaktan çıkıp
bir kızın hayatındaki

202
00:10:29,456 --> 00:10:32,150
hoş bir değişiklik olacağı günleri
heyecanla bekliyorum.

203
00:10:32,150 --> 00:10:33,336
Ben de --

204
00:10:33,360 --> 00:10:35,480
(Alkış)

205
00:10:37,960 --> 00:10:39,336
Buradaki bütün ebeveylerden

206
00:10:39,360 --> 00:10:43,256
bir ricayla konuşmamı bitirmek istiyorum.

207
00:10:43,280 --> 00:10:44,480
Sevgili anne babalar,

208
00:10:45,240 --> 00:10:47,456
eğer siz adetten utanırsanız

209
00:10:47,480 --> 00:10:49,696
kızlarınız da utanır.

210
00:10:49,720 --> 00:10:52,176
Bu yüzden lütfen adete
sevgiyle bakalım.

211
00:10:52,200 --> 00:10:53,416
(Gülüşmeler)

212
00:10:53,440 --> 00:10:54,656
Teşekkürler.

213
00:10:54,680 --> 00:10:57,403
(Alkış)