Hiện nay, ai cũng phấn khởi

về tốc độ phát triển 
của vắc-xin COVID-19,

một số đã bắt đầu phân phối
ở một vài quốc gia.

Nhưng vì đây là vắc-xin mRNA,
một công nghệ khá mới

chưa được áp dụng
rộng rãi trước đây,

chúng tôi muốn giải thích

cách chúng hoạt động
và phản ứng cơ thể

khi kim chạm vào da.

Giống các vắc-xin ta đã biết,

vắc-xin này sẽ được tiêm
vào bắp tay trên.

Nhưng khác
vắc-xin thông thường

thường đưa vào một dạng virus
bất hoạt hoặc suy yếu,

vắc-xin này giải phóng
vật chất di truyền có tên mRNA.

Vậy chính xác mRNA làm gì?

Trong tế bào bình thường của cơ thể,
bạn có ADN bên trong nhân,

và ADN này lưu trữ
toàn bộ thông tin và chỉ dẫn

quan trọng cho hoạt động
của tế bào, cơ thể,

và cuối cùng là tạo ra
con người bạn.

Bên trong tế bào
là cỗ máy đọc ADN

và phiên mã nó thành mRNA,

mRNA này sẽ rời nhân
và tiến vào tế bào chất.

Và ở đây, các ribosome
trong tế bào sẽ đọc RNA,

và dựa vào từng mã mà hình thành
nên chuỗi các axit amin,

chúng tự gấp lại
để tạo ra các protein

giúp bạn sống và hoạt động.

Quá trình này được gọi là dịch mã.

Thật ra, đó là quá trình

virus lợi dụng ngay từ đầu.

Chúng chèn thông tin di truyền
của mình vào cơ thể bạn

và bộ máy tế bào vô tình
bắt đầu lấy thông tin đó

và hình thành protein 
để giúp tạo ra nhiều virus hơn.

Quay trở lại chuyện tiêm.

mRNA được tiêm vào bạn
từ vắc-xin

cũng mang chỉ dẫn di truyền.

Nhưng ở đây, nó chỉ mã hóa
một phần nhỏ của virus

thay vì toàn bộ.

Chắc bạn đã thấy SARS-CoV-2
được minh họa thế này,

với rất nhiều gai trên nó,

và chính các protein gai
bản chất vô hại này

là cái vắc-xin mRNA mã hóa.

mRNA tìm cách đi vào 
tế bào chất của tế bào

nơi các ribosom đọc thông tin 
và bắt đầu tạo protein gai.

Khi protein được tạo ra,

nó tới màng tế bào

và tế bào sẽ phá vỡ

và phá hủy các chỉ dẫn mRNA
được tiêm vào.

Vậy có gì hay khi tiêm một phần nhỏ
gai virus vào cơ thể bạn?

Nó giúp cơ thể

hay quan trọng hơn,
hệ miễn dịch bạn.

biết trước hình dáng của virus
mà không gây ra bệnh.

Đột nhiên, kháng thể
sẽ nhận ra virus và hành động

vi rút không thuộc về cơ thể này,

đó là hồi chuông cảnh báo 
cho hệ thống miễn dịch

nhận ra và có sự chuẩn bị 
trước vi rút thật sự

mà không cần phải nhiễm bệnh.

Hệ miễn dịch 
sẽ có lợi thế mở đầu

bằng cách tạo ra kháng thể mạnh

có thể vô hiệu hóa và giết vi rút thật.

Và "bộ nhớ" kháng thể này
được cất trong tế bào B

để nếu sau này bạn có bị
nhiễm vi rút SARS-CoV-2

thì cơ thể bạn cũng
đã phòng bị.

Đây là phản ứng
miễn dịch thích nghi.

Cơ thể đã thấy các protein gai
này trước đó

nên vì thế nó biết phải làm gì.

Thực chất, những vắc-xin mRNA này

cho phép cơ thể tự bảo vệ nó
khỏi nhiễm bệnh trong tương lai

mà không phải mạo hiểm

nếm hậu quả của bệnh COVID-19.

Vậy tại sao trước đây vắc-xin mRNA
không được sử dụng?

Tuy chúng khá mới

nhưng thật ra các nhà nghiên cứu
đã thử nghiệm chúng hàng thập kỉ,

nhưng trong quá khứ,
chúng không ổn định.

Enzim trong cơ thể sẽ
nhanh chóng phá hủy mRNA

nên mRNA cần có vỏ bọc tốt.

Loại đang được tung ra

có mRNA bọc trong
các hạt nano lipid

cơ bản là để bảo vệ mRNA
không bị phân hủy.

Vì bất ổn hơn
các loại vắc-xin khác

nên chúng cần được giữ lạnh.

Ví dụ, vắc-xin Pfizer
cần bảo quản ở nhiệt độ -70º C

và với nhiệt độ làm lạnh thường, 
chỉ kéo dài được 5 ngày.

Dĩ nhiên, dịch bệnh toàn cầu

chắc chắn đã bơm
ngân sách và tài nguyên

vào những loại vắc xin này,

điều đó góp phần tăng tốc độ
phát triển vắc-xin.

Điều thú vị ở loại vắc-xin này
đó là không giống những loại khác,

chúng có thể được tạo ra
trong phòng thí nghiệm với vật liệu sẵn có

với tốc độ nhanh hơn nhiều
những loại vắc xin khác.

Thay vì phát triển đầy đủ
vi-rút không lây nhiễm

rồi tiêm chúng vào cơ thể,

những vắc-xin mRNA này 
có thể vượt qua nhiều trở ngại

bằng cách sử dụng
khéo léo cơ thể của chính bạn.

Ngoài ra tạo phân tử mRNA
tiết kiệm hơn rất nhiều

so với việc tạo protein

và cũng dễ nhân rộng hơn,

việc này rất có ích với
một đại dịch toàn cầu

đang chờ đợi vắc-xin.

Vậy nó có an toàn không?

Và vì đây là một công nghệ khá mới,

bạn có nên lo lắng gì không?

Đó là lý do chúng ta có giai đoạn
thử nghiệm ban đầu:

không chỉ kiểm tra hiệu quả
và khả năng gây miễn dịch

mà còn bảo đảm tác dụng phụ
thấp nhất.

Ngay lúc này, đã có khoảng 70 ngàn người
được tiêm vắc-xin này

mà không có gì đáng ngại,

đáng chú ý là nghiên cứu đầy đủ
vẫn chưa được công bố

khi quay video này.

Nhưng điều cần phải nhớ rằng
không phải vì nó an toàn

thì có nghĩa là bạn sẽ không
thấy đau nhức.

Một số người tiêm cho biết
họ thấy đau nhức

và đến hiện tại, bạn sẽ cần tiêm
2 mũi để bảo đảm hiệu quả.

Giáo sư Shane Crotty,
nhà nghiên cứu vắc-xin,

đã có một phép so sánh rất hay,
đó là,

"Giống khi ta tập thể dục
và thấy đau cơ,

một chút đau có thể là dấu hiệu
của một điều tích cực.

Đôi khi bạn phải đau
để đổi lấy miễn dịch,

như việc phải chịu đau để đổi lấy
những cơ bắp bạn ao ước".

Chúng tôi hiểu bạn rất băn khoăn
về các vắc-xin này.

Chúng tôi cũng băn khoăn.

Hy vọng những thông tin này
đủ rõ ràng, hữu ích

và

Bởi vì đây là những điều giúp 
mọi thứ bớt mơ hồ và đáng sợ

trong thời gian dịch bệnh này.

Cảm ơn vì đã theo dõi !

Tìm hiểu thêm về những vắc-xin này qua
các video của chúng tôi trên Youtube.

Các bạn có thể thử xem.

Chúng tôi có vài tập về vắc xin.

Thực ra chúng tôi 
tám chuyện về vắc-xin. - Vâng

Bạn sẽ thích ăn rau muống và đàm đạo về vắc xin.

Hãy chắc chắn bạn 
đã thích video, đăng kí kênh

Hẹn gặp bạn trong lần tới 
với nhiều thông tin khoa học hơn.

Tạm biệt.