[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:01.76,Default,,0000,0000,0000,,Hiện nay, ai cũng phấn khởi Dialogue: 0,0:00:01.76,0:00:04.51,Default,,0000,0000,0000,,về tốc độ phát triển \Ncủa vắc-xin COVID-19, Dialogue: 0,0:00:04.87,0:00:08.26,Default,,0000,0000,0000,,một số đã bắt đầu phân phối\Nở một vài quốc gia. Dialogue: 0,0:00:08.26,0:00:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng vì đây là vắc-xin mRNA,\Nmột công nghệ khá mới Dialogue: 0,0:00:12.24,0:00:14.91,Default,,0000,0000,0000,,chưa được áp dụng\Nrộng rãi trước đây, Dialogue: 0,0:00:14.91,0:00:16.10,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi muốn giải thích Dialogue: 0,0:00:16.10,0:00:18.27,Default,,0000,0000,0000,,cách chúng hoạt động\Nvà phản ứng cơ thể Dialogue: 0,0:00:18.27,0:00:20.24,Default,,0000,0000,0000,,khi kim chạm vào da. Dialogue: 0,0:00:20.24,0:00:22.10,Default,,0000,0000,0000,,Giống các vắc-xin ta đã biết, Dialogue: 0,0:00:22.10,0:00:25.39,Default,,0000,0000,0000,,vắc-xin này sẽ được tiêm\Nvào bắp tay trên. Dialogue: 0,0:00:25.39,0:00:27.11,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng khác\Nvắc-xin thông thường Dialogue: 0,0:00:27.11,0:00:30.68,Default,,0000,0000,0000,,thường đưa vào một dạng virus\Nbất hoạt hoặc suy yếu, Dialogue: 0,0:00:30.68,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,vắc-xin này giải phóng\Nvật chất di truyền có tên mRNA. Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:37.10,Default,,0000,0000,0000,,Vậy chính xác mRNA làm gì? Dialogue: 0,0:00:37.10,0:00:41.30,Default,,0000,0000,0000,,Trong tế bào bình thường của cơ thể,\Nbạn có ADN bên trong nhân, Dialogue: 0,0:00:41.30,0:00:44.17,Default,,0000,0000,0000,,và ADN này lưu trữ\Ntoàn bộ thông tin và chỉ dẫn Dialogue: 0,0:00:44.17,0:00:46.70,Default,,0000,0000,0000,,quan trọng cho hoạt động\Ncủa tế bào, cơ thể, Dialogue: 0,0:00:46.70,0:00:48.99,Default,,0000,0000,0000,,và cuối cùng là tạo ra\Ncon người bạn. Dialogue: 0,0:00:48.99,0:00:51.94,Default,,0000,0000,0000,,Bên trong tế bào\Nlà cỗ máy đọc ADN Dialogue: 0,0:00:51.94,0:00:54.45,Default,,0000,0000,0000,,và phiên mã nó thành mRNA, Dialogue: 0,0:00:54.45,0:00:57.71,Default,,0000,0000,0000,,mRNA này sẽ rời nhân\Nvà tiến vào tế bào chất. Dialogue: 0,0:00:57.71,0:01:00.88,Default,,0000,0000,0000,,Và ở đây, các ribosome\Ntrong tế bào sẽ đọc RNA, Dialogue: 0,0:01:00.88,0:01:04.53,Default,,0000,0000,0000,,và dựa vào từng mã mà hình thành\Nnên chuỗi các axit amin, Dialogue: 0,0:01:04.53,0:01:06.98,Default,,0000,0000,0000,,chúng tự gấp lại\Nđể tạo ra các protein Dialogue: 0,0:01:06.98,0:01:08.92,Default,,0000,0000,0000,,giúp bạn sống và hoạt động. Dialogue: 0,0:01:08.92,0:01:11.07,Default,,0000,0000,0000,,Quá trình này được gọi là dịch mã. Dialogue: 0,0:01:11.07,0:01:12.43,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế, quá trình này Dialogue: 0,0:01:12.43,0:01:14.80,Default,,0000,0000,0000,,là quá trình đầu tiên vi rút lợi dụng. Dialogue: 0,0:01:14.80,0:01:17.66,Default,,0000,0000,0000,,Chúng giải phóng vật chất di truyền \Nvào cơ thể bạn Dialogue: 0,0:01:17.66,0:01:21.52,Default,,0000,0000,0000,,và hệ thống trong tế bào \Ntự động dịch mã chuỗi thông tin đó Dialogue: 0,0:01:21.52,0:01:24.58,Default,,0000,0000,0000,,và hình thành protein \Ngiúp tạo ra nhiều vi rút hơn. Dialogue: 0,0:01:24.58,0:01:25.64,Default,,0000,0000,0000,,Với mũi tiêm vắc-xin Dialogue: 0,0:01:25.64,0:01:29.80,Default,,0000,0000,0000,,mRNA được tiêm vào cơ thể của bạn Dialogue: 0,0:01:29.80,0:01:32.14,Default,,0000,0000,0000,,cũng mang trong nó chỉ dẫn di truyền. Dialogue: 0,0:01:32.14,0:01:36.48,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trong trường hợp này chỉ là \Nmột mảnh protein của vi rút Dialogue: 0,0:01:36.48,0:01:37.89,Default,,0000,0000,0000,,thay vì mầm bệnh. Dialogue: 0,0:01:37.89,0:01:41.58,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy SARS-CoV-2 trông như thế này Dialogue: 0,0:01:41.58,0:01:42.86,Default,,0000,0000,0000,,với mũi gai trên mình. Dialogue: 0,0:01:42.86,0:01:46.17,Default,,0000,0000,0000,,Và gai protein thực chất vô hại này Dialogue: 0,0:01:46.17,0:01:48.48,Default,,0000,0000,0000,,là những gì mà mRNA mã hóa. Dialogue: 0,0:01:48.48,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,mRNA tìm cách xâm nhập \Nvào tế bào chất của cơ thể Dialogue: 0,0:01:51.81,0:01:56.14,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà ribosom dịch mã thông tin \Nvà bắt đầu tiến hành tạo ra gai protein Dialogue: 0,0:01:56.14,0:01:57.33,Default,,0000,0000,0000,,Một khi protein được tạo ra, Dialogue: 0,0:01:57.33,0:01:58.89,Default,,0000,0000,0000,,nó tiến tới màng tế bào Dialogue: 0,0:01:58.89,0:02:00.33,Default,,0000,0000,0000,,và tế bào của bạn bị phá vỡ, Dialogue: 0,0:02:00.33,0:02:03.35,Default,,0000,0000,0000,,phá hủy chỉ dẫn mRNA. Dialogue: 0,0:02:03.35,0:02:07.82,Default,,0000,0000,0000,,Vậy việc có một mảnh protein \Ncủa gai vi rút có tác dụng gì? Dialogue: 0,0:02:07.82,0:02:08.98,Default,,0000,0000,0000,,Nó cung cấp cho cơ thể bạn Dialogue: 0,0:02:08.98,0:02:10.93,Default,,0000,0000,0000,,hay cụ thể hơn, hệ thống miễn dịch Dialogue: 0,0:02:10.93,0:02:14.45,Default,,0000,0000,0000,,một bản xem trước của vi rút \Nmà không gây ra bệnh. Dialogue: 0,0:02:14.45,0:02:17.14,Default,,0000,0000,0000,,Bỗng nhiên kháng thể của bạn nhận ra Dialogue: 0,0:02:17.14,0:02:19.22,Default,,0000,0000,0000,,vi rút không thuộc về cơ thể này, Dialogue: 0,0:02:19.22,0:02:20.80,Default,,0000,0000,0000,,đó là hồi chuông cảnh báo \Ncho hệ thống miễn dịch Dialogue: 0,0:02:20.80,0:02:23.76,Default,,0000,0000,0000,,nhận ra và có sự chuẩn bị \Ntrước vi rút thật sự Dialogue: 0,0:02:23.76,0:02:27.20,Default,,0000,0000,0000,,mà không cần phải nhiễm bệnh. Dialogue: 0,0:02:27.20,0:02:29.56,Default,,0000,0000,0000,,Hệ thống miễn dịch \Nsẽ có lợi thế mở đầu Dialogue: 0,0:02:29.56,0:02:31.34,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách tạo ra kháng thể mạnh Dialogue: 0,0:02:31.34,0:02:34.21,Default,,0000,0000,0000,,có thể vô hiệu hóa và giết vi rút thật. Dialogue: 0,0:02:34.21,0:02:37.50,Default,,0000,0000,0000,,Và bộ nhớ của kháng thể \Nsẽ được lưu trong tế bào B. Dialogue: 0,0:02:37.50,0:02:41.76,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế nếu bạn bị nhiễm vi rút SARS-CoV-2 Dialogue: 0,0:02:41.76,0:02:43.61,Default,,0000,0000,0000,,thì cơ thể bạn đã khả năng kháng bệnh. Dialogue: 0,0:02:43.61,0:02:46.10,Default,,0000,0000,0000,,Đây là phản ứng \Nthích nghi của hệ miễn dịch. Dialogue: 0,0:02:46.10,0:02:48.88,Default,,0000,0000,0000,,Vì cơ thể bạn đã tiếp xúc \Nvới những mảnh protein trước đó Dialogue: 0,0:02:48.88,0:02:50.87,Default,,0000,0000,0000,,nên có thể biết cần phải làm gì. Dialogue: 0,0:02:50.87,0:02:52.58,Default,,0000,0000,0000,,Thực chất, những vắc-xin mRNA Dialogue: 0,0:02:52.58,0:02:56.22,Default,,0000,0000,0000,,cho phép cơ thể tự bảo vệ khỏi \Nviệc nhiễm bệnh trong tương lai Dialogue: 0,0:02:56.22,0:02:57.50,Default,,0000,0000,0000,,mà không gặp rủi ro Dialogue: 0,0:02:57.50,0:03:00.40,Default,,0000,0000,0000,,của việc nhiễm bệnh COVID-19. Dialogue: 0,0:03:00.40,0:03:03.33,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì tại sao vắc-xin mRNA \Nkhông được sự dụng trước đây? Dialogue: 0,0:03:03.33,0:03:04.76,Default,,0000,0000,0000,,Vắc-xin mRNA là một loại mới Dialogue: 0,0:03:04.76,0:03:07.90,Default,,0000,0000,0000,,nhưng các nhà nghiên cứu đã làm việc \Nvới chúng trong hàng thế kỉ Dialogue: 0,0:03:07.90,0:03:09.95,Default,,0000,0000,0000,,Trong quá khứ, chúng không được ổn định. Dialogue: 0,0:03:09.95,0:03:12.58,Default,,0000,0000,0000,,Enzim trong cơ thể sẽ \Nnhanh chóng phá hủy mRNA Dialogue: 0,0:03:12.58,0:03:14.25,Default,,0000,0000,0000,,nên mRNA cần có vỏ bọc tốt. Dialogue: 0,0:03:14.25,0:03:15.54,Default,,0000,0000,0000,,Vắc-xin mRNA được phân phối hiện nay Dialogue: 0,0:03:15.54,0:03:18.34,Default,,0000,0000,0000,,có vỏ bọc là các hạt phân tử nano lipid Dialogue: 0,0:03:18.34,0:03:21.08,Default,,0000,0000,0000,,để bảo vệ mRNA không bị phân hủy. Dialogue: 0,0:03:21.08,0:03:23.74,Default,,0000,0000,0000,,Vì chúng bất ổn hơn các loại vắc-xin khác Dialogue: 0,0:03:23.74,0:03:25.38,Default,,0000,0000,0000,,nên cần được giữ lạnh. Dialogue: 0,0:03:25.38,0:03:30.09,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, vắc-xin Pfizer \Ncần bảo quản ở nhiệt độ -70º C Dialogue: 0,0:03:30.09,0:03:33.46,Default,,0000,0000,0000,,và với tủ lạnh thông thường, \Nchúng chỉ lưu trữ được trong khoảng 5 ngày. Dialogue: 0,0:03:33.46,0:03:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Và dĩ nhiên, dịch bệnh toàn cầu Dialogue: 0,0:03:35.46,0:03:37.78,Default,,0000,0000,0000,,đã nâng số quỹ và tài nguyên Dialogue: 0,0:03:37.78,0:03:39.70,Default,,0000,0000,0000,,đầu tư cho những loại vắc xin này Dialogue: 0,0:03:39.70,0:03:41.98,Default,,0000,0000,0000,,góp phần tăng tốc quá trình \Nphát triển của vắc xin. Dialogue: 0,0:03:41.98,0:03:45.22,Default,,0000,0000,0000,,Điều làm những vắc-xin này \Nhấp dẫn hơn so với những loại khác Dialogue: 0,0:03:45.22,0:03:48.44,Default,,0000,0000,0000,,ở chỗ chúng có thể được tạo ra \Ntrong phòng thí nghiệm với vật liệu sẵn có Dialogue: 0,0:03:48.44,0:03:51.30,Default,,0000,0000,0000,,và có thể phát triển nhanh hơn \Nnhững loại vắc xin khác nhiều. Dialogue: 0,0:03:51.30,0:03:53.80,Default,,0000,0000,0000,,Thay vì phát triển vi-rút kháng nhiễm Dialogue: 0,0:03:53.80,0:03:55.27,Default,,0000,0000,0000,,rồi tiêm chúng vào cơ thể Dialogue: 0,0:03:55.27,0:03:58.24,Default,,0000,0000,0000,,thì những vắc xin mRNA này \Ncó thể vượt qua nhiều trở ngại Dialogue: 0,0:03:58.24,0:04:00.95,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách chỉ dẫn cơ thể \Nmột cách thông minh. Dialogue: 0,0:04:00.95,0:04:04.46,Default,,0000,0000,0000,,Và chi phí để tạo ra \Nphân tử mRNA thì tiết kiệm hơn Dialogue: 0,0:04:04.46,0:04:06.13,Default,,0000,0000,0000,,là tạo ra phân tử protein \Nnguyên bản Dialogue: 0,0:04:06.13,0:04:07.75,Default,,0000,0000,0000,,và còn có thể mở rộng quy mô, Dialogue: 0,0:04:07.75,0:04:10.04,Default,,0000,0000,0000,,điều mà vô cùng hữu ích\Ntrong bối cảnh đại dịch Dialogue: 0,0:04:10.04,0:04:11.25,Default,,0000,0000,0000,,đang chờ đợi vắc-xin. Dialogue: 0,0:04:11.25,0:04:13.13,Default,,0000,0000,0000,,Vậy thì vắc-xin có an toàn không? Dialogue: 0,0:04:13.13,0:04:15.47,Default,,0000,0000,0000,,Bởi đây là công nghệ còn khá mới mẻ, Dialogue: 0,0:04:15.47,0:04:16.95,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có nên lo lắng không? Dialogue: 0,0:04:16.95,0:04:19.72,Default,,0000,0000,0000,,Đó là những trăn trở trong \Ngiai đoạn thử nghiệm ban đầu Dialogue: 0,0:04:19.72,0:04:22.57,Default,,0000,0000,0000,,không đơn thuần là thử nghiệm \Nxem vắc-xin có hoạt động hay không Dialogue: 0,0:04:22.57,0:04:24.81,Default,,0000,0000,0000,,mà còn phải giảm\Ntác dụng phụ xuống mức tối đa. Dialogue: 0,0:04:24.81,0:04:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây, khoảng 70 000 người \Nđã được tiêm chủng Dialogue: 0,0:04:28.12,0:04:29.95,Default,,0000,0000,0000,,mà không hề có hệ lụy nghiêm trọng nào. Dialogue: 0,0:04:29.95,0:04:32.90,Default,,0000,0000,0000,,Đã có thông báo trước rằng \Ntoàn bộ nghiên cứu chưa được công bố Dialogue: 0,0:04:32.90,0:04:34.19,Default,,0000,0000,0000,,khi đang quay video này. Dialogue: 0,0:04:34.19,0:04:36.90,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều cần phải nhớ rằng \Ndù vắc-xin an toàn Dialogue: 0,0:04:36.90,0:04:39.18,Default,,0000,0000,0000,,nhưng không phải là tiêm vắc-xin \Nkhông mang lại cảm giác đau nhức nào. Dialogue: 0,0:04:39.18,0:04:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Một số người đã tiêm chủng \Nnói về việc cơ đau nhức Dialogue: 0,0:04:41.40,0:04:44.66,Default,,0000,0000,0000,,và hiên tại, cần phải tiêm 2 mũi \Nđể đảm bảo độ hiệu quả. Dialogue: 0,0:04:44.66,0:04:47.46,Default,,0000,0000,0000,,Cũng có 1 phát biểu tương tự \Nkhi giáo sư Shane Crotty, Dialogue: 0,0:04:47.46,0:04:48.98,Default,,0000,0000,0000,,một nhà nghiên cứu vắc-xin, Dialogue: 0,0:04:48.98,0:04:49.98,Default,,0000,0000,0000,,cho biết rằng Dialogue: 0,0:04:49.98,0:04:52.70,Default,,0000,0000,0000,,"Không khác so với việc \Nđi tập gym hay tập thể dục Dialogue: 0,0:04:52.70,0:04:54.22,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta bị đau cơ. Dialogue: 0,0:04:54.22,0:04:57.43,Default,,0000,0000,0000,,Một chút đau nhức này là tín hiệu tích cực \Ncho thấy vắc-xin đang hoạt động hiệu quả. Dialogue: 0,0:04:57.43,0:04:59.49,Default,,0000,0000,0000,,Đôi lúc việc muốn có được \Nkhả năng miễn dịch Dialogue: 0,0:04:59.49,0:05:02.26,Default,,0000,0000,0000,,cũng giống như bạn rất muốn \Nmột cánh tay cơ bắp vậy." Dialogue: 0,0:05:02.26,0:05:04.78,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi biết bạn đã luôn thắc mắc \Nrất nhiều về những vắc-xin này. Dialogue: 0,0:05:04.78,0:05:06.16,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi cũng có \Ncâu hỏi của riêng mình Dialogue: 0,0:05:06.16,0:05:08.92,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy hi vọng những thông tin \Nngắn gọn này hữu ích đối với bạn Dialogue: 0,0:05:08.92,0:05:10.02,Default,,0000,0000,0000,,và cũng mang tính giáo dục. Dialogue: 0,0:05:10.02,0:05:13.22,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì đây là những điều giúp \Nmọi thứ bớt mơ hồ và đáng sợ Dialogue: 0,0:05:13.22,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,trong thời gian dịch bệnh này. Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:16.68,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn vì đã theo dõi ! Dialogue: 0,0:05:16.68,0:05:19.82,Default,,0000,0000,0000,,Tìm hiểu thêm về những vắc-xin này qua\Ncác video của chúng tôi trên Youtube. Dialogue: 0,0:05:19.82,0:05:20.92,Default,,0000,0000,0000,,Các bạn có thể thử xem. Dialogue: 0,0:05:20.92,0:05:22.53,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi có vài tập về vắc xin. Dialogue: 0,0:05:22.53,0:05:24.39,Default,,0000,0000,0000,,Thực ra chúng tôi \Ntám chuyện về vắc-xin. - Vâng Dialogue: 0,0:05:24.39,0:05:28.24,Default,,0000,0000,0000,,Bạn sẽ thích ăn rau muống và đàm đạo về vắc xin. Dialogue: 0,0:05:28.24,0:05:30.62,Default,,0000,0000,0000,,Hãy chắc chắn bạn \Nđã thích video, đăng kí kênh Dialogue: 0,0:05:30.62,0:05:32.95,Default,,0000,0000,0000,,Hẹn gặp bạn trong lần tới \Nvới nhiều thông tin khoa học hơn. Dialogue: 0,0:05:32.95,0:05:33.75,Default,,0000,0000,0000,,Tạm biệt.