WEBVTT 00:00:07.661 --> 00:00:09.378 Jest długi, oślizły 00:00:09.378 --> 00:00:11.045 i niezbyt kolorowy. 00:00:11.045 --> 00:00:14.252 Jednak na swój sposób piękny. 00:00:14.252 --> 00:00:16.003 Jego wijące się ruchy 00:00:16.003 --> 00:00:17.521 podczas nocnej aktywności 00:00:17.521 --> 00:00:18.878 potrafią zahipnotyzować. 00:00:18.878 --> 00:00:21.176 Mimo iż przypomina podwodnego węża, 00:00:21.176 --> 00:00:25.293 węgorz to bardzo interesująca ryba. 00:00:25.293 --> 00:00:28.103 Pomijając podłużny kształt i brak członków, 00:00:28.127 --> 00:00:31.294 wiele cech odróżnia go od reszty ryb. 00:00:31.294 --> 00:00:32.211 Po pierwsze, 00:00:32.211 --> 00:00:35.731 węgorz potrafi oddychać przez skórę. 00:00:35.731 --> 00:00:38.060 Niektóre gatunki potrafią nawet wyjść z wody 00:00:38.060 --> 00:00:40.069 i poruszać się po krótko po lądzie. 00:00:40.069 --> 00:00:42.044 Inaczej niż większość ryb wędrownych, 00:00:42.044 --> 00:00:43.127 przykładowo łosoś, 00:00:43.127 --> 00:00:44.934 składający ikrę w wodzie słodkiej, 00:00:44.934 --> 00:00:47.128 a większość życia spędzający w słonej, 00:00:47.128 --> 00:00:48.794 węgorz europejski 00:00:48.794 --> 00:00:50.746 robi dokładnie na odwrót. 00:00:50.746 --> 00:00:53.258 Ikrę składa w oceanach i morzach, 00:00:53.258 --> 00:00:55.127 lecz większość czasu 00:00:55.127 --> 00:00:56.961 spędza w wodzie słodkiej. 00:00:56.961 --> 00:00:59.173 Życie takiego węgorza 00:00:59.173 --> 00:01:00.961 rozpoczyna się 00:01:00.961 --> 00:01:03.759 w wodach Oceanu Atlantyckiego, 00:01:03.759 --> 00:01:06.461 około 1600 km na wschód od Bermudów. 00:01:06.461 --> 00:01:08.795 Tak zwane Morze Sargassowe 00:01:08.795 --> 00:01:10.350 tworzy zachodnią część 00:01:10.350 --> 00:01:12.044 podzwrotnikowego prądu, 00:01:12.044 --> 00:01:15.199 ogromnego wiru na środku oceanu. 00:01:15.199 --> 00:01:17.564 Taki węgorz, nazwijmy go Eli, 00:01:17.564 --> 00:01:21.235 pochodzi z 10-20 milionów jajeczek 00:01:21.235 --> 00:01:22.727 złożonych przez samicę węgorza. 00:01:24.219 --> 00:01:25.883 Wygląda jak przeźroczysty liść 00:01:27.547 --> 00:01:29.211 i jeszcze nie przypomina węgorza. 00:01:29.211 --> 00:01:31.294 Następnie, węgorz Eli 00:01:31.294 --> 00:01:33.247 płynie z prądami, w tym Golfsztromem, 00:01:33.247 --> 00:01:35.259 w stronę Europy lub Ameryki Północnej, 00:01:35.259 --> 00:01:38.461 zależnie od konkretnego gatunku. 00:01:38.461 --> 00:01:40.045 W momencie dotarcia do brzegu, 00:01:40.045 --> 00:01:41.876 Eli ma około 5 cm długości 00:01:41.876 --> 00:01:44.510 i wygląda coraz bardziej węgorzowato. 00:01:44.510 --> 00:01:47.262 W obecnej fazie nazywany "węgorzem szklistym". 00:01:47.262 --> 00:01:49.044 Po kilku dniach w słodkiej wodzie, 00:01:49.044 --> 00:01:52.100 skóra Eli zabarwia się na brązowo-czarny kolor, 00:01:52.100 --> 00:01:55.354 wygląda niemalże jak dorosły osobnik. 00:01:55.354 --> 00:01:56.395 Zapewne zauważyłeś, 00:01:56.395 --> 00:01:57.648 że nic nie wspomniano 00:01:57.648 --> 00:01:59.462 na temat płci Eli. 00:01:59.462 --> 00:02:01.294 Można ją poznać dopiero, 00:02:01.294 --> 00:02:03.109 gdy węgorz dotrze do słodkiej wody. 00:02:03.109 --> 00:02:06.323 Nikt nie wie, dlaczego tak się dzieje. 00:02:06.323 --> 00:02:08.907 Większość węgorzy żyjących przy ujściach rzek 00:02:08.907 --> 00:02:10.826 oraz w wodach słonawych to samce, 00:02:10.826 --> 00:02:13.163 a te płynące w górę rzeki to samice, 00:02:13.163 --> 00:02:15.211 które potrafią być 2-3 razy większe 00:02:15.211 --> 00:02:17.465 niż ich przyszli partnerzy. 00:02:17.465 --> 00:02:18.417 W naszym przypadku, 00:02:18.417 --> 00:02:22.339 okazuje się, że Eli to skrót od Elaine. 00:02:22.339 --> 00:02:23.424 Tak więc samica Elaine 00:02:23.424 --> 00:02:25.008 podczas podróży w górę rzeki 00:02:25.008 --> 00:02:26.794 spędza większość życia samotnie, 00:02:26.794 --> 00:02:28.845 zjadając wszystko, co wpadnie do wody, 00:02:28.845 --> 00:02:31.349 koniki polne, świerszcze, małe ryby, 00:02:31.349 --> 00:02:33.275 larwy robaków, żaby, pisklęta, 00:02:35.201 --> 00:02:37.128 prawie wszystko, co znajdzie. 00:02:37.128 --> 00:02:38.688 Dzięki temu dość sporo rośnie, 00:02:38.688 --> 00:02:40.230 nawet do 120 cm 00:02:40.230 --> 00:02:43.377 i waży prawie 6 kg. 00:02:43.377 --> 00:02:44.437 Nie do końca wiadomo, 00:02:44.437 --> 00:02:45.908 skąd słodkowodne węgorze wiedzą, 00:02:45.908 --> 00:02:46.899 kiedy nadchodzi czas, 00:02:46.899 --> 00:02:47.912 by wrócić do oceanu, 00:02:47.912 --> 00:02:49.617 jednak coś daje im znać. 00:02:49.617 --> 00:02:50.908 Ich jesienna migracja 00:02:50.908 --> 00:02:52.744 jest jedną z największych 00:02:52.744 --> 00:02:54.579 niewidocznych migracji na Ziemi. 00:02:54.579 --> 00:02:56.497 Gdy Elaine wpływa do oceanu, 00:02:56.497 --> 00:02:59.626 przechodzi niesamowitą metamorfozę. 00:02:59.626 --> 00:03:02.127 Jej oczy powiększają się 10-krotnie, 00:03:02.127 --> 00:03:03.711 jej skóra grubieje, 00:03:03.711 --> 00:03:06.044 a płetwy stają się większe. 00:03:06.044 --> 00:03:07.759 To prawdopodobnie przygotowanie się 00:03:07.759 --> 00:03:09.593 do podróży przez ocean. 00:03:09.593 --> 00:03:11.680 Elaine gładko przechodzi metamorfozę 00:03:11.680 --> 00:03:13.627 przejścia z wody słodkiej do słonej, 00:03:13.627 --> 00:03:16.711 u wielu innych ryb skończyłoby się to śmiercią. 00:03:16.711 --> 00:03:18.936 Kiedy Elaine opuszcza słodkie wody, 00:03:18.936 --> 00:03:22.189 zupełnie znika z pola widzenia człowieka. 00:03:22.189 --> 00:03:23.732 Nikt jeszcze nie był świadkiem 00:03:23.732 --> 00:03:25.151 ani nie śledził węgorza 00:03:25.151 --> 00:03:27.111 w czasie jego migracji. 00:03:27.111 --> 00:03:29.905 Nie wiadomo, jak głęboko składają ikrę. 00:03:29.905 --> 00:03:32.659 Przypuszcza się, że podążają za jakimiś znakami, 00:03:32.659 --> 00:03:34.162 które są w stanie wykryć. 00:03:34.162 --> 00:03:36.453 Może to bariera cieplna prądów morskich 00:03:36.453 --> 00:03:37.953 lub poziom zasolenia wody, 00:03:37.953 --> 00:03:40.309 które pozwalają wrócić im w to samo miejsce, 00:03:40.309 --> 00:03:42.178 w którym się narodziły. 00:03:42.178 --> 00:03:44.084 Ponieważ nie do końca wiadomo, 00:03:44.084 --> 00:03:46.006 co dzieje się podczas migracji, 00:03:46.006 --> 00:03:49.126 można jedynie zgadywać, jak wygląda rozmnażanie. 00:03:49.126 --> 00:03:50.711 Przypuszcza się, 00:03:50.711 --> 00:03:52.462 że Elaine wraz z tysiącami 00:03:52.462 --> 00:03:53.763 czy nawet setkami tysięcy 00:03:53.763 --> 00:03:54.711 innych węgorzy, 00:03:54.711 --> 00:03:57.127 tworzą ogromną, splecioną masę, 00:03:57.127 --> 00:03:58.794 wypuszczają jajeczka oraz mleczko, 00:03:58.794 --> 00:04:01.896 podczas orgii znanej jako "panmiksja". 00:04:01.896 --> 00:04:03.905 Kilka dni po tym fakcie, 00:04:03.905 --> 00:04:04.811 wykluwają się młode 00:04:04.811 --> 00:04:06.608 i cały cykl zaczyna się od nowa. 00:04:06.608 --> 00:04:08.044 A ponieważ nigdy nie widziano 00:04:08.044 --> 00:04:10.655 dorosłych osobników płynących z powrotem w górę rzeki, 00:04:10.655 --> 00:04:11.878 przypuszcza się, 00:04:11.878 --> 00:04:14.408 że po zakończeniu długiej drogi. 00:04:14.408 --> 00:04:16.702 te niesamowite i tajemnicze stworzenia, 00:04:16.702 --> 00:04:18.295 umierają w tym samym miejscu, 00:04:18.295 --> 00:04:20.572 w którym się narodziły. 00:04:20.572 --> 00:04:22.000 Żegnaj Elaine! 00:04:22.000 --> 00:04:23.709 Miło było cię poznać.