1
00:00:07,661 --> 00:00:09,378
Jest długi, oślizły

2
00:00:09,378 --> 00:00:11,045
i niezbyt kolorowy.

3
00:00:11,045 --> 00:00:14,252
Jednak na swój sposób piękny.

4
00:00:14,252 --> 00:00:16,003
Jego wijące się ruchy

5
00:00:16,003 --> 00:00:17,521
podczas nocnej aktywności

6
00:00:17,521 --> 00:00:18,878
potrafią zahipnotyzować.

7
00:00:18,878 --> 00:00:21,176
Mimo iż przypomina podwodnego węża,

8
00:00:21,176 --> 00:00:25,293
węgorz to bardzo interesująca ryba.

9
00:00:25,293 --> 00:00:28,103
Pomijając podłużny kształt
i brak członków,

10
00:00:28,127 --> 00:00:31,294
wiele cech odróżnia go od reszty ryb.

11
00:00:31,294 --> 00:00:32,211
Po pierwsze,

12
00:00:32,211 --> 00:00:35,731
węgorz potrafi oddychać przez skórę.

13
00:00:35,731 --> 00:00:38,060
Niektóre gatunki
potrafią nawet wyjść z wody

14
00:00:38,060 --> 00:00:40,069
i poruszać się po krótko po lądzie.


15
00:00:40,069 --> 00:00:42,044
Inaczej niż większość
ryb wędrownych,

16
00:00:42,044 --> 00:00:43,127
przykładowo łosoś,

17
00:00:43,127 --> 00:00:44,934
składający ikrę w wodzie słodkiej,

18
00:00:44,934 --> 00:00:47,128
a większość życia
spędzający w słonej,

19
00:00:47,128 --> 00:00:48,794
węgorz europejski

20
00:00:48,794 --> 00:00:50,746
robi dokładnie na odwrót.

21
00:00:50,746 --> 00:00:53,258
Ikrę składa w oceanach i morzach,

22
00:00:53,258 --> 00:00:55,127
lecz większość czasu

23
00:00:55,127 --> 00:00:56,961
spędza w wodzie słodkiej.

24
00:00:56,961 --> 00:00:59,173
Życie takiego węgorza

25
00:00:59,173 --> 00:01:00,961
rozpoczyna się

26
00:01:00,961 --> 00:01:03,759
w wodach Oceanu Atlantyckiego,

27
00:01:03,759 --> 00:01:06,461
około 1600 km na wschód od Bermudów.

28
00:01:06,461 --> 00:01:08,795
Tak zwane Morze Sargassowe

29
00:01:08,795 --> 00:01:10,350
tworzy zachodnią część

30
00:01:10,350 --> 00:01:12,044
podzwrotnikowego prądu,

31
00:01:12,044 --> 00:01:15,199
ogromnego wiru na środku oceanu.

32
00:01:15,199 --> 00:01:17,564
Taki węgorz, nazwijmy go Eli,

33
00:01:17,564 --> 00:01:21,235
pochodzi z 10-20 milionów jajeczek

34
00:01:21,235 --> 00:01:22,727
złożonych przez samicę węgorza.

35
00:01:24,219 --> 00:01:25,883
Wygląda jak przeźroczysty liść

36
00:01:27,547 --> 00:01:29,211
i jeszcze nie przypomina węgorza.

37
00:01:29,211 --> 00:01:31,294
Następnie, węgorz Eli

38
00:01:31,294 --> 00:01:33,247
płynie z prądami, w tym Golfsztromem,

39
00:01:33,247 --> 00:01:35,259
w stronę Europy lub Ameryki Północnej,

40
00:01:35,259 --> 00:01:38,461
zależnie od konkretnego gatunku.

41
00:01:38,461 --> 00:01:40,045
W momencie dotarcia do brzegu,

42
00:01:40,045 --> 00:01:41,876
Eli ma około 5 cm długości

43
00:01:41,876 --> 00:01:44,510
i wygląda coraz bardziej węgorzowato.

44
00:01:44,510 --> 00:01:47,262
W obecnej fazie nazywany 
"węgorzem szklistym".

45
00:01:47,262 --> 00:01:49,044
Po kilku dniach w słodkiej wodzie,

46
00:01:49,044 --> 00:01:52,100
skóra Eli zabarwia się 
na brązowo-czarny kolor,

47
00:01:52,100 --> 00:01:55,354
wygląda niemalże jak dorosły osobnik.

48
00:01:55,354 --> 00:01:56,395
Zapewne zauważyłeś,

49
00:01:56,395 --> 00:01:57,648
że nic nie wspomniano

50
00:01:57,648 --> 00:01:59,462
na temat płci Eli.

51
00:01:59,462 --> 00:02:01,294
Można ją poznać dopiero,

52
00:02:01,294 --> 00:02:03,109
gdy węgorz dotrze do słodkiej wody.

53
00:02:03,109 --> 00:02:06,323
Nikt nie wie, dlaczego tak się dzieje.

54
00:02:06,323 --> 00:02:08,907
Większość węgorzy żyjących
przy ujściach rzek

55
00:02:08,907 --> 00:02:10,826
oraz w wodach słonawych to samce,

56
00:02:10,826 --> 00:02:13,163
a te płynące w górę rzeki to samice,

57
00:02:13,163 --> 00:02:15,211
które potrafią być 2-3 razy większe

58
00:02:15,211 --> 00:02:17,465
niż ich przyszli partnerzy.

59
00:02:17,465 --> 00:02:18,417
W naszym przypadku,

60
00:02:18,417 --> 00:02:22,339
okazuje się, że Eli to skrót od Elaine.

61
00:02:22,339 --> 00:02:23,424
Tak więc samica Elaine

62
00:02:23,424 --> 00:02:25,008
podczas podróży w górę rzeki

63
00:02:25,008 --> 00:02:26,794
spędza większość życia samotnie,

64
00:02:26,794 --> 00:02:28,845
zjadając wszystko, co wpadnie do wody,

65
00:02:28,845 --> 00:02:31,349
koniki polne, świerszcze, małe ryby,

66
00:02:31,349 --> 00:02:33,275
larwy robaków, żaby, pisklęta,

67
00:02:35,201 --> 00:02:37,128
prawie wszystko, co znajdzie.

68
00:02:37,128 --> 00:02:38,688
Dzięki temu dość sporo rośnie,

69
00:02:38,688 --> 00:02:40,230
nawet do 120 cm

70
00:02:40,230 --> 00:02:43,377
i waży prawie 6 kg.

71
00:02:43,377 --> 00:02:44,437
Nie do końca wiadomo,

72
00:02:44,437 --> 00:02:45,908
skąd słodkowodne węgorze wiedzą,

73
00:02:45,908 --> 00:02:46,899
kiedy nadchodzi czas,

74
00:02:46,899 --> 00:02:47,912
by wrócić do oceanu,

75
00:02:47,912 --> 00:02:49,617
jednak coś daje im znać.

76
00:02:49,617 --> 00:02:50,908
Ich jesienna migracja

77
00:02:50,908 --> 00:02:52,744
jest jedną z największych

78
00:02:52,744 --> 00:02:54,579
niewidocznych migracji na Ziemi.

79
00:02:54,579 --> 00:02:56,497
Gdy Elaine wpływa do oceanu,

80
00:02:56,497 --> 00:02:59,626
przechodzi niesamowitą metamorfozę.

81
00:02:59,626 --> 00:03:02,127
Jej oczy powiększają się 10-krotnie,

82
00:03:02,127 --> 00:03:03,711
jej skóra grubieje,

83
00:03:03,711 --> 00:03:06,044
a płetwy stają się większe.

84
00:03:06,044 --> 00:03:07,759
To prawdopodobnie 
przygotowanie się

85
00:03:07,759 --> 00:03:09,593
do podróży przez ocean.

86
00:03:09,593 --> 00:03:11,680
Elaine gładko przechodzi metamorfozę

87
00:03:11,680 --> 00:03:13,627
przejścia z wody słodkiej do słonej,

88
00:03:13,627 --> 00:03:16,711
u wielu innych ryb 
skończyłoby się to śmiercią.

89
00:03:16,711 --> 00:03:18,936
Kiedy Elaine opuszcza słodkie wody,

90
00:03:18,936 --> 00:03:22,189
zupełnie znika z pola widzenia człowieka.

91
00:03:22,189 --> 00:03:23,732
Nikt jeszcze nie był świadkiem

92
00:03:23,732 --> 00:03:25,151
ani nie śledził węgorza

93
00:03:25,151 --> 00:03:27,111
w czasie jego migracji.

94
00:03:27,111 --> 00:03:29,905
Nie wiadomo, jak głęboko składają ikrę.

95
00:03:29,905 --> 00:03:32,659
Przypuszcza się, że podążają 
za jakimiś znakami,

96
00:03:32,659 --> 00:03:34,162
które są w stanie wykryć.

97
00:03:34,162 --> 00:03:36,453
Może to bariera cieplna 
prądów morskich

98
00:03:36,453 --> 00:03:37,953
lub poziom zasolenia wody,

99
00:03:37,953 --> 00:03:40,309
które pozwalają wrócić im
w to samo miejsce,

100
00:03:40,309 --> 00:03:42,178
w którym się narodziły.

101
00:03:42,178 --> 00:03:44,084
Ponieważ nie do końca wiadomo,

102
00:03:44,084 --> 00:03:46,006
co dzieje się podczas migracji,

103
00:03:46,006 --> 00:03:49,126
można jedynie zgadywać,
jak wygląda rozmnażanie.

104
00:03:49,126 --> 00:03:50,711
Przypuszcza się,

105
00:03:50,711 --> 00:03:52,462
że Elaine wraz z tysiącami

106
00:03:52,462 --> 00:03:53,763
czy nawet setkami tysięcy

107
00:03:53,763 --> 00:03:54,711
innych węgorzy,

108
00:03:54,711 --> 00:03:57,127
tworzą ogromną, splecioną masę,

109
00:03:57,127 --> 00:03:58,794
wypuszczają jajeczka oraz mleczko,

110
00:03:58,794 --> 00:04:01,896
podczas orgii znanej jako "panmiksja".

111
00:04:01,896 --> 00:04:03,905
Kilka dni po tym fakcie,

112
00:04:03,905 --> 00:04:04,811
wykluwają się młode

113
00:04:04,811 --> 00:04:06,608
i cały cykl zaczyna się od nowa.

114
00:04:06,608 --> 00:04:08,044
A ponieważ nigdy nie widziano

115
00:04:08,044 --> 00:04:10,655
dorosłych osobników płynących 
z powrotem w górę rzeki,

116
00:04:10,655 --> 00:04:11,878
przypuszcza się,

117
00:04:11,878 --> 00:04:14,408
że po zakończeniu długiej drogi.

118
00:04:14,408 --> 00:04:16,702
te niesamowite i tajemnicze stworzenia,

119
00:04:16,702 --> 00:04:18,295
umierają w tym samym miejscu,

120
00:04:18,295 --> 00:04:20,572
w którym się narodziły.

121
00:04:20,572 --> 00:04:22,000
Żegnaj Elaine!

122
00:04:22,000 --> 00:04:23,709
Miło było cię poznać.