0:00:00.000,0:00:04.000
Vâng, như Chris đã tiết lộ,[br]tôi nghiên cứu về não người,

0:00:04.000,0:00:06.000
các chức năng và cấu trúc của não bộ.

0:00:06.000,0:00:10.000
Và tôi muốn bạn suy nghĩ một chút[br]về vấn đề này

0:00:10.000,0:00:14.000
Đây là một khối thạch, hơn 1.3kg thạch

0:00:14.000,0:00:17.000
có thể cầm trong lòng bàn tay bạn,

0:00:17.000,0:00:21.000
nó có thể ngắm nhìn[br]khoảng không vô tận giữa các vì sao.

0:00:21.000,0:00:23.000
Nó có thể chiêm nghiệm[br]ý nghĩa của vô cực

0:00:23.000,0:00:28.000
và có thể nhìn thấy chính nó[br]đang suy ngẫm về ý nghĩa của sự vô cùng.

0:00:28.000,0:00:33.000
Và cái tính đệ quy khác biệt này[br]mà chúng ta gọi là sự tự nhận thức,

0:00:33.000,0:00:37.000
là thứ mà tôi nghĩ là chén thánh[br]của khoa học thần kinh, của thần kinh học

0:00:37.000,0:00:39.000
và mong ngày nào đó, ta sẽ hiểu rõ chúng.

0:00:40.000,0:00:43.000
OK, vậy thì làm thể nào[br]để nghiên cứu bộ phận bí ẩn này?

0:00:43.000,0:00:47.000
Vì bạn có tới tận 100 tỷ tế bào thần kinh,

0:00:47.000,0:00:50.000
một số ít nhóm nguyên sinh vật,[br]chúng tương tác với nhau,

0:00:50.000,0:00:54.000
và từ hoạt động này[br]xuất hiện toàn bộ các khả năng

0:00:54.000,0:00:57.000
mà chúng ta gọi là bản chất con người[br]và sự tự nhận thức.

0:00:57.000,0:00:58.000
Tại sao lại như vậy?

0:00:58.000,0:01:01.000
Vâng, có rất nhiều cách để tiếp cận[br]các chức năng của não người.

0:01:01.000,0:01:04.000
Trong số đó, cách mà chúng ta hay sử dụng,

0:01:04.000,0:01:09.000
là quan sát những bệnh nhân bị tổn thương[br]một vùng nhỏ ở não,

0:01:09.000,0:01:11.000
nơi có 1 biến đổi gen[br]trong 1 khu nhỏ ở não

0:01:11.000,0:01:15.000
Điều xảy ra sau đó[br]không phải là một sự suy giảm toàn diện

0:01:15.000,0:01:17.000
trên toàn bộ khả năng trí não của bạn,

0:01:17.000,0:01:20.000
không phải một dạng bào mòn[br]khả năng nhận thức của bạn

0:01:20.000,0:01:23.000
Mà não bạn sẽ mất 1 chức năng[br]được chọn lọc kỹ càng,

0:01:23.000,0:01:25.000
trong khi số khác[br]được bảo quản nguyên vẹn,

0:01:25.000,0:01:27.000
và điều này khiến bạn tự tin khẳng định

0:01:27.000,0:01:31.000
phần não đó bằng 1 cách nào[br]có khả năng làm trung gian chức năng đó.

0:01:31.000,0:01:33.000
Nên bạn có thể gán chức năng[br]vào cấu trúc

0:01:33.000,0:01:36.000
và tìm xem các cung phản xạ đang làm gì

0:01:36.000,0:01:38.000
để tạo ra chức năng đặc trưng đó.

0:01:38.000,0:01:40.000
Đó là cái mà chúng tôi đang cố thực hiện.

0:01:40.000,0:01:43.000
Hãy để tôi đưa ra một số ví dụ nổi bật.

0:01:43.000,0:01:47.000
Thật sự thì tôi sẽ có 3 ví dụ,[br]mỗi cái 6 phút trong toàn bộ bài nói.

0:01:47.000,0:01:51.000
Ví dụ đầu tiên hội chứng khác thường[br]gọi là hội chứng Capgras.

0:01:51.000,0:01:53.000
Hãy theo dõi slide đầu tiên,

0:01:53.000,0:01:58.000
đó là thùy thái dương, thùy trán,[br]thùy đỉnh, OK--

0:01:58.000,0:02:00.000
là những thùy cấu thành nên não.

0:02:00.000,0:02:04.000
Và nếu nhìn vào mặt trong thùy thái dương

0:02:04.000,0:02:06.000
bạn sẽ không thể thấy

0:02:06.000,0:02:08.000
một cấu trúc nhỏ gọi là[br]hồi thái dương chẩm

0:02:08.000,0:02:11.000
Nó được gọi là[br]vùng nhận diện khuôn mặt của não,

0:02:11.000,0:02:14.000
vì khi nó tổn thương bạn không nhận ra[br]gương mặt người khác nữa.

0:02:14.000,0:02:16.000
Bạn vẫn có thể nhận ra họ nhờ giọng nói

0:02:16.000,0:02:18.000
và biết: "Ồ, Joe đây mà!"

0:02:18.000,0:02:21.000
nhưng bạn không thể nhìn mặt họ[br]mà biết họ là ai, đúng không?

0:02:21.000,0:02:23.000
Bạn còn không thể nhận ra bạn trong gương.

0:02:23.000,0:02:26.000
Bạn biết đó là bạn bởi khi bạn nháy mắt[br]thì nó cũng nháy mắt,

0:02:26.000,0:02:28.000
và bạn biết rắng đó là một cái gương,

0:02:28.000,0:02:31.000
nhưng bạn không thật sự nhận ra bản thân.

0:02:31.000,0:02:35.000
OK. Nguyên nhân của hội chứng này[br]là do tổn thương hồi thái dương chẩm.

0:02:35.000,0:02:38.000
Nhưng còn có một hội chứng nữa[br]rất hiếm gặp, thật sự thì,

0:02:38.000,0:02:42.000
rất ít bác sĩ lâm sàng đã nghe về nó,[br]thậm chí cả các nhà thần kinh học.

0:02:42.000,0:02:44.000
Đó là bệnh hoang tưởng Capgras,

0:02:44.000,0:02:47.000
1 bệnh nhân mà những phần khác[br]hoàn toàn bình thường,

0:02:47.000,0:02:50.000
đã từng chấn thương vùng đầu[br]hồi tỉnh sau hôn mê,

0:02:50.000,0:02:53.000
khi anh ta nhìn thấy mẹ mình

0:02:53.000,0:02:56.000
và nói: " Người phụ nữ này[br]giống y đúc mẹ tôi,

0:02:56.000,0:02:58.000
nhưng mà bà ta là kẻ mạo danh.

0:02:58.000,0:03:00.000
Là người phụ nữ nào đó[br]đang giả làm mẹ tôi"

0:03:00.000,0:03:02.000
Vậy tại sao chuyện này lại xảy ra?

0:03:02.000,0:03:05.000
Tại sao một người hoàn toàn minh mẫn[br]và thông minh như anh ta

0:03:05.000,0:03:07.000
ở mọi mặt khác,[br]chỉ trừ khi nhìn thấy mẹ

0:03:07.000,0:03:10.000
thì lại có dấu hiệu hoang tưởng[br]và nói đó không phải là mẹ mình.

0:03:10.000,0:03:12.000
Cách giải thích phổ biến nhất

0:03:12.000,0:03:14.000
mà bạn tìm trong các sách về tâm thần học,

0:03:14.000,0:03:18.000
theo cách nhìn của Freud,[br]mà tôi đưa ra trong bài nói này,

0:03:18.000,0:03:20.000
cũng có những ý kiến tương tự[br]với phụ nữ,

0:03:20.000,0:03:22.000
nhưng tôi sẽ chỉ nói về đàn ông.

0:03:22.000,0:03:25.000
Khi bạn còn là một đứa bé, đứa bé nhỏ xíu,

0:03:25.000,0:03:27.000
bạn bị hấp dẫn giới tính mạnh bởi mẹ mình.

0:03:27.000,0:03:29.000
Freud gọi đó là phức cảm Oedipus.

0:03:29.000,0:03:31.000
Tôi không nói mình tin vào điều này,

0:03:31.000,0:03:33.000
nhưng đây chính là cách nhìn của Freud.

0:03:33.000,0:03:36.000
Khi bạn lớn dần, vỏ não phát triển,

0:03:36.000,0:03:40.000
và ức chế những ham muốn tình dục tiềm ẩn[br]đối với mẹ

0:03:40.000,0:03:44.000
Cảm ơn Chúa, không thì bạn[br]sẽ bị kích thích khi thấy mẹ mình đấy.

0:03:44.000,0:03:46.000
Và điều xảy ra sau đó là

0:03:46.000,0:03:48.000
đầu bạn bị va chạm làm tổn thương vỏ não,

0:03:48.000,0:03:52.000
cho phép những ham muốn tình dục ngầm này[br]xuất hiện,

0:03:52.000,0:03:55.000
lộ rõ một cách đột ngột và khó hiểu

0:03:55.000,0:03:58.000
bạn cảm thấy bị kích thích bởi mẹ mình.

0:03:58.000,0:04:00.000
Và cho rằng "Chúa ơi, nếu đây là mẹ mình

0:04:00.000,0:04:02.000
làm sao mình cảm thấy như vậy được?

0:04:02.000,0:04:04.000
Cô ta là người khác, là kẻ giả mạo."

0:04:04.000,0:04:08.000
Đó là lý do duy nhất[br]giải thích cho tổn thương não của bạn.

0:04:08.000,0:04:11.000
Điều này chưa bao giờ[br]có nghĩa lý gì với tôi.

0:04:11.000,0:04:14.000
Nó rất khéo léo,[br]như mọi lập luận khác của Freud

0:04:14.000,0:04:16.000
(Cười lớn)

0:04:16.000,0:04:21.000
nhưng không có ý nghĩa[br]bởi tôi đã gặp một tình trạng tương tự,

0:04:21.000,0:04:23.000
nhưng là với con chó xù cưng ở nhà.

0:04:23.000,0:04:24.000
(Cười lớn)

0:04:24.000,0:04:29.000
Tôi nói: " Bác sĩ, đây không phải Fifi.[br]Giống hệt Fifi

0:04:29.000,0:04:31.000
nhưng là con chó khác." Đúng chứ?

0:04:31.000,0:04:33.000
Giờ thì bạn cố giải thích như Freud.

0:04:33.000,0:04:34.000
(Cười lớn)

0:04:34.000,0:04:38.000
Bạn sẽ bắt đầu nói về cái thú tính[br]trong mỗi con người

0:04:38.000,0:04:41.000
hay là những thứ tương tự,[br]dĩ nhiên là khá vô lý.

0:04:41.000,0:04:43.000
Giờ thì điều gì thật sự đang diễn ra?

0:04:43.000,0:04:45.000
Để giải thích cho rối loạn lạ kì này,

0:04:45.000,0:04:49.000
chúng ta nhìn vào cấu trúc và chức năng[br]của đường thị giác bình thường trong não.

0:04:49.000,0:04:52.000
Bình thường, tín hiệu hình ảnh[br]đi vào nhãn cầu,

0:04:52.000,0:04:54.000
đi đến các vùng thị giác của não.

0:04:54.000,0:04:57.000
Thực tế có tới 30 vùng nằm sau não[br]liên quan đến tầm nhìn,

0:04:57.000,0:05:00.000
và sau qúa trình đó, thông điệp[br]đi vào một cấu trúc nhỏ

0:05:00.000,0:05:05.000
gọi là hồi thái dương chẩm,[br]nơi bạn nhận diện khuôn mặt.

0:05:05.000,0:05:07.000
Có những nơ-ron nhạy cảm với khuôn mặt.

0:05:07.000,0:05:10.000
Bạn có thể gọi nó[br]là vùng khuôn mặt của não, đúng chứ?

0:05:10.000,0:05:12.000
Tôi đã nói về điều này trước đó.

0:05:12.000,0:05:16.000
Khi khu vực đó bị thương tổn, bạn mất[br]khả năng nhận diện gương mặt, phải không?

0:05:16.000,0:05:19.000
Nhưng từ vùng đó, thông điệp đi xuống

0:05:19.000,0:05:22.000
vào trong 1 cấu trúc gọi là hạnh nhân[br]trong hệ limbic (hệ viền),

0:05:22.000,0:05:24.000
trung khu cảm xúc của não,

0:05:24.000,0:05:26.000
và cấu trúc hạnh nhân đó,

0:05:26.000,0:05:28.000
đo cảm xúc của bạn[br]đối với thứ bạn quan sát

0:05:28.000,0:05:32.000
Đó có phải là con mồi? Động vật ăn thịt?[br]Đối tượng sinh sản?

0:05:32.000,0:05:34.000
Hay thứ gì đó tầm thường[br]như một mảnh vải,

0:05:34.000,0:05:38.000
Một viên phấn, hay một--[br]Tôi không muốn chỉ ra đâu, nhưng--

0:05:38.000,0:05:40.000
hay một chiếc giày, OK?

0:05:40.000,0:05:42.000
Mà có thể bạn hoàn toàn bỏ qua.

0:05:42.000,0:05:45.000
Vậy nếu như hạnh nhân bị kích thích,[br]và nếu điều này quan trọng

0:05:45.000,0:05:48.000
thông điệp sẽ đổ vào[br]hệ thần kinh tự động.

0:05:48.000,0:05:50.000
Tim bạn bắt đầu đập nhanh hơn.

0:05:50.000,0:05:53.000
Bạn bắt đầu đổ mồ hôi[br]để tiêu bớt nhiệt lượng mà bạn sắp

0:05:53.000,0:05:55.000
tạo ra từ vận động cơ bắp.

0:05:55.000,0:05:59.000
Đó là điều tốt vì chúng tôi có thể[br]đặt hai điện cực vào lòng bàn tay bạn

0:05:59.000,0:06:03.000
và đo sự thay đổi điện trở của da[br]do đổ mồ hôi

0:06:03.000,0:06:05.000
Để tôi biết được, khi bạn nhìn thứ gì đó,

0:06:05.000,0:06:09.000
thì bạn đang hưng phấn hay bị kích thích,[br]hay không cảm thấy gì, OK?

0:06:09.000,0:06:11.000
Và tôi sẽ nhanh chóng nắm được điều đó.

0:06:11.000,0:06:15.000
Ý tưởng của tôi là, khi người này[br]nhìn vào một vật, nhìn vào--

0:06:15.000,0:06:19.000
bất kỳ vật nào, hình ảnh[br]di chuyển tới vùng thị giác

0:06:19.000,0:06:22.000
tuy nhiên nó được xử lý[br]tại hồi thái dương chẩm

0:06:22.000,0:06:25.000
và bạn nhận biết nó là một hạt đậu,[br]hay một cái bàn,

0:06:25.000,0:06:27.000
hay mẹ bạn, OK?

0:06:27.000,0:06:30.000
Và sau đó thông điệp chảy vào trong[br]hạnh nhân,

0:06:30.000,0:06:32.000
rồi xuống tới[br]hệ thần kinh tự động

0:06:32.000,0:06:37.000
Nhưng có thể đối với người này,[br]tín hiệu từ hạnh nhân đến hệ viền,

0:06:37.000,0:06:40.000
trung khu cảm xúc của não,[br]đã tình cờ bị ngắt.

0:06:40.000,0:06:42.000
Vì hồi thái dương chẩm vẫn còn nguyên,

0:06:42.000,0:06:45.000
anh ta vẫn có khả năng nhận ra mẹ,

0:06:45.000,0:06:47.000
và nói: "Người này giống mẹ tôi quá."

0:06:47.000,0:06:50.000
Nhưng do tín hiệu [br]tới trung tâm cảm xúc đã bị cắt,

0:06:50.000,0:06:54.000
anh ta lại nói: "Nhưng nếu đó là mẹ,[br]sao tôi không cảm nhận được sự ấm áp?"

0:06:54.000,0:06:56.000
Và sợ là trường hợp kia[br]có thể xảy ra? Nhỉ?

0:06:56.000,0:06:57.000
(Cười)

0:06:57.000,0:07:03.000
Vì vậy, anh ta nói "Làm sao để lý giải[br]cái cảm xúc khó hiểu này?

0:07:03.000,0:07:05.000
Đó không thể là mẹ mình.

0:07:05.000,0:07:07.000
Mà là một phụ nữ lạ giả vờ là mẹ thôi."

0:07:07.000,0:07:09.000
Làm thế nào để kiểm chứng?

0:07:09.000,0:07:11.000
À, điều cần làm là đặt bạn trước màn hình,

0:07:11.000,0:07:14.000
và đo phản xạ trên da,

0:07:14.000,0:07:16.000
và chạy các bức ảnh trên màn hình,

0:07:16.000,0:07:19.000
Tôi có thể đo mức đổ mồ hôi của bạn[br]khi bạn nhìn vật đó,

0:07:19.000,0:07:22.000
như cái bàn hay cái dù. Dĩ nhiên[br]là bạn không đổ mồ hôi.

0:07:22.000,0:07:27.000
Nếu nhìn ảnh sư tử, hổ, hay cô gái[br]gợi cảm, có phải bạn sẽ đổ mồ hôi?

0:07:27.000,0:07:30.000
Và tin hay không thì tùy, nếu tôi cho bạn[br]xem ảnh mẹ bạn--

0:07:30.000,0:07:32.000
dù bạn bình thường,[br]bạn vẫn đổ mồ hôi.

0:07:32.000,0:07:34.000
Thậm chí không cần là người Do Thái.

0:07:34.000,0:07:36.000
(Cười)

0:07:36.000,0:07:40.000
Nếu cho người bệnh này xem ảnh thì sao?

0:07:40.000,0:07:44.000
Cho anh ta xem các bức ảnh trên màn hình

0:07:44.000,0:07:46.000
và đo mức phản ứng trên da anh ta.

0:07:46.000,0:07:51.000
Bàn ghế vải vóc, chẳng có gì xảy ra,[br]giống mọi người khác,

0:07:51.000,0:07:53.000
nhưng khi cho anh ta xem ảnh mẹ,

0:07:53.000,0:07:55.000
phản ứng da phẳng lặng.

0:07:55.000,0:07:57.000
Không có phản xạ xúc cảm đối với mẹ,

0:07:57.000,0:08:02.000
bởi tín hiệu đi từ vùng thị giác[br]đến trung tâm cảm xúc đã bị cắt.

0:08:02.000,0:08:05.000
Tầm nhìn anh ta bình thường[br]vì vùng hình ảnh bình thường,

0:08:05.000,0:08:08.000
cảm xúc bình thường--anh ta[br]vẫn có thể cười, khóc, vân vân--

0:08:08.000,0:08:11.000
nhưng tín hiệu từ vùng hình ảnh[br]đến vùng cảm xúc đã bị ngắt

0:08:11.000,0:08:14.000
do đó anh ta có ảo tưởng[br]mẹ mình là kẻ giả mạo

0:08:14.000,0:08:17.000
Nó là thí dụ hay ho về thứ[br]chúng ta vẫn làm:

0:08:17.000,0:08:21.000
xem xét một hội chứng tâm thần[br]kỳ lạ không thể giải thích

0:08:21.000,0:08:23.000
và nói rằng cách nhìn theo Freud là sai,

0:08:23.000,0:08:27.000
thật ra bạn có thể có[br]một giải thích ngắn gọn

0:08:27.000,0:08:29.000
theo giải phẫu thần kinh não đã biết.

0:08:29.000,0:08:31.000
Tiếp tục, nếu bệnh nhân này xuất viện,

0:08:31.000,0:08:36.000
và người mẹ gọi cho anh ta từ phòng kế bên

0:08:36.000,0:08:40.000
và anh ta nhấc máy, và nói[br]"Ồ, mẹ, mẹ khỏe không? Mẹ đang ở đâu?"

0:08:40.000,0:08:42.000
Không có ảo tưởng nào qua điện thoại.

0:08:42.000,0:08:44.000
Sau vài giờ bà lại gần,[br]anh hỏi "Bà là ai?

0:08:44.000,0:08:46.000
Trông bà giống mẹ tôi." OK?

0:08:46.000,0:08:48.000
Lý do là có một con đường riêng biệt

0:08:48.000,0:08:52.000
đi từ trung tâm thính giác trong não[br]đến trung khu cảm xúc,

0:08:52.000,0:08:54.000
và nó không bị cắt đứt do tai nạn.

0:08:54.000,0:08:59.000
Điều đó giải thích tại sao qua điện thoại[br]anh ta nhận ra mẹ, không xảy ra vấn đề gì.

0:08:59.000,0:09:02.000
Mà khi gặp mặt, anh ta cho đó là[br]kẻ giả mạo.

0:09:02.000,0:09:06.000
OK, vậy cung phản xạ phức tạp này[br]được thiết lập như thế nào trong não?

0:09:06.000,0:09:09.000
Tự nhiên, di truyền,[br]hay do được nuôi dưỡng?

0:09:09.000,0:09:11.000
Và chúng ta tiếp cận vấn đề này

0:09:11.000,0:09:15.000
bằng cách xem xét hội chứng kỳ lạ khác[br]gọi là hội chứng chi ảo.

0:09:15.000,0:09:17.000
Và các bạn đều biết chi ảo là gì.

0:09:17.000,0:09:20.000
Khi một cánh tay hoặc chân bị cắt bỏ[br]do hoại tử,

0:09:20.000,0:09:22.000
hay mất trong chiến tranh Iraq chẳng hạn,

0:09:22.000,0:09:24.000
vấn đề nghiêm trọng là

0:09:24.000,0:09:28.000
bạn vẫn cảm nhận sự hiện diện[br]của cánh tay bị mất đó,

0:09:28.000,0:09:31.000
và đó gọi là tay ảo hoặc chân ảo.

0:09:31.000,0:09:33.000
Bạn có thể ảo tưởng[br]về bất cứ bộ phận nào.

0:09:33.000,0:09:36.000
Thậm chí cả nội tạng,[br]tin hay không tùy bạn.

0:09:36.000,0:09:40.000
Tôi có một bệnh nhân[br]đã làm phẫu thuật cắt bỏ tử cung

0:09:40.000,0:09:45.000
vẫn nghĩ mình có tử cung,[br]kể cả tưởng tượng ra kinh nguyệt

0:09:45.000,0:09:47.000
vào thời gian chính xác trong tháng.

0:09:47.000,0:09:49.000
Và có một sinh viên hỏi tôi hôm trước,

0:09:49.000,0:09:51.000
Họ có hội chứng tiền kinh nguyệt ảo không?

0:09:51.000,0:09:52.000
(Cười)

0:09:52.000,0:09:56.000
Một chuyên đề được đặt ra cho câu hỏi[br]khoa học này, nhưng chưa được tiến hành.

0:09:56.000,0:09:59.000
OK, bây giờ câu hỏi kế tiếp là,

0:09:59.000,0:10:02.000
bạn học được gì từ hội chứng chi ảo[br]bằng các thí nghiệm?

0:10:02.000,0:10:04.000
Một trong những điều chúng tôi tìm ra là,

0:10:04.000,0:10:06.000
khoảng phân nửa số bệnh nhân mắc chứng này

0:10:06.000,0:10:08.000
cho rằng họ có thể di chuyển chi ảo đó.

0:10:08.000,0:10:10.000
Nó sẽ vỗ vai anh em họ,

0:10:10.000,0:10:12.000
nó sẽ trả lời điện thoại, vẫy tay tạm biệt

0:10:12.000,0:10:15.000
Những cảm giác này rất sinh động[br]và hấp dẫn.

0:10:15.000,0:10:17.000
Bệnh nhân không phải bị ảo tưởng.

0:10:17.000,0:10:19.000
Anh ta biết cánh tay không có ở đó,

0:10:19.000,0:10:22.000
nhưng, đó là một trải nghiệm về giác quan[br]rất thực với anh ta.

0:10:22.000,0:10:25.000
Tuy nhiên, khoảng nửa số bệnh nhân[br]không có hiện tượng này.

0:10:25.000,0:10:29.000
Chi ảo, họ nói "Bác sĩ, chi ảo bị liệt.

0:10:29.000,0:10:32.000
Nó co cứng một chỗ [br]và đau không thể tả.

0:10:32.000,0:10:35.000
Ước gì tôi có thể di chuyển nó,[br]có thể sẽ bớt đau."

0:10:35.000,0:10:38.000
Vậy tại sao một chi ảo lại bị liệt?

0:10:38.000,0:10:40.000
Nghe như phép nghịch hợp vây.

0:10:40.000,0:10:43.000
Nhưng khi chúng tôi nhìn vào bệnh án,[br]cái chúng tôi tìm thấy là,

0:10:43.000,0:10:45.000
những người với chi ảo bị liệt,

0:10:45.000,0:10:49.000
cánh tay gốc bị liệt do[br]tổn thương thần kinh ngoại biên.

0:10:49.000,0:10:52.000
Thần kinh chính đến cánh tay đó

0:10:52.000,0:10:54.000
bị cắt, trầm trọng, ví dụ do tai nạn xe cộ

0:10:54.000,0:10:57.000
Nên bệnh nhân có một cánh tay thật sự,[br]rất đau,

0:10:57.000,0:11:01.000
phải bó bột trong vài tháng hoặc một năm,[br]sau đó

0:11:01.000,0:11:04.000
trong một nỗ lực dại dột[br]để loại bỏ sự đau đớn,

0:11:04.000,0:11:06.000
bác sĩ cắt bỏ cánh tay đó,

0:11:06.000,0:11:10.000
rồi bạn có một cánh tay ảo[br]với cơn đau tương tự, đúng không?

0:11:10.000,0:11:12.000
Đây là vấn đề nghiêm trọng[br]trên lâm sàng.

0:11:12.000,0:11:14.000
Người bệnh trở nên suy sụp.

0:11:14.000,0:11:16.000
Vài người trong số họ tự tử, OK?

0:11:16.000,0:11:18.000
Vậy làm thế nào chữa trị hội chứng này?

0:11:18.000,0:11:20.000
Tại sao chúng ta lại có chi ảo bị liệt?

0:11:20.000,0:11:24.000
Khi tôi nhìn vào bệnh án thì biết rằng[br]họ đã có một cánh tay thật,

0:11:24.000,0:11:27.000
dây thần kinh tới cánh tay bị cắt,

0:11:27.000,0:11:30.000
cánh tay thật bị liệt,

0:11:30.000,0:11:34.000
phải bó bột vài tháng trước khi[br]phẫu thuật cắt bỏ,

0:11:34.000,0:11:40.000
và cơn đau ảo vẫn tiếp tục.

0:11:40.000,0:11:42.000
Tại sao lại như vậy?

0:11:42.000,0:11:44.000
Khi cánh tay còn nguyên nhưng bị liệt,

0:11:44.000,0:11:47.000
não gửi yêu cầu tới cánh tay,[br]phần trước não, nói "Di chuyển,"

0:11:47.000,0:11:49.000
nhưng lời hồi đáp lại là "Không."

0:11:49.000,0:11:53.000
Di chuyển. Không. Di chuyển. Không.[br]Di chuyển. Không.

0:11:53.000,0:11:56.000
Và nó gửi tín hiệu đến[br]mạng lưới thần kinh của não

0:11:56.000,0:11:59.000
và chúng ta gọi đó là[br]chứng liệt có điều kiện, OK?

0:11:59.000,0:12:03.000
Não học được rằng, nhờ phương pháp Hebbian[br]liên kết đường dẫn,

0:12:03.000,0:12:06.000
việc yêu cầu di chuyển cánh tay

0:12:06.000,0:12:08.000
tạo ra cảm giác của một cánh tay liệt.

0:12:08.000,0:12:10.000
Và sau đó khi cắt bỏ cánh tay,

0:12:10.000,0:12:14.000
chứng liệt đã học được này thâm nhập vào[br]hình dung về cơ thể

0:12:14.000,0:12:17.000
và thành ảo giác của bạn, OK?

0:12:17.000,0:12:19.000
Giờ làm thế nào để giúp[br]các bệnh nhân này?

0:12:19.000,0:12:21.000
Làm thế nào loại bỏ chứng liệt não đã học,

0:12:21.000,0:12:25.000
để có thể giải tỏa anh ta khỏi cơn co rút[br]đầy đau đớn

0:12:25.000,0:12:27.000
của cánh tay ảo?

0:12:27.000,0:12:32.000
À, nói thế này, chuyện gì sẽ xảy ra nếu[br]bây giờ bạn gửi lệnh đến bộ phận ảo,

0:12:32.000,0:12:36.000
nhưng cho anh ta thấy rằng[br]nó đang theo sự điều khiển của anh?

0:12:36.000,0:12:39.000
Có thể bạn sẽ giải tỏa cơn đau ảo,[br]sự cưỡng bức ảo.

0:12:39.000,0:12:41.000
Bằng cách nào? À, bằng thực tế ảo.

0:12:41.000,0:12:43.000
Những điều đó tốn hàng triệu đôla.

0:12:43.000,0:12:46.000
Tôi sẽ thực hiện chỉ với 3 đôla,

0:12:46.000,0:12:48.000
nhưng đừng nói với[br]nhà tài trợ của tôi nhé.

0:12:48.000,0:12:49.000
(Cười)

0:12:49.000,0:12:53.000
OK? Việc cần làm là tạo một thứ[br]mà tôi gọi là hộp kính.

0:12:53.000,0:12:55.000
Một hộp các tông có[br]một tấm gương ở giữa,

0:12:55.000,0:12:59.000
và sau đó đưa bệnh nhân đầu tiên,[br]Derek, vào trong.

0:12:59.000,0:13:02.000
Anh ấy phẫu thuật cắt bỏ tay 10 năm trước.

0:13:02.000,0:13:05.000
Cắt tay bị cắt bỏ, thần kinh cũng vậy

0:13:05.000,0:13:09.000
và cánh tay bị liệt, bó bột[br]trong vòng một năm, và sau đó bị cắt bỏ.

0:13:09.000,0:13:11.000
Anh có tay ảo, đau đớn[br]không thể di chuyển.

0:13:11.000,0:13:13.000
Nó là một cánh tay ảo bị liệt.

0:13:13.000,0:13:17.000
Nên anh ta đến đây, và tôi đưa anh ta[br]một cái gương như thế, trong hộp,

0:13:17.000,0:13:20.000
mà tôi đã gọi là hộp kính.

0:13:20.000,0:13:23.000
Và bệnh nhận đặt tay trái ảo vào đó,

0:13:23.000,0:13:25.000
cái tay co rút đau, bên trái tấm gương,

0:13:25.000,0:13:27.000
và bàn tay bình thường bên phải tấm gương,

0:13:27.000,0:13:31.000
và làm cùng tư thế, tư thế co chặt lại,

0:13:31.000,0:13:34.000
và nhìn vào gương. Anh ta trải nghiệm[br]được gì?

0:13:34.000,0:13:37.000
Anh ta nhìn vào tay ảo[br]đang được hồi sinh,

0:13:37.000,0:13:41.000
vì anh đang nhìn vào ảnh phản chiếu[br]cánh tay bình thường trong gương,

0:13:41.000,0:13:43.000
và giống như là tay ảo này đã sống lại.

0:13:43.000,0:13:46.000
Tôi nói "Giờ thì hãy nhìn, lúc lắc nó đi

0:13:46.000,0:13:50.000
ngón tay thật của anh, hoặc cử động[br]chúng khi đang nhìn vào gương."

0:13:50.000,0:13:54.000
Anh ta có cảm giác rất sống động[br]khi nhìn thấy cánh tay ảo di chuyển.

0:13:54.000,0:13:56.000
Hiển nhiên rồi, nhưng điều ngạc nhiên là,

0:13:56.000,0:13:59.000
người bệnh nói "Chúa ơi, tay ảo tôi[br]đang cử động lại,

0:13:59.000,0:14:01.000
và cơn đau, cơn co rút, giảm bớt rồi."

0:14:01.000,0:14:04.000
Và hãy nhớ, bệnh nhân đầu tiên[br]bước vào trong đó --

0:14:04.000,0:14:05.000
(Vỗ tay)

0:14:05.000,0:14:09.000
-- cảm ơn. (Vỗ tay)

0:14:09.000,0:14:12.000
Người bệnh đầu tiên đó, anh ta[br]nhìn vào gương,

0:14:12.000,0:14:15.000
tôi nói "Hãy nhìn vào[br]ảnh phản chiếu của tay ảo."

0:14:15.000,0:14:17.000
Bắt đầu khúc khích[br]nói "Tôi có thể thấy."

0:14:17.000,0:14:19.000
Nhưng anh không ngốc.[br]Anh biết nó là ảo.

0:14:19.000,0:14:21.000
Anh biết nó là ảnh phản chiếu của gương,

0:14:21.000,0:14:23.000
nhưng là 1 trải nghiệm[br]giác quan sống động.

0:14:23.000,0:14:26.000
Tôi bảo: "Hãy cử động tay thường[br]và tay ảo."

0:14:26.000,0:14:28.000
Anh nói: "Tôi không thể. Tay ảo đau lắm."

0:14:28.000,0:14:30.000
Tôi nói: "Hãy di chuyển tay thường."

0:14:30.000,0:14:32.000
Anh nói: "Ôi trời, tay ảo đã cử động lại!

0:14:32.000,0:14:35.000
Và cơn đau đang giảm bớt." OK?

0:14:35.000,0:14:36.000
Tôi bảo: "Nhắm mắt."

0:14:36.000,0:14:38.000
Anh ta nhắm mắt.

0:14:38.000,0:14:39.000
"Cử động tay thường."

0:14:39.000,0:14:40.000
"Nó lại bị bó chặt."

0:14:40.000,0:14:42.000
"OK, mở mắt ra."

0:14:42.000,0:14:43.000
"Ôi, nó lại cử đông!"

0:14:43.000,0:14:45.000
Anh ta cứ như một đứa trẻ ở cửa hàng kẹo.

0:14:45.000,0:14:50.000
OK, điều này chứng minh giả thuyết của tôi[br]về chứng liệt não đã học

0:14:50.000,0:14:52.000
và tầm quan trọng của hình ảnh vào[br]thị giác

0:14:52.000,0:14:54.000
nhưng tôi sẽ không nhận giải Nobel

0:14:54.000,0:14:56.000
vì khiến một ai đó di chuyển chi ảo đâu.

0:14:56.000,0:14:57.000
(Cười)

0:14:57.000,0:14:58.000
(Vỗ tay)

0:14:58.000,0:15:01.000
Nó là một khả năng hoàn toàn vô dụng.

0:15:01.000,0:15:02.000
(Cười)

0:15:02.000,0:15:06.000
Nhưng rồi tôi bắt đầu nhận ra,[br]có khả năng những hội chứng liệt khác

0:15:06.000,0:15:11.000
mà bạn biết trong thần kinh học,[br]như đột quỵ, hay co rút cơ không ý thức --

0:15:11.000,0:15:13.000
có thể có một thành phần đã học về nó,

0:15:13.000,0:15:16.000
mà bạn có thể vượt qua bằng công cụ[br]đơn giản là một cái gương.

0:15:16.000,0:15:18.000
Tôi bảo: "Nghe này, Derek" --

0:15:18.000,0:15:21.000
ban đầu anh ta không thể đi quanh[br]cầm cái gương để giảm cơn đau.

0:15:21.000,0:15:25.000
"Nghe này, Derek, đem nó về và luyện tập[br]trong một hai tuần tới.

0:15:25.000,0:15:27.000
Có thể sau một thời gian luyện tập,

0:15:27.000,0:15:29.000
anh sẽ tách khỏi gương,[br]loại bỏ chứng liệt,

0:15:29.000,0:15:31.000
và bắt đầu cử động cánh tay liệt lần nữa,

0:15:31.000,0:15:33.000
rồi được giải phóng khỏi cơn đau."

0:15:33.000,0:15:35.000
Anh ta nói được, và đem nó về nhà.

0:15:35.000,0:15:37.000
Tôi nói: "À, hai đô. Anh có thể lấy nó."

0:15:37.000,0:15:40.000
Anh ta đem về nhà, sau hai tuần,[br]gọi cho tôi,

0:15:40.000,0:15:42.000
và nói: "Bác sĩ à, ông sẽ không tin được."

0:15:42.000,0:15:43.000
"Sao thế?"

0:15:43.000,0:15:45.000
Anh ta bảo: "Nó biến mất rồi."

0:15:45.000,0:15:46.000
"Cái gì biến mất?"

0:15:46.000,0:15:48.000
Tôi đã cho là cái hộp kính bị mất.

0:15:48.000,0:15:49.000
(Cười)

0:15:49.000,0:15:52.000
Anh ta nói: "Không không, là cái chi ảo[br]đã theo tôi suốt 10 năm,

0:15:52.000,0:15:54.000
nó biến mất rồi."

0:15:54.000,0:15:56.000
Và tôi nói, tôi đã rất lo lắng, ơn Chúa,

0:15:56.000,0:15:58.000
tôi đã thay đổi hình ảnh cơ thể[br]của anh ta,

0:15:58.000,0:16:01.000
vậy còn quan điểm nhân sinh, đạo đức,[br]và tất cả những thứ đó?

0:16:01.000,0:16:03.000
Tôi hỏi: "Derek, liệu anh có thấy phiền?"

0:16:03.000,0:16:06.000
"Không, ba ngày trước, tôi đã không còn[br]cánh tay ảo

0:16:06.000,0:16:09.000
và vì thế, không còn thấy đau,[br]thấy bó gì cả,

0:16:09.000,0:16:12.000
cơn đau cánh tay, tất cả đều biến mất.

0:16:12.000,0:16:16.000
Vấn đề là tôi vẫn còn các ngón tay ảo[br]tòng teng trên vai đây này,

0:16:16.000,0:16:18.000
và cái hộp của ông không với tới được."

0:16:18.000,0:16:19.000
(Cười)

0:16:19.000,0:16:22.000
"Vậy ông có thể thiết kế lại và đặt nó[br]vào trán tôi,

0:16:22.000,0:16:25.000
để tôi có thể loại bỏ những ngón tay ảo?"

0:16:25.000,0:16:27.000
Anh ta nghĩ rằng tôi là nhà ảo thuật.

0:16:27.000,0:16:28.000
Vậy tại sao lại thế?

0:16:28.000,0:16:31.000
Bởi não bộ đối mặt với[br]xung đột cảm giác dữ dội.

0:16:31.000,0:16:34.000
Nó đang nhận thông tin từ thị giác[br]là chi ảo đã trở lại.

0:16:34.000,0:16:36.000
Mặt khác, không có cảm giác[br]muốn chuyển động,

0:16:36.000,0:16:40.000
các cơ gửi tín hiệu cho biết[br]không có cánh tay nào.

0:16:40.000,0:16:42.000
Và lệnh cử động cơ nói là có một cánh tay

0:16:42.000,0:16:45.000
và bởi sự mâu thuẫn này, não giải quyết là

0:16:45.000,0:16:48.000
không có chi ảo, không có cánh tay nào cả.

0:16:48.000,0:16:50.000
Là một dạng chối bỏ, tống khứ[br]các tín hiệu.

0:16:50.000,0:16:54.000
Và khi cánh tay biến mất,[br]thêm vào đó cơn đau cũng biến mất

0:16:54.000,0:16:58.000
bởi bạn không thể có một cơn đau[br]lơ lửng trong không trung.

0:16:58.000,0:17:00.000
Nên đó là cái được thêm.

0:17:00.000,0:17:02.000
Kĩ thuật này hiện áp dụng[br]trên nhiều người

0:17:02.000,0:17:04.000
bởi các nhóm khác ở Helsinki,

0:17:04.000,0:17:07.000
nên nó có thể chứng minh có giá trị[br]như phương pháp chữa đau ảo,

0:17:07.000,0:17:09.000
người ta còn thử nghiệm[br]phục hồi chức năng.

0:17:09.000,0:17:12.000
Bạn thường nghĩ đột quỵ gây tổn hại[br]đến phần xơ,

0:17:12.000,0:17:14.000
và bạn chẳng thể làm gì được.

0:17:14.000,0:17:19.000
Tuy nhiên, hóa ra có vài thành phần[br]của chứng liệt đột quỵ cũng là do não học,

0:17:19.000,0:17:22.000
có khả năng thành phần đó loại bỏ được[br]nhờ sử dụng gương.

0:17:22.000,0:17:24.000
Điều này đã được thử nghiệm lâm sàng,

0:17:24.000,0:17:26.000
giúp ích cho rất nhiều bệnh nhân.

0:17:26.000,0:17:30.000
OK, để tôi chuyển sang phần thứ ba[br]của bài nói,

0:17:30.000,0:17:34.000
về một hội chứng kỳ lạ khác[br]gọi là giác quan thứ phát.

0:17:34.000,0:17:37.000
Được phát hiện bởi Francis Galton[br]vào thế kỷ 19.

0:17:37.000,0:17:39.000
Ông là anh em họ với Charles Darwin.

0:17:39.000,0:17:41.000
Ông chỉ ra rằng người nào đó trong xã hội,

0:17:41.000,0:17:45.000
người hoàn toàn bình thường,[br]có một trạng thái kỳ lạ:

0:17:45.000,0:17:48.000
mỗi khi nhìn một con số, nó có màu.

0:17:48.000,0:17:52.000
Năm màu lam, bảy màu vàng, tám màu lục,

0:17:52.000,0:17:54.000
chín màu chàm, OK?

0:17:54.000,0:17:57.000
Nhớ rằng, họ hoàn toàn[br]bình thường ở các khía cạnh khác.

0:17:57.000,0:18:00.000
Hoặc tông Đô trưởng,[br]đôi khi âm nhạc cũng gợi lên màu sắc.

0:18:00.000,0:18:03.000
Đô màu lam, Fa màu lục,

0:18:03.000,0:18:06.000
tông nhạc khác thì màu vàng, phải không?

0:18:06.000,0:18:08.000
Tại sao lại thế?

0:18:08.000,0:18:10.000
Galton gọi: synesthesia-giác quan trộn lẫn

0:18:10.000,0:18:12.000
một sự pha trộn các giác quan.

0:18:12.000,0:18:14.000
Tất cả giác quan trong ta đều riêng biệt.

0:18:14.000,0:18:16.000
Những người này lẫn lộn các giác quan.

0:18:16.000,0:18:17.000
Tại sao lại thế?

0:18:17.000,0:18:19.000
Một trong hai mặt của việc này[br]rất hấp dẫn.

0:18:19.000,0:18:21.000
Giác quan trộn lẫn di truyền gia đình,

0:18:21.000,0:18:24.000
nên Galton gọi đó là cơ sở di truyền.

0:18:24.000,0:18:28.000
Thứ hai, giác quan trộn lẫn là điều[br]khiến tôi đưa ra quan điểm của mình

0:18:28.000,0:18:31.000
về chủ đề chính của bài giảng,[br]về sự sáng tạo

0:18:31.000,0:18:36.000
Giác quan trộn lẫn cực kỳ phổ biến[br]ở nghệ sĩ, nhà thơ, tiểu thuyết gia

0:18:36.000,0:18:39.000
và những người sáng tạo khác[br]hơn là số đông dân chúng.

0:18:39.000,0:18:40.000
Tại sao?

0:18:40.000,0:18:42.000
Tôi sắp trả lời câu hỏi này.

0:18:42.000,0:18:44.000
Câu hỏi chưa từng được giải đáp trước đây.

0:18:44.000,0:18:45.000
Giác quan trộn lẫn là gì?

0:18:45.000,0:18:46.000
Có nhiều giả thuyết.

0:18:46.000,0:18:48.000
Một trong số đó là[br]họ đơn giản là bị điên.

0:18:48.000,0:18:51.000
Đó không hẳn là một giả thuyết khoa học[br]nên chúng ta hãy bỏ qua.

0:18:51.000,0:18:55.000
Giả thuyết khác họ là những người[br]nghiện thuốc.

0:18:55.000,0:18:57.000
Có thể đúng,

0:18:57.000,0:18:59.000
vì điều đó phổ biến ở đây,[br]hơn ở San Diego.

0:18:59.000,0:19:00.000
(Cười)

0:19:00.000,0:19:03.000
OK. Giả thuyết thứ ba là

0:19:03.000,0:19:08.000
hãy hỏi bản thân xem cái gì[br]đang diễn ra ở giác quan trộn lẫn

0:19:08.000,0:19:11.000
Chúng tôi nhận thấy rằng vùng màu sắc[br]và vùng con số

0:19:11.000,0:19:14.000
nằm cạnh nhau trong não bộ,[br]thuộc hồi thái dương chẩm.

0:19:14.000,0:19:16.000
Nên có sự nhầm lẫn tín hiệu[br]

0:19:16.000,0:19:19.000
giữa vùng màu sắc và con số trong não.

0:19:19.000,0:19:22.000
Nên khi nhìn một con số,[br]bạn thấy màu sắc tương ứng,

0:19:22.000,0:19:24.230
đó là lý do gây ra chứng giác quan trộn lẫn

0:19:24.230,0:19:26.000
Giờ thì tại sao lại như vậy?

0:19:26.000,0:19:28.000
Tại sao tín hiệu lại nhầm[br]ở vài người?

0:19:28.000,0:19:30.000
Có nhớ tôi nói nó di truyền[br]trong gia đình?

0:19:30.000,0:19:32.000
Bạn có gợi ý rồi đó.

0:19:32.000,0:19:34.000
Có một gen dị thường,

0:19:34.000,0:19:37.000
một đột biến gen gây ra đường truyền chéo[br]bất thường này.

0:19:37.000,0:19:39.000
Trong tất cả chúng ta, hóa ra

0:19:39.000,0:19:43.000
chúng ta được sinh ra với mọi thứ[br]truyền đến mọi thứ khác.

0:19:43.000,0:19:46.000
Nên mỗi vùng não nối với mọi vùng khác,

0:19:46.000,0:19:48.000
chúng được cắt tỉa bớt để tạo ra

0:19:48.000,0:19:51.000
kiến trúc mô đun đặc trưng[br]ở não người trưởng thành.

0:19:51.000,0:19:53.000
Nếu có một gen gây ra việc cắt tỉa này

0:19:53.000,0:19:55.000
và nếu gen đó biến đổi,

0:19:55.000,0:19:58.000
thì việc cắt tỉa bị thiếu sót[br]ở các vùng não lân cận.

0:19:58.000,0:20:01.270
Và nếu nó giữa vùng số và màu,[br]bạn mắc chứng giác quan đi kèm số-màu.

0:20:01.270,0:20:04.000
Nếu nó giữa vùng âm và màu,[br]bạn mắc giác quan kèm âm-màu.

0:20:04.000,0:20:06.000
Càng xa càng tốt.

0:20:06.000,0:20:08.000
Chuyện gì xảy ra nếu gen này[br]có mặt mọi nơi

0:20:08.000,0:20:09.000
mọi thứ kết nối chéo?

0:20:09.000,0:20:15.000
Vâng, hãy nghĩ về điểm chung của nghệ sĩ,[br]tiểu thuyết gia và nhà thơ,

0:20:15.000,0:20:18.000
khả năng tư duy ẩn dụ,

0:20:18.000,0:20:20.000
liên kết các ý tưởng[br]như không liên quan,

0:20:20.000,0:20:23.000
ví dụ "Đó là phía Đông,[br]và Juliet là mặt trời."

0:20:23.000,0:20:25.000
Bạn thì không cho Juliet là mặt trời,

0:20:25.000,0:20:27.000
điều đó nghĩa là cô ấy[br]là một quả cầu lửa?

0:20:27.000,0:20:30.000
Đó là chuyện của môn tâm thần phân liệt,[br]phải không?

0:20:30.000,0:20:33.000
Người thường sẽ nói[br]cô ấy ấm áp như mặt trời,

0:20:33.000,0:20:35.000
Cô ấy tỏa sáng như mặt trời,[br]rất sống động.

0:20:35.000,0:20:37.000
Ngay lập tức, bạn tìm thấy mối liên kết.

0:20:37.000,0:20:40.000
Giờ nếu bạn thừa nhận đường truyền chéo

0:20:40.000,0:20:43.000
và các khái niệm cũng có[br]trong các phần khác của não,

0:20:43.000,0:20:46.000
thì nó sẽ tạo nên một khuynh hướng lớn hơn

0:20:46.000,0:20:49.000
về tư duy ẩn dụ và sáng tạo

0:20:49.000,0:20:51.000
ở những người có chứng giác quan trộn lẫn

0:20:51.000,0:20:54.000
Vì vậy sự phổ biến ngẫu nhiên[br]giác quan đi kèm nhiều hơn 8 lần

0:20:54.000,0:20:56.000
giữa nhà thơ, nghệ sĩ và tiểu thuyết gia.

0:20:56.000,0:20:59.000
OK, đó là cái nhìn thuộc não học[br]của chứng giác quan trộn lẫn.

0:20:59.000,0:21:01.000
Minh họa cuối, tôi có thể[br]thêm 1 phút nữa?

0:21:01.000,0:21:03.000
(Vỗ tay)

0:21:03.000,0:21:08.000
OK. Tôi sẽ cho thấy tất cả các bạn[br]đều có chứng này, nhưng chối bỏ điều đó.

0:21:08.000,0:21:12.000
Đây là cái tôi gọi là chữ cái Martian.[br]Giống bảng chữ cái của bạn vậy,

0:21:12.000,0:21:15.000
A là A, B là B, C là C.

0:21:15.000,0:21:18.000
Hình dạng khác nhau thì phát âm khác nhau[br]phải không?

0:21:18.000,0:21:20.000
Đây, bạn có bảng chữ cái Martian.

0:21:20.000,0:21:22.000
Bạn có Kiki, có Bouba.

0:21:22.000,0:21:24.000
Cái nào Kiki, cái nào Bouba?

0:21:24.000,0:21:26.000
Ai nghĩ kia là Kiki và Bouba thì giơ tay?

0:21:26.000,0:21:28.000
Vâng, nó một hai dạng đột biến.

0:21:28.000,0:21:29.000
(Cười)

0:21:29.000,0:21:31.000
Ai nghĩ đó là Bouba, là Kiki? Giơ tay nào.

0:21:31.000,0:21:33.000
99% các bạn.

0:21:33.000,0:21:35.000
Bạn không biết Martian.[br]Sao lại làm được?

0:21:35.000,0:21:40.000
Vì tất cả đều đang có sự tưởng tượng[br]một mô hình giác quan thức phát chéo,

0:21:40.000,0:21:44.000
tức là bạn đang nói sự uốn cong sắc nét[br]đó là kiki,

0:21:44.000,0:21:49.000
trong vỏ não thính giác, các tế bào lông[br]đang được kích thích -- Kiki,

0:21:49.000,0:21:52.000
mô phỏng sự uốn cong hình ảnh,[br]đột ngột của dạng răng cưa.

0:21:52.000,0:21:55.000
Rất quan trọng vì điều này cho bạn biết

0:21:55.000,0:21:57.000
là não bộ ở dạng nguyên thủy

0:21:57.000,0:21:59.000
nó cứ như một sự ảo tưởng ngớ ngẩn,

0:21:59.000,0:22:03.000
nhưng quang tử trong mắt bạn[br]đang thực hiện những hình dạng đó,

0:22:03.000,0:22:06.000
và tế bào lông trong tai[br]đang kích thích mẫu thính giác,

0:22:06.000,0:22:11.000
nhưng não có khả năng[br]trích xuất mẫu số chung.

0:22:11.000,0:22:13.000
Một hình thức nguyên thủy[br]của sự trừu tượng

0:22:13.000,0:22:18.000
và chúng ta biết nó xảy ra[br]trong hồi thái dương chẩm của não,

0:22:18.000,0:22:19.000
vì khi nó tổn thương,

0:22:19.000,0:22:23.000
những người này mất khả năng[br]tham gia vào Bouba Kiki,

0:22:23.000,0:22:25.000
và cũng mất khả năng tham gia ẩn dụ.

0:22:25.000,0:22:29.000
Nếu bạn hỏi anh ta:[br]"Những thứ lấp lánh không phải vàng,

0:22:29.000,0:22:31.000
nghĩa là gì?"

0:22:31.000,0:22:33.000
"Là kim loại và lấp lánh[br]chưa chắc là vàng.

0:22:33.000,0:22:36.000
Mà phải đo trọng lượng riêng nữa."

0:22:36.000,0:22:39.000
Họ đã hoàn toàn bỏ qua ý nghĩa ẩn dụ.

0:22:39.000,0:22:42.000
Vùng này có kích cỡ lớn hơn khoảng 8 lần

0:22:42.000,0:22:45.000
đặc biệt ở con người,[br]như ở thời nguyên thủy.

0:22:45.000,0:22:48.000
Có thứ rất thú vị xảy ra[br]trong hồi góc,

0:22:48.000,0:22:51.000
bởi nó là giao lộ giữa nghe, nhìn, và chạm

0:22:51.000,0:22:55.000
và nó trở nên khổng lồ ở con người.[br]Và thứ gì đó thú vị đang diễn ra.

0:22:55.000,0:22:58.000
Và tôi cho đó là nền tảng khả năng[br]độc nhất ở người

0:22:58.000,0:23:01.000
như sự tưởng tượng, ẩn dụ và sáng tạo.

0:23:01.000,0:23:04.000
Những câu hỏi này các triết gia[br]đã tìm tòi suốt thiên niên kỷ,

0:23:04.000,0:23:08.000
các nhà khoa học chúng tôi có thể bắt đầu[br]bằng cách hình dung não bộ,

0:23:08.000,0:23:10.000
và bằng thí nghiệm và hỏi đúng câu hỏi.

0:23:10.000,0:23:12.000
Cảm ơn.

0:23:12.000,0:23:13.030
(Vỗ tay)

0:23:13.030,0:23:13.920
Xin lỗi.

0:23:13.920,0:23:17.400
(Cười)