0:00:00.000,0:00:04.000
Chris'in de belirttiği gibi, ben insan beyninin

0:00:04.000,0:00:06.000
işlevi ve yapısı üzerine çalışıyorum

0:00:06.000,0:00:10.000
ve sizden birkaç dakikalığına bunu düşünmenizi istiyorum.

0:00:10.000,0:00:14.000
Önümüzde pelte gibi bir kütle var yaklaşık 1,5 kg'lık

0:00:14.000,0:00:17.000
iki avucuna sığabilecek bir pelte

0:00:17.000,0:00:21.000
ve o pelte yıldızlar arası mesafeyi düşünebilir,

0:00:21.000,0:00:23.000
sonsuzluğun anlamını düşünebilir

0:00:23.000,0:00:28.000
ve kendisinin sonsuzluğun anlamını nasıl düşündüğünü düşünebilir.

0:00:28.000,0:00:33.000
Ben, özfarkındalık dediğimiz bu tuhaf yinelenen özelliğin

0:00:33.000,0:00:37.000
nörolojinin "Kutsal Kasesi" olduğunu düşünüyorum (İsa'nın son yemeğini Kutsal Kaseden yediğine inanılır)

0:00:37.000,0:00:39.000
ve bir gün bu farkındalığın nasıl oluştuğunu anlayacağımızı umuyorum.

0:00:40.000,0:00:43.000
Peki, bu gizemli organı nasıl araştırırsınız?

0:00:43.000,0:00:47.000
Yani, yüz milyar sinir hücreniz var,

0:00:47.000,0:00:50.000
birbiriyle etkileşen minik protoplazma demetçikleri

0:00:50.000,0:00:54.000
ve bu etkileşimden geniş bir yelpazede beceriler ortaya çıkıyor

0:00:54.000,0:00:57.000
ki, biz buna insan doğası ve bilinç diyoruz.

0:00:57.000,0:00:58.000
Peki bu nasıl oluyor?

0:00:58.000,0:01:01.000
İnsan beyninin işlevlerini anlayabilmek için çeşitli çalışma metodları var.

0:01:01.000,0:01:04.000
Metodlardan ilki, bizim de en çok kullandığımız olan,

0:01:04.000,0:01:09.000
beyninin küçük bir bölgesinde kalıcı hasar olan hastaları incelemektir.

0:01:09.000,0:01:11.000
Beyninin küçük bir bölgesinde genetik bir değişiklik olmuştur.

0:01:11.000,0:01:15.000
Ortaya çıkan şey tüm zihinsel kapasitenizin tamamen

0:01:15.000,0:01:17.000
yok olması değil;

0:01:17.000,0:01:20.000
bir çeşit körleşmiş bir idrak yeteneğidir.

0:01:20.000,0:01:23.000
Elimizde yitirilmiş belirli bir işlev var

0:01:23.000,0:01:25.000
ama diğer işlevler tamamen korunmuş durumda.

0:01:25.000,0:01:27.000
Bu durum şu yargıya varma güvenini veriyor:

0:01:27.000,0:01:31.000
"Beynin bu bölgesi şu işlevin oluşmasında etkilidir."

0:01:31.000,0:01:33.000
Böylelikle beynin işlevlerini haritalayabilirsiniz

0:01:33.000,0:01:36.000
ve sonrasında bağlantıların bahsi geçen işlevin oluşumunda

0:01:36.000,0:01:38.000
nasıl bir etkisinin olduğunu bulursunuz.

0:01:38.000,0:01:40.000
Bizim yapmaya çalıştığımız da budur.

0:01:40.000,0:01:43.000
Peki, size bunla ilgili birkaç çarpıcı örnek vereyim.

0:01:43.000,0:01:47.000
Aslında size konuşmam süresince altışar dakikalık üç örnek vereceğim.

0:01:47.000,0:01:51.000
İlk örnek olağandışı bir sendrom olan "Capgras sendromu".

0:01:51.000,0:01:53.000
Şu ilk slayta bakarsanız,

0:01:53.000,0:01:58.000
şunlar temporal loblar, frontal loblar, parietal loblar

0:01:58.000,0:02:00.000
beyni oluşturan loblar.

0:02:00.000,0:02:04.000
Eğer temporal loblardan iç kısma doğru bakabilseydiniz

0:02:04.000,0:02:06.000
şu an göremiyorsunuz

0:02:06.000,0:02:08.000
orada "fusiform gyrus" denen bir küçük bir yapı var.

0:02:08.000,0:02:11.000
Bu bölgeye beyindeki yüz bölgesi deniyor

0:02:11.000,0:02:14.000
çünkü burası hasar gördüğü zaman insanların yüzlerini tanıyamıyorsunuz.

0:02:14.000,0:02:16.000
Seslerinden hala tanıyabiliyorsunuz

0:02:16.000,0:02:18.000
"tabi ya bu Joe" diyebiliyorsunuz,

0:02:18.000,0:02:21.000
ama yüzlerine bakarak kim olduklarını bilemiyorsunuz.

0:02:21.000,0:02:23.000
Hatta aynada kendinizi bile tanıyamıyorsunuz.

0:02:23.000,0:02:26.000
Elbette aynadakinin kendiniz olduğunu biliyorsunuz çünkü siz göz kırpınca o da göz kırpıyor

0:02:26.000,0:02:28.000
ve karşınızda ayna olduğunun farkındasınız

0:02:28.000,0:02:31.000
fakat kendinizi, kendiniz olarak tanıyamıyorsunuz.

0:02:31.000,0:02:35.000
Şimdi bu sendromun "fusiform cyrus" adlı yapının hasarıyla oluştuğu biliniyor.

0:02:35.000,0:02:38.000
Fakat çok seyrek görülen bir sendrom daha var, o kadar seyrek ki

0:02:38.000,0:02:42.000
çok az doktor adını duymuştur, nörologlar bile değil.

0:02:42.000,0:02:44.000
Bu sendroma "Capgras Yanılsaması" deniyor

0:02:44.000,0:02:47.000
ve bunda ise hasta diğer her yönden gayet normal

0:02:47.000,0:02:50.000
bir kafa yaralanması olmuş, komadan çıkmış,

0:02:50.000,0:02:53.000
diğer herşeyi normal, annesine baktığı zaman

0:02:53.000,0:02:56.000
diyor ki: "Bu kadın tıpkı anneme benziyor,

0:02:56.000,0:02:58.000
ama bu sahtesi--

0:02:58.000,0:03:00.000
annemin kılığına girmiş başka bir kadın."

0:03:00.000,0:03:02.000
Peki, bu neden oluyor?

0:03:02.000,0:03:05.000
Niye birisi -- tabi bu kişi diğer her şeyiyle

0:03:05.000,0:03:07.000
son derece normal, aklı başında ancak annesini görünce

0:03:07.000,0:03:10.000
yanılgı devreye giriyor ve annesi olmadığını söylüyor.

0:03:10.000,0:03:12.000
Bunun, psikiyatri kitaplarında

0:03:12.000,0:03:14.000
bulabileceğiniz en genel açıklaması

0:03:14.000,0:03:18.000
Freudyen görüştür. Buna göre bu adam

0:03:18.000,0:03:20.000
aynı durum kadınlara da uyarlanmış bu arada

0:03:20.000,0:03:22.000
ama ben erkeklerinkini anlatacağım.

0:03:22.000,0:03:25.000
Küçük bir bebekken, yeni bebek,

0:03:25.000,0:03:27.000
anneye karşı güçlü bir cinsel istek duyulur.

0:03:27.000,0:03:29.000
Buna Freud'un 'Oedipus Argümanı' da deniyor.

0:03:29.000,0:03:31.000
Buna inanıyorum demiyorum,

0:03:31.000,0:03:33.000
ama bu standart Freudyen yaklaşım.

0:03:33.000,0:03:36.000
Sonradan büyüdükçe korteks gelişir

0:03:36.000,0:03:40.000
ve anneye yönelik bu gizli cinsel dürtüyü engeller.

0:03:40.000,0:03:44.000
Tanrıya şükürler olsun, yoksa annemizi her gördüğümüzde cinsel yönden uyarılırdık.

0:03:44.000,0:03:46.000
Ve sonrasında olan ise

0:03:46.000,0:03:48.000
kortekse hasar veren, bu gizli

0:03:48.000,0:03:52.000
cinsel dürtüleri serbest bırakan, su üstüne çıkaran

0:03:52.000,0:03:55.000
bir darbe ve aniden açıklanamaz bir şekilde

0:03:55.000,0:03:58.000
kendini annene karşı cinsel istek duyarken buluyorsun.

0:03:58.000,0:04:00.000
Diyorsun ki, "Aman tanrım, eğer bu benim annemse,

0:04:00.000,0:04:02.000
nasıl olur da ben cinsel olarak uyarılırım?

0:04:02.000,0:04:04.000
Bu başka bir kadın. Sahte birisi."

0:04:04.000,0:04:08.000
Bu açıklama, hasarlı beynine göre tek anlamlı açıklama.

0:04:08.000,0:04:11.000
Bu açıklama bana hiçbir zaman mantıklı gelmedi.

0:04:11.000,0:04:14.000
Kesinlikle çok dahice, aynı diğer Freudyen yaklaşımlar gibi --

0:04:14.000,0:04:16.000
(Gülüşmeler)

0:04:16.000,0:04:21.000
ama pek birşey ifade etmedi çünkü benim aynı yanılsama durumunu

0:04:21.000,0:04:23.000
fino köpeğine karşı duyan hastam da oldu.

0:04:23.000,0:04:24.000
(Gülüşmeler)

0:04:24.000,0:04:29.000
Diyordu ki : "Doktor bu Fifi değil, tıpkı Fifi'ye benziyor

0:04:29.000,0:04:31.000
ama bu başka bir köpek." Değil mi?

0:04:31.000,0:04:33.000
Şimdi, Freudyen açıklamayı burada kullanmaya çalışıyorsun.

0:04:33.000,0:04:34.000
(Gülüşmeler)

0:04:34.000,0:04:38.000
Tüm insanlarda bulunan gizli hayvansılıktan bahsediyorsun,

0:04:38.000,0:04:41.000
ya da benzeri birşey ki, kesinlikle çok saçma olur.

0:04:41.000,0:04:43.000
Peki, gerçekten olan şey ne?

0:04:43.000,0:04:45.000
Bu ilginç rahatsızlığı açıklamak için,

0:04:45.000,0:04:49.000
beyindeki görme bölgelerinin yapılarına ve işlevlerine bakıyoruz.

0:04:49.000,0:04:52.000
Normalde görsel sinyaller göz içerisine gelir

0:04:52.000,0:04:54.000
ve beynin görme bölgelerine giderler.

0:04:54.000,0:04:57.000
Aslında beynin arka tarafında sırf görme ile ilgili 30 tane bölge var.

0:04:57.000,0:05:00.000
Tüm bunların işlenmesinden sonra mesaj beyindeki

0:05:00.000,0:05:05.000
'fusiform gyrus' denen yüzleri tanıdığımız bölgeye gider.

0:05:05.000,0:05:07.000
Orda yüzlere hassas olan nöronlar var.

0:05:07.000,0:05:10.000
O bölgeye beynin yüz bölgesi denilebilir, değil mi?

0:05:10.000,0:05:12.000
Daha önce bahsetmiştim.

0:05:12.000,0:05:16.000
O bölge hasar görünce yüzleri tanıma kabiliyetini kaybediyorsunuz, değil mi?

0:05:16.000,0:05:19.000
Ama mesaj bu bölgeden

0:05:19.000,0:05:22.000
limbik sistemdeki amigdala denen yapıya akıyor

0:05:22.000,0:05:24.000
beynin duygu merkezine

0:05:24.000,0:05:26.000
ve bu amigdala denen yapı

0:05:26.000,0:05:28.000
baktığın şeyin duygusal değerini ölçüyor.

0:05:28.000,0:05:32.000
Bir av mı? Bir düşman mı? Bir dost mu?

0:05:32.000,0:05:34.000
Ya da tamamen saçma birşey mi, toz yumağı gibi

0:05:34.000,0:05:38.000
ya da bir parça tebeşir ya da --bunu göstermek istemiyorum ama--

0:05:38.000,0:05:40.000
ayakkabı veya ona benzer birşey işte.

0:05:40.000,0:05:42.000
Tamamen görmezden gelebileceğiniz şeyler.

0:05:42.000,0:05:45.000
Eğer amigdala heyecanlanırsa ki bu önemli birşeydir,

0:05:45.000,0:05:48.000
mesaj otonom sinir sistemine aktarılır.

0:05:48.000,0:05:50.000
Kalbiniz daha hızlı atmaya başlar,

0:05:50.000,0:05:53.000
ortaya çıkaracağın sıcaklığı yok etmek için terlemeye başlarsın --

0:05:53.000,0:05:55.000
kas hareketinden çıkacak olan sıcaklık.

0:05:55.000,0:05:59.000
İyi ki bu var çünkü avuç içine iki elektrot koyarak

0:05:59.000,0:06:03.000
deride terleme sonucu oluşan direnç değişikliğini ölçebiliriz.

0:06:03.000,0:06:05.000
Böylelikle bir nesneye baktığınız zaman

0:06:05.000,0:06:09.000
heyecanlandığınızı veya uyarıldığınızı anlayabilirim.

0:06:09.000,0:06:11.000
Bir dakika içinde o noktaya geleceğim.

0:06:11.000,0:06:15.000
Benim fikrim ise, bu adam bir nesneye baktığında,

0:06:15.000,0:06:19.000
görüntü, görme bölgelerine gider,

0:06:19.000,0:06:22.000
fusiform gyrus bölgesinde işlenir

0:06:22.000,0:06:25.000
ve onun bezelye mi masa mı yoksa annen mi

0:06:25.000,0:06:27.000
olduğunu anlarsın.

0:06:27.000,0:06:30.000
Sonra mesaj amigdalaya ardından ise

0:06:30.000,0:06:32.000
otonom sinir sistemine gider.

0:06:32.000,0:06:37.000
Ama belki bu hastada amigdaladan limbik sisteme -yani duygusal merkeze- giden

0:06:37.000,0:06:40.000
bağlantı kazadan dolayı kopmuştur.

0:06:40.000,0:06:42.000
Ama fusiform bozulmadığı için

0:06:42.000,0:06:45.000
adam annesini tanıyabiliyor

0:06:45.000,0:06:47.000
ve diyor ki "bu kadın tıpkı anneme benziyor."

0:06:47.000,0:06:50.000
Ama duygu merkezine giden bağlantı koptuğu için

0:06:50.000,0:06:54.000
"Eğer annemse nasıl olur da bi sıcaklık hissetmem?"

0:06:54.000,0:06:56.000
veya dehşet, duruma göre değişir tabi.

0:06:56.000,0:06:57.000
Gülüşmeler)

0:06:57.000,0:07:03.000
Böylece kişi der ki: "Bu anlaşılmaz duygu eksikliği durumuyla nasıl başa çıkarım?"

0:07:03.000,0:07:05.000
"Bu kadın annem değil,

0:07:05.000,0:07:07.000
annemmiş gibi görünen yabancı bir kadın."

0:07:07.000,0:07:09.000
Peki bunu nasıl test edeceğiz?

0:07:09.000,0:07:11.000
Yapılan şey şu, eğer herhangi birinizi alsam ve bir ekranın önüne oturtsam,

0:07:11.000,0:07:14.000
galvanik deri tepkinizi ölçsem

0:07:14.000,0:07:16.000
ve size ekrandan resimler göstersem

0:07:16.000,0:07:19.000
bir nesneyi gördüğünüz zaman ne kadar terlediğinizi ölçebilirim.

0:07:19.000,0:07:22.000
Masa ya da şemsiye gibi şeylere tabii ki terlemezsiniz.

0:07:22.000,0:07:27.000
Ama eğer bir aslan, kaplan veya manken resmi gösterirsem terlersiniz.

0:07:27.000,0:07:30.000
İster inanın ister inanmayın eğer annenizin resmini gösterirsem

0:07:30.000,0:07:32.000
-normal insanlardan bahsediyorum- terlersiniz.

0:07:32.000,0:07:34.000
Musevi olmanıza bile gerek yok.

0:07:34.000,0:07:36.000
(Gülüşmeler)

0:07:36.000,0:07:40.000
Peki, bu hastaya gösterirsek ne olur?

0:07:40.000,0:07:44.000
Hastayı alın ve ekranda resimler gösterin

0:07:44.000,0:07:46.000
ve galvanik deri tepkisini ölçün.

0:07:46.000,0:07:51.000
Masa, sandalye ya da toz yumağında hiç birşey yok, normal insanlardaki gibi,

0:07:51.000,0:07:53.000
ama annesinin resmini gösterince

0:07:53.000,0:07:55.000
galvanik deri tepkisi düz.

0:07:55.000,0:07:57.000
Annesine karşı hiçbir duygusal tepki yok

0:07:57.000,0:08:02.000
çünkü görme bölümlerinden duygusal bölümlere giden bağlantı kopmuş.

0:08:02.000,0:08:05.000
Görüşü normal çünkü görme alanları normal,

0:08:05.000,0:08:08.000
duyguları normal, gülüyor, ağlıyor vesaire

0:08:08.000,0:08:11.000
ama görme ile duygusal bölümler kopuk olduğundan

0:08:11.000,0:08:14.000
annesinin sahte olduğu yanılgısı var.

0:08:14.000,0:08:17.000
Bu, bizim çalışmalarımızla ilgili şahane bir örnek,

0:08:17.000,0:08:21.000
tuhaf, anlaşılmaz görünen nöro-psikiyatrik bir vakayı ele alıyoruz

0:08:21.000,0:08:23.000
ve diyoruz ki standart Freudyen görüş yanlış,

0:08:23.000,0:08:27.000
beynin nörolojik yapısını bilerek tam bir

0:08:27.000,0:08:29.000
açıklamaya ulaşılabilir.

0:08:29.000,0:08:31.000
Bu arada eğer bu hastayı

0:08:31.000,0:08:36.000
annesi bitişik odadan arasa, telefon etse

0:08:36.000,0:08:40.000
telefonu alıp diyor ki "Anneciğim! Nasılsın? Nerelerdesin?"

0:08:40.000,0:08:42.000
Telefonda herhangi bir yanılsama yok.

0:08:42.000,0:08:44.000
Ama bir saat sonra gelse "Sen de kimsin?

0:08:44.000,0:08:46.000
Aynı anneme benziyorsun." diyor.

0:08:46.000,0:08:48.000
Sebep şu ki işitme merkezinden duygu merkezine

0:08:48.000,0:08:52.000
giden farklı bir yol var ve bu yol

0:08:52.000,0:08:54.000
kazada kopmamış.

0:08:54.000,0:08:59.000
Bu durum, telefonda annesini duyunca sorun olmamasını açıklıyor.

0:08:59.000,0:09:02.000
Gördüğünde ise sahte olduğunu söylüyor.

0:09:02.000,0:09:06.000
Peki, beyindeki bu karmaşık devre nasıl kurulmuş?

0:09:06.000,0:09:09.000
Doğa mı, genler mi, yoksa yetişmeyle mi ilgili?

0:09:09.000,0:09:11.000
Bu soruna, başka bir garip sendrom olan

0:09:11.000,0:09:15.000
'hayalet uzuv' sendromu üzerine düşünerek yaklaşalım.

0:09:15.000,0:09:17.000
Hepiniz hayalet uzvun ne olduğunu biliyorsunuz.

0:09:17.000,0:09:20.000
Bir kol veya bacak kesildiği zaman, kangrenden mesela

0:09:20.000,0:09:22.000
ya da savaşta kaybedilince, Irak savaşı mesela

0:09:22.000,0:09:24.000
şu sıralar ciddi bir problem --

0:09:24.000,0:09:28.000
kişi kaybettiği kolun varlığını hissetmeye devam ediyor

0:09:28.000,0:09:31.000
buna hayalet kol veya hayalet bacak diyoruz.

0:09:31.000,0:09:33.000
Aslında vücudunuzun her parçasından hayalet olabilir.

0:09:33.000,0:09:36.000
İster inanın ister inanmayın, iç organlarımızla bile.

0:09:36.000,0:09:40.000
Rahmi alınmış hastam vardı -histerektomi-

0:09:40.000,0:09:45.000
hayalet rahmi vardı, her ayın belirli zamanlarında

0:09:45.000,0:09:47.000
adet sancıları oluyordu.

0:09:47.000,0:09:49.000
Hatta bir gün bir öğrenci bana şunu sordu:

0:09:49.000,0:09:51.000
"Hayali adet öncesi gerginlikleri de olur mu?"

0:09:51.000,0:09:52.000
(Gülüşmeler)

0:09:52.000,0:09:56.000
Bilimsel araştırma için uygun bir konu ama henüz o konuya girişmedik.

0:09:56.000,0:09:59.000
Peki, şimdi sıradaki soru şu:

0:09:59.000,0:10:02.000
Deney yaparak hayalet uzuvlar hakkında ne öğrenebilirsiniz?

0:10:02.000,0:10:04.000
Öğrendiğimiz şeylerden birisi,

0:10:04.000,0:10:06.000
hayalet uzvu olan hastaların yarısı

0:10:06.000,0:10:08.000
hayali organı oynatabildiklerini iddia ediyor.

0:10:08.000,0:10:10.000
Kardeşinin sırtına vuruyor,

0:10:10.000,0:10:12.000
telefon çalınca cevap veriyor, el sallayarak güle güle diyor.

0:10:12.000,0:10:15.000
Bunlar çok sürükleyici hisler.

0:10:15.000,0:10:17.000
Hasta kendini kandırmıyor.

0:10:17.000,0:10:19.000
Kolun orda olmadığının farkında,

0:10:19.000,0:10:22.000
ama yine de bu hissetme deneyimi hasta için sürükleyici.

0:10:22.000,0:10:25.000
Fakat hastaların yarıya yakınında bu olmuyor.

0:10:25.000,0:10:29.000
Hayalet uzuv -- diyorlar ki "Doktor hayali kol paralize oldu.

0:10:29.000,0:10:32.000
Sıkışık bir halde ve kramplı, dayanılmaz acı veriyor.

0:10:32.000,0:10:35.000
Bir oynatabilseydim belki acı giderdi."

0:10:35.000,0:10:38.000
Şimdi, niye hayalet bir kol felçli olsunki?

0:10:38.000,0:10:40.000
Kulağa çok tezat geliyor.

0:10:40.000,0:10:43.000
Ama vakalara baktığımız zaman şunu gördük;

0:10:43.000,0:10:45.000
felçli hayalet uzvu olan hastalarda

0:10:45.000,0:10:49.000
gerçek kol sinir hasarından ötürü felç olmuş

0:10:49.000,0:10:52.000
ve kolu destekleyen gerçek sinir

0:10:52.000,0:10:54.000
motosiklet kazasında kopmuş.

0:10:54.000,0:10:57.000
Hastanın çok ağrılı bir kolu varmış,

0:10:57.000,0:11:01.000
bir iki ay veya yıl alçıda asılı kalmış ve sonrasında

0:11:01.000,0:11:04.000
koldaki ağrıdan kurtulmak için

0:11:04.000,0:11:06.000
cerrah kolu kesmiş.

0:11:06.000,0:11:10.000
Bu kez hastanın aynı ağrıları olan hayalet bir kolu olmuş.

0:11:10.000,0:11:12.000
Bu, ciddi bir klinik problem.

0:11:12.000,0:11:14.000
Hastalar depresyona giriyor,

0:11:14.000,0:11:16.000
bazıları intihara sürükleniyor.

0:11:16.000,0:11:18.000
Peki, bu sendromu nasıl iyileştireceğiz?

0:11:18.000,0:11:20.000
Niye felçli bir hayalet kolunuz olur?

0:11:20.000,0:11:24.000
Vakalara baktığımda gördüm ki gerçek kolları vardı,

0:11:24.000,0:11:27.000
kolu destekleyen sinirler kesilmişti,

0:11:27.000,0:11:30.000
gerçek kol felç olmuştu

0:11:30.000,0:11:34.000
ve kesilmesinden birkaç ay öncesinde kol alçıda asılı kalmıştı

0:11:34.000,0:11:40.000
sonra bu ağrı hayalet kola aktarılmıştı.

0:11:40.000,0:11:42.000
Niye böyle birşey olur?

0:11:42.000,0:11:44.000
Kol kesilmemişken ama felçliyken,

0:11:44.000,0:11:47.000
beyin yani beynimizin ön kısmı kola mesaj iletiyor "kımılda"

0:11:47.000,0:11:49.000
ama görsel olarak "hayır" geri dönüşünü alıyor.

0:11:49.000,0:11:53.000
Kımılda! Hayır! Kımılda! Hayır! Kımılda! Hayır!

0:11:53.000,0:11:56.000
Ve bu durum beynin ağında karmaşa yapıyor

0:11:56.000,0:11:59.000
buna öğrenilmiş felç deniyor.

0:11:59.000,0:12:03.000
Beyin, Hebb'in öğrenme kuralında belirttiği ilkelere bağlı olarak öğrenir.

0:12:03.000,0:12:06.000
Kolu kıpırdatmak için yollanan komut

0:12:06.000,0:12:08.000
felçli kol hissi oluşturuyor

0:12:08.000,0:12:10.000
sonrasında kol kesildiğinde

0:12:10.000,0:12:14.000
bu öğrenilmiş felçlilik durumu beden algınıza taşınıyor

0:12:14.000,0:12:17.000
ve tabi hayalete de.

0:12:17.000,0:12:19.000
Peki, bu hastalara nasıl yardım edeceğiz?

0:12:19.000,0:12:21.000
Öğrenilmiş felci nasıl unutturacağız

0:12:21.000,0:12:25.000
ki hayalet kolun dayanılmaz kilitlenmiş

0:12:25.000,0:12:27.000
krampını iyileştirebilelim?

0:12:27.000,0:12:32.000
Dedik ki, hayalete bir komut versek

0:12:32.000,0:12:36.000
ama komuta uyduğunu gösteren görsel geribildirim verirsek ne olur?

0:12:36.000,0:12:39.000
Belki hayali ağrıyı yatıştırabiliriz, yani hayali krampı.

0:12:39.000,0:12:41.000
Bunu nasıl yapacağız peki? Sanal gerçeklikle tabi.

0:12:41.000,0:12:43.000
Ama milyon dolarlara mal olur.

0:12:43.000,0:12:46.000
Ben de üç dolarla bu işi halletmenin bir yolunu buldum

0:12:46.000,0:12:48.000
ama sakın fon sağlayıcılarıma söylemeyin.

0:12:48.000,0:12:49.000
(Gülüşmeler)

0:12:49.000,0:12:53.000
Yaptığım şey "ayna kutusu" dediğim bir şey icat etmek oldu.

0:12:53.000,0:12:55.000
Bir karton kolinin ortasına ayna koyuyoruz,

0:12:55.000,0:12:59.000
sonra hayalet kolu içine koyuyoruz. Sonra ilk hastam olan Derek geldi.

0:12:59.000,0:13:02.000
On yıl önce kolu kesilmişti.

0:13:02.000,0:13:05.000
Kol yaralanması geçirmiş, bu yüzden sinirler kopmuş

0:13:05.000,0:13:09.000
ve kol felç olmuştu, bir yıl askıda kaldıktan sonra kol kesilmişti.

0:13:09.000,0:13:11.000
Hayalet bir kolu vardı, dayanılmaz acıları vardı ve kımıldatamıyordu.

0:13:11.000,0:13:13.000
Felç olmuş bir hayalet kol.

0:13:13.000,0:13:17.000
Geldi, ona kutu içerisinde bir ayna verdim,

0:13:17.000,0:13:20.000
"ayna kutusu" dediğim bir kutu.

0:13:20.000,0:13:23.000
Hasta, hayalet olan, sıkışmış kramplı sol kolunu

0:13:23.000,0:13:25.000
aynanın sol tarafına koyuyor

0:13:25.000,0:13:27.000
normal olan sağ kolunu da sağ tarafa koyuyor

0:13:27.000,0:13:31.000
aynı o sıkışık duruşu gerçekleştiriyor

0:13:31.000,0:13:34.000
ve aynanın içine bakıyor, ne yaşıyor peki?

0:13:34.000,0:13:37.000
Hayaletin yeniden canlandığına bakıyor

0:13:37.000,0:13:41.000
çünkü normal kolun yansımasını görüyor

0:13:41.000,0:13:43.000
ve hayalet kolunun yeniden canlandığını görüyor.

0:13:43.000,0:13:46.000
Dedim ki: "Şimdi hayaleti oynat --

0:13:46.000,0:13:50.000
veya gerçek parmaklarını aynaya bakarken kıpırdat."

0:13:50.000,0:13:54.000
Hayalet kolunun oynadığına dair görsel bir izlenim edinecek.

0:13:54.000,0:13:56.000
Bu zaten belli ama asıl şaşırtıcı olan şey,

0:13:56.000,0:13:59.000
hasta diyor ki: "Aman tanrım hayalet kolum tekrar oynuyor,

0:13:59.000,0:14:01.000
ve de ağrı, kramp yok oldu."

0:14:01.000,0:14:04.000
Hatırlayın, bu gelen ilk hastam --

0:14:04.000,0:14:05.000
(Alkışlar)

0:14:05.000,0:14:09.000
Teşekkür ederim. (Alkışlar)

0:14:09.000,0:14:12.000
İlk hastam geldi ve aynaya baktı

0:14:12.000,0:14:15.000
dedim ki: "Hayalet kolunun yansımasına bak."

0:14:15.000,0:14:17.000
Kıkırdamaya başladı, "Hayalet kolumu görebiliyorum." dedi.

0:14:17.000,0:14:19.000
Tabii ki o aptal değil, gerçek olmadığının farkında.

0:14:19.000,0:14:21.000
Onun bir ayna yansıması olduğunu biliyor

0:14:21.000,0:14:23.000
ama bu canlı bir duyu deneyimi.

0:14:23.000,0:14:26.000
Şimdi, dedim ki: "Normal ve hayalet kolunu oynat."

0:14:26.000,0:14:28.000
Dedi ki: "Hayalet kolumu oynatamıyorum. Biliyorsun, çok acı veriyor."

0:14:28.000,0:14:30.000
"Normal kolunu oynat" dedim.

0:14:30.000,0:14:32.000
O da, "Aman tanrım! Hayalet kolum tekrar oynuyor, inanamıyorum!

0:14:32.000,0:14:35.000
ve ağrım da yok oldu." dedi.

0:14:35.000,0:14:36.000
Sonra ona "Gözlerini kapat." dedim.

0:14:36.000,0:14:38.000
Gözlerini kapattı.

0:14:38.000,0:14:39.000
"Normal elini oynat."

0:14:39.000,0:14:40.000
"Hiçbirşey, yine kilitlendi"

0:14:40.000,0:14:42.000
"Tamam, aç gözlerini."

0:14:42.000,0:14:43.000
"Aman tanrım, aman tanrım, yine kımıldıyor."

0:14:43.000,0:14:45.000
Şekerci dükkanındaki çocuk gibiydi yani.

0:14:45.000,0:14:50.000
Yani, bu durum benim 'öğrenilmiş felç' teorimi ve

0:14:50.000,0:14:52.000
ve görsel girdinin önemini kanıtlıyor,

0:14:52.000,0:14:54.000
ama bundan ötürü Nobel ödülü almam

0:14:54.000,0:14:56.000
birisinin hayalet kolunu oynatmasını sağladığım için.

0:14:56.000,0:14:57.000
(Gülüşmeler)

0:14:57.000,0:14:58.000
(Alkışlar)

0:14:58.000,0:15:01.000
Tamamen işe yaramaz bir beceri, düşünsenize.

0:15:01.000,0:15:02.000
(Gülüşmeler)

0:15:02.000,0:15:06.000
Sonra anlamaya başladım ki, nörolojideki diğer tür

0:15:06.000,0:15:11.000
felçler de öğrenilmiş olabilir, inme, fokal distonia (meslek krampı)

0:15:11.000,0:15:13.000
bunda belki öğrenilmişliğin de bir etkisi olabilir

0:15:13.000,0:15:16.000
ki, bu durumun üstesinden ayna gibi basit bir alet kullanarak gelebiliriz.

0:15:16.000,0:15:18.000
Ona dedim ki: "Bak Derek" --

0:15:18.000,0:15:21.000
--öncelikle, ağrısını hafifletmek için yanında ayna taşıyarak dolaşamaz tabii ki--

0:15:21.000,0:15:25.000
Dedim ki: "Bak Derek, al eve götür ve onunla bir iki hafta alıştırma yap

0:15:25.000,0:15:27.000
belki belirli bir süre alıştırmadan sonra

0:15:27.000,0:15:29.000
aynayla işini bitirip, (öğrenilmiş) felci unutabilir,

0:15:29.000,0:15:31.000
böylece felçli kolunu oynatabilir,

0:15:31.000,0:15:33.000
ve ağrını iyileştirebilirsin."

0:15:33.000,0:15:35.000
"Tamam" dedi ve eve götürdü.

0:15:35.000,0:15:37.000
Dedim ki "Al götür, altı üstü iki dolar, götür evine."

0:15:37.000,0:15:40.000
Eve götürdü, iki hafta sonra beni aradı

0:15:40.000,0:15:42.000
ve dedi ki: "Doktor inanmayacaksın!"

0:15:42.000,0:15:43.000
"Ne?" dedim

0:15:43.000,0:15:45.000
Dedi ki: "Gitti!"

0:15:45.000,0:15:46.000
"Ne gitti?" dedim.

0:15:46.000,0:15:48.000
Ayna kutusu gitmiştir diye düşündüm.

0:15:48.000,0:15:49.000
(Gülüşmeler)

0:15:49.000,0:15:52.000
Dedi ki: "Hayır, hayır, hayır hayalet gitti, şu 10 yıldır benle birlikte olan

0:15:52.000,0:15:54.000
yok oldu!"

0:15:54.000,0:15:56.000
Dedim ki... Endişelendim, dedim ki, aman tanrım,

0:15:56.000,0:15:58.000
adamın beden algısını değiştirdim,

0:15:58.000,0:16:01.000
insani konular ne olacak, etik değerler ne olacak?

0:16:01.000,0:16:03.000
Dedim ki: "Derek, bu seni rahatsız ediyor mu?"

0:16:03.000,0:16:06.000
Dedi ki: "Hayır, son üç gündür hayalet bir kolum yok

0:16:06.000,0:16:09.000
yani, dirsek ağrısı yok, spazm yok,

0:16:09.000,0:16:12.000
önkol ağrısı yok, tüm bu ağrılar da yok oldu.

0:16:12.000,0:16:16.000
Ama şöyle bir sorun var, hala hayalet parmaklarım duruyor ve omzumdan sallanıyorlar

0:16:16.000,0:16:18.000
ve şu senin kutu yetişmiyor."

0:16:18.000,0:16:19.000
(Gülüşmeler)

0:16:19.000,0:16:22.000
"Tasarımı değiştirip alnıma koyabilir misin?

0:16:22.000,0:16:25.000
Böylelikle şu hareketi yapıp hayalet parmaklarımı yok edebilirim."

0:16:25.000,0:16:27.000
Benim bir tür sihirbaz olduğumu sandı.

0:16:27.000,0:16:28.000
Şimdi, neden böyle birşey oluyor?

0:16:28.000,0:16:31.000
Çünkü, beyin büyük bir algı karmaşası yaşıyor.

0:16:31.000,0:16:34.000
Görsel olarak hayaletin geri geldiği mesajını alıyor.

0:16:34.000,0:16:36.000
Diğer taraftan, uygun bir karşılık gelmiyor,

0:16:36.000,0:16:40.000
kas sinyalleri kolun olmadığını söylüyor

0:16:40.000,0:16:42.000
ama motor komut kol var diyor

0:16:42.000,0:16:45.000
tüm bu karmaşadan ötürü beyin "kahretsin

0:16:45.000,0:16:48.000
hayalet kol falan yok" diyor.

0:16:48.000,0:16:50.000
Bir çeşit inkara gidiyor, sinyalleri yok sayıyor.

0:16:50.000,0:16:54.000
Tabi kol yok olunca bonus olarak ağrı da yok oluyor

0:16:54.000,0:16:58.000
çünkü bedenimizden ayrı boşlukta yüzen bir ağrımız olamaz.

0:16:58.000,0:17:00.000
Bonus bu işte.

0:17:00.000,0:17:02.000
Bu yöntem Helsinki'deki bir grup tarafından

0:17:02.000,0:17:04.000
düzinelerce hasta üzerinde denendi.

0:17:04.000,0:17:07.000
Belki bu, hayalet ağrıyı dindirmede değerli bir yöntem olduğunun kanıtı olabilir.

0:17:07.000,0:17:09.000
aslında, insanlar bunu felç rehabilitasyonunda denediler.

0:17:09.000,0:17:12.000
Felç deyince normal olarak siz sinir hasarı sonucu oluşanı

0:17:12.000,0:17:14.000
düşünürsünüz, yapılacak birşey yok dersiniz

0:17:14.000,0:17:19.000
ama felçlerde "öğrenilmiş felç" durumunun da etkisi olabiliyor

0:17:19.000,0:17:22.000
ve bu etki belki de ayna kullanılarak alt edilebilir.

0:17:22.000,0:17:24.000
Bu, ayrıca tıbbi mahkemelere de taşınarak

0:17:24.000,0:17:26.000
çok sayıda hastaya da yardımcı oldu.

0:17:26.000,0:17:30.000
Peki, şimdi konuşmamın üçüncü bölümüne

0:17:30.000,0:17:34.000
yani diğer bir ilginç olgu olan "sinestezi" olgusuna geçmek istiyorum.

0:17:34.000,0:17:37.000
19. yüzyılda Francis Galton tarafından keşfedildi.

0:17:37.000,0:17:39.000
Charles Darwin'in kuzenlerinden birisiydi.

0:17:39.000,0:17:41.000
Halk içindeki diğer yönlerden tamamen normal olan

0:17:41.000,0:17:45.000
bazı insanların şu anlatacağım özelliğe sahip olduğunu fark etti.

0:17:45.000,0:17:48.000
Sayıları her gördüklerinde sayıları renkli görüyorlar.

0:17:48.000,0:17:52.000
Beş mavi, yedi sarı, sekiz açık yeşil,

0:17:52.000,0:17:54.000
dokuz çivit mavisi.

0:17:54.000,0:17:57.000
Bu insanların diğer yönlerden tamamen normal olduğunu unutmayın.

0:17:57.000,0:18:00.000
Veya do diyez. Bazen notalar renkleri anımsatır.

0:18:00.000,0:18:03.000
Do diyez mavidir, fa diyez yeşildir,

0:18:03.000,0:18:06.000
başka bir nota sarı olabilir.

0:18:06.000,0:18:08.000
Bu, niçin olur?

0:18:08.000,0:18:10.000
Buna sinestezi deniyor. Galton buna sinestezi demiştir

0:18:10.000,0:18:12.000
duyuların karışması.

0:18:12.000,0:18:14.000
Bizlerde tüm duyular ayrı,

0:18:14.000,0:18:16.000
onlarda ise duyular karışmıştır.

0:18:16.000,0:18:17.000
Neden bu oluyor?

0:18:17.000,0:18:19.000
Bu problemin iki yönünden biri çok ilgi çekicidir.

0:18:19.000,0:18:21.000
Sinestezi aileden geçer,

0:18:21.000,0:18:24.000
bu yüzden Galton kalıtsal temelli demiştir, genetik temelli.

0:18:24.000,0:18:28.000
İkincisi sinestezinin ilgili olduğu -- ve bu, beni anlatmak istediğim şeyle alakalı

0:18:28.000,0:18:31.000
bu konferansın ana konusuyla alakalı, yaratıcılıkla.

0:18:31.000,0:18:36.000
Sinestezi sanatçılarda, şairlerde, romancılarda

0:18:36.000,0:18:39.000
ve toplumdaki diğer yaratıcı insanlarda, genel nüfusa göre 8 kat daha yaygın.

0:18:39.000,0:18:40.000
Neden bu böyle peki?

0:18:40.000,0:18:42.000
Bu soruya cevap vereceğim.

0:18:42.000,0:18:44.000
Daha önce hiç cevaplanmadı.

0:18:44.000,0:18:45.000
Peki, sinestezi nedir? Buna ne sebep olur?

0:18:45.000,0:18:46.000
Pek çok teori var.

0:18:46.000,0:18:48.000
Bir teoriye göre onlar sadece deli.

0:18:48.000,0:18:51.000
Bu pek bilimsel bir teori değil, bu yüzden unut gitsin.

0:18:51.000,0:18:55.000
Diğer teori ise onlar eroinman ve esrarkeşler.

0:18:55.000,0:18:57.000
Aslında bunda doğruluk payı olabilir

0:18:57.000,0:18:59.000
çünkü bu, burada yani Körfez bölgesinde, San Diego'ya göre daha yaygın.

0:18:59.000,0:19:00.000
(Gülüşmeler)

0:19:00.000,0:19:03.000
Peki, üçüncü teori ise

0:19:03.000,0:19:08.000
hadi kendimize soralım, sinestezide gerçekten olan şey nedir?

0:19:08.000,0:19:11.000
Böylece biz, renk bölgesi ve sayı bölgesinin

0:19:11.000,0:19:14.000
beynin fusiform gyrus bölgesinde yan yana olduğunu gördük.

0:19:14.000,0:19:16.000
Düşündük ki renk ve sayı bölgesi arasında

0:19:16.000,0:19:19.000
kazara oluşmuş çapraz bağlantılar olabilir.

0:19:19.000,0:19:22.000
Bu yüzden her rakam gördüğünüzde, karşılık gelen rengi görüyorsunuz

0:19:22.000,0:19:24.000
ve işte bu sinestezinizin olmasının nedeni.

0:19:24.000,0:19:26.000
Şimdi hatırlayın -- niye bu oluyor?

0:19:26.000,0:19:28.000
Neden bazı insanlarda çapraz bağlantılar olsun ki?

0:19:28.000,0:19:30.000
Hatırlayın demiştim ki aileden gelir.

0:19:30.000,0:19:32.000
Bu size ipucunu verebilir.

0:19:32.000,0:19:34.000
Bu ipucu, anormal bir genin olması,

0:19:34.000,0:19:37.000
çapraz bağlantılara sebep olan şey gendeki bir mutasyon.

0:19:37.000,0:19:39.000
Anlaşılıyor ki hepimiz

0:19:39.000,0:19:43.000
doğduğumuzda herşey diğer herşeye bağlıydı.

0:19:43.000,0:19:46.000
Yani, tüm beyin bölgeleri diğer bölgelere bağlıydı

0:19:46.000,0:19:48.000
ve bu bağlar karakteristik yetişkin beyninin

0:19:48.000,0:19:51.000
mimarisini oluşturmak için budandı.

0:19:51.000,0:19:53.000
Eğer bu budanmaya sebep olan bir gen varsa,

0:19:53.000,0:19:55.000
ve bu gen mutasyona uğrarsa,

0:19:55.000,0:19:58.000
yanyana olan beyin bölgeleri arasında eksik budanma olur,

0:19:58.000,0:20:01.000
eğer bunlar sayı ve renk bölgeleri ise, sayı-renk sinestezisi oluşur.

0:20:01.000,0:20:04.000
Eğer nota ve renk bölümleri arasındaysa, nota-renk sinestezisi oluşur.

0:20:04.000,0:20:06.000
Şimdilik herşey yolunda.

0:20:06.000,0:20:08.000
Şimdi, ya bu gen beynin her yerinde ifade edilirse,

0:20:08.000,0:20:09.000
herşey çapraz bağlı mı olur?

0:20:09.000,0:20:15.000
Peki, sanatçıların, şairlerin, romancıların ortak yanları nedir?

0:20:15.000,0:20:18.000
Mecazi düşünceleri birbirine bağlayabilme becerisi,

0:20:18.000,0:20:20.000
görünüşte alakasız görünen fikirleri

0:20:20.000,0:20:23.000
mesela, "O, doğudur ve Juliet Güneştir."

0:20:23.000,0:20:25.000
Kimse "Juliet Güneştir." demez.

0:20:25.000,0:20:27.000
Yani o, kızıl bir ateş topu mu?

0:20:27.000,0:20:30.000
Şizofrenler bunu yapıyor ama bu başka bir hikaye.

0:20:30.000,0:20:33.000
Normal insanlar, güneş gibi sıcak der,

0:20:33.000,0:20:35.000
güneş gibi parlak der, güneş gibi can veren der.

0:20:35.000,0:20:37.000
Bağlantıyı hemen kurdunuz.

0:20:37.000,0:20:40.000
Şimdi, eğer daha büyük çapraz bağlantıların

0:20:40.000,0:20:43.000
ve kavramların beynin farklı bölgelerinde olduğunu

0:20:43.000,0:20:46.000
varsayarsak o zaman sinestezik bireylerde

0:20:46.000,0:20:49.000
mecazi düşünce ve yaratıcılığa doğru

0:20:49.000,0:20:51.000
daha büyük bir meyil olcaktır.

0:20:51.000,0:20:54.000
Bu sebepten, görülme oranı, şairler, sanatçılar

0:20:54.000,0:20:56.000
ve romancılar arasında sekiz kat daha fazla.

0:20:56.000,0:20:59.000
Bu çok frenolojik bir sinestezi görüşü.(Frenoloji=kafatası şeklinden karakter analizi)

0:20:59.000,0:21:01.000
Son gösteri için bir dakika rica etsem?

0:21:01.000,0:21:03.000
(Alkışlar)

0:21:03.000,0:21:08.000
Size, aslında hepinizin sinestezik olduğunu ve ama inkar ettiğinizi göstereceğim.

0:21:08.000,0:21:12.000
İşte bu benim Marslı alfabesi dediğim şey, aynı bizim alfabe gibi,

0:21:12.000,0:21:15.000
A sesi A harfi, B sesi, B harfi, C sesi, C harfi...

0:21:15.000,0:21:18.000
farklı sesler için farklı şekiller.

0:21:18.000,0:21:20.000
İşte Marslı alfabesi.

0:21:20.000,0:21:22.000
Birisi Kiki, birisi Buba.

0:21:22.000,0:21:24.000
Hangisi Kiki, hangisi Buba?

0:21:24.000,0:21:26.000
Kaç kişi bunun(sol) Kiki, bunun(sağ) Buba olduğunu düşünüyor? Ellerinizi kaldırın.

0:21:26.000,0:21:28.000
Bir iki tane mutant var.

0:21:28.000,0:21:29.000
(Gülüşmeler)

0:21:29.000,0:21:31.000
Kaç kişi bunun(sol) Buba, bunun(sağ) Kiki olduğunu düşünüyor? Ellerinizi kaldırın.

0:21:31.000,0:21:33.000
Yüzde 99'unuz.

0:21:33.000,0:21:35.000
Şimdi, hiç biriniz Marslı değil, nasıl yaptınız bunu?

0:21:35.000,0:21:40.000
Çünkü hepiniz çapraz modelle sinestetik soyutlama yapıyorsunuz

0:21:40.000,0:21:44.000
yani, beyninizin ses bölgesindeki

0:21:44.000,0:21:49.000
keskin ton değişimi, Ki-ki, (tüysü hücreler etkilendi), Ki-ki

0:21:49.000,0:21:52.000
köşeli şekildeki görsel keskinliği taklit ediyor.

0:21:52.000,0:21:55.000
Bu çok önemli çünkü, bize anlattığı şey

0:21:55.000,0:21:57.000
beynimizin ilkel bir şekilde bağlantı kurduğudur.

0:21:57.000,0:21:59.000
--saçma bir illüzyonmuş gibi geliyor--

0:21:59.000,0:22:03.000
Bu şekli yapan gözdeki ışık demetleri

0:22:03.000,0:22:06.000
ve ses örüntüsünü oluşturan kulaktaki tüy hücreleridir.

0:22:06.000,0:22:11.000
Ama beynimiz, bunları ortak paydaya almayı başarabiliyor.

0:22:11.000,0:22:13.000
Bu, soyutlamanın ilkel bir biçimi

0:22:13.000,0:22:18.000
ve biz şimdi biliyoruz ki bu, beynin fusiform gyrus denen bölümünde oluyor.

0:22:18.000,0:22:19.000
Çünkü ne zaman hasar görse,

0:22:19.000,0:22:23.000
insanlar Buba-Kiki alakasını kurma becerisini yitiriyorlar.

0:22:23.000,0:22:25.000
Ayrıca mecazi alakaları kurma becerilerini de yitiriyorlar.

0:22:25.000,0:22:29.000
"Her parıldayanı altın sanma."

0:22:29.000,0:22:31.000
ne demek diye adama sorunca,

0:22:31.000,0:22:33.000
Hasta "Birşey sırf metal ve parlak diye altın olmaz,

0:22:33.000,0:22:36.000
özgül ağırlığını ölçmen lazım." diyor.

0:22:36.000,0:22:39.000
Yani, mecazi anlamı tamamen kaçırıyorlar.

0:22:39.000,0:22:42.000
Bu bölge insanlarda alt primatlara göre

0:22:42.000,0:22:45.000
sekiz kat daha büyüktür.

0:22:45.000,0:22:48.000
Angular gyrus denen bölgede çok ilginç bir şey oluyor,

0:22:48.000,0:22:51.000
çünkü o bölge, görme ve dokunma arasındaki geçiş noktasıdır

0:22:51.000,0:22:55.000
ve insanlarda çok irileşmiştir. (ve orda çok ilginç bir şey oluyor(

0:22:55.000,0:22:58.000
ve bana göre eşsiz insani becerilerin temeli

0:22:58.000,0:23:01.000
soyutlama, mecaz ve yaratıcılık gibi.

0:23:01.000,0:23:04.000
Filozofların bin yıllardır üzerinde düşündüğü tüm bu soruları

0:23:04.000,0:23:08.000
biz bilim adamları beyin görüntülemesi yaparak, hastaları inceleyerek

0:23:08.000,0:23:10.000
ve doğru soruları sorarak keşfetmeye başlayabiliriz.

0:23:10.000,0:23:12.000
Teşekkür ederim.

0:23:12.000,0:23:13.000
(Alkışlar)

0:23:13.000,0:23:14.000
(Kusura bakma)

0:23:14.000,0:23:15.000
(Gülüşmeler)