1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Budući da je ovo TEDGlobal,

2
00:00:02,000 --> 00:00:05,000
ko zna kako se ovo zove na francuskom?

3
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
Vidim da poznajete istoriju vergla --

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
"vielle à roue".

5
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
A na španskom, "zanfona."

6
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
Na italijanskom, "ghironda," razumete?

7
00:00:14,000 --> 00:00:17,000
Vergl ili violina sa točkom.

8
00:00:17,000 --> 00:00:20,000
Dakle, postoje različite vrste i oblici vergla.

9
00:00:20,000 --> 00:00:23,000
Vergl je jedini muzički instrument

10
00:00:23,000 --> 00:00:26,000
koji koristi polugu za okretanje točka

11
00:00:26,000 --> 00:00:29,000
koji struže žice, kao gudalo na violini,

12
00:00:29,000 --> 00:00:31,000
da bi proizveo muziku.

13
00:00:31,000 --> 00:00:34,000
Ima tri različite vrste žica.

14
00:00:34,000 --> 00:00:37,000
Prve žice zuje,

15
00:00:37,000 --> 00:00:40,000
proizvode konstantan zvuk kao gajde.

16
00:00:42,000 --> 00:00:44,000
Druge žice su melodične,

17
00:00:44,000 --> 00:00:47,000
one se sviraju drvenim klavijaturama naštimovanim kao klavir.

18
00:00:53,000 --> 00:00:55,000
A treće žice su poprilično inovativne.

19
00:00:55,000 --> 00:00:57,000
Takođe to je jedini instrument

20
00:00:57,000 --> 00:01:00,000
koji koristi ovu tehniku sviranja.

21
00:01:00,000 --> 00:01:03,000
One aktiviraju ono što je poznato kao zvučni most ili pas.

22
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
Kada okrenem polugu i pritisnem,

23
00:01:10,000 --> 00:01:13,000
proizvodi zvuk kao lavež psa.

24
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
Tako da je ovo poprilična novina,

25
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
ako uzmete u obzir

26
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
da se vergl pojavio pre oko hiljadu godina

27
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
i da je zahtevao dvoje ljudi za sviranje;

28
00:01:22,000 --> 00:01:24,000
jedan da okreće polugu,

29
00:01:24,000 --> 00:01:26,000
a drugi da svira melodiju

30
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
tako što bi povlačio velike drvene poluge.

31
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
Srećom, sve se promenilo nekoliko vekova kasnije.

32
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
Tako da, sada jedna osoba može da svira

33
00:01:35,000 --> 00:01:37,000
i skoro -- a ovo je prilično teško --

34
00:01:37,000 --> 00:01:40,000
da nosi vergl.

35
00:01:40,000 --> 00:01:43,000
Vergl se koristio, istorijski, kroz vekove

36
00:01:43,000 --> 00:01:45,000
uglavnom za plesnu muziku

37
00:01:45,000 --> 00:01:48,000
zbog jedinstvene melodije

38
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
kombinovane sa ovom akustičnom kutijom.

39
00:01:51,000 --> 00:01:54,000
Danas se vergl koristi u različitim muzičkim pravcima --

40
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
tradicionalnoj narodnoj muzici,

41
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
plesu, modernoj

42
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
i svetskoj muzici --

43
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
u Britaniji, Francuskoj, Španiji

44
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
i u Italiji.

45
00:02:05,000 --> 00:02:08,000
Za ovakav vergl je potrebno negde između tri i pet godina [od narudžbe do prijema].

46
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
Prave ga posebni majstori,

47
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
takođe u Evropi.

48
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
I veoma ga je teško naštimovati.

49
00:02:17,000 --> 00:02:19,000
Dakle bez daljnjeg odlaganja, da li biste voleli da ga čujete?

50
00:02:19,000 --> 00:02:21,000
(Publika: Da.)

51
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
Kerolin Filips: Nečujem vas. Da li biste voleli da ga čujete? (Publika: Da!)

52
00:02:23,000 --> 00:02:25,000
KP: U redu.

53
00:02:25,000 --> 00:02:27,000
Počnimo.

54
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
Volela bih da pevam na baskijskom

55
00:02:30,000 --> 00:02:33,000
to je jezik koji se govori u Baskiji gde ja živim,

56
00:02:33,000 --> 00:02:35,000
u regiji u Francuskoj i Španiji.

57
00:02:36,000 --> 00:02:40,000
(Muzika)

58
00:02:45,000 --> 00:02:50,000
[Baskijski]

59
00:03:30,000 --> 00:03:35,000
(Muzika)

60
00:04:21,000 --> 00:04:23,000
Hvala.

61
00:04:23,000 --> 00:04:25,000
(Aplauz)

62
00:04:25,000 --> 00:04:28,000
Ovu pesmu sam napisala

63
00:04:28,000 --> 00:04:31,000
i zasnovala na tradicionalnim baskijskim ritmovima.

64
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
Pomalo ima irski osećaj.

65
00:04:35,000 --> 00:04:45,000
(Muzika)

66
00:05:15,000 --> 00:05:17,000
Hvala. Hvala vam.

67
00:05:17,000 --> 00:05:19,000
(Aplauz)