[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Jako, że jest to TEDGlobal,
Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,kto mi powie jak nazywamy to po francusku?
Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Widzę, że wszyscy są w temacie liry korbowej.
Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,"Vielle à roue."
Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Po hiszpańsku: "zanfona",
Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,a po włosku: "ghironda".
Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Lira korbowa.
Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tu rożne rodzaje i kształty liry korbowej.
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Lira korbowa to jedyny instrument,
Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,który ma korbę do obracania koła,
Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,które pociera struny jak smyczek w skrzypcach.
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak produkuje dźwięk.
Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ma 3 rodzaje strun.
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsza z nich to: struna burdonowa,
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,która wytwarza dźwięk ciągły, podobnie jak dudy.
Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Druga strona to: struna melodyjna,
Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,na której gra się drewnianą klawiaturą nastrojoną jak fortepian.
Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Trzecia struna jest nieco innowacyjna.
Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest to jedyny (obecnie używany) instrument,
Dialogue: 0,0:00:57.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,który wykorzystuje tego typu technikę.
Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Zostaje tu uruchomiony tzw. brzęczący mostek lub "pies".
Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy kręcę korbą i wywieram nacisk,
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,wytwarzany jest dźwięk podobny do szczekania psa.
Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Wszystko to jest całkiem innowacyjne,
Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:18.00,Default,,0000,0000,0000,,biorąc pod uwagę to,
Dialogue: 0,0:01:18.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,że lira korbowa powstawała około 1000 lat temu,
Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,i wymagała 2 osób do grania:
Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,jedna osoba kręciła korbą,
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,a druga grała melodię
Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,fizycznie pociągając za duże drewniane kołki.
Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Na szczęście, to wszystko zmieniło się kilka wieków później.
Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc, jedna osoba mogła grać
Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,i jednocześnie - to jest całkiem ciężkie -
Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,trzymać lirę korbową.
Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,W historii, lira korbowa była używana przez wieki
Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,głównie w muzyce tanecznej,
Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:48.00,Default,,0000,0000,0000,,To dzięki wyjątkowej melodii
Dialogue: 0,0:01:48.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,połączonej tu z akustycznym boomboxem.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dźiś lira korbowa jest używana we wszystkich rodzajach muzyki:
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,muzyce ludowej,
Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,muzyce współczesnej
Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,i muzyce swiatowej,
Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,w Wielkiej Brytanii, Francji, Hiszpanii
Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,i we Włoszech.
Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Zamówienie gdziekolwiek i otrzymanie takiej liry trwa od 3 do 5 lat.
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Jest produkowana przez wyspecjalizowanych lutników,
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,również w Europie.
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo trudno ją nastroić.
Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc, bez dalszych ceregieli, chcecie posłuchać?
Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,(publiczność: "tak!")
Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,-Caroline Phillips: "nie słyszę was. Chcecie posłuchać?" -Publiczność: "tak!"
Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,-Caroline Phillips: "ok"
Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Do dzieła!
Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaśpiewam po baskijsku,
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,języku używanego w kraju, w którym żyję - w Kraju Basków,
Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,w regionie na terenie Francji i Hiszpanii
Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,♪♪ ♪♪
Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,[słowa w języku baskijskim]
Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,♫ ♫ ♫
Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziekuję
Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(oklaski)
Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,To jest utwór, który napisałam
Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,na bazie tradycyjnego rytmu baskijskiego.
Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten utwór ma nastrój celtycki
Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,♪♪ ♪♪
Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję
Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,(oklaski)