WEBVTT

00:00:00.920 --> 00:00:02.820
Αφού αυτό είναι το TEDGlobal,

00:00:02.820 --> 00:00:05.530
ποιος μπορεί να μου πει
πώς ονομάζεται αυτό στα Γαλλικά;

00:00:06.000 --> 00:00:08.620
Βλέπω ότι όλοι ξέρετε
την ιστορία του χάρντι-γκάρντι –

00:00:08.620 --> 00:00:10.010
«βιέλ α ρου».

00:00:10.010 --> 00:00:12.130
Και στα Ισπανικά, «σανφονιά».

00:00:12.450 --> 00:00:14.790
Και στα Ιταλικά, «τζιρόντα», εντάξει;

00:00:14.790 --> 00:00:17.000
Χάρντι-γκάρντι, ή βιολί με τροχό.

NOTE Paragraph

00:00:17.300 --> 00:00:20.320
Αυτά είναι τα διαφορετικά είδη
και μορφές του χάρντι-γκάρντι.

00:00:20.320 --> 00:00:23.000
Το χάρντι-γκάρντι
είναι το μοναδικό μουσικό όργανο

00:00:23.310 --> 00:00:26.180
που μια μανιβέλα γυρίζει έναν τροχό,

00:00:26.310 --> 00:00:29.230
ο οποίος τρίβει χορδές,
όπως το δοξάρι του βιολιού,

00:00:29.230 --> 00:00:30.870
για να παράξει μουσική.

00:00:30.870 --> 00:00:33.450
Έχει τρία διαφορετικά είδη χορδών.

00:00:34.000 --> 00:00:36.860
Η πρώτη χορδή είναι η βουΐζουσα χορδή,

00:00:36.860 --> 00:00:40.390
η οποία παίζει έναν συνεχόμενο ήχο
όπως η γκάιντα.

00:00:42.190 --> 00:00:44.500
Η δεύτερη χορδή
είναι η χορδή της μελωδίας,

00:00:44.500 --> 00:00:48.470
η οποία παίζεται με ένα ξύλινο
πληκτρολόγιο κουρδισμένο όπως το πιάνο.

00:00:53.350 --> 00:00:55.570
Και η τρίτη χορδή είναι αρκετά καινοτόμα.

00:00:55.570 --> 00:01:00.000
Είναι επίσης το μοναδικό όργανο
που χρησιμοποιεί αυτήν την τεχνική.

00:01:00.000 --> 00:01:03.100
Ενεργοποιεί αυτό που ονομάζεται
η γέφυρα που βουίζει, ή το σκυλί.

00:01:04.000 --> 00:01:07.000
Όταν λοιπόν γυρίζω τη μανιβέλα
και εφαρμόζω πίεση,

00:01:10.000 --> 00:01:13.000
κάνει έναν ήχο σαν σκυλί που γαβγίζει.

00:01:13.840 --> 00:01:15.720
Όλα αυτά λοιπόν είναι αρκετά καινοτόμα,

00:01:15.720 --> 00:01:17.100
αν αναλογιστείτε

00:01:17.280 --> 00:01:20.260
ότι το χάρντι-γκάρντι εμφανίστηκε
πριν από περίπου χίλια χρόνια

00:01:20.260 --> 00:01:21.760
και χρειαζόταν δύο ανθρώπους,

00:01:21.760 --> 00:01:23.380
έναν για να γυρίζει τη μανιβέλα,

00:01:23.380 --> 00:01:25.940
και ακόμα έναν –ναι–
για να παίζει τη μελωδία

00:01:25.940 --> 00:01:29.290
με το να σηκώνει μεγάλα ξύλινα μανταλάκια.

00:01:29.950 --> 00:01:33.360
Ευτυχώς, όλα αυτά άλλαξαν
έναν με δύο αιώνες αργότερα.

00:01:33.360 --> 00:01:35.340
Έτσι ένα άτομο μπορούσε να παίζει

00:01:35.340 --> 00:01:39.700
και σχεδόν -αυτό είναι αρκετά βαρύ-
να κρατάει το χάρντι-γκάρντι.

NOTE Paragraph

00:01:40.000 --> 00:01:43.550
Το χάρντι-γκάρντι έχει χρησιμοποιηθεί
διαμέσου των αιώνων

00:01:43.550 --> 00:01:48.010
περισσότερο στην χορευτική μουσική
λόγω της μοναδικότητας της μελωδίας

00:01:48.010 --> 00:01:51.000
σε συνδυασμό
με τον ακουστικό εξοπλισμό εδώ.

00:01:51.260 --> 00:01:54.980
Σήμερα το χάρντι-γκάρντι
χρησιμοποιείται σε όλα τα είδη μουσικής

00:01:54.980 --> 00:01:56.770
-παραδοσιακή λαϊκή μουσική,

00:01:56.770 --> 00:02:01.000
χορευτική, μοντέρνα
και μουσικές του κόσμου-

00:02:01.000 --> 00:02:05.010
στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία,
στην Ισπανία και στην Ιταλία.

NOTE Paragraph

00:02:05.020 --> 00:02:08.720
Αυτό το είδος κάνει από 3 με 5 χρόνια
[Παραγγελία μέχρι παραλαβή].

00:02:08.720 --> 00:02:12.910
Φτιάχνεται από εξειδικευμένους
οργανοποιούς παντού στην Ευρώπη.

00:02:12.910 --> 00:02:15.350
Και είναι πολύ δύσκολο να κουρδιστεί.

NOTE Paragraph

00:02:15.810 --> 00:02:20.060
Λοιπόν, χωρίς άλλη καθυστέρηση,
θα θέλατε να το ακούσετε;

NOTE Paragraph

00:02:20.060 --> 00:02:21.910
(Κοινό: Ναι.)
ΚΦ: Δεν σας άκουσα.

00:02:21.910 --> 00:02:23.900
Θα θέλατε να το ακούσετε;
(Κοινό: Ναι!)

NOTE Paragraph

00:02:23.900 --> 00:02:25.000
ΚΦ: Εντάξει.

00:02:25.000 --> 00:02:27.000
Ξεκινάω.

00:02:28.000 --> 00:02:30.000
Θα ήθελα να τραγουδήσω στα Βασκικά,

00:02:30.000 --> 00:02:33.110
η οποία είναι η γλώσσα που ομιλείται
στη Χώρα των Βάσκων όπου ζω,

00:02:33.110 --> 00:02:35.440
στην περιοχή ανάμεσα στη Γαλλία
και την Ισπανία.

NOTE Paragraph

00:02:35.440 --> 00:02:40.000
(Μουσική)

NOTE Paragraph

00:02:45.000 --> 00:02:50.000
[Βασκικά]

NOTE Paragraph

00:03:30.000 --> 00:03:35.000
(Μουσική)

NOTE Paragraph

00:04:22.130 --> 00:04:23.000
Ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:04:23.000 --> 00:04:25.940
(Χειροκρότημα)

NOTE Paragraph

00:04:25.940 --> 00:04:28.100
Αυτό είναι ένα τραγούδι που έγραψα,

00:04:29.320 --> 00:04:31.450
βασισμένο σε παραδοσιακούς
Βασκικούς ρυθμούς.

00:04:31.450 --> 00:04:35.000
Και αυτό είναι ένα τραγούδι
με μια πιο Κελτική αίσθηση.

NOTE Paragraph

00:04:35.000 --> 00:04:41.270
(Μουσική)

NOTE Paragraph

00:05:15.940 --> 00:05:17.240
Ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:05:17.240 --> 00:05:19.730
(Χειροκρότημα)