Chào buổi sáng, kính thưa đại chúng, hôm nay là ngày 29 tháng 8 năm 2014. Chúng ta đang ở tại Thiền Đường Trăng Rằm, Xóm Mới. Chủ đề của khóa tu của chúng ta là "Tâm Từ Bi" Tại sao lại là Tâm Từ Bi ? Từ gốc tiếng Phạn là Bodhicitta. Bodhi nghĩa là sự tỉnh thức citta nghĩa là tâm Trong Phật giáo Trung Quốc, từ citta khi thì được dịch là (lí) trí, khi thì là tâm (trái tim) Vậy nên ta có thể nghĩ đó là hai thứ tách biệt, lí trí và trái tim Mình hay nói là trái tim có những lý do mà lí trí không hiểu được Nhưng liên hệ giữa con tim và lí trí là rất chặt Tình yêu chân chính, tình yêu mà có thể giúp mình chữa lành, có thể nuôi dưỡng mình và người khác cần phải đến từ sự thấu hiểu mà thấu hiểu thì chính là khu vực của lí trí Mình biết là bodhi nghĩa là tỉnh thức Mà đầu tiên là tỉnh thức trước vẻ đẹp của thế giới Tiếp theo là tỉnh thức trước khổ đau của thế giới Có rất nhiều thứ đẹp trên đời mà không có nhiều người trong chúng ta có khả năng thưởng thức. Vậy nên mình nên biết làm thế nào để hiểu và để chăm sóc những khổ đau đó 'Hiểu' ở đây, đầu tiên nghĩa là hiểu trong mình có khổ đau Và nếu mình đã hiểu cái đau khổ của mình Thì mình mới có khả năng hiểu đau khổ của người khác, mới giúp được họ bớt khổ Ở Làng Mai, chúng tôi có định nghĩa rất đơn giản về (yêu) thương Theo chúng tôi, thương nghĩa là có mặt ở đó, ở đó với bản thân mình. Nếu mình không ở đó với mình, mình không thể biết chuyện gì đang xảy ra với cơ thể, với cảm xúc, với tri giác của mình Vì thế thương nghĩa là hiện diện ở đó để chăm sóc niềm vui hoặc đau khổ của mình. Và khi mà mình thực sự có mặt, mình có thể bắt đầu giúp đỡ người khác bằng việc dành sự có mặt của mình cho người đó. Nếu mình không ở đó, thì làm sao mình thương được ? Vì thế, rất rõ ràng là thương nghĩa là có mặt ở đó, cả hai người đều có mặt ở đó cho bản thân mình và cho người kia. Và thực tập hơi thở chánh niệm, thực tập thiền hành có thể giúp mình trở về với 'ở đây và bây giờ' để có mặt cho mình và cho người thương của mình. Món quà quý giá nhất mình có thể tặng cho người thương của mình không phải là tiền bạc, mà là sự có mặt của mình. và nếu mà mình biết thực tập như thế nào, mình có thể tìm lại cái sự tươi mát, cái vẻ đẹp mà mình hay đánh mất trong cuộc sống thường nhật Nếu mình không có tươi mát, mình không có đẹp thì mình không có gì nhiều để tặng cho người đó. Nên phục hồi sự tươi mát và cái đẹp là một thực tập. Và cái đó thì không thể làm được bằng việc mua đồ trang điểm. Thực tập hơi thở chánh niệm, thiền hành có thể giúp giải phóng căng thẳng trên cơ thể, và giúp mình phục hồi cái vẻ đẹp, cái sự tươi mát mà mình đánh mất. Vì thế, sự có mặt của mình, có mặt với vẻ đẹp, với sự tươi mát mới là sự có mặt có giá trị. Rồi sau đó mình có thể nâng cao chất lượng của sự có mặt bằng việc phục hồi sự ổn định, vững chãi. Người mà không ổn định thì mình không thể tin cậy người đó. Đó là tại sao mình phải cần thực tập những cái có thể giúp mình vun trồng sự ổn định và vững chãi cho bản thân. Và đó là nhân tố thứ hai để nâng cao chất lượng của sự có mặt. Bởi vì mình muốn tặng cho người đó những gì tốt nhất Trước khi người đó hưởng được cái vẻ đẹp, sự tươi mát, ổn định vững chãi của mình, thì mình đã hưởng từ người đó trước. Nhân tố thứ ba có thể nâng cao chất lượng của sự có mặt là sự an lạc, yên bình, thanh bình. Nếu mình có quá nhiều tức giận, bạo lực, sợ hãi, thì mình không có an lạc, mình bị kéo đi bởi những cảm xúc đó, và mình không thể nhìn thấy sự thật. Vậy nên thực tập ngồi, đi, thở trong chánh niệm có thể vun trồng thêm sự yên bình, an lạc trong bản thân mình. Nếu mình có nhân tố an lạc trong mình, người khác sẽ thích tới ngồi cạnh mình, bởi vì họ có thể được lợi lạc từ năng lượng an lạc tỏa ra từ sự có mặt của mình. Sẽ không có nhiều an lạc trên thế giới nếu không có an lạc bên trong bản thân mình. Nếu ai cũng biết nuôi dưỡng an lạc từ bên trong thì thế giới ngoài sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Nếu mình là một người thực sự có tình thương, mình nên có nhân tố an lạc trong tình thương của mình. Thiếu cái nhân tố đó thì mình không có gì mấy để tặng cho người mình thương. Mình có đủ an lạc trong mình để tặng người đó không ? Mình có biết làm thế nào để chuyển hóa bạo lực, chuyển hóa cơn giận trong mình ? Nên trong thực tập chánh niệm, tôi có hướng dẫn làm thế nào để chăm sóc cảm xúc, cơn giận, bạo lực, để trấn an nó và để phục hồi nhân tố an lạc bên trong. Mọi người nói về hòa bình trên thế giới nhưng bình an từ bên trong mới là căn bản. Một người mà không có nhân tố an lạc trong họ thì không thể là một người hạnh phúc. Vì thế học để nhận diện, ôm ấp sự bạo lực, cơn giận, sợ hãi trong mình giúp họ trấn an và tìm lại được an lạc chính là thực tập căn bản để chế tác hạnh phúc chân thực. Và nhân tố thứ tư mà có thể làm cho sự có mặt có giá trị để tặng cho người đó là sự tự do. Một lần nữa, mọi người nói về tự do trên thế giới nhưng lại không nói nhiều về tự do trong bản thân mình. Hầu hết chúng ta không có đủ tự do từ bên trong. Mình bị quá tải với lo lắng, sợ hãi, giận dữ, hoạch định. Mình không có đủ không gian trong tâm trí mình. Một người mà có tự do trong họ toả ra cái năng lượng hạnh phúc trong lúc đi lại, lúc ngồi lúc ăn, lúc làm việc. Mình bận rộn với rất nhiều thứ. Và mình tin là những thứ này rất quan trọng. Và đó là tại sao mình không có tự do để chăm sóc bản thân mình, chăm sóc người thương của mình. Đó là vì sao mà thực tập tìm lại tự do, mang lại nhiều không gian bên trong bản thân, làm cho mình hạnh phúc và sự có mặt của mình có chất lượng cao. Vì thế thực tập chánh niệm có thể giúp mình chế tác bốn nhân tố. Sự tươi mát, vẻ đẹp. Sự ổn định, vững chãi. Sự thanh bình, an lạc. Sự tự do. Mình có thể nói là mình biết yêu thương, nhưng mình nên hỏi nếu tình yêu của mình dành cho người đó có bốn cái yếu tố này không. Thực tập hàng ngày có thể giúp những yếu tố này lớn mạnh hơn. Mình hạnh phúc và mình có thể giúp người đó hạnh phúc. Thực tập chánh niệm rất là cụ thể, tôi đã hướng dẫn để chế tác bốn yếu tố này để sự có mặt của mình trở thành sự có mặt có giá trị, và mình sẽ trở thành một người biết yêu thương một cách chân chính. Mình có phải là một người thực sự biết thương không ? Mình có thể tự trả lời câu hỏi này. Nếu mình có đủ bốn yếu tố trong tình thương của mình thì tình thương của mình là chân chính, và mình là một người thực sự biết thương. Và mình không cần phải dùng tất cả thời gian để chế tác bốn yếu tố này. Cả ngày dài nếu mình biết làm thế nào để theo dõi hơi thở vào, thở ra và thế là mọi thời điểm đều có thế giúp mình chế tác bốn nhân tố hạnh phúc. Tôi sẽ tóm tắt lại. Yêu thương, nghĩa là có mặt ở đó cho mình và cho người đó. Và nếu mình có đủ, nếu mình có bốn nhân tố này và mình có mặt thì mình có thể tặng cho người đó cả ngày. Câu linh chú đầu tiên của Làng Mai là: "Em ơi, tôi đang có mặt đây cho em" Nghĩa là tôi hoàn toàn có mặt. Tôi dành tặng sự có mặt đích thực cho em. Thực tập là khi người đó ở đó mình thở vào, thở ra một cách chánh niệm và mang tâm trí của mình quay về nhà với thân thể mình. Và khi mà mình hoàn toàn có mặt, mình tươi mát, mình an lạc Và rồi mình đi tới người đó, mình nhẩm câu linh chú thứ nhất "Em ơi, tôi đang có mặt ở đây cho em". Kể cả nếu người đó không ở đó, mình cũng có thể gửi câu linh chú qua email. Câu linh chú thứ hai của Làng Mai để nhận diện sự có mặt của người mình thương là một thứ rất quý giá với mình. Khi mình thực sự có mặt, mình công nhận sự có mặt của người mình thương. Câu linh chú như này "Em ơi, tôi biết em ở đó và tôi rất hạnh phúc" Đó là thực tập chánh niệm. Tôi biết rằng người thương của tôi đang ở đó. Đó là vì sao hạnh phúc có mặt bởi sự thấu hiểu. Đó là cách sử dụng năng lương chánh niệm để ôm lấy người mình thương, công nhận sự có mặt của người đó là một thứ vô cùng quý giá cho mình Nếu mình thực tập chánh niệm tốt, câu linh chú đó sẽ làm cho người đó hạnh phúc ngay tức khắc. Giả sử mình đang lái xe, và người mình thương ngồi cạnh mình Mình đang nghĩ tới mọi thứ các dự án của mình, nỗi sợ, cơn giận nhưng người đó không ở trong suy nghĩ của mình. Người đó thấy không được mình để ý tới, bị mình phớt lờ. Và một người sống như thế thì không thể hạnh phúc. Vì vậy yêu thương chân chính là luôn nhận ra sự có mặt của người mình thương. Mình có thể gửi email cho người đó nói rằng "Em ơi, tôi biết em ở đó và tôi rất hạnh phúc". Và những câu linh chú này mình không cần phải thực tập bằng tiếng Sanskrit hay Tây Tạng. Tiếng Ý là đủ tốt rồi. Nếu người đó không chú ý là mình có mặt, người đó không thực sự yêu thương mình. Và khi mà mình bị ngó lơ bởi người đó, thì mình không thấy mình được yêu thương. Đó là tại sao câu linh chú thứ hai là một phương pháp tuyệt vời để nhận ra sự có mặt của người mình thương và ôm người đó với năng lượng chánh niệm và hạnh phúc. Và thực tập đó sẽ cùng lúc giúp cả hai người hạnh phúc. Câu linh chú thứ ba của Làng Mai là "Em ơi, tôi biết em đang đau khổ, vì vậy mà tôi có mặt đây cho em" Bởi vì mình luôn luôn biết người mình thương có mặt nên khi có chuyện gì với người đó thì mình đều biết. Và điều đầu tiên mình có thể làm để giúp người đó bớt đau khổ là có mặt ở đó. Khi mình đau khổ và nếu người mình thương không biết thì mình sẽ đau khổ hơn. Vì thế mình có mặt ở đó với người đó, mình có thể nhìn vào những khó khăn, đau khổ của người đó. Mình phải học lắng nghe sâu, để có thể hiểu nguồn gốc sự đau khổ của người đó. Mình không nên nôn nóng giúp người đó bớt đau khổ ngay lập tức, mình không nên đề nghị quá nhiều thứ, mình nên lắng nghe người đó. Bước đầu của thực tập chỉ là ngồi im lặng cạnh người đó, dành sự có mặt của mình cho người đó. Bước thứ hai là lắng nghe đau khổ của người đó và cố gắng hiểu. Có một cách lắng nghe gọi là lắng nghe với tâm từ bi. Nếu mình thực tập lắng nghe với tâm từ bi thì người đó sẽ bớt khổ đau. Mình không phải làm gì nhiều, chỉ cần ở đó và hiểu đau khổ của người đó. Thưa đại chúng, chúng ta sẽ tiếp tục bài pháp thoại ngày mai.