0:00:00.000,0:00:05.000
Želim govoriti o 4.6 milijardi godina povijesti

0:00:05.000,0:00:07.000
u 18 minuta.

0:00:07.000,0:00:10.000
To je 300 milijuna godina po minuti.

0:00:10.000,0:00:14.000
Započnimo s prvom NASA-inom slikom

0:00:14.000,0:00:16.000
planeta Marsa.

0:00:16.000,0:00:18.000
Ovo je Mariner IV, sonda koja je proletjela pokraj Marsa.

0:00:18.000,0:00:21.000
Snimljena je 1965.

0:00:21.000,0:00:23.000
Kada se ova slika pojavila,

0:00:23.000,0:00:26.000
poznati znanstveni časopis,

0:00:26.000,0:00:29.000
The New York Times, napisao je u svom uvodnom članku:

0:00:29.000,0:00:31.000
"Mars nije zanimljiv.

0:00:31.000,0:00:34.000
To je mrtav svijet. NASA ne bi trebala više ulagati

0:00:34.000,0:00:38.000
ni vrijeme ni trud na proučavanje Marsa."

0:00:38.000,0:00:40.000
Na sreću, naši vođe iz Washingtona

0:00:40.000,0:00:42.000
u NASA-inom sjedištu bili su mudriji

0:00:42.000,0:00:46.000
i započeli smo veoma opsežno proučavanje

0:00:46.000,0:00:48.000
crvenog planeta,

0:00:48.000,0:00:52.000
Jedno od ključnih pitanja u svim znanostima jest:

0:00:52.000,0:00:54.000
"Ima li života izvan Zemlje?"

0:00:54.000,0:00:58.000
Smatram da je Mars najpogodnije mjesto

0:00:58.000,0:01:00.000
za život izvan Zemlje.

0:01:00.000,0:01:02.000
Pokazat ću vam za nekoliko minuta

0:01:02.000,0:01:04.000
neka čudesna mjerenja koja sugeriraju

0:01:04.000,0:01:06.000
da bi moglo biti života na Marsu.

0:01:06.000,0:01:10.000
Ali započet ću s Vikingovom fotografijom.

0:01:10.000,0:01:14.000
Ovo je slika koju je 1976. uslikao Viking.

0:01:14.000,0:01:17.000
Viking su razvili i vodili u

0:01:17.000,0:01:19.000
NASA-inom Langley istraživačkom centru.

0:01:19.000,0:01:23.000
Poslali smo dva orbitera i dva landera u ljeto 1967.

0:01:23.000,0:01:27.000
Imali smo četiri svemirske letjelice, dvije oko Marsa,

0:01:27.000,0:01:29.000
dvije na površini -

0:01:29.000,0:01:31.000
čudesno postignuće.

0:01:31.000,0:01:33.000
Ovo je prva fotografija snimljena s

0:01:33.000,0:01:35.000
površine bilo kojeg planeta.

0:01:35.000,0:01:37.000
Ovo je fotografija površine Marsa

0:01:37.000,0:01:39.000
s landera Vikinga.

0:01:39.000,0:01:42.000
I da, crveni planet je crven.

0:01:42.000,0:01:45.000
Mars je upola manji od Zemlje,

0:01:45.000,0:01:48.000
ali kako su dvije trećine Zemlje prekrivene vodom,

0:01:48.000,0:01:51.000
kopneno područje Marsa

0:01:51.000,0:01:53.000
je usporedivo s kopnenim područjem na Zemlji.

0:01:53.000,0:01:58.000
Dakle, Mars je dosta veliko mjesto iako je upola manji.

0:01:58.000,0:02:01.000
Dobili smo fotografska mjerenja

0:02:01.000,0:02:03.000
površine Marsa. Razumijemo

0:02:03.000,0:02:05.000
razlike u visini.

0:02:05.000,0:02:07.000
Znamo mnogo o Marsu.

0:02:07.000,0:02:11.000
Mars ima najveći vukan u sunčevom sustavu,

0:02:11.000,0:02:13.000
Olympus Mons.

0:02:13.000,0:02:15.000
Mars ima Grand Canyon

0:02:15.000,0:02:18.000
sunčevog sustava, Valles Marineris.

0:02:18.000,0:02:20.000
Vrlo, vrlo zanimljiv planet.

0:02:20.000,0:02:23.000
Mars ima najveći

0:02:23.000,0:02:25.000
udarni krater u sunčevom sustavu,

0:02:25.000,0:02:27.000
Hellas Planitia.

0:02:27.000,0:02:29.000
Njegov promjer iznosi 3200 kilometara.

0:02:29.000,0:02:31.000
Da ste se našli na Marsu

0:02:31.000,0:02:33.000
kada se udarac dogodio,

0:02:33.000,0:02:35.000
to je bio zbilja loš dan na Marsu.

0:02:35.000,0:02:37.000
(Smijeh)

0:02:37.000,0:02:39.000
Ovo je Olympus Mons.

0:02:39.000,0:02:42.000
Veći je od države Arizone.

0:02:42.000,0:02:44.000
Vulkani su važni, zato što vulkani

0:02:44.000,0:02:47.000
stvaraju atmosfere i stvaraju oceane.

0:02:47.000,0:02:50.000
Gledamo Valles Marineris,

0:02:50.000,0:02:52.000
najveći kanjon u sunčevom sustavu,

0:02:52.000,0:02:55.000
položen na kartu SAD-a,

0:02:55.000,0:02:57.000
koji je dug 5000 kilometara.

0:02:57.000,0:03:00.000
Jedna od najzanimljivijih karakteristika Marsa,

0:03:00.000,0:03:02.000
prema Nacionalnoj Akademiji Znanosti,

0:03:02.000,0:03:05.000
jedan od 10 većih misterija starosti svemira,

0:03:05.000,0:03:08.000
jest pitanje zašto su određena područja Marsa

0:03:08.000,0:03:10.000
tako jako magnetizirana.

0:03:10.000,0:03:12.000
To zovemo magnetizmom kore.

0:03:12.000,0:03:15.000
Postoje područja na Marsu, gdje je, iz nekog razloga -

0:03:15.000,0:03:18.000
u ovom trenu ne razumijemo zašto -

0:03:18.000,0:03:21.000
površina jako, jako magnetizirana.

0:03:21.000,0:03:23.000
Ima li vode na Marsu?

0:03:23.000,0:03:26.000
Odgovor je ne, nema tekuće vode

0:03:26.000,0:03:28.000
na površini Marsa danas.

0:03:28.000,0:03:30.000
Ali postoje intrigantni dokazi

0:03:30.000,0:03:33.000
koji predlažu da su u ranoj povijesti Marsa

0:03:33.000,0:03:35.000
možda postojale rijeke

0:03:35.000,0:03:38.000
i brze tekuće vode.

0:03:38.000,0:03:40.000
Danas je Mars veoma, veoma suh.

0:03:40.000,0:03:43.000
Vjerujemo da ima vode u polarnim kapama,

0:03:43.000,0:03:46.000
na Južnom i Sjevernom polu nalaze se polarne kape.

0:03:46.000,0:03:48.000
Evo nekih novijih slika.

0:03:48.000,0:03:51.000
Ovo su snimili Spirit i Opportunity.

0:03:51.000,0:03:53.000
Ove slike pokazuje da je nekada

0:03:53.000,0:03:57.000
bilo jako brze tekuće vode na površini Marsa.

0:03:57.000,0:03:59.000
Zašto je voda važna? Voda je važna

0:03:59.000,0:04:03.000
zato što ako želite život, morate imati vodu.

0:04:03.000,0:04:05.000
Voda je ključni sastojak

0:04:05.000,0:04:09.000
u evoluciji, porijeklo života na planetu.

0:04:09.000,0:04:11.000
Ovo je jedna slika Antartike

0:04:11.000,0:04:14.000
i slika Olympus Monsa,

0:04:14.000,0:04:16.000
vrlo slične značajke, ledenjačke.

0:04:16.000,0:04:18.000
Dakle, to je smrznuta voda.

0:04:18.000,0:04:21.000
To je ledena voda na Marsu.

0:04:21.000,0:04:24.000
Ovo je moja omiljena slika. Snimljena je prije tek nekoliko tjedana.

0:04:24.000,0:04:26.000
Nije prikazana javnosti.

0:04:26.000,0:04:29.000
Ovo je slika Mars Expressa Europske svjetske agencije

0:04:29.000,0:04:31.000
koja prikazuje krater na Marsu,

0:04:31.000,0:04:33.000
a usred kratera

0:04:33.000,0:04:36.000
imamo tekuću vodu, imamo led.

0:04:36.000,0:04:38.000
Vrlo zanimljiva fotografija.

0:04:38.000,0:04:42.000
Sada vjerujemo da je u svojoj ranoj povijesti,

0:04:42.000,0:04:45.000
što je bilo prije 4.6 milijardi godina,

0:04:45.000,0:04:49.000
prije 4.6 milijardi, Mars bio veoma nalik Zemlji.

0:04:49.000,0:04:52.000
Mars je imao rijeke, Mars je imao jezera,

0:04:52.000,0:04:56.000
ali što je najvažnije, Mars je imao oceane po skoro cijeloj površini.

0:04:56.000,0:05:00.000
Vjerujemo da su oceani bili u sjevernoj hemisferi,

0:05:00.000,0:05:02.000
a ovo područje obojeno plavo

0:05:02.000,0:05:05.000
koje pokazuje uvalu od oko 6.5 kilometara

0:05:05.000,0:05:08.000
bilo je prastaro oceansko područje

0:05:08.000,0:05:10.000
na površini Marsa.

0:05:10.000,0:05:13.000
Gdje je oceanska količina vode nestala s Marsa?

0:05:13.000,0:05:15.000
Pa, imamo ideju.

0:05:15.000,0:05:18.000
Ovo je mjerenje koje smo dobili prije nekoliko godina

0:05:18.000,0:05:22.000
s Odysseya, satelita koji kruži oko Marsa.

0:05:22.000,0:05:24.000
Voda pod površinom Marsa,

0:05:24.000,0:05:27.000
smrznuta u led.

0:05:27.000,0:05:30.000
A ovo pokazuje postotak. Ako je plavkaste boje,

0:05:30.000,0:05:33.000
znači da je ima 16% masenog udjela.

0:05:33.000,0:05:35.000
16% masenog udjela unutrašnjosti

0:05:35.000,0:05:38.000
sadržava smrznutu vodu, ili led.

0:05:38.000,0:05:41.000
Dakle, ima mnogo vode ispod površine.

0:05:41.000,0:05:45.000
Mjerenje koje je najzanimljivije i koje najviše zbunjuje,

0:05:45.000,0:05:48.000
prema mom mišljenju, dobili smo s Marsa,

0:05:48.000,0:05:51.000
a objavljeno je ranije ove godine

0:05:51.000,0:05:54.000
u časopisu Science.

0:05:54.000,0:05:58.000
Ono što gledamo jest prisutnost plina metana,

0:05:58.000,0:06:02.000
CH4, u Marsovoj atmosferi.

0:06:02.000,0:06:06.000
I možete vidjeti da postoje tri različita područja metana.

0:06:06.000,0:06:08.000
Zašto je metan važan?

0:06:08.000,0:06:10.000
Zato što na Zemlji, skoro sav -

0:06:10.000,0:06:13.000
99.9% - metan

0:06:13.000,0:06:16.000
proizvode živi sistemi,

0:06:16.000,0:06:20.000
ne mali zeleni ljudi, već mikroskopska bića

0:06:20.000,0:06:22.000
ispod površine ili na njoj.

0:06:22.000,0:06:24.000
Sada imamo dokaze

0:06:24.000,0:06:27.000
da metana ima u Marsovoj atmosferi,

0:06:27.000,0:06:29.000
plina koji je na Zemlji

0:06:29.000,0:06:31.000
biogenog porijekla,

0:06:31.000,0:06:33.000
koji proizvode živi sistemi.

0:06:33.000,0:06:37.000
Ovo su tri oblaka dima: A, B1, B2.

0:06:37.000,0:06:40.000
A ovo je teren iznad kojeg se pojavljuju,

0:06:40.000,0:06:43.000
a iz geoloških istraživanja znamo

0:06:43.000,0:06:47.000
da su ova područja najstarija na Marsu.

0:06:47.000,0:06:49.000
Naime, Zemlja i Mars

0:06:49.000,0:06:53.000
su oboje stari 4.6 milijardi godina.

0:06:53.000,0:06:57.000
Najstariji kamen na Zemlji star je samo 3.6 milijardi.

0:06:57.000,0:07:00.000
Razlog tome što postoji milijardu godina razlike

0:07:00.000,0:07:02.000
u našem geološkom poimanju

0:07:02.000,0:07:04.000
jest tektonika ploča,

0:07:04.000,0:07:07.000
Zemljina kora se reciklirala.

0:07:07.000,0:07:09.000
Nemamo geoloških podataka

0:07:09.000,0:07:11.000
za prvih milijardu godina.

0:07:11.000,0:07:13.000
Takvi podaci postoje na Marsu.

0:07:13.000,0:07:15.000
A ovaj teren koji gledamo

0:07:15.000,0:07:19.000
datira 4.6 milijardi godina u prošlost

0:07:19.000,0:07:22.000
kada su se Zemlja i Mars formirali.

0:07:22.000,0:07:24.000
Bilo je to jednog utorka.

0:07:24.000,0:07:26.000
(Smijeh)

0:07:26.000,0:07:28.000
Ovo je karta koja pokazuje

0:07:28.000,0:07:32.000
gdje smo smjestili svoju svemirsku letjelicu na površinu Marsa.

0:07:32.000,0:07:35.000
Ovdje je Viking I, Viking II.

0:07:35.000,0:07:38.000
Ovo je Opportunity. Ovo je Spirit.

0:07:38.000,0:07:40.000
Ovo je Mars Pathfinder. Ovo je Phoenix,

0:07:40.000,0:07:42.000
njega smo smjestili tek prije dvije godine.

0:07:42.000,0:07:46.000
Primijetite da su svi naši roveri i svi landeri

0:07:46.000,0:07:48.000
otišli u sjevernu hemisferu.

0:07:48.000,0:07:51.000
To je zato što je sjeverna hemisfera

0:07:51.000,0:07:53.000
područje starog

0:07:53.000,0:07:55.000
oceanskog korita.

0:07:55.000,0:07:57.000
Nema mnogo kratera.

0:07:57.000,0:08:00.000
A to je zato što je voda zaštitila korito

0:08:00.000,0:08:04.000
od udara asteroida i meteorita.

0:08:04.000,0:08:07.000
No pogledajte južnu hemisferu.

0:08:07.000,0:08:09.000
U južnoj hemisferi nalaze se udarni krateri,

0:08:09.000,0:08:11.000
vulkanski krateri.

0:08:11.000,0:08:13.000
Ovdje je Hellas Planitia,

0:08:13.000,0:08:16.000
jedno veoma drugačije mjesto, geološki gledano.

0:08:16.000,0:08:19.000
Pogledajte gdje je metan, nalazi se u

0:08:19.000,0:08:23.000
području vrlo neravnog terena.

0:08:23.000,0:08:25.000
Koji je najbolji način za odgonetavanje

0:08:25.000,0:08:28.000
misterija koji postoje na Marsu?

0:08:28.000,0:08:32.000
Postavili smo to pitanje prije 10 godina.

0:08:32.000,0:08:35.000
Pozvali smo 10 vodećih znanstvenika koji proučavaju Mars

0:08:35.000,0:08:39.000
u Langley istraživački centar na dva dana.

0:08:39.000,0:08:41.000
Na komisiji smo raspravljali o

0:08:41.000,0:08:44.000
najvećim pitanjima na koja nije bilo odgovora.

0:08:44.000,0:08:47.000
I potrošili smo dva dana odlučujući

0:08:47.000,0:08:50.000
na koji način najbolje odgovoriti na to pitanje.

0:08:50.000,0:08:53.000
I rezultat našeg sastanka

0:08:53.000,0:08:59.000
bio je robotski raketni zrakoplov nazvan ARES.

0:08:59.000,0:09:03.000
To je zračni regionalni promatrač okoliša.

0:09:03.000,0:09:05.000
Ovdje se nalazi model ARES-a.

0:09:05.000,0:09:08.000
To je model pet puta manji od originala.

0:09:08.000,0:09:12.000
Zrakoplov je osmišljen u Langley istraživačkom centru.

0:09:12.000,0:09:14.000
Ako se negdje u svijetu

0:09:14.000,0:09:16.000
može napraviti zrakoplov za let na Mars,

0:09:16.000,0:09:18.000
to se može u Langley istraživačkom centru

0:09:18.000,0:09:20.000
koji je već skoro 100 godina

0:09:20.000,0:09:23.000
vodeći centar aeronautike u svijetu.

0:09:23.000,0:09:26.000
Letimo oko 1.6 km iznad površine.

0:09:26.000,0:09:28.000
Pokrivamo stotine kilometara

0:09:28.000,0:09:31.000
i letimo oko 720 km na sat.

0:09:31.000,0:09:34.000
Možemo raditi ono što niti roveri

0:09:34.000,0:09:36.000
niti landeri ne mogu:

0:09:36.000,0:09:39.000
Možemo letjeti iznad planina, vulkana, udarnih kratera;

0:09:39.000,0:09:41.000
letimo iznad dolina;

0:09:41.000,0:09:43.000
možemo letjeti iznad površinskog magnetizma,

0:09:43.000,0:09:46.000
polarnih kapa, vode pod površinom;

0:09:46.000,0:09:48.000
i možemo tražiti život na Marsu.

0:09:48.000,0:09:50.000
Ali, što je od jednake važnosti,

0:09:50.000,0:09:53.000
kako letimo kroz Marsovu atmosferu,

0:09:53.000,0:09:56.000
odašiljemo to putovanje,

0:09:56.000,0:09:59.000
prvo putovanje zrakoplova izvan Zemlje,

0:09:59.000,0:10:02.000
odašiljemo te slike natrag na Zemlju.

0:10:02.000,0:10:06.000
I naš cilj je nadahnuti američku javnost

0:10:06.000,0:10:09.000
koja plaća ovu misiju preko poreza.

0:10:09.000,0:10:12.000
Ali važnije je što ćemo

0:10:12.000,0:10:15.000
nadahnuti sljedeću generaciju znanstvenika,

0:10:15.000,0:10:18.000
tehnologa, inženjera i matematičara.

0:10:18.000,0:10:22.000
A to je kritično područje državne sigurnosti

0:10:22.000,0:10:26.000
i ekonomske vitalnosti, da bi se osiguralo

0:10:26.000,0:10:28.000
stvaranje nove generacije

0:10:28.000,0:10:31.000
znanstvenika, inženjera, matematičara i tehnologa.

0:10:31.000,0:10:34.000
Ovako ARES izgleda

0:10:34.000,0:10:36.000
dok leti nad Marsom.

0:10:36.000,0:10:38.000
Prethodno ga programiramo.

0:10:38.000,0:10:40.000
Letjet ćemo tamo gdje je metan.

0:10:40.000,0:10:43.000
U zrakoplovu će biti instrumenti

0:10:43.000,0:10:46.000
koji će svake tri minute uzimati uzorak atmosfere Marsa.

0:10:46.000,0:10:48.000
Tražit ćemo metan,

0:10:48.000,0:10:50.000
ali i druge plinove

0:10:50.000,0:10:52.000
koje proizvode živi sistemi.

0:10:52.000,0:10:56.000
Odredit ćemo odakle ti plinovi dolaze,

0:10:56.000,0:10:59.000
zato što možemo izmjeriti gradijent otkuda dolazi,

0:10:59.000,0:11:02.000
i možemo usmjeriti sljedeću misiju

0:11:02.000,0:11:05.000
da sleti upravo u to područje.

0:11:05.000,0:11:08.000
Kako prevesti zrakoplov na Mars?

0:11:08.000,0:11:11.000
U dvije riječi, veoma oprezno.

0:11:11.000,0:11:15.000
Problem je što ne leti sam do Marsa,

0:11:15.000,0:11:18.000
već ga stavimo u svemirsku letjelicu

0:11:18.000,0:11:20.000
i pošaljemo na Mars.

0:11:20.000,0:11:22.000
Problem je što je

0:11:22.000,0:11:26.000
najveći promjer letjelice 2.7 metara;

0:11:26.000,0:11:31.000
ARES-ova krila su duga 6.4 metara, a dug je 5.2 metara.

0:11:31.000,0:11:33.000
Kako ćemo ga dopremiti na Mars?

0:11:33.000,0:11:35.000
Sklopimo ga

0:11:35.000,0:11:38.000
i prenesemo u letjelici.

0:11:38.000,0:11:41.000
Imamo ga u nečemu što se zove aeroštit.

0:11:41.000,0:11:43.000
Ovako ćemo to napraviti.

0:11:43.000,0:11:47.000
I imamo mali video koji opisuje slijed.

0:11:47.000,0:11:52.000
Video: sedam, šest. Zelena ploča. Pet, četiri, tri, dva, jedan.

0:11:52.000,0:11:55.000
Glavni motor se pali, i uzlijetanje.

0:12:05.000,0:12:08.000
Joel Levine: Ovo je lansiranje iz Svemirskog centra Kennedy u Floridi.

0:12:14.000,0:12:16.000
Ovo je letjelica kojoj treba 9 mjeseci

0:12:16.000,0:12:18.000
kako bi stigla na Mars.

0:12:18.000,0:12:21.000
Ulazi u atmosferu Marsa.

0:12:21.000,0:12:23.000
Mnogo zagrijavanja,

0:12:26.000,0:12:28.000
zagrijavanja trenjem. Kreće se 29 000 km na sat.

0:12:28.000,0:12:32.000
Otvara se padobran da bi je usporio.

0:12:32.000,0:12:35.000
Otpadaju termalni zaštitni dijelovi.

0:12:35.000,0:12:38.000
Zrakoplov je po prvi puta izložen atmosferi.

0:12:38.000,0:12:41.000
Rastvara se.

0:12:41.000,0:12:43.000
Pokreće se motor rakete.

0:12:50.000,0:12:53.000
Vjerujemo da ćemo nakon sat vremena leta

0:12:53.000,0:12:56.000
moći prepraviti udžbenik o Marsu

0:12:56.000,0:12:59.000
radeći mjerenja atmosfere visoke rezolucije,

0:12:59.000,0:13:02.000
tražeći plinove biogenog porijekla,

0:13:02.000,0:13:05.000
tražeći plinove vulkanskog porijekla,

0:13:05.000,0:13:08.000
proučavajući površinu, proučavajući magnetizam

0:13:08.000,0:13:10.000
na površini, koji ne razumijemo,

0:13:10.000,0:13:13.000
kao i desetke drugih područja.

0:13:13.000,0:13:15.000
Vježbom do savršenstva.

0:13:15.000,0:13:17.000
Kako znamo da mi to možemo?

0:13:17.000,0:13:21.000
Zato što smo testirali ARES-ov model,

0:13:21.000,0:13:24.000
nekoliko modela u 6 zračnih tunela

0:13:24.000,0:13:27.000
u NASA-inom Langley istraživačkom centru zadnjih 8 godina

0:13:27.000,0:13:29.000
u uvjetima s Marsa.

0:13:29.000,0:13:31.000
I, isto je tako važno

0:13:31.000,0:13:35.000
da ispitujemo ARES u Zemljinoj atmosferi,

0:13:35.000,0:13:38.000
na 30 000 metara,

0:13:38.000,0:13:41.000
što se može usporediti s gustoćom i tlakom

0:13:41.000,0:13:44.000
atmosfere na Marsu gdje ćemo njime letjeti.

0:13:44.000,0:13:47.000
Sad, 30 000 metara, ako letite do Los Angelesa,

0:13:47.000,0:13:49.000
letite na 11 000 metara.

0:13:49.000,0:13:52.000
Mi svoje testove izvodimo na 30 000 metara.

0:13:52.000,0:13:55.000
I želim vam pokazati jedan od naših testova.

0:13:55.000,0:13:57.000
Ovo je model u omjeru 1:2.

0:13:57.000,0:13:59.000
Ovo je helijski balom za velike visine.

0:13:59.000,0:14:02.000
Ovo je iznad Tilamooka, u Oregonu.

0:14:02.000,0:14:06.000
Stavimo sklopljeni zrakoplov na balon -

0:14:06.000,0:14:08.000
trebalo mu je oko tri sata da dođe dotle -

0:14:08.000,0:14:10.000
i tada smo ga na zapovijed izbacili

0:14:10.000,0:14:12.000
na 31 400 metara,

0:14:12.000,0:14:16.000
upravljamo zrakoplovom i sve savršeno radi.

0:14:16.000,0:14:18.000
I radili smo

0:14:18.000,0:14:20.000
testove na velikim i malim visinama,

0:14:20.000,0:14:25.000
samo da bismo usavršili tu tehniku.

0:14:25.000,0:14:27.000
Spremni smo za kretanje.

0:14:27.000,0:14:29.000
Ovdje imam mali model.

0:14:29.000,0:14:31.000
Ali imamo model pune veličine

0:14:31.000,0:14:34.000
u skladištu NASA-inog Langley istraživačkog centra.

0:14:34.000,0:14:38.000
Spremni smo za kretanje. Sve što trebamo je ček iz NASA-inih sjedišta

0:14:38.000,0:14:40.000
(Smijeh)

0:14:40.000,0:14:42.000
koji bi pokrio troškove.

0:14:42.000,0:14:45.000
Spreman sam donirati svoj honorar od današnjeg govora

0:14:45.000,0:14:47.000
za ovu misiju.

0:14:47.000,0:14:51.000
Zapravo nitko ne dobiva honorar za ovo.

0:14:51.000,0:14:53.000
Ovo je ARES-ov tim;

0:14:53.000,0:14:57.000
imamo oko 150 znanstvenika, inženjera;

0:14:57.000,0:14:59.000
ovdje radimo s laboratorijem Jet Propulsion,

0:14:59.000,0:15:01.000
Godard Centrom za svemirske letove,

0:15:01.000,0:15:04.000
Ames istraživačkim centrom i 6 važnih sveučilišta

0:15:04.000,0:15:06.000
i korporacija koje rade na ovome.

0:15:06.000,0:15:13.000
Ulaže se mnogo napora. Sve je to u NASA-inom Langley istraživačkom centru.

0:15:13.000,0:15:16.000
Dopustite mi da zaključim s ovim:

0:15:16.000,0:15:18.000
Ne tako daleko odavde,

0:15:18.000,0:15:21.000
niz cestu u Kittyhawku, u Sjevernoj Karolini,

0:15:21.000,0:15:23.000
prije nešto više od 100 godina

0:15:23.000,0:15:25.000
stvarala se povijest

0:15:25.000,0:15:28.000
kada smo imali prvi let zrakoplova na motorni pogon na Zemlji.

0:15:28.000,0:15:30.000
Na korak smo do

0:15:30.000,0:15:33.000
prvog leta zrakoplova

0:15:33.000,0:15:35.000
izvan Zemljine atmosfere.

0:15:35.000,0:15:38.000
Spremni smo otpremiti ovo na Mars,

0:15:38.000,0:15:40.000
ispraviti udžbenik o Marsu.

0:15:40.000,0:15:43.000
Ako vas zanima još više,

0:15:43.000,0:15:46.000
imamo web stranicu koja opisuje ovu uzbudljivu

0:15:46.000,0:15:49.000
i intrigantnu misiju i zašto je želimo ostvariti.

0:15:49.000,0:15:51.000
Puno vam hvala.

0:15:51.000,0:15:54.000
(Pljesak)