WEBVTT

00:00:17.573 --> 00:00:22.875
1879, amater arheolog
Marcelino Sanz de Sautuola

00:00:22.875 --> 00:00:27.973
i njegova mlada kćer Maria istraživali su
tamnu spilju u sjevernoj Španjolskoj.

00:00:27.973 --> 00:00:32.527
Kada je Maria odlutala, 
otkrila je nešto nevjerojatno.

00:00:32.527 --> 00:00:36.098
Stajali su na mjestu
drevne umjetnosti,

00:00:36.098 --> 00:00:40.301
zidovi i krov ukrašeni sa
prehistorijskim slikama i gravurama,

00:00:40.301 --> 00:00:46.069
starima od 19000 do 35000 godina.

00:00:46.069 --> 00:00:51.116
Slične oznake naših predaka
očuvane diljem svijeta.

00:00:51.116 --> 00:00:55.230
Najstarije koje smo našli
stare su 40000 godina.

00:00:55.230 --> 00:00:59.495
Što nam ove slike govore
o drevnom umu ljudi

00:00:59.495 --> 00:01:02.421
i njihovim živitoima?

00:01:02.421 --> 00:01:09.123
Ovi rani umjetnici mješali su minerale,
glinu, ugalj i oker sa pljuvačkom ili masti

00:01:09.123 --> 00:01:11.665
kako bi stvorili boju.

00:01:11.665 --> 00:01:18.433
Crtali su rukama i alatima,
kao što su mahovina, kosti i kosa.

00:01:18.433 --> 00:01:22.484
U mnogim slučajevima, njihove slikarije
slijedile su konture spilje

00:01:22.484 --> 00:01:25.190
kako bi stvorile dubinu i sjenu.

00:01:25.190 --> 00:01:27.958
Najučestaliji prikazi su bili
geometrijskih oblika,

00:01:27.958 --> 00:01:35.007
koje slijede veliki sisavci, kao bizoni,
konji, mamuti, jeleni i veprovi.

00:01:35.007 --> 00:01:40.058
Ljudske figure se rijetko pojavljuju
kao i povremeni otisak ruke.

00:01:40.058 --> 00:01:44.065
Neki su teoretizirali
da su ovi radovi djelo lovaca

00:01:44.065 --> 00:01:47.540
ili svetih ljudi u transu.

00:01:47.540 --> 00:01:52.588
I našli smo primjere stvorene
od žena, muškaraca i djece.

00:01:52.588 --> 00:01:54.629
I zašto su stvarali tu umjetnost?

00:01:54.629 --> 00:01:57.928
Možda su dokumentirali
što su znali o prirodnom svijetu,

00:01:57.928 --> 00:01:59.702
kao moderni znanstvenici,

00:01:59.702 --> 00:02:02.806
ili označavali teritorij svog plemena.

00:02:02.806 --> 00:02:06.193
Možda su slike kulminacija
svetih lovačkih obreda

00:02:06.193 --> 00:02:08.848
ili duhovnih putovanja.

00:02:08.848 --> 00:02:15.078
Ili su umjetnost umjetnosti radi,
radosti i ispunjenja stvaranja.

00:02:15.078 --> 00:02:17.628
Kao i sa mnogim neriješenim
misterijima drevnog svijeta,

00:02:17.628 --> 00:02:19.925
vjerojatno nećemo nikad znati,

00:02:19.925 --> 00:02:23.155
osim ukoliko ne izumimo
vremenski stroj.

00:02:23.159 --> 00:02:25.412
Ali dok nam odgovori bježe,

00:02:25.412 --> 00:02:29.969
ove slike su najraniji dokaz
ljudske komunikacije,

00:02:29.969 --> 00:02:32.805
svjedočeći ljudskom kapacitetu za
kreativnost

00:02:32.805 --> 00:02:36.144
tisućama godina prije pisanja.

00:02:36.144 --> 00:02:41.548
One su vizualni jezik koji zamišlja
svijet izvan sebe,

00:02:41.548 --> 00:02:43.248
kao i moderna umjetnost,

00:02:43.248 --> 00:02:47.487
od grafita i slika do animiranih
spilja virtualne stvarnosti.