WEBVTT

00:00:00.008 --> 00:00:02.173
İngiltere’den Amerika’ya taşındığınızı farz edin,

00:00:02.173 --> 00:00:03.936
yanınızda İngiltere’den getirdiğiniz eski okul gereçleriniz

00:00:03.936 --> 00:00:05.955
ve Amerika'daki yeni gereçleriniz var.

00:00:05.955 --> 00:00:07.503
Okulun ilk günü sınıfa girdiğinizde,

00:00:07.503 --> 00:00:10.165
Amerika’daki yeni kağıtlarınızın İngiltere’den getirdiğiniz eski dosyalığa...

00:00:10.165 --> 00:00:12.155
...sığmadığını görüyorsunuz.

00:00:12.155 --> 00:00:14.564
Kağıt o kadar geniş ki dışarı taşıyor.

00:00:14.625 --> 00:00:18.067
Taşan kısmı kesiyorsunuz ve elinizde şerit halindeki bu kağıtlar kalıyor.

00:00:18.067 --> 00:00:20.411
Siz ise matematik dersinde sıkılmamak için...

00:00:20.411 --> 00:00:21.923
...bu kağıtlarla oynamaya başlıyorsunuz.

00:00:21.923 --> 00:00:23.083
“Siz”den kastettiğim;

00:00:23.083 --> 00:00:25.001
1939 yılında Arthur Harold Stone.

00:00:25.001 --> 00:00:26.791
Neyse, şerit halindeki bir kağıtla pek çok hoş şey yapılabilir.

00:00:26.791 --> 00:00:28.973
Katlayarak şekiller verebilirsiniz.

00:00:28.973 --> 00:00:30.380
Pek çok şekil.

00:00:30.380 --> 00:00:32.250
Mesela, bu şekilde kolaylıkla sarmallar yapabilirsiniz.

00:00:32.250 --> 00:00:34.070
Mesela, bir kare haline getirebilirsiniz.

00:00:34.070 --> 00:00:36.123
Mesela, simetrik kanatçıklı kısımların döngüsünden oluşan

00:00:36.123 --> 00:00:39.000
bir altıgen şeklinde katlayabilirsiniz.

00:00:39.000 --> 00:00:41.728
Ayrıca, katlanabilecek uzunlukta da bir kısım arta kalmaktadır,

00:00:41.728 --> 00:00:42.764
böylelikle altıgen oldukça sağlam bir hal almaktadır.

00:00:42.764 --> 00:00:43.799
Sonra şöyle dersiniz: “ Altıgenlerin o kadar da heyecan verici şeyler olduğunu söyleyemem,

00:00:43.799 --> 00:00:46.507
fakat onlarda simetrik olan bir şeyler var."

00:00:46.507 --> 00:00:50.969
Mesela, kanatçıklı kısımlar aşağıya,

00:00:50.969 --> 00:00:52.520
diğer kısımlar yukarı gelecek şekilde katlayabilirsiniz.

00:00:52.520 --> 00:00:54.072
Böylece kağıt simetrik bir hal alacak ve bu şekilde üç tane üçgen oluşacaktır.

00:00:54.072 --> 00:00:57.673
ve bunlardan da tek bir üçgen oluşacaktır.

00:00:57.673 --> 00:01:01.675
Bu katlamalı altıgenin sizi ders esnasında biraz olsun eğlendireceğini düşünürsünüz.

00:01:01.675 --> 00:01:04.336
Ardından, altı yönlü simetrik olan altıgeninin,

00:01:04.336 --> 00:01:06.326
üç kısmını kanatçıklı kısımlar üst tarafta kalacak biçimde...

00:01:06.326 --> 00:01:09.226
...geriye doğru katlarsınız ve katlandıktan sonra,

00:01:09.288 --> 00:01:10.997
altıgenin iç kısmı aniden dışarı doğru açılıverir.

00:01:10.997 --> 00:01:15.076
Bu da ne? Tekrar kapatıp eski haline getirirsiniz.

00:01:15.122 --> 00:01:16.637
Her şey eskisi gibi görünmektedir,

00:01:16.637 --> 00:01:18.277
Merkez dışa doğru açılmamaktadır.

00:01:18.277 --> 00:01:20.265
Fakat tekrar aynı şekilde katladığınızda

00:01:20.265 --> 00:01:22.563
dışa doğu açılmaktadır. Tuhaf.

00:01:22.578 --> 00:01:25.049
Şimdi ise eski haline döndürmek yerine,

00:01:25.049 --> 00:01:27.401
aynı şeyi tekrar, tekrar ve tekrar yapmayı sürdürürsünüz.

00:01:27.401 --> 00:01:29.600
Ardından daha düzgün bir tane yapmak istersiniz,

00:01:29.600 --> 00:01:31.844
ve yeni bir şerit alarak kıvrılan katlanmış şekli

00:01:31.844 --> 00:01:34.048
güzelce bantlarsınız.

00:01:34.048 --> 00:01:36.030
Kenarını boyamanın iyi bir fikir olduğuna karar verirsiniz.

00:01:36.030 --> 00:01:37.794
Böylece fosforlu bir kalemle sarıya boyarsınız.

00:01:37.794 --> 00:01:39.575
Şimdi sarı kısmı beyaz kısma doğru katlayabilirsiniz.

00:01:39.575 --> 00:01:42.067
sarı kısım, beyaz kısım, sarı kısım, beyaz kısım