1
00:00:00,185 --> 00:00:01,583
Gusto natin ang pamimili.

2
00:00:01,626 --> 00:00:03,768
Ngayon, ang mga bagong
istilo ng damit

3
00:00:03,768 --> 00:00:05,165
ay mas mura kaysa noon.

4
00:00:05,467 --> 00:00:07,546
Pwede bumili ng bistida sa
halagang 4 bucks,

5
00:00:07,659 --> 00:00:09,950
na kasing-halaga ng presyo ng banilya
latte.

6
00:00:10,330 --> 00:00:13,105
Pero ang pagbili ng mura ay may kapalit
na malaki.

7
00:00:13,343 --> 00:00:15,115
Alam ko, alam ko, narinig kita.
Parang

8
00:00:15,115 --> 00:00:16,854
"Whembley, anong ibig
sabihin no'n?"

9
00:00:16,854 --> 00:00:18,653
At iyon ay nangangahulugang,

10
00:00:18,653 --> 00:00:21,317
fast fashion ay may mapagsamantalang
kondisyon sa paggawa

11
00:00:21,317 --> 00:00:23,150
at sinisira nito ang kalikasan.

12
00:00:23,400 --> 00:00:25,075
Sa huling dalawang daang siglo

13
00:00:25,075 --> 00:00:26,344
kasabay ng pag-iba ng
mundo

14
00:00:26,344 --> 00:00:29,178
ang ating relasyon sa damit ay
kapansin-pansing nagbago rin.

15
00:00:29,258 --> 00:00:31,120
Mula sa panahon na ang damit ay
bespoked

16
00:00:31,322 --> 00:00:33,117
o pinasadya para isang
indibidwal

17
00:00:33,117 --> 00:00:34,386
papunta sa ready-to-wear

18
00:00:34,386 --> 00:00:36,785
kung saan ang mga paunang-gawang damit ay
may standard na sukat

19
00:00:36,825 --> 00:00:38,949
at ang kasalukuyang panahon ng fast
fashion.

20
00:00:39,198 --> 00:00:41,088
Ang industriya ng fashion, ngayon,

21
00:00:41,088 --> 00:00:42,813
parang wala lang kagaya sa
nagdaan.

22
00:00:42,858 --> 00:00:45,089
Syempre, hindi lahat ng pagbabago ay
maganda.

23
00:00:45,407 --> 00:00:46,845
Maraming bilang ng mga
damit,

24
00:00:47,022 --> 00:00:49,272
ninanakaw ang ideya ng mga
independent na nagdi-disenyo.

25
00:00:49,503 --> 00:00:52,698
Mababang pasahod, hindi ligtas na mga
kondisyon at panliligalig.

26
00:00:52,966 --> 00:00:56,128
Mga mananahi sa pabrika ay nagsusumamo
na tulungan ang clothing.

27
00:00:56,548 --> 00:00:57,572
Yikes.

28
00:00:57,644 --> 00:00:59,401
Bago natin puntahan lahat
ng 'yan,

29
00:00:59,401 --> 00:01:01,144
ano ang kahulugan ng fast
fashion?

30
00:01:01,360 --> 00:01:03,841
Tama ka kung ang iniisip mo'y tulad ito
ng fast food.

31
00:01:03,841 --> 00:01:06,951
Mura 'to, mabilis at may kaduda-dudang
kalidad.

32
00:01:06,989 --> 00:01:08,382
Bumalik tayo sa paksa.

33
00:01:08,382 --> 00:01:11,430
Kung ang fast fashion ay hindi bespoken,
hindi ready-to-wear,

34
00:01:11,430 --> 00:01:12,928
ano 'to?

35
00:01:13,005 --> 00:01:14,119
Para masagot ang
tanong,

36
00:01:14,119 --> 00:01:15,917
maglalakbay tayo sa 
isang nayon

37
00:01:15,917 --> 00:01:17,779
sa Galicia, Spain, ng La Coruna.

38
00:01:17,996 --> 00:01:21,543
Noong 1963, ang isang lalaking
nagngangalang Amancio Ortega Gaona

39
00:01:21,543 --> 00:01:23,439
ay nagtayo ng isang kumpanya at

40
00:01:23,439 --> 00:01:25,888
magiging pinakamalaking fashion
retailer sa Earth.

41
00:01:26,173 --> 00:01:28,704
Ang kumpanya ay kilala sa
tawag na Zara Inditex.

42
00:01:28,922 --> 00:01:31,983
Maaaring nakikilala mo ang pinaka-sikat
nitong holding, Zara.

43
00:01:32,104 --> 00:01:35,047
Zara ni Ortega ay nanguna sa pagiging
modelo ng fast fashion.

44
00:01:35,297 --> 00:01:36,644
Mayroong apat na puntos:

45
00:01:36,894 --> 00:01:38,559
Una, vertical integration.

46
00:01:38,776 --> 00:01:40,623
Magarbong paraan ito ng
pagsasabi na

47
00:01:40,623 --> 00:01:42,224
kumpanya ang gumagawa
ng lahat.

48
00:01:42,420 --> 00:01:44,787
Mula sa disenyo at pagmamanupaktura

49
00:01:44,787 --> 00:01:46,102
at pagbebenta ng mga damit.

50
00:01:46,102 --> 00:01:47,649
Nakakatulong ito sa
streamline

51
00:01:47,649 --> 00:01:49,314
at mapalawak ang proseso ng
produksyon.

52
00:01:49,532 --> 00:01:51,529
Ang fast fashion ay bumabatay sa mga puna.

53
00:01:51,529 --> 00:01:53,265
Ang mga designers ay tumatanggap 
ng mga datos kung ano ang mabenta

54
00:01:53,265 --> 00:01:55,636
at kung anong hindi, araw-araw ang dalas.

55
00:01:55,876 --> 00:01:58,316
Nagsasagawa sila ng
pag-aaral kung ano ang trending.

56
00:01:58,316 --> 00:02:00,423
Ito ay sa pamamagitan ng
paglabas at pagsuri

57
00:02:00,423 --> 00:02:01,862
kung anong suot ng
mga tao sa kalye

58
00:02:01,862 --> 00:02:04,203
para sa mas mabilis na 
design-to-retail cycle.

59
00:02:04,402 --> 00:02:07,119
Sa fast fashion, ang diin ay sa bilis

60
00:02:07,334 --> 00:02:09,769
ng oras na gugugulin sa paggawa ng bagong
damit

61
00:02:09,769 --> 00:02:11,332
gamit ang maliit na
parte ng kung ano ito dati.

62
00:02:11,650 --> 00:02:13,809
Para sa Zara, na nangunguna sa industriya,

63
00:02:13,809 --> 00:02:15,331
gugugol lamang ng limang linggo

64
00:02:15,475 --> 00:02:17,639
sa halip na fixed seasonal na mga
koleksyon.

65
00:02:17,639 --> 00:02:20,371
Fast fashion outlets ay bumuo ng
lion's share ng mga kita

66
00:02:20,371 --> 00:02:22,985
sa pamamagitan ng mga disenyong nagagawa
sa panahon.

67
00:02:22,985 --> 00:02:25,185
Ready-to-wear na koleksyon ay
nagawa at nag-debut

68
00:02:25,185 --> 00:02:26,660
sa loob ng isang panahon.

69
00:02:26,765 --> 00:02:29,470
Sa wakas, fast fashion ay naka-depende
sa murang paggawa

70
00:02:29,559 --> 00:02:31,935
at ang mga natitipid ay naipapasa sa mga
kustomer.

71
00:02:32,153 --> 00:02:34,082
Fashion ay laging nauuna sa
people power

72
00:02:34,082 --> 00:02:35,433
higit sa iba pang mga bagay.

73
00:02:35,566 --> 00:02:38,030
Sa kasalukuyan, isa sa anim na tao sa
Earth

74
00:02:38,030 --> 00:02:39,433
ay nagta-trabaho sa
industriya ng fashion.

75
00:02:39,433 --> 00:02:40,466
Malaking bilang ito!

76
00:02:40,466 --> 00:02:41,470
At sa isang parte,

77
00:02:41,470 --> 00:02:43,525
mga taong iyo'y nakatira sa mga
maunlad na bansa.

78
00:02:43,593 --> 00:02:46,056
Pero ang murang paggawa ay may kaakibat na
malaki.

79
00:02:46,254 --> 00:02:48,386
Dulot ng globalisasyon, ang mga ekonomiya
ng mundo

80
00:02:48,386 --> 00:02:50,004
ay lalong nahuhuli.

81
00:02:50,267 --> 00:02:52,132
Ang pangako ng fast fashion ay

82
00:02:52,182 --> 00:02:54,066
usong mga damit sa murang halaga.

83
00:02:54,119 --> 00:02:55,744
Samakatuwid, "democratizing
fashion"

84
00:02:55,797 --> 00:02:57,805
sa mga salita ni Amancio Ortega.

85
00:02:57,805 --> 00:03:01,314
Kasabay pa nito, ang mga kumpanya gaya ng
Forever21 at H&M ay

86
00:03:01,314 --> 00:03:03,500
ay nagbibigay ng trabaho para 
sa pag-unlad na mundo.

87
00:03:03,734 --> 00:03:05,535
Hindi eksaktong gano'n ang nangyari.

88
00:03:05,718 --> 00:03:07,879
Mga kumpanya ng fast fashion ay
sumailalim sa mga puna

89
00:03:07,879 --> 00:03:08,949
dahil sa pananamantala
sa mga manggagawa.

90
00:03:09,132 --> 00:03:11,662
Nangunguhulugan ito ng pagta-trabaho sa
murang edad,

91
00:03:11,662 --> 00:03:13,916
pagpilit sa mga manggagawa na humawak ng
mapanganib na kemikal

92
00:03:13,916 --> 00:03:17,255
at hindi pagbabayad sa kanila sa kabila ng
mahabang oras ng trabaho.

93
00:03:17,488 --> 00:03:19,604
2013, isang preventable structural failing

94
00:03:19,604 --> 00:03:21,668
ang naging dahilan ng pagbagsak ng
gusali sa Bangladesh.

95
00:03:21,918 --> 00:03:24,683
HIgit sa 1,100 manggagawa ng kasuotan
ang nakulong sa loob

96
00:03:24,914 --> 00:03:26,977
at higit sa 2,500 ang nasaktan.

97
00:03:27,112 --> 00:03:29,401
Ang sakuna sa Rana Plaza ang
pinakanakamatay

98
00:03:29,401 --> 00:03:31,237
na aksidente ng pabrika ng mga damit
sa kasaysayan.

99
00:03:31,724 --> 00:03:33,704
Ngayong gumagastos tayo sa hindi
tataas sa

100
00:03:33,704 --> 00:03:36,091
3% ng ating taunang-kita sa mga damit

101
00:03:36,091 --> 00:03:38,381
kumpara sa mahigit 10% noong 50s,

102
00:03:38,521 --> 00:03:40,508
meron tayong malaking bilang ng mga
damit

103
00:03:40,508 --> 00:03:42,096
dahil kahulugan ng fast
fashion ay

104
00:03:42,096 --> 00:03:43,317
disposable ang mga damit.

105
00:03:43,327 --> 00:03:45,536
Ang fashion din ay masama para sa
kalikasan.

106
00:03:45,625 --> 00:03:47,960
Paiksiin ang storya, maraming
damit ay ginawang

107
00:03:47,960 --> 00:03:50,458
mas mabilis, para sa maliit na parte ng
gastos.

108
00:03:50,612 --> 00:03:52,542
Ibig sabihin, maraming murang damit

109
00:03:52,542 --> 00:03:53,960
ang itinatambak sa
landfills.

110
00:03:54,040 --> 00:03:56,247
Para makuha ang daming bilang ng mga damit

111
00:03:56,247 --> 00:03:57,637
na ating pinag-uusapan dito,

112
00:03:57,637 --> 00:03:59,882
pag-usapan nating mabilis ang epekto sa
kapaligiran

113
00:03:59,882 --> 00:04:02,170
ng fast fashion gamit ang mga numero.

114
00:04:02,230 --> 00:04:03,574
150 bilyon,

115
00:04:03,574 --> 00:04:06,113
bilang ng mga bagong kasuotang nagagawa
bawat taon.

116
00:04:06,314 --> 00:04:09,610
Iyon ay mahigit sa tig-dalawampung damit
kada tao sa Earth.

117
00:04:09,809 --> 00:04:10,925
2.5 bilyon,

118
00:04:11,124 --> 00:04:13,168
bilang ng pounds ng basurang mula sa tela

119
00:04:13,168 --> 00:04:15,010
na inialis sa waste stream

120
00:04:15,010 --> 00:04:17,184
ayon sa Council for Textile Recycling.

121
00:04:17,403 --> 00:04:19,265
60, ang porsyento na

122
00:04:19,265 --> 00:04:20,854
bilang ng damit na ating
pag-aari

123
00:04:20,854 --> 00:04:23,897
ay tumaas sa pagitan ng 2000 hanggang 2014

124
00:04:23,897 --> 00:04:25,104
ayon sa Green peace.

125
00:04:25,104 --> 00:04:27,609
Pero pinapanatili natin ang mga damit
kagaya

126
00:04:27,609 --> 00:04:29,509
ng ating ginawa 15 taon na ang
nakalipas

127
00:04:29,509 --> 00:04:31,871
na nagdulot ng malaking bilang ng basura.

128
00:04:31,935 --> 00:04:35,197
10, ang porsyento ng pandaigdigang carbon
footprint

129
00:04:35,197 --> 00:04:37,033
na nagmula sa industriya ng fashion.

130
00:04:37,033 --> 00:04:40,097
Walang alinlangan na ang fashion ay may
parte

131
00:04:40,097 --> 00:04:41,424
sa pagbabago
ng klima.

132
00:04:41,424 --> 00:04:43,288
Kahit na pwedeng i-resiklo ang mga
damit

133
00:04:43,288 --> 00:04:45,067
ang bilang ng mga damit na nagagawa

134
00:04:45,067 --> 00:04:48,038
ay nalampasan na ang ating kapasidad na
i-resiklo ang mga ito.

135
00:04:48,109 --> 00:04:50,392
Mas lumala na noong April,

136
00:04:50,392 --> 00:04:54,134
Tsina, na dati'y unang destinasyon para sa
resiklong mga tela,

137
00:04:54,330 --> 00:04:56,234
ay opisyal nang pinagbawalan sila.

138
00:04:56,264 --> 00:04:58,417
Sa Hilagang Amerika, ang lungsod ng
Markham,

139
00:04:58,417 --> 00:04:59,792
Ontario, sa Canada,

140
00:04:59,792 --> 00:05:01,834
ay ang unang munisipalidad na nagbawal

141
00:05:01,834 --> 00:05:03,363
sa basurang tela mula sa
landfills.

142
00:05:03,474 --> 00:05:05,754
Pero teka, may mas malala pa riyan!

143
00:05:06,165 --> 00:05:08,664
Ang fashion ay pangalawa sa pinakamalaking
nagdudulot ng polusyon sa

144
00:05:08,754 --> 00:05:10,495
malinis na tubig sa ating planeta.

145
00:05:10,495 --> 00:05:13,085
Ang mga nakalalasong kemikal na ginamit
pangulay ay

146
00:05:13,085 --> 00:05:14,543
nai-ugnay sa mga pagkalaglag,

147
00:05:14,543 --> 00:05:16,357
mga problema sa panganganak at kanser.

148
00:05:16,717 --> 00:05:18,384
Tanungin mo ang sarili
mo:

149
00:05:18,404 --> 00:05:19,771
Sulit ba?