WEBVTT

00:00:04.430 --> 00:00:10.354
เจริญพร

00:00:10.354 --> 00:00:15.374
เช้าๆ วันอาทิตย์มาฟังธรรมก็ดี

00:00:15.374 --> 00:00:28.570
ได้มีแรงเอาไว้สู้กิเลสอีกหลายวัน

00:00:28.570 --> 00:00:35.132
ธรรมะเป็นของร่มเย็น โลกมันเร่าร้อน

00:00:35.132 --> 00:00:39.043
เราฝึกปฏิบัติกันไป

00:00:39.043 --> 00:00:42.742
จิตใจเราร่มเย็นเป็นสุข

00:00:42.742 --> 00:00:45.173
โลกข้างนอกเราแก้มันไม่ได้

00:00:45.173 --> 00:00:50.451
มันวุ่นวายอย่างนี้ ธรรมดาของโลก

00:00:50.451 --> 00:00:56.031
เรามาฝึกจิตใจของเราเอง ให้อยู่กับโลกได้

00:00:56.031 --> 00:01:02.853
โดยที่เราไม่ร้อนตามมันไปด้วย

00:01:02.853 --> 00:01:07.153
ธรรมะเป็นของร่มเย็น

00:01:07.153 --> 00:01:13.899
เสียดายชาวพุทธเราส่วนใหญ่ไม่ได้สนใจธรรมะ

00:01:13.899 --> 00:01:16.393
เป็นพุทธแต่ชื่อ

00:01:16.393 --> 00:01:23.386
ไม่เคยลิ้มรสเลยว่า
รสของธรรมะนั้นวิเศษแค่ไหน

00:01:23.386 --> 00:01:27.265
เราไปตามวัดตามอะไรอย่างนี้ เห็น

00:01:27.265 --> 00:01:35.104
พากันไหว้พวกเทวรูปพวก
สิ่งศักดิ์สิทธิ์นอกพระพุทธศาสนา

00:01:35.104 --> 00:01:37.185
ไหว้ต้นตะเคียนไหว้อะไรอย่างนี้

00:01:37.185 --> 00:01:42.673
ตามวัด เยอะแยะ

00:01:42.673 --> 00:01:46.127
วัดที่สอนกรรมฐานจริงๆ คนก็ไม่ค่อยเข้า

00:01:46.127 --> 00:01:50.497
คนก็ชอบเข้าวัดแบบนั้น มันพอดีกัน

00:01:50.497 --> 00:01:54.709
พอดีกับสภาพจิตใจ

00:01:54.709 --> 00:01:58.152
คนที่จะสนใจธรรมะก็ต้องมีบุญมีบารมี

00:01:58.152 --> 00:02:00.981
สะสมมามากพอ

00:02:00.981 --> 00:02:03.825
คนส่วนใหญ่อินทรีย์ก็ยังอ่อน

00:02:03.825 --> 00:02:08.510
เขาก็ต้องการที่พึ่งแบบโลกๆ ไป

00:02:08.510 --> 00:02:12.808
ทำแล้วเฮง ทำแล้วรวย

00:02:12.808 --> 00:02:15.877
ทำแล้วได้ผลประโยชน์

00:02:15.877 --> 00:02:19.071
มุ่งไปที่ตรงนั้น

00:02:19.071 --> 00:02:24.633
ถามว่ามันมีประโยชน์ไหม มันก็มีนะ

00:02:24.633 --> 00:02:29.814
แต่ประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่สูงสุด

00:02:29.814 --> 00:02:31.791
ที่พระพุทธศาสนาจะให้ได้

00:02:31.791 --> 00:02:38.146
คนกลับไม่ค่อยเข้าใจไม่ค่อยสนใจ

00:02:38.146 --> 00:02:43.971
ฉะนั้นเราต้องลงมือศึกษาปฏิบัติให้จริงจัง

00:02:43.971 --> 00:02:46.921
อย่าทำเป็นเล่น

00:02:46.921 --> 00:02:50.469
เวลาของแต่ละคนมีไม่มาก

00:02:50.469 --> 00:02:54.357
เวลาของเราหมดไปทุกวันๆ

00:02:54.357 --> 00:02:59.403
ครูบาอาจารย์ก็ร่อยหรอลงทุกทีแล้ว

00:02:59.403 --> 00:03:02.566
เมื่อ 40 กว่าปี 50 ปีก่อน

00:03:02.566 --> 00:03:06.962
สมัยหลวงพ่อออกศึกษาธรรมะ

00:03:06.962 --> 00:03:13.170
ครูบาอาจารย์ที่ดีๆ ยังมีเยอะ

00:03:13.170 --> 00:03:15.996
ยิ่งทางอีสาน

00:03:15.996 --> 00:03:18.790
มีครูบาอาจารย์ดีๆ เต็มไปหมดเลย

00:03:18.790 --> 00:03:22.668
ถนนสายเดียวนี่วิ่งไปสักพักหนึ่งก็เจอ

00:03:22.668 --> 00:03:27.056
วัดนี้องค์นี้อยู่ วัดนี้องค์นี้อยู่

00:03:27.056 --> 00:03:31.058
เดี๋ยวนี้พอผ่านไป วัดนี้องค์นี้เคยอยู่

00:03:31.058 --> 00:03:34.360
ที่วัดนี้องค์นี้ก็เคยอยู่

00:03:34.360 --> 00:03:36.446
มีแต่คำว่าเคยอยู่

00:03:36.446 --> 00:03:40.803
ท่านไม่ได้อยู่ด้วยแล้ว

00:03:40.803 --> 00:03:44.550
สมัยก่อนหลวงพ่อเลยชอบวันหยุด

00:03:44.550 --> 00:03:47.908
จะออกไปทางอีสานหรือไม่ก็ขึ้นไปทางเหนือ

00:03:47.908 --> 00:03:53.024
ไปหาครูบาอาจารย์ทางเชียงใหม่เชียงราย

00:03:53.024 --> 00:03:57.073
ส่วนใหญ่จะไปทางอีสานครูบาอาจารย์เยอะ

00:03:57.073 --> 00:04:00.231
ไปแล้วมันมีความสุข

00:04:00.231 --> 00:04:01.654
ไปกินข้าววัด

00:04:01.654 --> 00:04:07.538
ไปภาวนาอยู่ในวัด ไปนอนอยู่ในวัด

00:04:07.538 --> 00:04:11.301
อาหารที่กินก็อาหารชาวบ้านธรรมดา

00:04:11.301 --> 00:04:15.644
น้ำพริกกับผักอะไรอย่างนี้

00:04:15.644 --> 00:04:18.805
กินอาหารอย่างนั้นจริงๆ เราไม่ค่อยคุ้นเคย

00:04:18.805 --> 00:04:21.027
เราคนเมือง

00:04:21.027 --> 00:04:23.899
แต่เราไปอยู่อย่างนั้นเรารู้สึก

00:04:23.899 --> 00:04:30.133
มันไม่มีภาระทางใจ ใจมันสบาย

00:04:30.133 --> 00:04:33.807
นอนมีกุฏิก็นอน

00:04:33.807 --> 00:04:39.350
ไม่มีก็ไปผูกกลดอยู่ใต้ต้นไม้

00:04:39.350 --> 00:04:42.486
ผ่านเวลากลางคืน

00:04:42.486 --> 00:04:47.295
ออกมาเดินจงกรมใต้แสงเดือนแสงดาว

00:04:47.295 --> 00:04:51.602
สงบวิเวก มีป่ามีเขา

00:04:51.602 --> 00:04:57.043
กลางคืนก็มีสัตว์ร้อง มีนกมีแมลงร้อง

00:04:57.043 --> 00:04:59.686
มันไม่ยั่วกิเลสเรา

00:04:59.686 --> 00:05:03.788
เราก็ภาวนาร่มเย็นเป็นสุข

00:05:03.788 --> 00:05:05.861
นี่ฝึกตัวเองมาทุกวัน

00:05:05.861 --> 00:05:09.515
อยู่ง่าย กินง่าย นอนง่าย

00:05:09.515 --> 00:05:13.651
แล้วเวลาส่วนใหญ่เอาไว้เจริญสติ

00:05:13.651 --> 00:05:16.523
ถึงเวลาก็นั่งสมาธิเดินจงกรม

00:05:16.523 --> 00:05:19.808
ไหว้พระสวดมนต์

00:05:19.808 --> 00:05:26.408
เวลาที่เหลือเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:05:26.408 --> 00:05:28.331
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:05:28.331 --> 00:05:32.229
เป็นเรื่องสำคัญมากเลย

00:05:32.229 --> 00:05:37.483
หลวงปู่มั่นท่านเคยสอน หลวงพ่อไม่ทันท่าน

00:05:37.483 --> 00:05:40.691
แต่ว่าครูบาอาจารย์ที่เป็นลูกศิษย์ท่าน

00:05:40.691 --> 00:05:44.094
เคยเล่าให้ฟัง

00:05:44.094 --> 00:05:50.336
อย่างท่านสอนบอกว่าทำสมาธิมากเนิ่นช้า

00:05:50.336 --> 00:05:53.545
คิดพิจารณามากฟุ้งซ่าน

00:05:53.545 --> 00:05:56.421
หัวใจสำคัญของการปฏิบัติ

00:05:56.421 --> 00:06:00.398
คือการเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:06:00.398 --> 00:06:04.221
หัวใจอยู่ตรงนี้

00:06:04.221 --> 00:06:07.335
เก่งเฉพาะตอนนั่งสมาธิตอนเดินจงกรม

00:06:07.335 --> 00:06:09.586
ไม่ได้กินหรอก

00:06:09.586 --> 00:06:13.024
วันหนึ่งจะนั่งเท่าไรจะเดินเท่าไร

00:06:13.024 --> 00:06:16.060
เวลาส่วนใหญ่ถ้าภาวนาไม่เป็น

00:06:16.060 --> 00:06:21.773
โอกาสจะได้มรรคผลนิพพานยากเหลือเกิน

00:06:21.773 --> 00:06:26.935
หลวงพ่อภาวนาเจริญสติเป็นหลักเลย

00:06:26.935 --> 00:06:29.577
บางช่วงยังพลาดพลั้ง

00:06:29.577 --> 00:06:32.059
ไม่ยอมทำสมาธิ รู้สึกเสียเวลา

00:06:32.059 --> 00:06:35.018
ขี้เกียจทำสมาธิ

00:06:35.018 --> 00:06:38.611
พอหลายๆ วันเข้ากำลังสมาธิไม่พอ

00:06:38.611 --> 00:06:41.119
เดินปัญญาไม่ได้จริง

00:06:41.119 --> 00:06:44.437
เพราะฉะนั้นสมาธิก็ต้องทำ

00:06:44.437 --> 00:06:50.349
เวลาส่วนใหญ่ของหลวงพ่อ
ใช้การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:06:50.349 --> 00:06:53.661
เพราะหลวงปู่ดูลย์ท่านสอนหลวงพ่อมา

00:06:53.661 --> 00:06:56.338
ให้อ่านจิตตนเอง

00:06:56.338 --> 00:06:58.705
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:06:58.705 --> 00:07:01.388
กับการอ่านจิตตนเอง

00:07:01.388 --> 00:07:05.367
มันมารวมเข้าด้วยกันได้

00:07:05.367 --> 00:07:11.004
เราสามารถปฏิบัติในชีวิตธรรมดานี่ล่ะ

00:07:11.004 --> 00:07:13.514
เมื่อตาเห็นรูป

00:07:13.514 --> 00:07:17.179
เกิดความรู้สึกแปลกปลอมขึ้นในใจเรา

00:07:17.179 --> 00:07:19.911
ทีแรกใจเราเฉยๆ

00:07:19.911 --> 00:07:23.571
พอตาเราเห็นดอกไม้สวยงาม

00:07:23.571 --> 00:07:25.613
ใจเราเกิดความชอบขึ้นมา

00:07:25.613 --> 00:07:27.978
ใจเรามีความเปลี่ยนแปลงแล้ว

00:07:27.978 --> 00:07:29.552
เรามีสติรู้ทัน

00:07:29.552 --> 00:07:33.516
ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในใจเรา

00:07:33.516 --> 00:07:36.282
เวลาหูเราได้ยินเสียง

00:07:36.282 --> 00:07:38.468
เกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้นในใจเรา

00:07:38.468 --> 00:07:43.391
อย่างมีเสียงคนมาด่าเรา

00:07:43.391 --> 00:07:49.037
จิตใจเราเกิดโทสะขึ้นมา เรามีสติรู้ทัน

00:07:49.037 --> 00:07:52.041
จมูกได้กลิ่น

00:07:52.041 --> 00:07:54.753
ได้กลิ่นหอมใจเราชอบ

00:07:54.753 --> 00:07:58.079
หรือบางทีได้กลิ่นหอมแล้วใจเราเกิดสงสัย

00:07:58.079 --> 00:08:02.225
นี่กลิ่นอะไร กลิ่นดอกไม้อะไร

00:08:02.225 --> 00:08:06.162
พอความสงสัยเกิดขึ้น
หลวงพ่อไม่ได้ไปดูดอกไม้

00:08:06.162 --> 00:08:10.971
หลวงพ่อดูลงไปที่จิตใจตัวเอง จิตสงสัย

00:08:10.971 --> 00:08:16.043
เราก็เห็นความสงสัย
เกิดขึ้นตั้งอยู่แล้วก็ดับไป

00:08:16.043 --> 00:08:19.615
บางทีได้กลิ่นอย่างนี้เหม็น

00:08:19.615 --> 00:08:22.562
ใจรำคาญ ใจไม่ชอบ

00:08:22.562 --> 00:08:26.004
รู้ลงไปที่ใจที่ไม่ชอบ

00:08:26.004 --> 00:08:29.271
การปฏิบัติในชีวิตประจำวัน

00:08:29.271 --> 00:08:33.785
หลักการง่ายๆ มีตาก็ดู มีหูก็ฟัง

00:08:33.785 --> 00:08:36.239
มีจมูกก็ดมกลิ่น มีลิ้นก็รู้รส

00:08:36.239 --> 00:08:38.510
มีกายก็กระทบสัมผัส

00:08:38.510 --> 00:08:41.095
มีใจก็คิดนึกไปตามธรรมชาติธรรมดา

00:08:41.095 --> 00:08:44.152
ไม่ห้าม

00:08:44.152 --> 00:08:47.936
ใจเราจะคิดดีคิดร้ายอะไร ห้ามได้ที่ไหน

00:08:47.936 --> 00:08:50.168
จิตมันเป็นอนัตตา

00:08:50.168 --> 00:08:52.126
บางทีเราอยากคิดแต่เรื่องดีๆ

00:08:52.126 --> 00:08:54.423
อ้าว มันกลายไปคิดเรื่องชั่วๆ

00:08:54.423 --> 00:08:58.008
คิดเรื่องกิเลสตัณหาอะไร

00:08:58.008 --> 00:09:01.902
ทีนี้พอใจมันคิดไปในทางไม่ดี

00:09:01.902 --> 00:09:03.205
อกุศลเกิด

00:09:03.205 --> 00:09:05.579
จิตเรามีน้ำหนักขึ้นมา

00:09:05.579 --> 00:09:09.163
จิตเราเศร้าหมองอึดอัดขัดข้อง

00:09:09.163 --> 00:09:11.387
เรามีสติรู้ทันจิต

00:09:11.387 --> 00:09:14.137
โอ้ ตอนนี้จิตเราเศร้าหมองแล้ว

00:09:14.137 --> 00:09:16.093
หรือเวลาที่จิตเราเป็นกุศล

00:09:16.093 --> 00:09:18.286
เรามีสติรู้ลงไป

00:09:18.286 --> 00:09:19.884
อย่างเวลาเห็นครูบาอาจารย์

00:09:19.884 --> 00:09:23.344
บางทีจิตเรามีปีติ

00:09:23.344 --> 00:09:27.428
ดีใจได้เห็นครูบาอาจารย์มีปีติ

00:09:27.428 --> 00:09:29.555
เราแทนที่จะไปดูแค่ครูบาอาจารย์

00:09:29.555 --> 00:09:33.904
เราก็เห็นจิตใจมีปีติขึ้นมา

00:09:33.904 --> 00:09:38.405
จิตใจฟังธรรมไป จิตใจเรามีความสุข

00:09:38.405 --> 00:09:41.299
ไม่ได้มัวแต่นั่งฟังเพลินๆ ไป

00:09:41.299 --> 00:09:44.976
จิตใจเรามีความสุข รู้ว่ามีความสุข

00:09:44.976 --> 00:09:49.712
นี่การปฏิบัติจริงๆ สำคัญมากเลยนะตรงนี้

00:09:49.712 --> 00:09:53.451
แล้วส่วนใหญ่ก็ละเลยกัน ไม่สนใจ

00:09:53.451 --> 00:09:57.860
แล้วกำหนดอะไรต่ออะไรสอนอะไรกันแปลกๆ ไป

00:09:57.860 --> 00:10:01.746
ละเลยการเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:10:01.746 --> 00:10:05.405
ซึ่งหลวงปู่มั่นบอกหัวใจของการปฏิบัติเลย

00:10:05.405 --> 00:10:08.708
การมีสติในชีวิตประจำวัน

00:10:08.708 --> 00:10:11.747
ฉะนั้นถ้าเราอยากมีสติในชีวิตประจำวัน

00:10:11.747 --> 00:10:13.770
เราต้องฝึกตัวเอง

00:10:13.770 --> 00:10:16.863
หัดอ่านใจตัวเองให้ออก

00:10:16.863 --> 00:10:20.355
ตาเราเห็นรูปเกิดความเปลี่ยนแปลงที่จิตใจ

00:10:20.355 --> 00:10:22.533
อย่างเกิดสุข เกิดทุกข์

00:10:22.533 --> 00:10:24.645
เกิดกุศล เกิดอกุศล

00:10:24.645 --> 00:10:26.925
ให้เรามีสติรู้

00:10:26.925 --> 00:10:29.291
อย่างเราเห็นผู้หญิงสวยๆ

00:10:29.291 --> 00:10:33.444
จิตเรามีราคะขึ้นมา ให้มีสติรู้

00:10:33.444 --> 00:10:36.717
ไม่ใช่จำเป็นว่าต้องทำเฉยๆ

00:10:36.717 --> 00:10:40.416
เห็นผู้หญิงสวยๆ ก็กดจิตไว้

00:10:40.416 --> 00:10:44.298
เพ่งๆๆ ลงไป ไม่ให้มีความรู้สึกขึ้นมา

00:10:44.298 --> 00:10:47.968
นั่นไม่ใช่การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:10:47.968 --> 00:10:49.972
แต่เป็นการเพ่ง

00:10:49.972 --> 00:10:53.547
เพ่งอยู่ในชีวิตจริงๆ เลย เพ่งมากๆ

00:10:53.547 --> 00:10:55.799
ใจก็จะแข็งทื่อๆ ไป

00:10:55.799 --> 00:10:58.332
เหมือนอย่างพระองค์นี้

00:10:58.332 --> 00:11:03.821
ใจก็ทื่อๆ ไป ไปเพ่งเอา

00:11:03.821 --> 00:11:08.383
ฉะนั้นเราต้องฝึกหัดอ่านความรู้สึกตัวเอง

00:11:08.383 --> 00:11:10.882
ตากระทบรูป

00:11:10.882 --> 00:11:12.253
เกิดสุข เกิดทุกข์

00:11:12.253 --> 00:11:16.120
เกิดกุศล เกิดอกุศล ให้มีสติรู้ทัน

00:11:16.120 --> 00:11:18.212
หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น

00:11:18.212 --> 00:11:21.467
ลิ้นกระทบรส กายกระทบสัมผัส

00:11:21.467 --> 00:11:23.478
เกิดสุข เกิดทุกข์ เกิดกุศล อกุศล

00:11:23.478 --> 00:11:24.959
ให้มีสติรู้ทัน

00:11:24.959 --> 00:11:27.882
เกิดที่ไหน เกิดที่ใจเรา

00:11:27.882 --> 00:11:30.126
ถ้าจิตเราคิด

00:11:30.126 --> 00:11:33.070
เราเกิดสุข เกิดทุกข์ เกิดกุศลอกุศล

00:11:33.070 --> 00:11:35.620
ให้มีสติรู้ทัน

00:11:35.620 --> 00:11:37.527
มันยากไหมที่จะรู้

00:11:37.527 --> 00:11:41.027
ไม่ยาก แต่ละเลยที่จะรู้

00:11:41.027 --> 00:11:43.523
อย่างเราขับรถอยู่คนมาปาดหน้าเรา

00:11:43.523 --> 00:11:46.700
ขับรถปาดหน้าเรา เราโกรธ

00:11:46.700 --> 00:11:50.313
คนที่ไม่ได้ปฏิบัติจะไปมองรถที่ปาดเรา

00:11:50.313 --> 00:11:52.617
เดี๋ยวจะไปเอาคืน

00:11:52.617 --> 00:11:57.230
ส่วนเรานักปฏิบัติเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:11:57.230 --> 00:12:00.149
คนเขาขับรถปาดหน้าเรา เราโกรธ

00:12:00.149 --> 00:12:03.366
เราเห็นความโกรธเกิดขึ้นที่จิตใจเรา

00:12:03.366 --> 00:12:06.631
นี่อย่างนี้ถึงจะเรียกว่าใช้ได้

00:12:06.631 --> 00:12:12.028
ลำพังคนปาดหน้าเราแล้วเราก็ไปมองเขา

00:12:12.028 --> 00:12:15.164
เรียกว่าหลง หลงไปดู

00:12:15.164 --> 00:12:17.454
เกิดพยาบาทวิตก

00:12:17.454 --> 00:12:21.601
คิดจะเอาคืน นี่พยาบาทวิตก

00:12:21.601 --> 00:12:28.111
ฉะนั้นการภาวนาจะว่ายาก มันไม่ยากเลย

00:12:28.111 --> 00:12:31.705
เราไม่ได้บังคับตัวเอง กดข่มตัวเอง

00:12:31.705 --> 00:12:34.250
จิตใจเราเป็นอย่างไร เราก็คอยรู้ไป

00:12:34.250 --> 00:12:38.732
อย่างที่มันเป็น ไม่เห็นจะยากตรงไหนเลย

00:12:38.732 --> 00:12:41.357
แต่จะว่าง่ายมันก็ไม่ง่าย

00:12:41.357 --> 00:12:45.413
เพราะเราไม่เคยชินที่จะรู้ใจตัวเอง

00:12:45.413 --> 00:12:47.858
มันยากเพราะเราไม่เคยชินที่จะรู้

00:12:47.858 --> 00:12:50.031
เท่านั้นล่ะ

00:12:50.031 --> 00:12:52.925
ถ้าหัดฝึกจนเคยชินที่จะรู้

00:12:52.925 --> 00:12:54.815
การจะอ่านใจตัวเอง

00:12:54.815 --> 00:12:58.128
ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปเลย

00:12:58.128 --> 00:13:01.461
หลวงพ่อไม่ได้ฝึกอะไรมากมาย

00:13:01.461 --> 00:13:05.732
ตอนเด็กๆ ก็ทำสมาธิก็ได้แต่ความสงบ

00:13:05.732 --> 00:13:08.127
ก็ออกรู้โน้นรู้นี้ไปเรื่อยๆ

00:13:08.127 --> 00:13:11.871
หาสาระแก่นสารอะไรไม่ได้

00:13:11.871 --> 00:13:15.398
มาเจอหลวงปู่ดูลย์ท่านบอกให้อ่านจิตตัวเอง

00:13:15.398 --> 00:13:17.614
หลวงพ่อก็ตามรู้ตามเห็นจิตใจ

00:13:17.614 --> 00:13:19.961
นี่วิธีอ่านจิตตัวเอง

00:13:19.961 --> 00:13:22.428
ทำอย่างที่หลวงพ่อบอก

00:13:22.428 --> 00:13:25.282
ไม่ใช่ไปนั่งจ้องอยู่ที่จิต

00:13:25.282 --> 00:13:27.664
นั่งเฝ้าจิตดูว่าเมื่อไร

00:13:27.664 --> 00:13:29.759
จะมีอะไรเกิดขึ้นในจิตใจเรา

00:13:29.759 --> 00:13:31.730
นั่งเฝ้าอยู่อย่างนี้

00:13:31.730 --> 00:13:35.616
อันนั้นไม่ใช่ ใช้ไม่ได้เลย

00:13:35.616 --> 00:13:38.646
เมื่อไรเราจงใจไปนั่งเฝ้าเอา

00:13:38.646 --> 00:13:41.131
จิตจะนิ่งๆ ทื่อๆ แข็งๆ ไป

00:13:41.131 --> 00:13:43.455
ไม่มีอะไรให้ดูหรอก

00:13:43.455 --> 00:13:45.739
ฉะนั้นอย่าไปดักดู

00:13:45.739 --> 00:13:47.819
ให้ตาหูจมูกลิ้นกายใจกระทบอารมณ์

00:13:47.819 --> 00:13:50.229
แล้วก็เกิดความรู้สึกขึ้นมาก่อน

00:13:50.229 --> 00:13:53.689
แล้วค่อยรู้ว่าตอนนี้รู้สึกอย่างไร

00:13:53.689 --> 00:13:56.643
อย่าไปดักดูไว้ก่อน

00:13:56.643 --> 00:13:59.477
ถ้าไปดักดูไปรอดู

00:13:59.477 --> 00:14:01.882
มันจะนิ่งๆ ไม่มีอะไรให้ดูหรอก

00:14:01.882 --> 00:14:04.456
อันนั้นไม่ใช่การอ่านจิตตนเองแล้ว

00:14:04.456 --> 00:14:10.908
แต่เป็นการบังคับจิตตนเองให้มันนิ่งๆ ไป

00:14:10.908 --> 00:14:13.304
ต้องฝึกนะต้องฝึก

00:14:13.304 --> 00:14:15.531
ถ้าอ่านจิตตัวเองจนชำนาญ

00:14:15.531 --> 00:14:19.705
เราจะรู้เลยการปฏิบัติ
ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปแล้ว

00:14:19.705 --> 00:14:21.965
เพราะเราได้สิ่งที่สำคัญที่สุด

00:14:21.965 --> 00:14:23.901
สำหรับการปฏิบัติแล้ว

00:14:23.901 --> 00:14:27.912
คือเรารู้จักจิตตัวเอง

00:14:27.912 --> 00:14:31.744
การปฏิบัติธรรมจริงๆ 
ก็คือการฝึกจิตนั่นล่ะ

00:14:31.744 --> 00:14:33.426
ไม่ได้ฝึกกาย

00:14:33.426 --> 00:14:34.926
อย่างจะเดินจงกรม

00:14:34.926 --> 00:14:39.643
บางคนฝึกกายต้องเดินท่านั้นต้องเดินท่านี้

00:14:39.643 --> 00:14:42.106
แล้วจริงๆ แล้วมันไม่ใช่หรอก

00:14:42.106 --> 00:14:44.309
เราไม่ได้ฝึกโยธวาทิต

00:14:44.309 --> 00:14:46.121
จะเดินอย่างนั้นอย่างนี้ให้สวยงาม

00:14:46.121 --> 00:14:47.597
ไม่จำเป็นหรอก

00:14:47.597 --> 00:14:50.685
เคยเดินท่าไหนก็เดินท่านั้นล่ะ

00:14:50.685 --> 00:14:55.743
แต่ว่าจุดสำคัญหัวใจจริงๆ 
คือจิตของเรานั่นเอง

00:14:55.743 --> 00:14:59.217
พ่อแม่ครูอาจารย์หลวงปู่มั่นท่านก็สอน

00:14:59.217 --> 00:15:01.163
ได้จิตก็ได้ธรรมะ

00:15:01.163 --> 00:15:04.136
ไม่ได้จิตไม่ได้ธรรมะหรอก

00:15:04.136 --> 00:15:06.599
ทำไมถึงเป็นอย่างนั้น

00:15:06.599 --> 00:15:09.220
ธรรมะเกิดที่จิต

00:15:09.220 --> 00:15:11.811
ธรรมะมีอะไรบ้าง

00:15:11.811 --> 00:15:15.024
อกุศลธรรม รู้จักเคยได้ยินไหม

00:15:15.024 --> 00:15:16.327
เกิดที่ไหน

00:15:16.327 --> 00:15:18.614
เกิดที่มือที่เท้าที่ท้องหรือเปล่า

00:15:18.614 --> 00:15:22.696
ไม่ได้เกิด อกุศลธรรมเกิดที่จิต

00:15:22.696 --> 00:15:25.547
กุศลธรรมล่ะเกิดที่ไหน

00:15:25.547 --> 00:15:28.391
ไม่ได้เกิดที่มือที่เท้าที่ท้อง

00:15:28.391 --> 00:15:32.633
ไม่ได้เกิดที่ลมหายใจ เกิดที่จิต

00:15:32.633 --> 00:15:36.665
มรรคผลล่ะ มรรคผลก็เกิดที่จิต

00:15:36.665 --> 00:15:38.723
มรรคผลไม่ได้ไปเกิด

00:15:38.723 --> 00:15:42.370
ที่ต้นไม้ที่ภูเขาที่แม่น้ำ

00:15:42.370 --> 00:15:44.512
หรือที่ร่างกาย

00:15:44.512 --> 00:15:47.837
มรรคผลก็เกิดขึ้นที่จิต

00:15:47.837 --> 00:15:51.646
ถ้าเราเฝ้ารู้เฝ้าดูไป รักษาจิต

00:15:51.646 --> 00:15:55.897
มีสติรักษาจิต ดูจิตไป ดูแลจิตไป

00:15:55.897 --> 00:15:57.789
จิตเป็นอย่างไรก็ช่างมันเถอะ

00:15:57.789 --> 00:16:01.062
แต่รู้อย่างที่มันเป็นให้ได้เท่านั้นล่ะ

00:16:01.062 --> 00:16:02.778
แล้วเราจะพบว่า

00:16:02.778 --> 00:16:08.162
ความรู้สึกของเราเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเลย

00:16:08.162 --> 00:16:11.148
เวลาตาเราเห็นรูปความรู้สึกก็เปลี่ยน

00:16:11.148 --> 00:16:13.747
หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น ลิ้นกระทบรส

00:16:13.747 --> 00:16:17.733
กายกระทบสัมผัส ใจกระทบความคิด

00:16:17.733 --> 00:16:21.282
ความรู้สึกก็เปลี่ยนในจิตใจนี้

00:16:21.282 --> 00:16:26.822
สังเกตไปเรื่อยๆ ไม่ใช่ว่าต้องดี

00:16:26.822 --> 00:16:30.772
ชั่วหรือดี

00:16:30.772 --> 00:16:34.586
ครูบาอาจารย์องค์หนึ่งท่านเคยพูด

00:16:34.586 --> 00:16:37.797
ชั่วหรือดีก็อัปรีย์พอกัน

00:16:37.797 --> 00:16:40.368
อัปรีย์ไม่ใช่คำหยาบคาย

00:16:40.368 --> 00:16:43.497
อัปรีย์ตัวนี้เป็นภาษาบาลี “อัปปิยะ”

00:16:43.497 --> 00:16:45.500
คือไม่น่ารัก ไม่น่าหวงแหน

00:16:45.500 --> 00:16:47.918
เหมือนๆ กันล่ะ

00:16:47.918 --> 00:16:50.894
ความชั่วเกิดขึ้นก็อย่าไปรักมัน

00:16:50.894 --> 00:16:53.954
ความดีเกิดขึ้นก็อย่าไปหลงมัน

00:16:53.954 --> 00:16:55.433
นี่ท่านสอนถึงขนาดนี้นะ

00:16:55.433 --> 00:16:59.924
แต่ว่าอันนี้เป็นคำสอนในขั้นการเจริญปัญญา

00:16:59.924 --> 00:17:04.474
ในขั้นจริยธรรมชั่วกับดีไม่เท่ากัน

00:17:04.474 --> 00:17:06.851
ชั่วนะอัปรีย์จริง ดีไม่อัปรีย์

00:17:06.851 --> 00:17:10.984
ดีๆ ดีก็ปิยะ น่ารัก

00:17:10.984 --> 00:17:15.384
แต่ในขั้นเจริญปัญญาเราไม่ได้ภาวนาเอาดี

00:17:15.384 --> 00:17:17.587
เพราะดีก็ไม่เที่ยง

00:17:17.587 --> 00:17:21.449
เราไม่ได้ภาวนาเอาความสุข 
เพราะความสุขก็ไม่เที่ยง

00:17:21.449 --> 00:17:25.545
เราไม่ได้ภาวนาเอาความสงบ 
เพราะความสงบไม่เที่ยง

00:17:25.545 --> 00:17:28.847
เราภาวนาให้เห็นความจริงว่า

00:17:28.847 --> 00:17:31.674
จิตใจของเรานี่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

00:17:31.674 --> 00:17:36.303
เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ 
เดี๋ยวเป็นกุศล เดี๋ยวเป็นอกุศล

00:17:36.303 --> 00:17:40.528
ตกอยู่ใต้คำว่าไตรลักษณ์ตลอดเวลา

00:17:40.528 --> 00:17:43.210
เวลาเราดูจิตดูใจนี่

00:17:43.210 --> 00:17:49.293
สามัญลักษณะคือลักษณะร่วมของ
สิ่งที่เป็นความปรุงแต่งทั้งหลายทั้งปวง

00:17:49.293 --> 00:17:50.843
หรือเรียกว่าไตรลักษณ์นี่

00:17:50.843 --> 00:17:54.759
จริงๆ ชื่อจริงๆ ของมันคือสามัญลักษณะ

00:17:54.759 --> 00:17:58.877
ลักษณะร่วมของสิ่งที่เป็น
ความปรุงแต่งทั้งหลายทั้งปวง

00:17:58.877 --> 00:18:01.447
ทั้งรูปธรรมทั้งนามธรรม

00:18:01.447 --> 00:18:04.853
มี 3 อย่าง ไม่เที่ยง

00:18:04.853 --> 00:18:07.552
ไม่เที่ยงก็คือของเคยมีแล้วมันไม่มี

00:18:07.552 --> 00:18:11.398
ของไม่มีแล้วมันก็มี มันไม่เที่ยง

00:18:11.398 --> 00:18:14.895
มันเป็นทุกข์ คือมันถูกบีบคั้น
ให้แตกสลายอยู่ตลอดเวลา

00:18:14.895 --> 00:18:17.012
อย่างความสุขเกิดขึ้น

00:18:17.012 --> 00:18:19.982
ความสุขก็ถูกบีบคั้นให้แตกสลาย

00:18:19.982 --> 00:18:24.104
บางทีหลายคนเจอหลวงพ่อ คุยกับหลวงพ่อเลย

00:18:24.104 --> 00:18:28.807
เกิดปีติ ปีติถ้าเรามีสติรู้ลงไป

00:18:28.807 --> 00:18:32.186
เราก็เห็นปีติถูกบีบคั้นให้แตกสลาย

00:18:32.186 --> 00:18:35.824
ค่อยๆ กร่อนๆๆ ลงไปแล้วก็หายไป

00:18:35.824 --> 00:18:38.288
แล้วมันก็เป็นอนัตตา

00:18:38.288 --> 00:18:41.063
จิตเราจะสุขหรือจะทุกข์ จะดีหรือจะชั่ว

00:18:41.063 --> 00:18:43.633
เราสั่งไม่ได้ เลือกไม่ได้

00:18:43.633 --> 00:18:45.484
นี่คือความจริง

00:18:45.484 --> 00:18:46.713
สามัญลักษณะ

00:18:46.713 --> 00:18:50.802
ลักษณะร่วมของสิ่งที่เป็นสังขารทั้งหลาย

00:18:50.802 --> 00:18:53.667
ก็คือรูปธรรมนามธรรมทั้งหลาย

00:18:53.667 --> 00:18:57.105
ล้วนแต่ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ทั้งหมด

00:18:57.105 --> 00:19:01.641
มีสิ่งเดียวที่พ้นจาก
ไตรลักษณ์ไปคือพระนิพพาน

00:19:01.641 --> 00:19:04.127
นิพพานไม่มีความเกิด

00:19:04.127 --> 00:19:05.748
เมื่อนิพพานไม่มีความเกิด

00:19:05.748 --> 00:19:08.682
นิพพานก็ไม่มีความเก่า

00:19:08.682 --> 00:19:12.141
ไม่มีความตาย ไม่มีความดับ

00:19:12.141 --> 00:19:15.013
ของนอกนั้นจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรม

00:19:15.013 --> 00:19:20.593
จะเป็นกุศลหรืออกุศล เกิดแล้วดับทั้งสิ้น

00:19:20.593 --> 00:19:23.423
เรามีสติตามอ่านความเป็นจริง

00:19:23.423 --> 00:19:26.873
ในจิตในใจของเราเรื่อยๆ ไป

00:19:26.873 --> 00:19:29.237
แล้ววันหนึ่งเราก็จะเข้าใจ

00:19:29.237 --> 00:19:33.503
ทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่าน
เข้ามาสู่ความรับรู้ของเรา

00:19:33.503 --> 00:19:37.061
อยู่ชั่วคราวแล้วก็ดับสลายไป

00:19:37.061 --> 00:19:39.535
นี่ดูไปเรื่อยๆ

00:19:39.535 --> 00:19:42.301
หลวงพ่อใช้เวลาตรงนี้

00:19:42.301 --> 00:19:45.113
หลวงปู่ดูลย์บอกให้อ่านจิตตนเอง

00:19:45.113 --> 00:19:49.069
หลวงพ่อใช้เวลา 7 เดือนในการอ่านจิตตนเอง

00:19:49.069 --> 00:19:52.758
แต่ 7 เดือนนี้อ่านผิดไป 3 เดือน

00:19:52.758 --> 00:19:56.652
อ่านผิดอย่างไร ก็พยายามบังคับจิตให้นิ่ง

00:19:56.652 --> 00:19:59.078
ไม่ให้จิตคิดนึกปรุงแต่ง

00:19:59.078 --> 00:20:02.849
ทำได้ไหม ก็ทำได้ ทำสมาธิไป

00:20:02.849 --> 00:20:06.967
จิตก็ว่างๆ นิ่งๆ สบาย

00:20:06.967 --> 00:20:10.536
แล้วไปหาหลวงปู่บอกผมดูจิตได้แล้ว

00:20:10.536 --> 00:20:11.972
หลวงปู่ถามจิตเป็นอย่างไร

00:20:11.972 --> 00:20:14.397
บอก โอ้ย จิตมันวิจิตรพิสดาร

00:20:14.397 --> 00:20:16.699
มันปรุงแต่งได้สารพัดเลย

00:20:16.699 --> 00:20:19.582
แต่ผมสามารถทำให้มันสงบไม่ปรุงแต่ง

00:20:19.582 --> 00:20:21.660
ว่างๆ อยู่อย่างนั้น

00:20:21.660 --> 00:20:23.468
หลวงปู่บอกว่าให้ไปอ่านจิต

00:20:23.468 --> 00:20:26.311
ไม่ใช่ให้ไปปรุงแต่งจิต

00:20:26.311 --> 00:20:30.842
ทำผิดแล้ว ไปทำใหม่ นี่ท่านสอนอย่างนี้

00:20:30.842 --> 00:20:32.129
หลวงพ่อก็เลยมาทำใหม่

00:20:32.129 --> 00:20:35.681
ก็คือมาอ่านจิตตนเองจริงๆ

00:20:35.681 --> 00:20:38.304
อ่านอย่างไร 
ก็อ่านอย่างที่เล่าให้ฟังนี่ล่ะ

00:20:38.304 --> 00:20:41.440
ไม่ได้อ่านแบบพิสดารอะไรทั้งสิ้นเลย

00:20:41.440 --> 00:20:45.563
อ่านซื่อๆ อ่านสบายๆ นี่ล่ะ

00:20:45.563 --> 00:20:49.248
อย่างขณะนี้พวกเราฟังหลวงพ่อเทศน์

00:20:49.248 --> 00:20:53.630
ลองนึกซิใจเราสุขหรือทุกข์ รู้ไหม

00:20:53.630 --> 00:20:57.547
รู้ได้ไหมว่าตอนนี้ใจสุขหรือทุกข์

00:20:57.547 --> 00:21:00.710
ไม่เห็นจะยากตรงไหนเลย

00:21:00.710 --> 00:21:03.545
หรืออย่างร่างกายถ้าบางคนดูกาย

00:21:03.545 --> 00:21:05.916
รู้ไหมร่างกายกำลังนั่งอยู่

00:21:05.916 --> 00:21:08.944
ยากไหมที่จะรู้ร่างกายกำลังนั่งอยู่

00:21:08.944 --> 00:21:12.574
ถ้ายากก็เพี้ยนแล้ว ไปหาจิตแพทย์ได้เลย

00:21:12.574 --> 00:21:13.687
นี่ธรรมะจริงๆ

00:21:13.687 --> 00:21:18.013
เปิดเผยเรียบง่ายตรงไปตรงมาที่สุดเลย

00:21:18.013 --> 00:21:22.672
ร่างกายหายใจออกร่างกายหายใจเข้ารู้ได้ไหม

00:21:22.672 --> 00:21:26.180
ต้องทำจิตให้นิ่งก่อนแล้วถึงจะรู้ไหม

00:21:26.180 --> 00:21:29.539
ไม่ต้อง รู้เฉยๆ

00:21:29.539 --> 00:21:32.345
การรู้จิตรู้ใจก็รู้แบบเดียวกัน

00:21:32.345 --> 00:21:35.415
รู้เหมือนที่รู้ร่างกายมันยืนเดินนั่งนอน

00:21:35.415 --> 00:21:38.568
ร่างกายหายใจออกหายใจเข้านี่ล่ะ

00:21:38.568 --> 00:21:42.124
รู้เฉยๆ รู้อย่างที่มันเป็น

00:21:42.124 --> 00:21:46.844
ตอนนี้ใจเราสุขหรือทุกข์รู้ได้ไหม

00:21:46.844 --> 00:21:50.372
ตอนนี้ใจเรางงไหม บางคนงง

00:21:50.372 --> 00:21:53.548
เอะ มันสุขหรือมันทุกข์

00:21:53.548 --> 00:21:55.957
หลายคนนะ

00:21:55.957 --> 00:22:00.021
บางคนบอกไม่งง แต่ว่าอ่านใจไม่ออก

00:22:00.021 --> 00:22:03.731
ขณะที่บอกไม่งงเลย กำลังหลงอยู่

00:22:03.731 --> 00:22:07.196
หลงไปที่อื่นแล้ว ไม่ได้อ่านใจตัวเองแล้ว

00:22:07.196 --> 00:22:10.048
จิตใจเป็นของละเอียด

00:22:10.048 --> 00:22:12.171
เป็นของที่ว่องไวที่สุดเลย

00:22:12.171 --> 00:22:15.121
เราต้องพัฒนาสติของเราให้ไวขึ้นมา

00:22:15.121 --> 00:22:17.240
เพื่อจะอ่านมันให้ทัน

00:22:17.240 --> 00:22:21.828
ไม่ใช่ไปหน่วงความรู้สึกทางใจให้ช้าลง

00:22:21.828 --> 00:22:24.845
เพื่อสติที่ช้าๆ จะได้อ่านทัน

00:22:24.845 --> 00:22:27.385
อย่าไปดัดแปลงมัน เหมือนอย่างบางคน

00:22:27.385 --> 00:22:33.024
เดินจงกรมเดินให้ช้าๆ สติจะได้ตามทัน

00:22:33.024 --> 00:22:34.828
เดินช้าๆ

00:22:34.828 --> 00:22:37.457
จิตหนีไปสร้างภพสร้างชาติสร้างทุกข์

00:22:37.457 --> 00:22:38.958
ไม่รู้กี่ร้อยรอบแล้ว

00:22:38.958 --> 00:22:43.493
กว่าจะเดินได้แถวตลอดแนวนี่

00:22:43.493 --> 00:22:45.915
เพราะฉะนั้นกิเลสมันไม่ช้าด้วยหรอก

00:22:45.915 --> 00:22:49.652
ถึงเราแกล้งเดินให้ช้ากิเลสมันไม่ช้าด้วย

00:22:49.652 --> 00:22:50.784
จิตนี้ก็เหมือนกัน

00:22:50.784 --> 00:22:55.225
ไม่ต้องไปแกล้งทำให้ช้าๆ เอ๋อๆ นิ่งๆ

00:22:55.225 --> 00:22:57.855
เงียบๆ อะไรอย่างนี้

00:22:57.855 --> 00:23:00.503
กิเลสมันไม่ช้าด้วย

00:23:00.503 --> 00:23:04.458
เพราะฉะนั้นมันเป็นอย่างไร
รู้อย่างที่มันเป็นให้ได้

00:23:04.458 --> 00:23:08.796
หลวงพ่อฝึกดูอ่านจิตตัวเองได้จริงๆ

00:23:08.796 --> 00:23:10.863
4 เดือนเท่านั้น

00:23:10.863 --> 00:23:13.513
หลวงพ่อก็เข้าใจจิตแล้ว

00:23:13.513 --> 00:23:15.977
จิตมีธรรมชาติที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

00:23:15.977 --> 00:23:19.037
ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา

00:23:19.037 --> 00:23:22.388
เห็นความเป็นไตรลักษณ์ของมันไป

00:23:22.388 --> 00:23:24.682
คราวนี้ไปส่งการบ้านกับหลวงปู่

00:23:24.682 --> 00:23:28.208
หลวงปู่บอกว่าอย่างนี้ช่วยตัวเองได้แล้ว

00:23:28.208 --> 00:23:31.754
ไม่จำเป็นต้องเรียนที่ไหนแล้ว

00:23:31.754 --> 00:23:35.022
เรียนที่จิตใจตัวเองนี่ไปได้เอาตัวรอดแล้ว

00:23:35.022 --> 00:23:37.396
ท่านสอน

00:23:37.396 --> 00:23:41.003
มีพระมาถามหลวงพ่อ

00:23:41.003 --> 00:23:44.778
อันนี้อีกวัดหนึ่งอยู่กับ
ครูบาอาจารย์เหมือนกัน

00:23:44.778 --> 00:23:46.313
พระอุปัฏฐากท่าน

00:23:46.313 --> 00:23:51.312
ได้ยินหลวงพ่อส่งการบ้าน
กับหลวงปู่ครูบาอาจารย์

00:23:51.312 --> 00:23:54.432
แล้วหลวงพ่อออกจากหลวงปู่มา

00:23:54.432 --> 00:23:56.890
หลวงปู่ก็ชมหลวงพ่อใหญ่

00:23:56.890 --> 00:23:58.982
พระอุปัฏฐากท่านก็ฟัง

00:23:58.982 --> 00:24:00.761
ตอนเย็นไปเจอท่าน

00:24:00.761 --> 00:24:02.460
ท่านก็มาถามหลวงพ่อว่า

00:24:02.460 --> 00:24:07.447
โยมๆ เป็นฆราวาสแท้ๆ เลย โยมภาวนาอย่างไร

00:24:07.447 --> 00:24:10.317
โยมทำปีหนึ่ง พระทำ 10 ปี 20 ปี

00:24:10.317 --> 00:24:12.725
ยังไม่ได้อย่างนี้เลย

00:24:12.725 --> 00:24:15.455
ท่านถามซื่อๆ เลย

00:24:15.455 --> 00:24:20.488
บอกพระทำ 10 ปี 20 ปี 
ยังไม่ได้อย่างที่โยมทำปีหนึ่ง

00:24:20.488 --> 00:24:24.680
หลวงพ่อก็บอกท่านผมทำทั้งวัน

00:24:24.680 --> 00:24:28.699
ท่านก็งง ทำทั้งวันแล้วไม่ทำมาหากินหรือ

00:24:28.699 --> 00:24:31.626
ตอนนั้นรับราชการ

00:24:31.626 --> 00:24:33.894
แล้วทำอย่างไรทำทั้งวัน

00:24:33.894 --> 00:24:38.262
เจริญสติในชีวิตประจำวันนั่นล่ะ

00:24:38.262 --> 00:24:41.874
เวลาเรามีหน้าที่การงานเราต้องทำงาน

00:24:41.874 --> 00:24:43.628
สติจดจ่ออยู่กับงาน

00:24:43.628 --> 00:24:47.664
สมาธิจดจ่ออยู่กับงาน ปัญญาคิดเรื่องงาน

00:24:47.664 --> 00:24:49.352
อันนั้นไม่ใช่เวลาปฏิบัติ

00:24:49.352 --> 00:24:52.015
แต่เป็นเวลาทำงาน

00:24:52.015 --> 00:24:54.923
เวลานอกเหนือจากเวลาที่ทำงาน

00:24:54.923 --> 00:24:57.637
กับเวลาทำงานที่ใช้ความคิด

00:24:57.637 --> 00:25:01.553
แต่ถ้าทำงานที่ใช้ร่างกาย
ปฏิบัติได้ตลอดเลย

00:25:01.553 --> 00:25:06.698
อย่างที่สุรินทร์เมื่อก่อน
เห็นมีสามล้อถีบเยอะเลย

00:25:06.698 --> 00:25:10.677
คนถีบสามล้อเข้าใจธรรมะก็มี

00:25:10.677 --> 00:25:12.207
เขาเก่ง

00:25:12.207 --> 00:25:13.675
เขาถีบสามล้อไป

00:25:13.675 --> 00:25:17.805
เขาก็อ่านจิตใจตัวเองไป

00:25:17.805 --> 00:25:20.423
อ่านร่างกายตัวเองไปเรื่อยๆ

00:25:20.423 --> 00:25:25.637
แม่ค้าขายผักอยู่ในตลาดก็ภาวนาดี

00:25:25.637 --> 00:25:30.418
หน้าใสปิ๊งเลย สว่างสดใส รู้เนื้อรู้ตัว

00:25:30.418 --> 00:25:33.451
จิตใจกิเลสเบาบาง

00:25:33.451 --> 00:25:36.324
นี่เขาภาวนาได้อย่างไร

00:25:36.324 --> 00:25:40.197
เขาไม่มีเวลามานั่งสมาธิทั้งวันหรอก

00:25:40.197 --> 00:25:43.916
ไม่มีเวลามาเดินจงกรม นั่งขายผัก

00:25:43.916 --> 00:25:46.496
เขาทำด้วยการเจริญสติ

00:25:46.496 --> 00:25:51.211
มีสติรู้สึกกายมีสติรู้สึกใจตัวเองไป

00:25:51.211 --> 00:25:57.590
นั่งขายผักคนมาซื้อ ดีใจรู้ว่าดีใจ

00:25:57.590 --> 00:26:00.298
ขายตั้งนานแล้วไม่มีใครมาซื้อเลย
ผักชักจะเหี่ยวแล้ว

00:26:00.298 --> 00:26:04.030
เมืองสุรินทร์หน้าร้อนๆ ร้อนจัดเลย

00:26:04.030 --> 00:26:07.467
ผักนี้ชักจะเหี่ยวพอๆ กับคนขายแล้ว

00:26:07.467 --> 00:26:11.852
คนขายแก่งั่ก แต่คนขายผ่องใส

00:26:11.852 --> 00:26:16.409
ผักก็เหี่ยวไปแต่คนขายผักผ่องใส

00:26:16.409 --> 00:26:20.702
เขาก็เห็นผักมันเหี่ยวก็เรื่องธรรมชาติ

00:26:20.702 --> 00:26:23.695
ใจของเขากังวลว่าขาย
ไม่ออกเดี๋ยววันนี้ขาดทุน

00:26:23.695 --> 00:26:26.259
เขาเห็นว่าใจกังวล

00:26:26.259 --> 00:26:31.517
ใจของเขาก็ได้ทรัพย์สมบัติที่วิเศษไป

00:26:31.517 --> 00:26:35.790
ได้อริยทรัพย์

00:26:35.790 --> 00:26:37.928
ทรัพย์ทางโลกไม่ค่อยมี

00:26:37.928 --> 00:26:42.827
อย่างคนสุรินทร์ยุคก่อน
สมัยหลายสิบปีก่อนจนมาก

00:26:42.827 --> 00:26:45.727
จนแต่เขามีอริยทรัพย์กัน

00:26:45.727 --> 00:26:50.478
เขามีทาน เขามีศีล เขามีสติ เขามีสมาธิ

00:26:50.478 --> 00:26:53.459
เขาขยันศึกษาทางธรรม

00:26:53.459 --> 00:26:57.189
สงสัยเขาไต่ถามครูบาอาจารย์

00:26:57.189 --> 00:27:01.020
ชีวิตเขาวนเวียนอยู่อย่างนี้ เขาภาวนาดี

00:27:01.020 --> 00:27:03.641
แต่รุ่นหลังนี่หมดแล้ว ไปดู

00:27:03.641 --> 00:27:05.632
ก็กลายเป็นเหมือนคนกรุงเทพฯหมดแล้ว

00:27:05.632 --> 00:27:07.016
พวกหลงโลกทั้งนั้นล่ะ

00:27:07.016 --> 00:27:10.992
ไปไหนก็เจอแต่พวกหลงโลก

00:27:10.992 --> 00:27:14.694
หลวงพ่อภาวนาก็ทำอย่างนี้ล่ะ

00:27:14.694 --> 00:27:17.976
ตกเย็นตกค่ำก็นั่งสมาธินิดหน่อย

00:27:17.976 --> 00:27:20.556
เดินจงกรมไม่ค่อยได้เดิน

00:27:20.556 --> 00:27:23.746
เพราะที่บ้านเป็นบ้านโบราณบ้านไม้

00:27:23.746 --> 00:27:26.266
เวลาเดินดังเอี๊ยดๆๆ

00:27:26.266 --> 00:27:30.499
หนวกหูคนที่อยู่ในบ้านเดียวกัน เขารำคาญ

00:27:30.499 --> 00:27:32.972
หลวงพ่อก็ใช้วิธีนั่งเอา

00:27:32.972 --> 00:27:35.075
ฝึกตัวเอง

00:27:35.075 --> 00:27:40.638
ที่จะฝึกอ่านใจตัวเอง
ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้

00:27:40.638 --> 00:27:44.499
ก่อนจะนอนก็กินน้ำเยอะๆ

00:27:44.499 --> 00:27:46.457
กินน้ำมากๆ เพื่ออะไร

00:27:46.457 --> 00:27:49.099
ปวดฉี่จะได้ตื่น

00:27:49.099 --> 00:27:53.798
พอตื่นมา มาฉี่เสร็จแล้วก็กินน้ำอีกละ

00:27:53.798 --> 00:27:56.627
แล้วก็ไปนั่งสมาธิ

00:27:56.627 --> 00:28:01.396
ถ้าจิตยังมืดมัวอยู่จะไม่นอน

00:28:01.396 --> 00:28:05.268
ถ้านั่งแล้วจิตไม่ผ่องใสมัวๆ

00:28:05.268 --> 00:28:09.380
ถูกโมหะครอบ จะไม่นอนต่อ

00:28:09.380 --> 00:28:13.889
ฝึกตัวเองเข้มงวด

00:28:13.889 --> 00:28:18.973
ฝึกไปๆ จนกระทั่งกิเลสมันก็ฉลาด

00:28:18.973 --> 00:28:23.769
พอเราตื่นปุ๊บ สว่าง ใจเราสว่างผ่องใส

00:28:23.769 --> 00:28:26.094
อ้าว นอนได้แล้ว

00:28:26.094 --> 00:28:27.584
กิเลสมันเก่งนะ

00:28:27.584 --> 00:28:30.909
แหม่มันหลอกเราได้สารพัด กว่าจะรู้ทันมัน

00:28:30.909 --> 00:28:35.051
เออ สว่างก็ดีแล้วนี่ นั่งต่อเลย

00:28:35.051 --> 00:28:38.145
นี่ฝึกตัวเองอย่างนี้ ฝึกไป

00:28:38.145 --> 00:28:41.468
อยากได้ของดีก็ต้องอดทน

00:28:41.468 --> 00:28:44.282
แต่ต้องอดทนให้ถูกทางถูกหลัก

00:28:44.282 --> 00:28:47.122
อดทนไม่ถูกหลักก็เหนื่อยเปล่า

00:28:47.122 --> 00:28:51.879
นักปฏิบัติที่ทำผิดมี 2 อัน

00:28:51.879 --> 00:28:56.042
กามสุขัลลิกานุโยคกับอัตตกิลมถานุโยค

00:28:56.042 --> 00:29:00.541
กามสุขัลลิกานุโยคก็หลง หลงตามกิเลสไป

00:29:00.541 --> 00:29:03.593
อัตตกิลมถานุโยคก็คือทำตัวเองให้ลำบาก

00:29:03.593 --> 00:29:06.698
บังคับกายบังคับใจตัวเอง

00:29:06.698 --> 00:29:09.372
เหมือนอย่างพระองค์นี้ท่านสงสัย

00:29:09.372 --> 00:29:11.602
ท่านจะมาถามหลวงพ่อ

00:29:11.602 --> 00:29:13.994
อยากถามหลวงพ่อภาวนาตั้งนาน

00:29:13.994 --> 00:29:15.891
ทำไมไม่เจริญ

00:29:15.891 --> 00:29:18.700
ท่านติดเพ่งอยู่ ให้ใจนิ่งๆ

00:29:18.700 --> 00:29:21.405
แต่ตอนนี้ใจท่าน
ไม่เหมือนอย่างเมื่อกี้แล้ว

00:29:21.405 --> 00:29:23.997
ตอนนั่งฟังใหม่ๆ ใจท่านแน่นอึ้ด

00:29:23.997 --> 00:29:26.741
แต่ตอนนี้ใจท่านคลายออกแล้ว

00:29:26.741 --> 00:29:30.212
รู้เนื้อรู้ตัวขึ้นมา อย่างนี้ถึงจะภาวนาได้

00:29:30.212 --> 00:29:33.746
ถ้านั่งเพ่งอยู่ กี่ปีมันก็อยู่แค่นั้นล่ะ

00:29:33.746 --> 00:29:36.645
ไม่มีความเจริญหรอก

00:29:36.645 --> 00:29:39.598
ฉะนั้นหัดอ่านใจตัวเองบ่อยๆ

00:29:39.598 --> 00:29:46.496
แล้วเราจะได้ๆ ของดี ของดีก็คือธรรมะนั่นล่ะ

00:29:46.496 --> 00:29:51.325
ถ้าเราเข้าใจธรรมะเราจะไม่ตีกับใคร

00:29:51.325 --> 00:29:52.774
เราจะไม่ทะเลาะกับใคร

00:29:52.774 --> 00:29:55.069
เอาธรรมะไปเถียงกันอะไรอย่างนี้

00:29:55.069 --> 00:29:56.941
ไม่ทำหรอก

00:29:56.941 --> 00:30:00.074
ธรรมะเป็นของสูงเป็นของร่มเย็น

00:30:00.074 --> 00:30:02.473
ไม่ได้เรียนเอาไว้ทะเลาะกัน

00:30:02.473 --> 00:30:04.674
อันนั้นเรียนแล้วกิเลสแรงกว่าเก่า

00:30:04.674 --> 00:30:06.233
อย่างน้อยเรียนแล้วกูเก่ง

00:30:06.233 --> 00:30:08.314
กูรู้เยอะกว่าคนอื่นอะไรอย่างนี้

00:30:08.314 --> 00:30:10.143
นี่กิเลสทั้งนั้นเลย

00:30:10.143 --> 00:30:12.716
แล้วพูดธรรมะฉอดๆๆๆ

00:30:12.716 --> 00:30:15.260
แต่ไม่เห็นกิเลส ใช้ไม่ได้หรอก

00:30:15.260 --> 00:30:17.858
อ่านจิตตัวเองไม่ออก

00:30:17.858 --> 00:30:20.684
ฉะนั้นพวกเราหัดอ่านจิตตัวเอง

00:30:20.684 --> 00:30:28.657
ไม่ใช่เรื่องยากหรอก มันละเลยที่จะอ่าน

00:30:28.657 --> 00:30:32.791
วันนี้เทศน์ไปเทศน์มา

00:30:32.791 --> 00:30:38.244
เนื้อหาสาระที่ควรจะบอกๆ หมดแล้ว

00:30:38.244 --> 00:30:41.462
เอาไปทำเอานะ

00:30:41.462 --> 00:30:45.501
สังเกตไหมพอหลวงพ่อบอกว่าเทศน์เสร็จแล้ว

00:30:45.501 --> 00:30:48.320
ใจของเราเปลี่ยนทันทีเลย รู้สึกไหม

00:30:48.320 --> 00:30:53.716
เฮ้อ แหม มันออกหน้าออกตามากไป

00:30:53.716 --> 00:30:58.991
ไม่รู้จักเกรงใจเลย

00:30:58.991 --> 00:31:01.453
นี่รู้สึกไหมใจขำ เห็นไหม

00:31:01.453 --> 00:31:03.297
ความรู้สึกขำเกิดขึ้น

00:31:03.297 --> 00:31:06.865
รู้สึกนี่ขำแล้วเอิ๊กๆ อ๊ากๆ

00:31:06.865 --> 00:31:10.544
เหมือนเด็กทารก เหมือนพระพุทธเจ้าบอกนะ

00:31:10.544 --> 00:31:12.278
อย่างหัวเราะเอิ๊กอ๊ากๆ

00:31:12.278 --> 00:31:14.772
มันอาการของเด็กทารก

00:31:14.772 --> 00:31:18.835
ไม่รู้เรื่องไม่มีสติ

00:31:18.835 --> 00:31:22.649
อย่างที่วัดหลวงพ่อคอยดูพระเรื่อยๆ

00:31:22.649 --> 00:31:25.332
คุยกันเสียงดังหลวงพ่อยังดุเลย

00:31:25.332 --> 00:31:27.745
อย่างหัวเราะก๊ากๆ นี่โดนทันทีเลย

00:31:27.745 --> 00:31:32.025
ถ้าคุยเสียงดัง
เดี๋ยวว่างๆ แล้วจะเรียกมาดุ

00:31:32.025 --> 00:31:35.493
แต่ถ้าหัวเราะก๊ากๆ นี่โดนทันทีเลย

00:31:35.493 --> 00:31:38.745
เพราะว่านักปฏิบัติไม่ควรจะเป็นอย่างนั้น

00:31:38.745 --> 00:31:41.041
ต้องมีสติ

00:31:41.041 --> 00:31:42.143
สนุกได้ไหม

00:31:42.143 --> 00:31:46.133
ความรู้สึกสนุกเกิดขึ้นได้ไหม ได้

00:31:46.133 --> 00:31:49.724
แต่อย่าให้ขาดสติ

00:31:49.724 --> 00:31:53.250
มีความสุขได้ไหม มีความสุขได้

00:31:53.250 --> 00:31:56.334
ไม่ใช่ พระพุทธเจ้าบอกให้รู้ทุกข์

00:31:56.334 --> 00:31:58.755
ฉะนั้นกูต้องทุกข์อย่างเดียว

00:31:58.755 --> 00:32:00.515
อันนั้นไม่ใช่นะ

00:32:00.515 --> 00:32:02.175
คำว่ารู้ทุกข์ก็คือ

00:32:02.175 --> 00:32:04.582
รู้รูปรู้นามรู้กายรู้ใจ

00:32:04.582 --> 00:32:07.387
ความสุขก็อยู่ในกองทุกข์

00:32:07.387 --> 00:32:10.798
ความสุขก็เป็นตัวทุกข์ชนิดหนึ่ง

00:32:10.798 --> 00:32:14.831
ตัวเวทนาเป็นตัวทุกข์อย่างหนึ่ง

00:32:14.831 --> 00:32:20.868
ตามรู้ตามเห็น ไม่อยากหรอก

00:32:20.868 --> 00:32:26.296
ธรรมะก็ประณีตเป็นลำดับๆ ไป

00:32:26.296 --> 00:32:30.871
เบื้องต้นนี่อ่านใจตัวเองให้ออก

00:32:30.871 --> 00:32:34.068
หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนธรรมะสอนสั้นๆ

00:32:34.068 --> 00:32:36.835
ไม่สอนยาวอย่างหลวงพ่อหรอก

00:32:36.835 --> 00:32:39.313
ถ้าหลวงพ่อเอาอย่างหลวงปู่ดูลย์สอนสั้นๆ

00:32:39.313 --> 00:32:41.037
พวกเราไม่รู้เรื่อง

00:32:41.037 --> 00:32:44.967
เพราะอินทรีย์พวกเราอ่อน ขี้เกียจด้วย

00:32:44.967 --> 00:32:48.071
ใครยังรู้สึกตัวว่าขี้เกียจบ้าง

00:32:48.071 --> 00:32:56.708
ไม่ต้องยกๆ ของมันเห็นๆ กันอยู่

00:32:56.708 --> 00:33:02.294
ไม่ต้องยกหรอก

00:33:02.294 --> 00:33:05.602
ถ้ายังมีการเว้นวรรค

00:33:05.602 --> 00:33:10.096
การปฏิบัติของเรายังประมาทเกินไป

00:33:10.096 --> 00:33:15.416
ตอนนี้ขอเล่นเกมสัก
ชั่วโมงหนึ่งก่อนอะไรอย่างนี้

00:33:15.416 --> 00:33:17.042
นี่ประมาทนะ

00:33:17.042 --> 00:33:19.475
ระหว่างเล่นเกมอาจจะช็อกตายก็ได้

00:33:19.475 --> 00:33:24.485
ดีใจชนะเกม นี่ประมาท

00:33:24.485 --> 00:33:27.043
ฉะนั้นอย่าให้มีช่องโหว่

00:33:27.043 --> 00:33:30.416
ช่องโหว่เล็กนิดเดียวกิเลสลุยทันที

00:33:30.416 --> 00:33:33.676
กิเลสมันเก่งนะไม่ใช่มันไม่เก่ง

00:33:33.676 --> 00:33:36.256
ต้องฝึก

00:33:36.256 --> 00:33:40.308
หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนสั้นๆ

00:33:40.308 --> 00:33:43.834
อย่างถ้าท่านจะสอนให้
จิตเรามีสมาธิตั้งมั่นนี่

00:33:43.834 --> 00:33:49.035
ท่านพูดประโยคเดียว “อย่าส่งจิตออกนอก”

00:33:49.035 --> 00:33:50.636
จิตออกนอกคือจิตไหลไป

00:33:50.636 --> 00:33:53.296
ทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ

00:33:53.296 --> 00:33:55.741
บอกอย่าส่งไป

00:33:55.741 --> 00:33:59.869
แต่ถ้าจิตมันส่งไปเอง ห้ามมันไม่ได้นะ

00:33:59.869 --> 00:34:02.684
แต่เราอย่าส่งไป

00:34:02.684 --> 00:34:06.778
ส่งไปก็คืออุ้ยสนุกจังเลย

00:34:06.778 --> 00:34:10.839
ดูละครสัตว์นี่สนุกจังเลย ส่งจิตไปดู

00:34:10.839 --> 00:34:12.702
ไปดูหมูเด้ง

00:34:12.702 --> 00:34:15.343
มันเด้งบ้างไม่เด้งบ้าง ส่วนใหญ่มันนอน

00:34:15.343 --> 00:34:19.399
ก็อุตส่าห์ไปดูกัน ไปดู

00:34:19.399 --> 00:34:20.686
เวลาไปดูหมูเด้ง

00:34:20.686 --> 00:34:23.372
เห็นไหมใจไปอยู่ที่หมูเด้ง

00:34:23.372 --> 00:34:29.235
ถ้าตายไปเราจะต้องแย่งกันไปเป็นฮิปโป

00:34:29.235 --> 00:34:30.291
แล้วคราวนี้

00:34:30.291 --> 00:34:33.712
คนอื่นเขาจะมาดูเราเด้งบ้างแล้ว

00:34:33.712 --> 00:34:37.513
นี่ใจมันไหลออกไป

00:34:37.513 --> 00:34:43.339
อย่าส่งจิตออกนอกก็คืออย่ามีโลภะเจตนา

00:34:43.339 --> 00:34:46.365
เที่ยวแสวงหากามคุณอารมณ์

00:34:46.365 --> 00:34:50.021
คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะทั้งหลาย

00:34:50.021 --> 00:34:53.409
แต่ธรรมชาติของจิตย่อมส่งออกนอก

00:34:53.409 --> 00:34:56.408
เห็นไหมจิตมันโดยตัวมันชอบส่งออกนอก

00:34:56.408 --> 00:34:58.188
ไม่ห้าม

00:34:58.188 --> 00:35:01.531
ถ้าจิตส่งออกนอกแล้วให้มีสติรู้ทัน

00:35:01.531 --> 00:35:03.575
ตรงนี้สำคัญนะ

00:35:03.575 --> 00:35:06.506
นี่คำสอนของหลวงปู่ดูลย์ประโยคเดียว

00:35:06.506 --> 00:35:07.870
แต่พอกระจายออกมา

00:35:07.870 --> 00:35:11.093
โห มันเป็นหลักการปฏิบัติ
ที่เยอะแยะไปหมดเลย

00:35:11.093 --> 00:35:14.032
ถ้าจิตเราไม่ส่งออกนอกจิตเราจะเป็นอย่างไร

00:35:14.032 --> 00:35:16.698
จิตเราจะตั้งมั่น

00:35:16.698 --> 00:35:19.812
จิตเราจะตั้งมั่น
เป็นผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบาน

00:35:19.812 --> 00:35:22.127
หลวงพ่อฝึกได้จิตที่ตั้งมั่น

00:35:22.127 --> 00:35:24.378
มาตั้งแต่ 10 ขวบ

00:35:24.378 --> 00:35:26.046
ฉะนั้นเวลาหลวงปู่สอน

00:35:26.046 --> 00:35:30.459
หลวงปู่ไม่มาบอก
หลวงพ่อว่าอย่าส่งจิตออกนอก

00:35:30.459 --> 00:35:32.667
หลวงปู่ต่อยอดให้เลย

00:35:32.667 --> 00:35:35.666
“จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป”

00:35:35.666 --> 00:35:37.940
ท่านสอนตรงนี้

00:35:37.940 --> 00:35:41.819
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

00:35:41.819 --> 00:35:45.699
เวลาตาเราเห็นรูปเราจงใจเห็นไหม

00:35:45.699 --> 00:35:48.145
หลับตาซิ ทุกคนหลับตา

00:35:48.145 --> 00:35:52.093
แล้วลองหันหน้าไปให้มันเปลี่ยนทิศทาง

00:35:52.093 --> 00:35:54.994
แล้วลืมตา

00:35:54.994 --> 00:35:59.928
เราเจตนาเห็นไหม ไม่ได้เจตนา

00:35:59.928 --> 00:36:02.082
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

00:36:02.082 --> 00:36:05.081
อันแรกเลยไม่ได้เจตนา

00:36:05.081 --> 00:36:09.194
มีรูปอย่างไรก็เห็นมันไปอย่างนั้น

00:36:09.194 --> 00:36:13.769
หันไปแล้วไปเจอสาวสวยก็รู้ รู้รูป

00:36:13.769 --> 00:36:16.500
หันไปแล้วไปเจอหมาขี้เรือนวิ่งเข้ามา

00:36:16.500 --> 00:36:22.428
หรือเสือกำลังวิ่งเข้ามาก็รู้ รู้ทัน

00:36:22.428 --> 00:36:24.693
เหมือนตาเห็นรูป เราไม่เลือกนี่

00:36:24.693 --> 00:36:27.691
เราเลือกได้ไหมว่าจะเห็นรูปอะไร

00:36:27.691 --> 00:36:29.794
เราเลือกไม่ได้

00:36:29.794 --> 00:36:32.392
ตาจะเห็นรูปที่ดีหรือรูปที่ไม่ดี

00:36:32.392 --> 00:36:35.996
ที่ชอบใจหรือไม่ชอบใจ เราเลือกไม่ได้

00:36:35.996 --> 00:36:37.049
การดูจิตเขาบอก

00:36:37.049 --> 00:36:39.951
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

00:36:39.951 --> 00:36:43.093
เราไม่เลือกอารมณ์ของจิต

00:36:43.093 --> 00:36:45.752
อย่างตาก็ไม่เลือกอารมณ์ของตา

00:36:45.752 --> 00:36:48.267
มีรูปอะไรก็เห็นไปอย่างนั้น

00:36:48.267 --> 00:36:51.097
จิตนี่เราก็ไม่เลือกอารมณ์

00:36:51.097 --> 00:36:55.407
อารมณ์ที่ดีมาเราก็รู้ 
อารมณ์ที่ไม่ดีมาเราก็รู้

00:36:55.407 --> 00:37:00.917
ตามรู้อย่างที่มันมีอย่างที่มันเป็นไป

00:37:00.917 --> 00:37:02.898
มีญาณเห็น

00:37:02.898 --> 00:37:05.746
ญาณแปลว่าความหยั่งรู้

00:37:05.746 --> 00:37:08.578
เป็นลักษณะของปัญญา

00:37:08.578 --> 00:37:10.673
ฉะนั้นไม่ใช่รู้โง่ๆ

00:37:10.673 --> 00:37:14.679
ไม่ใช่รู้เอ๋อๆ น้ำลายยืดๆ รู้

00:37:14.679 --> 00:37:20.328
ไม่ใช่ รู้ต้องมีปัญญา

00:37:20.328 --> 00:37:23.409
มีใจที่ตั้งมั่นปัญญาถึงเกิด

00:37:23.409 --> 00:37:25.603
มันผ่านบทเรียนที่ชื่อว่า

00:37:25.603 --> 00:37:26.812
อย่าส่งจิตออกนอกมาแล้ว

00:37:26.812 --> 00:37:28.698
ใจมันตั้งมั่นแล้ว

00:37:28.698 --> 00:37:31.000
พอใจมันตั้งมั่นแล้ว

00:37:31.000 --> 00:37:35.453
มันถึงจะมีญาณเห็นจิตได้

00:37:35.453 --> 00:37:37.552
ญาณเป็นปัญญา

00:37:37.552 --> 00:37:39.535
ปัญญามีสัมมาสมาธิ

00:37:39.535 --> 00:37:42.933
คือความตั้งมั่นเป็นเหตุใกล้ให้เกิด

00:37:42.933 --> 00:37:45.561
ฉะนั้นที่หลวงพ่อจะจ้ำจี้จำไชพวกเรา เฮ้ย

00:37:45.561 --> 00:37:48.545
จิตต้องตั้งมั่นนะ จิตต้องถึงฐานนะ

00:37:48.545 --> 00:37:52.354
เพื่อจะเอาไว้เดินปัญญา

00:37:52.354 --> 00:37:55.149
ทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

00:37:55.149 --> 00:37:59.700
หมายถึงว่ามีอารมณ์อะไร
เกิดขึ้นก็สักว่ารู้ว่าเห็นไป

00:37:59.700 --> 00:38:02.737
รู้เห็นอย่างที่มันมีอย่างที่มันเป็น

00:38:02.737 --> 00:38:06.403
แล้วไม่ได้รู้โง่ๆ รู้แบบมีปัญญา

00:38:06.403 --> 00:38:11.276
อันแรกเลยมีสติรู้ว่ามี
อารมณ์อะไรเกิดขึ้นกับจิต

00:38:11.276 --> 00:38:14.601
เช่นความสุขความทุกข์
กุศลอกุศลเกิดขึ้นกับจิต

00:38:14.601 --> 00:38:16.390
รู้ทัน

00:38:16.390 --> 00:38:19.771
อันที่สองมีปัญญาซ้ำลงไป

00:38:19.771 --> 00:38:22.594
ทุกสิ่งทุกอย่างที่จิตไปรู้เข้า

00:38:22.594 --> 00:38:25.830
ล้วนแต่ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์

00:38:25.830 --> 00:38:28.428
ความสุขก็ไม่เที่ยง ความทุกข์ก็ไม่เที่ยง

00:38:28.428 --> 00:38:31.176
กุศลอกุศลก็ไม่เที่ยง

00:38:31.176 --> 00:38:33.224
หัดดูอย่างนี้ คำว่า

00:38:33.224 --> 00:38:35.942
“จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป”

00:38:35.942 --> 00:38:37.349
คืออย่างนี้

00:38:37.349 --> 00:38:41.475
ไม่ใช่นั่งจ้องอยู่ที่จิต

00:38:41.475 --> 00:38:44.834
ถ้าไปนั่งจ้องอยู่ที่จิต ไม่ใช่แล้ว

00:38:44.834 --> 00:38:47.828
มันก็คล้ายๆ เราเข้าห้องปิดประตู

00:38:47.828 --> 00:38:49.717
แล้วก็จุดเทียนไว้อันหนึ่ง

00:38:49.717 --> 00:38:53.534
แล้วก็มองอยู่ที่เทียน 
ไม่ให้มองอันอื่นเลย

00:38:53.534 --> 00:38:57.175
ตาก็ต้องเห็นแต่เทียนนี่ล่ะ 
เห็นอย่างอื่นไม่ได้

00:38:57.175 --> 00:38:58.680
ไม่ใช่นะ

00:38:58.680 --> 00:39:01.995
มีตาก็เห็นอย่างที่มันจะต้องเห็น

00:39:01.995 --> 00:39:05.614
จิตของเราจะมีความรู้สึกอะไรเกิดขึ้น

00:39:05.614 --> 00:39:08.721
ให้มันรู้สึกไป
อย่างที่มันมี อย่างที่มันเป็น

00:39:08.721 --> 00:39:10.243
แล้วเราก็ตามเห็นไป

00:39:10.243 --> 00:39:12.278
ตอนนี้จิตสุข ตอนนี้จิตทุกข์

00:39:12.278 --> 00:39:14.677
ตอนนี้จิตเป็นกุศล ตอนนี้จิตเป็นอกุศล

00:39:14.677 --> 00:39:16.849
ตามรู้ตามเห็นไป

00:39:16.849 --> 00:39:20.545
พอตามรู้ตามเห็นไปมากพอ มันจะรู้

00:39:20.545 --> 00:39:23.280
สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา

00:39:23.280 --> 00:39:25.637
สิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา

00:39:25.637 --> 00:39:28.037
ทำไม่ใช้คำว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

00:39:28.037 --> 00:39:29.766
ทำไมไม่ใช้ว่าโลภโกรธหลง

00:39:29.766 --> 00:39:32.224
สุขทุกข์ดีชั่วอะไร

00:39:32.224 --> 00:39:37.060
ใช้คำว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
หมายถึง Everything ที่เกิด

00:39:37.060 --> 00:39:39.759
ทั้งหมดนั่นล่ะต้องดับ

00:39:39.759 --> 00:39:42.667
ฉะนั้นไม่ใช้คำว่าสุขเกิดแล้วสุขดับ

00:39:42.667 --> 00:39:46.014
ทุกข์เกิดแล้วทุกข์ดับ กุศลเกิดแล้วก็ดับ

00:39:46.014 --> 00:39:47.772
โลภโกรธหลงเกิดแล้วก็ดับ

00:39:47.772 --> 00:39:49.772
อย่างตอนที่เราหัดดูใหม่ๆ ใช่ไหม

00:39:49.772 --> 00:39:52.537
เราก็จะเห็นสุขเกิดแล้วดับ ทุกข์เกิดแล้วดับ

00:39:52.537 --> 00:39:55.671
กุศลเกิดแล้วดับ โลภโกรธหลงเกิดแล้วดับ

00:39:55.671 --> 00:39:59.507
เราดูแต่ละอันเกิดแล้วดับ
แต่ละอันเกิดแล้วดับ

00:39:59.507 --> 00:40:01.929
ตรงที่ปัญญาแก่รอบเต็มที่แล้วนี่

00:40:01.929 --> 00:40:05.918
มันไม่มานั่งดูทีละอัน มันสรุปรวบยอด

00:40:05.918 --> 00:40:09.652
ปัญญาในอริยมรรคนี่มันสรุปรวบยอดเลยว่า

00:40:09.652 --> 00:40:15.748
สิ่งใดเกิดสิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา

00:40:15.748 --> 00:40:19.805
Everything เกิดแล้วดับ

00:40:19.805 --> 00:40:22.602
ตรงนี้เราจะเข้าใจธรรมะ

00:40:22.602 --> 00:40:26.445
ก็ได้โสดาบันตรงนี้

00:40:26.445 --> 00:40:30.386
ถัดจากนั้นก็ภาวนาของเราแบบเดิมนั่นล่ะ

00:40:30.386 --> 00:40:33.986
แต่ศีลของเราเต็มที่อยู่แล้วล่ะ

00:40:33.986 --> 00:40:37.048
สมาธิก็จะแก่กล้าขึ้น

00:40:37.048 --> 00:40:39.483
แล้วก็เจริญปัญญาไป

00:40:39.483 --> 00:40:43.833
พระสกทาคาพระโสดาบันศีลบริบูรณ์

00:40:43.833 --> 00:40:45.841
สมาธิเล็กน้อย ปัญญาเล็กน้อย

00:40:45.841 --> 00:40:49.090
สมาธิเล็กน้อยคือใจเราวอกแวกๆ

00:40:49.090 --> 00:40:51.538
ไม่ได้ต่างกับชาวบ้านธรรมดาหรอก

00:40:51.538 --> 00:40:56.535
พระโสดาบันปัญญาเล็กน้อย

00:40:56.535 --> 00:41:01.015
เห็นไตรลักษณ์เป็นคราวๆ 
ไม่ได้เห็นได้ตลอดหรอก

00:41:01.015 --> 00:41:03.277
พระสกทาคามีศีลบริบูรณ์

00:41:03.277 --> 00:41:05.775
อันนี้บริบูรณ์ตั้งแต่โสดาบันแล้ว

00:41:05.775 --> 00:41:07.679
สมาธิปานกลาง

00:41:07.679 --> 00:41:10.170
ปัญญาเล็กน้อย

00:41:10.170 --> 00:41:14.950
ปัญญาเล็กน้อยก็ยังไม่ได้
รู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจอะไร

00:41:14.950 --> 00:41:19.065
ปัญญาเล็กน้อยก็
แค่สิ่งใดเกิดสิ่งนั้นก็ดับ

00:41:19.065 --> 00:41:21.793
แต่จิตมีกำลังตั้งมั่นมากขึ้น

00:41:21.793 --> 00:41:24.061
สมาธิปานกลาง

00:41:24.061 --> 00:41:26.418
สมาธิปานกลางก็คือถ้าจะหลง

00:41:26.418 --> 00:41:30.620
หลงแวบเดียว ฟุ้งไปก็ฟุ้งสั้นๆ ไม่ฟุ้งยาว

00:41:30.620 --> 00:41:33.693
ถ้าฟุ้งเป็นชั่วโมงไม่ใช่แล้วล่ะ

00:41:33.693 --> 00:41:37.379
แสดงว่าสมาธิอ่อนเหลือเกิน

00:41:37.379 --> 00:41:38.869
แล้วถ้าภาวนาต่อไป

00:41:38.869 --> 00:41:42.994
รู้แจ้งแทงตลอดในตัวร่างกายในรูปนี่

00:41:42.994 --> 00:41:45.853
ว่าไม่ใช่อย่างอื่นมีแต่ทุกข์

00:41:45.853 --> 00:41:50.558
รู้แจ้งแทงตลอดอย่างนี้จิตมันวางกาย

00:41:50.558 --> 00:41:54.055
พอมันวางร่างกาย
มันก็จะวางตาหูจมูกลิ้นกายใจ

00:41:54.055 --> 00:41:58.334
มันก็จะพลอยวางรูปเสียง
กลิ่นรสโผฏฐัพพะไปด้วย

00:41:58.334 --> 00:42:02.316
ตัวที่ทำให้จิตเราฟุ้งซ่านก็คือกามนั่นล่ะ

00:42:02.316 --> 00:42:05.239
พอเป็นพระอนาคามีมันวาง

00:42:05.239 --> 00:42:06.934
ตาหูจมูกลิ้นกายลงไปได้

00:42:06.934 --> 00:42:10.980
แล้วก็วางรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะไปด้วย

00:42:10.980 --> 00:42:14.227
ความยินดีพอใจในรูปไม่มี

00:42:14.227 --> 00:42:18.509
ความยินร้ายในรูปไม่มี

00:42:18.509 --> 00:42:22.877
ใจก็ไม่วิ่งแส่ส่ายออกไปทางตาหูจมูกลิ้นกาย

00:42:22.877 --> 00:42:26.399
นี่สมาธิมันบริบูรณ์เพราะเหตุนี้

00:42:26.399 --> 00:42:28.760
เพราะว่าจิตไม่ไหลตามกามออกไป

00:42:28.760 --> 00:42:30.646
ไม่ไหลไปทางตาหูจมูกลิ้นกาย

00:42:30.646 --> 00:42:33.931
มันตั้งมั่นเด่นดวงอยู่กับตัวเองนี่

00:42:33.931 --> 00:42:37.219
ถึงบอกพระอนาคามีมีสมาธิบริบูรณ์

00:42:37.219 --> 00:42:39.730
มีปัญญาปานกลาง

00:42:39.730 --> 00:42:41.042
โสดาบัน สกทาคามี

00:42:41.042 --> 00:42:42.967
เห็นว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น

00:42:42.967 --> 00:42:45.943
สิ่งนั้นก็ดับไป ไม่มีตัวเรา

00:42:45.943 --> 00:42:48.655
พระอนาคามีมีปัญญาปานกลาง

00:42:48.655 --> 00:42:51.664
คือเห็นว่ารูปทั้งหลายร่างกายนี่

00:42:51.664 --> 00:42:53.352
ไม่มีอย่างอื่นนอกจากทุกข์

00:42:53.352 --> 00:42:56.114
ไม่มีอย่างอื่นเลย

00:42:56.114 --> 00:42:58.318
เห็นมีแต่ทุกข์ล้วนๆ เลย

00:42:58.318 --> 00:43:00.153
นี่เป็นปัญญาปานกลาง

00:43:00.153 --> 00:43:02.864
แต่ทำไมปัญญานี้ยังไม่สิ้นสุด

00:43:02.864 --> 00:43:05.029
พระอนาคามียังหลงผิดอยู่

00:43:05.029 --> 00:43:09.512
ว่าตัวจิตที่ฝึกดีแล้วนี่มีความสุข

00:43:09.512 --> 00:43:13.839
ฉะนั้นจะมุ่งไปหาความสุขของสมาธิ

00:43:13.839 --> 00:43:17.525
จะไปติดในรูปราคะอรูปราคะ

00:43:17.525 --> 00:43:19.338
ทีนี้ภาวนาไปเรื่อยก็จะรู้เลย

00:43:19.338 --> 00:43:21.349
รูปราคะอรูปราคะ

00:43:21.349 --> 00:43:24.844
จิตเข้าไปติดไปยึดจิตก็ทุกข์อีก

00:43:24.844 --> 00:43:27.985
แล้วต่อไปปัญญาแก่รอบจริงๆ จะรู้ว่า

00:43:27.985 --> 00:43:30.691
จิตนั่นล่ะคือตัวทุกข์

00:43:30.691 --> 00:43:34.032
มันจะแตกหัก วัฏจักรจะล่มลงก็ตรงที่

00:43:34.032 --> 00:43:37.792
มันรู้แจ้งแทงตลอดว่าจิตคือตัวทุกข์

00:43:37.792 --> 00:43:41.280
ไม่ใช่ทุกข์บ้างสุขบ้าง
อย่างที่เคยเห็นแล้ว

00:43:41.280 --> 00:43:44.199
ตัวนี้คือปัญญาขั้นสุดท้ายเลย

00:43:44.199 --> 00:43:46.526
ก็จะรู้แจ้งแทงตลอด

00:43:46.526 --> 00:43:50.273
ปฏิจจสมุปบาทล้างอวิชชา

00:43:50.273 --> 00:43:54.563
อวิชชาคืออะไร คือความไม่รู้ทุกข์

00:43:54.563 --> 00:43:57.452
ไม่สามารถรู้ทุกข์ได้ ไม่สามารถละสมุทัย

00:43:57.452 --> 00:44:02.859
ไม่สามารถแจ้งนิโรธ
ไม่สามารถเจริญอริยมรรคได้

00:44:02.859 --> 00:44:05.130
แต่ตรงที่มันรู้แจ้งแทงตลอดว่า

00:44:05.130 --> 00:44:06.973
จิตนั้นล่ะคือตัวทุกข์

00:44:06.973 --> 00:44:09.588
นี่คือขันธ์ตัวสุดท้าย

00:44:09.588 --> 00:44:13.704
ที่เราจะสามารถเห็นได้ว่ามันคือตัวทุกข์

00:44:13.704 --> 00:44:17.017
ตัวกายดูง่ายว่าเป็นตัวทุกข์

00:44:17.017 --> 00:44:19.751
แต่พอถึงตัวจิตจะให้ดูว่า

00:44:19.751 --> 00:44:23.090
กระทั่งจิตที่ทรงฌานก็คือตัวทุกข์

00:44:23.090 --> 00:44:25.359
ไม่ใช่ง่าย

00:44:25.359 --> 00:44:27.630
อันนี้เลยเป็นปัญญาอย่างยิ่ง

00:44:27.630 --> 00:44:29.373
รู้แจ้งแทงตลอดในกองทุกข์

00:44:29.373 --> 00:44:34.663
ก็รู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจนั่นล่ะ

00:44:34.663 --> 00:44:37.730
กว่าจะถึงจุดนี้ก็ต้องสู้

00:44:37.730 --> 00:44:40.485
จุดเริ่มต้นของการสู้
ทำอย่างที่หลวงพ่อบอกนั่นล่ะ

00:44:40.485 --> 00:44:42.142
ถือศีล 5 ไว้

00:44:42.142 --> 00:44:44.251
ทุกวันทำในรูปแบบไหว้พระ สวดมนต์

00:44:44.251 --> 00:44:45.965
นั่งสมาธิเดินจงกรม

00:44:45.965 --> 00:44:48.119
จิตจะได้มีกำลัง

00:44:48.119 --> 00:44:50.403
หัวใจของการปฏิบัตินั้นคือ

00:44:50.403 --> 00:44:53.451
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:44:53.451 --> 00:44:56.584
ถ้าเราทำอย่างนี้ได้มรรคผลไม่ใช่เรื่องไกล

00:44:56.584 --> 00:45:01.221
ถ้าเก่งเฉพาะตอนนั่งสมาธิยังอีกไกล

00:45:01.221 --> 00:45:04.541
เพราะอยู่ในชีวิตจริงเราล้มเหลว

00:45:04.541 --> 00:45:07.560
เพราะฉะนั้นฝึกนะที่หลวงพ่อบอกให้วันนี้

00:45:07.560 --> 00:45:11.259
เป็นแก่นสารสาระในการฝึกกรรมฐานเลย

00:45:11.259 --> 00:45:13.149
เหมือนที่หลวงปู่มั่นบอก

00:45:13.149 --> 00:45:17.846
ทำสมาธิมากเนิ่นช้า คิดพิจารณามากฟุ้งซ่าน

00:45:17.846 --> 00:45:24.100
หัวใจสำคัญของการปฏิบัติ
คือการมีสติในชีวิตประจำวัน

00:45:24.100 --> 00:45:29.067
วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้

00:45:29.067 --> 00:45:32.500
ขอเบรกแป๊บหนึ่ง

00:45:54.004 --> 00:45:57.093
ปีนี้รู้สึกแก่ลงไปเยอะเลย

00:45:57.093 --> 00:46:01.356
เมื่อก่อนเทศน์สอนใหม่ๆ หลวงพ่อเคยสอน

00:46:01.356 --> 00:46:03.562
ตอนนั้นยังไม่บวช สอนเพื่อนๆ

00:46:03.562 --> 00:46:05.312
สอนโต้รุ่งเลย

00:46:05.312 --> 00:46:11.145
เนสัชชิกกันแล้วก็นั่งกัน

00:46:11.145 --> 00:46:15.129
มาบวชทีแรกก็สอน 7 วัน สอนทั้งวัน

00:46:15.129 --> 00:46:20.905
ต่อมาก็ลดลงเหลือสอน 4 วัน สอนครึ่งวัน

00:46:20.905 --> 00:46:24.078
เดี๋ยวนี้เหลือ 2 วัน

00:46:24.078 --> 00:46:27.941
แต่ว่าทุกวันคนไปที่วัดเยอะแยะ

00:46:27.941 --> 00:46:30.363
ก็สอนให้เหมือนกัน

00:46:30.363 --> 00:46:32.929
บางวันหมดแรงจริงๆ ก็

00:46:32.929 --> 00:46:36.376
ต้องพักเหมือนกัน แก่แล้ว

00:46:48.463 --> 00:46:56.146
เอาใครก่อนดี เบอร์ 1 เพ่งอยู่นะ

00:46:56.146 --> 00:46:59.058
เบอร์ 1: ภาวนาในรูปแบบ

00:46:59.058 --> 00:47:01.346
โดยเดินจงกรมเช้าเย็น

00:47:01.346 --> 00:47:05.097
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายที่เคลื่อนไหว

00:47:05.097 --> 00:47:07.081
ไม่ทราบว่าตอนนี้จิตตั้งมั่น

00:47:07.081 --> 00:47:11.673
พร้อมจะเดินปัญญาได้หรือยังครับ

00:47:11.673 --> 00:47:15.227
ตอนนี้เราบังคับจิตอยู่รู้สึกไหม

00:47:15.227 --> 00:47:18.236
มันบังคับอยู่นะขณะนี้

00:47:18.236 --> 00:47:22.331
ไหนมาเดินให้หลวงพ่อดูซิ

00:47:22.331 --> 00:47:28.179
นึกว่าตรงนี้เป็นแคทวอร์ค เดิน

00:47:28.179 --> 00:47:30.908
อย่าเสียชื่ออาจารย์นะ

00:47:30.908 --> 00:47:34.264
อาจารย์เก่งทางเดินจงกรม

00:47:34.264 --> 00:47:38.281
ใช้ได้ มานั่งได้แล้ว

00:47:38.281 --> 00:47:40.856
มันต้องมีสติอย่างนี้ล่ะ

00:47:40.856 --> 00:47:43.495
ขาดสติมันไม่ได้เรื่องเลย

00:47:43.495 --> 00:47:46.095
แต่ว่าเกร็งเพราะว่าจะคุยกับหลวงพ่อ

00:47:46.095 --> 00:47:48.941
จะส่งการบ้านเลยเกร็ง

00:47:48.941 --> 00:47:51.340
แล้วดูออกไหมจิตมันอยู่ข้างนอก

00:47:51.340 --> 00:47:55.668
จิตไปข้างนอก รู้ไหมตัวนี้เห็นไหม

00:47:55.668 --> 00:47:59.042
จิตไม่เข้าฐานตัวนี้เห็นไหม

00:47:59.042 --> 00:48:01.049
ลองหายใจซิ

00:48:01.049 --> 00:48:05.170
หายใจอย่าไปยุ่งกับจิต หายใจธรรมดา

00:48:05.170 --> 00:48:12.846
เห็นร่างกายหายใจด้วยใจธรรมดา

00:48:12.846 --> 00:48:15.423
หลงคิด

00:48:15.423 --> 00:48:18.911
หายใจไปด้วยใจธรรมดา แล้วจิตหลงคิดรู้ทัน

00:48:18.911 --> 00:48:28.367
หายใจไปอีก มันยังไม่เข้ามา

00:48:28.367 --> 00:48:33.767
เริ่มเข้ามาแล้ว รู้สึกไหมไม่เหมือนกัน

00:48:33.767 --> 00:48:35.266
อ้าวเบอร์ 2

00:48:35.266 --> 00:48:38.452
จิตต้องทรงสมาธิมันต้องอย่างนี้

00:48:38.452 --> 00:48:40.051
จิตไปว่างๆ อยู่ข้างนอก

00:48:40.051 --> 00:48:42.838
นิ่งๆ อยู่ข้างนอก ใช้ไม่ได้

00:48:42.838 --> 00:48:45.787
มันเพลินๆ ไป

00:48:45.787 --> 00:48:49.266
เบอร์ 2

00:48:49.266 --> 00:48:51.521
ภาวนาในรูปแบบเดินจงกรม

00:48:51.521 --> 00:48:53.680
วันละหนึ่งชั่วโมงครึ่ง

00:48:53.680 --> 00:48:57.274
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายที่เคลื่อนไหว

00:48:57.274 --> 00:48:58.438
ยังหลงนาน

00:48:58.438 --> 00:49:01.507
บางครั้งเห็นไหวๆ พุ่งที่กลางอก

00:49:01.507 --> 00:49:03.768
ใช่การเห็นเกิดดับไหมคะ

00:49:03.768 --> 00:49:08.369
ใช่ ที่มันไหวๆ เพราะมันไม่เที่ยง

00:49:08.369 --> 00:49:11.602
แล้วมันไหวได้เอง รู้สึกไหม

00:49:11.602 --> 00:49:16.328
เราไม่ได้สั่ง ดีแล้วไปทำต่อ

00:49:16.328 --> 00:49:20.171
เบอร์ 3

00:49:20.171 --> 00:49:21.655
ภาวนาในรูปแบบ

00:49:21.655 --> 00:49:25.551
นั่งสมาธิทุกวัน 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง

00:49:25.551 --> 00:49:28.345
ในชีวิตประจำวันเคลื่อนไหวรู้สึก

00:49:28.345 --> 00:49:30.578
ดูร่างกายหายใจเข้าออก

00:49:30.578 --> 00:49:34.521
หายใจเข้าพุทออกโธเป็นวิหารธรรม

00:49:34.521 --> 00:49:37.804
อยากที่จะพ้นทุกข์ ทำให้รีบภาวนา

00:49:37.804 --> 00:49:39.723
ความอยากทำให้ลืมทุกอย่าง

00:49:39.723 --> 00:49:44.323
จนสุดท้ายจิตทนไม่ไหว และรู้ว่าไม่ใช่ทาง

00:49:44.323 --> 00:49:46.636
จิตวางลงได้ขณะหนึ่ง

00:49:46.636 --> 00:49:49.613
แต่วางได้สักพักจิตก็หยิบขึ้นมาอีก

00:49:49.613 --> 00:49:52.124
ขอหลวงพ่อแนะนำการปฏิบัติต่อค่ะ

00:49:52.124 --> 00:49:59.411
ก็ทำอย่างที่ทำนี่ล่ะ อาจารย์สอนมาดีแล้ว

00:49:59.411 --> 00:50:03.284
แต่ตรงนี้จิตออกนอก รู้สึกไหม

00:50:03.284 --> 00:50:08.027
ว่าจิตก็ยังไม่เข้าฐาน รู้สึกไหม

00:50:08.027 --> 00:50:11.051
ทำอย่างไรมันจะเข้า

00:50:11.051 --> 00:50:14.648
ทำไม่ได้เพราะจิตเป็นอนัตตา

00:50:14.648 --> 00:50:17.173
ถ้าเมื่อไรเรารู้ว่าจิตมันไหล

00:50:17.173 --> 00:50:19.742
มันจะเข้าฐานเอง

00:50:19.742 --> 00:50:21.348
แล้วในความเป็นจริง

00:50:21.348 --> 00:50:25.732
ถ้าเรามีสติรู้สภาวะที่กำลังมีกำลังเป็น

00:50:25.732 --> 00:50:28.220
จิตจะเข้าฐานเอง

00:50:28.220 --> 00:50:30.192
อย่างโกรธแล้วรู้ว่าโกรธ

00:50:30.192 --> 00:50:34.088
หลงไปคิดรู้ว่าหลงไปคิด

00:50:34.088 --> 00:50:37.424
ดูปุ๊บจิตจะเข้าที่เลย

00:50:37.424 --> 00:50:39.511
เพราะเมื่อไรมีสัมมาสติ

00:50:39.511 --> 00:50:42.262
รู้เท่าทันกายใจของตัวเอง

00:50:42.262 --> 00:50:45.749
สัมมาสมาธิจะเกิดร่วมด้วยเสมอ

00:50:45.749 --> 00:50:49.455
จิตจะตั้งมั่น ตรงนี้ไม่ใช่แล้ว

00:50:49.455 --> 00:50:51.833
นึกออกไหมมันแน่น

00:50:51.833 --> 00:50:56.965
ใช้ได้ เก่ง ไม่เสียชื่ออาจารย์

00:50:56.965 --> 00:51:00.914
เบอร์ 4 เลยกดดันมากเลย

00:51:00.914 --> 00:51:04.449
ไม่รู้จะเสียชื่ออาจารย์ไหม เลยกดดัน

00:51:04.449 --> 00:51:08.375
ไม่ต้องกลัว เก่ง ใช้ได้

00:51:08.375 --> 00:51:11.936
เบอร์ 4: ภาวนาในรูปแบบ

00:51:11.936 --> 00:51:14.525
สวดมนต์นั่งสมาธิ 15 นาที

00:51:14.525 --> 00:51:17.470
เดินจงกรม 30-45 นาที

00:51:17.470 --> 00:51:21.668
ในชีวิตประจำวันรู้กายเคลื่อนไหว 
รู้ใจทำงาน

00:51:21.668 --> 00:51:25.656
บางทีก็ดูร่างกายหายใจกับบริกรรมพุทโธ

00:51:25.656 --> 00:51:28.642
หลวงพ่อสอนให้ใช้พุทโธเป็นเครื่องอยู่

00:51:28.642 --> 00:51:30.723
ในชีวิตประจำวันยังหลงนาน

00:51:30.723 --> 00:51:33.242
ยังคงปฏิบัติในรูปแบบทุกวัน

00:51:33.242 --> 00:51:36.141
ทำอย่างไรการภาวนาในชีวิตประจำวัน

00:51:36.141 --> 00:51:38.870
จึงจะต่อเนื่องเข้มแข็งกว่านี้ค่ะ

00:51:38.870 --> 00:51:41.865
ถ้าไม่ชอบพุทโธก็ใช้กรรมฐานอื่นก็ได้

00:51:41.865 --> 00:51:45.597
อันไหนก็ได้ที่เราถนัด

00:51:45.597 --> 00:51:48.902
หลวงพ่อเรียนมาจากครูบาอาจารย์ท่านสอนพุทโธ

00:51:48.902 --> 00:51:51.682
เวลาพูดก็เลยพุทโธอยู่เรื่อยๆ

00:51:51.682 --> 00:51:53.817
จริงๆ ใช้อะไรก็ได้

00:51:53.817 --> 00:51:55.990
ถ้าจิตอยู่ในอารมณ์อันเดียว

00:51:55.990 --> 00:51:59.881
อย่างต่อเนื่องโดยที่เราไม่ได้บังคับ

00:51:59.881 --> 00:52:02.967
สมาธิก็เกิด

00:52:02.967 --> 00:52:06.708
ทีนี้อารมณ์อะไรที่จิตจะอยู่
อย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องบังคับได้

00:52:06.708 --> 00:52:09.543
อารมณ์ที่อยู่แล้วมีความสุข

00:52:09.543 --> 00:52:12.042
ของหนูภาวนาดีนะ

00:52:12.042 --> 00:52:16.360
ดีมากๆ เลย ใช้ได้เลย

00:52:16.360 --> 00:52:23.411
นี่สงสัยเป็นตัวเก่ง 
อาจารย์เลยซ่อนไว้เบอร์ 4

00:52:23.411 --> 00:52:28.139
เบอร์ 1 ก็เก่งนะเสียแต่ว่าเพ่งมากไป

00:52:28.139 --> 00:52:31.081
เราจงใจปฏิบัติ เราอยากดี

00:52:31.081 --> 00:52:34.132
อยากรู้ อยากเห็น อยากเป็น
อยากได้ อยากดีนี่

00:52:34.132 --> 00:52:36.429
ตัวนี้ถ่วงเรา

00:52:36.429 --> 00:52:40.478
มันทำให้จิตใจเราไม่เป็นธรรมชาติ

00:52:40.478 --> 00:52:45.634
เบอร์ 5

00:52:45.634 --> 00:52:50.183
แป๊บหนึ่ง เบอร์ 7 
ไม่ต้องตั้งท่ามาก ดีอยู่แล้ว

00:52:50.183 --> 00:52:53.979
ไม่ต้องจะตายขึ้นมานะหายใจ ไม่ได้

00:52:53.979 --> 00:52:56.596
ดีแล้วอยู่แล้วไม่ต้องกลัว

00:52:56.596 --> 00:52:59.133
ดีทั้งหมดล่ะ

00:52:59.133 --> 00:53:01.999
ทั้ง 4 คนที่เหลือใช้ได้ทั้งนั้น

00:53:01.999 --> 00:53:03.759
ไม่ต้องกังวล

00:53:03.759 --> 00:53:07.275
เบอร์ 5

00:53:07.275 --> 00:53:10.800
ภาวนาในรูปแบบเดินจงกรมและนั่งสมาธิ

00:53:10.800 --> 00:53:12.857
วันละ 1-2 ชั่วโมง

00:53:12.857 --> 00:53:14.272
เช้าและก่อนนอน

00:53:14.272 --> 00:53:16.120
ใช้กายเป็นเครื่องอยู่

00:53:16.120 --> 00:53:19.969
ในชีวิตประจำวันดูกายและจิตที่เปลี่ยนแปลง

00:53:19.969 --> 00:53:22.666
ยังชอบบังคับแทรกแซง

00:53:22.666 --> 00:53:24.843
เห็นว่าโลกไม่มีอะไรให้ยึด

00:53:24.843 --> 00:53:26.532
แต่ก็หนีไปไม่ได้

00:53:26.532 --> 00:53:28.484
ขอหลวงปู่ชี้แนะแนวทางครับ

00:53:28.484 --> 00:53:34.935
ที่ฝึกอยู่ใช้ได้ ดีแล้วล่ะ ทำอีก

00:53:34.935 --> 00:53:38.463
ส่วนที่เห็นว่าโลกไม่มีอะไรไม่น่ายึด

00:53:38.463 --> 00:53:40.659
อันนั้นยังไม่จริง

00:53:40.659 --> 00:53:45.070
มันก็ยังแอบยึดอยู่เรื่อยๆ แอบอยากอยู่

00:53:45.070 --> 00:53:46.945
เรียนรู้ไป

00:53:46.945 --> 00:53:49.046
จนกระทั่งมันเห็นทุกข์ถ่องแท้แล้ว

00:53:49.046 --> 00:53:50.496
มันก็ไม่เอาแล้ว

00:53:50.496 --> 00:53:52.655
โลกไม่มีอะไรจริงๆ

00:53:52.655 --> 00:53:57.654
โลกก็เอาไว้หลอกคนหลงเท่านั้น

00:53:57.654 --> 00:54:02.748
เก่ง แต่ตอนนี้จิตออกนอก

00:54:02.748 --> 00:54:09.428
เบอร์ 6

00:54:09.428 --> 00:54:13.334
ภาวนาในรูปแบบนั่งสมาธิวันละ 1 ชั่วโมง

00:54:13.334 --> 00:54:16.090
โดยใจอยู่กับลมหายใจเข้าออก

00:54:16.090 --> 00:54:19.321
ในชีวิตประจำวันอยู่กับลมหายใจเข้าออก

00:54:19.321 --> 00:54:23.103
มีสติเวลานั่งยืนเดิน

00:54:23.103 --> 00:54:26.206
สังเกตตัวเองได้ว่าชอบความสงบ

00:54:26.206 --> 00:54:28.202
หลังๆ เวลาเข้าสมาธิ

00:54:28.202 --> 00:54:30.491
ใจไม่อยากออกจากความสงบ

00:54:30.491 --> 00:54:34.458
มีราคะ มีเมตตา มีจิตฟุ้งซ่าน

00:54:34.458 --> 00:54:38.132
มาเจือปนตลอดเวลา แต่บังคับไม่ได้

00:54:38.132 --> 00:54:41.538
เพียงแต่รับรู้ไป

00:54:41.538 --> 00:54:45.710
แต่ละตัวที่กล่าวมาดับไปบังคับไม่ได้

00:54:45.710 --> 00:54:48.515
รู้สึกว่าสมาธิมีคุณภาพ

00:54:48.515 --> 00:54:51.249
เนื่องจากมันสงบโดยที่ใจไม่ได้บังคับ

00:54:51.249 --> 00:54:52.862
แบบนี้ถูกหรือไม่ครับ

00:54:52.862 --> 00:54:55.104
สมาธิดีแล้ว

00:54:55.104 --> 00:54:58.352
แต่ว่าจะต้องเจริญปัญญา

00:54:58.352 --> 00:55:02.527
สมาธิเอาไว้เจริญปัญญา 
ไม่ได้เอาไว้นอนเล่น

00:55:02.527 --> 00:55:04.178
ถ้าใจเราชอบ

00:55:04.178 --> 00:55:08.892
ให้รู้ลงไปตรงๆ เลยว่าใจเราชอบสมาธิอันนี้

00:55:08.892 --> 00:55:15.173
ดูเข้าไปแล้วเวลาเดินปัญญามัน
ไม่สงบเหมือนตอนทำสมาธิหรอก

00:55:15.173 --> 00:55:19.366
คือเวลาที่เจริญปัญญาจิตมันจะทำงานขึ้นมา

00:55:19.366 --> 00:55:21.105
คล้ายๆ ฟุ้งซ่าน

00:55:21.105 --> 00:55:24.443
เพียงแต่มีสติกำกับอยู่

00:55:24.443 --> 00:55:27.618
ทีนี้คนที่ติดสมาธิพอใจในความสงบ

00:55:27.618 --> 00:55:30.317
จะไม่ยอมเดินปัญญา

00:55:30.317 --> 00:55:33.766
ก็เสียโอกาส คล้ายๆ

00:55:33.766 --> 00:55:36.767
อยากได้ของดีมากๆ เลย

00:55:36.767 --> 00:55:42.406
เราไปได้ของระดับรองแล้วเราพอใจแล้ว

00:55:42.406 --> 00:55:55.813
ทำสมาธิให้หลวงพ่อดูสิ

00:55:55.813 --> 00:55:57.534
ตรงนี้สังเกตเห็นไหมว่า

00:55:57.534 --> 00:56:00.645
จิตเราเคลื่อนไปอยู่ที่อารมณ์กรรมฐาน

00:56:00.645 --> 00:56:04.222
มองออกไหม ให้รู้ทันตัวนี้

00:56:04.222 --> 00:56:07.445
แล้วเราเดินปัญญาในสมาธิได้

00:56:07.445 --> 00:56:09.893
ชอบสมาธิก็เดินปัญญาในสมาธินี่ล่ะ

00:56:09.893 --> 00:56:12.525
ใครจะมาทำไม

00:56:12.525 --> 00:56:15.277
ทำใหม่ซิ

00:56:15.277 --> 00:56:23.051
ไม่ต้องตั้งใจแรง ตรงนี้ตั้งใจแรงไป

00:56:23.051 --> 00:56:26.486
ผ่อนคลายกว่านี้ จงใจแรงไปแล้ว

00:56:26.486 --> 00:56:35.965
ธรรมดาๆ

00:56:35.965 --> 00:56:37.094
ถอยออกมา

00:56:37.094 --> 00:56:40.925
มันไม่ได้อย่างเมื่อกี้ รู้สึกไหม

00:56:40.925 --> 00:56:46.490
เวลาที่จิตเดินปัญญามันไม่สงบเฉยๆ หรอก

00:56:46.490 --> 00:56:48.449
เมื่อกี้จิตมัน

00:56:48.449 --> 00:56:51.264
หลวงพ่อกระตุ้นให้มันเดินปัญญา

00:56:51.264 --> 00:56:54.654
ที่มันไหลไปที่อารมณ์กรรมฐาน พอเรารู้ทัน

00:56:54.654 --> 00:56:56.448
จิตก็ตั้งมั่นขึ้นมา

00:56:56.448 --> 00:56:58.820
คราวนี้มันจะออกไปคอยรู้แล้ว

00:56:58.820 --> 00:57:01.881
มันก็เลยส่ายไปส่ายมาอยู่ข้างใน

00:57:01.881 --> 00:57:03.260
ถ้ามันส่ายๆ อย่างนี้

00:57:03.260 --> 00:57:06.363
กลับมาทำความสงบเหมือนเดิม

00:57:06.363 --> 00:57:08.372
ให้สงบแน่วแน่ลงไป

00:57:08.372 --> 00:57:10.555
แล้วคลายออก

00:57:10.555 --> 00:57:12.581
แล้วดูการทำงานของจิตใจไป

00:57:12.581 --> 00:57:15.989
เราจะเห็นจิตเราไหลไปอยู่ที่อารมณ์กรรมฐาน

00:57:15.989 --> 00:57:17.181
ให้รู้ทันเอา

00:57:17.181 --> 00:57:20.713
ตอนนี้จิตไหลไปอยู่ในความคิด รู้สึกไหม

00:57:20.713 --> 00:57:22.814
รู้ทันอย่างนี้

00:57:22.814 --> 00:57:25.587
เพราะฉะนั้นอยู่ในสมาธิเราก็เจริญปัญญาได้

00:57:25.587 --> 00:57:27.718
ออกมาข้างนอกก็ดูได้

00:57:27.718 --> 00:57:30.687
เพราะว่าเราสามารถเห็นจิตมันไหลไปคิด

00:57:30.687 --> 00:57:33.839
นี่เจริญสติในชีวิตประจำวัน

00:57:33.839 --> 00:57:38.419
ฉะนั้นตอนนั่งสมาธิแล้ว
เราเห็นจิตไหลไปอยู่ที่ลมหายใจ

00:57:38.419 --> 00:57:40.222
อันนี้เราเดินปัญญาอยู่ภายใน

00:57:40.222 --> 00:57:43.908
เราเห็นจิตเป็นอนัตตา ไหลไปได้เอง

00:57:43.908 --> 00:57:47.670
ออกมาข้างนอกเราเห็นจิตมันไหลไปคิดได้เอง

00:57:47.670 --> 00:57:51.689
เพราะฉะนั้นฝึกให้มันเดินปัญญาต่อให้ได้

00:57:51.689 --> 00:57:56.415
แต่อย่าให้เสียสมาธิ มีสมาธิดีแล้วล่ะ

00:57:56.415 --> 00:58:01.859
เบอร์ 7

00:58:01.859 --> 00:58:05.106
ภาวนาในรูปแบบโดยการดูการเคลื่อนไหว

00:58:05.106 --> 00:58:08.204
ชอบนั่งสมาธิเพราะเบาสบาย

00:58:08.204 --> 00:58:10.661
กลัวติดเลยไม่นั่ง

00:58:10.661 --> 00:58:13.663
ในชีวิตประจำวันดูการเคลื่อนไหว

00:58:13.663 --> 00:58:15.858
แต่ดูได้ไม่ตลอด

00:58:15.858 --> 00:58:19.226
รู้สึกว่าสติไม่สามารถต่อเนื่องได้

00:58:19.226 --> 00:58:24.815
ดูการเคลื่อนไหวที่ทำอยู่ถูกต้องไหมคะ

00:58:24.815 --> 00:58:28.041
จงใจหายใจรู้ไหม

00:58:28.041 --> 00:58:29.409
รู้ทันนะ

00:58:29.409 --> 00:58:33.129
เราดูกายอย่างที่มันเป็น ไม่ต้องจงใจ

00:58:33.129 --> 00:58:35.286
ที่ฝึกอยู่ดีนะ

00:58:35.286 --> 00:58:40.800
ไปทำได้แล้ว ทำต่อไป ทำถูกแล้ว

00:58:40.800 --> 00:58:46.979
อ้าวคนสุดท้าย พักเสียหน่อยดีไหม

00:58:46.979 --> 00:58:51.574
อ้าวๆ ส่งเลยก็แล้วกัน

00:58:51.574 --> 00:58:55.114
เบอร์ 8: ภาวนาในรูปแบบ

00:58:55.114 --> 00:58:57.106
สวดมนต์ครึ่งชั่วโมง

00:58:57.106 --> 00:58:59.244
นั่งสมาธิครึ่งชั่วโมง

00:58:59.244 --> 00:59:01.028
ดูร่างกายหายใจ

00:59:01.028 --> 00:59:04.117
จิตเกิดความสว่าง มีจิตรู้

00:59:04.117 --> 00:59:07.341
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายเคลื่อนไหว

00:59:07.341 --> 00:59:10.980
จิตโกรธก็รู้ จิตโมโหรู้ หลงรู้

00:59:10.980 --> 00:59:15.132
มีความอยากก็รู้ บางครั้งก็ลืมตัว

00:59:15.132 --> 00:59:18.440
จิตเข้าถึงฐานและ
แยกธาตุแยกขันธ์ได้หรือยังคะ

00:59:18.440 --> 00:59:23.152
ได้ แต่เบอร์ 8

00:59:23.152 --> 00:59:27.872
ยังชินที่จะบังคับจิตให้นิ่งอยู่

00:59:27.872 --> 00:59:30.316
ไม่ต้องน้อมให้มันนิ่ง

00:59:30.316 --> 00:59:32.377
ทำสมาธิก็ทำไป

00:59:32.377 --> 00:59:35.246
เวลามันจะนิ่งมันก็นิ่งของมันเอง

00:59:35.246 --> 00:59:37.052
อย่าพยายามทำมันให้นิ่ง

00:59:37.052 --> 00:59:39.534
ใจมันจะทื่อๆ ไป

00:59:39.534 --> 00:59:43.185
มันจะแน่นๆ รู้สึกไหมมันจะแน่นๆ

00:59:43.185 --> 00:59:45.803
ที่แน่นๆ เพราะเราจงใจ

00:59:45.803 --> 00:59:48.696
ฉะนั้นเรานั่งสมาธิอะไรก็ทำไปเถอะ

00:59:48.696 --> 00:59:51.613
สงบก็ช่างไม่สงบก็ช่าง ทำไปเถอะ

00:59:51.613 --> 00:59:56.136
แล้วมันสงบเอง อันนั้นถึงจะดี

00:59:56.136 --> 01:00:00.283
นี่เริ่มบังคับแล้วรู้สึกไหม ตรงจุดนี้

01:00:00.283 --> 01:00:02.160
ให้รู้ทันตรงนี้

01:00:02.160 --> 01:00:04.799
ตัวนี้ที่ทำให้เสียเวลา

01:00:04.799 --> 01:00:11.072
กลายเป็นว่าเราน้อมจิต
บังคับจิตให้มันไปนิ่งๆ อยู่เฉยๆ

01:00:11.072 --> 01:00:13.013
ทำสมาธิไป

01:00:13.013 --> 01:00:21.883
แล้วจิตเป็นอย่างไร แอบไปทำอะไร เรารู้ทัน

01:00:21.883 --> 01:00:26.329
ตรงนี้สติอ่อนลงไปแล้ว โมหะแทรก

01:00:26.329 --> 01:00:28.247
ให้รู้ทัน

01:00:28.247 --> 01:00:34.385
เออ รู้สึกตัวให้แรงขึ้นนิดหนึ่ง

01:00:34.385 --> 01:00:36.289
รู้ไประดับนี้

01:00:36.289 --> 01:00:39.134
แล้วคอยดูไปเรื่อยๆ

01:00:39.134 --> 01:00:43.594
เกิดความเปลี่ยนแปลง
อะไรขึ้นที่จิตก็คอยรู้ทันไป

01:00:43.594 --> 01:00:47.938
แล้วออกจากสมาธิให้พิจารณาร่างกายไปเลย

01:00:47.938 --> 01:00:50.510
ผมขนเล็บฟันหนังเนื้อเอ็นกระดูก

01:00:50.510 --> 01:00:52.866
เป็นปฏิกูล เป็นอสุภ

01:00:52.866 --> 01:00:55.483
ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

01:00:55.483 --> 01:01:00.637
ออกจากสมาธิมาพิจารณาตัวนี้เลย

01:01:00.637 --> 01:01:06.964
วันนี้เอาเท่านี้ก็แล้วกัน 10 โมงพอดี

01:01:06.964 --> 01:01:12.117
ของท่านอาจารย์ติดสมาธิ

01:01:12.117 --> 01:01:15.890
ไปน้อมจิตให้มันนิ่งๆ เฉยๆ

01:01:15.890 --> 01:01:18.620
คลายออกให้มันทำงาน

01:01:18.620 --> 01:01:20.193
รู้สึกร่างกายไป

01:01:20.193 --> 01:01:22.366
อาศัยร่างกายเป็นวิหารธรรม

01:01:22.366 --> 01:01:24.100
ขยับเขยื้อนไป

01:01:24.100 --> 01:01:26.064
กวาดวัดทำอะไรต่ออะไรไป

01:01:26.064 --> 01:01:29.620
เห็นร่างกายมันทำงานใจเราเป็นคนดู

01:01:29.620 --> 01:01:31.295
ดูอย่างนี้เรื่อยๆ

01:01:31.295 --> 01:01:34.965
ไม่อย่างนั้นมันจะไม่พัฒนา จะเฉยๆ

01:01:34.965 --> 01:01:36.502
กี่ปีมันก็อยู่อย่างนั้นล่ะ

01:01:36.502 --> 01:01:41.657
เพราะมันติดสมาธิเฉยๆ