0:00:04.650,0:00:10.354
เจริญพร

0:00:10.354,0:00:15.374
เช้าๆ วันอาทิตย์มาฟังธรรมก็ดี

0:00:15.374,0:00:28.570
ได้มีแรงเอาไว้สู้กิเลสอีกหลายวัน

0:00:28.570,0:00:35.132
ธรรมะเป็นของร่มเย็น โลกมันเร่าร้อน

0:00:35.132,0:00:39.043
เราฝึกปฏิบัติกันไป

0:00:39.043,0:00:42.742
จิตใจเราร่มเย็นเป็นสุข

0:00:42.742,0:00:45.173
โลกข้างนอกเราแก้มันไม่ได้

0:00:45.173,0:00:50.451
มันวุ่นวายอย่างนี้ ธรรมดาของโลก

0:00:50.451,0:00:56.031
เรามาฝึกจิตใจของเราเอง ให้อยู่กับโลกได้

0:00:56.031,0:01:02.853
โดยที่เราไม่ร้อนตามมันไปด้วย

0:01:02.853,0:01:07.153
ธรรมะเป็นของร่มเย็น

0:01:07.153,0:01:13.899
เสียดายชาวพุทธเราส่วนใหญ่ไม่ได้สนใจธรรมะ

0:01:13.899,0:01:16.393
เป็นพุทธแต่ชื่อ

0:01:16.393,0:01:23.386
ไม่เคยลิ้มรสเลยว่า[br]รสของธรรมะนั้นวิเศษแค่ไหน

0:01:23.386,0:01:27.265
เราไปตามวัดตามอะไรอย่างนี้ เห็น

0:01:27.265,0:01:35.104
พากันไหว้พวกเทวรูปพวก[br]สิ่งศักดิ์สิทธิ์นอกพระพุทธศาสนา

0:01:35.104,0:01:37.185
ไหว้ต้นตะเคียนไหว้อะไรอย่างนี้

0:01:37.185,0:01:42.673
ตามวัด เยอะแยะ

0:01:42.673,0:01:46.127
วัดที่สอนกรรมฐานจริงๆ คนก็ไม่ค่อยเข้า

0:01:46.127,0:01:50.497
คนก็ชอบเข้าวัดแบบนั้น มันพอดีกัน

0:01:50.497,0:01:54.709
พอดีกับสภาพจิตใจ

0:01:54.709,0:01:58.152
คนที่จะสนใจธรรมะก็ต้องมีบุญมีบารมี

0:01:58.152,0:02:00.981
สะสมมามากพอ

0:02:00.981,0:02:03.825
คนส่วนใหญ่อินทรีย์ก็ยังอ่อน

0:02:03.825,0:02:08.510
เขาก็ต้องการที่พึ่งแบบโลกๆ ไป

0:02:08.510,0:02:12.808
ทำแล้วเฮง ทำแล้วรวย

0:02:12.808,0:02:15.877
ทำแล้วได้ผลประโยชน์

0:02:15.877,0:02:19.071
มุ่งไปที่ตรงนั้น

0:02:19.071,0:02:24.633
ถามว่ามันมีประโยชน์ไหม มันก็มีนะ

0:02:24.633,0:02:29.814
แต่ประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่สูงสุด

0:02:29.814,0:02:31.791
ที่พระพุทธศาสนาจะให้ได้

0:02:31.791,0:02:38.146
คนกลับไม่ค่อยเข้าใจไม่ค่อยสนใจ

0:02:38.146,0:02:43.971
ฉะนั้นเราต้องลงมือศึกษาปฏิบัติให้จริงจัง

0:02:43.971,0:02:46.921
อย่าทำเป็นเล่น

0:02:46.921,0:02:50.469
เวลาของแต่ละคนมีไม่มาก

0:02:50.469,0:02:54.357
เวลาของเราหมดไปทุกวันๆ

0:02:54.357,0:02:59.403
ครูบาอาจารย์ก็ร่อยหรอลงทุกทีแล้ว

0:02:59.403,0:03:02.566
เมื่อ 40 กว่าปี 50 ปีก่อน

0:03:02.566,0:03:06.962
สมัยหลวงพ่อออกศึกษาธรรมะ

0:03:06.962,0:03:13.170
ครูบาอาจารย์ที่ดีๆ ยังมีเยอะ

0:03:13.170,0:03:15.996
ยิ่งทางอีสาน

0:03:15.996,0:03:18.790
มีครูบาอาจารย์ดีๆ เต็มไปหมดเลย

0:03:18.790,0:03:22.668
ถนนสายเดียวนี่วิ่งไปสักพักหนึ่งก็เจอ

0:03:22.668,0:03:27.056
วัดนี้องค์นี้อยู่ วัดนี้องค์นี้อยู่

0:03:27.056,0:03:31.058
เดี๋ยวนี้พอผ่านไป วัดนี้องค์นี้เคยอยู่

0:03:31.058,0:03:34.360
ที่วัดนี้องค์นี้ก็เคยอยู่

0:03:34.360,0:03:36.446
มีแต่คำว่าเคยอยู่

0:03:36.446,0:03:40.803
ท่านไม่ได้อยู่ด้วยแล้ว

0:03:40.803,0:03:44.550
สมัยก่อนหลวงพ่อเลยชอบวันหยุด

0:03:44.550,0:03:47.908
จะออกไปทางอีสานหรือไม่ก็ขึ้นไปทางเหนือ

0:03:47.908,0:03:53.024
ไปหาครูบาอาจารย์ทางเชียงใหม่เชียงราย

0:03:53.024,0:03:57.073
ส่วนใหญ่จะไปทางอีสานครูบาอาจารย์เยอะ

0:03:57.073,0:04:00.231
ไปแล้วมันมีความสุข

0:04:00.231,0:04:01.654
ไปกินข้าววัด

0:04:01.654,0:04:07.538
ไปภาวนาอยู่ในวัด ไปนอนอยู่ในวัด

0:04:07.538,0:04:11.301
อาหารที่กินก็อาหารชาวบ้านธรรมดา

0:04:11.301,0:04:15.644
น้ำพริกกับผักอะไรอย่างนี้

0:04:15.644,0:04:18.805
กินอาหารอย่างนั้นจริงๆ เราไม่ค่อยคุ้นเคย

0:04:18.805,0:04:21.027
เราคนเมือง

0:04:21.027,0:04:23.899
แต่เราไปอยู่อย่างนั้นเรารู้สึก

0:04:23.899,0:04:30.133
มันไม่มีภาระทางใจ ใจมันสบาย

0:04:30.133,0:04:33.807
นอนมีกุฏิก็นอน

0:04:33.807,0:04:39.350
ไม่มีก็ไปผูกกลดอยู่ใต้ต้นไม้

0:04:39.350,0:04:42.486
ผ่านเวลากลางคืน

0:04:42.486,0:04:47.295
ออกมาเดินจงกรมใต้แสงเดือนแสงดาว

0:04:47.295,0:04:51.602
สงบวิเวก มีป่ามีเขา

0:04:51.602,0:04:57.043
กลางคืนก็มีสัตว์ร้อง มีนกมีแมลงร้อง

0:04:57.043,0:04:59.686
มันไม่ยั่วกิเลสเรา

0:04:59.686,0:05:03.788
เราก็ภาวนาร่มเย็นเป็นสุข

0:05:03.788,0:05:05.861
นี่ฝึกตัวเองมาทุกวัน

0:05:05.861,0:05:09.515
อยู่ง่าย กินง่าย นอนง่าย

0:05:09.515,0:05:13.651
แล้วเวลาส่วนใหญ่เอาไว้เจริญสติ

0:05:13.651,0:05:16.523
ถึงเวลาก็นั่งสมาธิเดินจงกรม

0:05:16.523,0:05:19.808
ไหว้พระสวดมนต์

0:05:19.808,0:05:26.408
เวลาที่เหลือเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:05:26.408,0:05:28.331
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:05:28.331,0:05:32.229
เป็นเรื่องสำคัญมากเลย

0:05:32.229,0:05:37.483
หลวงปู่มั่นท่านเคยสอน หลวงพ่อไม่ทันท่าน

0:05:37.483,0:05:40.691
แต่ว่าครูบาอาจารย์ที่เป็นลูกศิษย์ท่าน

0:05:40.691,0:05:44.094
เคยเล่าให้ฟัง

0:05:44.094,0:05:50.336
อย่างท่านสอนบอกว่าทำสมาธิมากเนิ่นช้า

0:05:50.336,0:05:53.545
คิดพิจารณามากฟุ้งซ่าน

0:05:53.545,0:05:56.421
หัวใจสำคัญของการปฏิบัติ

0:05:56.421,0:06:00.398
คือการเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:06:00.398,0:06:04.221
หัวใจอยู่ตรงนี้

0:06:04.221,0:06:07.335
เก่งเฉพาะตอนนั่งสมาธิตอนเดินจงกรม

0:06:07.335,0:06:09.586
ไม่ได้กินหรอก

0:06:09.586,0:06:13.024
วันหนึ่งจะนั่งเท่าไรจะเดินเท่าไร

0:06:13.024,0:06:16.060
เวลาส่วนใหญ่ถ้าภาวนาไม่เป็น

0:06:16.060,0:06:21.773
โอกาสจะได้มรรคผลนิพพานยากเหลือเกิน

0:06:21.773,0:06:26.935
หลวงพ่อภาวนาเจริญสติเป็นหลักเลย

0:06:26.935,0:06:29.577
บางช่วงยังพลาดพลั้ง

0:06:29.577,0:06:32.059
ไม่ยอมทำสมาธิ รู้สึกเสียเวลา

0:06:32.059,0:06:35.018
ขี้เกียจทำสมาธิ

0:06:35.018,0:06:38.611
พอหลายๆ วันเข้ากำลังสมาธิไม่พอ

0:06:38.611,0:06:41.119
เดินปัญญาไม่ได้จริง

0:06:41.119,0:06:44.437
เพราะฉะนั้นสมาธิก็ต้องทำ

0:06:44.437,0:06:50.349
เวลาส่วนใหญ่ของหลวงพ่อ[br]ใช้การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:06:50.349,0:06:53.661
เพราะหลวงปู่ดูลย์ท่านสอนหลวงพ่อมา

0:06:53.661,0:06:56.338
ให้อ่านจิตตนเอง

0:06:56.338,0:06:58.705
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:06:58.705,0:07:01.388
กับการอ่านจิตตนเอง

0:07:01.388,0:07:05.367
มันมารวมเข้าด้วยกันได้

0:07:05.367,0:07:11.004
เราสามารถปฏิบัติในชีวิตธรรมดานี่ล่ะ

0:07:11.004,0:07:13.514
เมื่อตาเห็นรูป

0:07:13.514,0:07:17.179
เกิดความรู้สึกแปลกปลอมขึ้นในใจเรา

0:07:17.179,0:07:19.911
ทีแรกใจเราเฉยๆ

0:07:19.911,0:07:23.571
พอตาเราเห็นดอกไม้สวยงาม

0:07:23.571,0:07:25.613
ใจเราเกิดความชอบขึ้นมา

0:07:25.613,0:07:27.978
ใจเรามีความเปลี่ยนแปลงแล้ว

0:07:27.978,0:07:29.552
เรามีสติรู้ทัน

0:07:29.552,0:07:33.516
ความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในใจเรา

0:07:33.516,0:07:36.282
เวลาหูเราได้ยินเสียง

0:07:36.282,0:07:38.468
เกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้นในใจเรา

0:07:38.468,0:07:43.391
อย่างมีเสียงคนมาด่าเรา

0:07:43.391,0:07:49.037
จิตใจเราเกิดโทสะขึ้นมา เรามีสติรู้ทัน

0:07:49.037,0:07:52.041
จมูกได้กลิ่น

0:07:52.041,0:07:54.753
ได้กลิ่นหอมใจเราชอบ

0:07:54.753,0:07:58.079
หรือบางทีได้กลิ่นหอมแล้วใจเราเกิดสงสัย

0:07:58.079,0:08:02.225
นี่กลิ่นอะไร กลิ่นดอกไม้อะไร

0:08:02.225,0:08:06.162
พอความสงสัยเกิดขึ้น[br]หลวงพ่อไม่ได้ไปดูดอกไม้

0:08:06.162,0:08:10.971
หลวงพ่อดูลงไปที่จิตใจตัวเอง จิตสงสัย

0:08:10.971,0:08:16.043
เราก็เห็นความสงสัย[br]เกิดขึ้นตั้งอยู่แล้วก็ดับไป

0:08:16.043,0:08:19.615
บางทีได้กลิ่นอย่างนี้เหม็น

0:08:19.615,0:08:22.562
ใจรำคาญ ใจไม่ชอบ

0:08:22.562,0:08:26.004
รู้ลงไปที่ใจที่ไม่ชอบ

0:08:26.004,0:08:29.271
การปฏิบัติในชีวิตประจำวัน

0:08:29.271,0:08:33.785
หลักการง่ายๆ มีตาก็ดู มีหูก็ฟัง

0:08:33.785,0:08:36.239
มีจมูกก็ดมกลิ่น มีลิ้นก็รู้รส

0:08:36.239,0:08:38.510
มีกายก็กระทบสัมผัส

0:08:38.510,0:08:41.095
มีใจก็คิดนึกไปตามธรรมชาติธรรมดา

0:08:41.095,0:08:44.152
ไม่ห้าม

0:08:44.152,0:08:47.936
ใจเราจะคิดดีคิดร้ายอะไร ห้ามได้ที่ไหน

0:08:47.936,0:08:50.168
จิตมันเป็นอนัตตา

0:08:50.168,0:08:52.126
บางทีเราอยากคิดแต่เรื่องดีๆ

0:08:52.126,0:08:54.423
อ้าว มันกลายไปคิดเรื่องชั่วๆ

0:08:54.423,0:08:58.008
คิดเรื่องกิเลสตัณหาอะไร

0:08:58.008,0:09:01.902
ทีนี้พอใจมันคิดไปในทางไม่ดี

0:09:01.902,0:09:03.205
อกุศลเกิด

0:09:03.205,0:09:05.579
จิตเรามีน้ำหนักขึ้นมา

0:09:05.579,0:09:09.163
จิตเราเศร้าหมองอึดอัดขัดข้อง

0:09:09.163,0:09:11.387
เรามีสติรู้ทันจิต

0:09:11.387,0:09:14.137
โอ้ ตอนนี้จิตเราเศร้าหมองแล้ว

0:09:14.137,0:09:16.093
หรือเวลาที่จิตเราเป็นกุศล

0:09:16.093,0:09:18.286
เรามีสติรู้ลงไป

0:09:18.286,0:09:19.884
อย่างเวลาเห็นครูบาอาจารย์

0:09:19.884,0:09:23.344
บางทีจิตเรามีปีติ

0:09:23.344,0:09:27.428
ดีใจได้เห็นครูบาอาจารย์มีปีติ

0:09:27.428,0:09:29.555
เราแทนที่จะไปดูแค่ครูบาอาจารย์

0:09:29.555,0:09:33.904
เราก็เห็นจิตใจมีปีติขึ้นมา

0:09:33.904,0:09:38.405
จิตใจฟังธรรมไป จิตใจเรามีความสุข

0:09:38.405,0:09:41.299
ไม่ได้มัวแต่นั่งฟังเพลินๆ ไป

0:09:41.299,0:09:44.976
จิตใจเรามีความสุข รู้ว่ามีความสุข

0:09:44.976,0:09:49.712
นี่การปฏิบัติจริงๆ สำคัญมากเลยนะตรงนี้

0:09:49.712,0:09:53.451
แล้วส่วนใหญ่ก็ละเลยกัน ไม่สนใจ

0:09:53.451,0:09:57.860
แล้วกำหนดอะไรต่ออะไรสอนอะไรกันแปลกๆ ไป

0:09:57.860,0:10:01.746
ละเลยการเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:10:01.746,0:10:05.405
ซึ่งหลวงปู่มั่นบอกหัวใจของการปฏิบัติเลย

0:10:05.405,0:10:08.708
การมีสติในชีวิตประจำวัน

0:10:08.708,0:10:11.747
ฉะนั้นถ้าเราอยากมีสติในชีวิตประจำวัน

0:10:11.747,0:10:13.770
เราต้องฝึกตัวเอง

0:10:13.770,0:10:16.863
หัดอ่านใจตัวเองให้ออก

0:10:16.863,0:10:20.355
ตาเราเห็นรูปเกิดความเปลี่ยนแปลงที่จิตใจ

0:10:20.355,0:10:22.533
อย่างเกิดสุข เกิดทุกข์

0:10:22.533,0:10:24.645
เกิดกุศล เกิดอกุศล

0:10:24.645,0:10:26.925
ให้เรามีสติรู้

0:10:26.925,0:10:29.291
อย่างเราเห็นผู้หญิงสวยๆ

0:10:29.291,0:10:33.444
จิตเรามีราคะขึ้นมา ให้มีสติรู้

0:10:33.444,0:10:36.717
ไม่ใช่จำเป็นว่าต้องทำเฉยๆ

0:10:36.717,0:10:40.416
เห็นผู้หญิงสวยๆ ก็กดจิตไว้

0:10:40.416,0:10:44.298
เพ่งๆๆ ลงไป ไม่ให้มีความรู้สึกขึ้นมา

0:10:44.298,0:10:47.968
นั่นไม่ใช่การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:10:47.968,0:10:49.972
แต่เป็นการเพ่ง

0:10:49.972,0:10:53.547
เพ่งอยู่ในชีวิตจริงๆ เลย เพ่งมากๆ

0:10:53.547,0:10:55.799
ใจก็จะแข็งทื่อๆ ไป

0:10:55.799,0:10:58.332
เหมือนอย่างพระองค์นี้

0:10:58.332,0:11:03.821
ใจก็ทื่อๆ ไป ไปเพ่งเอา

0:11:03.821,0:11:08.383
ฉะนั้นเราต้องฝึกหัดอ่านความรู้สึกตัวเอง

0:11:08.383,0:11:10.882
ตากระทบรูป

0:11:10.882,0:11:12.253
เกิดสุข เกิดทุกข์

0:11:12.253,0:11:16.120
เกิดกุศล เกิดอกุศล ให้มีสติรู้ทัน

0:11:16.120,0:11:18.212
หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น

0:11:18.212,0:11:21.467
ลิ้นกระทบรส กายกระทบสัมผัส

0:11:21.467,0:11:23.478
เกิดสุข เกิดทุกข์ เกิดกุศล อกุศล

0:11:23.478,0:11:24.959
ให้มีสติรู้ทัน

0:11:24.959,0:11:27.882
เกิดที่ไหน เกิดที่ใจเรา

0:11:27.882,0:11:30.126
ถ้าจิตเราคิด

0:11:30.126,0:11:33.070
เราเกิดสุข เกิดทุกข์ เกิดกุศลอกุศล

0:11:33.070,0:11:35.620
ให้มีสติรู้ทัน

0:11:35.620,0:11:37.527
มันยากไหมที่จะรู้

0:11:37.527,0:11:41.027
ไม่ยาก แต่ละเลยที่จะรู้

0:11:41.027,0:11:43.523
อย่างเราขับรถอยู่คนมาปาดหน้าเรา

0:11:43.523,0:11:46.700
ขับรถปาดหน้าเรา เราโกรธ

0:11:46.700,0:11:50.313
คนที่ไม่ได้ปฏิบัติจะไปมองรถที่ปาดเรา

0:11:50.313,0:11:52.617
เดี๋ยวจะไปเอาคืน

0:11:52.617,0:11:57.230
ส่วนเรานักปฏิบัติเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:11:57.230,0:12:00.149
คนเขาขับรถปาดหน้าเรา เราโกรธ

0:12:00.149,0:12:03.366
เราเห็นความโกรธเกิดขึ้นที่จิตใจเรา

0:12:03.366,0:12:06.631
นี่อย่างนี้ถึงจะเรียกว่าใช้ได้

0:12:06.631,0:12:12.028
ลำพังคนปาดหน้าเราแล้วเราก็ไปมองเขา

0:12:12.028,0:12:15.164
เรียกว่าหลง หลงไปดู

0:12:15.164,0:12:17.454
เกิดพยาบาทวิตก

0:12:17.454,0:12:21.601
คิดจะเอาคืน นี่พยาบาทวิตก

0:12:21.601,0:12:28.111
ฉะนั้นการภาวนาจะว่ายาก มันไม่ยากเลย

0:12:28.111,0:12:31.705
เราไม่ได้บังคับตัวเอง กดข่มตัวเอง

0:12:31.705,0:12:34.250
จิตใจเราเป็นอย่างไร เราก็คอยรู้ไป

0:12:34.250,0:12:38.732
อย่างที่มันเป็น ไม่เห็นจะยากตรงไหนเลย

0:12:38.732,0:12:41.357
แต่จะว่าง่ายมันก็ไม่ง่าย

0:12:41.357,0:12:45.413
เพราะเราไม่เคยชินที่จะรู้ใจตัวเอง

0:12:45.413,0:12:47.858
มันยากเพราะเราไม่เคยชินที่จะรู้

0:12:47.858,0:12:50.031
เท่านั้นล่ะ

0:12:50.031,0:12:52.925
ถ้าหัดฝึกจนเคยชินที่จะรู้

0:12:52.925,0:12:54.815
การจะอ่านใจตัวเอง

0:12:54.815,0:12:58.128
ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปเลย

0:12:58.128,0:13:01.461
หลวงพ่อไม่ได้ฝึกอะไรมากมาย

0:13:01.461,0:13:05.732
ตอนเด็กๆ ก็ทำสมาธิก็ได้แต่ความสงบ

0:13:05.732,0:13:08.127
ก็ออกรู้โน้นรู้นี้ไปเรื่อยๆ

0:13:08.127,0:13:11.871
หาสาระแก่นสารอะไรไม่ได้

0:13:11.871,0:13:15.398
มาเจอหลวงปู่ดูลย์ท่านบอกให้อ่านจิตตัวเอง

0:13:15.398,0:13:17.614
หลวงพ่อก็ตามรู้ตามเห็นจิตใจ

0:13:17.614,0:13:20.031
นี่วิธีอ่านจิตตัวเอง

0:13:20.031,0:13:22.598
ทำอย่างที่หลวงพ่อบอก

0:13:22.598,0:13:25.512
ไม่ใช่ไปนั่งจ้องอยู่ที่จิต

0:13:25.512,0:13:27.957
นั่งเฝ้าจิตดูว่าเมื่อไร

0:13:27.957,0:13:30.039
จะมีอะไรเกิดขึ้นในจิตใจเรา

0:13:30.039,0:13:32.170
นั่งเฝ้าอยู่อย่างนี้

0:13:32.170,0:13:35.616
อันนั้นไม่ใช่ ใช้ไม่ได้เลย

0:13:35.616,0:13:38.988
เมื่อไรเราจงใจไปนั่งเฝ้าเอา

0:13:38.988,0:13:41.581
จิตจะนิ่งๆ ทื่อๆ แข็งๆ ไป

0:13:41.581,0:13:43.781
ไม่มีอะไรให้ดูหรอก

0:13:43.781,0:13:45.999
ฉะนั้นอย่าไปดักดู

0:13:45.999,0:13:48.349
ให้ตาหูจมูกลิ้นกายใจกระทบอารมณ์

0:13:48.349,0:13:50.659
แล้วก็เกิดความรู้สึกขึ้นมาก่อน

0:13:50.659,0:13:54.047
แล้วค่อยรู้ว่าตอนนี้รู้สึกอย่างไร

0:13:54.047,0:13:56.950
อย่าไปดักดูไว้ก่อน

0:13:56.950,0:13:59.787
ถ้าไปดักดูไปรอดู

0:13:59.787,0:14:02.412
มันจะนิ่งๆ ไม่มีอะไรให้ดูหรอก

0:14:02.412,0:14:04.966
อันนั้นไม่ใช่การอ่านจิตตนเองแล้ว

0:14:04.966,0:14:11.278
แต่เป็นการบังคับจิตตนเองให้มันนิ่งๆ ไป

0:14:11.278,0:14:13.665
ต้องฝึกนะต้องฝึก

0:14:13.665,0:14:15.735
ถ้าอ่านจิตตัวเองจนชำนาญ

0:14:15.735,0:14:19.895
เราจะรู้เลยการปฏิบัติ[br]ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปแล้ว

0:14:19.895,0:14:21.965
เพราะเราได้สิ่งที่สำคัญที่สุด

0:14:21.965,0:14:24.101
สำหรับการปฏิบัติแล้ว

0:14:24.101,0:14:28.062
คือเรารู้จักจิตตัวเอง

0:14:28.062,0:14:32.016
การปฏิบัติธรรมจริงๆ [br]ก็คือการฝึกจิตนั่นล่ะ

0:14:32.016,0:14:33.776
ไม่ได้ฝึกกาย

0:14:33.776,0:14:35.196
อย่างจะเดินจงกรม

0:14:35.196,0:14:39.853
บางคนฝึกกายต้องเดินท่านั้นต้องเดินท่านี้

0:14:39.853,0:14:42.346
แล้วจริงๆ แล้วมันไม่ใช่หรอก

0:14:42.346,0:14:44.548
เราไม่ได้ฝึกโยธวาทิต

0:14:44.548,0:14:46.751
จะเดินอย่างนั้นอย่างนี้ให้สวยงาม

0:14:46.751,0:14:48.327
ไม่จำเป็นหรอก

0:14:48.327,0:14:51.091
เคยเดินท่าไหนก็เดินท่านั้นล่ะ

0:14:51.091,0:14:55.967
แต่ว่าจุดสำคัญหัวใจจริงๆ [br]คือจิตของเรานั่นเอง

0:14:55.967,0:14:59.372
พ่อแม่ครูอาจารย์หลวงปู่มั่นท่านก็สอน

0:14:59.372,0:15:01.723
ได้จิตก็ได้ธรรมะ

0:15:01.723,0:15:04.446
ไม่ได้จิตไม่ได้ธรรมะหรอก

0:15:04.446,0:15:06.969
ทำไมถึงเป็นอย่างนั้น

0:15:06.969,0:15:09.565
ธรรมะเกิดที่จิต

0:15:09.565,0:15:12.147
ธรรมะมีอะไรบ้าง

0:15:12.147,0:15:15.474
อกุศลธรรม รู้จักเคยได้ยินไหม

0:15:15.474,0:15:16.587
เกิดที่ไหน

0:15:16.587,0:15:19.144
เกิดที่มือที่เท้าที่ท้องหรือเปล่า

0:15:19.144,0:15:22.966
ไม่ได้เกิด อกุศลธรรมเกิดที่จิต

0:15:22.966,0:15:25.757
กุศลธรรมล่ะเกิดที่ไหน

0:15:25.757,0:15:28.575
ไม่ได้เกิดที่มือที่เท้าที่ท้อง

0:15:28.575,0:15:32.713
ไม่ได้เกิดที่ลมหายใจ เกิดที่จิต

0:15:32.713,0:15:36.965
มรรคผลล่ะ มรรคผลก็เกิดที่จิต

0:15:36.965,0:15:38.955
มรรคผลไม่ได้ไปเกิด

0:15:38.955,0:15:42.548
ที่ต้นไม้ที่ภูเขาที่แม่น้ำ

0:15:42.548,0:15:44.722
หรือที่ร่างกาย

0:15:44.722,0:15:47.669
มรรคผลก็เกิดขึ้นที่จิต

0:15:47.669,0:15:51.836
ถ้าเราเฝ้ารู้เฝ้าดูไป รักษาจิต

0:15:51.836,0:15:56.089
มีสติรักษาจิต ดูจิตไป ดูแลจิตไป

0:15:56.089,0:15:58.099
จิตเป็นอย่างไรก็ช่างมันเถอะ

0:15:58.099,0:16:01.172
แต่รู้อย่างที่มันเป็นให้ได้เท่านั้นล่ะ

0:16:01.172,0:16:03.110
แล้วเราจะพบว่า

0:16:03.110,0:16:08.412
ความรู้สึกของเราเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาเลย

0:16:08.412,0:16:11.488
เวลาตาเราเห็นรูปความรู้สึกก็เปลี่ยน

0:16:11.488,0:16:13.997
หูได้ยินเสียง จมูกได้กลิ่น ลิ้นกระทบรส

0:16:13.997,0:16:18.583
กายกระทบสัมผัส ใจกระทบความคิด

0:16:18.583,0:16:21.662
ความรู้สึกก็เปลี่ยนในจิตใจนี้

0:16:21.662,0:16:27.175
สังเกตไปเรื่อยๆ ไม่ใช่ว่าต้องดี

0:16:27.175,0:16:31.042
ชั่วหรือดี

0:16:31.042,0:16:34.976
ครูบาอาจารย์องค์หนึ่งท่านเคยพูด

0:16:34.976,0:16:38.227
ชั่วหรือดีก็อัปรีย์พอกัน

0:16:38.227,0:16:40.658
อัปรีย์ไม่ใช่คำหยาบคาย

0:16:40.658,0:16:44.197
อัปรีย์ตัวนี้เป็นภาษาบาลี “อัปปิยะ”

0:16:44.197,0:16:46.060
คือไม่น่ารัก ไม่น่าหวงแหน

0:16:46.060,0:16:48.218
เหมือนๆ กันล่ะ

0:16:48.218,0:16:51.076
ความชั่วเกิดขึ้นก็อย่าไปรักมัน

0:16:51.076,0:16:54.244
ความดีเกิดขึ้นก็อย่าไปหลงมัน

0:16:54.244,0:16:55.797
นี่ท่านสอนถึงขนาดนี้นะ

0:16:55.797,0:17:00.244
แต่ว่าอันนี้เป็นคำสอนในขั้นการเจริญปัญญา

0:17:00.244,0:17:04.714
ในขั้นจริยธรรมชั่วกับดีไม่เท่ากัน

0:17:04.714,0:17:07.311
ชั่วนะอัปรีย์จริง ดีไม่อัปรีย์

0:17:07.311,0:17:11.458
ดีๆ ดีก็ปิยะ น่ารัก

0:17:11.458,0:17:15.860
แต่ในขั้นเจริญปัญญาเราไม่ได้ภาวนาเอาดี

0:17:15.860,0:17:18.047
เพราะดีก็ไม่เที่ยง

0:17:18.047,0:17:21.749
เราไม่ได้ภาวนาเอาความสุข [br]เพราะความสุขก็ไม่เที่ยง

0:17:21.749,0:17:25.855
เราไม่ได้ภาวนาเอาความสงบ [br]เพราะความสงบไม่เที่ยง

0:17:25.855,0:17:29.117
เราภาวนาให้เห็นความจริงว่า

0:17:29.117,0:17:32.164
จิตใจของเรานี่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

0:17:32.164,0:17:36.399
เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ [br]เดี๋ยวเป็นกุศล เดี๋ยวเป็นอกุศล

0:17:36.399,0:17:40.935
ตกอยู่ใต้คำว่าไตรลักษณ์ตลอดเวลา

0:17:40.935,0:17:43.521
เวลาเราดูจิตดูใจนี่

0:17:43.521,0:17:49.600
สามัญลักษณะคือลักษณะร่วมของ[br]สิ่งที่เป็นความปรุงแต่งทั้งหลายทั้งปวง

0:17:49.600,0:17:51.413
หรือเรียกว่าไตรลักษณ์นี่

0:17:51.413,0:17:55.269
จริงๆ ชื่อจริงๆ ของมันคือสามัญลักษณะ

0:17:55.269,0:17:59.227
ลักษณะร่วมของสิ่งที่เป็น[br]ความปรุงแต่งทั้งหลายทั้งปวง

0:17:59.227,0:18:01.907
ทั้งรูปธรรมทั้งนามธรรม

0:18:01.907,0:18:05.163
มี 3 อย่าง ไม่เที่ยง

0:18:05.163,0:18:07.862
ไม่เที่ยงก็คือของเคยมีแล้วมันไม่มี

0:18:07.862,0:18:11.755
ของไม่มีแล้วมันก็มี มันไม่เที่ยง

0:18:11.755,0:18:15.255
มันเป็นทุกข์ คือมันถูกบีบคั้น[br]ให้แตกสลายอยู่ตลอดเวลา

0:18:15.255,0:18:17.402
อย่างความสุขเกิดขึ้น

0:18:17.402,0:18:20.334
ความสุขก็ถูกบีบคั้นให้แตกสลาย

0:18:20.334,0:18:24.484
บางทีหลายคนเจอหลวงพ่อ คุยกับหลวงพ่อเลย

0:18:24.484,0:18:29.197
เกิดปีติ ปีติถ้าเรามีสติรู้ลงไป

0:18:29.197,0:18:32.586
เราก็เห็นปีติถูกบีบคั้นให้แตกสลาย

0:18:32.586,0:18:36.221
ค่อยๆ กร่อนๆๆ ลงไปแล้วก็หายไป

0:18:36.221,0:18:38.638
แล้วมันก็เป็นอนัตตา

0:18:38.638,0:18:41.713
จิตเราจะสุขหรือจะทุกข์ จะดีหรือจะชั่ว

0:18:41.713,0:18:44.063
เราสั่งไม่ได้ เลือกไม่ได้

0:18:44.063,0:18:45.754
นี่คือความจริง

0:18:45.754,0:18:47.153
สามัญลักษณะ

0:18:47.153,0:18:51.153
ลักษณะร่วมของสิ่งที่เป็นสังขารทั้งหลาย

0:18:51.153,0:18:53.967
ก็คือรูปธรรมนามธรรมทั้งหลาย

0:18:53.967,0:18:57.439
ล้วนแต่ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ทั้งหมด

0:18:57.439,0:19:01.971
มีสิ่งเดียวที่พ้นจาก[br]ไตรลักษณ์ไปคือพระนิพพาน

0:19:01.971,0:19:04.427
นิพพานไม่มีความเกิด

0:19:04.427,0:19:06.078
เมื่อนิพพานไม่มีความเกิด

0:19:06.078,0:19:08.962
นิพพานก็ไม่มีความเก่า

0:19:08.962,0:19:12.537
ไม่มีความตาย ไม่มีความดับ

0:19:12.537,0:19:15.583
ของนอกนั้นจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรม

0:19:15.583,0:19:20.773
จะเป็นกุศลหรืออกุศล เกิดแล้วดับทั้งสิ้น

0:19:20.773,0:19:23.423
เรามีสติตามอ่านความเป็นจริง

0:19:23.423,0:19:27.137
ในจิตในใจของเราเรื่อยๆ ไป

0:19:27.137,0:19:29.468
แล้ววันหนึ่งเราก็จะเข้าใจ

0:19:29.468,0:19:33.983
ทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่าน[br]เข้ามาสู่ความรับรู้ของเรา

0:19:33.983,0:19:37.361
อยู่ชั่วคราวแล้วก็ดับสลายไป

0:19:37.361,0:19:39.791
นี่ดูไปเรื่อยๆ

0:19:39.791,0:19:42.576
หลวงพ่อใช้เวลาตรงนี้

0:19:42.576,0:19:45.813
หลวงปู่ดูลย์บอกให้อ่านจิตตนเอง

0:19:45.813,0:19:49.459
หลวงพ่อใช้เวลา 7 เดือนในการอ่านจิตตนเอง

0:19:49.459,0:19:53.198
แต่ 7 เดือนนี้อ่านผิดไป 3 เดือน

0:19:53.198,0:19:57.138
อ่านผิดอย่างไร ก็พยายามบังคับจิตให้นิ่ง

0:19:57.138,0:19:59.508
ไม่ให้จิตคิดนึกปรุงแต่ง

0:19:59.508,0:20:03.095
ทำได้ไหม ก็ทำได้ ทำสมาธิไป

0:20:03.095,0:20:07.305
จิตก็ว่างๆ นิ่งๆ สบาย

0:20:07.305,0:20:10.716
แล้วไปหาหลวงปู่บอกผมดูจิตได้แล้ว

0:20:10.716,0:20:12.532
หลวงปู่ถามจิตเป็นอย่างไร

0:20:12.532,0:20:14.887
บอก โอ้ย จิตมันวิจิตรพิสดาร

0:20:14.887,0:20:16.969
มันปรุงแต่งได้สารพัดเลย

0:20:16.969,0:20:20.032
แต่ผมสามารถทำให้มันสงบไม่ปรุงแต่ง

0:20:20.032,0:20:22.090
ว่างๆ อยู่อย่างนั้น

0:20:22.090,0:20:24.058
หลวงปู่บอกว่าให้ไปอ่านจิต

0:20:24.058,0:20:26.621
ไม่ใช่ให้ไปปรุงแต่งจิต

0:20:26.621,0:20:31.129
ทำผิดแล้ว ไปทำใหม่ นี่ท่านสอนอย่างนี้

0:20:31.129,0:20:32.639
หลวงพ่อก็เลยมาทำใหม่

0:20:32.639,0:20:35.891
ก็คือมาอ่านจิตตนเองจริงๆ

0:20:35.891,0:20:38.864
อ่านอย่างไร [br]ก็อ่านอย่างที่เล่าให้ฟังนี่ล่ะ

0:20:38.864,0:20:41.680
ไม่ได้อ่านแบบพิสดารอะไรทั้งสิ้นเลย

0:20:41.680,0:20:45.883
อ่านซื่อๆ อ่านสบายๆ นี่ล่ะ

0:20:45.883,0:20:49.743
อย่างขณะนี้พวกเราฟังหลวงพ่อเทศน์

0:20:49.743,0:20:54.140
ลองนึกซิใจเราสุขหรือทุกข์ รู้ไหม

0:20:54.140,0:20:57.977
รู้ได้ไหมว่าตอนนี้ใจสุขหรือทุกข์

0:20:57.977,0:21:00.960
ไม่เห็นจะยากตรงไหนเลย

0:21:00.960,0:21:03.825
หรืออย่างร่างกายถ้าบางคนดูกาย

0:21:03.825,0:21:06.196
รู้ไหมร่างกายกำลังนั่งอยู่

0:21:06.196,0:21:09.165
ยากไหมที่จะรู้ร่างกายกำลังนั่งอยู่

0:21:09.165,0:21:12.904
ถ้ายากก็เพี้ยนแล้ว ไปหาจิตแพทย์ได้เลย

0:21:12.904,0:21:14.007
นี่ธรรมะจริงๆ

0:21:14.007,0:21:18.273
เปิดเผยเรียบง่ายตรงไปตรงมาที่สุดเลย

0:21:18.273,0:21:22.972
ร่างกายหายใจออกร่างกายหายใจเข้ารู้ได้ไหม

0:21:22.972,0:21:26.480
ต้องทำจิตให้นิ่งก่อนแล้วถึงจะรู้ไหม

0:21:26.480,0:21:29.708
ไม่ต้อง รู้เฉยๆ

0:21:29.708,0:21:32.595
การรู้จิตรู้ใจก็รู้แบบเดียวกัน

0:21:32.595,0:21:35.705
รู้เหมือนที่รู้ร่างกายมันยืนเดินนั่งนอน

0:21:35.705,0:21:38.815
ร่างกายหายใจออกหายใจเข้านี่ล่ะ

0:21:38.815,0:21:42.334
รู้เฉยๆ รู้อย่างที่มันเป็น

0:21:42.334,0:21:47.224
ตอนนี้ใจเราสุขหรือทุกข์รู้ได้ไหม

0:21:47.224,0:21:50.662
ตอนนี้ใจเรางงไหม บางคนงง

0:21:50.662,0:21:54.041
เอะ มันสุขหรือมันทุกข์

0:21:54.041,0:21:56.442
หลายคนนะ

0:21:56.442,0:22:00.351
บางคนบอกไม่งง แต่ว่าอ่านใจไม่ออก

0:22:00.351,0:22:04.301
ขณะที่บอกไม่งงเลย กำลังหลงอยู่

0:22:04.301,0:22:07.664
หลงไปที่อื่นแล้ว ไม่ได้อ่านใจตัวเองแล้ว

0:22:07.664,0:22:10.598
จิตใจเป็นของละเอียด

0:22:10.598,0:22:12.641
เป็นของที่ว่องไวที่สุดเลย

0:22:12.641,0:22:15.541
เราต้องพัฒนาสติของเราให้ไวขึ้นมา

0:22:15.541,0:22:17.631
เพื่อจะอ่านมันให้ทัน

0:22:17.631,0:22:22.132
ไม่ใช่ไปหน่วงความรู้สึกทางใจให้ช้าลง

0:22:22.132,0:22:25.335
เพื่อสติที่ช้าๆ จะได้อ่านทัน

0:22:25.335,0:22:28.063
อย่าไปดัดแปลงมัน เหมือนอย่างบางคน

0:22:28.063,0:22:33.344
เดินจงกรมเดินให้ช้าๆ สติจะได้ตามทัน

0:22:33.344,0:22:35.526
เดินช้าๆ

0:22:35.526,0:22:38.027
จิตหนีไปสร้างภพสร้างชาติสร้างทุกข์

0:22:38.027,0:22:39.628
ไม่รู้กี่ร้อยรอบแล้ว

0:22:39.628,0:22:43.883
กว่าจะเดินได้แถวตลอดแนวนี่

0:22:43.883,0:22:46.235
เพราะฉะนั้นกิเลสมันไม่ช้าด้วยหรอก

0:22:46.235,0:22:49.892
ถึงเราแกล้งเดินให้ช้ากิเลสมันไม่ช้าด้วย

0:22:49.892,0:22:51.364
จิตนี้ก็เหมือนกัน

0:22:51.364,0:22:55.575
ไม่ต้องไปแกล้งทำให้ช้าๆ เอ๋อๆ นิ่งๆ

0:22:55.575,0:22:58.270
เงียบๆ อะไรอย่างนี้

0:22:58.270,0:23:01.063
กิเลสมันไม่ช้าด้วย

0:23:01.063,0:23:05.029
เพราะฉะนั้นมันเป็นอย่างไร[br]รู้อย่างที่มันเป็นให้ได้

0:23:05.029,0:23:08.946
หลวงพ่อฝึกดูอ่านจิตตัวเองได้จริงๆ

0:23:08.946,0:23:11.093
4 เดือนเท่านั้น

0:23:11.093,0:23:13.943
หลวงพ่อก็เข้าใจจิตแล้ว

0:23:13.943,0:23:16.547
จิตมีธรรมชาติที่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

0:23:16.547,0:23:19.536
ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา

0:23:19.536,0:23:22.828
เห็นความเป็นไตรลักษณ์ของมันไป

0:23:22.828,0:23:25.122
คราวนี้ไปส่งการบ้านกับหลวงปู่

0:23:25.122,0:23:28.468
หลวงปู่บอกว่าอย่างนี้ช่วยตัวเองได้แล้ว

0:23:28.468,0:23:31.954
ไม่จำเป็นต้องเรียนที่ไหนแล้ว

0:23:31.954,0:23:35.507
เรียนที่จิตใจตัวเองนี่ไปได้เอาตัวรอดแล้ว

0:23:35.507,0:23:37.716
ท่านสอน

0:23:37.716,0:23:41.443
มีพระมาถามหลวงพ่อ

0:23:41.443,0:23:45.006
อันนี้อีกวัดหนึ่งอยู่กับ[br]ครูบาอาจารย์เหมือนกัน

0:23:45.006,0:23:46.711
พระอุปัฏฐากท่าน

0:23:46.711,0:23:51.580
ได้ยินหลวงพ่อส่งการบ้าน[br]กับหลวงปู่ครูบาอาจารย์

0:23:51.580,0:23:54.772
แล้วหลวงพ่อออกจากหลวงปู่มา

0:23:54.772,0:23:57.250
หลวงปู่ก็ชมหลวงพ่อใหญ่

0:23:57.250,0:23:59.098
พระอุปัฏฐากท่านก็ฟัง

0:23:59.098,0:24:01.127
ตอนเย็นไปเจอท่าน

0:24:01.127,0:24:02.790
ท่านก็มาถามหลวงพ่อว่า

0:24:02.790,0:24:07.930
โยมๆ เป็นฆราวาสแท้ๆ เลย โยมภาวนาอย่างไร

0:24:07.930,0:24:10.647
โยมทำปีหนึ่ง พระทำ 10 ปี 20 ปี

0:24:10.647,0:24:12.902
ยังไม่ได้อย่างนี้เลย

0:24:12.902,0:24:15.900
ท่านถามซื่อๆ เลย

0:24:15.900,0:24:20.628
บอกพระทำ 10 ปี 20 ปี [br]ยังไม่ได้อย่างที่โยมทำปีหนึ่ง

0:24:20.628,0:24:25.060
หลวงพ่อก็บอกท่านผมทำทั้งวัน

0:24:25.060,0:24:29.149
ท่านก็งง ทำทั้งวันแล้วไม่ทำมาหากินหรือ

0:24:29.149,0:24:32.076
ตอนนั้นรับราชการ

0:24:32.076,0:24:34.484
แล้วทำอย่างไรทำทั้งวัน

0:24:34.484,0:24:38.582
เจริญสติในชีวิตประจำวันนั่นล่ะ

0:24:38.582,0:24:42.154
เวลาเรามีหน้าที่การงานเราต้องทำงาน

0:24:42.154,0:24:43.988
สติจดจ่ออยู่กับงาน

0:24:43.988,0:24:47.664
สมาธิจดจ่ออยู่กับงาน ปัญญาคิดเรื่องงาน

0:24:47.664,0:24:49.942
อันนั้นไม่ใช่เวลาปฏิบัติ

0:24:49.942,0:24:52.445
แต่เป็นเวลาทำงาน

0:24:52.445,0:24:54.923
เวลานอกเหนือจากเวลาที่ทำงาน

0:24:54.923,0:24:58.067
กับเวลาทำงานที่ใช้ความคิด

0:24:58.067,0:25:01.885
แต่ถ้าทำงานที่ใช้ร่างกาย[br]ปฏิบัติได้ตลอดเลย

0:25:01.885,0:25:07.067
อย่างที่สุรินทร์เมื่อก่อน[br]เห็นมีสามล้อถีบเยอะเลย

0:25:07.067,0:25:10.347
คนถีบสามล้อเข้าใจธรรมะก็มี

0:25:10.347,0:25:12.567
เขาเก่ง

0:25:12.567,0:25:14.088
เขาถีบสามล้อไป

0:25:14.088,0:25:18.020
เขาก็อ่านจิตใจตัวเองไป

0:25:18.020,0:25:20.773
อ่านร่างกายตัวเองไปเรื่อยๆ

0:25:20.773,0:25:25.897
แม่ค้าขายผักอยู่ในตลาดก็ภาวนาดี

0:25:25.897,0:25:30.888
หน้าใสปิ๊งเลย สว่างสดใส รู้เนื้อรู้ตัว

0:25:30.888,0:25:33.721
จิตใจกิเลสเบาบาง

0:25:33.721,0:25:36.324
นี่เขาภาวนาได้อย่างไร

0:25:36.324,0:25:40.647
เขาไม่มีเวลามานั่งสมาธิทั้งวันหรอก

0:25:40.647,0:25:44.356
ไม่มีเวลามาเดินจงกรม นั่งขายผัก

0:25:44.356,0:25:46.966
เขาทำด้วยการเจริญสติ

0:25:46.966,0:25:51.271
มีสติรู้สึกกายมีสติรู้สึกใจตัวเองไป

0:25:51.271,0:25:57.680
นั่งขายผักคนมาซื้อ ดีใจรู้ว่าดีใจ

0:25:57.680,0:26:01.087
ขายตั้งนานแล้วไม่มีใครมาซื้อเลย[br]ผักชักจะเหี่ยวแล้ว

0:26:01.087,0:26:04.450
เมืองสุรินทร์หน้าร้อนๆ ร้อนจัดเลย

0:26:04.450,0:26:08.002
ผักนี้ชักจะเหี่ยวพอๆ กับคนขายแล้ว

0:26:08.002,0:26:12.051
คนขายแก่งั่ก แต่คนขายผ่องใส

0:26:12.051,0:26:16.699
ผักก็เหี่ยวไปแต่คนขายผักผ่องใส

0:26:16.699,0:26:21.022
เขาก็เห็นผักมันเหี่ยวก็เรื่องธรรมชาติ

0:26:21.022,0:26:24.135
ใจของเขากังวลว่าขาย[br]ไม่ออกเดี๋ยววันนี้ขาดทุน

0:26:24.135,0:26:26.616
เขาเห็นว่าใจกังวล

0:26:26.616,0:26:31.837
ใจของเขาก็ได้ทรัพย์สมบัติที่วิเศษไป

0:26:31.837,0:26:36.149
ได้อริยทรัพย์

0:26:36.149,0:26:38.328
ทรัพย์ทางโลกไม่ค่อยมี

0:26:38.328,0:26:43.227
อย่างคนสุรินทร์ยุคก่อน[br]สมัยหลายสิบปีก่อนจนมาก

0:26:43.227,0:26:46.787
จนแต่เขามีอริยทรัพย์กัน

0:26:46.787,0:26:50.733
เขามีทาน เขามีศีล เขามีสติ เขามีสมาธิ

0:26:50.733,0:26:53.687
เขาขยันศึกษาทางธรรม

0:26:53.687,0:26:57.495
สงสัยเขาไต่ถามครูบาอาจารย์

0:26:57.495,0:27:01.280
ชีวิตเขาวนเวียนอยู่อย่างนี้ เขาภาวนาดี

0:27:01.280,0:27:04.011
แต่รุ่นหลังนี่หมดแล้ว ไปดู

0:27:04.011,0:27:06.142
ก็กลายเป็นเหมือนคนกรุงเทพฯหมดแล้ว

0:27:06.142,0:27:08.506
พวกหลงโลกทั้งนั้นล่ะ

0:27:08.506,0:27:11.462
ไปไหนก็เจอแต่พวกหลงโลก

0:27:11.462,0:27:15.014
หลวงพ่อภาวนาก็ทำอย่างนี้ล่ะ

0:27:15.014,0:27:18.231
ตกเย็นตกค่ำก็นั่งสมาธินิดหน่อย

0:27:18.231,0:27:20.684
เดินจงกรมไม่ค่อยได้เดิน

0:27:20.684,0:27:23.906
เพราะที่บ้านเป็นบ้านโบราณบ้านไม้

0:27:23.906,0:27:26.466
เวลาเดินดังเอี๊ยดๆๆ

0:27:26.466,0:27:30.839
หนวกหูคนที่อยู่ในบ้านเดียวกัน เขารำคาญ

0:27:30.839,0:27:33.182
หลวงพ่อก็ใช้วิธีนั่งเอา

0:27:33.182,0:27:35.365
ฝึกตัวเอง

0:27:35.365,0:27:41.065
ที่จะฝึกอ่านใจตัวเอง[br]ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้

0:27:41.065,0:27:44.830
ก่อนจะนอนก็กินน้ำเยอะๆ

0:27:44.830,0:27:47.041
กินน้ำมากๆ เพื่ออะไร

0:27:47.041,0:27:49.602
ปวดฉี่จะได้ตื่น

0:27:49.602,0:27:54.238
พอตื่นมา มาฉี่เสร็จแล้วก็กินน้ำอีกละ

0:27:54.238,0:27:57.147
แล้วก็ไปนั่งสมาธิ

0:27:57.147,0:28:01.776
ถ้าจิตยังมืดมัวอยู่จะไม่นอน

0:28:01.776,0:28:05.852
ถ้านั่งแล้วจิตไม่ผ่องใสมัวๆ

0:28:05.852,0:28:08.950
ถูกโมหะครอบ จะไม่นอนต่อ

0:28:08.950,0:28:14.209
ฝึกตัวเองเข้มงวด

0:28:14.209,0:28:19.252
ฝึกไปๆ จนกระทั่งกิเลสมันก็ฉลาด

0:28:19.252,0:28:24.109
พอเราตื่นปุ๊บ สว่าง ใจเราสว่างผ่องใส

0:28:24.109,0:28:26.454
อ้าว นอนได้แล้ว

0:28:26.454,0:28:27.814
กิเลสมันเก่งนะ

0:28:27.814,0:28:31.119
แหม่มันหลอกเราได้สารพัด กว่าจะรู้ทันมัน

0:28:31.119,0:28:35.421
เออ สว่างก็ดีแล้วนี่ นั่งต่อเลย

0:28:35.421,0:28:38.555
นี่ฝึกตัวเองอย่างนี้ ฝึกไป

0:28:38.555,0:28:41.778
อยากได้ของดีก็ต้องอดทน

0:28:41.778,0:28:44.482
แต่ต้องอดทนให้ถูกทางถูกหลัก

0:28:44.482,0:28:47.462
อดทนไม่ถูกหลักก็เหนื่อยเปล่า

0:28:47.462,0:28:52.199
นักปฏิบัติที่ทำผิดมี 2 อัน

0:28:52.199,0:28:56.122
กามสุขัลลิกานุโยคกับอัตตกิลมถานุโยค

0:28:56.122,0:29:00.661
กามสุขัลลิกานุโยคก็หลง หลงตามกิเลสไป

0:29:00.661,0:29:04.033
อัตตกิลมถานุโยคก็คือทำตัวเองให้ลำบาก

0:29:04.033,0:29:07.088
บังคับกายบังคับใจตัวเอง

0:29:07.088,0:29:09.792
เหมือนอย่างพระองค์นี้ท่านสงสัย

0:29:09.792,0:29:11.902
ท่านจะมาถามหลวงพ่อ

0:29:11.902,0:29:14.344
อยากถามหลวงพ่อภาวนาตั้งนาน

0:29:14.344,0:29:16.271
ทำไมไม่เจริญ

0:29:16.271,0:29:19.140
ท่านติดเพ่งอยู่ ให้ใจนิ่งๆ

0:29:19.140,0:29:22.265
แต่ตอนนี้ใจท่าน[br]ไม่เหมือนอย่างเมื่อกี้แล้ว

0:29:22.265,0:29:25.577
ตอนนั่งฟังใหม่ๆ ใจท่านแน่นอึ้ด

0:29:25.577,0:29:27.081
แต่ตอนนี้ใจท่านคลายออกแล้ว

0:29:27.081,0:29:30.782
รู้เนื้อรู้ตัวขึ้นมา อย่างนี้ถึงจะภาวนาได้

0:29:30.782,0:29:34.076
ถ้านั่งเพ่งอยู่ กี่ปีมันก็อยู่แค่นั้นล่ะ

0:29:34.076,0:29:36.925
ไม่มีความเจริญหรอก

0:29:36.925,0:29:39.888
ฉะนั้นหัดอ่านใจตัวเองบ่อยๆ

0:29:39.888,0:29:46.544
แล้วเราจะได้ๆ ของดี ของดีก็คือธรรมะนั่นล่ะ

0:29:46.544,0:29:51.595
ถ้าเราเข้าใจธรรมะเราจะไม่ตีกับใคร

0:29:51.595,0:29:53.396
เราจะไม่ทะเลาะกับใคร

0:29:53.396,0:29:55.898
เอาธรรมะไปเถียงกันอะไรอย่างนี้

0:29:55.898,0:29:57.501
ไม่ทำหรอก

0:29:57.501,0:30:00.416
ธรรมะเป็นของสูงเป็นของร่มเย็น

0:30:00.416,0:30:02.973
ไม่ได้เรียนเอาไว้ทะเลาะกัน

0:30:02.973,0:30:05.344
อันนั้นเรียนแล้วกิเลสแรงกว่าเก่า

0:30:05.344,0:30:06.853
อย่างน้อยเรียนแล้วกูเก่ง

0:30:06.853,0:30:08.624
กูรู้เยอะกว่าคนอื่นอะไรอย่างนี้

0:30:08.624,0:30:10.510
นี่กิเลสทั้งนั้นเลย

0:30:10.510,0:30:13.146
แล้วพูดธรรมะฉอดๆๆๆ

0:30:13.146,0:30:15.770
แต่ไม่เห็นกิเลส ใช้ไม่ได้หรอก

0:30:15.770,0:30:18.288
อ่านจิตตัวเองไม่ออก

0:30:18.288,0:30:21.014
ฉะนั้นพวกเราหัดอ่านจิตตัวเอง

0:30:21.014,0:30:28.657
ไม่ใช่เรื่องยากหรอก มันละเลยที่จะอ่าน

0:30:28.657,0:30:32.960
วันนี้เทศน์ไปเทศน์มา

0:30:32.960,0:30:38.545
เนื้อหาสาระที่ควรจะบอกๆ หมดแล้ว

0:30:38.545,0:30:42.024
เอาไปทำเอานะ

0:30:42.024,0:30:45.821
สังเกตไหมพอหลวงพ่อบอกว่าเทศน์เสร็จแล้ว

0:30:45.821,0:30:48.650
ใจของเราเปลี่ยนทันทีเลย รู้สึกไหม

0:30:48.650,0:30:54.266
เฮ้อ แหม มันออกหน้าออกตามากไป

0:30:54.266,0:30:59.451
ไม่รู้จักเกรงใจเลย

0:30:59.451,0:31:01.753
นี่รู้สึกไหมใจขำ เห็นไหม

0:31:01.753,0:31:03.807
ความรู้สึกขำเกิดขึ้น

0:31:03.807,0:31:07.235
รู้สึกนี่ขำแล้วเอิ๊กๆ อ๊ากๆ

0:31:07.235,0:31:10.599
เหมือนเด็กทารก เหมือนพระพุทธเจ้าบอกนะ

0:31:10.599,0:31:12.428
อย่างหัวเราะเอิ๊กอ๊ากๆ

0:31:12.428,0:31:15.132
มันอาการของเด็กทารก

0:31:15.132,0:31:19.245
ไม่รู้เรื่องไม่มีสติ

0:31:19.245,0:31:23.029
อย่างที่วัดหลวงพ่อคอยดูพระเรื่อยๆ

0:31:23.029,0:31:25.599
คุยกันเสียงดังหลวงพ่อยังดุเลย

0:31:25.599,0:31:28.165
อย่างหัวเราะก๊ากๆ นี่โดนทันทีเลย

0:31:28.165,0:31:32.355
ถ้าคุยเสียงดัง[br]เดี๋ยวว่างๆ แล้วจะเรียกมาดุ

0:31:32.355,0:31:36.033
แต่ถ้าหัวเราะก๊ากๆ นี่โดนทันทีเลย

0:31:36.033,0:31:39.135
เพราะว่านักปฏิบัติไม่ควรจะเป็นอย่างนั้น

0:31:39.135,0:31:41.365
ต้องมีสติ

0:31:41.365,0:31:42.633
สนุกได้ไหม

0:31:42.633,0:31:46.623
ความรู้สึกสนุกเกิดขึ้นได้ไหม ได้

0:31:46.623,0:31:49.994
แต่อย่าให้ขาดสติ

0:31:49.994,0:31:53.294
มีความสุขได้ไหม มีความสุขได้

0:31:53.294,0:31:56.694
ไม่ใช่ พระพุทธเจ้าบอกให้รู้ทุกข์

0:31:56.694,0:31:59.195
ฉะนั้นกูต้องทุกข์อย่างเดียว

0:31:59.195,0:32:01.072
อันนั้นไม่ใช่นะ

0:32:01.072,0:32:02.331
คำว่ารู้ทุกข์ก็คือ

0:32:02.331,0:32:04.772
รู้รูปรู้นามรู้กายรู้ใจ

0:32:04.772,0:32:07.757
ความสุขก็อยู่ในกองทุกข์

0:32:07.757,0:32:11.038
ความสุขก็เป็นตัวทุกข์ชนิดหนึ่ง

0:32:11.038,0:32:15.221
ตัวเวทนาเป็นตัวทุกข์อย่างหนึ่ง

0:32:15.221,0:32:21.140
ตามรู้ตามเห็น ไม่อยากหรอก

0:32:21.140,0:32:26.646
ธรรมะก็ประณีตเป็นลำดับๆ ไป

0:32:26.646,0:32:31.031
เบื้องต้นนี่อ่านใจตัวเองให้ออก

0:32:31.031,0:32:34.458
หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนธรรมะสอนสั้นๆ

0:32:34.458,0:32:37.155
ไม่สอนยาวอย่างหลวงพ่อหรอก

0:32:37.155,0:32:39.873
ถ้าหลวงพ่อเอาอย่างหลวงปู่ดูลย์สอนสั้นๆ

0:32:39.873,0:32:41.519
พวกเราไม่รู้เรื่อง

0:32:41.519,0:32:45.234
เพราะอินทรีย์พวกเราอ่อน ขี้เกียจด้วย

0:32:45.234,0:32:48.611
ใครยังรู้สึกตัวว่าขี้เกียจบ้าง

0:32:48.611,0:32:57.146
ไม่ต้องยกๆ ของมันเห็นๆ กันอยู่

0:32:57.146,0:33:02.614
ไม่ต้องยกหรอก

0:33:02.614,0:33:05.832
ถ้ายังมีการเว้นวรรค

0:33:05.832,0:33:10.346
การปฏิบัติของเรายังประมาทเกินไป

0:33:10.346,0:33:15.852
ตอนนี้ขอเล่นเกมสัก[br]ชั่วโมงหนึ่งก่อนอะไรอย่างนี้

0:33:15.852,0:33:17.422
นี่ประมาทนะ

0:33:17.422,0:33:19.913
ระหว่างเล่นเกมอาจจะช็อกตายก็ได้

0:33:19.913,0:33:24.685
ดีใจชนะเกม นี่ประมาท

0:33:24.685,0:33:27.423
ฉะนั้นอย่าให้มีช่องโหว่

0:33:27.423,0:33:30.916
ช่องโหว่เล็กนิดเดียวกิเลสลุยทันที

0:33:30.916,0:33:34.296
กิเลสมันเก่งนะไม่ใช่มันไม่เก่ง

0:33:34.296,0:33:36.476
ต้องฝึก

0:33:36.476,0:33:40.598
หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนสั้นๆ

0:33:40.598,0:33:44.534
อย่างถ้าท่านจะสอนให้[br]จิตเรามีสมาธิตั้งมั่นนี่

0:33:44.534,0:33:49.245
ท่านพูดประโยคเดียว “อย่าส่งจิตออกนอก”

0:33:49.245,0:33:51.036
จิตออกนอกคือจิตไหลไป

0:33:51.036,0:33:53.836
ทางตาหูจมูกลิ้นกายใจ

0:33:53.836,0:33:56.294
บอกอย่าส่งไป

0:33:56.294,0:34:00.126
แต่ถ้าจิตมันส่งไปเอง ห้ามมันไม่ได้นะ

0:34:00.126,0:34:03.204
แต่เราอย่าส่งไป

0:34:03.204,0:34:06.968
ส่งไปก็คืออุ้ยสนุกจังเลย

0:34:06.968,0:34:11.259
ดูละครสัตว์นี่สนุกจังเลย ส่งจิตไปดู

0:34:11.259,0:34:13.234
ไปดูหมูเด้ง

0:34:13.234,0:34:15.823
มันเด้งบ้างไม่เด้งบ้าง ส่วนใหญ่มันนอน

0:34:15.823,0:34:19.695
ก็อุตส่าห์ไปดูกัน ไปดู

0:34:19.695,0:34:21.101
เวลาไปดูหมูเด้ง

0:34:21.101,0:34:23.679
เห็นไหมใจไปอยู่ที่หมูเด้ง

0:34:23.679,0:34:28.915
ถ้าตายไปเราจะต้องแย่งกันไปเป็นฮิปโป

0:34:28.915,0:34:30.291
แล้วคราวนี้

0:34:30.291,0:34:34.170
คนอื่นเขาจะมาดูเราเด้งบ้างแล้ว

0:34:34.170,0:34:36.755
นี่ใจมันไหลออกไป

0:34:36.755,0:34:43.529
อย่าส่งจิตออกนอกก็คืออย่ามีโลภะเจตนา

0:34:43.529,0:34:46.726
เที่ยวแสวงหากามคุณอารมณ์

0:34:46.726,0:34:50.512
คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะทั้งหลาย

0:34:50.512,0:34:53.939
แต่ธรรมชาติของจิตย่อมส่งออกนอก

0:34:53.939,0:34:56.939
เห็นไหมจิตมันโดยตัวมันชอบส่งออกนอก

0:34:56.939,0:34:58.430
ไม่ห้าม

0:34:58.430,0:35:01.861
ถ้าจิตส่งออกนอกแล้วให้มีสติรู้ทัน

0:35:01.861,0:35:04.015
ตรงนี้สำคัญนะ

0:35:04.015,0:35:06.916
นี่คำสอนของหลวงปู่ดูลย์ประโยคเดียว

0:35:06.916,0:35:08.510
แต่พอกระจายออกมา

0:35:08.510,0:35:11.513
โห มันเป็นหลักการปฏิบัติ[br]ที่เยอะแยะไปหมดเลย

0:35:11.513,0:35:14.912
ถ้าจิตเราไม่ส่งออกนอกจิตเราจะเป็นอย่างไร

0:35:14.912,0:35:16.832
จิตเราจะตั้งมั่น

0:35:16.832,0:35:20.282
จิตเราจะตั้งมั่น[br]เป็นผู้รู้ผู้ตื่นผู้เบิกบาน

0:35:20.282,0:35:22.457
หลวงพ่อฝึกได้จิตที่ตั้งมั่น

0:35:22.457,0:35:24.422
มาตั้งแต่ 10 ขวบ

0:35:24.422,0:35:26.252
ฉะนั้นเวลาหลวงปู่สอน

0:35:26.315,0:35:30.819
หลวงปู่ไม่มาบอกหลวงพ่อว่า[br]อย่าส่งจิตออกนอก

0:35:30.819,0:35:33.097
หลวงปู่ต่อยอดให้เลย

0:35:33.097,0:35:36.088
“จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป”

0:35:36.088,0:35:38.265
ท่านสอนตรงนี้

0:35:38.265,0:35:42.229
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

0:35:42.229,0:35:45.969
เวลาตาเราเห็นรูปเราจงใจเห็นไหม

0:35:45.969,0:35:48.555
หลับตาซิ ทุกคนหลับตา

0:35:48.555,0:35:52.723
แล้วลองหันหน้าไปให้มันเปลี่ยนทิศทาง

0:35:52.723,0:35:55.453
แล้วลืมตา

0:35:55.453,0:36:00.167
เราเจตนาเห็นไหม ไม่ได้เจตนา

0:36:00.167,0:36:02.512
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

0:36:02.512,0:36:05.375
อันแรกเลยไม่ได้เจตนา

0:36:05.375,0:36:09.617
มีรูปอย่างไรก็เห็นมันไปอย่างนั้น

0:36:09.617,0:36:13.999
หันไปแล้วไปเจอสาวสวยก็รู้ รู้รูป

0:36:13.999,0:36:16.680
หันไปแล้วไปเจอหมาขี้เรือนวิ่งเข้ามา

0:36:16.680,0:36:22.646
หรือเสือกำลังวิ่งเข้ามาก็รู้ รู้ทัน

0:36:22.646,0:36:24.998
เหมือนตาเห็นรูป เราไม่เลือกนี่

0:36:24.998,0:36:27.832
เราเลือกได้ไหมว่าจะเห็นรูปอะไร

0:36:27.832,0:36:30.134
เราเลือกไม่ได้

0:36:30.134,0:36:32.762
ตาจะเห็นรูปที่ดีหรือรูปที่ไม่ดี

0:36:32.762,0:36:36.184
ที่ชอบใจหรือไม่ชอบใจ เราเลือกไม่ได้

0:36:36.184,0:36:37.368
การดูจิตเขาบอก

0:36:37.368,0:36:40.251
จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

0:36:40.251,0:36:43.363
เราไม่เลือกอารมณ์ของจิต

0:36:43.363,0:36:46.272
อย่างตาก็ไม่เลือกอารมณ์ของตา

0:36:46.272,0:36:48.467
มีรูปอะไรก็เห็นไปอย่างนั้น

0:36:48.467,0:36:51.427
จิตนี่เราก็ไม่เลือกอารมณ์

0:36:51.427,0:36:55.813
อารมณ์ที่ดีมาเราก็รู้ [br]อารมณ์ที่ไม่ดีมาเราก็รู้

0:36:55.813,0:37:01.237
ตามรู้อย่างที่มันมีอย่างที่มันเป็นไป

0:37:01.237,0:37:03.183
มีญาณเห็น

0:37:03.183,0:37:05.966
ญาณแปลว่าความหยั่งรู้

0:37:05.966,0:37:08.958
เป็นลักษณะของปัญญา

0:37:08.958,0:37:11.018
ฉะนั้นไม่ใช่รู้โง่ๆ

0:37:11.018,0:37:14.999
ไม่ใช่รู้เอ๋อๆ น้ำลายยืดๆ รู้

0:37:14.999,0:37:20.711
ไม่ใช่ รู้ต้องมีปัญญา

0:37:20.711,0:37:23.779
มีใจที่ตั้งมั่นปัญญาถึงเกิด

0:37:23.779,0:37:25.735
มันผ่านบทเรียนที่ชื่อว่า

0:37:25.735,0:37:27.692
อย่าส่งจิตออกนอกมาแล้ว

0:37:27.692,0:37:29.218
ใจมันตั้งมั่นแล้ว

0:37:29.218,0:37:31.337
พอใจมันตั้งมั่นแล้ว

0:37:31.337,0:37:35.757
มันถึงจะมีญาณเห็นจิตได้

0:37:35.757,0:37:37.842
ญาณเป็นปัญญา

0:37:37.842,0:37:39.768
ปัญญามีสัมมาสมาธิ

0:37:39.768,0:37:43.163
คือความตั้งมั่นเป็นเหตุใกล้ให้เกิด

0:37:43.163,0:37:46.069
ฉะนั้นที่หลวงพ่อจะจ้ำจี้จำไชพวกเรา เฮ้ย

0:37:46.069,0:37:48.895
จิตต้องตั้งมั่นนะ จิตต้องถึงฐานนะ

0:37:48.895,0:37:52.814
เพื่อจะเอาไว้เดินปัญญา

0:37:52.814,0:37:55.619
ทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป

0:37:55.619,0:38:00.410
หมายถึงว่ามีอารมณ์อะไร[br]เกิดขึ้นก็สักว่ารู้ว่าเห็นไป

0:38:00.410,0:38:03.107
รู้เห็นอย่างที่มันมีอย่างที่มันเป็น

0:38:03.107,0:38:06.593
แล้วไม่ได้รู้โง่ๆ รู้แบบมีปัญญา

0:38:06.593,0:38:11.529
อันแรกเลยมีสติรู้ว่ามี[br]อารมณ์อะไรเกิดขึ้นกับจิต

0:38:11.529,0:38:14.951
เช่นความสุขความทุกข์[br]กุศลอกุศลเกิดขึ้นกับจิต

0:38:14.951,0:38:16.600
รู้ทัน

0:38:16.600,0:38:19.971
อันที่สองมีปัญญาซ้ำลงไป

0:38:19.971,0:38:22.724
ทุกสิ่งทุกอย่างที่จิตไปรู้เข้า

0:38:22.724,0:38:26.151
ล้วนแต่ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์

0:38:26.151,0:38:28.913
ความสุขก็ไม่เที่ยง ความทุกข์ก็ไม่เที่ยง

0:38:28.913,0:38:31.334
กุศลอกุศลก็ไม่เที่ยง

0:38:31.334,0:38:33.224
หัดดูอย่างนี้ คำว่า

0:38:33.224,0:38:36.289
“จงทำญาณเห็นจิตให้เหมือนตาเห็นรูป”

0:38:36.289,0:38:37.729
คืออย่างนี้

0:38:37.729,0:38:41.623
ไม่ใช่นั่งจ้องอยู่ที่จิต

0:38:41.623,0:38:45.004
ถ้าไปนั่งจ้องอยู่ที่จิต ไม่ใช่แล้ว

0:38:45.004,0:38:48.248
มันก็คล้ายๆ เราเข้าห้องปิดประตู

0:38:48.248,0:38:50.067
แล้วก็จุดเทียนไว้อันหนึ่ง

0:38:50.067,0:38:53.564
แล้วก็มองอยู่ที่เทียน [br]ไม่ให้มองอันอื่นเลย

0:38:53.564,0:38:57.375
ตาก็ต้องเห็นแต่เทียนนี่ล่ะ [br]เห็นอย่างอื่นไม่ได้

0:38:57.375,0:38:59.110
ไม่ใช่นะ

0:38:59.110,0:39:02.269
มีตาก็เห็นอย่างที่มันจะต้องเห็น

0:39:02.269,0:39:05.658
จิตของเราจะมีความรู้สึกอะไรเกิดขึ้น

0:39:05.658,0:39:07.451
ให้มันรู้สึกไปอย่างที่มันมี

0:39:07.451,0:39:09.181
อย่างที่มันเป็น

0:39:09.181,0:39:10.368
แล้วเราก็ตามเห็นไป

0:39:10.368,0:39:12.820
ตอนนี้จิตสุข ตอนนี้จิตทุกข์

0:39:12.820,0:39:15.102
ตอนนี้จิตเป็นกุศล ตอนนี้จิตเป็นอกุศล

0:39:15.102,0:39:17.319
ตามรู้ตามเห็นไป

0:39:17.319,0:39:20.794
พอตามรู้ตามเห็นไปมากพอ มันจะรู้

0:39:20.794,0:39:23.500
สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา

0:39:23.500,0:39:26.047
สิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา

0:39:26.047,0:39:28.177
ทำไม่ใช้คำว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่ง

0:39:28.177,0:39:29.847
ทำไมไม่ใช้ว่าโลภโกรธหลง

0:39:29.847,0:39:32.224
สุขทุกข์ดีชั่วอะไร

0:39:32.224,0:39:37.109
ใช้คำว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่ง[br]หมายถึง Everything ที่เกิด

0:39:37.109,0:39:40.289
ทั้งหมดนั่นล่ะต้องดับ

0:39:40.289,0:39:42.827
ฉะนั้นไม่ใช้คำว่าสุขเกิดแล้วสุขดับ

0:39:42.827,0:39:46.259
ทุกข์เกิดแล้วทุกข์ดับ กุศลเกิดแล้วก็ดับ

0:39:46.259,0:39:48.197
โลภโกรธหลงเกิดแล้วก็ดับ

0:39:48.197,0:39:50.132
อย่างตอนที่เราหัดดูใหม่ๆ ใช่ไหม

0:39:50.132,0:39:53.137
เราก็จะเห็นสุขเกิดแล้วดับ ทุกข์เกิดแล้วดับ

0:39:53.137,0:39:56.041
กุศลเกิดแล้วดับ โลภโกรธหลงเกิดแล้วดับ

0:39:56.041,0:39:59.711
เราดูแต่ละอันเกิดแล้วดับ[br]แต่ละอันเกิดแล้วดับ

0:39:59.711,0:40:02.415
ตรงที่ปัญญาแก่รอบเต็มที่แล้วนี่

0:40:02.415,0:40:06.338
มันไม่มานั่งดูทีละอัน มันสรุปรวบยอด

0:40:06.338,0:40:09.913
ปัญญาในอริยมรรคนี่มันสรุปรวบยอดเลยว่า

0:40:09.913,0:40:16.043
สิ่งใดเกิดสิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา

0:40:16.043,0:40:20.065
Everything เกิดแล้วดับ

0:40:20.065,0:40:22.886
ตรงนี้เราจะเข้าใจธรรมะ

0:40:22.886,0:40:26.685
ก็ได้โสดาบันตรงนี้

0:40:26.685,0:40:30.766
ถัดจากนั้นก็ภาวนาของเราแบบเดิมนั่นล่ะ

0:40:30.766,0:40:34.236
แต่ศีลของเราเต็มที่อยู่แล้วล่ะ

0:40:34.236,0:40:37.488
สมาธิก็จะแก่กล้าขึ้น

0:40:37.488,0:40:39.807
แล้วก็เจริญปัญญาไป

0:40:39.807,0:40:44.083
พระสกทาคาพระโสดาบันศีลบริบูรณ์

0:40:44.083,0:40:46.101
สมาธิเล็กน้อย ปัญญาเล็กน้อย

0:40:46.101,0:40:49.310
สมาธิเล็กน้อยคือใจเราวอกแวกๆ

0:40:49.310,0:40:51.888
ไม่ได้ต่างกับชาวบ้านธรรมดาหรอก

0:40:51.888,0:40:56.825
พระโสดาบันปัญญาเล็กน้อย

0:40:56.825,0:41:01.343
เห็นไตรลักษณ์เป็นคราวๆ [br]ไม่ได้เห็นได้ตลอดหรอก

0:41:01.343,0:41:03.777
พระสกทาคามีศีลบริบูรณ์

0:41:03.777,0:41:06.115
อันนี้บริบูรณ์ตั้งแต่โสดาบันแล้ว

0:41:06.115,0:41:08.229
สมาธิปานกลาง

0:41:08.229,0:41:10.469
ปัญญาเล็กน้อย

0:41:10.469,0:41:15.390
ปัญญาเล็กน้อยก็ยังไม่ได้[br]รู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจอะไร

0:41:15.390,0:41:19.245
ปัญญาเล็กน้อยก็[br]แค่สิ่งใดเกิดสิ่งนั้นก็ดับ

0:41:19.245,0:41:22.153
แต่จิตมีกำลังตั้งมั่นมากขึ้น

0:41:22.153,0:41:24.431
สมาธิปานกลาง

0:41:24.431,0:41:26.898
สมาธิปานกลางก็คือถ้าจะหลง

0:41:26.898,0:41:30.880
หลงแวบเดียว ฟุ้งไปก็ฟุ้งสั้นๆ ไม่ฟุ้งยาว

0:41:30.880,0:41:33.903
ถ้าฟุ้งเป็นชั่วโมงไม่ใช่แล้วล่ะ

0:41:33.903,0:41:37.820
แสดงว่าสมาธิอ่อนเหลือเกิน

0:41:37.820,0:41:39.217
แล้วถ้าภาวนาต่อไป

0:41:39.217,0:41:43.265
รู้แจ้งแทงตลอดในตัวร่างกายในรูปนี่

0:41:43.265,0:41:46.427
ว่าไม่ใช่อย่างอื่นมีแต่ทุกข์

0:41:46.427,0:41:50.875
รู้แจ้งแทงตลอดอย่างนี้จิตมันวางกาย

0:41:50.875,0:41:54.805
พอมันวางร่างกาย[br]มันก็จะวางตาหูจมูกลิ้นกายใจ

0:41:54.805,0:41:58.654
มันก็จะพลอยวางรูปเสียง[br]กลิ่นรสโผฏฐัพพะไปด้วย

0:41:58.654,0:42:02.608
ตัวที่ทำให้จิตเราฟุ้งซ่านก็คือกามนั่นล่ะ

0:42:02.608,0:42:05.239
พอเป็นพระอนาคามีมันวาง

0:42:05.239,0:42:07.144
ตาหูจมูกลิ้นกายลงไปได้

0:42:07.144,0:42:11.394
แล้วก็วางรูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะไปด้วย

0:42:11.394,0:42:14.507
ความยินดีพอใจในรูปไม่มี

0:42:14.507,0:42:18.769
ความยินร้ายในรูปไม่มี

0:42:18.769,0:42:22.877
ใจก็ไม่วิ่งแส่ส่ายออกไปทางตาหูจมูกลิ้นกาย

0:42:22.877,0:42:26.669
นี่สมาธิมันบริบูรณ์เพราะเหตุนี้

0:42:26.669,0:42:29.270
เพราะว่าจิตไม่ไหลตามกามออกไป

0:42:29.270,0:42:31.366
ไม่ไหลไปทางตาหูจมูกลิ้นกาย

0:42:31.366,0:42:34.358
มันตั้งมั่นเด่นดวงอยู่กับตัวเองนี่

0:42:34.358,0:42:37.419
ถึงบอกพระอนาคามีมีสมาธิบริบูรณ์

0:42:37.419,0:42:39.930
มีปัญญาปานกลาง

0:42:39.930,0:42:41.362
โสดาบัน สกทาคามี

0:42:41.362,0:42:43.197
เห็นว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น

0:42:43.197,0:42:46.196
สิ่งนั้นก็ดับไป ไม่มีตัวเรา

0:42:46.196,0:42:48.955
พระอนาคามีมีปัญญาปานกลาง

0:42:48.955,0:42:51.925
คือเห็นว่ารูปทั้งหลายร่างกายนี่

0:42:51.925,0:42:53.575
ไม่มีอย่างอื่นนอกจากทุกข์

0:42:53.575,0:42:56.405
ไม่มีอย่างอื่นเลย

0:42:56.405,0:42:58.619
เห็นมีแต่ทุกข์ล้วนๆ เลย

0:42:58.619,0:43:00.513
นี่เป็นปัญญาปานกลาง

0:43:00.513,0:43:03.066
แต่ทำไมปัญญานี้ยังไม่สิ้นสุด

0:43:03.066,0:43:05.321
พระอนาคามียังหลงผิดอยู่

0:43:05.321,0:43:09.852
ว่าตัวจิตที่ฝึกดีแล้วนี่มีความสุข

0:43:09.852,0:43:14.114
ฉะนั้นจะมุ่งไปหาความสุขของสมาธิ

0:43:14.114,0:43:17.925
จะไปติดในรูปราคะอรูปราคะ

0:43:17.925,0:43:19.818
ทีนี้ภาวนาไปเรื่อยก็จะรู้เลย

0:43:19.818,0:43:21.646
รูปราคะอรูปราคะ

0:43:21.646,0:43:25.304
จิตเข้าไปติดไปยึดจิตก็ทุกข์อีก

0:43:25.304,0:43:28.247
แล้วต่อไปปัญญาแก่รอบจริงๆ จะรู้ว่า

0:43:28.247,0:43:31.091
จิตนั่นล่ะคือตัวทุกข์

0:43:31.091,0:43:34.592
มันจะแตกหัก วัฏจักรจะล่มลงก็ตรงที่

0:43:34.592,0:43:38.302
มันรู้แจ้งแทงตลอดว่าจิตคือตัวทุกข์

0:43:38.302,0:43:42.300
ไม่ใช่ทุกข์บ้างสุขบ้าง[br]อย่างที่เคยเห็นแล้ว

0:43:42.300,0:43:44.699
ตัวนี้คือปัญญาขั้นสุดท้ายเลย

0:43:44.699,0:43:47.076
ก็จะรู้แจ้งแทงตลอด

0:43:47.076,0:43:50.573
ปฏิจจสมุปบาทล้างอวิชชา

0:43:50.573,0:43:54.853
อวิชชาคืออะไร คือความไม่รู้ทุกข์

0:43:54.853,0:43:57.787
ไม่สามารถรู้ทุกข์ได้ ไม่สามารถละสมุทัย

0:43:57.787,0:44:03.269
ไม่สามารถแจ้งนิโรธ[br]ไม่สามารถเจริญอริยมรรคได้

0:44:03.269,0:44:05.660
แต่ตรงที่มันรู้แจ้งแทงตลอดว่า

0:44:05.660,0:44:07.273
จิตนั้นล่ะคือตัวทุกข์

0:44:07.273,0:44:10.148
นี่คือขันธ์ตัวสุดท้าย

0:44:10.148,0:44:14.020
ที่เราจะสามารถเห็นได้ว่ามันคือตัวทุกข์

0:44:14.020,0:44:17.314
ตัวกายดูง่ายว่าเป็นตัวทุกข์

0:44:17.314,0:44:19.893
แต่พอถึงตัวจิตจะให้ดูว่า

0:44:19.893,0:44:23.541
กระทั่งจิตที่ทรงฌานก็คือตัวทุกข์

0:44:23.541,0:44:25.639
ไม่ใช่ง่าย

0:44:25.639,0:44:27.938
อันนี้เลยเป็นปัญญาอย่างยิ่ง

0:44:27.938,0:44:29.883
รู้แจ้งแทงตลอดในกองทุกข์

0:44:29.883,0:44:34.934
ก็รู้แจ้งแทงตลอดอริยสัจนั่นล่ะ

0:44:34.934,0:44:38.020
กว่าจะถึงจุดนี้ก็ต้องสู้

0:44:38.020,0:44:40.675
จุดเริ่มต้นของการสู้[br]ทำอย่างที่หลวงพ่อบอกนั่นล่ะ

0:44:40.675,0:44:42.382
ถือศีล 5 ไว้

0:44:42.382,0:44:45.391
ทุกวันทำในรูปแบบไหว้พระ สวดมนต์

0:44:45.391,0:44:46.826
นั่งสมาธิเดินจงกรม

0:44:46.826,0:44:48.558
จิตจะได้มีกำลัง

0:44:48.558,0:44:50.759
หัวใจของการปฏิบัตินั้นคือ

0:44:50.759,0:44:53.761
การเจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:44:53.761,0:44:56.983
ถ้าเราทำอย่างนี้ได้มรรคผลไม่ใช่เรื่องไกล

0:44:56.983,0:45:01.521
ถ้าเก่งเฉพาะตอนนั่งสมาธิยังอีกไกล

0:45:01.521,0:45:04.891
เพราะอยู่ในชีวิตจริงเราล้มเหลว

0:45:04.891,0:45:07.870
เพราะฉะนั้นฝึกนะที่หลวงพ่อบอกให้วันนี้

0:45:07.870,0:45:11.839
เป็นแก่นสารสาระในการฝึกกรรมฐานเลย

0:45:11.839,0:45:13.469
เหมือนที่หลวงปู่มั่นบอก

0:45:13.469,0:45:18.152
ทำสมาธิมากเนิ่นช้า คิดพิจารณามากฟุ้งซ่าน

0:45:18.152,0:45:24.472
หัวใจสำคัญของการปฏิบัติ[br]คือการมีสติในชีวิตประจำวัน

0:45:24.472,0:45:29.637
วันนี้เทศน์ให้ฟังเท่านี้

0:45:29.637,0:45:32.500
ขอเบรกแป๊บหนึ่ง

0:45:54.594,0:45:57.463
ปีนี้รู้สึกแก่ลงไปเยอะเลย

0:45:57.463,0:46:01.686
เมื่อก่อนเทศน์สอนใหม่ๆ หลวงพ่อเคยสอน

0:46:01.686,0:46:03.904
ตอนนั้นยังไม่บวช สอนเพื่อนๆ

0:46:03.904,0:46:05.799
สอนโต้รุ่งเลย

0:46:05.799,0:46:11.361
เนสัชชิกกันแล้วก็นั่งกัน

0:46:11.361,0:46:15.589
มาบวชทีแรกก็สอน 7 วัน สอนทั้งวัน

0:46:15.589,0:46:21.195
ต่อมาก็ลดลงเหลือสอน 4 วัน สอนครึ่งวัน

0:46:21.195,0:46:23.888
เดี๋ยวนี้เหลือ 2 วัน

0:46:23.888,0:46:28.201
แต่ว่าทุกวันคนไปที่วัดเยอะแยะ

0:46:28.201,0:46:31.113
ก็สอนให้เหมือนกัน

0:46:31.113,0:46:32.729
บางวันหมดแรงจริงๆ

0:46:32.729,0:46:37.566
ก็ต้องพักเหมือนกัน แก่แล้ว

0:46:48.903,0:46:56.486
เอาใครก่อนดี เบอร์ 1 เพ่งอยู่นะ

0:46:56.486,0:46:59.298
เบอร์ 1: ภาวนาในรูปแบบ

0:46:59.298,0:47:01.737
โดยเดินจงกรมเช้าเย็น

0:47:01.737,0:47:05.370
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายที่เคลื่อนไหว

0:47:05.370,0:47:07.853
ไม่ทราบว่าตอนนี้จิตตั้งมั่น

0:47:07.853,0:47:12.081
พร้อมจะเดินปัญญาได้หรือยังครับ

0:47:12.081,0:47:15.497
ตอนนี้เราบังคับจิตอยู่รู้สึกไหม

0:47:15.497,0:47:18.636
มันบังคับอยู่นะขณะนี้

0:47:18.636,0:47:22.631
ไหนมาเดินให้หลวงพ่อดูซิ

0:47:22.631,0:47:28.549
นึกว่าตรงนี้เป็นแคทวอร์ค เดิน

0:47:28.549,0:47:31.398
อย่าเสียชื่ออาจารย์นะ

0:47:31.398,0:47:34.594
อาจารย์เก่งทางเดินจงกรม

0:47:34.594,0:47:38.354
ใช้ได้ มานั่งได้แล้ว

0:47:38.354,0:47:40.916
มันต้องมีสติอย่างนี้ล่ะ

0:47:40.916,0:47:44.075
ขาดสติมันไม่ได้เรื่องเลย

0:47:44.075,0:47:46.615
แต่ว่าเกร็งเพราะว่าจะคุยกับหลวงพ่อ

0:47:46.615,0:47:49.281
จะส่งการบ้านเลยเกร็ง

0:47:49.281,0:47:51.570
แล้วดูออกไหมจิตมันอยู่ข้างนอก

0:47:51.570,0:47:55.938
จิตไปข้างนอก รู้ไหมตัวนี้เห็นไหม

0:47:55.938,0:47:59.282
จิตไม่เข้าฐานตัวนี้เห็นไหม

0:47:59.282,0:48:01.556
ลองหายใจซิ

0:48:01.556,0:48:05.640
หายใจอย่าไปยุ่งกับจิต หายใจธรรมดา

0:48:05.640,0:48:13.146
เห็นร่างกายหายใจด้วยใจธรรมดา

0:48:13.146,0:48:15.813
หลงคิด

0:48:15.813,0:48:19.141
หายใจไปด้วยใจธรรมดา แล้วจิตหลงคิดรู้ทัน

0:48:19.141,0:48:27.559
หายใจไปอีก มันยังไม่เข้ามา

0:48:27.559,0:48:33.979
เริ่มเข้ามาแล้ว รู้สึกไหมไม่เหมือนกัน

0:48:33.979,0:48:35.476
อ้าวเบอร์ 2

0:48:35.476,0:48:38.762
จิตต้องทรงสมาธิมันต้องอย่างนี้

0:48:38.762,0:48:40.911
จิตไปว่างๆ อยู่ข้างนอก

0:48:40.911,0:48:43.511
นิ่งๆ อยู่ข้างนอก ใช้ไม่ได้

0:48:43.511,0:48:46.207
มันเพลินๆ ไป

0:48:46.207,0:48:48.398
เบอร์ 2

0:48:48.398,0:48:51.691
ภาวนาในรูปแบบเดินจงกรม

0:48:51.691,0:48:54.080
วันละหนึ่งชั่วโมงครึ่ง

0:48:54.080,0:48:57.524
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายที่เคลื่อนไหว

0:48:57.524,0:48:58.811
ยังหลงนาน

0:48:58.811,0:49:01.821
บางครั้งเห็นไหวๆ พุ่งที่กลางอก

0:49:01.821,0:49:04.119
ใช่การเห็นเกิดดับไหมคะ

0:49:04.119,0:49:08.769
ใช่ ที่มันไหวๆ เพราะมันไม่เที่ยง

0:49:08.769,0:49:11.882
แล้วมันไหวได้เอง รู้สึกไหม

0:49:11.882,0:49:16.698
เราไม่ได้สั่ง ดีแล้วไปทำต่อ

0:49:16.698,0:49:20.331
เบอร์ 3

0:49:20.331,0:49:21.969
ภาวนาในรูปแบบ

0:49:21.969,0:49:25.815
นั่งสมาธิทุกวัน 30 นาที ถึง 1 ชั่วโมง

0:49:25.815,0:49:28.741
ในชีวิตประจำวันเคลื่อนไหวรู้สึก

0:49:28.741,0:49:30.893
ดูร่างกายหายใจเข้าออก

0:49:30.893,0:49:34.441
หายใจเข้าพุทออกโธเป็นวิหารธรรม

0:49:34.441,0:49:38.184
อยากที่จะพ้นทุกข์ ทำให้รีบภาวนา

0:49:38.184,0:49:39.976
ความอยากทำให้ลืมทุกอย่าง

0:49:39.976,0:49:44.793
จนสุดท้ายจิตทนไม่ไหว และรู้ว่าไม่ใช่ทาง

0:49:44.793,0:49:46.976
จิตวางลงได้ขณะหนึ่ง

0:49:46.976,0:49:49.903
แต่วางได้สักพักจิตก็หยิบขึ้นมาอีก

0:49:49.903,0:49:52.394
ขอหลวงพ่อแนะนำการปฏิบัติต่อค่ะ

0:49:52.394,0:49:59.821
ก็ทำอย่างที่ทำนี่ล่ะ อาจารย์สอนมาดีแล้ว

0:49:59.821,0:50:03.586
แต่ตรงนี้จิตออกนอก รู้สึกไหม

0:50:03.586,0:50:08.315
ว่าจิตก็ยังไม่เข้าฐาน รู้สึกไหม

0:50:08.315,0:50:11.280
ทำอย่างไรมันจะเข้า

0:50:11.280,0:50:14.963
ทำไม่ได้เพราะจิตเป็นอนัตตา

0:50:14.963,0:50:17.478
ถ้าเมื่อไรเรารู้ว่าจิตมันไหล

0:50:17.478,0:50:20.010
มันจะเข้าฐานเอง

0:50:20.010,0:50:22.126
แล้วในความเป็นจริง

0:50:22.126,0:50:26.059
ถ้าเรามีสติรู้สภาวะที่กำลังมีกำลังเป็น

0:50:26.059,0:50:28.602
จิตจะเข้าฐานเอง

0:50:28.602,0:50:30.606
อย่างโกรธแล้วรู้ว่าโกรธ

0:50:30.606,0:50:34.442
หลงไปคิดรู้ว่าหลงไปคิด

0:50:34.442,0:50:37.664
ดูปุ๊บจิตจะเข้าที่เลย

0:50:37.664,0:50:39.871
เพราะเมื่อไรมีสัมมาสติ

0:50:39.871,0:50:42.382
รู้เท่าทันกายใจของตัวเอง

0:50:42.382,0:50:46.009
สัมมาสมาธิจะเกิดร่วมด้วยเสมอ

0:50:46.009,0:50:49.865
จิตจะตั้งมั่น ตรงนี้ไม่ใช่แล้ว

0:50:49.865,0:50:52.173
นึกออกไหมมันแน่น

0:50:52.173,0:50:57.525
ใช้ได้ เก่ง ไม่เสียชื่ออาจารย์

0:50:57.525,0:51:01.274
เบอร์ 4 เลยกดดันมากเลย

0:51:01.274,0:51:05.059
ไม่รู้จะเสียชื่ออาจารย์ไหม เลยกดดัน

0:51:05.059,0:51:08.641
ไม่ต้องกลัว เก่ง ใช้ได้

0:51:08.641,0:51:12.172
เบอร์ 4: ภาวนาในรูปแบบ

0:51:12.172,0:51:14.621
สวดมนต์นั่งสมาธิ 15 นาที

0:51:14.621,0:51:17.770
เดินจงกรม 30-45 นาที

0:51:17.770,0:51:22.148
ในชีวิตประจำวันรู้กายเคลื่อนไหว [br]รู้ใจทำงาน

0:51:22.148,0:51:25.656
บางทีก็ดูร่างกายหายใจกับบริกรรมพุทโธ

0:51:25.656,0:51:28.702
หลวงพ่อสอนให้ใช้พุทโธเป็นเครื่องอยู่

0:51:28.702,0:51:30.963
ในชีวิตประจำวันยังหลงนาน

0:51:30.963,0:51:33.437
ยังคงปฏิบัติในรูปแบบทุกวัน

0:51:33.437,0:51:36.190
ทำอย่างไรการภาวนาในชีวิตประจำวัน

0:51:36.190,0:51:39.183
จึงจะต่อเนื่องเข้มแข็งกว่านี้ค่ะ

0:51:39.183,0:51:42.305
ถ้าไม่ชอบพุทโธก็ใช้กรรมฐานอื่นก็ได้

0:51:42.305,0:51:45.757
อันไหนก็ได้ที่เราถนัด

0:51:45.757,0:51:49.255
หลวงพ่อเรียนมาจากครูบาอาจารย์ท่านสอนพุทโธ

0:51:49.255,0:51:52.172
เวลาพูดก็เลยพุทโธอยู่เรื่อยๆ

0:51:52.172,0:51:54.137
จริงๆ ใช้อะไรก็ได้

0:51:54.137,0:51:56.210
ถ้าจิตอยู่ในอารมณ์อันเดียว

0:51:56.210,0:52:00.272
อย่างต่อเนื่องโดยที่เราไม่ได้บังคับ

0:52:00.272,0:52:03.307
สมาธิก็เกิด

0:52:03.307,0:52:06.988
ทีนี้อารมณ์อะไรที่จิตจะอยู่[br]อย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องบังคับได้

0:52:06.988,0:52:09.824
อารมณ์ที่อยู่แล้วมีความสุข

0:52:09.824,0:52:12.362
ของหนูภาวนาดีนะ

0:52:12.362,0:52:16.700
ดีมากๆ เลย ใช้ได้เลย

0:52:16.700,0:52:23.950
นี่สงสัยเป็นตัวเก่ง [br]อาจารย์เลยซ่อนไว้เบอร์ 4

0:52:23.950,0:52:28.419
เบอร์ 1 ก็เก่งนะเสียแต่ว่าเพ่งมากไป

0:52:28.419,0:52:31.401
เราจงใจปฏิบัติ เราอยากดี

0:52:31.401,0:52:34.534
อยากรู้ อยากเห็น อยากเป็น[br]อยากได้ อยากดีนี่

0:52:34.534,0:52:36.779
ตัวนี้ถ่วงเรา

0:52:36.779,0:52:40.778
มันทำให้จิตใจเราไม่เป็นธรรมชาติ

0:52:40.778,0:52:45.964
เบอร์ 5

0:52:45.964,0:52:50.683
แป๊บหนึ่ง เบอร์ 7 [br]ไม่ต้องตั้งท่ามาก ดีอยู่แล้ว

0:52:50.683,0:52:54.509
ไม่ต้องจะตายขึ้นมานะหายใจ ไม่ได้

0:52:54.509,0:52:57.366
ดีแล้วอยู่แล้วไม่ต้องกลัว

0:52:57.366,0:52:59.708
ดีทั้งหมดล่ะ

0:52:59.708,0:53:02.416
ทั้ง 4 คนที่เหลือใช้ได้ทั้งนั้น

0:53:02.416,0:53:04.118
ไม่ต้องกังวล

0:53:04.118,0:53:07.275
เบอร์ 5

0:53:07.275,0:53:10.800
ภาวนาในรูปแบบเดินจงกรมและนั่งสมาธิ

0:53:10.800,0:53:12.930
วันละ 1-2 ชั่วโมง

0:53:12.930,0:53:14.598
เช้าและก่อนนอน

0:53:14.598,0:53:16.562
ใช้กายเป็นเครื่องอยู่

0:53:16.562,0:53:20.390
ในชีวิตประจำวันดูกายและจิตที่เปลี่ยนแปลง

0:53:20.390,0:53:22.874
ยังชอบบังคับแทรกแซง

0:53:22.874,0:53:25.097
เห็นว่าโลกไม่มีอะไรให้ยึด

0:53:25.097,0:53:26.852
แต่ก็หนีไปไม่ได้

0:53:26.852,0:53:28.711
ขอหลวงปู่ชี้แนะแนวทางครับ

0:53:28.711,0:53:35.125
ที่ฝึกอยู่ใช้ได้ ดีแล้วล่ะ ทำอีก

0:53:35.125,0:53:38.923
ส่วนที่เห็นว่าโลกไม่มีอะไรไม่น่ายึด

0:53:38.923,0:53:40.969
อันนั้นยังไม่จริง

0:53:40.969,0:53:45.270
มันก็ยังแอบยึดอยู่เรื่อยๆ แอบอยากอยู่

0:53:45.270,0:53:47.222
เรียนรู้ไป

0:53:47.222,0:53:49.406
จนกระทั่งมันเห็นทุกข์ถ่องแท้แล้ว

0:53:49.406,0:53:50.796
มันก็ไม่เอาแล้ว

0:53:50.796,0:53:53.143
โลกไม่มีอะไรจริงๆ

0:53:53.143,0:53:57.986
โลกก็เอาไว้หลอกคนหลงเท่านั้น

0:53:57.986,0:54:03.069
เก่ง แต่ตอนนี้จิตออกนอก

0:54:03.069,0:54:09.608
เบอร์ 6

0:54:09.608,0:54:13.687
ภาวนาในรูปแบบนั่งสมาธิวันละ 1 ชั่วโมง

0:54:13.687,0:54:16.430
โดยใจอยู่กับลมหายใจเข้าออก

0:54:16.430,0:54:19.671
ในชีวิตประจำวันอยู่กับลมหายใจเข้าออก

0:54:19.671,0:54:23.373
มีสติเวลานั่งยืนเดิน

0:54:23.373,0:54:26.495
สังเกตตัวเองได้ว่าชอบความสงบ

0:54:26.495,0:54:28.650
หลังๆ เวลาเข้าสมาธิ

0:54:28.650,0:54:30.876
ใจไม่อยากออกจากความสงบ

0:54:30.876,0:54:34.738
มีราคะ มีเมตตา มีจิตฟุ้งซ่าน

0:54:34.738,0:54:38.372
มาเจือปนตลอดเวลา แต่บังคับไม่ได้

0:54:38.372,0:54:41.898
เพียงแต่รับรู้ไป

0:54:41.898,0:54:46.190
แต่ละตัวที่กล่าวมาดับไปบังคับไม่ได้

0:54:46.190,0:54:48.856
รู้สึกว่าสมาธิมีคุณภาพ

0:54:48.856,0:54:51.499
เนื่องจากมันสงบโดยที่ใจไม่ได้บังคับ

0:54:51.499,0:54:53.218
แบบนี้ถูกหรือไม่ครับ

0:54:53.218,0:54:55.473
สมาธิดีแล้ว

0:54:55.473,0:54:58.592
แต่ว่าจะต้องเจริญปัญญา

0:54:58.592,0:55:02.815
สมาธิเอาไว้เจริญปัญญา [br]ไม่ได้เอาไว้นอนเล่น

0:55:02.815,0:55:04.757
ถ้าใจเราชอบ

0:55:04.757,0:55:09.109
ให้รู้ลงไปตรงๆ เลยว่าใจเราชอบสมาธิอันนี้

0:55:09.109,0:55:15.563
ดูเข้าไปแล้วเวลาเดินปัญญามัน[br]ไม่สงบเหมือนตอนทำสมาธิหรอก

0:55:15.563,0:55:19.736
คือเวลาที่เจริญปัญญาจิตมันจะทำงานขึ้นมา

0:55:19.736,0:55:21.435
คล้ายๆ ฟุ้งซ่าน

0:55:21.435,0:55:24.873
เพียงแต่มีสติกำกับอยู่

0:55:24.873,0:55:27.898
ทีนี้คนที่ติดสมาธิพอใจในความสงบ

0:55:27.898,0:55:30.716
จะไม่ยอมเดินปัญญา

0:55:30.716,0:55:34.005
ก็เสียโอกาส คล้ายๆ

0:55:34.005,0:55:37.117
อยากได้ของดีมากๆ เลย

0:55:37.117,0:55:42.673
เราไปได้ของระดับรองแล้วเราพอใจแล้ว

0:55:42.673,0:55:56.123
ทำสมาธิให้หลวงพ่อดูสิ

0:55:56.123,0:55:57.534
ตรงนี้สังเกตเห็นไหมว่า

0:55:57.534,0:56:01.055
จิตเราเคลื่อนไปอยู่ที่อารมณ์กรรมฐาน

0:56:01.055,0:56:04.622
มองออกไหม ให้รู้ทันตัวนี้

0:56:04.622,0:56:07.655
แล้วเราเดินปัญญาในสมาธิได้

0:56:07.655,0:56:10.253
ชอบสมาธิก็เดินปัญญาในสมาธินี่ล่ะ

0:56:10.253,0:56:13.047
ใครจะมาทำไม

0:56:13.047,0:56:15.796
ทำใหม่ซิ

0:56:15.796,0:56:23.391
ไม่ต้องตั้งใจแรง ตรงนี้ตั้งใจแรงไป

0:56:23.391,0:56:26.846
ผ่อนคลายกว่านี้ จงใจแรงไปแล้ว

0:56:26.846,0:56:36.305
ธรรมดาๆ

0:56:36.305,0:56:37.764
ถอยออกมา

0:56:37.764,0:56:41.285
มันไม่ได้อย่างเมื่อกี้ รู้สึกไหม

0:56:41.285,0:56:46.860
เวลาที่จิตเดินปัญญามันไม่สงบเฉยๆ หรอก

0:56:46.860,0:56:48.889
เมื่อกี้จิตมัน

0:56:48.889,0:56:51.754
หลวงพ่อกระตุ้นให้มันเดินปัญญา

0:56:51.754,0:56:55.021
ที่มันไหลไปที่อารมณ์กรรมฐาน พอเรารู้ทัน

0:56:55.021,0:56:56.719
จิตก็ตั้งมั่นขึ้นมา

0:56:56.719,0:56:59.190
คราวนี้มันจะออกไปคอยรู้แล้ว

0:56:59.190,0:57:02.151
มันก็เลยส่ายไปส่ายมาอยู่ข้างใน

0:57:02.151,0:57:03.570
ถ้ามันส่ายๆ อย่างนี้

0:57:03.570,0:57:06.636
กลับมาทำความสงบเหมือนเดิม

0:57:06.636,0:57:09.102
ให้สงบแน่วแน่ลงไป

0:57:09.102,0:57:11.078
แล้วคลายออก

0:57:11.078,0:57:13.201
แล้วดูการทำงานของจิตใจไป

0:57:13.201,0:57:16.409
เราจะเห็นจิตเราไหลไปอยู่ที่อารมณ์กรรมฐาน

0:57:16.409,0:57:17.421
ให้รู้ทันเอา

0:57:17.421,0:57:21.073
ตอนนี้จิตไหลไปอยู่ในความคิด รู้สึกไหม

0:57:21.073,0:57:23.151
รู้ทันอย่างนี้

0:57:23.151,0:57:25.997
เพราะฉะนั้นอยู่ในสมาธิเราก็เจริญปัญญาได้

0:57:25.997,0:57:27.956
ออกมาข้างนอกก็ดูได้

0:57:27.956,0:57:30.887
เพราะว่าเราสามารถเห็นจิตมันไหลไปคิด

0:57:30.887,0:57:34.289
นี่เจริญสติในชีวิตประจำวัน

0:57:34.289,0:57:38.812
ฉะนั้นตอนนั่งสมาธิแล้ว[br]เราเห็นจิตไหลไปอยู่ที่ลมหายใจ

0:57:38.812,0:57:40.772
อันนี้เราเดินปัญญาอยู่ภายใน

0:57:40.772,0:57:44.065
เราเห็นจิตเป็นอนัตตา ไหลไปได้เอง

0:57:44.065,0:57:48.460
ออกมาข้างนอกเราเห็นจิตมันไหลไปคิดได้เอง

0:57:48.460,0:57:51.983
เพราะฉะนั้นฝึกให้มันเดินปัญญาต่อให้ได้

0:57:51.983,0:57:56.755
แต่อย่าให้เสียสมาธิ มีสมาธิดีแล้วล่ะ

0:57:56.755,0:58:02.151
เบอร์ 7

0:58:02.151,0:58:05.562
ภาวนาในรูปแบบโดยการดูการเคลื่อนไหว

0:58:05.562,0:58:08.478
ชอบนั่งสมาธิเพราะเบาสบาย

0:58:08.478,0:58:11.054
กลัวติดเลยไม่นั่ง

0:58:11.054,0:58:14.313
ในชีวิตประจำวันดูการเคลื่อนไหว

0:58:14.313,0:58:16.388
แต่ดูได้ไม่ตลอด

0:58:16.388,0:58:19.466
รู้สึกว่าสติไม่สามารถต่อเนื่องได้

0:58:19.466,0:58:25.115
ดูการเคลื่อนไหวที่ทำอยู่ถูกต้องไหมคะ

0:58:25.115,0:58:28.761
จงใจหายใจรู้ไหม

0:58:28.761,0:58:29.899
รู้ทันนะ

0:58:29.899,0:58:32.965
เราดูกายอย่างที่มันเป็น ไม่ต้องจงใจ

0:58:32.965,0:58:35.869
ที่ฝึกอยู่ดีนะ

0:58:35.869,0:58:41.100
ไปทำได้แล้ว ทำต่อไป ทำถูกแล้ว

0:58:41.100,0:58:47.419
อ้าวคนสุดท้าย พักเสียหน่อยดีไหม

0:58:47.419,0:58:52.134
อ้าวๆ ส่งเลยก็แล้วกัน

0:58:52.134,0:58:55.454
เบอร์ 8: ภาวนาในรูปแบบ

0:58:55.454,0:58:57.475
สวดมนต์ครึ่งชั่วโมง

0:58:57.475,0:58:59.750
นั่งสมาธิครึ่งชั่วโมง

0:58:59.750,0:59:01.488
ดูร่างกายหายใจ

0:59:01.488,0:59:04.395
จิตเกิดความสว่าง มีจิตรู้

0:59:04.395,0:59:07.641
ในชีวิตประจำวันดูร่างกายเคลื่อนไหว

0:59:07.641,0:59:11.530
จิตโกรธก็รู้ จิตโมโหรู้ หลงรู้

0:59:11.530,0:59:15.374
มีความอยากก็รู้ บางครั้งก็ลืมตัว

0:59:15.374,0:59:18.870
จิตเข้าถึงฐานและ[br]แยกธาตุแยกขันธ์ได้หรือยังคะ

0:59:18.870,0:59:22.566
ได้ แต่เบอร์ 8

0:59:22.566,0:59:28.480
ยังชินที่จะบังคับจิตให้นิ่งอยู่

0:59:28.480,0:59:30.681
ไม่ต้องน้อมให้มันนิ่ง

0:59:30.681,0:59:32.686
ทำสมาธิก็ทำไป

0:59:32.686,0:59:35.650
เวลามันจะนิ่งมันก็นิ่งของมันเอง

0:59:35.650,0:59:37.786
อย่าพยายามทำมันให้นิ่ง

0:59:37.786,0:59:40.274
ใจมันจะทื่อๆ ไป

0:59:40.274,0:59:43.430
มันจะแน่นๆ รู้สึกไหมมันจะแน่นๆ

0:59:43.430,0:59:46.263
ที่แน่นๆ เพราะเราจงใจ

0:59:46.263,0:59:49.016
ฉะนั้นเรานั่งสมาธิอะไรก็ทำไปเถอะ

0:59:49.016,0:59:51.873
สงบก็ช่างไม่สงบก็ช่าง ทำไปเถอะ

0:59:51.873,0:59:56.476
แล้วมันสงบเอง อันนั้นถึงจะดี

0:59:56.476,1:00:00.663
นี่เริ่มบังคับแล้วรู้สึกไหม ตรงจุดนี้

1:00:00.663,1:00:02.560
ให้รู้ทันตรงนี้

1:00:02.560,1:00:05.267
ตัวนี้ที่ทำให้เสียเวลา

1:00:05.267,1:00:11.372
กลายเป็นว่าเราน้อมจิต[br]บังคับจิตให้มันไปนิ่งๆ อยู่เฉยๆ

1:00:11.372,1:00:13.410
ทำสมาธิไป

1:00:13.410,1:00:21.883
แล้วจิตเป็นอย่างไร แอบไปทำอะไร เรารู้ทัน

1:00:21.883,1:00:26.669
ตรงนี้สติอ่อนลงไปแล้ว โมหะแทรก

1:00:26.669,1:00:28.745
ให้รู้ทัน

1:00:28.745,1:00:34.667
เออ รู้สึกตัวให้แรงขึ้นนิดหนึ่ง

1:00:34.667,1:00:36.888
รู้ไประดับนี้

1:00:36.888,1:00:39.401
แล้วคอยดูไปเรื่อยๆ

1:00:39.401,1:00:44.024
เกิดความเปลี่ยนแปลง[br]อะไรขึ้นที่จิตก็คอยรู้ทันไป

1:00:44.024,1:00:48.424
แล้วออกจากสมาธิให้พิจารณาร่างกายไปเลย

1:00:48.424,1:00:50.950
ผมขนเล็บฟันหนังเนื้อเอ็นกระดูก

1:00:50.950,1:00:53.166
เป็นปฏิกูล เป็นอสุภ

1:00:53.166,1:00:55.825
ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

1:00:55.825,1:01:00.637
ออกจากสมาธิมาพิจารณาตัวนี้เลย

1:01:00.637,1:01:07.491
วันนี้เอาเท่านี้ก็แล้วกัน 10 โมงพอดี

1:01:07.491,1:01:12.717
ของท่านอาจารย์ติดสมาธิ

1:01:12.717,1:01:16.260
ไปน้อมจิตให้มันนิ่งๆ เฉยๆ

1:01:16.260,1:01:18.870
คลายออกให้มันทำงาน

1:01:18.870,1:01:20.522
รู้สึกร่างกายไป

1:01:20.522,1:01:22.896
อาศัยร่างกายเป็นวิหารธรรม

1:01:22.896,1:01:24.490
ขยับเขยื้อนไป

1:01:24.490,1:01:26.764
กวาดวัดทำอะไรต่ออะไรไป

1:01:26.764,1:01:30.010
เห็นร่างกายมันทำงานใจเราเป็นคนดู

1:01:30.010,1:01:31.792
ดูอย่างนี้เรื่อยๆ

1:01:31.792,1:01:35.236
ไม่อย่างนั้นมันจะไม่พัฒนา จะเฉยๆ

1:01:35.236,1:01:36.892
กี่ปีมันก็อยู่อย่างนั้นล่ะ

1:01:36.892,1:01:40.107
เพราะมันติดสมาธิเฉยๆ