Zrobię teraz krok w tył, żeby wyjaśnić pewne rzeczy. Zrozumiałeś pierwszą część mówiącą o tym, w jaki sposób powstaje miażdżyca. I dokończymy to teraz w tej części. Cały czas akcja ma miejsce w błonie wewnętrznej. Więc to wszystko zostaje takie samo. Mówiliśmy do tej pory o makrofagach. Mówiliśmy o tym, jak tworzą się komórki piankowate i jak zjadają tłuszcz i ostatecznie tworzą coś w rodzaju jeziora z tłuszczu. Zostawię to teraz. Tak wygląda ten obrazek do tej pory. Ale pomówmy teraz o tym, co wydarzy się później. Kolejny krok, czyli krok piąty to to, co się dzieje z komórkami mięśni gładkich, komórki mięśni gładkich, nie mówiliśmy jeszcze o nich do tej pory. Więc znowu, wszystko dzieje się w błonie wewnętrznej, tak? Możesz to zobaczyć. Jest miejscem, gdzie dzieje się akcja. I powiedziawszy, że te komórki tańczą, byłem trochę niepoważny. Ale ogólnie, to co się dzieje z tymi komórkami tymi czerwonymi komórkami mięśni gładkich - te komórki mięśni gładkich zaczynają migrować. Zaczynają migrować i ruszać się. Zaczynają migrować do tej przestrzeni. Może ta będzie się przemieszczać tam. Może ten tutaj, a może ten tu. I sposób, w jaki zaczynają migrować związany jest z kilkoma czynnościami. Są tu makrofagi. Mają LDL w tym jeziorze tłuszczu. I bardzo dużo substancji chemicznych zostaje uwolnionych przez te komórki. Więc wyczują one, że coś się dzieje. I zaczynają się poruszać. I zaczyna się tworzyć fibrynowa czapeczka. Jest to krok szósty. Robią one fibrynową osłonkę. Pozwól, że napiszę kto ją robi, żeby było jasne. Komórki mięśni gładkich, komórki mięśni gładkich robią fibrynową osłonkę. I czym jest ta fibrynowa czapeczka? Pomyśl o tym, kiedy byłeś naprawdę młody. I bawiłeś się. I nie zwracałeś uwagi na takie rzeczy, jak przewrotki. Mogłeś wracać do domu z zadrapanymi kolanami. Ja też wracałem. I moja mama zawsze zwracała na to uwagę. I te zadrapania zmieniały się potem w strupki, prawda? I te komórki mięśni gładkich, te fibrynowego czapeczki myśl o nich jak o strupkach, strupkach, które formują się nad jeziorem z tłuszczu. Narysowałem wcześniej te żółto jezioro tłuszczu. I teraz te komórki mięśnia gładkiego przychodzi i mówią "Dobra, musimy zrobić nad tym czapeczkę." Pozwól, że znowu wymażę coś i narysuje, jak mogłoby to wyglądać. Powiedźmy, że to jezioro robi się coraz większe. Z czasem stanie się naprawdę ogromne. Znajduje się tu coraz więcej tłuszczu odkładanego z LDL, ponieważ komórki śródbłonka nie pracują prawidłowo. I masz ten dziwny układ śródbłonka dookoła. Trafiają też tu komórki mięśnia gładkiego, które decydują się na pomoc w tworzeniu fibrynowej czapeczki. Wykorzystam do tego nowy kolor. Użyjmy do tego czerwony. Robią tę czapeczkę tutaj. Miesza się ona z tą warstwą i ostatecznie znajduje się w tym miejscu. Czasami nad nią jest trochę śródbłonka, a czasami nie ma. I ta warstwa śródłbłonka jest całkiem zniszczona, myślę, że można tak powiedzieć. Masz tą całkiem niezłą fibrynową czapeczkę. I w tej czapeczce są takie rzeczy, jak kolagen czy elastyna. Czyli w czapeczce znajdują się białka. Więc masz tę fibrynową czapeczkę. Wykonaną z kolagenu i elastyny. Są to białka, które jak wiemy pomagają w utrzymaniu wszystkich komórek w naszym ciele we właściwym miejscu. I czy wskazałbyś na swoje kości, czy na nos mógłbyś znaleźć te białka wewnątrz. I tworzą też fibrynową czapeczkę. I to co teraz tu powstało, to tłuszcz i jego osłonka. Tak to właśnie wygląda. Jest to tłuszcz z czapeczką. Brzmi całkiem prosto. W pewnym sensie, jest to bardzo dobry sposób myślenia o tym, co tu powstało. Masz jezioro tłuszczu. I nad nim masz fibrynową czapeczkę. I robi ona dwie rzeczy. Już widziałeś, że jest ona w pewnym sensie wybrzuszeniem w naczyniu krwionośnym, tak? Przejdę do tego małego schematu w rogu jeszcze raz. Więc masz piękne naczynie krwionośne, ładne i okrągłe. I teraz, masz w nim tłuszcz, który znajduje się tu i tworzy to ogromne jezioro, tak? I na nie zakładam czapeczkę. I teraz znajduje się ona na nim. Co w takim razie dzieje się z tym naczyniem? Ma ono określony promień. I teraz ten promień robi się coraz mniejszy. Co oznacza, że Twoje naczynie krwionośne się pomniejszyło. Ma mniejszy promień. Widzisz to na tym obrazku, prawda? Mniejszy promień. I wiemy, że promień jest powiązany z przewodzeniem. Oznacza więc to, że spada przewodzenie tego naczynia. Przewodzenie związana z przepływem krwi. I oczywiście, mówię tutaj o odległości stąd dotąd, która jest mniejsza, ponieważ masz teraz coś w świetle naczynia. I kolejna zmiana, która jest dość interesująca - ściana robi się o wiele twardsza. Jest sztywniejsza. Więc tutaj rzecz, o której nie mówiłem zbyt dużo, ale może powinienem szybko o niej wspomnieć, może nawet jako o kroku siódmym, w którym komórki mięśnia gładkiego gromadzą wapń. I kiedy mówię gromadzą, co mam na myśli? Czy są one jak murarz? Poprzez stwierdzenie, że gromadzą wapń, mam na myśli to, że te komórki zaczynają udawać i zachowywać się w taki sposób, jakby tworzyły kość. I tak właściwie, martwe komórki piankowate tworzą mikrośrodowisko, w którym mięsień gładki zaczyna myśleć "O boże, może powinienem odłożyć tu trochę wapnia." Więc umieszcza bryłkę wapnia tutaj. I kolejną bryłkę tu. I jeszcze jedną tutaj. I nagle, jeśli spojrzysz, to zaczniesz myśleć "O, nieźle, to naprawdę jest nieźle zwapnione." I zaczyna wyglądać trochę jak kość. To właśnie dzieje się z kością. Więc zaczynają zwapniać cały ten obszar. I jeśli zostanie on zwapniony, jeśli będą w nim umieszczane te kryształki wapnia, to wtedy Twoje tętnice dosłownie staną się kruche, łamliwe co brzmi trochę przerażająco. Myślę, że tak jest. I w gruncie rzeczy są sztywniejsze. I kluczowe jest to, że stają się bardziej sztywne lub mniej odkształcalne. I prowadzi to do kruchości naczynia lub mniejszej giętkości. Więc większa kruchość, mniejsza giętkość. Więc to są te duże zmiany, które możesz zaobserwować. Mniejszy promień zmniejszając przewodzenie. I mniejsza giętkość oznacza, że jest ciężej dla tych dużych i średnic tętnic rozszerzać się, jak balon z każdym przepływem krwi. Więc obydwie te rzeczy spowodują wzrost ciśnienia krwi.