[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.27,0:00:08.04,Default,,0000,0000,0000,,Daha önce hiç halka açık bir havuzda Dialogue: 0,0:00:08.04,0:00:10.81,Default,,0000,0000,0000,,büyük, kırmızı bir "Koşmak Yasaktır" \Ntabelası gördünüz mü? Dialogue: 0,0:00:10.81,0:00:13.97,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu zaman, havuz etrafındaki \Ntempo bu ifadeyle uyumludur Dialogue: 0,0:00:13.97,0:00:17.47,Default,,0000,0000,0000,,ancak tabela, müşterilerin hareketlerini\Ndoğru biçimde tanımlıyor olsa da Dialogue: 0,0:00:17.47,0:00:21.29,Default,,0000,0000,0000,,tabela onlara "koşmak yasaktır" dediği\Niçin yürüdükleri de doğru değil midir? Dialogue: 0,0:00:21.29,0:00:24.17,Default,,0000,0000,0000,,Yani, bu tabela havuzun \Nçevresini mi betimliyor Dialogue: 0,0:00:24.17,0:00:27.93,Default,,0000,0000,0000,,yoksa bundan başka bir şey, \Ndaha güçlü bir şey mi yapıyor? Dialogue: 0,0:00:27.93,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Betimleyen bir ifade ile komut\Nveren bir ifade arasındaki fark Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:35.55,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz dilbilimci J. L. Austin \Ntarafından geliştirilmiş bir fikir. Dialogue: 0,0:00:35.55,0:00:39.41,Default,,0000,0000,0000,,Bu farklılığı, sözün iki ayrı \Nbölümü olarak tanımlar: Dialogue: 0,0:00:39.41,0:00:41.63,Default,,0000,0000,0000,,Betimsel ve edimsel. Dialogue: 0,0:00:41.63,0:00:45.38,Default,,0000,0000,0000,,Betimsel cümleler, bir şeyi doğru \Nveya yanlış biçimde tanımlar, Dialogue: 0,0:00:45.38,0:00:48.56,Default,,0000,0000,0000,,edimsel cümleler ise bir eylemi belirtir. Dialogue: 0,0:00:48.56,0:00:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Başka bir deyişle, betimsel olan "olur", Dialogue: 0,0:00:50.64,0:00:52.55,Default,,0000,0000,0000,,edimsel olan ise "yapar". Dialogue: 0,0:00:52.55,0:00:55.33,Default,,0000,0000,0000,,Sözün bu iki kısmını ayırt edebilmek için Dialogue: 0,0:00:55.33,0:00:59.46,Default,,0000,0000,0000,,havuzun yakınındaki parkta, \Nbetimsel sözleri çalışarak başlayalım. Dialogue: 0,0:00:59.46,0:01:01.51,Default,,0000,0000,0000,,Karşılaştığımız ilk tabelada şu yazıyor: Dialogue: 0,0:01:01.51,0:01:03.92,Default,,0000,0000,0000,,"Park akşam 6'da kapanır." Dialogue: 0,0:01:03.92,0:01:06.34,Default,,0000,0000,0000,,Cana yakın bir park görevlisine sorup Dialogue: 0,0:01:06.34,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,parkın gerçekten de 6'da \Nkapandığını öğrendiğimizde Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.81,Default,,0000,0000,0000,,bu ifadenin doğru bir betimleme \Nolduğunu doğrulayabiliriz. Dialogue: 0,0:01:11.81,0:01:14.47,Default,,0000,0000,0000,,Yakınlarda, bankta gazete\Nokuyan bir adam var Dialogue: 0,0:01:14.47,0:01:17.02,Default,,0000,0000,0000,,ve manşette "Yakıcı sıcaklık!" yazıyor Dialogue: 0,0:01:17.02,0:01:20.02,Default,,0000,0000,0000,,fakat gökyüzü bulutlu \Nve hava da biraz soğuk. Dialogue: 0,0:01:20.02,0:01:22.52,Default,,0000,0000,0000,,Bugünün manşeti, yanlış bir betimleme Dialogue: 0,0:01:22.52,0:01:24.86,Default,,0000,0000,0000,,çünkü doğru olmadığı kanıtlandı. Dialogue: 0,0:01:24.86,0:01:26.78,Default,,0000,0000,0000,,Yağmur başlamadan önce, Dialogue: 0,0:01:26.78,0:01:30.78,Default,,0000,0000,0000,,soda kutumuzu "Geri dönüştür" \Nyazan mavi çöp kutusuna atalım. Dialogue: 0,0:01:30.78,0:01:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Bu edimseldir. Dialogue: 0,0:01:32.07,0:01:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Edimsel cümleler eylem \Noluşturma amacı taşır. Dialogue: 0,0:01:35.99,0:01:40.66,Default,,0000,0000,0000,,Bir mesaj vermek yerine \Ndünyayı etkiler, bir şey yapar. Dialogue: 0,0:01:40.66,0:01:43.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu örnekte, "Geri dönüştür" edimi Dialogue: 0,0:01:43.29,0:01:46.90,Default,,0000,0000,0000,,insanların çöplerini uygun \Nkutuya atmasını talep ediyor. Dialogue: 0,0:01:46.90,0:01:49.26,Default,,0000,0000,0000,,Kelimeler, eylemleri \Nyalnızca ortaya çıkarmaz, Dialogue: 0,0:01:49.26,0:01:51.73,Default,,0000,0000,0000,,bazı durumlarda kelimeler \Neylemlerin kendisidir. Dialogue: 0,0:01:51.73,0:01:54.48,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar sözeylem olarak bilinir. Dialogue: 0,0:01:54.48,0:01:57.40,Default,,0000,0000,0000,,Bu eylemlerden bazıları Dialogue: 0,0:01:57.40,0:02:01.40,Default,,0000,0000,0000,,emir vermek, söz vermek, özür \Ndilemek, uyarmak, hüküm vermek, Dialogue: 0,0:02:01.40,0:02:03.78,Default,,0000,0000,0000,,kutsamak ve hatta evlenmektir. Dialogue: 0,0:02:03.78,0:02:06.15,Default,,0000,0000,0000,,Kameriyedeki düğüne bir bakalım. Dialogue: 0,0:02:06.15,0:02:08.53,Default,,0000,0000,0000,,Gelin ve damat "Evet" kelimesini söylüyor. Dialogue: 0,0:02:08.53,0:02:11.20,Default,,0000,0000,0000,,Buradaki sözeylem "Evet" kelimesi. Dialogue: 0,0:02:11.20,0:02:13.62,Default,,0000,0000,0000,,Bu kelime birbirleriyle \Nevlenmelerini sağlıyor. Dialogue: 0,0:02:13.62,0:02:15.57,Default,,0000,0000,0000,,"Evet" onları etkiliyor Dialogue: 0,0:02:15.57,0:02:17.73,Default,,0000,0000,0000,,ve dünyalarını büyük ölçüde değiştiriyor. Dialogue: 0,0:02:18.07,0:02:21.53,Default,,0000,0000,0000,,Yine de, edimsellik bağlam \Nve alımlamaya bağlıdır. Dialogue: 0,0:02:21.53,0:02:23.82,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar uygunluk koşulları olarak bilinir. Dialogue: 0,0:02:23.82,0:02:26.98,Default,,0000,0000,0000,,Varsayalım ki belediye başkanı \Ndüğüne geldi ve şöyle dedi: Dialogue: 0,0:02:26.98,0:02:29.73,Default,,0000,0000,0000,,"Belediye başkanlığının bana \Nverdiği yetkiye dayanarak Dialogue: 0,0:02:29.73,0:02:32.50,Default,,0000,0000,0000,,bu kameriyenin adını 'Başkanın \NPizza Sarayı' koyuyorum." Dialogue: 0,0:02:32.50,0:02:35.97,Default,,0000,0000,0000,,Söylediği bu kelimeler, kameriyeyi \Nadlandıran bir sözeylem olmuş olur Dialogue: 0,0:02:35.97,0:02:39.62,Default,,0000,0000,0000,,ve o belediye başkanı olduğu için\Nkameriye artık yeni adıyla bilinir Dialogue: 0,0:02:39.62,0:02:42.97,Default,,0000,0000,0000,,ancak eğer belediye başkanı \Nolmayan, sadece yoldan geçen biri Dialogue: 0,0:02:42.97,0:02:45.80,Default,,0000,0000,0000,,kameriyeye en sevdiği kedinin \Nadını koymaya karar verirse Dialogue: 0,0:02:45.80,0:02:48.38,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen kameriyenin \Ngerçek adı değişmez. Dialogue: 0,0:02:48.43,0:02:51.02,Default,,0000,0000,0000,,Uygunluk koşulları, edimin \Ngerçekleştirilebilmesi için Dialogue: 0,0:02:51.02,0:02:52.73,Default,,0000,0000,0000,,sağlanması gereken koşullardır. Dialogue: 0,0:02:52.73,0:02:54.54,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar gayet makul kurallardır. Dialogue: 0,0:02:54.54,0:02:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Edimsel söz, uygun bir\Nyetkiye sahip olmalıdır, Dialogue: 0,0:02:56.90,0:02:59.31,Default,,0000,0000,0000,,anlaşılmalıdır, açık olmalıdır Dialogue: 0,0:02:59.31,0:03:01.48,Default,,0000,0000,0000,,ve gerçekleştirilmesi mümkün olmalıdır. Dialogue: 0,0:03:01.48,0:03:04.15,Default,,0000,0000,0000,,Eğer edimsel söz bu koşulları sağlamıyorsa Dialogue: 0,0:03:04.15,0:03:07.11,Default,,0000,0000,0000,,eyleme geçirme gücüne sahip değildir Dialogue: 0,0:03:07.11,0:03:09.56,Default,,0000,0000,0000,,ancak bir edimsel sözün \Nbu koşulları sağlaması Dialogue: 0,0:03:09.56,0:03:11.04,Default,,0000,0000,0000,,ve açıkça ifade edilmiş olması Dialogue: 0,0:03:11.04,0:03:13.58,Default,,0000,0000,0000,,kesin olarak uygulanacağı anlamına gelmez. Dialogue: 0,0:03:13.58,0:03:14.66,Default,,0000,0000,0000,,Havuza geri dönelim. Dialogue: 0,0:03:14.66,0:03:17.44,Default,,0000,0000,0000,,Bir grup gürültücü genç, \Nhavuza atlamak için yarışıyor. Dialogue: 0,0:03:17.44,0:03:20.78,Default,,0000,0000,0000,,"Koşmak yasak" onlar üzerinde bir \Netkiye sahip değilmiş gibi görünüyor Dialogue: 0,0:03:20.78,0:03:24.35,Default,,0000,0000,0000,,ve bu edimsel söze karşı gelmenin \Nsonuçlarıyla yüzleşmek zorunda olacaklar. Dialogue: 0,0:03:24.35,0:03:27.45,Default,,0000,0000,0000,,Hatta kendileri de birkaç edimsel \Nsöz söylemek zorunda kalabilir, Dialogue: 0,0:03:27.45,0:03:31.10,Default,,0000,0000,0000,,cankurtarandan özür dilemek ve bir \Ndaha koşmamaya söz vermek gibi. Dialogue: 0,0:03:31.10,0:03:34.87,Default,,0000,0000,0000,,Belki cankurtaran da onları günün geri \Nkalanında havuza girmekten men ederek Dialogue: 0,0:03:34.87,0:03:37.26,Default,,0000,0000,0000,,başka bir edimsel sözle cevap verir. Dialogue: 0,0:03:37.26,0:03:41.93,Default,,0000,0000,0000,,Ne de olsa, bu gençler kelimelerin \Ngücüne saygı duymayı öğrenmeli.