1
00:00:09,131 --> 00:00:12,231
Những người hâm mộ 
dòng nhạc post-punk

2
00:00:12,231 --> 00:00:15,610
có gì giống
những chiến binh man rợ thời cổ?

3
00:00:15,610 --> 00:00:16,792
Không giống lắm.

4
00:00:16,792 --> 00:00:20,211
Vậy tại sao cả hai đều 
được gọi là người Goth?

5
00:00:20,211 --> 00:00:21,502
Đó là trùng hợp kì lạ

6
00:00:21,502 --> 00:00:26,101
hay là mối liên hệ mật thiết 
trải dài nhiều thế kỉ?

7
00:00:26,101 --> 00:00:28,773
Câu chuyện bắt đầu ở thời La Mã cổ đại.

8
00:00:28,773 --> 00:00:32,741
Khi Để chế được mở rộng, 
nó phải chịu nhiều cuộc tấn công xâm lược

9
00:00:32,741 --> 00:00:36,862
của các dân tộc bán du mục 
dọc biên giới.

10
00:00:36,862 --> 00:00:41,649
Trong số những tộc người mạnh nhất 
có tộc German hay gọi là người Goth

11
00:00:41,649 --> 00:00:43,930
bao gồm hai nhánh,

12
00:00:43,930 --> 00:00:45,165
người Visigoth

13
00:00:45,165 --> 00:00:47,153
và người Ostrogoth.

14
00:00:47,153 --> 00:00:50,303
Vài tộc người German 
là kẻ thù của Đế chế La Mã,

15
00:00:50,303 --> 00:00:55,253
trong khi một số khác lại liên minh
với quân đội La Mã.

16
00:00:55,253 --> 00:00:57,862
Khi Đế chế La Mã chia làm hai,

17
00:00:57,862 --> 00:01:01,613
quân đội các bộ tộc này đóng vai trò 
lớn hơn trong vấn đề quốc phòng

18
00:01:01,613 --> 00:01:04,438
và tranh giành quyền lực nội bộ.

19
00:01:04,438 --> 00:01:08,924
Vào thế kỉ thứ 5, cuộc nổi dậy trục lợi 
lãnh đạo bởi một chiến binh tên là Odoacer

20
00:01:08,924 --> 00:01:12,874
đã chiếm thành Rome và 
phế truất Hoàng đế Tây La Mã.

21
00:01:12,874 --> 00:01:15,753
Odoacer và người kế vị tên là 
Theoderic của tộc Ostrogoth

22
00:01:15,753 --> 00:01:19,494
về cơ bản vẫn dưới quyền 
của Hoàng đế Đông La Mã

23
00:01:19,494 --> 00:01:22,194
và duy trì tập tục La Mã.

24
00:01:22,194 --> 00:01:26,204
Về phần Tây La Mã, đế chế này 
không bao giờ thống nhất trở lại.

25
00:01:26,204 --> 00:01:29,363
Nơi đây phân thành các
vương quốc nhỏ được cai trị bởi người Goth

26
00:01:29,363 --> 00:01:31,264
và các tộc người German khác,

27
00:01:31,264 --> 00:01:34,004
họ dần quen với văn hóa địa phương

28
00:01:34,004 --> 00:01:38,177
dù nhiều trong các bộ tộc vẫn cố
ghi tên mình trên bản đồ.

29
00:01:38,177 --> 00:01:40,638
Đây là kết thúc thời Cổ đại

30
00:01:40,638 --> 00:01:43,775
và mở đầu cho thời kì 
nhiều người gọi là Thời kì Tăm tối.

31
00:01:43,775 --> 00:01:46,524
Dù văn hóa Lã Mã không hoàn toàn mai một,

32
00:01:46,524 --> 00:01:50,554
ảnh hưởng của nó suy giảm, và một 
phong cách nghệ thuật mới xuất hiện

33
00:01:50,554 --> 00:01:53,705
hướng vào chủ nghĩa tượng trưng 
tôn giáo và tính biểu tượng

34
00:01:53,705 --> 00:01:56,605
thay vì sự cân đối và chủ nghĩa hiện thực.

35
00:01:56,605 --> 00:01:58,805
Sự thay đổi này lan sang 
lĩnh vực kiến trúc

36
00:01:58,805 --> 00:02:04,487
với việc xây dựng Tu viện Thánh Denis 
ở Pháp vào năm 1137.

37
00:02:04,487 --> 00:02:07,846
Mái vòm nhọn, 
kiến trúc trụ chống và cửa sổ lớn

38
00:02:07,846 --> 00:02:11,456
khiến cho công trình trở nên 
thanh mảnh và hoa mĩ.

39
00:02:11,456 --> 00:02:14,205
Nó nhấn mạnh vào 
phần nội thất phóng khoáng và rực rỡ

40
00:02:14,205 --> 00:02:19,912
thay vì những bức tường và trụ cột 
vững chắc của các công trình kiểu cũ.

41
00:02:19,912 --> 00:02:21,336
Trong những thế kỉ tiếp theo,

42
00:02:21,336 --> 00:02:25,156
kiến trúc này là hình mẫu cho 
các Nhà thờ lớn trên khắp châu Âu.

43
00:02:25,156 --> 00:02:26,496
Song kiểu cách vẫn thay đổi.

44
00:02:26,496 --> 00:02:31,437
Phong trào Phục hưng của người Ý
tôn vinh văn hóa Hy Lạp và La Mã Cổ đại,

45
00:02:31,437 --> 00:02:36,986
phong cách mới này bắt đầu có vẻ 
thô kệch và thấp kém hơn.

46
00:02:36,986 --> 00:02:40,116
Trong cuốn sách "Cuộc Đời Các Nghệ Sĩ" 
viết năm 1550,

47
00:02:40,116 --> 00:02:45,127
Giorgio Vasari lần đầu tiên 
gọi phong cách này là Gothic,

48
00:02:45,127 --> 00:02:47,526
một sự ám chỉ xúc phạm đến 
những người man rợ

49
00:02:47,526 --> 00:02:50,847
vốn bị cho là đã tàn phá 
nền văn minh đế chế cổ đại.

50
00:02:50,847 --> 00:02:55,397
Tên gọi xuất hiện và sớm được dùng 
để chỉ toàn bộ giai đoạn Trung cổ,

51
00:02:55,397 --> 00:03:01,317
vốn gắn liền với bóng tối, 
mê tín, và sự tối giản.

52
00:03:01,317 --> 00:03:05,849
Dù vậy, qua thời gian
quan niệm về cái đẹp cũng thay đổi.

53
00:03:05,849 --> 00:03:09,248
Vào thế kỉ thứ 18, một giai đoạn 
gọi là Thời kì Khai sáng xuất hiện,

54
00:03:09,248 --> 00:03:13,357
coi trọng lí luận khoa học 
hơn tất cả mọi thứ.

55
00:03:13,357 --> 00:03:17,169
Phản ứng với trào lưu này, các tác giả 
trường phái Lãng mạn như Goethe và Byron

56
00:03:17,169 --> 00:03:21,068
cố gắng lí tưởng hóa những ảo vọng về 
quá khứ của phong cảnh tự nhiên

57
00:03:21,068 --> 00:03:24,227
và các thần lực bí ẩn.

58
00:03:24,227 --> 00:03:27,588
Từ đây, từ Gothic lại được 
chuyển nghĩa một lần nữa

59
00:03:27,588 --> 00:03:33,388
để chỉ thể loại văn học vốn là một nhánh 
tăm tối hơn của Văn học Lãng mạn.

60
00:03:33,388 --> 00:03:35,906
Thuật ngữ được Horace Walpole 
sử dụng lần đầu tiên

61
00:03:35,906 --> 00:03:40,429
trong tiểu thuyết "Lâu Đài Xứ Otranto" 
ra đời năm 1764 của ông

62
00:03:40,429 --> 00:03:44,048
nhằm gợi nhắc đến cốt truyện 
và không khí trong truyện.

63
00:03:44,048 --> 00:03:47,148
Nhiều yếu tố trong cuốn tiểu thuyết này 
trở thành đặc trưng riêng

64
00:03:47,148 --> 00:03:51,558
truyền cảm hứng cho nhiều 
tác phẩm kinh điển và vô số bộ phim.

65
00:03:51,558 --> 00:03:56,831
Thuật ngữ Gothic chỉ dành cho văn học 
và điện ảnh cho đến những năm 1970

66
00:03:56,831 --> 00:03:59,678
khi một bối cảnh âm nhạc mới xuất hiện.

67
00:03:59,678 --> 00:04:03,400
Lấy chất liệu từ các nhóm nhạc như 
The Doors và The Velvet Underground,

68
00:04:03,400 --> 00:04:04,679
nhóm nhạc post-punk ở Anh,

69
00:04:04,679 --> 00:04:05,868
như Joy Division,

70
00:04:05,868 --> 00:04:06,739
Bauhaus,

71
00:04:06,739 --> 00:04:07,750
và The Cure,

72
00:04:07,750 --> 00:04:10,419
kết hợp ca từ ảm đạm 
và sự chỏi âm của nhạc punk

73
00:04:10,419 --> 00:04:13,599
với những hình ảnh lấy cảm hứng 
từ thời Nữ hoàng Victoria,

74
00:04:13,599 --> 00:04:14,720
truyện kinh dị,

75
00:04:14,720 --> 00:04:17,949
và mốt thời trang huyền bí lưỡng tính.

76
00:04:17,949 --> 00:04:21,599
Đến đầu những năm 1980, những 
nhóm nhạc như vậy đều được mô tả

77
00:04:21,599 --> 00:04:24,471
là rock Gothic bởi báo giới âm nhạc,

78
00:04:24,471 --> 00:04:28,089
và thể loại này nổi tiếng từ 
những câu lạc bộ đèn mờ

79
00:04:28,089 --> 00:04:31,130
đến các hãng 
thu âm lớn và kênh MTV.

80
00:04:31,130 --> 00:04:35,671
Ngày nay, bất chấp sự chú ý và 
định kiến tiêu cực của truyền thông,

81
00:04:35,671 --> 00:04:40,849
âm nhạc và thời trang Gothic vẫn tiếp tục 
là một hiện tượng ngầm nổi bật

82
00:04:40,849 --> 00:04:42,710
với nhiều thể loại nhỏ hơn,

83
00:04:42,710 --> 00:04:44,081
như cybergoth,

84
00:04:44,081 --> 00:04:45,077
gothabilly,

85
00:04:45,077 --> 00:04:46,138
gothic metal,

86
00:04:46,138 --> 00:04:48,796
và thậm chí steampunk.

87
00:04:48,796 --> 00:04:51,051
Lịch sử từ Gothic gắn liền

88
00:04:51,051 --> 00:04:54,744
với hàng ngàn năm diễn ra 
các phong trào phản văn hóa,

89
00:04:54,744 --> 00:04:57,620
từ những kẻ xâm lược 
ngoại bang trở thành vua

90
00:04:57,620 --> 00:05:01,083
qua những tháp hình chóp 
thay thế những trụ cột chắc chắn

91
00:05:01,083 --> 00:05:04,524
đến những nghệ sĩ tìm 
vẻ đẹp ẩn trong bóng tối.

92
00:05:04,524 --> 00:05:07,462
Từng chặng đường đều là
một phần của một cuộc cách mạng

93
00:05:07,482 --> 00:05:14,461
và xu hướng trở về quá khứ để 
thay đổi hiện tại của nhân loại.