0:00:06.414,0:00:08.748
Το DNA σε ένα και μόνο από τα κύτταρά σου

0:00:08.748,0:00:12.997
υφίσταται βλάβες[br]δεκάδες χιλιάδες φορές κάθε μέρα.

0:00:12.997,0:00:16.465
Πολλαπλασίασε αυτό με τα 100 τρις[br]εκατομμύρια περίπου κύτταρα του σώματος,

0:00:16.465,0:00:21.295
και έχεις ένας πεντάκις εκατομμύριο[br]λαθών στο DNA κάθε μέρα.

0:00:21.415,0:00:23.626
Και, επειδή το DNA παρέχει το προσχέδιο

0:00:23.626,0:00:26.981
για τις πρωτεΐνες που τα κυτταρά σου[br]χρειάζονται για να λειτουργήσουν,

0:00:26.981,0:00:30.004
οι βλάβες μπορεί να προκαλέσουν[br]σοβαρά προβλήματα, όπως καρκίνο.

0:00:30.574,0:00:32.634
Τα λάθη μπορεί να έχουν διάφορες μορφές.

0:00:32.634,0:00:37.905
Κάποιες φορές τα νουκλεοτίδια, τα δομικά[br]στοιχεία του DNA υφίστανται βλάβες,

0:00:37.905,0:00:41.092
άλλες φορές τα νουκλεοτίδια[br]ζευγαρώνουν με λάθος τρόπο,

0:00:41.092,0:00:43.049
προκαλώντας μεταλλάξεις,

0:00:43.049,0:00:48.257
και οι εγκοπές στη μία ή στις δύο αλυσίδες[br]μπορεί να παρέμβουν στην αντιγραφή του DNA

0:00:48.257,0:00:52.083
ή ακόμα και να κάνουν τμήματα του DNA[br]να ανακατευτούν μεταξύ τους.

0:00:52.083,0:00:56.409
Ευτυχώς, τα κύτταρά σου έχουν τρόπους να[br]διορθώσουν τα πιο πολλά τέτοια προβλήματα

0:00:56.409,0:00:58.119
τις περισσότερες φορές.

0:00:58.119,0:01:01.908
Όλα αυτά τα μονοπάτια επιδιόρθωσης[br]βασίζονται σε εξειδικευμένα ένζυμα.

0:01:01.908,0:01:05.093
Διαφορετικά ένζυμα αποκρίνονται[br]σε διαφορετικού είδους βλάβες.

0:01:05.313,0:01:07.882
Ένα συχνό λάθος είναι[br]οι αταίριαστες βάσεις.

0:01:07.882,0:01:10.232
Κάθε νουκλεοτίδιο περιέχει μία βάση,

0:01:10.232,0:01:12.262
και κατά την αντιγραφή το DNA

0:01:12.262,0:01:16.633
το ένζυμο DNA πολυμεράση[br]πρέπει να φέρει τη σωστή βάση

0:01:16.633,0:01:20.582
ώστε να ζευγαρώσει με κάθε βάση [br]της αλυσίδας-πρότυπο που αντιγράφεται.

0:01:20.582,0:01:24.217
Η αδενίνη με θυμίνη[br]και η γουανίνη με κυτοσίνη.

0:01:24.217,0:01:27.169
Αλλά περίπου μία φορά σε κάθε[br]εκατό χιλιάδες προσθήκες,

0:01:27.169,0:01:28.736
κάνει ένα λάθος.

0:01:28.976,0:01:31.286
Το ένζυμο καταλαβαίνει[br]τα περισσότερα λάθη αμέσως

0:01:31.286,0:01:35.330
αποκόβει μερικά νουκλεοτίδια[br]και τα αντικαθιστά με τα σωστά.

0:01:35.560,0:01:37.810
Και για την περίπτωση[br]που μερικά ξεφύγουν,

0:01:37.810,0:01:41.369
μια δεύτερη ομάδα πρωτεϊνών[br]ακολουθεί για να ελέγξει.

0:01:41.369,0:01:42.848
Αν βρουν κάτι αταίριαστο,

0:01:42.848,0:01:45.997
κόβουν το λάθος νουκλεοτίδιο[br]και το αντικαθιστούν.

0:01:46.257,0:01:48.478
Αυτό λέγεται επιδιόρθωση [br]αταίριαστου ζεύγους.

0:01:48.478,0:01:52.238
Μαζί, τα δύο αυτά συστήματα μειώνουν[br]τον αριθμό λαθών αταίριαστων βάσεων

0:01:52.238,0:01:55.212
σε περίπου ένα στο ένα εκατομμύριο.

0:01:55.482,0:01:58.849
Αλλά το DNA μπορεί να υποστεί βλάβες[br]και μετά το διπλασιασμό.

0:01:59.159,0:02:02.900
Πολλά διαφορετικά μόρια μπορεί να αλλάξουν[br]χημικά τα νουκλεοτίδια.

0:02:02.900,0:02:06.245
Κάποια από αυτά προέρχονται[br]από το περιβάλλον,

0:02:06.245,0:02:09.202
όπως σύμπλοκα που υπάρχουν στον καπνό.

0:02:09.202,0:02:12.349
Άλλα όμως είναι μόρια που βρίσκονται[br]φυσικά στα κύτταρα,

0:02:12.349,0:02:14.917
όπως το υπεροξείδιο του υδρογόνου.

0:02:14.917,0:02:17.143
Κάποιες χημικές αλλαγές[br]είναι τόσο συνηθισμένες

0:02:17.143,0:02:21.348
που υπάρχουν συγκεκριμένα ένζυμα[br]με σκοπό τους να διορθώσουν τη βλάβη.

0:02:21.348,0:02:24.885
Αλλά το κύτταρο διαθέτει και[br]πιο γενικά μονοπάτια επιδιόρθωσης.

0:02:24.885,0:02:27.231
Αν μία μόνο βάση καταστραφεί,

0:02:27.231,0:02:32.143
μπορεί συνήθως να επιδιορθωθεί με μια[br]διαδικασία που ονομάζεται εκτομή βάσης.

0:02:32.143,0:02:34.528
Ένα ένζυμο κόβει την κατεστραμμένη βάση,

0:02:34.528,0:02:40.070
ενώ άλλα ένζυμα κόβουν στην περιοχή[br]και αντικαθιστούν τα νουκλεοτίδια.

0:02:40.410,0:02:45.290
Οι ακτίνες UV προκαλούν καταστροφή[br]που είναι δυσκολότερο να επιδιορθωθεί.

0:02:45.290,0:02:49.274
Κάποιες φορές, κάνει[br]δύο γειτονικά νουκλεοτίδια να ενωθούν,

0:02:49.274,0:02:52.394
παραμορφώνοντας τη δομή[br]της δίκλωνης έλικας του DNA.

0:02:52.394,0:02:55.567
Τέτοια βλάβη απαιτεί[br]μια πιο πολύπλοκη διαδικασία,

0:02:55.567,0:02:58.975
την επιδιόρθωση εκτομής νουκλεοτιδίου.

0:02:58.975,0:03:04.015
Μια ομάδα πρωτεϊνών αφαιρεί[br]μια αλυσίδα 24 περίπου νουκλεοτιδίων,

0:03:04.015,0:03:06.455
και τα αντικαθιστά με καινούρια.

0:03:06.745,0:03:10.700
Υψηλής συχνότητας ακτινοβολία,[br]όπως γ ή X,

0:03:10.700,0:03:13.101
προκαλεί διαφορετικού τύπου βλάβη.

0:03:13.101,0:03:18.285
Μπορεί να καταστρέψει έναν ή δύο κλώνους[br]της ραχοκοκκαλιάς του DNA.

0:03:18.285,0:03:21.303
Οι ρήξεις της δίκλωνης έλικας[br]είναι οι πιο επικίνδυνες βλάβες.

0:03:21.303,0:03:24.066
Μία και μόνο μπορεί να προκαλέσει[br]κυτταρικό θάνατο.

0:03:24.066,0:03:27.503
Τα δύο πιο συνηθισμένα μονοπάτια[br]επιδιόρθωσης δίκλωνων ρήξεων

0:03:27.503,0:03:32.721
είναι ο ομόλογος ανασυνδυασμός[br]και η μη ομόλογη σύνδεση άκρων.

0:03:33.081,0:03:39.186
Ο ομόλογος ανασυνδυασμός χρησιμοποιεί ως[br]πρότυπο μια παρόμοια περιοχή ανέπαφου DNA.

0:03:39.186,0:03:43.850
Ένζυμα φέρνουν κοντά τους κατεστραμμένους[br]με τους ανέπαφους κλώνους,

0:03:43.850,0:03:46.449
ώστε να ανταλλάξουν[br]ακολουθίες νουκλεοτιδίων

0:03:46.449,0:03:49.244
και τελικά γεμίζουν τα κενά

0:03:49.244,0:03:52.929
έτσι ώστε να καταλήξουν με [br]δύο πλήρη δίκλωνα τμήματα.

0:03:53.229,0:03:55.891
Η μη ομόλογη σύνδεση άκρων από την άλλη,

0:03:55.891,0:03:58.108
δε βασίζεται σε πρότυπο.

0:03:58.108,0:04:02.540
Αντί για αυτό, μια σειρά πρωτεϊνών[br]κόβει μερικά νουκλεοτίδια

0:04:02.540,0:04:06.305
και έπειτα ενώνει ξανά τα κομμένα άκρα.

0:04:06.565,0:04:08.554
Αυτή η διαδικασία δεν είναι τόσο ακριβής.

0:04:08.554,0:04:12.187
Μπορεί να κάνει γονίδια να ανακατευτούν[br]ή να μετακινηθούν.

0:04:12.187,0:04:16.012
Είναι όμως χρήσιμη[br]όταν δεν υπάρχει παρόμοιο DNA.

0:04:16.342,0:04:20.149
Βέβαια οι αλλαγές στο DNA[br]δεν είναι πάντα κάτι κακό.

0:04:20.149,0:04:23.751
Οι ωφέλιμες μεταλλάξεις επιτρέπουν[br]στα είδη να εξελίσσονται.

0:04:23.751,0:04:27.663
Συνήθως όμως θέλουμε το DNA[br]να παραμείνει ως έχει.

0:04:27.663,0:04:31.776
Ελαττώματα στην επιδιόρθωση του DNA[br]σχετίζονται με πρόωρη γήρανση

0:04:31.776,0:04:34.010
και πολλούς τύπους καρκίνου.

0:04:34.010,0:04:36.224
Αν λοιπόν ψάχνεις την πηγή της νιότης,

0:04:36.224,0:04:39.160
βρίσκεται ήδη και λειτουργεί[br]στα κύτταρά σου,

0:04:39.160,0:04:42.719
εκατομμύρια φορές τη μέρα.