WEBVTT 00:00:00.129 --> 00:00:03.419 Bạn đã bao giờ thảo luận với ai đó về năng lượng hạt nhân chưa? 00:00:27.296 --> 00:00:29.991 Và thế là mọi người tha hồ tưởng tượng. 00:00:29.991 --> 00:00:31.966 Liệu có được dùng điện miễn phí không nhỉ? 00:00:31.966 --> 00:00:34.663 Năng lượng hạt nhân có giúp con người định cư ở Nam Cực? 00:00:34.663 --> 00:00:38.720 Liệu sẽ có xe hơi, máy bay, nhà sử dụng năng lượng hạt nhân? 00:00:38.720 --> 00:00:42.223 Có vẻ như điều này chỉ cách chúng ta vài năm làm việc vất vả thôi nhỉ. 00:00:42.223 --> 00:00:46.029 Chắc chắn một điều: Hạt nhân chính là Tương lai. 00:00:46.029 --> 00:00:49.787 Nhưng chỉ một vài năm sau, chỉ là một đống tàn dư ảo mộng về kỉ nguyên nguyên tử 00:00:49.787 --> 00:00:55.227 Bởi hóa ra, năng lượng hạt nhân vô cùng phức tạp và đắt đỏ 00:00:55.227 --> 00:00:58.537 Xây dựng mô hình trên giấy thì dễ 00:00:58.537 --> 00:01:00.149 nhưng thực tế thì lại phũ phàng. 00:01:00.149 --> 00:01:05.029 Thêm nữa, các công ty tư nhân cho rằng đầu tư vào năng lượng hạt nhân là quá mạo hiểm; 00:01:05.029 --> 00:01:08.515 hầu hết vẫn chỉ thích làm ăn với khí đốt, than và dầu. 00:01:08.515 --> 00:01:11.028 Nhưng vẫn có rất nhiều người không muốn bỏ phí 00:01:11.028 --> 00:01:14.278 sự hứa hẹn của một kỷ nguyên hạt nhân; một công nghệ mới hấp dẫn, 00:01:14.278 --> 00:01:16.843 triển vọng về một nguồn năng lượng vô cùng rẻ, 00:01:16.843 --> 00:01:20.052 với viễn cảnh không còn phải nhập khẩu dầu mỏ và khí đốt, 00:01:20.052 --> 00:01:24.356 và có vài trường hợp là ham muốn sở hữu vũ khí hạt nhân, 00:01:24.356 --> 00:01:27.740 đó chính là niềm động lực thúc đẩy họ tiếp tục. 00:01:27.740 --> 00:01:31.857 Thời kỳ huy hoàng của năng lượng hạt nhân cuối cùng cũng đến vào đầu thập niên 1970, khi 00:01:31.857 --> 00:01:36.773 cuộc chiến ở Trung Đông đẩy giá dầu lên cao ngất ngưởng trên toàn thế giới. 00:01:36.773 --> 00:01:40.884 Giờ đây, vì lợi nhuận và vốn đầu tư kiếm được một bước đi đáng kinh ngạc 00:01:40.884 --> 00:01:44.194 Hơn một nửa lò phản ứng hạt nhân trên thế giới được xây 00:01:44.194 --> 00:01:46.597 giữa năm 1970 và 1985. 00:01:46.597 --> 00:01:48.573 Nhưng nên xây dựng lò phản ứng kiểu nào, 00:01:48.573 --> 00:01:51.353 khi có quá nhiều lựa chọn? 00:01:51.363 --> 00:01:54.153 Một ứng cử viên bất ngờ không có nhiều kì vọng đã giải đáp cho câu hỏi này: 00:01:54.153 --> 00:01:56.000 Lò phản ứng nước nhẹ. 00:01:56.000 --> 00:01:59.831 Nó không phải là ý tưởng đột phá, cũng không quá nổi tiếng trong giới khoa học, 00:01:59.831 --> 00:02:01.998 nhưng nó có những lợi thế quyết định: 00:02:01.998 --> 00:02:06.353 Nó có sẵn, nó hoạt động tốt và nó không đắt một cách kinh khủng. 00:02:06.353 --> 00:02:09.026 Thế, lò phản ứng nước nhẹ làm được gì? 00:02:09.026 --> 00:02:11.782 Ừm, nguyên tắc hoạt động cơ bản lại đơn giản đến bất ngờ: 00:02:11.782 --> 00:02:15.435 Nó sẽ đun nóng nước bằng một chuỗi phản ứng dây chuyền nhân tạo. 00:02:15.435 --> 00:02:18.805 Phản ứng phân hạch hạt nhân giải phóng năng lượng gấp hàng triệu lần so với 00:02:18.805 --> 00:02:20.875 bất cứ phản ứng hóa học nào. 00:02:20.875 --> 00:02:24.710 Những nguyên tố nặng không ổn định như uranium-235 00:02:24.710 --> 00:02:26.552 sẽ bị bắn phá bởi các neutron. 00:02:26.552 --> 00:02:30.321 Neutron được hấp thụ, nhưng lại không bền vững. 00:02:30.321 --> 00:02:34.398 Gần như mọi lúc, nó lập tức phân rã ra thành các nguyên tố nhẹ hơn, 00:02:34.398 --> 00:02:38.578 một số neutron bổ sung tự do, và năng lượng dưới dạng phóng xạ. 00:02:38.578 --> 00:02:42.790 Phóng xạ đun nóng nước xung quanh, trong khi các neutron tiếp tục lặp lại quá trình lúc trước 00:02:42.790 --> 00:02:45.829 với các nguyên tử khác, giải phóng thêm nhiều neutron và phóng xạ 00:02:45.829 --> 00:02:49.777 trong một chuỗi phản ứng được kiểm soát, rất khác so với phản ứng nhanh 00:02:49.777 --> 00:02:53.133 tàn phá khủng khiếp của bom nguyên tử. 00:02:53.133 --> 00:02:58.179 Trong lò phản ứng nước nhẹ của chúng ta, cần có một máy điều tiết để kiểm soát năng lượng của neutron 00:02:58.179 --> 00:03:01.591 Đơn giản là, nước vẫn làm phần việc của nó, rất thực tiễn 00:03:01.591 --> 00:03:04.209 vì dù gì thì nó vẫn được dùng để làm quay tua-bin 00:03:04.209 --> 00:03:08.278 Lò phản ứng nước nhẹ trở nên thịnh hành vì nó đơn giản và rẻ 00:03:08.278 --> 00:03:11.168 Dù thế nào, nó không phải an toàn nhất, hiệu quả nhất 00:03:11.168 --> 00:03:13.484 cũng không phải là lò hạt nhân hiện đại nhất 00:03:13.484 --> 00:03:16.864 Hạt nhân tái tạo tồn tại khoảng 1 thập kỉ; 00:03:16.864 --> 00:03:21.518 vào năm 1979, thảm họa Three Mile Island đáng tiếc đã xảy ra ở Pennsylvania 00:03:21.518 --> 00:03:25.838 khi mà lõi phản ứng của nhà máy bị nóng chảy 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 vào năm 1986, tai nạn Chernobyl đã đe dọa trực tiếp đến vùng Trung Âu 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 với một đám mây phóng xạ, và năm 2011 sự kiện Fukushima 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 đã đưa đến những cuộc hội thảo và lo ngại mới. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Khoảng vào thập niên 80, khi mà 218 lò phản ứng hạt nhân ra đời, 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 những số liệu và sự chia sẻ điện năng sản xuất cho toàn cầu đã bị đình trệ 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 kể từ cuối những năm 80. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Thế, tình trạng bây giờ là gì? 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Ngày nay, năng lượng nguyên tử chiếm khoảng 10% nhu cầu năng lượng của thế giới 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Có khoảng 439 lò phản ứng hạt nhân trên 31 quốc gia 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Có khoảng 70 lò phản ứng mới đang được xây dựng trong năm 2015 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Đa số ở các quốc gia phát triển nhanh 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Tóm lại, 116 lò phản ứng mới được lên kế hoạch trên toàn thế giới 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Đa số các lò phản ứng đã được xây hơn 25 năm với công nghệ cũ kĩ 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Khoảng 80% trong số đó là lò phản ứng nước nhẹ 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Bây giờ, nhiều quốc gia đang đối mặt với 1 lựa chọn: sự thay thế khá đắt đỏ cho những 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 lò phản ứng cũ, đương nhiên sẽ đem lại nhiều hiệu quả hơn, nhưng ít mẫu thử nghiệm hơn, hoặc 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 dẹp bỏ năng lượng nguyên tử để chuyển sang một dạng năng lượng khác tiên tiến hơn hoặc lạc hậu hơn 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 với kinh phí khác cùng với sự ảnh hưởng môi trường 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Vậy, chúng ta có nên sử dụng năng lượng nguyên tử 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Những cuộc tranh luận của các chuyên gia sẽ diễn ra vào tuần tới 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Đăng ký và bạn sẽ không bỏ lỡ nó 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Kênh của chúng tôi có một nhà tài trợ mới Audible.com 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Nếu bạn dùng URL, 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 bạn có thể nhận được audiobook miễn phí và ủng hộ cho kênh của bọn mình. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Để làm ra những video này cần rất nhiều thời gian, và có thể tiết kiêm được bằng cách nghe 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 audiobook. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Nếu bạn đang tìm một quyển sách hay, chúng tôi đề cử quyển 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 "Into thin Air" của Jon Krakauer 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Ông ấy là một cây viết rất tuyệt vời, và những câu truyệ của ông rất dễ tiếp thu và chân thật 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Đi đến để dinh quyển sách về mễn phí. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999 Cảm ơn rất nhiều tới Audible vì đã ủng hộ cho kênh của chúng tôi và cảm ơn vì đã theo dõi. 00:00:03.419 --> 00:00:06.564 Chúng tôi đã từng. Và thấy khó hiểu đến phát nản, 00:00:06.564 --> 00:00:09.127 vậy nên hãy cùng cố gắng hiểu vấn đề này nhé. 00:00:16.024 --> 00:00:18.199 Mọi chuyện bắt đầu từ những năm 1940. 00:00:18.199 --> 00:00:21.252 Sau nỗi kinh hoàng từ cuộc chiến và bom nguyên tử, 00:00:21.252 --> 00:00:24.914 năng lượng hạt nhân hứa hẹn sẽ là hướng đi hòa bình của công nghệ mới 00:00:24.914 --> 00:00:27.296 nhằm giúp thế giới vực dậy lại như cũ.