Bạn đã bao giờ thảo luận với ai đó về năng lượng hạt nhân chưa?
Và thế là mọi người tha hồ tưởng tượng.
Liệu có được dùng điện miễn phí không nhỉ?
Năng lượng hạt nhân có giúp con người định cư ở Nam Cực?
Liệu sẽ có xe hơi, máy bay, nhà sử dụng năng lượng hạt nhân?
Có vẻ như điều này chỉ cách chúng ta vài năm làm việc vất vả thôi nhỉ.
Chắc chắn một điều: Hạt nhân chính là Tương lai.
Nhưng chỉ một vài năm sau, chỉ là một đống tàn dư ảo mộng về kỉ nguyên nguyên tử
Bởi hóa ra, năng lượng hạt nhân vô cùng phức tạp và đắt đỏ
Xây dựng mô hình trên giấy thì dễ
nhưng thực tế thì lại phũ phàng.
Thêm nữa, các công ty tư nhân cho rằng
đầu tư vào năng lượng hạt nhân là quá mạo hiểm;
hầu hết vẫn chỉ thích làm ăn với khí đốt, than và dầu.
Nhưng vẫn có rất nhiều người không muốn bỏ phí
sự hứa hẹn của một kỷ nguyên hạt nhân; một công nghệ mới hấp dẫn,
triển vọng về một nguồn năng lượng vô cùng rẻ,
với viễn cảnh không còn phải nhập khẩu dầu mỏ và khí đốt,
và có vài trường hợp là ham muốn sở hữu vũ khí hạt nhân,
đó chính là niềm động lực thúc đẩy họ tiếp tục.
Thời kỳ huy hoàng của năng lượng hạt nhân cuối cùng cũng đến vào đầu thập niên 1970, khi
cuộc chiến ở Trung Đông đẩy giá dầu lên cao ngất ngưởng trên toàn thế giới.
Giờ đây, vì lợi nhuận và vốn đầu tư kiếm được một bước đi đáng kinh ngạc
Hơn một nửa lò phản ứng hạt nhân trên thế giới được xây
giữa năm 1970 và 1985.
Nhưng nên xây dựng lò phản ứng kiểu nào,
khi có quá nhiều lựa chọn?
Một ứng cử viên bất ngờ không có nhiều kì vọng đã giải đáp cho câu hỏi này:
Lò phản ứng nước nhẹ.
Nó không phải là ý tưởng đột phá, cũng không quá nổi tiếng trong giới khoa học,
nhưng nó có những lợi thế quyết định:
Nó có sẵn, nó hoạt động tốt và nó không đắt một cách kinh khủng.
Thế, lò phản ứng nước nhẹ làm được gì?
Ừm, nguyên tắc hoạt động cơ bản lại đơn giản đến bất ngờ:
Nó sẽ đun nóng nước bằng một chuỗi phản ứng dây chuyền nhân tạo.
Phản ứng phân hạch hạt nhân giải phóng năng lượng gấp hàng triệu lần so với
bất cứ phản ứng hóa học nào.
Những nguyên tố nặng không ổn định như uranium-235
sẽ bị bắn phá bởi các neutron.
Neutron được hấp thụ, nhưng lại không bền vững.
Gần như mọi lúc, nó lập tức phân rã ra thành các nguyên tố nhẹ hơn,
một số neutron bổ sung tự do, và năng lượng dưới dạng phóng xạ.
Phóng xạ đun nóng nước xung quanh, trong khi các neutron tiếp tục lặp lại quá trình lúc trước
với các nguyên tử khác, giải phóng thêm nhiều neutron và phóng xạ
trong một chuỗi phản ứng được kiểm soát, rất khác so với phản ứng nhanh
tàn phá khủng khiếp của bom nguyên tử.
Trong lò phản ứng nước nhẹ của chúng ta, cần có một máy điều tiết để kiểm soát năng lượng của neutron
Đơn giản là, nước vẫn làm phần việc của nó, rất thực tiễn
vì dù gì thì nó vẫn được dùng để làm quay tua-bin
Lò phản ứng nước nhẹ trở nên thịnh hành vì nó đơn giản và rẻ
Dù thế nào, nó không phải an toàn nhất, hiệu quả nhất
cũng không phải là lò hạt nhân hiện đại nhất
Hạt nhân tái tạo tồn tại khoảng 1 thập kỉ;
vào năm 1979, thảm họa Three Mile Island đáng tiếc đã xảy ra ở Pennsylvania
khi mà lõi phản ứng của nhà máy bị nóng chảy
vào năm 1986, tai nạn Chernobyl đã đe dọa trực tiếp đến vùng Trung Âu
với một đám mây phóng xạ, và năm 2011 sự kiện Fukushima
đã đưa đến những cuộc hội thảo và lo ngại mới.
Khoảng vào thập niên 80, khi mà 218 lò phản ứng hạt nhân ra đời,
những số liệu và sự chia sẻ điện năng sản xuất cho toàn cầu đã bị đình trệ
kể từ cuối những năm 80.
Thế, tình trạng bây giờ là gì?
Ngày nay, năng lượng nguyên tử chiếm khoảng 10% nhu cầu năng lượng của thế giới
Có khoảng 439 lò phản ứng hạt nhân trên 31 quốc gia
Có khoảng 70 lò phản ứng mới đang được xây dựng trong năm 2015
Đa số ở các quốc gia phát triển nhanh
Tóm lại, 116 lò phản ứng mới được lên kế hoạch trên toàn thế giới
Đa số các lò phản ứng đã được xây hơn 25 năm với công nghệ cũ kĩ
Khoảng 80% trong số đó là lò phản ứng nước nhẹ
Bây giờ, nhiều quốc gia đang đối mặt với 1 lựa chọn: sự thay thế khá đắt đỏ cho những
lò phản ứng cũ, đương nhiên sẽ đem lại nhiều hiệu quả hơn, nhưng ít mẫu thử nghiệm hơn, hoặc
dẹp bỏ năng lượng nguyên tử để chuyển sang một dạng năng lượng khác tiên tiến hơn hoặc lạc hậu hơn
với kinh phí khác cùng với sự ảnh hưởng môi trường
Vậy, chúng ta có nên sử dụng năng lượng nguyên tử
Những cuộc tranh luận của các chuyên gia sẽ diễn ra vào tuần tới
Đăng ký và bạn sẽ không bỏ lỡ nó
Kênh của chúng tôi có một nhà tài trợ mới Audible.com
Nếu bạn dùng URL,
bạn có thể nhận được audiobook miễn phí và ủng hộ cho kênh của bọn mình.
Để làm ra những video này cần rất nhiều thời gian, và có thể tiết kiêm được bằng cách nghe
audiobook.
Nếu bạn đang tìm một quyển sách hay, chúng tôi đề cử quyển
"Into thin Air" của Jon Krakauer
Ông ấy là một cây viết rất tuyệt vời, và những câu truyệ của ông rất dễ tiếp thu và chân thật
Đi đến để dinh quyển sách về mễn phí.
Cảm ơn rất nhiều tới Audible vì đã ủng hộ cho kênh của chúng tôi và cảm ơn vì đã theo dõi.
Chúng tôi đã từng. Và thấy khó hiểu đến phát nản,
vậy nên hãy cùng cố gắng hiểu vấn đề này nhé.
Mọi chuyện bắt đầu từ những năm 1940.
Sau nỗi kinh hoàng từ cuộc chiến và bom nguyên tử,
năng lượng hạt nhân hứa hẹn sẽ là hướng đi hòa bình của công nghệ mới
nhằm giúp thế giới vực dậy lại như cũ.