WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:01.980 Daha önce hiç nükleer enerjinin 00:00:01.980 --> 00:00:03.330 kullanımı hakkında 00:00:03.330 --> 00:00:05.160 bir tartışma yaptınız mı? 00:00:05.160 --> 00:00:06.870 Biz yaptık ve nükleer enerjiyi 00:00:06.870 --> 00:00:08.030 sinir bozucu ve kafa karıştırıcı bulduk. 00:00:08.030 --> 00:00:09.110 Hadi bu konunun 00:00:09.110 --> 00:00:10.890 derinlerine inmeyi deneyelim. 00:00:16.165 --> 00:00:18.145 Herşey 1940'larda başladı. 00:00:18.145 --> 00:00:19.825 Savaşın ve atom bombalarının şoku 00:00:19.825 --> 00:00:21.655 ve korkusundan sonra. 00:00:22.063 --> 00:00:23.303 Nükleer enerjinin iyi 00:00:23.303 --> 00:00:24.703 amaçla kullanılıp teknolojinin 00:00:24.703 --> 00:00:25.693 geliştirileceğine kararlaştırıldı 00:00:25.693 --> 00:00:27.433 Bu sayede dünya ekonomisi ayaklanacaktı. 00:00:27.433 --> 00:00:29.723 Herkes çılgınca düşünüyordu. 00:00:29.723 --> 00:00:32.063 Elektrik bedava olabilecek miydi? 00:00:32.063 --> 00:00:34.763 Buzullar kurtulabilecek miydi? 00:00:34.763 --> 00:00:36.603 Nükleer enerjili arabalar,evler 00:00:36.603 --> 00:00:38.433 yada uçaklar olacak mıydı? 00:00:38.833 --> 00:00:42.833 Bu düşünceler sadece birkaç yıl sürdü 00:00:43.652 --> 00:00:46.332 Bir tek düşünce vardı "Atomik Gelecek" 00:00:46.332 --> 00:00:48.512 Birkaç yıl sonra nükleer enerji 00:00:48.688 --> 00:00:50.478 araştırmasında duraklamalar yaşandı. 00:00:50.832 --> 00:00:52.332 Aslında nükleer enerji 00:00:52.332 --> 00:00:53.962 çok karışık ve pahalıydı. 00:00:53.988 --> 00:00:55.878 Fiziği mühendisliğe çevirmek 00:00:55.878 --> 00:00:58.258 sadece kağıtta kolaydı. 00:00:58.365 --> 00:01:00.355 Ama gerçekte zordu 00:01:00.559 --> 00:01:02.509 Ve bazı şirketler nükleer enerjiyi 00:01:02.509 --> 00:01:04.099 çok tehlikeli buldu. 00:01:04.099 --> 00:01:07.789 Çoğu Doğal Gaz,Kömür ve Petrolü yeğledi. 00:01:09.528 --> 00:01:10.728 Ama çoğu insan 00:01:10.728 --> 00:01:12.408 nükleer enerjinin yasaklanmasını, 00:01:12.408 --> 00:01:13.988 Ve atomik çağ ile gelecek etkileyici 00:01:13.988 --> 00:01:16.068 yeni teknolojiyi durdurmak istediler. 00:01:16.068 --> 00:01:17.868 Ayrıca ucuz elektrik umudunu, 00:01:17.868 --> 00:01:18.238 Doğal Gaz 00:01:18.238 --> 00:01:19.898 Ve Petrol kullanımının azalmasını, 00:01:19.898 --> 00:01:23.348 Ayrıca bazen gizli atomik silahlar 00:01:23.348 --> 00:01:25.418 yapılmasını desteklemek istediler. 00:01:25.418 --> 00:01:27.218 Bu devam etmek için güçlü bir 00:01:27.218 --> 00:01:28.638 motivasyon yarattı 00:01:28.709 --> 00:01:30.179 Nükleer güç en dikkat çeken zamanlarını 00:01:30.179 --> 00:01:31.739 1970'lerin başında yaşadı. 00:01:31.739 --> 00:01:33.939 Çünkü Orta Doğudaki savaşlar Petrol 00:01:33.939 --> 00:01:35.279 fiyatlarını global olarak çok fazla 00:01:35.279 --> 00:01:36.359 derecede arttırdı 00:01:36.539 --> 00:01:38.749 Şimdi herkes nükleer enerjiye 00:01:38.749 --> 00:01:40.369 İyi gözle bakıyordu. 00:01:41.819 --> 00:01:43.649 Dünyadaki nükleer reaktörlerin çoğu 00:01:43.649 --> 00:01:45.969 1970 ve 1985 arasında yapılmıştı. 00:01:46.212 --> 00:01:47.812 Ama hangi tür reaktör 00:01:47.812 --> 00:01:48.562 Seçilecekti 00:01:48.714 --> 00:01:54.094 Şaşırtıcı olarak bugünlerde kazanan yöntem 00:01:54.314 --> 00:01:55.694 Hafif su reaktörüydü 00:01:55.694 --> 00:01:57.614 Çok bilimsel değildi ve bilim adamları 00:01:57.614 --> 00:01:58.934 gereksiz buldu. 00:01:59.417 --> 00:02:05.687 Oma orda ve ucuzdu. 00:02:06.125 --> 00:02:10.425 Peki bu reaktör ne yapar? 00:02:10.425 --> 00:02:12.715 Aslında yöntem şok edecek kadar basit; 00:02:12.715 --> 00:02:14.775 Zincirleme enerjiyle suyu ısıtıyordu 00:02:15.202 --> 00:02:17.592 Nükleer fizyon diğer enerji kaynaklarından 00:02:17.592 --> 00:02:20.842 1.000.000 kat daha çok kimyasal üretir 00:02:21.051 --> 00:02:24.671 Çok sert olan (Uranium235 gibi) 00:02:24.862 --> 00:02:26.832 Nötron bombardımanına tutulur 00:02:27.173 --> 00:02:30.223 Nötron emilir ama sonuç belirsizdir. 00:02:30.223 --> 00:02:34.223 Genelde hızlı parlak parçacıklara dönerler 00:02:34.501 --> 00:02:38.501 Bazıları radyasyonla birlikte eski halleri 00:02:38.501 --> 00:02:40.091 Haline gelirler 00:02:40.136 --> 00:02:42.656 Radyasyon suyu ısıtır 00:02:42.656 --> 00:02:45.736 Yeni nötronlar aynısını yapar 00:02:48.300 --> 00:02:49.170 Bu reaksiyon 00:02:49.170 --> 00:02:51.410 Atom bombasından çok çok yavaştır 00:02:54.111 --> 00:02:56.141 Ama bu reaksiyonu kullanmak için 00:02:56.141 --> 00:02:57.801 Modern kontroller lazımdır 00:02:59.082 --> 00:03:01.022 Suyun kullanılma amacı basittir 00:03:01.037 --> 00:03:03.657 buharlaşıp türbinleri çalıştırır. 00:03:04.642 --> 00:03:06.632 Ama bu yöntem hala en iyiydi 00:03:06.632 --> 00:03:08.292 Çünkü basit ve ucuzdu 00:03:08.292 --> 00:03:11.132 Ancak ne en güvenlisi, ne en verimlisi, ne de teknik olarak en iyisiydi. 00:03:14.180 --> 00:03:17.320 Yeni nükleer hevesi sadece on yıl kadar sürebildi. 00:03:17.320 --> 00:03:21.320 1979'da Three Mile Island 00:03:21.320 --> 00:03:22.480 Nükleer reaktörü 00:03:22.480 --> 00:03:24.300 Az kalsın patlıyordu. 00:03:24.300 --> 00:03:25.470 1986'da Çernobil 00:03:25.470 --> 00:03:29.470 Avrupaya radyoaktif bulutlar gönderdi 00:03:29.777 --> 00:03:35.497 2011'de Fukushima yada benzerleri oldu 00:03:36.231 --> 00:03:47.601 1980'lerde 218 yeni reaktör açıldı 00:03:47.601 --> 00:03:49.601 ancak 80'lerin sonundan beri bu sayı ve nükleer enerjinin üretimdeki payı artamadı. 00:03:49.625 --> 00:03:50.965 Bugün durum ne? Enerjide 00:03:50.965 --> 00:03:53.745 Nükleer enerji dünyanın %10'u 00:03:54.909 --> 00:03:59.149 31 ülkede 439 nükleer santral var 00:03:59.149 --> 00:04:02.889 2015'te 70 tane daha inşaatta 00:04:02.889 --> 00:04:05.189 Özellikle hızlı büyüyen ülkelerde 00:04:05.189 --> 00:04:09.189 116 nükleer santral planlandı 00:04:09.360 --> 00:04:13.500 Çoğu santral 25 yıl önce eski teknolojiye 00:04:13.500 --> 00:04:14.740 Dayanarak kuruldu 00:04:14.740 --> 00:04:18.740 Reaktörlerin %80'i hafif su reaktörü 00:04:19.179 --> 00:04:21.699 Bugün çoğu ülkeler bir soru içinde 00:04:22.010 --> 00:04:26.010 Ya modern yada basit ve test edilmemiş 00:04:26.010 --> 00:04:30.010 yöntemler kullanacaklar 00:04:32.082 --> 00:04:34.732 Yada faklı enerji yolları kullanacaklardı 00:04:34.860 --> 00:04:37.050 Sonuçta nükleer enerji kullanalım mı? 00:04:37.615 --> 00:04:41.651 Subtitiled to turkish by Ksa2002