0:00:00.000,0:00:01.980 Daha önce hiç nükleer enerjinin 0:00:01.980,0:00:03.330 kullanımı hakkında 0:00:03.330,0:00:05.160 bir tartışma yaptınız mı? 0:00:05.160,0:00:06.870 Biz yaptık ve nükleer enerjiyi 0:00:06.870,0:00:08.030 sinir bozucu ve kafa karıştırıcı bulduk. 0:00:08.030,0:00:09.110 Hadi bu konunun 0:00:09.110,0:00:10.890 derinlerine inmeyi deneyelim. 0:00:16.165,0:00:18.145 Herşey 1940'larda başladı. 0:00:18.145,0:00:19.825 Savaşın ve atom bombalarının şoku 0:00:19.825,0:00:21.655 ve korkusundan sonra. 0:00:22.063,0:00:23.303 Nükleer enerjinin iyi 0:00:23.303,0:00:24.703 amaçla kullanılıp teknolojinin 0:00:24.703,0:00:25.693 geliştirileceğine kararlaştırıldı 0:00:25.693,0:00:27.433 Bu sayede dünya ekonomisi ayaklanacaktı. 0:00:27.433,0:00:29.723 Herkes çılgınca düşünüyordu. 0:00:29.723,0:00:32.063 Elektrik bedava olabilecek miydi? 0:00:32.063,0:00:34.763 Buzullar kurtulabilecek miydi? 0:00:34.763,0:00:36.603 Nükleer enerjili arabalar,evler 0:00:36.603,0:00:38.433 yada uçaklar olacak mıydı? 0:00:38.833,0:00:42.833 Bu düşünceler sadece birkaç yıl sürdü 0:00:43.652,0:00:46.332 Bir tek düşünce vardı "Atomik Gelecek" 0:00:46.332,0:00:48.512 Birkaç yıl sonra nükleer enerji 0:00:48.688,0:00:50.478 araştırmasında duraklamalar yaşandı. 0:00:50.832,0:00:52.332 Aslında nükleer enerji 0:00:52.332,0:00:53.962 çok karışık ve pahalıydı. 0:00:53.988,0:00:55.878 Fiziği mühendisliğe çevirmek 0:00:55.878,0:00:58.258 sadece kağıtta kolaydı. 0:00:58.365,0:01:00.355 Ama gerçekte zordu 0:01:00.559,0:01:02.509 Ve bazı şirketler nükleer enerjiyi 0:01:02.509,0:01:04.099 çok tehlikeli buldu. 0:01:04.099,0:01:07.789 Çoğu Doğal Gaz,Kömür ve Petrolü yeğledi. 0:01:09.528,0:01:10.728 Ama çoğu insan 0:01:10.728,0:01:12.408 nükleer enerjinin yasaklanmasını, 0:01:12.408,0:01:13.988 Ve atomik çağ ile gelecek etkileyici 0:01:13.988,0:01:16.068 yeni teknolojiyi durdurmak istediler. 0:01:16.068,0:01:17.868 Ayrıca ucuz elektrik umudunu, 0:01:17.868,0:01:18.238 Doğal Gaz 0:01:18.238,0:01:19.898 Ve Petrol kullanımının azalmasını, 0:01:19.898,0:01:23.348 Ayrıca bazen gizli atomik silahlar 0:01:23.348,0:01:25.418 yapılmasını desteklemek istediler. 0:01:25.418,0:01:27.218 Bu devam etmek için güçlü bir 0:01:27.218,0:01:28.638 motivasyon yarattı 0:01:28.709,0:01:30.179 Nükleer güç en dikkat çeken zamanlarını 0:01:30.179,0:01:31.739 1970'lerin başında yaşadı. 0:01:31.739,0:01:33.939 Çünkü Orta Doğudaki savaşlar Petrol 0:01:33.939,0:01:35.279 fiyatlarını global olarak çok fazla 0:01:35.279,0:01:36.359 derecede arttırdı 0:01:36.539,0:01:38.749 Şimdi herkes nükleer enerjiye 0:01:38.749,0:01:40.369 İyi gözle bakıyordu. 0:01:41.819,0:01:43.649 Dünyadaki nükleer reaktörlerin çoğu 0:01:43.649,0:01:45.969 1970 ve 1985 arasında yapılmıştı. 0:01:46.212,0:01:47.812 Ama hangi tür reaktör 0:01:47.812,0:01:48.562 Seçilecekti 0:01:48.714,0:01:54.094 Şaşırtıcı olarak bugünlerde kazanan yöntem 0:01:54.314,0:01:55.694 Hafif su reaktörüydü 0:01:55.694,0:01:57.614 Çok bilimsel değildi ve bilim adamları 0:01:57.614,0:01:58.934 gereksiz buldu. 0:01:59.417,0:02:05.687 Oma orda ve ucuzdu. 0:02:06.125,0:02:10.425 Peki bu reaktör ne yapar? 0:02:10.425,0:02:12.715 Aslında yöntem şok edecek kadar basit; 0:02:12.715,0:02:14.775 Zincirleme enerjiyle suyu ısıtıyordu 0:02:15.202,0:02:17.592 Nükleer fizyon diğer enerji kaynaklarından 0:02:17.592,0:02:20.842 1.000.000 kat daha çok kimyasal üretir 0:02:21.051,0:02:24.671 Çok sert olan (Uranium235 gibi) 0:02:24.862,0:02:26.832 Nötron bombardımanına tutulur 0:02:27.173,0:02:30.223 Nötron emilir ama sonuç belirsizdir. 0:02:30.223,0:02:34.223 Genelde hızlı parlak parçacıklara dönerler 0:02:34.501,0:02:38.501 Bazıları radyasyonla birlikte eski halleri 0:02:38.501,0:02:40.091 Haline gelirler 0:02:40.136,0:02:42.656 Radyasyon suyu ısıtır 0:02:42.656,0:02:45.736 Yeni nötronlar aynısını yapar 0:02:48.300,0:02:49.170 Bu reaksiyon 0:02:49.170,0:02:51.410 Atom bombasından çok çok yavaştır 0:02:54.111,0:02:56.141 Ama bu reaksiyonu kullanmak için 0:02:56.141,0:02:57.801 Modern kontroller lazımdır 0:02:59.082,0:03:01.022 Suyun kullanılma amacı basittir 0:03:01.037,0:03:03.657 buharlaşıp türbinleri çalıştırır. 0:03:04.642,0:03:06.632 Ama bu yöntem hala en iyiydi 0:03:06.632,0:03:08.292 Çünkü basit ve ucuzdu 0:03:08.292,0:03:11.132 Ancak ne en güvenlisi, ne en verimlisi, ne de teknik olarak en iyisiydi. 0:03:14.180,0:03:17.320 Yeni nükleer hevesi sadece on yıl kadar sürebildi. 0:03:17.320,0:03:21.320 1979'da Three Mile Island 0:03:21.320,0:03:22.480 Nükleer reaktörü 0:03:22.480,0:03:24.300 Az kalsın patlıyordu. 0:03:24.300,0:03:25.470 1986'da Çernobil 0:03:25.470,0:03:29.470 Avrupaya radyoaktif bulutlar gönderdi 0:03:29.777,0:03:35.497 2011'de Fukushima yada benzerleri oldu 0:03:36.231,0:03:47.601 1980'lerde 218 yeni reaktör açıldı 0:03:47.601,0:03:49.601 ancak 80'lerin sonundan beri bu sayı ve nükleer enerjinin üretimdeki payı artamadı. 0:03:49.625,0:03:50.965 Bugün durum ne? Enerjide 0:03:50.965,0:03:53.745 Nükleer enerji dünyanın %10'u 0:03:54.909,0:03:59.149 31 ülkede 439 nükleer santral var 0:03:59.149,0:04:02.889 2015'te 70 tane daha inşaatta 0:04:02.889,0:04:05.189 Özellikle hızlı büyüyen ülkelerde 0:04:05.189,0:04:09.189 116 nükleer santral planlandı 0:04:09.360,0:04:13.500 Çoğu santral 25 yıl önce eski teknolojiye 0:04:13.500,0:04:14.740 Dayanarak kuruldu 0:04:14.740,0:04:18.740 Reaktörlerin %80'i hafif su reaktörü 0:04:19.179,0:04:21.699 Bugün çoğu ülkeler bir soru içinde 0:04:22.010,0:04:26.010 Ya modern yada basit ve test edilmemiş 0:04:26.010,0:04:30.010 yöntemler kullanacaklar 0:04:32.082,0:04:34.732 Yada faklı enerji yolları kullanacaklardı 0:04:34.860,0:04:37.050 Sonuçta nükleer enerji kullanalım mı? 0:04:37.615,0:04:41.651 Subtitiled to turkish by Ksa2002