1
00:00:00,644 --> 00:00:03,227
Đôi khi tôi trở nên nóng giận

2
00:00:03,857 --> 00:00:07,375
và phải mất rất nhiều năm tôi mới
có thể nói về việc này.

3
00:00:08,125 --> 00:00:09,726
Trong công việc,

4
00:00:09,750 --> 00:00:12,777
đôi lúc người tôi rung lên,
tức là tôi thấy điên tiết lắm rồi.

5
00:00:14,125 --> 00:00:17,658
Nhưng cho dù tức giận thế nào
đi chăng nữa,

6
00:00:18,023 --> 00:00:19,810
cho tới bây giờ,

7
00:00:19,834 --> 00:00:24,771
tôi đã hiểu được rằng,
sự tức giận của tôi là một sự cường điệu,

8
00:00:24,795 --> 00:00:26,699
hay một lạc lõng trong diễn đạt,

9
00:00:26,723 --> 00:00:29,390
đã khiến tôi trở nên thô lỗ
và không giống ai.

10
00:00:30,406 --> 00:00:35,893
Khi còn là một cô bé, tôi biết rằng,
tức giận là một cảm xúc

11
00:00:35,917 --> 00:00:38,625
tốt hơn hết là không nói ra.

12
00:00:39,957 --> 00:00:41,837
Hãy nghĩ về mẹ tôi một lát.

13
00:00:41,861 --> 00:00:44,664
Khi tôi mười lăm tuổi, vào một buổi
khi đi học về,

14
00:00:44,688 --> 00:00:48,106
bà ấy đang đứng ở hiên nhà
bên ngoài bếp,

15
00:00:48,130 --> 00:00:49,857
cầm một chồng đĩa cao ngút.

16
00:00:50,813 --> 00:00:56,268
Hãy tưởng tượng, tôi đã sốc như thế nào
khi bà ấy bắt đầu ném chúng như đĩa ném

17
00:00:56,292 --> 00:00:57,598
(Tiếng cười)

18
00:00:57,622 --> 00:00:59,789
thời tiết thì nóng ẩm như thế.

19
00:01:00,511 --> 00:01:04,226
Khi mà mỗi cái đĩa đã vỡ tan ra
thành nhiều mảnh

20
00:01:04,250 --> 00:01:05,476
tạo thành một đống ở dưới

21
00:01:05,500 --> 00:01:09,723
bà ấy quay vào và vẫn nói với tôi một cách
vui vẻ "Hôm nay con thế nào?"

22
00:01:09,747 --> 00:01:13,650
(Tiếng cười)

23
00:01:13,674 --> 00:01:18,750
Bây giờ các bạn có thể thấy một đứa trẻ
cảm nhận ra sao khi thấy sự việc đó

24
00:01:19,214 --> 00:01:24,417
và nghĩ rằng sự tức giận là im lặng, 
cô lập, tiêu cực và thậm chí đáng sợ.

25
00:01:25,333 --> 00:01:31,143
Đặc biệt khi sự tức giận đó lại là của
một cô gái hay một phụ nữ.

26
00:01:31,167 --> 00:01:32,667
Câu hỏi tại sao lại như thế.

27
00:01:33,375 --> 00:01:36,583
Nóng giận là một cảm xúc của con người,
nó không tốt cũng chẳng xấu.

28
00:01:37,375 --> 00:01:38,934
Đó thực sự là cảm xúc tín hiệu

29
00:01:38,958 --> 00:01:42,833
Nó cảnh báo chúng ta về sự xúc phạm,
mối đe dọa, sự xúc phạm và mối nguy hại.

30
00:01:43,625 --> 00:01:49,476
Thế nhưng ở bất kỳ nền văn hóa nào,
tức giận lại là chuyện hợp lẽ

31
00:01:49,500 --> 00:01:50,792
đối với đàn ông.

32
00:01:51,792 --> 00:01:53,650
Nhưng chắc chắn có những sự khác biệt.

33
00:01:53,674 --> 00:01:55,934
Ví dụ như ở Hoa Kỳ,

34
00:01:55,958 --> 00:01:59,976
sự tức giận của đàn ông da đen
được coi là tội phạm,

35
00:02:00,000 --> 00:02:02,583
nhưng đối với đàn ông da trắng
lại là bình thường.

36
00:02:03,500 --> 00:02:07,333
Tuy nhiên cho dù chúng ta ở bất kỳ đâu,
cảm xúc cũng theo giới tính.

37
00:02:07,917 --> 00:02:12,704
Và vì thế chúng ta dạy trẻ em coi thường
sự tức giận ở bé gái và phụ nữ,

38
00:02:12,728 --> 00:02:16,410
và khi chúng ta trưởng thành
lại quay ra trách phạt.

39
00:02:17,917 --> 00:02:19,545
Vậy nếu không làm thế thì sao?

40
00:02:20,708 --> 00:02:24,164
Điều gì xảy ra nếu chúng ta không tách
cơn nóng giận khỏi sự nữ tính?

41
00:02:24,188 --> 00:02:27,976
Bởi vì khi tách nóng giận khỏi nữ tính
có nghĩa là chúng ta tách phụ nữ

42
00:02:28,000 --> 00:02:31,226
ra khỏi cảm xúc tốt nhất của họ, 
bảo vệ họ khỏi sự bất công.

43
00:02:31,583 --> 00:02:35,671
Điều gì xảy ra nếu thay vào đó chúng ta
nghĩ về việc phát triển cảm xúc

44
00:02:35,695 --> 00:02:37,011
cho cả nam và nữ?

45
00:02:37,833 --> 00:02:41,582
Thực tế là chúng ta vẫn xã hội hóa
một cách đáng kể đối với trẻ em

46
00:02:41,606 --> 00:02:43,875
theo những cách khác và đối lập nhau.

47
00:02:44,500 --> 00:02:49,424
Con trai được cho là phải nam tính
một cách mắc cười và cứng nhắc,

48
00:02:49,448 --> 00:02:53,518
phải từ bỏ cảm xúc nữ tính
như khi buồn hoặc sợ hãi

49
00:02:53,542 --> 00:02:57,167
và cần phải mạnh mẽ, có thể nổi nóng
để thể hiện là đàn ông thực thụ.

50
00:02:58,083 --> 00:03:02,518
Ngược lại, con gái được dạy
phải nhẹ nhàng,

51
00:03:02,542 --> 00:03:05,542
và thái độ nóng giận là không phù hợp.

52
00:03:06,081 --> 00:03:11,248
Như cách mà xưa nay phụ nữ được dạy,
phải ngồi bắt chéo chân và kiểu tóc cũ,

53
00:03:12,167 --> 00:03:15,010
học cách nhẫn nhịn
và nuốt sự tự phụ vào trong.

54
00:03:16,208 --> 00:03:20,053
Điều gì xảy ra khi chúng ta nhẫn nhịn
như vậy quá thường xuyên,

55
00:03:20,077 --> 00:03:23,348
thì nữ tính sắp được coi
là một sự nhẫn nhục.

56
00:03:24,674 --> 00:03:29,332
Đã có cuộc bàn luận dai dẳng mang tính
cá nhân, chính trị về nữ tính & nhẫn nhục.

57
00:03:30,205 --> 00:03:35,799
Khi tức giận, từ những công chúa được
nuông chiều hoặc thanh niên mới lớn

58
00:03:35,823 --> 00:03:40,140
chuyển thành phụ nữ hay kêu ca,
nhõng nhẽo một cách xấu xí.

59
00:03:40,600 --> 00:03:42,704
Chúng tôi có cái của riêng
mình; còn của bạn

60
00:03:43,208 --> 00:03:46,247
Bạn có phải là một phụ nữ La-tinh
nóng nảy khi nổi giận không?

61
00:03:46,549 --> 00:03:52,215
Một cô gái châu Á buồn bã? Một phụ nữ
da đen cáu kỉnh? Hay da trắng ngốc nghếch?

62
00:03:53,675 --> 00:03:55,101
Bạn có thể tự lựa chọn.

63
00:03:55,125 --> 00:03:59,800
Nhưng thực tế, nó có tác dụng có khi
chúng ta nói nó quan trọng đối với mình,

64
00:03:59,824 --> 00:04:02,101
đó chính là những gì nóng giận truyền tải,

65
00:04:02,125 --> 00:04:06,000
mọi người dường như nóng giận
với chúng tôi vì chúng tôi đã nóng giận.

66
00:04:06,708 --> 00:04:11,917
Cho dù chúng tôi ở nhà, ở trường hoặc
tại nơi làm việc hoặc ở chính trường,

67
00:04:12,417 --> 00:04:16,416
sự nóng giận được cho là nam tính,
và không có nữ tính.

68
00:04:17,055 --> 00:04:19,802
Vì vậy, nam giới được đánh giá
cao khi nóng giận,

69
00:04:19,826 --> 00:04:22,410
nhưng phụ nữ lại bị chê trách
khi làm điều tương tự.

70
00:04:23,917 --> 00:04:26,523
Chính điều này gây cho chúng tôi
sự bất lợi rất lớn,

71
00:04:26,547 --> 00:04:30,467
cụ thể khi chúng tôi phải bảo vệ bản thân
và bảo vệ lợi ích của mình.

72
00:04:31,583 --> 00:04:35,710
Nếu chúng tôi phải đối mặt với mối đe dọa
của kẻ quấy rối đường phố, kẻ săn mồi,

73
00:04:35,734 --> 00:04:37,773
kẻ thành kiến, người phân biệt chủng tộc

74
00:04:38,311 --> 00:04:42,255
bộ não sẽ hét lên rằng
"Mày đang trêu tao đấy à?"

75
00:04:42,922 --> 00:04:45,843
Trong khi miệng lại nói
"Tôi xin lỗi, cái gì cơ?"

76
00:04:46,208 --> 00:04:48,893
(Tiếngcười)

77
00:04:48,917 --> 00:04:50,160
Có phải vậy không?

78
00:04:51,097 --> 00:04:54,231
Nóng giận trở lên mâu thuẫn
vì nó bị rối tung cả lên

79
00:04:54,255 --> 00:04:57,684
xen lẫn giữa lo lắng, sợ hãi, rủi ro
và sự trả đũa lại.

80
00:04:57,708 --> 00:05:01,360
Nếu bạn hỏi phụ nữ rằng họ sợ điều gì nhất
để đối phó với sự tức giận của họ,

81
00:05:01,384 --> 00:05:02,979
họ không cho đó là bạo lực.

82
00:05:03,003 --> 00:05:04,458
Là trò hề.

83
00:05:05,233 --> 00:05:06,638
Hãy suy nghĩ xem đó là gì.

84
00:05:08,487 --> 00:05:12,725
Nếu bạn có nhiều điểm nổi trội, thì đó
không đơn giản chỉ là trò hề.

85
00:05:13,050 --> 00:05:17,081
Nếu bạn tự bảo vệ mình,
nếu bạn quyết thực hiện việc này,

86
00:05:17,423 --> 00:05:19,446
có thể sẽ có hậu quả tệ.

87
00:05:20,113 --> 00:05:25,018
Bây giờ khi diễn đạt lại những ý này không
có gì lớn lao, táo bạo hay lý sự cùn,

88
00:05:25,042 --> 00:05:27,712
đó là cách thông thường trong đời sống.

89
00:05:29,000 --> 00:05:32,101
Khi con gái tôi chưa tới trường,
mỗi buổi sáng

90
00:05:32,125 --> 00:05:35,559
cháu đều xây lâu đài cát rất công phu,
với dây duy băng và các khối hình

91
00:05:35,583 --> 00:05:38,631
trong khi có cậu bé lại phá đi của
con gái tôi một cách khoái chí

92
00:05:39,708 --> 00:05:43,792
Bố mẹ của cậu ấy ở đó, nhưng họ
không bao giờ can thiệp vào.

93
00:05:44,432 --> 00:05:47,583
Sau đó, họ còn khen con trai
một cách nhảm nhí;

94
00:05:48,208 --> 00:05:49,875
"Đúng là con trai".

95
00:05:50,292 --> 00:05:53,333
"Chuyện nhỏ, phải như thế chứ".

96
00:05:54,292 --> 00:05:58,104
Tôi đã làm được cái mà
nhiều phụ nữ khác muốn học tập.

97
00:05:58,128 --> 00:06:00,206
Tôi ưu tiên giữ yên lặng,

98
00:06:00,230 --> 00:06:02,761
và tôi đã dạy con gái tôi
cũng làm như thế.

99
00:06:03,460 --> 00:06:05,436
Cháu đã tự nói chuyện.

100
00:06:06,333 --> 00:06:08,583
Cố gắng một cách nhẹ nhàng
để ngăn cậu bé kia.

101
00:06:08,958 --> 00:06:12,999
Cháu đã chuyển nơi khác để xây lâu đài,
vào phòng học và không bị làm phiền nữa.

102
00:06:13,777 --> 00:06:19,755
Vì vậy, tôi và một số người lớn khác cùng
tạo ra đặc quyền cho nam giới.

103
00:06:20,417 --> 00:06:23,247
Cậu bé có thể chạy xung quanh và
có thể làm gì mình muốn,

104
00:06:23,747 --> 00:06:28,350
trong khi con gái tôi giữ được
cảm xúc của riêng mình.

105
00:06:29,080 --> 00:06:33,393
Rồi chúng tôi đã thất bại cả hai vì không
gây ra sự nóng giận cho con bé

106
00:06:33,417 --> 00:06:35,417
hay để con bé tự giải quyết, nên như thế.

107
00:06:36,103 --> 00:06:39,444
Bây giờ đó là một mô hình thu nhỏ
của một vấn đề lớn hơn nhiều.

108
00:06:39,881 --> 00:06:43,254
Bởi vì về mặt văn hóa,
trên toàn thế giới,

109
00:06:43,929 --> 00:06:47,571
chúng ta ưa thích sự thể hiện
của nam giới.

110
00:06:47,873 --> 00:06:51,039
cũng như thích sức ảnh hưởng và
đặc quyền đi kèm --

111
00:06:51,063 --> 00:06:55,167
trên cả quyền, nhu cầu và tiếng nói
của trẻ em và phụ nữ.

112
00:06:56,917 --> 00:07:01,368
Do đó hoàn toàn không có gì bất ngờ, có lẽ
thế, với những ai trong căn phòng này

113
00:07:01,392 --> 00:07:07,364
rằng phụ nữ được cho là hay nóng giận
hơn, với cường độ cao hơn

114
00:07:07,388 --> 00:07:08,538
so với nam giới.

115
00:07:09,710 --> 00:07:12,917
Do nó đến từ thực tế rằng, ai trong
chúng ta đều cho là như vậy,

116
00:07:12,941 --> 00:07:14,901
cứ giữ ý nghĩ như thế mãi.

117
00:07:15,750 --> 00:07:19,401
Nhưng chúng tôi cũng phải tìm
cách nào đó nhẹ nhàng

118
00:07:19,425 --> 00:07:22,741
khi thể hiện mức độ cảm xúc của mình

119
00:07:23,248 --> 00:07:26,804
và thể hiện nhận thức vẫn còn
mang lại bấp bênh.

120
00:07:27,630 --> 00:07:29,209
Vậy chúng ta thực hiện vài việc.

121
00:07:30,186 --> 00:07:35,601
Nếu đàn ông biết được tần suất phụ nữ
nổi cơn thịnh nộ khi khóc,

122
00:07:35,625 --> 00:07:37,083
họ sẽ choáng váng.

123
00:07:37,402 --> 00:07:39,059
(Tiếng cười)

124
00:07:39,083 --> 00:07:40,664
Lúc ấy chúng tôi thường bớt lời.

125
00:07:41,042 --> 00:07:43,434
"Chúng tôi thất vọng. À không, vẫn ổn".

126
00:07:43,458 --> 00:07:45,333
(Tiếng cười)

127
00:07:45,917 --> 00:07:49,003
Chúng tôi tự thể hiện và mất đi khả năng

128
00:07:49,027 --> 00:07:54,669
nhận ra những thay đổi về sinh lý
là biểu hiện của sự nóng giận.

129
00:07:55,667 --> 00:07:58,019
Chủ yếu, mặc dù, do tình trạng mệt mỏi.

130
00:07:59,125 --> 00:08:03,686
Sự nóng giận có liên quan đến
một loạt các bệnh

131
00:08:03,710 --> 00:08:06,543
mà lâu nay thường bị bỏ qua, chúng
đều là "bệnh của phụ nữ".

132
00:08:07,210 --> 00:08:12,773
Tỷ lệ mắc cao hơn về bệnh đau mãn tính,
rối loạn miễn dịch, ăn uống không điều độ,

133
00:08:12,797 --> 00:08:16,241
đau khổ về tinh thần, trạng thái lo lắng,
tự hại bản thân, trầm cảm.

134
00:08:17,257 --> 00:08:21,350
Sự nóng giận ảnh hưởng đến hệ thống
miễn dịch và tim mạch.

135
00:08:21,374 --> 00:08:25,693
Một số nghiên cứu thậm chí chỉ ra
nóng giận ảnh hưởng cả đến tỷ lệ tử vong,

136
00:08:25,717 --> 00:08:28,081
đặc biệt ở phụ nữ da đen bị ung thư.

137
00:08:30,271 --> 00:08:34,866
Tôi phát ốm và mệt mỏi.
Tôi biết mình đang bị ốm và mệt mỏi.

138
00:08:37,198 --> 00:08:39,722
Sự nóng giận gây ra rất nhiều khó chịu,

139
00:08:40,246 --> 00:08:44,405
và tạo ra mâu thuẫn bởi lẽ ra
nó phải mang lại sự thoải mái.

140
00:08:45,372 --> 00:08:46,944
Có nóng giận là chấp nhận được.

141
00:08:46,968 --> 00:08:52,739
Khi mà nó ở trong tầm kiểm soát của mình
và mình có thể chế ngự nó.

142
00:08:53,255 --> 00:08:55,358
Kiểu như các mẹ hay cô giáo,

143
00:08:56,167 --> 00:09:01,136
có thể nổi nóng, nhưng không thể
cáu giận về chi phí lớn của việc nuôi dạy.

144
00:09:01,875 --> 00:09:03,643
Chúng ta có thể nổi giận với mẹ mình.

145
00:09:03,667 --> 00:09:07,372
Nói thế nào nhỉ, khi là thiếu niên -
các quy tắc và quy định cố hữu -

146
00:09:07,396 --> 00:09:09,602
ta không đổ lỗi hệ thống, mà là
các quy tắc ấy.

147
00:09:09,626 --> 00:09:13,542
Chúng tôi có thể tức giận với phụ nữ khác
bởi vì ai cũng muốn mình thắng cả?

148
00:09:14,411 --> 00:09:19,959
Và chúng tôi cũng có thể nóng giận
với đàn ông có địa vị thấp hơn

149
00:09:20,284 --> 00:09:22,750
khi họ phân biệt chủng tộc hoặc
tư tưởng bài ngoại.

150
00:09:23,864 --> 00:09:26,159
Chúng tôi có nhiều quyền để làm việc đó.

151
00:09:26,543 --> 00:09:30,532
Bởi ai cũng có cảm xúc, kể cả chúng tôi

152
00:09:31,625 --> 00:09:34,172
và cả người đang tỏ ra không
vui với sự nóng giận ấy.

153
00:09:34,792 --> 00:09:39,402
Chúng tôi nên làm giảm sự khó chịu của họ

154
00:09:39,426 --> 00:09:42,378
khi phụ nữ nói không, một cách thản nhiên.

155
00:09:43,917 --> 00:09:48,583
Chúng ta có thể coi cảm xúc và suy nghĩ 
theo bản chất của nó, bỏ qua giới tính.

156
00:09:49,465 --> 00:09:53,394
Những người có thể chế ngự sự nóng giận
của mình và mang lại kết quả tốt từ nó

157
00:09:53,798 --> 00:09:56,458
thường là người sáng tạo và tích cực hơn,

158
00:09:56,958 --> 00:09:58,292
chân thành hơn,

159
00:09:58,917 --> 00:10:00,473
giỏi hơn trong xử lý các vấn đề,

160
00:10:02,260 --> 00:10:04,519
họ cũng có địa vị chính chị tốt hơn.

161
00:10:05,251 --> 00:10:08,440
Giờ đây tôi là phụ nữ, lại viết
về phụ nữ và cảm xúc,

162
00:10:08,464 --> 00:10:11,122
vì vậy hầu như rất ít các anh
có đủ khả năng

163
00:10:11,146 --> 00:10:15,106
coi những gì tôi đang nói một cách
nghiêm túc, một vấn đề chính trị thực thụ.

164
00:10:15,789 --> 00:10:21,737
Chúng ta nghĩ về chính trị và nóng giận 
với sự khinh miệt, coi thường và thịnh nộ

165
00:10:21,761 --> 00:10:24,717
chính cái này đang nuôi dưỡng chủ nghĩa
phát xít trên thế giới.

166
00:10:25,375 --> 00:10:28,519
Nhưng nếu đó là chất độc,
nó cũng là thuốc giải độc.

167
00:10:29,542 --> 00:10:33,396
Chúng ta thấy sự nóng giận của hy vọng,
mà chúng ta thấy nó mỗi ngày

168
00:10:33,420 --> 00:10:37,206
ở phụ nữ và những người thiệt thòi.

169
00:10:37,833 --> 00:10:42,334
Nó liên quan đến lòng trắc ẩn,
sự đồng cảm và tình yêu,

170
00:10:42,358 --> 00:10:45,515
và chúng ta cũng nên nhận ra
có sự nóng giận trong đó.

171
00:10:47,643 --> 00:10:54,625
Vấn đề là xã hội coi thường sự nóng giận
của phụ nữ, không tôn trọng phụ nữ.

172
00:10:55,543 --> 00:11:01,555
Nguy cơ thực sự của nóng giận không phải
là phá vỡ mối quan hệ hay vỡ đống đĩa kia.

173
00:11:02,167 --> 00:11:07,273
Chính xác nó cho chúng ta biết phải
nghiêm túc thế nào với chính mình

174
00:11:07,297 --> 00:11:11,201
và chúng ta hy vọng người khác
cũng coi trọng mình một cách nghiêm túc.

175
00:11:12,074 --> 00:11:15,934
Nếu được như vậy thì có nhiều cơ hội tốt

176
00:11:15,958 --> 00:11:20,167
để các chị em có thể cười khi họ muốn.

177
00:11:21,285 --> 00:11:22,674
(Vỗ tay)

178
00:11:22,698 --> 00:11:23,849
Xin cảm ơn.

179
00:11:23,873 --> 00:11:30,563
(Vỗ tay) (Reo hò)