WEBVTT

00:00:00.644 --> 00:00:03.227
Μερικές φορές λοιπόν θυμώνω,

00:00:03.857 --> 00:00:07.375
και μου πήρε πολλά χρόνια 
για να μπορώ να πω αυτές τις λέξεις.

00:00:08.125 --> 00:00:09.726
Στη δουλειά μου,

00:00:09.750 --> 00:00:12.777
μερικές φορές τρέμω ολόκληρη, 
είμαι εξοργισμένη.

00:00:14.125 --> 00:00:17.658
Αλλά όσο δικαιολογημένος 
κι αν έχει υπάρξει ο θυμός μου,

00:00:18.023 --> 00:00:19.810
καθόλη τη διάρκεια της ζωής μου,

00:00:19.834 --> 00:00:24.771
πάντα με έκαναν να πιστεύω 
πως ο θυμός μου είναι υπερβολή,

00:00:24.795 --> 00:00:26.699
μια παρερμηνεία,

00:00:26.723 --> 00:00:29.390
πως θα με κάνει αγενή και αντιπαθή.

00:00:30.406 --> 00:00:35.893
Κυρίως σαν κορίτσι, έμαθα, σαν κορίτσι,
πως ο θυμός είναι ένα συναίσθημα

00:00:35.917 --> 00:00:38.625
που καλύτερα να καταπνίγεται.

NOTE Paragraph

00:00:39.957 --> 00:00:41.837
Σκεφτείτε τη μητέρα μου για λίγο.

00:00:41.861 --> 00:00:44.664
Όταν ήμουν 15 χρονών, ήρθα σπίτι 
από το σχολείο μια μέρα,

00:00:44.688 --> 00:00:48.106
και αυτή στεκόταν σε μια μακριά βεράντα
έξω από την κουζίνα μας,

00:00:48.130 --> 00:00:49.857
κρατώντας μια τεράστια στοίβα πιάτα.

00:00:50.813 --> 00:00:56.268
Σκεφτείτε πόσο άναυδη είχα μείνει 
όταν άρχισε να τα πετάει σαν Φρίσμπι...

NOTE Paragraph

00:00:56.292 --> 00:00:57.598
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:00:57.622 --> 00:00:59.789
στον καυτό, υγρό αέρα.

00:01:00.511 --> 00:01:04.226
Όταν κάθε πιάτο είχε θρυμματιστεί
σε χιλιάδες κομμάτια

00:01:04.250 --> 00:01:05.476
στον λόφο από κάτω,

00:01:05.500 --> 00:01:09.723
γύρισε και μου είπε, πρόσχαρα,
«Πώς ήταν η μέρα σου;»

NOTE Paragraph

00:01:09.747 --> 00:01:13.650
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:01:13.674 --> 00:01:18.750
Τώρα βλέπετε πώς θα έβλεπε ένα παιδί
ένα περιστατικό σαν κι αυτό

00:01:19.214 --> 00:01:24.417
νομίζοντας πως ο θυμός είναι σιωπηρός,
καταστροφικός, ακόμα και τρομακτικός.

00:01:25.333 --> 00:01:31.143
Ειδικά αν το άτομο που είναι θυμωμένο
είναι κορίτσι ή γυναίκα.

00:01:31.167 --> 00:01:32.667
Το ερώτημα είναι γιατί.

NOTE Paragraph

00:01:33.375 --> 00:01:36.583
Ο θυμός είναι ένα ανθρώπινο συναίσθημα,
ούτε καλό ούτε κακό.

00:01:37.375 --> 00:01:38.934
Στην ουσία αποτελεί σήμα.

00:01:38.958 --> 00:01:42.833
Μας προειδοποιεί για κάποια ταπείνωση,
απειλή, προσβολή και κίνδυνο.

00:01:43.625 --> 00:01:49.476
Κι όμως, σε κάθε πολιτισμό, ο θυμός 
χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως δικαίωμα

00:01:49.500 --> 00:01:50.792
των αγοριών και των αντρών.

00:01:51.792 --> 00:01:53.650
Σίγουρα υπάρχουν διαφορές.

00:01:53.674 --> 00:01:55.934
Έτσι στις ΗΠΑ, για παράδειγμα,

00:01:55.958 --> 00:01:59.976
έναν θυμωμένο μαύρο
τον βλέπουν σαν εγκληματία,

00:02:00.000 --> 00:02:02.583
αλλά ένας θυμωμένος λευκός
διέπεται από πολιτική αρετή.

00:02:03.500 --> 00:02:07.333
Ανεξαρτήτως του πού είμαστε, ωστόσο,
το συναίσθημα διακρίνεται με βάση το φύλο.

00:02:07.917 --> 00:02:12.704
Και γι' αυτό μαθαίνουμε στα παιδιά να
περιφρονούν τον θυμό στο γυναικείο φύλο,

00:02:12.728 --> 00:02:16.410
και μεγαλώνουμε για να γίνουμε ενήλικες 
που το ποινικοποιούν.

NOTE Paragraph

00:02:17.917 --> 00:02:19.545
Τι θα λέγατε να μην το κάνουμε;

00:02:20.708 --> 00:02:24.164
Τι θα λέγατε να μην αποκόπτουμε 
τον θυμό από τη θηλυκότητα;

00:02:24.188 --> 00:02:27.976
Καθώς αποκόπτοντας τον θυμό από αυτή
σημαίνει πως αποκόπτουμε το γυναικείο φύλο

00:02:28.000 --> 00:02:31.226
από το συναίσθημα που μας προστατεύει
καλύτερα από την αδικία.

00:02:31.583 --> 00:02:35.671
Αντίθετα τι θα λέγατε να σκεφτούμε
να αναπτύξουμε τη συναισθηματική ικανότητα

00:02:35.695 --> 00:02:37.011
για αγόρια και κορίτσια;

00:02:37.833 --> 00:02:41.582
Ακόμα κοινωνικοποιούμε
σε σημαντικό βαθμό τα παιδιά μας

00:02:41.606 --> 00:02:43.875
με πολύ διττούς και αντίθετους τρόπους.

00:02:44.500 --> 00:02:49.424
Τα αγόρια στηρίζονται σε παράλογες, 
άκαμπτες νόρμες αρρενωπότητας --

00:02:49.448 --> 00:02:53.518
τους είπαν να αποκηρύσσουν τη γυναικεία
συναισθηματικότητα της θλίψης ή του φόβου

00:02:53.542 --> 00:02:57.167
και να ασπάζονται την επιθετικότητα
και τον θυμό ως ένδειξη ανδρισμού.

00:02:58.083 --> 00:03:02.518
Από την άλλη πλευρά, τα κορίτσια
μαθαίνουν να είναι σεβαστικά,

00:03:02.542 --> 00:03:05.542
ο θυμός είναι ασύμβατος με τον σεβασμό.

00:03:06.081 --> 00:03:11.248
Έτσι όπως μάθαμε να σταυρώνουμε 
τα πόδια και να στρώνουμε τα μαλλιά μας,

00:03:12.167 --> 00:03:15.010
μάθαμε να μαζευόμαστε και 
να καταπίνουμε την περηφάνια μας.

00:03:16.208 --> 00:03:20.053
Αυτό που συμβαίνει πολύ συχνά
είναι ότι για όλους μας,

00:03:20.077 --> 00:03:23.348
η προσβολή γίνεται επικείμενη 
στο τι αντιλαμβανόμαστε ως θηλυκότητα.

NOTE Paragraph

00:03:24.674 --> 00:03:29.332
Υπάρχει μια μεγάλη προσωπική
και πολιτική ιστορία σε αυτόν τον διχασμό.

00:03:30.205 --> 00:03:35.799
Με το θυμό, περνάμε από κακομαθημένες
πριγκίπισσες και έφηβοι με ορμόνες,

00:03:35.823 --> 00:03:40.140
σε απαιτητικές γυναίκες 
που γκρινιάζουν με διαπεραστική φωνή.

00:03:40.600 --> 00:03:42.704
Έχουμε και γεύσεις πάντως: διαλέξτε μία.

00:03:43.208 --> 00:03:46.247
Είστε πικάντικη Λατίνα όταν θυμώνετε;

00:03:46.549 --> 00:03:52.215
Ή μια λυπημένη Ασιάτιδα;
Μια θυμωμένη μαύρη; Ή μια τρελή λευκή;

00:03:53.675 --> 00:03:55.101
Διαλέξτε.

00:03:55.125 --> 00:03:59.800
Αλλά στην πραγματικότητα,
όταν λέμε τι είναι σημαντικό για εμάς,

00:03:59.824 --> 00:04:02.101
που είναι αυτό που μεταδίδει ο θυμός,

00:04:02.125 --> 00:04:06.000
ο κόσμος είναι πιο πιθανό να θυμώσει
μαζί μας, επειδή είμαστε θυμωμένοι.

00:04:06.708 --> 00:04:11.917
Είτε είμαστε στο σπίτι ή στο σχολείο 
ή στη δουλειά ή σε μία πολιτική αρένα,

00:04:12.417 --> 00:04:16.416
ο θυμός επιβεβαιώνει τον ανδρισμό,
και ανατρέπει τη θηλυκότητα.

00:04:17.055 --> 00:04:19.802
Έτσι οι άντρες επιβραβεύονται 
όταν τον επιδεικνύουν,

00:04:19.826 --> 00:04:22.410
και οι γυναίκες τιμωρούνται
όταν κάνουν το ίδιο.

NOTE Paragraph

00:04:23.917 --> 00:04:26.523
Αυτό μας βάζει σε υπερβολικά
μειονεκτική θέση,

00:04:26.547 --> 00:04:30.467
ιδίως όταν πρόκειται για την υπεράσπιση 
του εαυτού μας και των συμφερόντων μας.

00:04:31.583 --> 00:04:35.710
Αν αντιμετωπίσουμε απειλητική παρενόχληση
στο δρόμο, έναν αρπακτικό εργοδότη,

00:04:35.734 --> 00:04:37.773
έναν σεξιστή, έναν ρατσιστή συμμαθητή,

00:04:38.311 --> 00:04:42.255
ο εγκέφαλός μας ουρλιάζει,
«Πλάκα μου κάνεις;»

00:04:42.922 --> 00:04:45.843
Και το στόμα μας λέει, «Τι πράγμα;»

NOTE Paragraph

00:04:46.208 --> 00:04:48.893
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:04:48.917 --> 00:04:50.160
Σωστά;

00:04:51.097 --> 00:04:54.231
Είναι αντιφατικό, καθώς ο θυμός συγχέεται

00:04:54.255 --> 00:04:57.684
με το άγχος και τον φόβο 
και το ρίσκο και την εκδίκηση.

00:04:57.708 --> 00:05:01.360
Αν ρωτήσετε τις γυναίκες τι φοβούνται
πιο πολύ ως αποτέλεσμα του θυμού τους,

00:05:01.384 --> 00:05:02.979
δεν λένε τη βία.

00:05:03.003 --> 00:05:04.458
Λένε την κοροϊδία.

00:05:05.233 --> 00:05:06.638
Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό.

00:05:08.487 --> 00:05:12.725
Αν έχετε πολλαπλές περιθωριοποιημένες 
ταυτότητες, δεν είναι απλά κοροϊδία.

00:05:13.050 --> 00:05:17.081
Αν υπερασπιστείτε τον εαυτό σας,
αν διεκδικήσετε αυτά που θέλετε,

00:05:17.423 --> 00:05:19.446
μπορεί να υπάρξουν ολέθριες συνέπειες.

NOTE Paragraph

00:05:20.113 --> 00:05:25.018
Αναπαράγουμε αυτά τα μοτίβα
όχι με απόλυτη ευθύτητα,

00:05:25.042 --> 00:05:27.712
αλλά στην καθημερινή κοινοτυπία της ζωής.

00:05:29.000 --> 00:05:32.101
Όταν η κόρη μου πήγαινε
στο νήπιο, κάθε πρωί

00:05:32.125 --> 00:05:35.559
έχτιζε ένα περίτεχνο κάστρο --
με κορδέλες και τουβλάκια --

00:05:35.583 --> 00:05:38.631
και κάθε πρωί το ίδιο αγόρι 
το κατεδάφιζε με χαιρεκακία.

00:05:39.708 --> 00:05:43.792
Οι γονείς του ήταν εκεί, αλλά ποτέ 
δεν παρενέβαιναν εκ των προτέρων.

00:05:44.432 --> 00:05:47.583
Χαίρονταν λέγοντας 
το τετριμμένο σχόλιο έπειτα:

00:05:48.208 --> 00:05:49.875
«Τα αγόρια θα παραμείνουν αγόρια».

00:05:50.292 --> 00:05:53.333
«Είναι τόσο δελεαστικό, 
που δεν μπορούσε να κρατηθεί».

00:05:54.292 --> 00:05:58.104
Εγώ έκανα αυτό που πολλά κορίτσια 
και πολλές γυναίκες έμαθαν να κάνουν.

00:05:58.128 --> 00:06:00.206
Προληπτικά τήρησα την τάξη,

00:06:00.230 --> 00:06:02.761
και έμαθα στην κόρη μου να κάνει το ίδιο.

00:06:03.460 --> 00:06:05.436
Χρησιμοποίησε τα λόγια της.

00:06:06.333 --> 00:06:08.583
Προσπάθησε ήπια να τον απομακρύνει.

00:06:08.958 --> 00:06:12.999
Πήγε σε άλλο σημείο της τάξης 
για να χτίσει, αλλά μάταια.

00:06:13.777 --> 00:06:19.755
Έτσι εγώ και οι άλλοι ενήλικες από κοινού
κατασκευάσαμε ένα ανδρικό δικαίωμα.

00:06:20.417 --> 00:06:23.247
Θα έτρεχε αχαλίνωτος
και θα έλεγχε το περιβάλλον,

00:06:23.747 --> 00:06:28.350
αυτή συγκρατούσε τα συναισθήματά της
και εξυπηρετούσε τις ανάγκες του.

00:06:29.080 --> 00:06:33.393
Απογοητεύσαμε και τους δύο 
μην δίνοντας στον θυμό της την ώθηση

00:06:33.417 --> 00:06:35.417
και την επίλυση που του άξιζε.

00:06:36.103 --> 00:06:39.444
Τώρα, αυτός είναι ένας μικρόκοσμος
ενός πολύ μεγαλύτερου προβλήματος.

00:06:39.881 --> 00:06:43.254
Καθώς πολιτισμικά, παγκοσμίως,

00:06:43.929 --> 00:06:47.571
ευνοούμε την επίδοση του ανδρισμού --

00:06:47.873 --> 00:06:51.039
και τη δύναμη και το κύρος 
που συνοδεύουν αυτή την επίδοση --

00:06:51.063 --> 00:06:55.167
εις βάρος των δικαιωμάτων, των αναγκών και
των λόγων των παιδιών και των γυναικών.

NOTE Paragraph

00:06:56.917 --> 00:07:01.368
Έτσι πιθανόν δεν θα εκπλήξει
όλους εμάς σε αυτή την αίθουσα

00:07:01.392 --> 00:07:07.364
το ότι οι γυναίκες αναφέρουν πως θυμώνουν
με μεγαλύτερη διάρκεια και ένταση

00:07:07.388 --> 00:07:08.538
απ' ό,τι οι άντρες.

00:07:09.710 --> 00:07:12.917
Αυτό οφείλεται εν μέρει στα κοινωνικά 
πρέπει του να συλλογιζόμαστε,

00:07:12.941 --> 00:07:14.901
να κρατάμε μέσα τις σκέψεις μας.

00:07:15.750 --> 00:07:19.401
Αλλά επίσης πρέπει να βρούμε
κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους

00:07:19.425 --> 00:07:22.741
για να εκφράζουμε την ένταση 
του συναισθήματος που έχουμε

00:07:23.248 --> 00:07:26.804
και την επίγνωση της αβεβαιότητας 
που αυτό επιφέρει.

00:07:27.630 --> 00:07:29.209
Οπότε κάνουμε διάφορα πράγματα.

00:07:30.186 --> 00:07:35.601
Αν οι άντρες ήξεραν πόσο συχνά οι γυναίκες
ήμασταν γεμάτες οργή όταν κλαίγαμε,

00:07:35.625 --> 00:07:37.083
θα συγκλονίζονταν.

NOTE Paragraph

00:07:37.402 --> 00:07:39.059
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:07:39.083 --> 00:07:40.664
Χρησιμοποιούμε ήπια γλώσσα.

00:07:41.042 --> 00:07:43.434
«Έχουμε αγανακτήσει. Αλλά δεν πειράζει».

NOTE Paragraph

00:07:43.458 --> 00:07:45.333
(Γέλια)

NOTE Paragraph

00:07:45.917 --> 00:07:49.003
Χάνουμε την αυτοδιάθεσή μας
καθώς και την ικανότητα

00:07:49.027 --> 00:07:54.669
να αναγνωρίζουμε τις φυσιολογικές
αλλαγές που δείχνουν θυμό.

00:07:55.667 --> 00:07:58.019
Κυρίως, ωστόσο, αρρωσταίνουμε.

00:07:59.125 --> 00:08:03.686
Ο θυμός εμπλέκεται σήμερα 
σε μια σειρά ασθενειών

00:08:03.710 --> 00:08:06.543
που τις αποκαλούν έτσι απλά
«ασθένειες των γυναικών».

00:08:07.210 --> 00:08:12.773
Υψηλότερα ποσοστά χρόνιου πόνου,
αυτοάνοσων και διατροφικών διαταραχών,

00:08:12.797 --> 00:08:16.241
ψυχικών διαταραχών, άγχους,
αυτοτραυματισμού, κατάθλιψης.

00:08:17.257 --> 00:08:21.350
Ο θυμός επηρεάζει το ανοσοποιητικό
καθώς και το καρδιαγγειακό μας σύστημα.

00:08:21.374 --> 00:08:25.693
Ορισμένες μελέτες ακόμα δείχνουν 
πως επηρεάζει τα ποσοστά θνησιμότητας,

00:08:25.717 --> 00:08:28.081
ιδίως στις μαύρες γυναίκες με καρκίνο.

NOTE Paragraph

00:08:30.271 --> 00:08:34.866
Έχω αγανακτήσει με τις γυναίκες που 
οι ίδιες ξέρω ότι είναι αγανακτισμένες.

00:08:37.198 --> 00:08:39.722
Ο θυμός μας φέρνει μεγάλη αναστάτωση,

00:08:40.246 --> 00:08:44.405
και η σύγκρουση έρχεται επειδή
είναι ο ρόλος μας να καθησυχάζουμε.

00:08:45.372 --> 00:08:46.944
Υπάρχει αποδεκτός θυμός.

00:08:46.968 --> 00:08:52.739
Όταν μένουμε στη «λωρίδα» μας 
και στηρίζουμε το κατεστημένο.

00:08:53.255 --> 00:08:55.358
Ως μητέρες ή δασκάλες,

00:08:56.167 --> 00:09:01.136
μπορούμε να νευριάζουμε, αλλά όχι
για το τεράστιο κόστος της ανατροφής.

00:09:01.875 --> 00:09:03.643
Να θυμώνουμε με τις μητέρες μας.

00:09:03.667 --> 00:09:07.372
Ας πούμε, ως έφηβοι -- οι κανόνες
και οι κανονισμοί της πατριαρχίας --

00:09:07.396 --> 00:09:09.602
δεν κατηγορούμε τα συστήματα, αλλά αυτούς.

00:09:09.626 --> 00:09:13.542
Μπορούμε να θυμώνουμε με άλλες γυναίκες
επειδή σε ποιον δεν αρέσουν οι καυγάδες;

00:09:14.411 --> 00:09:19.959
Να θυμώνουμε με άντρες χαμηλότερου στάτους
σε μια εκφραστική ιεραρχία

00:09:20.284 --> 00:09:22.750
που υποστηρίζει τον ρατσισμό 
ή την ξενοφοβία.

00:09:23.864 --> 00:09:26.159
Ωστόσο έχουμε τεράστια επιρροή σε αυτό.

00:09:26.543 --> 00:09:30.532
Καθώς τα συναισθήματα είναι
το πλαίσιο της αυτοπεποίθησής μας,

00:09:31.625 --> 00:09:34.172
και o κόσμος δεν νιώθει άνετα
με τον θυμό μας.

00:09:34.792 --> 00:09:39.402
Θα έπρεπε να κάνουμε τον κόσμο να νιώθει
άνετα με τη δυσφορία που νιώθουν

00:09:39.426 --> 00:09:42.378
όταν οι γυναίκες λένε όχι, απροκάλυπτα.

00:09:43.917 --> 00:09:48.583
Μπορούμε να σκεφτόμαστε τα συναισθήματα
με βάση την ικανότητα και όχι το φύλο.

00:09:49.465 --> 00:09:53.394
Τα άτομα που μπορούν να επεξεργάζονται 
τον θυμό τους και να βγάζουν κάποιο νόημα

00:09:53.798 --> 00:09:56.458
είναι πιο δημιουργικά, πιο αισιόδοξα,

00:09:56.958 --> 00:09:58.292
έχουν μεγαλύτερη οικειότητα,

00:09:58.917 --> 00:10:00.473
επιλύουν προβλήματα πιο εύκολα,

00:10:02.260 --> 00:10:04.519
έχουν πιο ανεπτυγμένη πολιτική ικανότητα.

NOTE Paragraph

00:10:05.251 --> 00:10:08.440
Είμαι γυναίκα που γράφει 
για γυναίκες και συναισθήματα,

00:10:08.464 --> 00:10:11.122
έτσι πολύ λίγοι άντρες με εξουσία

00:10:11.146 --> 00:10:15.106
θα λάβουν σοβαρά υπόψη αυτά που λέω,
ως ζήτημα πολιτικής.

00:10:15.789 --> 00:10:21.737
Σκεφτόμαστε την πολιτική και τον θυμό 
με βάση την περιφρόνηση και την οργή

00:10:21.761 --> 00:10:24.717
που τροφοδοτούν μια αύξηση 
φαλλοκρατικού φασισμού στον κόσμο.

00:10:25.375 --> 00:10:28.519
Αλλά αν αυτό είναι το δηλητήριο,
αυτό είναι και το αντίδοτο.

00:10:29.542 --> 00:10:33.396
Έχουμε έναν θυμό ελπίδας,
και το βλέπουμε κάθε μέρα

00:10:33.420 --> 00:10:37.206
στον θυμό των γυναικών που αντιστέκονται
και των περιθωριοποιημένων ατόμων.

00:10:37.833 --> 00:10:42.334
Σχετίζεται με τη συμπόνοια
και την ενσυναίσθηση και την αγάπη,

00:10:42.358 --> 00:10:45.515
και θα έπρεπε να αναγνωρίζουμε
και αυτό τον θυμό.

NOTE Paragraph

00:10:47.643 --> 00:10:54.625
Οι κοινωνίες που δεν σέβονται τον θυμό
των γυναικών δεν σέβονται τις γυναίκες.

00:10:55.543 --> 00:11:01.555
Ο πραγματικός κίνδυνος του θυμού μας
δεν είναι ότι θα σπάσει δεσμούς ή κλισέ.

00:11:02.167 --> 00:11:07.273
Δείχνει ακριβώς πόσο σοβαρά 
παίρνουμε τους εαυτούς μας,

00:11:07.297 --> 00:11:11.201
και περιμένουμε και από τους άλλους
να μας πάρουν κι αυτοί στα σοβαρά.

00:11:12.074 --> 00:11:15.934
Όταν συμβαίνει αυτό, 
αυξάνονται οι πιθανότητες

00:11:15.958 --> 00:11:20.167
οι γυναίκες να μπορούν
να χαμογελούν όταν το θέλουν.

NOTE Paragraph

00:11:21.285 --> 00:11:22.674
(Χειροκρότημα)

NOTE Paragraph

00:11:22.698 --> 00:11:23.849
Σας ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:11:23.873 --> 00:11:30.563
(Χειροκρότημα) (Φωνές)