WEBVTT

00:00:08.380 --> 00:00:09.561
Dziynki.

00:00:16.270 --> 00:00:21.200
W Indiach boł roz krōl, maharadża,
kiery na swój geburdstag wydoł dekret

00:00:21.200 --> 00:00:24.200
coby wszyscy ważni ludzie
przyniyśli mu gyszynki.

00:00:24.400 --> 00:00:28.370
Niykierzy przitachali piykne jedwabie, 
inkszy szwarne miecze,

00:00:28.370 --> 00:00:29.490
jeszcze inkszy złoto.

00:00:29.490 --> 00:00:32.659
Na som koniec ôstoł sie
staryńki chop,

00:00:32.659 --> 00:00:36.630
kiery szoł ze swoij wsi, 
co bōła daleko za morzem.

00:00:36.630 --> 00:00:41.150
Kiej prziszeł do króla, królewicz sie go spytoł
"Co mosz za gyszynk do króla?"

00:00:41.757 --> 00:00:44.750
A stary pomału ôdewrził rynka

00:00:44.750 --> 00:00:49.600
a sam mioł fest gryfno muszla,
w lilowo-żōłte i modro-czyrwone zawijasy.

00:00:50.740 --> 00:00:51.990
I królewicz pedzioł:

00:00:51.990 --> 00:00:54.610
"To sie nie godzi na geszeft do króla!
Co to mo być?"

00:00:54.610 --> 00:00:57.400
Stary sie wejrzoł i pedzioł:

00:00:57.590 --> 00:01:00.750
"Moja długo rajza tyż je tym gyszynkiem".

00:01:01.060 --> 00:01:02.560
(Lachanie)

00:01:03.200 --> 00:01:05.970
Zarozki dom wom gyszynk,

00:01:05.970 --> 00:01:08.270
kiery, myśla że jest wort,
coby go podać dalij.

00:01:08.290 --> 00:01:09.450
Ale najprzōd

00:01:09.450 --> 00:01:11.960
zabiera wos w moja długo rajza.

00:01:12.160 --> 00:01:13.740
Jak wiela z wos,

00:01:13.740 --> 00:01:15.320
przyszoł żech na świat jako bajtel.

00:01:15.320 --> 00:01:17.460
Kiery z wos tyż sie urodził bajtlym?

00:01:17.460 --> 00:01:18.510
Młodo urodzyni?

00:01:18.740 --> 00:01:20.500
Połowa? Tōż dobre....

00:01:20.570 --> 00:01:21.590
(Lachanie)

00:01:21.820 --> 00:01:24.910
A reszta? Urodzili sie starzy?

00:01:25.060 --> 00:01:27.640
Bōłbych rad poznać waszo matka.

00:01:27.820 --> 00:01:29.460
Wszystko je możliwe, nie?

00:01:30.560 --> 00:01:34.740
Za bajtla, dycki żech chioł
zrobić to, co je niemożnliwe.

00:01:35.820 --> 00:01:38.880
Na tyn dziyń żech czekoł wiela lot,

00:01:38.880 --> 00:01:41.040
bo dzisiej je dziyń, kiedy sprōbuja

00:01:41.040 --> 00:01:43.620
zrobić to, co je niemożliwe
przed wami,

00:01:43.620 --> 00:01:45.460
tukej na TEDxMaastricht.

00:01:45.800 --> 00:01:48.160
Zaczna ôd tego,

00:01:48.760 --> 00:01:50.880
co bydzie na samym zadku.

00:01:51.220 --> 00:01:52.640
Udowodnia wōm,

00:01:52.640 --> 00:01:54.940
że to, co je niemożliwe, 
wcale nie ma niemożliwe.

00:01:55.300 --> 00:01:58.210
A na ôstatek dom wōm gyszynk,
kiery trza podać dalij:

00:01:58.210 --> 00:02:01.350
pokoża wōm, że wy tyż możecie 
zrobić niemożliwe.

00:02:02.660 --> 00:02:05.420
Jak żech prōbowoł robić niemożliwe,
dowiedzioł żech się,

00:02:05.420 --> 00:02:08.350
że ô ludziach na cołkim świecie
idzie pedzieć dwie rzeczy:

00:02:08.350 --> 00:02:10.070
Kożdy mo stach,

00:02:10.070 --> 00:02:11.940
I kożdy mo marzynia.

00:02:12.900 --> 00:02:17.560
Jak żech prōbowoł robić niemożliwe,
dowiedzioł żech sie,

00:02:17.560 --> 00:02:20.100
że bez lata,

00:02:20.110 --> 00:02:23.290
pomogały mi w tym trzi rzeczy:

00:02:24.200 --> 00:02:26.900
gra w zbijaka, abo jak sie to godo,
we dwa ôgnie,

00:02:27.290 --> 00:02:28.350
Superman

00:02:28.350 --> 00:02:29.460
a kopruchy.

00:02:29.460 --> 00:02:30.810
ôto som moje słowa-klucze.

00:02:30.810 --> 00:02:33.630
Tera już wiycie czymu chca robić
w życiu to, co niemożliwe.

00:02:33.630 --> 00:02:36.220
Wezna wos tera w rajza

00:02:36.320 --> 00:02:38.650
ôd strachu do marzyń,

00:02:38.650 --> 00:02:40.980
ôd słów do miyczy

00:02:41.160 --> 00:02:42.740
ôd gry we dwa ôgnie

00:02:42.850 --> 00:02:44.020
do Supermana

00:02:44.020 --> 00:02:45.340
a do kopruchów.

00:02:45.800 --> 00:02:47.360
I mom nadziyja wōm pokozać,

00:02:47.360 --> 00:02:49.900
jak wy możecie zrobić niemożliwe w życiu.

00:02:52.480 --> 00:02:54.934
Czworty paździyrnik 2007.

00:02:55.840 --> 00:02:58.120
Syrce mi klupało, a giry sie trzynsły,

00:02:58.120 --> 00:02:59.340
jak żech wyłaził na scyna

00:02:59.340 --> 00:03:00.930
w Sanders Theatre

00:03:01.040 --> 00:03:02.780
na Harvardzie,

00:03:02.780 --> 00:03:06.320
coby przyjonć noagroda Ig Nobel 2007
z medycyny,

00:03:06.320 --> 00:03:08.660
za praca, kierom żech wspōłtworzył,

00:03:08.660 --> 00:03:10.430
co mo tytuł "Skutki uboczne

00:03:10.430 --> 00:03:11.740
połykania miyczy".

00:03:11.870 --> 00:03:13.275
(Lachanie)

00:03:13.840 --> 00:03:17.880
Wydrukowali jom w małym cajtungu,
ô kierym żech wcześniej niy słyszoł,

00:03:18.460 --> 00:03:20.419
w British Medical Journal.

00:03:21.360 --> 00:03:24.810
Mie sie wtedy zdoło, że ôto sie spełniło
niemożliwe marzynie.

00:03:24.810 --> 00:03:28.640
Do takiego zwykłego karlusa jak jo,
to bōła niespodzianka

00:03:28.640 --> 00:03:31.459
i zaszczyt, kierego niy zapomna.

00:03:31.459 --> 00:03:34.539
Ale niy bōło to nojważniyjszo czynść
w moim życiu.

00:03:35.540 --> 00:03:37.640
Czwortego października 1967,

00:03:38.020 --> 00:03:40.260
tyn mały, chudy cherlok

00:03:41.100 --> 00:03:43.120
boł sie własnego cienia.

00:03:43.460 --> 00:03:45.579
Jak mioł wylyź na scyna

00:03:45.579 --> 00:03:47.234
syrce mu miało wyskoczyć,

00:03:47.500 --> 00:03:49.162
a w galotach mioł nasrane.

00:03:49.780 --> 00:03:52.120
Jak ôtworzył gymba,

00:03:56.490 --> 00:03:58.130
nie umioł nic pedzieć,

00:03:58.130 --> 00:04:00.040
a ôn ino stoł a ślimtoł.

00:04:00.630 --> 00:04:02.360
Strach go paraliżowoł,

00:04:02.360 --> 00:04:03.760
a mroził krew w żyłach.

00:04:03.960 --> 00:04:06.130
Tyn mały, chudy cherlok

00:04:06.130 --> 00:04:08.142
mioł straszne lynki.

00:04:08.649 --> 00:04:10.330
Boł sie cimności,

00:04:10.520 --> 00:04:11.640
wysokości,

00:04:11.640 --> 00:04:13.040
pajonkōw a wynży.

00:04:13.040 --> 00:04:15.140
Boicie sie pajonkōw a wynży?

00:04:15.280 --> 00:04:16.660
Ja, niykierzy z wos...

00:04:16.660 --> 00:04:19.079
Boł sie tyż wody i rekinów.

00:04:19.079 --> 00:04:21.939
Boł sie dochtorōw, siostrōw, zymborzy,

00:04:21.939 --> 00:04:24.680
jegieł, wierteł a ôstrych narzyndzi.

00:04:24.680 --> 00:04:27.130
Ale najmocniej

00:04:27.130 --> 00:04:28.470
boł sie ludzi.

00:04:29.380 --> 00:04:31.530
Tyn zestrachany mały chudy cherlok

00:04:31.540 --> 00:04:32.570
to bōłech jo.

00:04:33.320 --> 00:04:36.807
Boł żech sie porażki i ôdrzucynio,

00:04:37.300 --> 00:04:39.660
miołech nisko samoôcyna, 
kompleks niższości,

00:04:39.660 --> 00:04:42.710
a coś, ô czym my jeszcze wtedy
niy słyszeli:

00:04:42.710 --> 00:04:44.870
fobia społeczno.

00:04:45.870 --> 00:04:48.775
Bōł żech fest zestrachany, beztōż mie
chachary dżaźnili a bili.

00:04:48.775 --> 00:04:50.380
Śmiali sie zy mie i przezywali,

00:04:50.380 --> 00:04:53.350
i nie dali mi sie ze sobom grać.

00:04:55.440 --> 00:04:56.830
No chyba, że...

00:04:58.347 --> 00:04:59.343
we dwa ôgnie.

00:04:59.763 --> 00:05:01.577
A nie bōłżech dobry
w zbijaniu.

00:05:01.987 --> 00:05:03.510
Chachary mie wołali,

00:05:03.510 --> 00:05:05.630
jo żech sie ôbracoł i widzioł ta bala

00:05:05.630 --> 00:05:08.000
lyconco na mie z pryndkościom światła

00:05:08.240 --> 00:05:09.560
i dup, dup, dup!

00:05:10.630 --> 00:05:13.100
I pamiyntom, jak żech wracoł ze szkoły,

00:05:13.100 --> 00:05:18.130
gymbach mioł czyrwono a ôboloało,
a w uszach mi dzwoniło.

00:05:18.130 --> 00:05:20.020
ôczy mie piekły ôd łez,

00:05:21.090 --> 00:05:23.180
a uszy mie piekły ôd ich słów.

00:05:24.210 --> 00:05:25.550
A to, co godajom,

00:05:25.550 --> 00:05:28.600
"Kamiynie gnaty połomiom,
a słowa mie nigdy nie zraniom",

00:05:28.830 --> 00:05:29.920
to je cygaństwo.

00:05:30.429 --> 00:05:32.350
Słowo rani choby nóż.

00:05:32.350 --> 00:05:34.060
Może cie przebić jako miecz.

00:05:34.060 --> 00:05:36.250
Słowa mogom ranić tak głymboko,

00:05:36.250 --> 00:05:38.000
że tych ran niy bydzie widać.

00:05:38.310 --> 00:05:41.490
Także mioł żech lynki.
A słowa to były moim nojgorszym wrogiem.

00:05:41.490 --> 00:05:42.554
Cołki czas som.

00:05:43.344 --> 00:05:44.715
Ale mioł żech tyż marzynia.

00:05:45.235 --> 00:05:47.870
W dōma uciykoł żech
w komiksy ô Supermynie.

00:05:48.190 --> 00:05:49.590
Czytoł żech Supermyna

00:05:49.970 --> 00:05:52.624
i marzył ô byciu superbohatyrym.

00:05:53.494 --> 00:05:56.400
Chcioł żech walczyć ô prowda
i sprawiedliwość,

00:05:56.400 --> 00:05:58.370
z chacharami i kryptonitem.

00:05:58.370 --> 00:06:02.390
Chcioł żech furgać po świecie, 
robić super wyczyny a ratować ludzi.

00:06:02.925 --> 00:06:05.830
Ale tyż żech sie fascynowoł tym 
co istnieje naprowda.

00:06:06.280 --> 00:06:09.650
Czytoł żech Ksiynga Guinessa
a "Wierzcie lub nie" Ripleya.

00:06:09.650 --> 00:06:12.390
Czytoł kto kiedy Ksiynga Guinessa,
abo "Wierzcie lub nie"?

00:06:13.320 --> 00:06:14.230
Kochom te ksionżki!

00:06:14.230 --> 00:06:16.920
Som ô prawdziwych ludziach,
co robiom prawdziwe rzeczy.

00:06:16.920 --> 00:06:18.070
I tyż żech tak chcioł.

00:06:18.070 --> 00:06:19.760
Jak chachary niy dadzōm mi

00:06:19.760 --> 00:06:20.810
grać z nimi w gry,

00:06:20.810 --> 00:06:22.910
byda robił prawdziwo magia,
wielkie wyczyny.

00:06:23.310 --> 00:06:26.035
Chca zrobić coś wyjōntkowego,
co ôni niy poradzōm zrobić.

00:06:26.435 --> 00:06:27.789
Chca znajść swoi powołani.

00:06:27.789 --> 00:06:29.819
Chca czuć, że moji życie coś znaczy.

00:06:29.819 --> 00:06:32.899
Chca zrobić coś niemożliwego,
coby zmiynić świat.

00:06:32.899 --> 00:06:36.890
Chca udowodnić, że niemożliwe
je możliwe.

00:06:38.900 --> 00:06:39.810
Po 10 latach

00:06:40.413 --> 00:06:42.463
tydzień przed moim 21. gyburstagiem

00:06:42.923 --> 00:06:46.899
zdarziły się dwie rzeczy, kiere zmieniły
moje życie na zawsze.

00:06:47.329 --> 00:06:49.769
Mieszkoł żech w Tamil Nadu, 
w Idniach południowych.

00:06:49.769 --> 00:06:51.500
Bōł żech tam misjonarzym,

00:06:51.500 --> 00:06:53.400
i mōj mentor i przijaciel zapytoł:

00:06:53.400 --> 00:06:55.250
"Daniel, mosz Trōmsy?"

00:06:55.540 --> 00:06:57.240
- Trōmsy? Co to sōm Trōmsy?

00:06:57.480 --> 00:07:00.550
- to nojważniyjsze życiowe cele.

00:07:00.860 --> 00:07:04.080
Je to miyszanka marzyń a celōw,

00:07:04.080 --> 00:07:06.620
Kiej byś mōgł zrobić co chcysz,
pojechać kaj chcysz,

00:07:06.620 --> 00:07:08.220
być kim chcysz,

00:07:08.220 --> 00:07:09.429
kaj byś pojechoł?
Co byś robiōł?

00:07:09.429 --> 00:07:10.626
Kim byś bōł?

00:07:10.626 --> 00:07:13.600
Godom: "jo niy poradza,
za wielki mōm strach!"

00:07:14.110 --> 00:07:17.350
Tamtyj nocy wziōn żech mata
na dach domu,

00:07:17.590 --> 00:07:19.370
legnoł żech se pod gwiazdami,

00:07:19.370 --> 00:07:21.779
a dziwoł żech sie jak niytoperze
chytajōm kopruchy.

00:07:21.779 --> 00:07:25.939
Mōgł żech myśleć yno ô Trōmsach,
marzyniach a cylach,

00:07:25.939 --> 00:07:28.089
a ô chacharach i dwōch ôgniach.

00:07:29.200 --> 00:07:30.860
Potym żech sie ôbudził.

00:07:31.310 --> 00:07:34.200
Mioł żech herzklekoty, 
giry mi sie trzynsły.

00:07:34.200 --> 00:07:35.640
Yno nie ze strachu.

00:07:36.565 --> 00:07:38.175
Mioł żech konwulsje.

00:07:38.175 --> 00:07:40.140
Bez 5 nastympnych dni

00:07:40.140 --> 00:07:44.040
bōł żech nieprzitomny
a walczył żech ô życie.

00:07:44.040 --> 00:07:48.359
Mōzg mi sie gotowoł we 40. stopniowej
malarycznej gorōncze.

00:07:48.359 --> 00:07:51.610
A jak żech bōł przitōmny,
myśloł żech yno o trōmsach.

00:07:51.620 --> 00:07:54.090
Myśloł żech: "Co chca zrobić 
ze swoim życiym"?

00:07:54.090 --> 00:07:56.470
W kōńcu, dziyń przed moim
21. gyburstagiem,

00:07:56.480 --> 00:07:57.820
mie ôświyciło,

00:07:57.820 --> 00:07:59.650
a żech se zdoł sprawa,

00:07:59.650 --> 00:08:01.629
że taki mały kopruch,

00:08:02.269 --> 00:08:04.010
Anopheles Stephensi,

00:08:05.430 --> 00:08:06.620
tyn mały kopruch,

00:08:06.620 --> 00:08:07.840
co woży mynij niż 5 mikrogramōw,

00:08:07.840 --> 00:08:09.180
mynij niż ziorko piosku,

00:08:09.180 --> 00:08:12.520
kiej taki kopruch poradzi powalić
80. kilowego chopa,

00:08:12.520 --> 00:08:14.680
to ôn je moim kryptonitym.

00:08:15.030 --> 00:08:16.890
Wtedy mie naszło, że to nie kopruch,

00:08:16.890 --> 00:08:19.060
yno taki mały pasożyt w kopruchu,

00:08:19.990 --> 00:08:23.039
Plasmodium Falciparum,
kożdego roku zabijo miliony ludzi.

00:08:23.729 --> 00:08:25.599
Je meńszy nawet niż koprch,

00:08:26.419 --> 00:08:28.189
ale mie sie wydowoł potynżniejszy.

00:08:28.189 --> 00:08:29.890
Zdoł żech se sprawa z tego,

00:08:29.890 --> 00:08:31.590
że lynk to bōł mōj kryptonit,

00:08:31.590 --> 00:08:32.559
mōj pasożyt,

00:08:32.559 --> 00:08:34.909
kiery mie trzimie a paraliżuje
bez cołki życie.

00:08:35.730 --> 00:08:38.330
Je rōżnica miyndzy niybezpieczyństwem
a strachym.

00:08:38.330 --> 00:08:40.179
Niybezpieczyństwo je realne.

00:08:40.179 --> 00:08:41.900
Strach to je wosz wybōr.

00:08:42.240 --> 00:08:44.510
Naszło mie, że mōm wybōr.

00:08:44.510 --> 00:08:49.049
Mogłech żyć we strachu
a umrzić tamtyj nocy,

00:08:49.049 --> 00:08:51.770
abo pozwolić umrzić strachowi,

00:08:51.770 --> 00:08:55.130
siyngnōnć po marzynia
a żyć swoim życiem.

00:08:57.200 --> 00:08:59.480
Jak leżysz na łożu śmierci

00:08:59.480 --> 00:09:03.760
a dziwosz sie ji do oczu, 
zachciywo ci sie żyć.

00:09:04.310 --> 00:09:07.100
Naszło mie, że kożdy umiyro,
yno nie kożdy naprowda żyje.

00:09:07.700 --> 00:09:09.630
Zaczynomy żyć, jak umiyromy.

00:09:09.630 --> 00:09:11.220
Jak sie nauczysz umiyrać,

00:09:11.220 --> 00:09:13.150
naprowda nauczysz sie żyć.

00:09:13.620 --> 00:09:14.380
I żech zdecydowoł,

00:09:14.380 --> 00:09:16.090
że tyj nocy sie zmienia.

00:09:16.845 --> 00:09:17.965
NIe chcioł żech umrzić.

00:09:17.965 --> 00:09:19.510
Tōż żech zmōwił krōtko modlitwa:

00:09:19.510 --> 00:09:21.820
"Boże, jak mi dosz dożyć
do 21. gyburstagu,

00:09:21.820 --> 00:09:24.220
niy dōm lynkowi kierować
moim życiem.

00:09:24.930 --> 00:09:26.200
Dōm umrzić moim strachōm,

00:09:26.200 --> 00:09:29.810
siyngna po moji marzynia,

00:09:29.810 --> 00:09:31.080
zmienia swoji nastawiyni.

00:09:31.080 --> 00:09:33.180
Chca zrobić coś wyjontkowego
ze swoim życiem.

00:09:33.180 --> 00:09:35.080
Chca znajś swōj cel a powołani.

00:09:35.080 --> 00:09:37.850
Chca sie przekōnać, że niemożliwe
je możliwe.

00:09:39.088 --> 00:09:42.390
Nie byda wōm godoł, czy żech przeżył.
Sami na to przijdziecie.

00:09:42.570 --> 00:09:43.930
(Lachanie)

00:09:44.290 --> 00:09:47.318
Wtedy zrychtowoł żech
lista 10. Trōmsōw.

00:09:47.318 --> 00:09:49.960
Chca pojechać na głōwne kontynenty,

00:09:49.960 --> 00:09:51.510
zoboczyć siedym cōdōw świata,

00:09:51.510 --> 00:09:52.960
nauczyć sie nowych jynzykōw,

00:09:52.960 --> 00:09:54.960
miyszkać na bezludnyj wyspie,

00:09:55.090 --> 00:09:56.120
na statku na ocyanie,

00:09:56.120 --> 00:09:57.700
z Indianerami w Amazonii,

00:09:58.350 --> 00:10:01.320
wylyź na szczyt nojwyższyj gōry 
we Szwecji,

00:10:01.320 --> 00:10:03.260
zoboczyć wschōd słońca nad Mount Everestym,

00:10:03.280 --> 00:10:05.200
robić w biznesie muzycznym w Nashville,

00:10:05.560 --> 00:10:07.000
robić w cyrku,

00:10:07.000 --> 00:10:09.030
a skoczyć ze samolotu.

00:10:09.230 --> 00:10:12.360
Bez nastympne 20 lot spełnił żech
wiynkszość tych Trōmsōw.

00:10:12.360 --> 00:10:14.940
Za kożdym razym jak żech skryśloł
trōms z listy,

00:10:14.940 --> 00:10:17.950
dodowoł żech 5 abo 10 nowych,
a lista rosła.

00:10:18.990 --> 00:10:22.940
Bez nastympne 7 lot
mieszkoł żech na Bahamach,

00:10:23.590 --> 00:10:25.120
bez 7 lot,

00:10:25.120 --> 00:10:27.220
we chacie ze słōmy,

00:10:29.006 --> 00:10:31.860
na ôbod żech łapoł rekiny a płaszczki,

00:10:31.860 --> 00:10:34.961
sōm na wyspie, w przepasce na biodrach.

00:10:35.921 --> 00:10:38.390
Nauczył żech sie pływać z rekinami.

00:10:39.470 --> 00:10:41.760
Przekludził żech sie do Meksyka,

00:10:41.760 --> 00:10:45.140
potym do dorzecza Amazonki w Ekwadorze

00:10:45.140 --> 00:10:47.980
tam w Pujo Pongo żył żech 
z jednym plemieniym,

00:10:48.450 --> 00:10:51.750
I bez te moji trōmsōm,
pomału nabieroł żech pewności siebie.

00:10:52.500 --> 00:10:55.750
Przekludził żech sie do Nashville
robić w muzyce, a potym do Szwecji,

00:10:55.750 --> 00:10:58.240
do Sztokholmu kaj żech zaś robił w muzyce,

00:10:58.240 --> 00:11:01.250
kaj żech wyloz na Mt. Kebnekaise
ponad Kołym Podbiegunowym.

00:11:03.030 --> 00:11:04.390
Bōł żech klaunym,

00:11:04.390 --> 00:11:05.940
nauczył żech sie żonglować,

00:11:06.190 --> 00:11:07.360
łazić na szczudłach,

00:11:07.360 --> 00:11:10.480
jeździć na monocyklu,
łykać ogiyń a szkło.

00:11:10.480 --> 00:11:14.110
W 1997 dowiedzioł żech sie, że połykaczy
mieczy je już mynij jak tuzin.

00:11:14.110 --> 00:11:16.030
I godom "musza to zrobić!"

00:11:16.030 --> 00:11:18.630
Spotkoł żech połykacza mieczy
i spytoł żech ô szprymy.

00:11:18.630 --> 00:11:20.130
Pedzoł mi: "mōm dwie rzeczy,

00:11:20.130 --> 00:11:21.630
Jedyn: to je super niebezpieczne,

00:11:21.630 --> 00:11:23.126
ludzie przi tym umiyrajom.

00:11:24.466 --> 00:11:25.338
Dwa: nie prōbuj!"

00:11:25.473 --> 00:11:26.726
(Lachanie)

00:11:27.126 --> 00:11:29.320
Tak żech se to dodoł do listy.

00:11:30.150 --> 00:11:33.480
Prōbowoł żech 10-12 razy za dziyń,
kożdy dziyń

00:11:33.840 --> 00:11:34.850
bez sztyry lata.

00:11:35.260 --> 00:11:36.420
Tak żech to policzył:

00:11:36.420 --> 00:11:39.679
4x365[x12]

00:11:39.679 --> 00:11:42.750
To kole 13000 nieudanych prōb

00:11:42.750 --> 00:11:45.600
zanim żech łyknył swōj pierwszy miecz
w 2001.

00:11:46.090 --> 00:11:47.570
Wtedy żech zrychtowoł Trōms,

00:11:47.570 --> 00:11:49.720
że byda nojwiynkszym fachmanym
ôd połykanio mieczy.

00:11:49.720 --> 00:11:53.260
Chytoł żech sie kożdyj ksionżki
a cajtōnga,

00:11:53.260 --> 00:11:57.930
kożdego raportu medycznego, 
sztudirowoł żech fizjologia, anatomia.

00:11:57.930 --> 00:12:00.436
Godoł żech z dochtōrami a siostrami,

00:12:00.436 --> 00:12:02.469
kontaktowoł żech sie
z innymi połykaczami,

00:12:02.469 --> 00:12:05.350
zrychtowali my Miyndzynarodowe 
Towarzystwo Połykaczy Mieczy,

00:12:05.350 --> 00:12:06.710
a dwuletni projekt badawczy:

00:12:06.710 --> 00:12:08.270
"Skutki boczne połykanio mieczy"

00:12:08.270 --> 00:12:10.640
ôpublokowano potym 
we British Medical Journal.

00:12:10.640 --> 00:12:11.460
(Lachanie)

00:12:11.460 --> 00:12:12.180
Dziynka.

00:12:12.180 --> 00:12:13.840
(Kackanie)

00:12:18.632 --> 00:12:21.760
Dowiedzioł żech sie fascynujoncych rzeczy
ô łykaniu mieczy.

00:12:21.760 --> 00:12:25.300
Takich, ō kierych żeście wcześniej 
nie myśleli, ale tera bydziecie.

00:12:25.300 --> 00:12:28.120
Jak bydziecie w doma kroć miynso

00:12:28.120 --> 00:12:31.630
tasakiem abo takim nożym do masła,
pomyślicie ô tym:

00:12:32.918 --> 00:12:36.757
Dowiedzioł żech sie, że łykanie mieczy
zaczło sie w Indiach -

00:12:36.757 --> 00:12:39.279
tam żech to piyrsze uwidzioł 
a mioł żech 20 lot -

00:12:39.869 --> 00:12:42.479
jakieś 4000 lot tymu, kole 2000 r. p.n.e.

00:12:42.479 --> 00:12:45.150
Bez wiyncej jak 150 lot 
wykorzystywano połykaczy

00:12:45.150 --> 00:12:47.570
w nauce a medycynie,

00:12:47.570 --> 00:12:50.350
do wynaleziynia endoskopu sztywnego

00:12:50.350 --> 00:12:53.880
w 1868 przez dr. Adolfa Kussmaula 
w Niymcach,

00:12:53.880 --> 00:12:56.890
w 1906 elektrokardiogramu we Walii,

00:12:56.890 --> 00:13:00.179
do studiōw nad problymami z połykaniem
a trawieniem,

00:13:00.179 --> 00:13:01.660
wynalezienia bronchoskopu itp.

00:13:01.660 --> 00:13:03.560
Ale bez ôstatnie 150 lot

00:13:03.560 --> 00:13:07.090
naliczyli my setki ôbzgonrażyń 
a dziesiōntki zgonōw...

00:13:08.450 --> 00:13:14.850
Ôto endoskop sztywny dra Adolfa Kussmaula.

00:13:14.850 --> 00:13:18.290
Ôdkryli my, że bez ōstatnie 150 lot
bōło 29 zgonōw,

00:13:18.520 --> 00:13:22.469
łoncznie z połykaczem z Londynu,
kiery dźgnył sie w serce,

00:13:23.939 --> 00:13:26.162
Ôdkryli my, że kożdego roku

00:13:26.162 --> 00:13:27.960
zdarzo sie 3 do 8 poważnych obrażyń.

00:13:27.970 --> 00:13:29.880
Wiym, bo do mie dzwōniom.

00:13:29.880 --> 00:13:31.830
Dopiero co zadzwōnili dwa,

00:13:31.830 --> 00:13:34.040
jedyn ze Szwecji, drugi z Orlando,

00:13:34.040 --> 00:13:36.450
połykacze kierzy som tera w szpitalu.

00:13:36.680 --> 00:13:38.349
To je super niybezpieczne.

00:13:38.349 --> 00:13:40.779
Dowiedzioł żech sie tyż, 
że coby sie tego nauczyć

00:13:40.779 --> 00:13:42.669
zwykły człowiek potrzebuje

00:13:42.669 --> 00:13:44.770
2 do 10 lot.

00:13:46.100 --> 00:13:48.250
Ale najbardziej fascynujonce je

00:13:48.250 --> 00:13:51.100
jak połykacze uczōm sie robić
to co niemożliwe.

00:13:51.910 --> 00:13:53.970
Zdradza wōm mały sekret:

00:13:53.970 --> 00:13:57.710
Nie skupiać sie na 99,9% niemożliwego,

00:13:57.710 --> 00:14:02.290
yno na 0,1% możliwego 
a wymyślić jak to zrobić.

00:14:02.930 --> 00:14:05.467
Tera zabiera wos w rajza
do umysłu połykacza.

00:14:05.467 --> 00:14:08.420
Coby połknonć miecz trza:
poradzić medytować,

00:14:08.420 --> 00:14:10.879
mieć dobro koncentracja,
aptykorsko precyzjia,

00:14:10.879 --> 00:14:15.650
coby rozdzielić organy wewnętrzne
a opanować odruchy

00:14:15.890 --> 00:14:20.440
trza wzmocnić połonczynia nerwowe
w mózgu, a pamiynć miyśnowo,

00:14:20.440 --> 00:14:23.670
powtarzajonc ponad 10 000 razy.

00:14:24.240 --> 00:14:28.490
Tera wos wezna w krōtko rajza 
do ciała połykocza.

00:14:28.490 --> 00:14:30.440
Coby łyknonć miecz,

00:14:30.440 --> 00:14:32.300
musza przesunonć ostrze nad jynzykiem,

00:14:32.300 --> 00:14:34.680
powstrzymać odruch wymiotny,
przejś przez przełyk,

00:14:34.680 --> 00:14:38.040
wykonać skrynt 90 stopni
w dōł nagłośni,

00:14:38.450 --> 00:14:41.550
przejś bez miynsień pierścienno-gardłowy,
gōrny zwieracz przełyku,

00:14:41.550 --> 00:14:42.930
ôpanować fala perystaltyczno,

00:14:42.930 --> 00:14:44.530
wsunonć ostrze do jamy piersiowej

00:14:44.530 --> 00:14:45.440
miyndzy płuca.

00:14:46.250 --> 00:14:47.750
W tym momyncie,

00:14:48.630 --> 00:14:51.149
musza se trocha dugnonć w serce.

00:14:51.149 --> 00:14:51.999
Dziwejcie sie:

00:14:51.999 --> 00:14:53.790
kole mecza klupie moje serce,

00:14:53.790 --> 00:14:55.320
miecz ôpiero sie ô serce,

00:14:55.320 --> 00:14:58.229
a je yno 31 mm ôd przełyku.

00:14:58.319 --> 00:15:00.079
Niy da sie tu udować.

00:15:00.209 --> 00:15:02.420
Musza go precisnonć 
w dōł mostka,

00:15:02.420 --> 00:15:05.520
bez dolny zwieracz przełyku
do brzucha,

00:15:05.520 --> 00:15:08.510
pokonać torsje i wsunonć go
do dwunastnicy.

00:15:08.510 --> 00:15:09.270
Łatwizna.

00:15:09.520 --> 00:15:10.250
(Lachanie)

00:15:10.890 --> 00:15:12.580
Jakbych pchoł dalij,

00:15:12.580 --> 00:15:16.310
doszołbych aże do jajowodów. 
[Po holyndersku].

00:15:17.620 --> 00:15:21.070
Chopcy, możecie ô to zapytać
swoje baby.

00:15:22.260 --> 00:15:24.130
Ludzie mi padajōm:

00:15:24.130 --> 00:15:26.920
"Trza być fest ôdważnym,
coby ryzykować życie,

00:15:26.920 --> 00:15:29.190
coby dugnyć swoji serce
łykajonc miecz..."

00:15:29.190 --> 00:15:30.750
Nie. Naprowda ôdważny

00:15:30.750 --> 00:15:33.560
to bōł tyn mały chudy cherlok

00:15:33.560 --> 00:15:35.840
jak zaryzykowoł porażka i odrzucyni,

00:15:36.070 --> 00:15:37.490
ôbnażył swoji serce,

00:15:37.490 --> 00:15:38.880
przełknył swoja duma,

00:15:38.880 --> 00:15:40.680
a stanył przed kupōm 
ôbcych ludzi,

00:15:40.680 --> 00:15:43.240
kierym ôpowiedzioł
ô swoich lynkach a marzyniach,

00:15:43.550 --> 00:15:46.940
a boł sie, że sie za fest ôtworzy,
dosłownie i w przenośni.

00:15:48.530 --> 00:15:49.940
Widzicie - dziynka.

00:15:49.940 --> 00:15:52.540
(Klackanie)

00:15:54.360 --> 00:15:56.240
Wiycie, nojdziwniyjsze je to,

00:15:56.240 --> 00:15:58.620
żech dycki chciōł robić w życiu
cosik niesamowiego,

00:15:58.620 --> 00:15:59.520
a tera to robia.

00:15:59.520 --> 00:16:01.930
Ale naprowda godne
nie ma to,

00:16:01.930 --> 00:16:05.350
że umia łynkyć 21 mieczōw za roz,

00:16:05.350 --> 00:16:10.143
ani w akwarium rekinami i płaszczkami 
sześ metrōw pod wodōm

00:16:10.143 --> 00:16:12.033
dlo "Wierzcie lub nie" Ripleya,

00:16:14.093 --> 00:16:16.380
ani rozgrzonego do 800 stopni
miecza,

00:16:16.380 --> 00:16:18.970
w programie Stana Lee
jako Człowiek ze Stali.

00:16:19.890 --> 00:16:21.910
Ale tyn pierōn bōł gorki!

00:16:22.580 --> 00:16:24.740
Ani holowani auta na mieczu
dlo Ripleya,

00:16:24.950 --> 00:16:26.360
abo dlo Guinessa,

00:16:26.360 --> 00:16:28.960
ani przejście do finału
amerykańskiego Mom Talynt,

00:16:29.190 --> 00:16:31.810
ani wygrani Ig Nobla
z medycyny w 2007.

00:16:31.810 --> 00:16:34.360
Ni, to nie je naprowda zdumiewajonce.

00:16:34.360 --> 00:16:36.630
Yno ludzie tak myślōm. Ale to niy ma to.

00:16:36.630 --> 00:16:38.360
Naprowda zdumiewajonce je to,

00:16:38.360 --> 00:16:41.120
że Ponbōczek wziōn tego małego
chudego cherloka,

00:16:41.120 --> 00:16:42.660
co sie boł wysokości,

00:16:42.660 --> 00:16:44.040
co sie boł wody a rekinōw,

00:16:44.040 --> 00:16:46.390
a dohtorōw, siostrōw, jegieł,
ôstrych narzyndzi,

00:16:46.390 --> 00:16:47.710
a gōdać do ludzi!

00:16:47.710 --> 00:16:49.300
I tera go mo,
furgać po świecie

00:16:49.300 --> 00:16:51.360
na wysokości 10 000 metrōw,

00:16:51.360 --> 00:16:53.970
połykać ostre narzyndzia,
pod wodōm z rekinami,

00:16:53.970 --> 00:16:57.090
a gōdać do dochtorōw, siostrōw
a takich jak wy na cołkim świycie.

00:16:57.090 --> 00:16:59.930
Dlo mie to je do mie naprowda 
zdumiewajonce.

00:16:59.970 --> 00:17:01.730
Dycki żech chcioł robić niemożliwe -

00:17:01.730 --> 00:17:02.690
Dziynki.

00:17:02.790 --> 00:17:04.140
(Klackanie)

00:17:04.140 --> 00:17:05.119
Dziynka.

00:17:05.119 --> 00:17:06.450
(Klackanie)

00:17:10.020 --> 00:17:12.670
Dycki żech chcioł robić niemożliwe,
a robia to tera.

00:17:12.670 --> 00:17:15.638
Chcioł żech zrobić coś znaczoncego,
zmiynić świat,

00:17:15.638 --> 00:17:16.637
a tera to robia.

00:17:16.698 --> 00:17:18.939
Dycki żech chcioł ôblecieć świat robionc
nadludzkie wyczyny

00:17:18.939 --> 00:17:21.089
a ratować życia i robia to.

00:17:21.479 --> 00:17:22.279
Wiecie co?

00:17:22.279 --> 00:17:24.130
Głymboko we środku dalij nosza

00:17:24.130 --> 00:17:26.749
marzyni tego małego cherloka.

00:17:29.649 --> 00:17:33.191
(Lachanie) (Klackanie)

00:17:37.504 --> 00:17:39.810
Dycki żech chcioł znojś mōj cel i powołani.

00:17:40.740 --> 00:17:41.630
Tera żech znōd!

00:17:41.870 --> 00:17:42.650
A wiecie co?

00:17:42.650 --> 00:17:45.380
Nie sōm to miecze 
ani inne moje talynty.

00:17:45.960 --> 00:17:48.940
To sōm moje słabości, moje słowa.

00:17:48.940 --> 00:17:51.220
Mōj cyl a powołani to zmieniać świat

00:17:51.220 --> 00:17:52.660
ucinajonc lynk,

00:17:52.660 --> 00:17:55.480
po leku, po jednym mieczu, 
po jednym słowie,

00:17:55.480 --> 00:17:57.880
po jednym nożu, po jednym życiu.

00:17:57.880 --> 00:17:59.900
Inspirować ludzi do bycia superbohatyrami,

00:17:59.900 --> 00:18:01.780
a do robienia tego co niemożliwe.

00:18:02.310 --> 00:18:04.140
Mōj cyl to pomōc innym znalyź swōj cyl.

00:18:04.870 --> 00:18:05.600
A wy?

00:18:05.780 --> 00:18:07.050
Jakie mōcie cyle?

00:18:07.050 --> 00:18:08.560
Co wpiszecie na swojo lista?

00:18:09.650 --> 00:18:11.840
Wierza, że my sōm wszyscy stworzyni
do bycia superbohatyrami.

00:18:12.440 --> 00:18:13.960
Jako je twoja super moc?

00:18:15.030 --> 00:18:17.460
Na świecie je 7 miliardōw ludzi,

00:18:18.400 --> 00:18:20.070
a zostało yno pora tuzinōw

00:18:20.070 --> 00:18:20.950
połykaczy mieczy.

00:18:20.950 --> 00:18:22.591
Ale ty żeś je yno jedyn.

00:18:22.591 --> 00:18:23.950
Je żeś wyjontkowy.

00:18:23.950 --> 00:18:25.080
Jako je twoja historia?

00:18:25.640 --> 00:18:27.510
Co cie ôdrōżnio ôd jinnych?

00:18:27.510 --> 00:18:29.200
Ôpowiedz swoja historia.

00:18:29.200 --> 00:18:30.950
Nawet ciynkim a strachliwym głosym.

00:18:31.859 --> 00:18:33.120
Jakie mosz Trōmsy?

00:18:33.120 --> 00:18:35.340
Kiej byś mōgł robić, być,
a jechać kaj chcesz,

00:18:35.340 --> 00:18:37.600
co byś robiōł? Kaj byś
pojechoł?

00:18:37.600 --> 00:18:39.190
Co chcesz zrobić ze swoim życiem?

00:18:39.870 --> 00:18:41.430
Jakie mosz nojwiynksze marzyni?

00:18:41.430 --> 00:18:43.350
Jakie marzynia żeś mioł 
za bajtla? Przypomnij se.

00:18:43.913 --> 00:18:45.893
Nie to co robisz tera, nie?

00:18:46.503 --> 00:18:48.193
Jakie bōły nojbardziej szalone sny,

00:18:48.193 --> 00:18:50.340
a myśloł żeś, że sōm dziwne i gupie?

00:18:50.820 --> 00:18:53.640
Tera pewnie myślisz, 
że nie sōm aż tak gupie.

00:18:55.790 --> 00:18:56.980
Co je twoim mieczym?

00:18:56.980 --> 00:18:58.560
Bo kożdy mo swōj,

00:18:58.560 --> 00:19:00.860
ôbosieczny miecz marzyń a lynkōw.

00:19:00.860 --> 00:19:03.560
Trza połknonć swōj miecz, jaki by nie bōł.

00:19:04.750 --> 00:19:06.510
Gōńcie swoje marzynia, karlusy,

00:19:06.510 --> 00:19:08.880
nigdy nie je za pōźno, coby 
być kim sie chce.

00:19:09.800 --> 00:19:12.440
A tym chacharōm pierzińskim, 
co myśleli,

00:19:12.440 --> 00:19:14.490
że mie sie nigdy nic niy udo,

00:19:15.274 --> 00:19:16.560
padōm jedno:

00:19:17.669 --> 00:19:18.544
Dziynka.

00:19:19.574 --> 00:19:21.720
Bo kiejby nie chachary,
nie bōłoby boharyrōw.

00:19:22.883 --> 00:19:27.163
Chca tu udowodnić, 
że niemożliwe je możliwe.

00:19:28.773 --> 00:19:32.450
Je to richtyk niebezbieczne, 
a moga sie przi tym zabić.

00:19:32.450 --> 00:19:34.050
Mom nadzieja, że sie wom spodobo.

00:19:34.370 --> 00:19:35.410
(Lachanie)

00:19:36.080 --> 00:19:38.210
Byda potrzebowoł waszyj pomocy.

00:19:46.500 --> 00:19:48.850
Ludziska: Dwa, trzi.

00:19:49.251 --> 00:19:51.795
Dan Meyer: Niy, niy. Chca,
żebyście wszyscy liczyli.

00:19:52.275 --> 00:19:53.170
(Lachanie)

00:19:53.170 --> 00:19:55.320
Znocie słowa, niy? Dobra,
jadymy!

00:19:56.270 --> 00:19:56.770
Roz.

00:19:57.100 --> 00:19:57.684
Dwa.

00:19:58.194 --> 00:19:58.670
Trzi.

00:19:58.670 --> 00:20:01.120
Niy, to bōło dwa, ale dobrze wom idzie.

00:20:07.050 --> 00:20:07.800
Ludziska: Roz.

00:20:07.900 --> 00:20:08.440
Dwa.

00:20:08.560 --> 00:20:09.050
Trzi.

00:20:10.510 --> 00:20:11.260
(Dycho)

00:20:14.561 --> 00:20:16.281
(Klackanie)

00:20:16.311 --> 00:20:17.301
DM: Momy to!

00:20:17.301 --> 00:20:19.430
(Klackanie) (Szał)

00:20:23.370 --> 00:20:24.540
Dziynki pienke.

00:20:25.850 --> 00:20:28.270
Dziynki, dziynki. Z cołkiego syrca.

00:20:28.820 --> 00:20:31.460
A w zasadzie z brzucha.

00:20:32.100 --> 00:20:35.060
Godoł żech wōm, że zrobia co
niemożliwego i żech zrobiōł.

00:20:35.400 --> 00:20:37.900
Yno, że to nie bōło niemożliwe.
Robia to dziynnie.

00:20:38.040 --> 00:20:41.660
Niemożliwe to bōło do tego małego
chudego cherloka

00:20:41.660 --> 00:20:44.550
pokonać lynk, stanyć na scenie [TEDx]

00:20:44.550 --> 00:20:47.210
a zmiynic świat, słowo za słowym,

00:20:47.210 --> 00:20:49.190
miecz za mieczym, życi za życiem.

00:20:49.190 --> 00:20:52.330
Kiej żech zmiynił co w waszych gowach,
kiej żech wom pokozoł,

00:20:52.330 --> 00:20:54.070
że niemożliwe je możliwe,

00:20:54.910 --> 00:20:58.080
kiej żech wom pokozoł, że tyż możecie
zrobić co niemożliwego,

00:20:58.080 --> 00:21:00.920
znaczy: zrobiōłech robota.
Tera wy musicie zrobić swoja.

00:21:01.490 --> 00:21:03.860
Nie przestowajcie marzić ani wierzić.

00:21:04.430 --> 00:21:05.810
Dziynki, że wierzicie we mie

00:21:05.820 --> 00:21:07.630
a żeście sōm czynściom
mojigo marzynia.

00:21:07.630 --> 00:21:08.730
Mom do wos gyszynk:

00:21:09.200 --> 00:21:10.980
Niemożliwe nie ma....

00:21:11.720 --> 00:21:13.136
Ludziska: niemożliwe!

00:21:13.136 --> 00:21:15.500
"Moja długo rajza tyż je tym gyszynkiem".

00:21:15.550 --> 00:21:16.750
(Klackanie)

00:21:19.590 --> 00:21:20.340
Dziynka.

00:21:20.870 --> 00:21:22.150
(Klackacnie)

00:21:23.240 --> 00:21:24.340
(Szał)

00:21:28.210 --> 00:21:30.250
Gospodorz: Dzinki, Dan Meyer, wow!