0:00:08.380,0:00:09.561
Salamat.

0:00:16.270,0:00:21.200
Mayroong isang hari sa India, Maharaja,[br]at ng kaarawan niya, may batas na ginawa

0:00:21.200,0:00:24.200
na lahat ng mga pinuno ay magdadala[br]ng regalo para sa hari.

0:00:24.400,0:00:28.370
May mga nagdala ng pinong seda,[br]may nagdala ng mamahaling espada,

0:00:28.370,0:00:29.490
may nagdala ng ginto.

0:00:29.490,0:00:32.659
At sa dulo ng pila may[br]isang matandang lalaki na

0:00:32.659,0:00:36.630
naglakad mula sa kanyang nayon[br]at tumawid ng dagat ng ilang araw.

0:00:36.630,0:00:41.150
Pag lakad niya papalapit sa anak ng hari,[br]"Anong regalong dala mo para sa hari?"

0:00:41.457,0:00:44.750
Binuksan ng matandang lalaki ang[br]kamay niya at pinakita

0:00:44.750,0:00:49.600
ang isang napakagandang kabibe, na may[br]paikot na kulay lila, dilaw, pula at asul.

0:00:50.160,0:00:51.380
Sinabi ng anak ng hari,

0:00:51.460,0:00:54.400
"Hindi yan regalo para sa hari![br]Anong klaseng regalo yan?"

0:00:54.600,0:00:57.400
Dahan-dahang tumingin ang[br]matanda sa kanya at sinabi,

0:00:57.590,0:01:00.750
"Mahabang paglalakad.. parte ng regalo."

0:01:01.060,0:01:02.560
(Tawanan)

0:01:02.900,0:01:05.970
Sa ilang sandali,[br]magbibigay ako sa inyo ng isang regalo,

0:01:05.970,0:01:08.270
regalo na sa tingin ko[br]ay mahalagang ipamahagi.

0:01:08.290,0:01:10.050
Pero bago iyon, samahan ninyo ako

0:01:10.050,0:01:11.960
sa mahabang paglakad ko.

0:01:12.160,0:01:13.740
Gaya ng marami sa inyo,

0:01:13.740,0:01:15.320
Nagsimula akong maliit na bata.

0:01:15.320,0:01:17.460
Ilan ang nagsimula ng[br]buhay na maliit na bata?

0:01:17.460,0:01:18.510
Pinanganak na bata?

0:01:18.740,0:01:20.500
Halos kalahati.. Ok..

0:01:20.570,0:01:21.590
(Tawanan)

0:01:21.820,0:01:24.910
At ang iba sa inyo, ano?[br]Pinanganak ng matanda?

0:01:25.060,0:01:27.640
Wow, gusto kong makilala ang nanay ninyo!

0:01:27.820,0:01:29.460
Usapang impossible!

0:01:30.560,0:01:34.740
Bilang isang bata, lagi na akong[br]nabibighaning gumawa ng imposible.

0:01:35.620,0:01:38.880
Ngayon ay araw na pinangarap[br]ko nang madaming taon,

0:01:38.880,0:01:41.000
dahil ngayon ay araw na[br]susubukan kong

0:01:41.020,0:01:43.620
gumawa ng imposible sa[br]harap ninyong lahat,

0:01:43.620,0:01:45.460
dito mismo sa TEDxMaastricht.

0:01:45.800,0:01:48.160
Magsisimula ako sa pagbibigay ng regalo -

0:01:48.760,0:01:50.880
sa pagbunyag sa inyo ng katapusan:

0:01:51.220,0:01:52.640
at papatunayan ko sa inyo

0:01:52.640,0:01:54.940
na ang imposible ay hindi imposible.

0:01:55.300,0:01:58.210
At panghuli ay bibigyan ko[br]kayo ng regalo kabaha-bahagi:

0:01:58.210,0:02:01.350
Ipapakita ko na kaya ninyong gawin[br]ang imposible sa buhay ninyo.

0:02:02.660,0:02:05.420
Sa paglalakbay ko sa paggawa ng[br]imposible, nakita ko na may

0:02:05.420,0:02:08.229
dalawang bagay na pare-pareho[br]sa lahat ng tao sa mundo.

0:02:08.229,0:02:09.870
Lahat ay may mga takot,

0:02:09.870,0:02:11.640
at lahat ay may mga pangarap.

0:02:12.900,0:02:15.250
Sa paglakbay ko sa[br]paggawa ng imposible, nakita ko

0:02:15.250,0:02:17.560
ang tatlong bagay,[br]sa paglibot ko sa mundo

0:02:17.560,0:02:20.100
o nagawa ko sa mga lumipas na taon, na

0:02:20.110,0:02:23.290
nagtulak sakin na gawin ang imposible.

0:02:24.200,0:02:26.900
Batuhan-bola, o mas alam ninyo "Trefbal",

0:02:27.290,0:02:28.360
Superman,

0:02:28.460,0:02:29.460
at Lamok.

0:02:29.460,0:02:30.810
Ang 3 pang-unang salita ko.

0:02:30.810,0:02:33.500
Ngayon alam ninyo na bakit[br]ginagawa ko ang imposible.

0:02:33.610,0:02:36.220
Kaya dadalhin ko kayo sa[br]lakbayin ko, mahabang lakarin

0:02:36.320,0:02:38.680
mula sa takot tungo sa pangarap,

0:02:38.740,0:02:40.980
mula sa salita tungo sa espada,

0:02:41.160,0:02:42.740
mula sa batuhan-bato

0:02:42.850,0:02:44.020
tungo sa Superman

0:02:44.020,0:02:45.340
hanggang Lamok.

0:02:45.800,0:02:47.360
At sana maipakita ko

0:02:47.360,0:02:49.900
na kaya ninyo ang mga imposible sa [br]buhay ninyo.

0:02:52.480,0:02:54.934
Oktubre 4, 2007.

0:02:55.840,0:02:58.120
Mabilis ang tibok ng puso,[br]nanginginig ang tuhod

0:02:58.120,0:02:59.340
pagtapak ko sa entablado

0:02:59.340,0:03:00.930
ng Sanders Theatre

0:03:01.040,0:03:03.240
Harvard University para tanggapin

0:03:03.240,0:03:06.160
ang 2007 Ig Nobel Premyo sa Medisina

0:03:06.160,0:03:08.660
para sa isang pagsasaliksik na[br]kasama ako sa sumulat

0:03:08.660,0:03:10.270
ang "Paglunok ng Espada...

0:03:10.420,0:03:11.740
...at ang mga Epekto Nito".

0:03:11.870,0:03:13.275
(Tawanan)

0:03:13.840,0:03:17.880
Nalathala ito kasama ang isang sulatin[br]na hindi ko pa nababasa noon,

0:03:18.460,0:03:20.419
ang Mediko Dyornal ng Britanya.

0:03:21.360,0:03:24.740
Para sa akin, iyon ay[br]imposibleng pangarap na natupad,

0:03:24.900,0:03:28.120
isa iyong 'di ko akalain na sopresa[br]para sa isang katulad ko,

0:03:28.130,0:03:31.459
isa iyong parangal na 'di ko malilimutan.

0:03:31.459,0:03:34.539
Pero hindi iyon ang pinaka di-[br]malilimutang parte ng buhay ko.

0:03:35.540,0:03:37.640
Noong Oktubre 4, 1967,

0:03:38.020,0:03:40.260
itong takot, mahiyain,[br]payat at mahinang bata

0:03:41.100,0:03:43.120
ay nagdanas ng matinding mga takot.

0:03:43.460,0:03:45.579
Nang handa na siyang umakyat sa entablado

0:03:45.579,0:03:47.234
tumitibok ng mabilis ang puso niya

0:03:47.500,0:03:49.162
nanginginig ang tuhod niya.

0:03:49.780,0:03:52.120
Binukas niya ang bibig niya[br]para magsalita,

0:03:56.490,0:03:58.130
pero walang lumalabas na salita.

0:03:58.130,0:04:00.040
Nakatayo siyang umiiyak.

0:04:00.630,0:04:02.360
'Di siya makakilos sa sindak,

0:04:02.360,0:04:03.760
naninigas sa takot.

0:04:03.960,0:04:06.130
Itong takot, mahiyain,[br]payat at mahinang bata

0:04:06.130,0:04:08.142
ay nagdanas ng matinding mga takot.

0:04:08.649,0:04:10.330
Takot siya sa dilim,

0:04:10.520,0:04:11.640
takot siya sa matataas,

0:04:11.640,0:04:13.040
takot sa gagamba at ahas...

0:04:13.040,0:04:15.140
Meron ba ditong takot sa gagamba o ahas?

0:04:15.280,0:04:16.660
Tama, ilan sa inyo...

0:04:16.660,0:04:19.079
Takot siya sa tubig at pating...

0:04:19.079,0:04:21.939
Takot sa doktor at nars at dentista,

0:04:21.939,0:04:24.680
sa karayom at barena at natulis[br]na mga bagay.

0:04:24.680,0:04:27.380
Pero higit sa lahat,[br]may takot siya sa

0:04:27.470,0:04:28.470
tao.

0:04:29.380,0:04:31.530
Iyong takot, mahiyain,[br]payat at mahinang bata

0:04:31.540,0:04:32.570
ay ako.

0:04:33.320,0:04:37.207
Takot ako sa kabiguan at hindi matanggap,

0:04:37.300,0:04:39.520
mababang tiwala at tingin sa sarili

0:04:39.520,0:04:42.840
at isang bagay na di natin alam noon[br]pero nakukuha natin:

0:04:42.840,0:04:44.660
mahinang pakikisalamuha sa iba.

0:04:44.955,0:04:48.610
Dahil madami akong takot,[br]tinutukso ako at binubugbog.

0:04:48.610,0:04:52.240
Tatawa at tutuksuhin nila ako,[br]ayaw nila ako kalaro

0:04:52.300,0:04:54.260
sa mga laro nila.

0:04:55.020,0:04:58.056
Ah, meron isang laro na hinahayaan[br]nila akong sumali...

0:04:58.100,0:04:59.427
Batuhan-bola -

0:04:59.500,0:05:01.443
at 'di ako magaling umilag.

0:05:01.760,0:05:03.500
Tatawagin nila ang pangalan ko,

0:05:03.500,0:05:05.970
at titingin ako at makikita ko[br]ang mga pulang bola

0:05:05.970,0:05:08.200
papunta sa mukha ko ng sobrang bilis

0:05:08.210,0:05:09.950
bam, bam, bam!

0:05:10.580,0:05:13.220
Naaalala ko madalas noong[br]naglalakad ako galing eskwela

0:05:13.300,0:05:17.970
na ang mukha ko pula at masakit,[br]ang tenga ko pula at may maingay na tunog.

0:05:18.180,0:05:21.140
Ang mga mata ko masakit dahil sa kaiiyak,

0:05:21.180,0:05:23.515
at ang mga sinabi nila naririnig[br]ko sa tenga ko.

0:05:23.740,0:05:25.000
At sinuman ang nagsabi ng,

0:05:25.020,0:05:28.660
"Palo at bato ay makakabasag ng buto ko,[br]pero 'di makakasakit ang salita"...

0:05:28.880,0:05:30.131
Kasinungalingan 'yan.

0:05:30.310,0:05:31.980
Ang salita nakakahiwa, parang tabak

0:05:31.980,0:05:34.030
Ang salita nakakatarak, parang espada.

0:05:34.210,0:05:36.040
Nakakagawa ito ng malalalim na sugat

0:05:36.040,0:05:37.780
na hindi nakikita.

0:05:38.150,0:05:41.070
Kaya may mga takot ako,[br]at matinding kaaway ko ang mga salita.

0:05:41.260,0:05:42.491
Hanggang ngayon pa din.

0:05:43.355,0:05:45.300
Pero mayroon din akong mga pangarap.

0:05:45.300,0:05:47.980
Uuwi ako at[br]kakawala ako sa Superman komiks

0:05:47.980,0:05:49.774
at magbabasa ako ng Superman komiks

0:05:49.774,0:05:53.440
at mangangarap ako na magaling ako[br]gaya ni Superman.

0:05:53.480,0:05:56.240
Gusto kong lumaban para sa katotohanan[br]at katarungan,

0:05:56.240,0:05:58.680
Kakalabanin ko ang mga kaaway[br]at ang kriptonayt,

0:05:58.680,0:06:02.895
Gusto kong lumipad sa buong mundo at[br]gagawa ng mga kahanga-hanga, magliligtas.

0:06:03.400,0:06:05.850
Mangha din ako sa mga totoong bagay.

0:06:05.860,0:06:09.460
Nabasa ko na ang Guiness Book of Records[br]at Ripley's Believe It or Not.

0:06:09.460,0:06:13.080
Mayroon ba sa inyong nakabasa na ng [br]Guiness Book of Records at Ripley's?

0:06:13.100,0:06:14.390
Gustong-gusto ko sila.

0:06:14.390,0:06:16.270
Nakita ko'ng gawin ng tao ang kakaiba.

0:06:16.270,0:06:17.790
At sabi ko, gagawin ko din yan.

0:06:17.790,0:06:19.330
Kung ayaw ng mga tumutukso sakin

0:06:19.330,0:06:21.030
na sumali ako sa laro nila,

0:06:21.030,0:06:23.265
gusto ko gawin ang mga[br]kamangha-manghang bagay.

0:06:23.265,0:06:26.659
Gagawin ko ang isang kagila-gilalas[br]na bagay na 'di nila kayang gawin.

0:06:26.659,0:06:28.559
Gusto ko hanapin ang[br]layunin ko, malaman

0:06:28.559,0:06:30.729
ang kahulugan ng buhay ko.[br]Gusto ko gumawa

0:06:30.729,0:06:33.150
ng kahanga-hanga[br]para mabago ang mundo;

0:06:33.150,0:06:36.960
Papatunayan ko na[br]hindi imposible ang imposible.

0:06:38.340,0:06:40.240
Paglipas ng 10 taon -

0:06:40.240,0:06:42.706
Isang linggo bago ang 21-kaarawan ko.

0:06:42.819,0:06:46.799
Dalawang bagay ang nangyari sa buhay ko[br]na magpapabago nito ng tuluyan.

0:06:47.040,0:06:49.391
Nakatira ako sa Tamil Nadu, South India.

0:06:49.540,0:06:51.020
Isang misyonero ako doon,

0:06:51.020,0:06:53.090
at ang guro at kaibigan ko, tinanong ako,

0:06:53.090,0:06:54.720
"Mayroon ka bang Thromes, Daniel?"

0:06:54.720,0:06:57.440
Sabi ko, "Thromes?[br]Ano 'yong Thromes?"

0:06:57.440,0:07:00.490
Sabi niya, "Ang Thromes,[br]mga hangad mo sa buhay.

0:07:00.490,0:07:04.630
Pinaghalong pangarap at layunin, kung[br]pwede mong gawin ang mga

0:07:04.630,0:07:07.240
gusto mo, gusto mong puntahan,[br]maging sinuman nais mo,

0:07:07.240,0:07:08.479
saan ka pupunta?

0:07:08.479,0:07:10.350
Ano gagawin mo?[br]Sino nais mo maging?

0:07:10.350,0:07:13.970
Sabi ko, "Hindi ko kaya yan![br]Takot ako masyado! Marami akong takot!"

0:07:14.230,0:07:17.800
Noong gabing yon, inakyat ko[br]sa bubong ang banig ko,

0:07:17.810,0:07:19.259
humiga ko sa[br]ilalim ng mga tala

0:07:19.259,0:07:21.869
at pinanood ang mga paniki habang[br]kumakain ng lamok.

0:07:21.869,0:07:26.200
at wala akong ibang maisip kundi thromes,[br]pangarap at layunin sa buhay,

0:07:26.200,0:07:28.360
at ang mga tumutukso sakin sa laro.

0:07:28.760,0:07:30.730
Makalipas ang ilang oras nagising ako.

0:07:31.220,0:07:33.940
mabilis ang tibok ng puso ko,[br]nanginginig mga tuhod ko.

0:07:34.080,0:07:36.020
Sa oras na 'yon hindi siya takot.

0:07:36.420,0:07:38.395
Sobrang nanginginig ang katawan ko.

0:07:38.500,0:07:40.180
Sa sumunod na limang araw

0:07:40.330,0:07:44.199
pawala-wala ako sa ulirat,[br]sa higaan ko sa bingit ng kamatayan.

0:07:44.199,0:07:48.239
Sobrang init ng ulo ko, 105 digri[br]dahil sa malaria.

0:07:48.390,0:07:51.600
At sa tuwing gising ako, ang iniisip ko[br]lang puro thromes.

0:07:51.600,0:07:53.820
Naisip ko,[br]"Ano gusto kong gawin sa buhay ko?"

0:07:53.950,0:07:56.380
sa wakas, sa gabi bago ang[br]ika-21 na kaarawan ko,

0:07:56.380,0:07:58.030
sa sandali ng katiyakan,

0:07:58.030,0:07:59.639
napagtanto ko:

0:07:59.639,0:08:02.100
nakita ko na ang maliliit na lamok,

0:08:02.620,0:08:05.020
Anopheles Stephensi,

0:08:05.280,0:08:06.610
iyong maliit na lamok na

0:08:06.610,0:08:08.390
5 maykrogramo ang gaan,[br]mas magaan pa

0:08:08.390,0:08:09.810
sa butil ng asin, kaya niyang

0:08:09.810,0:08:12.780
patumbahin ang isang 170 libra[br]bigat na tao, 80 kilong tao

0:08:12.780,0:08:14.860
naisip ko iyon ang kahinaan ko.

0:08:14.860,0:08:17.150
Napagtanto ko,[br]hindi, hindi 'yong lamok iyon,

0:08:17.150,0:08:19.480
iyong maliit na parasitiko[br]sa loob ng lamok,

0:08:19.480,0:08:23.160
Plasmodium Falciparum,[br]ang nakakapatay ng 1 milyon tao kada taon.

0:08:23.509,0:08:25.999
Napagtanto ko ulit,[br]hindi, hindi, mas maliit pa doon,

0:08:25.999,0:08:28.550
pero para sa akin mas malaki siya.

0:08:28.550,0:08:29.640
Naisip ko,

0:08:29.640,0:08:31.270
iyong takot ang kahinaan ko,

0:08:31.270,0:08:32.140
ang parasitiko ko,

0:08:32.140,0:08:34.990
ang lumulumpo sakin[br]buong buhay ko.

0:08:35.200,0:08:38.080
Alam ninyo, my kaibahan ang [br]panganib at takot.

0:08:38.109,0:08:39.698
Ang panganib ay tunay.

0:08:39.990,0:08:42.010
Ang takot ay isang pagpili.

0:08:42.080,0:08:44.309
At nalaman ko na pwede ako pumili:

0:08:44.309,0:08:48.180
Pwede akong mabuhay sa takot,[br]at mamatay ng bigo kinagabihan,

0:08:49.070,0:08:52.080
o patayin ko ang takot ko,[br]at makakaya kong

0:08:52.080,0:08:56.060
abutin ang mga pangarap ko,[br]at ang mabuhay talaga.

0:08:56.680,0:08:59.560
At alam ninyo, mayroong bagay[br]na iba 'pag mamatay ka na

0:08:59.560,0:09:04.080
at haharap sa kamatayan[br]gugustuhin mong mabuhay talaga.

0:09:04.180,0:09:07.140
Nakita ko na namamatay ang lahat,[br]'di talaga tayo nabubuhay.

0:09:08.040,0:09:09.890
Pag mamamatay ka na,[br]doon ka nabubuhay.

0:09:09.890,0:09:11.580
At, pag alam mo na paano mamatay,

0:09:11.580,0:09:13.070
malalaman mo paano ang mabuhay.

0:09:13.070,0:09:15.140
Kaya naisip ko na babaguhin ko ang

0:09:15.140,0:09:16.420
kwento ko ng gabing 'yon.

0:09:16.915,0:09:18.230
Ayokong mamatay.

0:09:18.230,0:09:19.640
Kaya nagdasal ako,[br]"Panginoon,

0:09:19.640,0:09:22.230
kung nais mo ako umabot ako[br]ng 21 taon, 'di ko na

0:09:22.230,0:09:24.544
hahayaang madala[br]ang buhay ko ng takot.

0:09:24.670,0:09:26.520
Hahayaan ko ng mamatay ang takot,

0:09:26.520,0:09:29.530
aabutin ko ang mga pangarap ko,

0:09:29.530,0:09:31.270
babaguhin ko ang ugali ko,

0:09:31.270,0:09:33.540
gusto ko gumawa ng kakaiba sa[br]buhay ko, gusto ko

0:09:33.540,0:09:35.170
hanapin ang layunin at halaga ko,

0:09:35.170,0:09:38.632
gusto kong malaman na hindi[br]imposible ang imposible."

0:09:38.780,0:09:42.820
Di ko na sasabihin kung nabuhay ako;[br]kayo na bahala isipin iyon.

0:09:42.850,0:09:43.978
(Tawanan)

0:09:43.978,0:09:47.100
Pero noong gabing iyon ginawa ako[br]ang unang 10 Thromes ko:

0:09:47.100,0:09:50.210
Naisip ko gusto ko puntahan ang[br]malalaking kontinente

0:09:50.210,0:09:51.730
ang 7 Kababalaghan ng Mundo

0:09:51.730,0:09:54.940
matuto ng maraming wika,[br]tumira sa walang taong lugar,

0:09:54.940,0:09:58.270
tumira sa barko sa karagatan, tumira[br]kasama ang tribong Indyan ng Amazon,

0:09:58.270,0:10:01.210
umakyat sa pinakamataas[br]na bundok sa Sweden,

0:10:01.210,0:10:03.180
ang makita ang Bundok Everest sa umaga,

0:10:03.190,0:10:05.390
magtrabaho para sa musika sa Nashville,

0:10:05.400,0:10:07.060
gusto ko maging parte ng sirkus,

0:10:07.080,0:10:09.120
at gusto ko tumalon mula sa eroplano.

0:10:09.120,0:10:12.380
Sa sumunod na 20 taon, nagawa ko[br]karamihan sa mga Thromes ko.

0:10:12.410,0:10:14.650
Tuwing mamarkahan[br]ko ang throme sa listahan ko,

0:10:14.650,0:10:18.190
Magdadagdag ako ng 5 o 10 sa listahan[br]at lalo hahaba ang listahan ko.

0:10:18.800,0:10:23.280
Sa sumunod na 7 taon, tumira ako[br]sa maliit na isla sa Bahamas

0:10:23.320,0:10:25.360
sa halos 7 taon

0:10:25.370,0:10:29.454
sa pawid na bahay,[br]Eto.. sa pawid na bahay

0:10:29.480,0:10:33.820
magsisibat ng pating at pagi para kainin,[br]iyon lang meron sa isla,

0:10:33.820,0:10:36.249
suot ang bahag,

0:10:36.680,0:10:39.160
at natuto ako lumangoy[br]kasama ang mga pating.

0:10:39.160,0:10:40.980
At mula doon, lumipat ako sa Mexico,

0:10:40.980,0:10:45.000
tapos lumipat ako sa Ilog ng[br]Amazon sa Ecuador,

0:10:45.241,0:10:48.100
sa Pujo Pongo Ecuador,[br]kasama ang mga tribo doon,

0:10:48.100,0:10:52.180
at unti-unti akong nagkaroon[br]ng tiwala sa thromes ko.

0:10:52.180,0:10:55.100
Napunta ko sa komesyo ng musika[br]sa Nashville, tapos sa Sweden,

0:10:55.110,0:10:57.870
lumipat ako sa Stockholm,[br]sa komersyo ng musika doon,

0:10:57.870,0:11:01.920
doon ko naakyat ang Bundok Kebnekaise[br]sa taas ng Artic.

0:11:03.300,0:11:04.750
Natutunan ko ang pagpapayaso,

0:11:04.750,0:11:05.860
at paghahagis,

0:11:05.860,0:11:07.480
at paglakad ng tiyakad,

0:11:07.480,0:11:10.440
pagsakay sa unisiklo,[br]pagkain ng apoy, ng bubog.

0:11:10.450,0:11:13.620
Noong 1997 nalaman ko na kakaunti na lang[br]ang lumulunok ng espada

0:11:13.620,0:11:15.410
at nasabi ko, "dapat kong gawin yan!"

0:11:15.420,0:11:18.290
Nakakilala ko ng lumulunok ng espada,[br]at humingi ako ng payo.

0:11:18.290,0:11:20.190
Sabi niya "Sige, bigyan kita ng 2 payo:

0:11:20.190,0:11:21.926
Numero 1: Napaka-delikado nito,

0:11:21.926,0:11:23.948
marami ng namatay habang ginagawa ito.

0:11:23.948,0:11:24.953
Numero 2:

0:11:24.953,0:11:26.206
Huwag mo itong gagawin!"

0:11:26.206,0:11:27.520
(Tawanan)

0:11:27.540,0:11:29.540
Kaya dinagdag ko iyon sa mga thromes ko.

0:11:30.440,0:11:33.320
Nag-ensayo ako ng 10 hanggang 12 beses[br]kada araw, araw-araw,

0:11:33.660,0:11:35.160
sa loob ng 4 na taon.

0:11:35.209,0:11:36.709
Ngayon nakwenta ko na siya...

0:11:36.709,0:11:40.020
4 x 365

0:11:40.020,0:11:42.660
Iyon ay halos 13,000 bigong subok

0:11:42.660,0:11:45.420
bago ako nakalunok ng una kong [br]espada noong 2001.

0:11:46.002,0:11:47.630
Ng panahong iyon ang thromes ko ay

0:11:47.630,0:11:50.940
maging pinaka-eksperto sa[br]paglunok ng espada.

0:11:50.970,0:11:53.820
Kaya naghanap ako sa libro, magasin,[br]dyaryo,

0:11:53.820,0:11:57.670
sa mga sulating mediko, inaral ko ang[br]pisyolohiya, pag-aaral sa katawan ng tao,

0:11:57.676,0:11:59.719
Kumausap ako ng mga doktor at nars,

0:11:59.719,0:12:01.760
mga grupo ng lumulunok ng espada

0:12:01.760,0:12:04.250
ng Samahang Internasyonal[br]ng mga Lumulunok ng Espada,

0:12:04.250,0:12:06.450
at nagsagawa ako ng 2-taon[br]pananaliksik tungkol

0:12:06.450,0:12:08.580
sa Paglunok ng Espada at mga Epekto nito

0:12:08.580,0:12:10.980
na naimprenta sa Mediko Dyornal[br]ng Britanya.

0:12:10.980,0:12:11.840
(Tawanan)

0:12:11.840,0:12:12.940
Salamat.

0:12:12.960,0:12:17.748
(Palakpakan)

0:12:18.200,0:12:21.570
At nalaman ko ang ilang nakakamanghang[br]bagay tungkol dito.

0:12:21.571,0:12:25.260
Ilang bagay na 'di ninyo alam noon pero[br]malalaman ninyo pagtapos nito.

0:12:25.260,0:12:28.550
Sa pag-uwi n'yo,[br]at hinihiwa n'yo ng kutsilyo ang pagkain

0:12:28.550,0:12:31.759
o ng espada, o gamit ang "bestek",[br]iisipin n'yo ito...

0:12:32.707,0:12:36.589
Nalaman ko ang paglunok ng espada[br]ay mula sa India -

0:12:36.589,0:12:39.889
gaya ng nakita ko ito ng 20-taon ako -

0:12:39.889,0:12:42.290
mga 4000 taon na nakalipas, mga 2000 BC.

0:12:42.290,0:12:45.580
Sa nagdaang 150 taon, ang mga lumulunok[br]ng espada ay ginamit

0:12:45.590,0:12:47.400
sa larangan ng syensya at medisina

0:12:47.480,0:12:51.160
para makatulong sa paggawa ng[br]endoskopyo noong 1868

0:12:51.160,0:12:53.820
ni Dr. Adolf Kussmaul sa Freiburg Germany.

0:12:53.880,0:12:56.639
Noong 1906,[br]ang kardyogramo elektriko sa Wales,

0:12:56.639,0:13:00.240
para sa pag-aaral ng sakit sa paglunok,[br]at panunaw,

0:13:00.240,0:13:01.860
ang bronkoskopyo, mga ganoong uri.

0:13:01.860,0:13:03.840
Pero sa nakalipas na 150 taon,

0:13:03.840,0:13:07.860
nalaman natin ang ilang daang pinsala at[br]ilang dosenang pagkamatay...

0:13:07.880,0:13:14.560
Ito ay isang matibay ng endoskopyo[br]na nilikha ni Dr. Adolf Kussmaul.

0:13:14.740,0:13:18.679
Pero nalaman natin na mayroong 29[br]pagkamatay sa loob ng 150 taon

0:13:18.679,0:13:22.462
kasama na ang lumulunok ng espada mula[br]sa London na natusok ang puso ng espada.

0:13:23.142,0:13:25.340
Nalaman din natin na mayroong[br]3 hanggang 8

0:13:25.340,0:13:27.780
seryosong sakuna sa[br]paglunok ng espada kada taon.

0:13:27.780,0:13:29.880
Alam ko dahil nakakatanggap[br]ako ng mga tawag.

0:13:29.880,0:13:31.150
Nito lang mayroong dalawa,

0:13:31.150,0:13:34.320
isa sa Sweden, at isa sa Orlando[br]sa nakalipas na mga linggo,

0:13:34.320,0:13:37.019
nasugatang mga lumulunok[br]ng espada na naospital.

0:13:37.019,0:13:38.769
Kaya ito talaga ay napaka-delikado.

0:13:38.769,0:13:40.929
Isa pang nalaman ko na ang[br]paglunok ng espada

0:13:40.929,0:13:44.320
inaabot ng 2 hanggang 10 taon[br]para maaral ang paglunok

0:13:44.320,0:13:45.610
para sa karamihan.

0:13:45.610,0:13:48.020
Pero ang pinaka-kahanga-hangang[br]natuklasan ko

0:13:48.020,0:13:51.360
kung paano nagawa ng mga[br]lumulunok ng espada ang imposible.

0:13:51.460,0:13:53.460
At bibigyan ko kayo ng maliit na sekreto:

0:13:53.520,0:13:57.580
Huwag nating tignan ang 99.9%[br]na imposible.

0:13:57.580,0:14:02.030
Tignan mo ang .1% na posible,[br]at isipin mo paano iyon gawin.

0:14:02.817,0:14:05.320
Ngayon dadalhin ko kayo sa[br]isipan ng isang lumulunok.

0:14:05.320,0:14:08.349
Para malunok ang espada,[br]kailangan ng taimtim na meditasyon,

0:14:08.349,0:14:11.860
matalas na konsentrasyon,[br]saktong tansya at tumpak para

0:14:11.860,0:14:15.670
mailayo ang mga bahagi ng loob ng katawan[br]at ihinto ang biglang paggalaw

0:14:15.710,0:14:20.370
gamit ang utak, tandang galaw ng kalamnan

0:14:20.450,0:14:23.720
ng paulit-ulit ng halos 10,000 beses.

0:14:24.020,0:14:28.090
Ngayon dadalhin ko kayo sa[br]katawan ng isang lumulunok

0:14:28.310,0:14:30.130
Para malunok ko ang espada,

0:14:30.130,0:14:32.250
Kailangan ko idausdus ang[br]espada sa dila ko,

0:14:32.250,0:14:34.780
pahintuin ang biglaang galaw ng lalamunan,

0:14:34.780,0:14:37.740
gumawa ng 90 digring ikot[br]pababa ng epiglotis,

0:14:38.240,0:14:41.040
papuntang krikoparingeyal sa[br]bandang taas ng esopago,

0:14:41.060,0:14:42.600
pigilan ang repleksyon,

0:14:42.600,0:14:44.380
idaosdus ang espada sa loob ng dibdib

0:14:44.380,0:14:45.960
sa pagitan ng mga baga.

0:14:46.080,0:14:48.349
Sa puntong iyon,

0:14:48.399,0:14:50.389
kailangan ko itabi ang puso ko.

0:14:50.389,0:14:51.720
Kapag pinanood mo ng maigi,

0:14:51.720,0:14:53.860
makikita ang tibok ng[br]puso ko katabi ng espada

0:14:53.860,0:14:55.769
dahil nakasandal ito sa puso,[br]hinihiwalay

0:14:55.769,0:14:58.479
ng 1/8 pulgada ng laman.

0:14:58.479,0:15:00.580
Isang bagay iyan na 'di mo madadaya.

0:15:00.580,0:15:02.710
At kailangan ilagpas iyon[br]sa buto sa dibdib

0:15:02.710,0:15:05.540
lagpas sa dugtungan ng esopago[br]at tiyan, pababa sa tiyan,

0:15:05.540,0:15:08.500
patigilin ang galaw sa tiyan[br]papuntang dulo ng tiyan.

0:15:08.650,0:15:09.750
Madali lang.

0:15:09.750,0:15:10.930
(Tawanan)

0:15:10.930,0:15:12.880
Kung lalagpas pa ako diyan,

0:15:12.880,0:15:16.270
diretso sa tubo ng palopiyan.[br](Olandes) Tubo ng palopiyan!

0:15:16.410,0:15:17.720
(Tawanan)

0:15:17.720,0:15:20.980
Mga lalaki, tanungin ninyo[br]mga asawa ninyo diyan mamaya...

0:15:22.160,0:15:23.900
Tinatanong ako ng mga tao,[br]sabi nila,

0:15:23.900,0:15:26.740
"Tapang ang kailangan para[br]ilagay ang buhay mo sa panganib,

0:15:26.740,0:15:28.800
itabi ang puso, at lumunok ng espada..."

0:15:28.800,0:15:30.500
Hindi. Ang totoong katapangan

0:15:30.500,0:15:33.020
ay ang isang takot, mahiyain, at[br]mahinang bata

0:15:33.080,0:15:35.620
na takot sa kabiguan at hindi matanggap,

0:15:35.620,0:15:37.040
para ipakita ang puso niya,

0:15:37.040,0:15:38.240
at lunukin ang dangal

0:15:38.240,0:15:40.740
at tumayo sa harap ng mga[br]estranghero

0:15:40.740,0:15:43.670
at ikwento niya ang kanyang[br]mga takot at pangarap,

0:15:43.680,0:15:47.580
manganib na lumigwak ang kalooban[br]niya, literal at pasimbolong sabi.

0:15:48.280,0:15:49.450
Makikita n'yo - salamat.

0:15:49.450,0:15:53.720
(Palakpakan)

0:15:53.850,0:15:56.250
Makikita n'yo, ang kamangha-manghang bagay

0:15:56.250,0:15:58.610
ay gusto ko talagang gawin[br]ang kakaiba sa buhay ko

0:15:58.610,0:15:59.780
at eto ako ngayon.

0:15:59.780,0:16:02.880
Pero ang mas nakamamangha ay hindi[br]ang paglunok ko

0:16:02.880,0:16:05.170
21 espada ng sabay sabay,

0:16:07.640,0:16:10.500
o 20 talampakang lalim sa tangke[br]kasama ang 88 pating at pagi

0:16:10.500,0:16:12.307
para sa Ripley's Believe it or Not,

0:16:13.840,0:16:17.600
o initin hanggang 1500 digri[br]para sa Stan Lee's Superhumans

0:16:17.610,0:16:19.470
bilang "Lalaking gawa sa Bakal"

0:16:19.520,0:16:21.574
at talagang mainit iyon!

0:16:22.460,0:16:24.920
o hilahin ang kotse gamit[br]ang espada sa Ripley's,

0:16:24.930,0:16:26.290
o Guiness,

0:16:26.290,0:16:28.760
o ang makarating sa dulo[br]ng America's Got Talent,

0:16:28.820,0:16:31.540
o manalo ng 2007 Ig Nobel Premyo[br]sa Medisina.

0:16:31.550,0:16:33.900
Hindi, 'di iyon ang kamangha-mangha bagay.

0:16:33.900,0:16:36.350
Hindi iyon ang tingin ng tao.[br]Hindi. Hindi iyon.

0:16:36.350,0:16:37.800
Ang talagang kamangha

0:16:37.800,0:16:40.660
ay kaya ng Diyos na ang takot,[br]mahiyain, at payat na bata

0:16:40.660,0:16:42.200
na takot sa matataas,

0:16:42.200,0:16:43.890
takot sa tubig at pating,

0:16:43.890,0:16:46.370
sa doktor at nars at karayom at[br]matatalas na bagay

0:16:46.370,0:16:47.640
at humarap sa maraming tao

0:16:47.640,0:16:49.800
at ngayon lumipad ako sa[br]buong mundo

0:16:49.800,0:16:51.320
sa taas na 30,000 talampakan

0:16:51.320,0:16:53.900
lumunok ng matatalas na bagay[br]sa tangke na may pating

0:16:53.900,0:16:57.140
at kumausap sa doktor at nars[br]at manonood gaya n'yo sa buong mundo.

0:16:57.140,0:16:59.580
Iyan ang kamangha-manghang[br]bagay para sakin.

0:16:59.580,0:17:01.450
Gusto ko talagang gawin ang imposible -

0:17:01.450,0:17:02.380
Salamat.

0:17:02.380,0:17:03.760
(Palakpakan)

0:17:03.760,0:17:05.220
Salamat.

0:17:05.660,0:17:09.040
(Palakpakan)

0:17:09.700,0:17:12.569
Gusto ko talagang gawin ang imposible[br]at ito ngayon ako.

0:17:12.569,0:17:15.858
Gusto kong gumawa ng kagila-gilalas[br]sa buhay ko at baguhin ang mundo,

0:17:15.858,0:17:16.898
at ito ako ngayon.

0:17:16.898,0:17:20.179
Gusto kong lumipad sa buong mundo[br]gumagawa ng kakaiba, magkapagligtas

0:17:20.179,0:17:21.378
at ito na ako.

0:17:21.378,0:17:22.140
At alam ninyo?

0:17:22.140,0:17:25.148
Mayroon pa rin maliit na[br]bahagi sa pangarap ng batang iyon

0:17:25.148,0:17:27.070
na nasa akin.

0:17:30.320,0:17:36.197
(Tawanan) (Palakpakan)

0:17:37.000,0:17:40.240
at alam n'yo, gusto kong makita[br]ang layunin ko sa buhay,

0:17:40.270,0:17:41.530
at ngayon nahanap ko na.

0:17:41.540,0:17:42.920
Pero alam n'yo?

0:17:42.920,0:17:46.070
Hindi iyon sa espada, sa iniisip n'yo,[br]hindi ng katapangan.

0:17:46.070,0:17:48.510
Iyon ay dahil sa kahinaan, sa salita.

0:17:48.510,0:17:51.090
Ang layunin ko ay baguhin ang mundo

0:17:51.090,0:17:52.390
ang pagtibag ng takot,

0:17:52.390,0:17:54.910
isang espada, isang salita,

0:17:55.070,0:17:57.450
isang kutsilyo, isang buhay, paisa-isa,

0:17:57.540,0:17:59.700
pumukaw ng tao na maging kakaibang bayani

0:17:59.700,0:18:01.860
at gumawa ng imposible sa buhay nila.

0:18:02.060,0:18:04.680
Ang layunin ko ay tulungan ang iba.

0:18:04.680,0:18:05.680
Ano ang sa'yo?

0:18:05.680,0:18:06.960
Ano ang iyong layunin?

0:18:06.960,0:18:08.960
Ano ang layunin n'yo[br]bakit kayo nandito?

0:18:09.260,0:18:11.590
Naniniwala ako na tayo[br]ay mga kakaibang bayani

0:18:12.160,0:18:14.260
Ano ang kakaibang kapangyarihan n'yo?

0:18:14.560,0:18:17.990
Mula sa 7 bilyong tao sa mundo,

0:18:17.990,0:18:21.430
mayroon lang ilang dosenang lumulunok[br]ng espada natitira sa mundo ngayon,

0:18:21.430,0:18:22.700
pero nag-iisa ka lang.

0:18:22.700,0:18:23.960
Kakaiba ka.

0:18:23.960,0:18:25.540
Ano ang istorya mo?

0:18:25.540,0:18:27.760
Ano nagpapaiba sa iyo?

0:18:27.760,0:18:29.180
Ikwento mo ang kwento mo,

0:18:29.180,0:18:31.721
kahit na ang boses mo ay[br]mahina at garalgal.

0:18:31.900,0:18:33.340
Ano ang iyong mga thromes?

0:18:33.340,0:18:35.850
Kung magawa mo ang anuman,[br]maging sinuman, kung saan

0:18:35.850,0:18:37.430
Anong gagawin mo?[br]Saan ka pupunta?

0:18:37.430,0:18:38.480
Ano ang gagawin mo?

0:18:38.480,0:18:40.160
Anong gusto mong gawin sa buhay mo?

0:18:40.160,0:18:41.560
Anong malalaki mong pangarap?

0:18:41.560,0:18:44.310
Anong mga pangarap mo noong bata ka?[br]Balikan mo.

0:18:44.310,0:18:46.240
Naniniwala ako hindi ito iyon, tama?

0:18:46.483,0:18:47.880
Anong kakaibang pangarap mo

0:18:47.880,0:18:50.450
na sa tingin n'yo ay kakatwa at natatago?

0:18:50.450,0:18:54.040
Sa tingin ko hindi na kakaiba ang pangarap[br]n'yo dahil dito, tama?

0:18:55.370,0:18:57.050
Ano ang espada n'yo?

0:18:57.050,0:18:58.650
Kada isa sa inyo may espada,

0:18:58.650,0:19:00.600
na doble-talas ng takot at pangarap.

0:19:00.600,0:19:03.520
Lunukin mo ang espada mo, ano man iyon.

0:19:03.890,0:19:05.870
Sundan ang pangarap n'yo, mga kaibigan,

0:19:05.870,0:19:08.900
hindi pa huli na maging ikaw[br]ang gusto mong ikaw.

0:19:09.720,0:19:12.920
Para sa mga tumutukso sakin sa laro,[br]ang mga batang iyon na nagsabi

0:19:12.920,0:19:14.916
na hindi ko kayang gawin ang imposible,

0:19:15.060,0:19:17.645
Mayroon isang bagay akong gustong[br]sabihin sa kanila:

0:19:17.645,0:19:18.841
Salamat.

0:19:18.940,0:19:22.220
Dahil kung walang kontrabida,[br]wala tayong mga bida.

0:19:23.020,0:19:27.237
Nandito ako para patunayan na[br]ang imposible ay hindi imposible.

0:19:28.300,0:19:32.310
Napakadelikado nito,[br]pwede akong mamatay.

0:19:32.340,0:19:33.720
Sana magustuhan ninyo.

0:19:33.720,0:19:35.260
(Tawanan)

0:19:36.350,0:19:38.700
Kailangan ko ng tulong ninyo para dito.

0:19:46.731,0:19:48.405
Manonood: Dalawa, tatlo.

0:19:48.405,0:19:52.100
Hindi. Kailangan ko ng tulong n'yo[br]sa pagbibilang, lahat kayo, ok?

0:19:52.100,0:19:53.210
(Tawanan)

0:19:53.210,0:19:55.840
Kung alam n'yo ang salita? Ok?[br]Bumilang kayo. Handa na?

0:19:55.870,0:19:56.964
Isa.

0:19:56.964,0:19:58.150
Dalawa.

0:19:58.170,0:19:58.980
Tatlo.

0:19:58.980,0:20:00.920
Hindi, dalawa iyon, pero nakuha n'yo na.

0:20:06.760,0:20:07.780
Manonood: Isa.

0:20:07.840,0:20:08.750
Dalawa.

0:20:08.800,0:20:10.010
Tatlo.

0:20:11.260,0:20:13.280
(Suminghap)

0:20:14.360,0:20:15.940
(Palakpakan)

0:20:16.251,0:20:17.450
Yeah!

0:20:17.450,0:20:23.100
(Palakpakan at hiyawan)

0:20:23.100,0:20:24.820
Maraming salamat.

0:20:25.450,0:20:28.800
Salamat, salamat, salamat.[br]Mula sa kaibuturan ng puso ko.

0:20:28.800,0:20:31.290
O kaya, sa kaibuturan ng tiyan ko.

0:20:31.880,0:20:35.020
Sinabi ko na andito ako para gawin ang[br]imposible at eto na ako.

0:20:35.030,0:20:37.730
Pero hindi ito ang imposible.[br]Araw-araw ko ito ginagawa.

0:20:37.800,0:20:42.800
Ang imposible ay ang takot, mahiyain at[br]payat na bata na humarap sa takot niya,

0:20:42.840,0:20:44.600
na tumayo dito sa [TEDx] entablado,

0:20:44.600,0:20:47.100
at magbago sa mundo,[br]kada salita,

0:20:47.100,0:20:49.080
kada espada, kada buhay.

0:20:49.080,0:20:52.060
Kung napag-isip ko kayo sa ibang paraan,[br]at napaniwala ko kayo

0:20:52.060,0:20:54.460
na ang imposible ay hindi imposible,

0:20:54.460,0:20:57.960
kung napatunayan ko na kaya[br]n'yong gawin ang imposible sa buhay n'yo,

0:20:58.120,0:21:01.020
nagawa ko ang trabaho ko,[br]at nagsisimula pa lang ang sa inyo.

0:21:01.020,0:21:04.100
'Wag humintong mangarap,[br]'wag humintong maniwala.

0:21:04.820,0:21:06.300
Salamat sa paniniwala sa akin

0:21:06.300,0:21:08.250
at salamat kabahagi[br]kayo sa pangarap ko.

0:21:08.250,0:21:09.550
At ito ang regalo ko:

0:21:09.550,0:21:11.486
Ang imposible ay hindi...

0:21:11.486,0:21:12.920
Manonood: Imposible.

0:21:12.920,0:21:14.920
Mahabang lakad, kasama sa regalo.

0:21:15.100,0:21:19.560
(Palakpakan)

0:21:19.560,0:21:21.020
Salamat.

0:21:21.060,0:21:25.360
(Palakpakan)

0:21:25.580,0:21:27.560
(Hiyawan)

0:21:27.780,0:21:30.240
Taga-pakilala: Salamat, Dan Meyer, wow!