WEBVTT

00:00:10.251 --> 00:00:11.995
Emily và Zach

00:00:11.995 --> 00:00:14.879
cùng nhau đọc mỗi tuần.

00:00:15.453 --> 00:00:18.854
Zach thường hơi lo lắng 
khi đọc trước mặt người khác

00:00:18.854 --> 00:00:21.287
vì sợ mình sẽ mắc lỗi

00:00:21.287 --> 00:00:23.951
và tự cảm thấy khá là ngu ngốc.

00:00:24.317 --> 00:00:25.830
Nhưng Emily thì không.

00:00:25.830 --> 00:00:28.674
Emily rất giỏi lắng nghe;

00:00:28.674 --> 00:00:30.529
em ấy chú tâm vào câu chuyện,

00:00:30.529 --> 00:00:32.870
thường hay đặt câu hỏi,

NOTE Paragraph

00:00:32.870 --> 00:00:35.901
và không bao giờ cười nhạo 
khi người khác mắc lỗi.

00:00:35.901 --> 00:00:39.120
Zach mong đợi được gặp em ấy mỗi tuần

00:00:39.480 --> 00:00:41.204
mặc dù em ấy hay chảy dãi

00:00:41.204 --> 00:00:43.635
và rụng lông.

00:00:44.075 --> 00:00:46.214
Nhưng em ấy là chó mà.

00:00:46.214 --> 00:00:47.524
(cười)

00:00:47.714 --> 00:00:49.601
(vỗ tay)

00:00:52.491 --> 00:00:54.817
Đã có ai từng nghĩ

00:00:54.817 --> 00:00:58.267
chó có thể thay đổi việc giáo dục không?

00:00:59.137 --> 00:01:00.145
Hãy nghĩ về điều đó.

00:01:00.145 --> 00:01:02.453
Bạn cảm thấy thế nào khi học đọc?

00:01:02.943 --> 00:01:06.529
Trong người có cảm thấy sợ bị đứng hình

00:01:06.529 --> 00:01:09.240
khi được gọi lên để đọc to
trước lớp không?

00:01:10.100 --> 00:01:12.590
Chỉ mới nghĩ thôi đã thật đáng sợ -

00:01:12.590 --> 00:01:14.822
gần giống như nói trước một đám đông vậy.

00:01:15.999 --> 00:01:19.201
Chúng ta thường cứng họng,
đầu óc thì trống rỗng,

00:01:19.201 --> 00:01:21.592
vì nỗi sợ mà chúng ta đang phải đối mặt.

00:01:22.802 --> 00:01:25.055
Nhưng nếu đó không chỉ là nỗi sợ thì sao?

00:01:25.980 --> 00:01:28.478
Sẽ như thế nào nếu bạn khó đọc,

00:01:28.968 --> 00:01:31.762
đọc kém hơn các bạn đồng trang lứa,

00:01:31.762 --> 00:01:34.510
không được hỗ trợ đọc ở nhà,

00:01:34.510 --> 00:01:36.888
hay loay hoay để học một ngôn ngữ mới?

00:01:38.458 --> 00:01:41.521
Quỹ từ thiện Annie E. Casey cho biết

00:01:41.521 --> 00:01:47.685
trẻ cần được dạy cách đọc 
khi chúng lên lớp bốn

00:01:47.685 --> 00:01:51.641
để có thể học bằng cách đọc 
suốt quãng đời còn lại.

00:01:52.951 --> 00:01:54.565
Ngoài ra,

00:01:54.565 --> 00:01:56.283
cứ mười đứa trẻ

00:01:56.283 --> 00:01:59.649
gặp khó khăn trong việc đọc
vào cuối năm lớp một

00:01:59.649 --> 00:02:02.081
thì chỉ một em có thể theo kịp sau này.

00:02:02.081 --> 00:02:03.536
Chỉ một em!

00:02:03.536 --> 00:02:05.769
Còn chín em khác thì sao?

00:02:06.259 --> 00:02:10.499
Chắc chắn là cuộc sống của các em 
sẽ không mấy dễ dàng.

00:02:12.284 --> 00:02:15.570
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng

00:02:16.370 --> 00:02:21.738
chênh lệch trình độ giữa người bình thường
và người gặp khó khăn trong việc đọc

00:02:21.738 --> 00:02:27.059
sẽ giảm đi đáng kể
nếu can thiệp một cách thích hợp từ sớm.

00:02:27.989 --> 00:02:34.513
Hãy tưởng tượng một môi trường an toàn,
yên tĩnh, thoải mái và không gò bó

00:02:34.513 --> 00:02:37.570
để trẻ có thể rèn luyện kĩ năng.

00:02:37.570 --> 00:02:41.429
Và nếu trong đó có một chú chó
thì sao nhỉ?

00:02:42.169 --> 00:02:44.097
Tất nhiên không phải chó nào cũng được.

00:02:44.097 --> 00:02:47.724
Phải là một chú chó trị liệu
được huấn luyện, kiểm tra và đảm bảo.

00:02:49.687 --> 00:02:51.064
Một chú chó ư?

00:02:52.114 --> 00:02:53.949
Chó trong lớp học?

00:02:53.949 --> 00:02:57.588
Ý tôi là, sao đây có thể là 
một cách can thiệp hiệu quả?

00:02:59.078 --> 00:03:00.249
Có rất nhiều nghiên cứu

00:03:00.249 --> 00:03:03.912
chỉ ra những thay đổi về mặt 
sinh lý và cảm xúc

00:03:03.912 --> 00:03:06.289
khi con người tương tác với chó.

00:03:06.289 --> 00:03:08.476
Ví dụ như, huyết áp hạ xuống,

00:03:08.476 --> 00:03:10.091
nhịp tim giảm,

00:03:10.091 --> 00:03:11.795
kĩ năng xã hội được cải thiện,

00:03:11.795 --> 00:03:13.867
thư giãn tốt hơn,

00:03:13.867 --> 00:03:16.069
và bớt căng thẳng hơn,

00:03:16.069 --> 00:03:18.022
và còn nhiều thứ nữa.

00:03:18.412 --> 00:03:21.338
Bên cạnh đó, sự có mặt của một chú chó

00:03:21.338 --> 00:03:23.783
tạo ra một môi trường xã hội tích cực.

00:03:23.783 --> 00:03:27.064
Và đây là điều kiện tiên quyết
cho việc giảng dạy.

00:03:28.374 --> 00:03:30.263
Từ những thực tế này,

00:03:30.403 --> 00:03:31.562
20 năm trước,

00:03:31.562 --> 00:03:34.663
Tổ chức Động vật trị liệu Intermountain
nhận thấy rằng

00:03:34.663 --> 00:03:36.449
chính những lợi ích của

00:03:36.449 --> 00:03:40.268
việc sử dụng chó trị liệu 
trong chăm sóc sức khỏe trẻ em

00:03:40.268 --> 00:03:43.790
có thể được tận dụng
trong việc dạy đọc.

00:03:44.230 --> 00:03:47.822
Chúng tôi đã tạo ra một chương trình
giáo dục toàn diện

00:03:47.822 --> 00:03:50.407
mà ở đó trẻ đọc cho chó trị liệu nghe.

00:03:50.407 --> 00:03:52.285
Nó được gọi là R.E.A.D.

00:03:52.285 --> 00:03:55.493
hay Reading Education Assistance Dogs.
(Học đọc cùng Chó)

00:03:56.123 --> 00:03:59.961
Chương trình chủ yếu
diễn ra tại trường học và thư viện,

00:03:59.961 --> 00:04:02.308
nhưng còn hơn thế nữa.

00:04:02.808 --> 00:04:05.374
Nó còn được triển khai ở bệnh viện,

00:04:05.374 --> 00:04:07.261
nhà cho nạn nhân của bạo hành gia đình,

00:04:07.341 --> 00:04:08.997
nhà cho người vô gia cư,

00:04:09.547 --> 00:04:11.475
trại giáo dưỡng.

00:04:11.475 --> 00:04:14.654
Tất cả đều hướng đến
những đứa trẻ thiểu năng trí tuệ.

00:04:16.359 --> 00:04:19.323
Mục tiêu là tạo ra nơi an toàn
để những trẻ khó đọc

00:04:19.323 --> 00:04:21.229
luyện tập kĩ năng.

00:04:21.229 --> 00:04:24.723
Chó không bao giờ cười nhạo
khi đứa trẻ mắc lỗi.

00:04:24.723 --> 00:04:27.381
Và chỉ một đứa trẻ trong một ca học.

00:04:28.361 --> 00:04:31.930
Chương trình được bố trí
ở một nơi yên tĩnh trong cơ sở.

00:04:32.370 --> 00:04:35.654
Có một cái chăn lớn và mềm
cho mọi người ngồi lên.

00:04:36.104 --> 00:04:39.003
Trẻ được khuyến khích nựng chú chó

00:04:39.003 --> 00:04:41.923
hay thậm chí dựa vào nó khi đang đọc.

00:04:41.923 --> 00:04:42.929
Đây chính là nơi

00:04:42.929 --> 00:04:46.510
xảy ra những thay đổi về sinh lý
mà tôi đã đề cập.

00:04:46.510 --> 00:04:50.114
Vậy là điều kiện tối ưu cho việc học tập
được tạo ra.

00:04:51.273 --> 00:04:53.215
20 năm trước,

00:04:53.215 --> 00:04:57.921
con Maggie và tôi đọc cùng 
một học sinh lớp ba bị tật nói lắp.

00:04:58.467 --> 00:05:02.690
Thật kì diệu khi thấy em ấy 
tiến bộ nhiều như thế nào

00:05:02.690 --> 00:05:07.259
khi được tôi khuyến khích
vừa đọc vừa nựng chú chó.

00:05:08.969 --> 00:05:10.670
Cũng có nhiều cách hiệu quả

00:05:10.670 --> 00:05:13.843
để những người huấn luyện chó 
học cách tương tác với trẻ.

00:05:14.173 --> 00:05:17.019
Họ giám sát khả năng nhận biết
và đọc lưu loát,

00:05:17.079 --> 00:05:19.187
tham gia bàn luận về câu chuyện,

00:05:19.247 --> 00:05:21.684
khuyến khích sự sáng tạo,

00:05:21.724 --> 00:05:24.794
hay thậm chí là đưa sách cho 
trẻ cầm về nhà đọc.

00:05:25.814 --> 00:05:27.747
Nhưng điều tuyệt vời nhất

00:05:27.747 --> 00:05:31.130
mà họ học được là dạy chó
nhìn vào những trang sách.

00:05:31.130 --> 00:05:32.490
(Khán giả) Ôii.

00:05:34.300 --> 00:05:38.395
Người huấn luyện được khuyến khích
đặt câu hỏi thông qua chú chó.

00:05:39.055 --> 00:05:40.930
Điều này khiến trẻ tin rằng

00:05:40.930 --> 00:05:43.279
chính chú chó trị liệu 
hứng thú với câu chuyện

00:05:43.279 --> 00:05:44.977
và chú ý lắng nghe.

00:05:46.587 --> 00:05:51.290
Chúng tôi không ngờ kĩ thuật này
còn hiệu quả hơn thế.

00:05:52.642 --> 00:05:54.058
Một lần nọ,

00:05:54.903 --> 00:05:58.802
có một người huấn luyện ở Wisconsin

00:05:58.802 --> 00:06:01.368
với chú chó xúc xích nhỏ tên Biscuit 
của mình.

00:06:01.368 --> 00:06:05.667
Người huấn luyện đã dạy Biscuit 
hắt hơi theo mệnh lệnh.

00:06:05.667 --> 00:06:07.500
(cười)

00:06:08.280 --> 00:06:09.292
Vào một ngày,

00:06:09.292 --> 00:06:11.722
Dylan đọc một câu chuyện cho bọn họ

00:06:11.722 --> 00:06:13.799
và em đọc những gì mình thấy:

00:06:13.799 --> 00:06:18.097
'Có ba người phụ nữ ngồi ở ngoài
với mái tóc cột bằng chuối'.

00:06:18.839 --> 00:06:21.655
Biết rằng đó không phải 
những gì được in trong sách,

00:06:21.655 --> 00:06:23.952
người huấn luyện ra hiệu cho
Biscuit hắt xì.

00:06:24.602 --> 00:06:25.790
Rồi cô ấy bảo:

00:06:25.790 --> 00:06:28.483
'Dylan, Biscuit tự hỏi,

00:06:28.483 --> 00:06:31.645
"Tại sao những người phụ nữ
lại cột tóc họ bằng chuối nhỉ?'"

00:06:32.305 --> 00:06:35.166
Dylan nhìn vào cuốn sách lần nữa 
và đọc lại,

00:06:35.166 --> 00:06:36.589
sau đó em nói:

00:06:36.589 --> 00:06:40.909
'Ôi Biscuit, mình xin lỗi. Là băng đô 
(bandanas) chứ không phải chuối (bananas)'

00:06:40.909 --> 00:06:42.455
(cười)

00:06:42.905 --> 00:06:45.723
Rồi em ấy quay sang
người huấn luyện và nói:

00:06:45.723 --> 00:06:48.218
'Trời, Biscuit nghe giỏi thật đấy.'

00:06:48.218 --> 00:06:49.885
(cười)

00:06:52.512 --> 00:06:54.583
Cần lưu ý rằng

00:06:54.583 --> 00:06:57.411
chương trình này được thiết kế
dành cho riêng chó trị liệu,

00:06:57.411 --> 00:06:59.012
không phải chó nào cũng được.

00:06:59.012 --> 00:07:00.720
Chó phải được huấn luyện kĩ càng,

00:07:00.720 --> 00:07:04.481
được kiểm tra độ vâng lời
và tính khí thường xuyên

00:07:04.656 --> 00:07:08.343
để đảm bảo chúng không chỉ
an toàn, khỏe mạnh và đáng tin

00:07:08.343 --> 00:07:10.515
mà còn là người bạn đồng hành 
biết cảm thông

00:07:10.515 --> 00:07:12.491
và yêu mến trẻ.

00:07:13.261 --> 00:07:17.605
Mỗi chú chó trị liệu đều được đăng kí 
và đảm bảo.

00:07:19.835 --> 00:07:24.440
Người huấn luyện tình nguyện được 
đào tạo kĩ lưỡng để hướng dẫn ca học.

00:07:24.870 --> 00:07:27.167
Chuyện gì cũng có thể xảy ra
trên thảm đọc,

00:07:27.167 --> 00:07:30.295
và họ luôn sẵn sàng ứng phó với điều đó.

00:07:30.295 --> 00:07:31.894
Tuy nhiên, thỉnh thoảng,

00:07:31.894 --> 00:07:33.885
một thứ gì đó bất ngờ xen vào.

00:07:34.785 --> 00:07:36.157
Một dịp nọ,

00:07:36.157 --> 00:07:39.559
khi đang đọc câu chuyện
về một em bé (baby) sắp chào đời,

00:07:40.809 --> 00:07:43.910
một đứa trẻ dừng lại, nhìn lên và bảo:

00:07:43.910 --> 00:07:46.197
'Em biết cách cô tạo ra những em bé 
(babies)'.

00:07:47.857 --> 00:07:49.967
Người huấn luyện hít thở sâu

00:07:49.967 --> 00:07:52.299
và đáp lại với chút lo ngại:

00:07:53.440 --> 00:07:55.024
'Thật sao?'

00:07:55.992 --> 00:07:57.943
Và đứa trẻ tự hào nói:

00:07:57.943 --> 00:08:02.140
'Vâng ạ, chỉ cần bỏ chữ "y" và thêm "ies".
(baby - babies)'

00:08:02.140 --> 00:08:04.194
(cười)

00:08:05.104 --> 00:08:07.560
Có sự hòa hợp nhiệt tình thực sư

00:08:08.410 --> 00:08:10.835
giữa người huấn luyện đáng tin cậy,

00:08:11.865 --> 00:08:15.788
chú chó R.E.A.D. - bạn đồng hành năng nổ, 
tò mò, luôn lắng nghe

00:08:15.978 --> 00:08:20.134
và đứa trẻ - người cảm thấy đỡ sợ 
và bớt áp lực hơn khi đọc.

00:08:21.294 --> 00:08:24.592
Nghiên cứu cho thấy chương trình
hoạt động hiệu quả.

00:08:24.592 --> 00:08:28.198
Không chỉ có kĩ năng đọc
được cải thiện,

00:08:28.198 --> 00:08:34.383
mà còn có sự tham gia nhiều hơn
của các vùng khác, các kĩ năng xã hội.

00:08:35.099 --> 00:08:37.233
Và trên cả tuyệt vời,

00:08:37.233 --> 00:08:42.072
trẻ trong chương trình còn
nuôi dưỡng tình yêu với việc đọc và sách,

00:08:42.072 --> 00:08:44.952
ý nghĩa vượt xa ngoài ca học R.E.A.D.

00:08:44.952 --> 00:08:47.074
Nhiều năm sau, những đứa trẻ trở lại

00:08:47.074 --> 00:08:50.734
và chia sẻ cách mà chương trình này 
đã thay đổi cuộc sống của chúng.

00:08:51.074 --> 00:08:52.403
Ví dụ như Jordan,

00:08:52.813 --> 00:08:56.327
em từng học đọc với Drew,
một chú chó đua đã về hưu.

00:08:57.067 --> 00:09:00.465
Tám năm sau, khi 15 tuổi,

00:09:00.465 --> 00:09:02.638
em bắt gặp chúng tôi ở một thư viện,

00:09:02.638 --> 00:09:04.260
và bảo rằng:

00:09:05.110 --> 00:09:07.972
'Em từng nghĩ đọc là một việc nhà,

00:09:07.972 --> 00:09:09.697
một rắc rối,

00:09:09.697 --> 00:09:16.120
nhưng Drew giúp em đọc tốt hơn
và cảm thấy vui vì đọc.

00:09:16.750 --> 00:09:20.283
Thật khó để nói hết chương trình này
đã giúp đỡ em nhiều như thế nào.

00:09:21.563 --> 00:09:25.356
Đọc cho Drew là điều 
mà em trân trọng đến ngày hôm nay

00:09:25.356 --> 00:09:27.667
và sẽ không bao giờ quên.'

00:09:29.460 --> 00:09:30.718
20 năm trước,

00:09:31.435 --> 00:09:33.632
nhóm chúng tôi thấy cần thiết

00:09:33.632 --> 00:09:35.891
nên đã tạo chương trình này.

00:09:36.641 --> 00:09:37.734
Và bây giờ,

00:09:37.734 --> 00:09:41.304
ý tưởng nhỏ này,
cái bắt đầu từ thành phố Salt Lake,

00:09:41.304 --> 00:09:45.452
đã lan rộng ra hơn 6000
đội R.E.A.D. đăng kí

00:09:45.452 --> 00:09:47.939
trên khắp các tiểu bang Hoa Kỳ

00:09:47.939 --> 00:09:50.206
(vỗ tay)

00:09:54.606 --> 00:09:59.639
và 25 quốc gia khác trên thế giới.

00:09:59.639 --> 00:10:01.107
(vỗ tay)

00:10:03.217 --> 00:10:07.748
Chúng tôi đã đến những nơi 
như Nhật Bản, Thụy Điển và Tây Ban Nha

00:10:07.748 --> 00:10:10.207
để đào tạo chương trình.

00:10:10.207 --> 00:10:13.188
Và tôi còn có đặc quyền
đến Đài Loan năm ngoài

00:10:13.188 --> 00:10:16.113
để tận mắt nhìn thấy
cách họ triển khai chương trình.

00:10:17.153 --> 00:10:20.863
Không chỉ có sự thay đổi rõ rệt
trong văn hóa

00:10:20.863 --> 00:10:22.476
liên quan đến chó,

00:10:22.686 --> 00:10:24.796
mà chương trình còn hiệu quả

00:10:24.796 --> 00:10:26.366
đến nỗi Bộ Giáo dục

00:10:26.366 --> 00:10:27.508
bây giờ đề nghị

00:10:27.508 --> 00:10:29.824
mọi giáo viên tiểu học

00:10:29.824 --> 00:10:33.944
phải xem một video về 
tầm quan trọng của việc đọc cho chó.

00:10:34.804 --> 00:10:37.864
Những người bạn ở Đài Loan
đã hỗ trợ hơn 20 trường tiểu học,

00:10:37.864 --> 00:10:40.340
bao gồm một trường trong khu bản địa,

00:10:40.340 --> 00:10:43.987
và vài chương trình thư viện sau giờ học.

00:10:45.567 --> 00:10:46.589
Và lúc này,

00:10:46.589 --> 00:10:51.242
tôi muốn kể về di sản của một cô chó 
tha mồi dịu dàng màu đen với đôi mắt nâu

00:10:51.242 --> 00:10:52.703
tên là Cassie.

00:10:53.283 --> 00:10:59.416
Cassie và người huấn luyện ở Wisconsin
có một chương trình R.E.A.D. sau giờ học.

00:10:59.416 --> 00:11:02.097
Họ nổi tiếng ở thư viện đến nỗi

00:11:02.097 --> 00:11:06.340
bất cứ khi nào bọn trẻ ở khu
muốn vẽ tranh lên tường,

00:11:06.340 --> 00:11:08.585
thì cũng phải có Cassie trên đó.

00:11:13.464 --> 00:11:17.178
Khi Cassie không may qua đời,

00:11:18.068 --> 00:11:19.782
bọn trẻ tụ tập lại

00:11:19.782 --> 00:11:22.766
và chia sẻ khoảng thời gian
đã từng đọc với Cassie.

00:11:24.406 --> 00:11:27.579
Có em nói với người huấn luyện của Cassie:

00:11:29.559 --> 00:11:31.804
'Em sẽ nhớ nó lắm.

00:11:32.712 --> 00:11:35.096
Nếu không nhờ có Cassie

00:11:35.516 --> 00:11:38.318
thì em sẽ chẳng thể nào 
lên được lớp bốn.'

00:11:39.668 --> 00:11:46.474
Giờ đây, nghiên cứu khẳng định những gì 
được thấy nghìn lần trong hơn 20 năm qua:

00:11:48.121 --> 00:11:52.669
Chúng ta có thể thay đổi cuộc đời
của những trẻ em khó đọc,

00:11:53.059 --> 00:11:56.226
mở ra cả thế giới trước mắt chúng -

00:11:56.866 --> 00:11:59.754
một chú chó và một đứa trẻ cùng với nhau.

00:12:01.014 --> 00:12:02.284
Cảm ơn mọi người.

00:12:02.284 --> 00:12:04.003
(vỗ tay)