1
00:00:10,251 --> 00:00:11,995
Emily và Zach

2
00:00:11,995 --> 00:00:14,879
cùng nhau đọc mỗi tuần.

3
00:00:15,453 --> 00:00:18,854
Zach thường hơi lo lắng 
khi đọc trước mặt người khác

4
00:00:18,854 --> 00:00:21,287
vì sợ mình sẽ mắc lỗi

5
00:00:21,287 --> 00:00:23,951
và tự cảm thấy khá là ngu ngốc.

6
00:00:24,317 --> 00:00:25,830
Nhưng Emily thì không.

7
00:00:25,830 --> 00:00:28,674
Emily rất giỏi lắng nghe;

8
00:00:28,674 --> 00:00:30,529
em ấy chú tâm vào câu chuyện,

9
00:00:30,529 --> 00:00:32,870
thường hay đặt câu hỏi,

10
00:00:32,870 --> 00:00:35,901
và không bao giờ cười nhạo 
khi người khác mắc lỗi.

11
00:00:35,901 --> 00:00:39,120
Zach mong đợi được gặp em ấy mỗi tuần

12
00:00:39,480 --> 00:00:41,204
mặc dù em ấy hay chảy dãi

13
00:00:41,204 --> 00:00:43,635
và rụng lông.

14
00:00:44,075 --> 00:00:46,214
Nhưng em ấy là chó mà.

15
00:00:46,214 --> 00:00:47,524
(cười)

16
00:00:47,714 --> 00:00:49,601
(vỗ tay)

17
00:00:52,491 --> 00:00:54,817
Đã có ai từng nghĩ

18
00:00:54,817 --> 00:00:58,267
chó có thể thay đổi việc giáo dục không?

19
00:00:59,137 --> 00:01:00,145
Hãy nghĩ về điều đó.

20
00:01:00,145 --> 00:01:02,453
Bạn cảm thấy thế nào khi học đọc?

21
00:01:02,943 --> 00:01:06,529
Trong người có cảm thấy sợ bị đứng hình

22
00:01:06,529 --> 00:01:09,240
khi được gọi lên để đọc to
trước lớp không?

23
00:01:10,100 --> 00:01:12,590
Chỉ mới nghĩ thôi đã thật đáng sợ -

24
00:01:12,590 --> 00:01:14,822
gần giống như nói trước một đám đông vậy.

25
00:01:15,999 --> 00:01:19,201
Chúng ta thường cứng họng,
đầu óc thì trống rỗng,

26
00:01:19,201 --> 00:01:21,592
vì nỗi sợ mà chúng ta đang phải đối mặt.

27
00:01:22,802 --> 00:01:25,055
Nhưng nếu đó không chỉ là nỗi sợ thì sao?

28
00:01:25,980 --> 00:01:28,478
Sẽ như thế nào nếu bạn khó đọc,

29
00:01:28,968 --> 00:01:31,762
đọc kém hơn các bạn đồng trang lứa,

30
00:01:31,762 --> 00:01:34,510
không được hỗ trợ đọc ở nhà,

31
00:01:34,510 --> 00:01:36,888
hay loay hoay để học một ngôn ngữ mới?

32
00:01:38,458 --> 00:01:41,521
Quỹ từ thiện Annie E. Casey cho biết

33
00:01:41,521 --> 00:01:47,685
trẻ cần được dạy cách đọc 
khi chúng lên lớp bốn

34
00:01:47,685 --> 00:01:51,641
để có thể học bằng cách đọc 
suốt quãng đời còn lại.

35
00:01:52,951 --> 00:01:54,565
Ngoài ra,

36
00:01:54,565 --> 00:01:56,283
cứ mười đứa trẻ

37
00:01:56,283 --> 00:01:59,649
gặp khó khăn trong việc đọc
vào cuối năm lớp một

38
00:01:59,649 --> 00:02:02,081
thì chỉ một em có thể theo kịp sau này.

39
00:02:02,081 --> 00:02:03,536
Chỉ một em!

40
00:02:03,536 --> 00:02:05,769
Còn chín em khác thì sao?

41
00:02:06,259 --> 00:02:10,499
Chắc chắn là cuộc sống của các em 
sẽ không mấy dễ dàng.

42
00:02:12,284 --> 00:02:15,570
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng

43
00:02:16,370 --> 00:02:21,738
chênh lệch trình độ giữa người bình thường
và người gặp khó khăn trong việc đọc

44
00:02:21,738 --> 00:02:27,059
sẽ giảm đi đáng kể
nếu can thiệp một cách thích hợp từ sớm.

45
00:02:27,989 --> 00:02:34,513
Hãy tưởng tượng một môi trường an toàn,
yên tĩnh, thoải mái và không gò bó

46
00:02:34,513 --> 00:02:37,570
để trẻ có thể rèn luyện kĩ năng.

47
00:02:37,570 --> 00:02:41,429
Và nếu trong đó có một chú chó
thì sao nhỉ?

48
00:02:42,169 --> 00:02:44,097
Tất nhiên không phải chó nào cũng được.

49
00:02:44,097 --> 00:02:47,724
Phải là một chú chó trị liệu
được huấn luyện, kiểm tra và đảm bảo.

50
00:02:49,687 --> 00:02:51,064
Một chú chó ư?

51
00:02:52,114 --> 00:02:53,949
Chó trong lớp học?

52
00:02:53,949 --> 00:02:57,588
Ý tôi là, sao đây có thể là 
một cách can thiệp hiệu quả?

53
00:02:59,078 --> 00:03:00,249
Có rất nhiều nghiên cứu

54
00:03:00,249 --> 00:03:03,912
chỉ ra những thay đổi về mặt 
sinh lý và cảm xúc

55
00:03:03,912 --> 00:03:06,289
khi con người tương tác với chó.

56
00:03:06,289 --> 00:03:08,476
Ví dụ như, huyết áp hạ xuống,

57
00:03:08,476 --> 00:03:10,091
nhịp tim giảm,

58
00:03:10,091 --> 00:03:11,795
kĩ năng xã hội được cải thiện,

59
00:03:11,795 --> 00:03:13,867
thư giãn tốt hơn,

60
00:03:13,867 --> 00:03:16,069
và bớt căng thẳng hơn,

61
00:03:16,069 --> 00:03:18,022
và còn nhiều thứ nữa.

62
00:03:18,412 --> 00:03:21,338
Bên cạnh đó, sự có mặt của một chú chó

63
00:03:21,338 --> 00:03:23,783
tạo ra một môi trường xã hội tích cực.

64
00:03:23,783 --> 00:03:27,064
Và đây là điều kiện tiên quyết
cho việc giảng dạy.

65
00:03:28,374 --> 00:03:30,263
Từ những thực tế này,

66
00:03:30,403 --> 00:03:31,562
20 năm trước,

67
00:03:31,562 --> 00:03:34,663
Tổ chức Động vật trị liệu Intermountain
nhận thấy rằng

68
00:03:34,663 --> 00:03:36,449
chính những lợi ích của

69
00:03:36,449 --> 00:03:40,268
việc sử dụng chó trị liệu 
trong chăm sóc sức khỏe trẻ em

70
00:03:40,268 --> 00:03:43,790
có thể được tận dụng
trong việc dạy đọc.

71
00:03:44,230 --> 00:03:47,822
Chúng tôi đã tạo ra một chương trình
giáo dục toàn diện

72
00:03:47,822 --> 00:03:50,407
mà ở đó trẻ đọc cho chó trị liệu nghe.

73
00:03:50,407 --> 00:03:52,285
Nó được gọi là R.E.A.D.

74
00:03:52,285 --> 00:03:55,493
hay Reading Education Assistance Dogs.
(Học đọc cùng Chó)

75
00:03:56,123 --> 00:03:59,961
Chương trình chủ yếu
diễn ra tại trường học và thư viện,

76
00:03:59,961 --> 00:04:02,308
nhưng còn hơn thế nữa.

77
00:04:02,808 --> 00:04:05,374
Nó còn được triển khai ở bệnh viện,

78
00:04:05,374 --> 00:04:07,261
nhà cho nạn nhân của bạo hành gia đình,

79
00:04:07,341 --> 00:04:08,997
nhà cho người vô gia cư,

80
00:04:09,547 --> 00:04:11,475
trại giáo dưỡng.

81
00:04:11,475 --> 00:04:14,654
Tất cả đều hướng đến
những đứa trẻ thiểu năng trí tuệ.

82
00:04:16,359 --> 00:04:19,323
Mục tiêu là tạo ra nơi an toàn
để những trẻ khó đọc

83
00:04:19,323 --> 00:04:21,229
luyện tập kĩ năng.

84
00:04:21,229 --> 00:04:24,723
Chó không bao giờ cười nhạo
khi đứa trẻ mắc lỗi.

85
00:04:24,723 --> 00:04:27,381
Và chỉ một đứa trẻ trong một ca học.

86
00:04:28,361 --> 00:04:31,930
Chương trình được bố trí
ở một nơi yên tĩnh trong cơ sở.

87
00:04:32,370 --> 00:04:35,654
Có một cái chăn lớn và mềm
cho mọi người ngồi lên.

88
00:04:36,104 --> 00:04:39,003
Trẻ được khuyến khích nựng chú chó

89
00:04:39,003 --> 00:04:41,923
hay thậm chí dựa vào nó khi đang đọc.

90
00:04:41,923 --> 00:04:42,929
Đây chính là nơi

91
00:04:42,929 --> 00:04:46,510
xảy ra những thay đổi về sinh lý
mà tôi đã đề cập.

92
00:04:46,510 --> 00:04:50,114
Vậy là điều kiện tối ưu cho việc học tập
được tạo ra.

93
00:04:51,273 --> 00:04:53,215
20 năm trước,

94
00:04:53,215 --> 00:04:57,921
con Maggie và tôi đọc cùng 
một học sinh lớp ba bị tật nói lắp.

95
00:04:58,467 --> 00:05:02,690
Thật kì diệu khi thấy em ấy 
tiến bộ nhiều như thế nào

96
00:05:02,690 --> 00:05:07,259
khi được tôi khuyến khích
vừa đọc vừa nựng chú chó.

97
00:05:08,969 --> 00:05:10,670
Cũng có nhiều cách hiệu quả

98
00:05:10,670 --> 00:05:13,843
để những người huấn luyện chó 
học cách tương tác với trẻ.

99
00:05:14,173 --> 00:05:17,019
Họ giám sát khả năng nhận biết
và đọc lưu loát,

100
00:05:17,079 --> 00:05:19,187
tham gia bàn luận về câu chuyện,

101
00:05:19,247 --> 00:05:21,684
khuyến khích sự sáng tạo,

102
00:05:21,724 --> 00:05:24,794
hay thậm chí là đưa sách cho 
trẻ cầm về nhà đọc.

103
00:05:25,814 --> 00:05:27,747
Nhưng điều tuyệt vời nhất

104
00:05:27,747 --> 00:05:31,130
mà họ học được là dạy chó
nhìn vào những trang sách.

105
00:05:31,130 --> 00:05:32,490
(Khán giả) Ôii.

106
00:05:34,300 --> 00:05:38,395
Người huấn luyện được khuyến khích
đặt câu hỏi thông qua chú chó.

107
00:05:39,055 --> 00:05:40,930
Điều này khiến trẻ tin rằng

108
00:05:40,930 --> 00:05:43,279
chính chú chó trị liệu 
hứng thú với câu chuyện

109
00:05:43,279 --> 00:05:44,977
và chú ý lắng nghe.

110
00:05:46,587 --> 00:05:51,290
Chúng tôi không ngờ kĩ thuật này
còn hiệu quả hơn thế.

111
00:05:52,642 --> 00:05:54,058
Một lần nọ,

112
00:05:54,903 --> 00:05:58,802
có một người huấn luyện ở Wisconsin

113
00:05:58,802 --> 00:06:01,368
với chú chó xúc xích nhỏ tên Biscuit 
của mình.

114
00:06:01,368 --> 00:06:05,667
Người huấn luyện đã dạy Biscuit 
hắt hơi theo mệnh lệnh.

115
00:06:05,667 --> 00:06:07,500
(cười)

116
00:06:08,280 --> 00:06:09,292
Vào một ngày,

117
00:06:09,292 --> 00:06:11,722
Dylan đọc một câu chuyện cho bọn họ

118
00:06:11,722 --> 00:06:13,799
và em đọc những gì mình thấy:

119
00:06:13,799 --> 00:06:18,097
'Có ba người phụ nữ ngồi ở ngoài
với mái tóc cột bằng chuối'.

120
00:06:18,839 --> 00:06:21,655
Biết rằng đó không phải 
những gì được in trong sách,

121
00:06:21,655 --> 00:06:23,952
người huấn luyện ra hiệu cho
Biscuit hắt xì.

122
00:06:24,602 --> 00:06:25,790
Rồi cô ấy bảo:

123
00:06:25,790 --> 00:06:28,483
'Dylan, Biscuit tự hỏi,

124
00:06:28,483 --> 00:06:31,645
"Tại sao những người phụ nữ
lại cột tóc họ bằng chuối nhỉ?'"

125
00:06:32,305 --> 00:06:35,166
Dylan nhìn vào cuốn sách lần nữa 
và đọc lại,

126
00:06:35,166 --> 00:06:36,589
sau đó em nói:

127
00:06:36,589 --> 00:06:40,909
'Ôi Biscuit, mình xin lỗi. Là băng đô 
(bandanas) chứ không phải chuối (bananas)'

128
00:06:40,909 --> 00:06:42,455
(cười)

129
00:06:42,905 --> 00:06:45,723
Rồi em ấy quay sang
người huấn luyện và nói:

130
00:06:45,723 --> 00:06:48,218
'Trời, Biscuit nghe giỏi thật đấy.'

131
00:06:48,218 --> 00:06:49,885
(cười)

132
00:06:52,512 --> 00:06:54,583
Cần lưu ý rằng

133
00:06:54,583 --> 00:06:57,411
chương trình này được thiết kế
dành cho riêng chó trị liệu,

134
00:06:57,411 --> 00:06:59,012
không phải chó nào cũng được.

135
00:06:59,012 --> 00:07:00,720
Chó phải được huấn luyện kĩ càng,

136
00:07:00,720 --> 00:07:04,481
được kiểm tra độ vâng lời
và tính khí thường xuyên

137
00:07:04,656 --> 00:07:08,343
để đảm bảo chúng không chỉ
an toàn, khỏe mạnh và đáng tin

138
00:07:08,343 --> 00:07:10,515
mà còn là người bạn đồng hành 
biết cảm thông

139
00:07:10,515 --> 00:07:12,491
và yêu mến trẻ.

140
00:07:13,261 --> 00:07:17,605
Mỗi chú chó trị liệu đều được đăng kí 
và đảm bảo.

141
00:07:19,835 --> 00:07:24,440
Người huấn luyện tình nguyện được 
đào tạo kĩ lưỡng để hướng dẫn ca học.

142
00:07:24,870 --> 00:07:27,167
Chuyện gì cũng có thể xảy ra
trên thảm đọc,

143
00:07:27,167 --> 00:07:30,295
và họ luôn sẵn sàng ứng phó với điều đó.

144
00:07:30,295 --> 00:07:31,894
Tuy nhiên, thỉnh thoảng,

145
00:07:31,894 --> 00:07:33,885
một thứ gì đó bất ngờ xen vào.

146
00:07:34,785 --> 00:07:36,157
Một dịp nọ,

147
00:07:36,157 --> 00:07:39,559
khi đang đọc câu chuyện
về một em bé (baby) sắp chào đời,

148
00:07:40,809 --> 00:07:43,910
một đứa trẻ dừng lại, nhìn lên và bảo:

149
00:07:43,910 --> 00:07:46,197
'Em biết cách cô tạo ra những em bé 
(babies)'.

150
00:07:47,857 --> 00:07:49,967
Người huấn luyện hít thở sâu

151
00:07:49,967 --> 00:07:52,299
và đáp lại với chút lo ngại:

152
00:07:53,440 --> 00:07:55,024
'Thật sao?'

153
00:07:55,992 --> 00:07:57,943
Và đứa trẻ tự hào nói:

154
00:07:57,943 --> 00:08:02,140
'Vâng ạ, chỉ cần bỏ chữ "y" và thêm "ies".
(baby - babies)'

155
00:08:02,140 --> 00:08:04,194
(cười)

156
00:08:05,104 --> 00:08:07,560
Có sự hòa hợp nhiệt tình thực sư

157
00:08:08,410 --> 00:08:10,835
giữa người huấn luyện đáng tin cậy,

158
00:08:11,865 --> 00:08:15,788
chú chó R.E.A.D. - bạn đồng hành năng nổ, 
tò mò, luôn lắng nghe

159
00:08:15,978 --> 00:08:20,134
và đứa trẻ - người cảm thấy đỡ sợ 
và bớt áp lực hơn khi đọc.

160
00:08:21,294 --> 00:08:24,592
Nghiên cứu cho thấy chương trình
hoạt động hiệu quả.

161
00:08:24,592 --> 00:08:28,198
Không chỉ có kĩ năng đọc
được cải thiện,

162
00:08:28,198 --> 00:08:34,383
mà còn có sự tham gia nhiều hơn
của các vùng khác, các kĩ năng xã hội.

163
00:08:35,099 --> 00:08:37,233
Và trên cả tuyệt vời,

164
00:08:37,233 --> 00:08:42,072
trẻ trong chương trình còn
nuôi dưỡng tình yêu với việc đọc và sách,

165
00:08:42,072 --> 00:08:44,952
ý nghĩa vượt xa ngoài ca học R.E.A.D.

166
00:08:44,952 --> 00:08:47,074
Nhiều năm sau, những đứa trẻ trở lại

167
00:08:47,074 --> 00:08:50,734
và chia sẻ cách mà chương trình này 
đã thay đổi cuộc sống của chúng.

168
00:08:51,074 --> 00:08:52,403
Ví dụ như Jordan,

169
00:08:52,813 --> 00:08:56,327
em từng học đọc với Drew,
một chú chó đua đã về hưu.

170
00:08:57,067 --> 00:09:00,465
Tám năm sau, khi 15 tuổi,

171
00:09:00,465 --> 00:09:02,638
em bắt gặp chúng tôi ở một thư viện,

172
00:09:02,638 --> 00:09:04,260
và bảo rằng:

173
00:09:05,110 --> 00:09:07,972
'Em từng nghĩ đọc là một việc nhà,

174
00:09:07,972 --> 00:09:09,697
một rắc rối,

175
00:09:09,697 --> 00:09:16,120
nhưng Drew giúp em đọc tốt hơn
và cảm thấy vui vì đọc.

176
00:09:16,750 --> 00:09:20,283
Thật khó để nói hết chương trình này
đã giúp đỡ em nhiều như thế nào.

177
00:09:21,563 --> 00:09:25,356
Đọc cho Drew là điều 
mà em trân trọng đến ngày hôm nay

178
00:09:25,356 --> 00:09:27,667
và sẽ không bao giờ quên.'

179
00:09:29,460 --> 00:09:30,718
20 năm trước,

180
00:09:31,435 --> 00:09:33,632
nhóm chúng tôi thấy cần thiết

181
00:09:33,632 --> 00:09:35,891
nên đã tạo chương trình này.

182
00:09:36,641 --> 00:09:37,734
Và bây giờ,

183
00:09:37,734 --> 00:09:41,304
ý tưởng nhỏ này,
cái bắt đầu từ thành phố Salt Lake,

184
00:09:41,304 --> 00:09:45,452
đã lan rộng ra hơn 6000
đội R.E.A.D. đăng kí

185
00:09:45,452 --> 00:09:47,939
trên khắp các tiểu bang Hoa Kỳ

186
00:09:47,939 --> 00:09:50,206
(vỗ tay)

187
00:09:54,606 --> 00:09:59,639
và 25 quốc gia khác trên thế giới.

188
00:09:59,639 --> 00:10:01,107
(vỗ tay)

189
00:10:03,217 --> 00:10:07,748
Chúng tôi đã đến những nơi 
như Nhật Bản, Thụy Điển và Tây Ban Nha

190
00:10:07,748 --> 00:10:10,207
để đào tạo chương trình.

191
00:10:10,207 --> 00:10:13,188
Và tôi còn có đặc quyền
đến Đài Loan năm ngoài

192
00:10:13,188 --> 00:10:16,113
để tận mắt nhìn thấy
cách họ triển khai chương trình.

193
00:10:17,153 --> 00:10:20,863
Không chỉ có sự thay đổi rõ rệt
trong văn hóa

194
00:10:20,863 --> 00:10:22,476
liên quan đến chó,

195
00:10:22,686 --> 00:10:24,796
mà chương trình còn hiệu quả

196
00:10:24,796 --> 00:10:26,366
đến nỗi Bộ Giáo dục

197
00:10:26,366 --> 00:10:27,508
bây giờ đề nghị

198
00:10:27,508 --> 00:10:29,824
mọi giáo viên tiểu học

199
00:10:29,824 --> 00:10:33,944
phải xem một video về 
tầm quan trọng của việc đọc cho chó.

200
00:10:34,804 --> 00:10:37,864
Những người bạn ở Đài Loan
đã hỗ trợ hơn 20 trường tiểu học,

201
00:10:37,864 --> 00:10:40,340
bao gồm một trường trong khu bản địa,

202
00:10:40,340 --> 00:10:43,987
và vài chương trình thư viện sau giờ học.

203
00:10:45,567 --> 00:10:46,589
Và lúc này,

204
00:10:46,589 --> 00:10:51,242
tôi muốn kể về di sản của một cô chó 
tha mồi dịu dàng màu đen với đôi mắt nâu

205
00:10:51,242 --> 00:10:52,703
tên là Cassie.

206
00:10:53,283 --> 00:10:59,416
Cassie và người huấn luyện ở Wisconsin
có một chương trình R.E.A.D. sau giờ học.

207
00:10:59,416 --> 00:11:02,097
Họ nổi tiếng ở thư viện đến nỗi

208
00:11:02,097 --> 00:11:06,340
bất cứ khi nào bọn trẻ ở khu
muốn vẽ tranh lên tường,

209
00:11:06,340 --> 00:11:08,585
thì cũng phải có Cassie trên đó.

210
00:11:13,464 --> 00:11:17,178
Khi Cassie không may qua đời,

211
00:11:18,068 --> 00:11:19,782
bọn trẻ tụ tập lại

212
00:11:19,782 --> 00:11:22,766
và chia sẻ khoảng thời gian
đã từng đọc với Cassie.

213
00:11:24,406 --> 00:11:27,579
Có em nói với người huấn luyện của Cassie:

214
00:11:29,559 --> 00:11:31,804
'Em sẽ nhớ nó lắm.

215
00:11:32,712 --> 00:11:35,096
Nếu không nhờ có Cassie

216
00:11:35,516 --> 00:11:38,318
thì em sẽ chẳng thể nào 
lên được lớp bốn.'

217
00:11:39,668 --> 00:11:46,474
Giờ đây, nghiên cứu khẳng định những gì 
được thấy nghìn lần trong hơn 20 năm qua:

218
00:11:48,121 --> 00:11:52,669
Chúng ta có thể thay đổi cuộc đời
của những trẻ em khó đọc,

219
00:11:53,059 --> 00:11:56,226
mở ra cả thế giới trước mắt chúng -

220
00:11:56,866 --> 00:11:59,754
một chú chó và một đứa trẻ cùng với nhau.

221
00:12:01,014 --> 00:12:02,284
Cảm ơn mọi người.

222
00:12:02,284 --> 00:12:04,003
(vỗ tay)