Return to Video

Murasaki Shikibu'nun Çığır Açıcı Yaşamı #OrdinaryWomen

  • 0:00 - 0:02
    Eğer hiç bir romana aşık olduysanız
  • 0:02 - 0:03
    o anı çok iyi bilirsiniz:
  • 0:03 - 0:04
    saate bakarsınız,
  • 0:04 - 0:05
    gece 1 olmuştur,
  • 0:05 - 0:06
    yine de kitabı bırakamazsınız.
  • 0:06 - 0:08
    Öyle bir dünyaya çekilmişsiniz ki,
  • 0:08 - 0:10
    başka bir insanın
    hayal gücünden çıkan
  • 0:10 - 0:11
    sayfalardaki karakterlerin
  • 0:11 - 0:12
    düşünce ve hisleri
  • 0:12 - 0:13
    kendinizinmiş gibi gerçektir.
  • 0:14 - 0:15
    Bildiğimiz şekliyle romanların
  • 0:15 - 0:17
    henüz var olmadığı bir dönemi
    hayal etmek zor,
  • 0:17 - 0:19
    ama gerçekten de, bir ilk roman var.
  • 0:19 - 0:21
    Ve bu romanın nasıl ortaya çıktığını
  • 0:21 - 0:22
    anlamak için
  • 0:22 - 0:22
    geçmişe,
  • 0:22 - 0:23
    Bin yıldan da eskiye,
  • 0:23 - 0:25
    bir kadının yazı masasına
    bakmamız gerekir.
  • 0:26 - 0:28
    Bu kadının ismi Murasaki Shikibu,
  • 0:28 - 0:29
    ya da en azından
  • 0:29 - 0:30
    şu an bildiğimiz tek ismi bu.
  • 0:30 - 0:32
    970li yıllarda Japonya'da,
  • 0:32 - 0:34
    aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu
  • 0:34 - 0:37
    ve kadınların isimlerinin
    çok nadir kaydedildiği
  • 0:37 - 0:37
    bir dönemde yaşadı.
  • 0:37 - 0:39
    Onun yerine Murasaki gibi
  • 0:39 - 0:41
    üst sınıfta doğan kadınlara,
  • 0:41 - 0:43
    yakın erkek akrabalarının pozisyonuna göre
  • 0:43 - 0:44
    bir lakap veriliyordu.
  • 0:44 - 0:45
    Son derece kapalı,
  • 0:45 - 0:47
    kadınların pano ve perdelerle
  • 0:47 - 0:50
    dışarıdan gizlendiği bir dünyada yaşadı.
  • 0:50 - 0:52
    Hatta bazen aristokrat kadınları
  • 0:52 - 0:54
    yüzüyle değil de,
    kıyafetinin kolundaki işlemeyle
  • 0:54 - 0:56
    ayırt etmek daha kolaydı.
  • 0:56 - 0:59
    Yaşamının boğucu kısıtlamalarına rağmen,
  • 0:59 - 1:00
    Murasaki gibi kadınlar
  • 1:00 - 1:01
    eğitim alıyor,
  • 1:01 - 1:03
    ve iyi okur-yazar olmaları bekleniyordu.
  • 1:03 - 1:05
    Meşhur bir şairin torunu
  • 1:05 - 1:06
    ve bir alimin kızı olarak,
  • 1:06 - 1:08
    Murasaki hızlıca hem Japon
  • 1:08 - 1:10
    hem de Çin edebiyatının erbabı oldu,
  • 1:10 - 1:13
    öyle ki, edebiyat dahisi sayılıyordu.
  • 1:13 - 1:15
    Murasaki günlüğünde
  • 1:15 - 1:17
    babasının onun ne kadar
    yetenekli olduğunu
  • 1:17 - 1:19
    fark ettiğinde verdiği tepkiyi anlattı.
  • 1:19 - 1:19
    Babası,
  • 1:19 - 1:20
    "Şansıma bak.
  • 1:20 - 1:22
    Erkek doğmamış olması çok acı." demişti.
  • 1:22 - 1:23
    20lerinin başında,
  • 1:23 - 1:25
    babası yaşında bir adamla evlendi,
  • 1:25 - 1:27
    adam 2 yıl sonra öldü
  • 1:27 - 1:29
    ama bir kızları olmuştu.
  • 1:29 - 1:30
    Tekrar evlenmek yerine,
  • 1:30 - 1:31
    yetenekli genç dul anne,
  • 1:31 - 1:33
    bir prensin hayatının konu alındığı
  • 1:33 - 1:35
    detaylı bir romantizm
    ve entrika destanı olan
  • 1:35 - 1:37
    Genji'nin Hikayesi
    üstünde çalışmaya başladı.
  • 1:37 - 1:39
    Bu kitap,
  • 1:39 - 1:40
    ilk modern roman kabul ediliyor,
  • 1:40 - 1:42
    çünkü Murasaki okuyucularına
  • 1:42 - 1:43
    yalnız bir olay örgüsü değil,
  • 1:43 - 1:46
    karakterlere ve onların iç yaşamlarına
  • 1:46 - 1:48
    derin, psikolojik bir anlayış sunuyor.
  • 1:48 - 1:50
    Hikayesi yalnızca
    bir hikaye olmadığı için
  • 1:50 - 1:51
    tarihe geçti:
  • 1:51 - 1:53
    insan olmanın ne demek olduğuna dair
  • 1:53 - 1:55
    kompleks bir edebi portreydi.
  • 1:55 - 1:57
    Genji'nin Hikayesi'nin ana kahramanı
  • 1:57 - 1:59
    Prens Genji isimli bir erkek olsa da,
  • 1:59 - 2:00
    Shikibu romanını
  • 2:00 - 2:03
    o dönem kadın olmanın
    nasıl olduğunu gösteren
  • 2:03 - 2:06
    çok yönlü kadın karakterlerle doldurdu.
  • 2:06 - 2:08
    Virginia Woolf'un çok sonra yazdığı gibi,
  • 2:08 - 2:09
    Murasaki prensin komplike yaşamını
  • 2:09 - 2:11
    aydınlatmak için yola çıksa da,
  • 2:11 - 2:12
    doğal olarak,
    kadınların düşüncelerini
  • 2:12 - 2:13
    araç olarak kullandı.
  • 2:14 - 2:16
    Genji'nin Hikayesi sayesinde
  • 2:16 - 2:18
    Murasaki edebiyat tarihinde
    daimi yerini aldı.
  • 2:18 - 2:20
    Yine kitabı sayesinde,
  • 2:20 - 2:21
    imparatorluk sarayında yer buldu,
  • 2:21 - 2:23
    belli etkinliklere katılıp
  • 2:23 - 2:25
    İmparatoriçe Shoshi'ye öğretmenlik yaptı.
  • 2:25 - 2:27
    Murasaki İmparatoriçe ile
    yakın arkadaş oldu,
  • 2:27 - 2:29
    hatta o dönem yalnızca erkeklerin
    öğrenmesine izin varken
  • 2:29 - 2:31
    ona gizlice Çince öğretti.
  • 2:31 - 2:32
    Hayatı rahat olsa da,
  • 2:32 - 2:33
    Murasaki çoğunlukla yalnızdı
  • 2:33 - 2:36
    ve edebiyattaki ünü onu
    saray dedikodularının
  • 2:36 - 2:37
    hedefi haline getirdi.
  • 2:37 - 2:39
    Bugün bile her başarılı kadına söylenen
  • 2:39 - 2:41
    kendini beğenmiş, küstah ve soğuk
  • 2:41 - 2:42
    gibi sözler onun için de söylendi.
  • 2:42 - 2:44
    Kimse ne zaman öldüğünü bilmiyor,
  • 2:44 - 2:46
    ama arkasında bıraktığı miras
  • 2:46 - 2:48
    Japon edebiyatını sonsuza dek değiştirdi
  • 2:48 - 2:50
    ve dünya edebiyatında da
    asla silinemeyecek
  • 2:50 - 2:51
    izini bıraktı.
  • 2:51 - 2:52
    Tarih boyunca,
  • 2:52 - 2:54
    muhteşem romanlar erkek yazarların
  • 2:54 - 2:56
    alanı olarak görülürken,
  • 2:56 - 2:57
    romantik hikayeler,
  • 2:57 - 2:58
    özellikle de bir kadın yazdıysa,
  • 2:58 - 3:01
    çoğunlukla daha önemsiz
    ve kalitesiz görülmüştür.
  • 3:01 - 3:03
    Ama tarihin kendisi
    başka bir hikaye anlatır.
  • 3:03 - 3:05
    İlk roman hem bir aşk hikayesidir
  • 3:05 - 3:07
    hem de insan tarihindeki
  • 3:07 - 3:09
    en önemli edebiyat
    başyapıtlarından biridir
  • 3:09 - 3:11
    ve bir kadın tarafından yazılmıştır.
  • 3:11 - 3:12
    Daha önce kimsenin yapmadığı gibi
  • 3:12 - 3:15
    bir dünya hayal etmeye cesaret ettiği için
  • 3:15 - 3:17
    hala onun sesinin
    tarihte yankılanışını duyabiliyoruz.
  • 3:17 - 3:19
    Bin yıldan uzun zaman
    sonra bile bizi
  • 3:19 - 3:21
    kendi dünyamızı hayal etmeye
    cesaretlendiriyor.
Title:
Murasaki Shikibu'nun Çığır Açıcı Yaşamı #OrdinaryWomen
Description:

"Ida B. Wells'in Cesur Yaşamı # OrdinaryWomen" videosunu da izlemek için: https://www.youtube.com/watch?v=7Ip-SEYvRTA
-~-~~-~~~-~~-~-

10. yüzyıl Japonya'sında edebiyat dahisi Murasaki Shikibu kadınlarının isimlerinin dahi yazılmadığı bir dönemde,tarihin ilk modern romanını yazdı.

Ordinary Women: Daring to Defy History (ç: Tarihe Meydan Okuyan Sıradan Kadınlar) serisi cinsiyet önyargılarına karşı çıkan ancak çoğu zaman kenara itilen ve henüz onlara hazır olmayan tarih kitaplarında yer bulamayan inanılmaz kadınların hayatlarını ve başarılarını inceliyor. Bu seri, Seed & Spark kitlesel fonlamamıza gelen cömert bağışlar sayesinde mümkün olmuştur.

YENİ WEB SİTESİ: http://feministfrequency.com
Facebook: http://facebook.com/femfreq
Twitter: http://twitter.com/femfreq
Instagram: http://instagram.com/femfreq
Tumblr: http://femfreq.tumblr.com

more » « less
Video Language:
English
Team:
Feminist Frequency
Duration:
03:40

Turkish subtitles

Revisions