-
(nhạc cổ điển)
-
Xin chào.
-
(nhạc cổ điển)
-
Xin chào.
-
(nhạc cổ điển)
-
Xin chào.
-
(nhạc cổ điển)
-
Tôi không nói những
ngôn ngữ này.
-
Thực tế, rất ít người nói chúng.
-
Chúng chỉ được sử dụng bởi số ít người,
-
và tất cả chúng đều trên bờ vực
của sự tuyệt chủng.
-
Có hơn 7000 ngôn ngữ được sử dụng ngày nay,
-
nhưng khoảng một phần ba trong số chúng có ít hơn 1000 người sử dụng.
-
và theo như UNESCO,
-
hơn 40% những ngôn ngữ
này đang có nguy cơ biến mất.
-
Trên thực tế, cứ mỗi 2 tuần,
-
một ngôn ngữ trên thế giới
biến mất mãi mãi.
-
Khi bạn nhắc đến một ngôn ngữ chết,
nhiều người nghĩ đó là tiếng Latin.
-
Nhưng tiếng Latin thực sự chưa bao giờ chết.
-
Nó được nói liên tục kể từ thời Caesars,
-
nhưng nó đã dần thay đổi trong 2000 năm
-
cho tới khi trở thành tiếng Pháp,Tây Ban Nha
và những ngôn ngữ Roma khác.
-
Ngôn ngữ chỉ thực sự chết
-
khi cộng đồng đó chuyển
sang một ngôn ngữ khác,
-
và các phụ huynh dừng việc dạy con
nói ngôn ngữ cổ.
-
Khi người già cuối cùng
nói ngôn ngữ đó chết đi,
-
ngôn ngữ đó có lẽ sẽ không bao giờ được
nói trôi chảy một lần nữa.
-
Nếu bạn nhìn vào cái bảng đo các
ngôn ngữ trên thế giới này
-
Về kích thước và tình trạng
sức khỏe của chúng,
-
bạn có thể thấy ngôn ngữ phổ
biến nhất đang đứng giữa bảng,
-
Tiếng Anh, như một vài ngôn ngữ nổi trội khác,
-
ở phía trên góc bên trái.
-
Nó ở trong một tình trạng tốt.
-
Nhưng nếu ngôn ngữ của bạn ở phía dưới
-
ở phía dưới góc phải của biểu đồ này,
-
như Kayapulau từ Indonesia
hoặc Kuruaya từ Brazil,
-
bạn đang gặp một vấn
đề nghiêm trọng.
-
Ngày xưa,
-
chính phủ chỉ cấm những
ngôn ngữ họ không thích.
-
Nhưng thỉnh thoảng
áp lực ấy nhạy cảm hơn.
-
(tiếng xe tăng)
-
Nhiều thiếu niên lớn lên
trong phong trào Xô Viết
-
đã sớm nhận ra rằng bất cứ
ngôn ngữ nào bạn nói ở nhà,
-
thành thạo tiếng Nga mới là
chìa khóa của thành công.
-
Người dân ở Trung Quốc,
bao gồm cả Tây Tạng.
-
cũng như nhiều người
Thượng Hải hoặc Quảng Đông
-
đối mặt với những sức ép tương tự ngày nay
để tập trung vào Quan Thoại.
-
(nhạc cổ điển)
-
Khi một ngôn ngữ chết đi,
-
nó thường biến mất mãi mãi.
-
(tiếng chim cưu)
-
Chỉ một ngôn ngữ đã từng
trở về từ cõi chết:
-
Hebrew.
-
Nó đã tuyệt chủng được
khoảng 2 thiên niên kỷ,
-
nhưng người Do Thái di cư tới Palestine
vào những năm đầu của thế kỉ 20
-
nói những ngôn ngữ khác ở Châu Âu,
-
và họ sử dụng tiếng Do thái như ngôn ngữ tập thể.
-
Nó trở thành ngôn ngữ chính thức của Iran
-
Khi đất nước
được hoàn toàn thống nhất năm 1948,
-
và đã có hơn 7 triệu người nói.
-
Hiện tại, tiếng Do Thái là thứ tiếng được
hồi sinh hoàn toàn trên thế giới
-
nhưng những ngôn ngữ khác cũng đang cố gắng
-
Cornish, được nói ở Tây Nam nước Anh,
-
đã chết từ hai thập kỉ trước.
-
Nhưng ngày nay vẫn có hàng trăm người
nói thứ ngôn ngữ được hồi sinh này.
-
(tiếng bò rống
-
Trong thực tế,
-
Hãy tưởng tượng bạn đang trong một kì nghỉ lí thú
-
mà chỉ thấy đồ ăn, quần áo, những tòa nhà, con người
-
và vâng, cả ngôn ngữ,
-
đều giống y hệt ở nhà.
-
Oliver Wendell Holmes cho rằng:
-
Mọi ngôn ngữ đều có một ngôi đền trong linh hồn của những người nói
-
nó được cất giữ.
-
Mang linh hồn đó của con người từ ngôi đền về bảo tàng
-
là không giống nhau.
-
(nhạc cổ điển)
Amplifying Voices
