[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.21,0:00:02.14,Default,,0000,0000,0000,,Eleştirmenleri onun\NABD'deki en tehlikeli Dialogue: 0,0:00:02.14,0:00:04.18,Default,,0000,0000,0000,,insanlardan olduğunu söylemeden çok önce Dialogue: 0,0:00:04.18,0:00:05.67,Default,,0000,0000,0000,,Emma Goldman isimli genç kadın Dialogue: 0,0:00:05.67,0:00:06.98,Default,,0000,0000,0000,,kendisini bir dansta buldu. Dialogue: 0,0:00:06.98,0:00:08.98,Default,,0000,0000,0000,,Organizasyona destek toplamak için katılan Dialogue: 0,0:00:08.98,0:00:10.68,Default,,0000,0000,0000,,siyasi aktivist olmasına rağmen, Dialogue: 0,0:00:10.68,0:00:12.53,Default,,0000,0000,0000,,dans etmeyi de çok seviyordu -- Dialogue: 0,0:00:12.53,0:00:14.97,Default,,0000,0000,0000,,öyle ki, yoldaşlarından biri \Nonu kenara çekip Dialogue: 0,0:00:14.97,0:00:17.93,Default,,0000,0000,0000,,uçarı ve saygın olmamakla eleştirdi. Dialogue: 0,0:00:17.93,0:00:19.60,Default,,0000,0000,0000,,Ne de olsa, ciddi bir aktivist Dialogue: 0,0:00:19.60,0:00:21.63,Default,,0000,0000,0000,,bu kadar eğlenirken görülebilir miydi? Dialogue: 0,0:00:21.63,0:00:22.92,Default,,0000,0000,0000,,Goldman kendisini durduran Dialogue: 0,0:00:22.92,0:00:23.93,Default,,0000,0000,0000,,genç adama sinirlendi Dialogue: 0,0:00:23.93,0:00:25.52,Default,,0000,0000,0000,,ve kendi işine bakmasını söyledi, Dialogue: 0,0:00:25.52,0:00:27.59,Default,,0000,0000,0000,,çünkü uğruna mücadele verdiği özgürlük Dialogue: 0,0:00:27.59,0:00:29.55,Default,,0000,0000,0000,,"hayatın ve zevkin reddi" değildi. Dialogue: 0,0:00:29.55,0:00:30.31,Default,,0000,0000,0000,,Aksine, Dialogue: 0,0:00:30.31,0:00:31.46,Default,,0000,0000,0000,,"Özgürlük, ifade hakkı, Dialogue: 0,0:00:31.46,0:00:33.81,Default,,0000,0000,0000,,ve herkesin güzel, ışıltılı şeylere Dialogue: 0,0:00:33.81,0:00:35.98,Default,,0000,0000,0000,,sahip olma hakkını istiyorum" dedi. Dialogue: 0,0:00:35.98,0:00:38.69,Default,,0000,0000,0000,,Goldman için, dans edemeyeceği bir devrim, Dialogue: 0,0:00:38.69,0:00:40.27,Default,,0000,0000,0000,,devrim değildi. Dialogue: 0,0:00:43.96,0:00:45.93,Default,,0000,0000,0000,,1869'da Rusya İmparatorluğu'nda Dialogue: 0,0:00:45.93,0:00:47.27,Default,,0000,0000,0000,,Yahudi bir ailede doğdu. Dialogue: 0,0:00:47.27,0:00:50.03,Default,,0000,0000,0000,,Uzak bir anne ve kendisini \N15 yaşında evlenmeye zorlayan Dialogue: 0,0:00:50.03,0:00:51.55,Default,,0000,0000,0000,,istismarcı bir babayla büyüdü. Dialogue: 0,0:00:51.55,0:00:53.22,Default,,0000,0000,0000,,Evlenmeyi reddettiğinde babası, Dialogue: 0,0:00:53.22,0:00:55.20,Default,,0000,0000,0000,,Fransızca dilbilgisi kitabını ateşe atıp, Dialogue: 0,0:00:55.20,0:00:57.18,Default,,0000,0000,0000,,"Kızların bu kadar öğrenmesine gerek yok! Dialogue: 0,0:00:57.18,0:00:59.17,Default,,0000,0000,0000,,Yahudi bir kızın bilmesi gereken tek şey, Dialogue: 0,0:00:59.17,0:01:00.92,Default,,0000,0000,0000,,balık dolmasının nasıl hazırlandığı, Dialogue: 0,0:01:00.92,0:01:02.79,Default,,0000,0000,0000,,eriştenin nasıl kesildiği, ve kocasına Dialogue: 0,0:01:02.79,0:01:04.46,Default,,0000,0000,0000,,bir sürü çocuk doğurmaktır." dedi. Dialogue: 0,0:01:04.46,0:01:06.40,Default,,0000,0000,0000,,O çağda, bu kadınlık fikrine Dialogue: 0,0:01:06.40,0:01:07.94,Default,,0000,0000,0000,,Emma Golman kadar karşı çıkacak Dialogue: 0,0:01:07.94,0:01:09.42,Default,,0000,0000,0000,,kadın sayısı azdı. Dialogue: 0,0:01:09.42,0:01:10.89,Default,,0000,0000,0000,,16 yaşında babasından kaçıp Dialogue: 0,0:01:10.89,0:01:12.40,Default,,0000,0000,0000,,ABD'ye göç etti Dialogue: 0,0:01:12.40,0:01:14.44,Default,,0000,0000,0000,,ve gerçek hayat amacını keşfetti: Dialogue: 0,0:01:14.44,0:01:17.42,Default,,0000,0000,0000,,hayatı boyunca devrim için mücadele eden Dialogue: 0,0:01:17.42,0:01:19.67,Default,,0000,0000,0000,,bir asi ve ateşli bir konuşmacı olacaktı. Dialogue: 0,0:01:19.67,0:01:21.81,Default,,0000,0000,0000,,Chicago'da idam edilen işçi aktivistleri Dialogue: 0,0:01:21.81,0:01:23.70,Default,,0000,0000,0000,,duyduğunda dehşete düştü Dialogue: 0,0:01:23.70,0:01:25.67,Default,,0000,0000,0000,,ve kendini önce işçi hareketinde Dialogue: 0,0:01:25.67,0:01:27.94,Default,,0000,0000,0000,,sonra da anarşizmde buldu. Dialogue: 0,0:01:27.94,0:01:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Bu kelimenin düşündürdüklerinin aksine, Dialogue: 0,0:01:30.15,0:01:31.68,Default,,0000,0000,0000,,Goldman'ın felsefesi Dialogue: 0,0:01:31.68,0:01:33.44,Default,,0000,0000,0000,,düzensizlik ve kaostan ibaret değil. Dialogue: 0,0:01:33.44,0:01:34.97,Default,,0000,0000,0000,,Daha ziyade, kişisel özgürlükler Dialogue: 0,0:01:34.97,0:01:36.57,Default,,0000,0000,0000,,ve hükümet, din, savaş, Dialogue: 0,0:01:36.57,0:01:38.11,Default,,0000,0000,0000,,ticaret ve hatta evlilik gibi Dialogue: 0,0:01:38.11,0:01:39.50,Default,,0000,0000,0000,,baskıcı olduğunu düşündüğü Dialogue: 0,0:01:39.50,0:01:40.81,Default,,0000,0000,0000,,kurumları redetmek Dialogue: 0,0:01:40.81,0:01:41.94,Default,,0000,0000,0000,,üzerine kurulu. Dialogue: 0,0:01:42.53,0:01:44.20,Default,,0000,0000,0000,,Vatandaşlık ve yaşam kolaylığı için Dialogue: 0,0:01:44.20,0:01:45.92,Default,,0000,0000,0000,,birkaç kez evlense de, Dialogue: 0,0:01:45.92,0:01:48.51,Default,,0000,0000,0000,,geleneksel evlilik fikrini reddetti Dialogue: 0,0:01:48.51,0:01:50.54,Default,,0000,0000,0000,,ve asla çocuk sahibi olmamayı seçti. Dialogue: 0,0:01:50.54,0:01:52.40,Default,,0000,0000,0000,,Kısa bir sürede ABD'deki en meşhur Dialogue: 0,0:01:52.40,0:01:54.62,Default,,0000,0000,0000,,radikal isimlerden biri haline geldi Dialogue: 0,0:01:54.62,0:01:55.91,Default,,0000,0000,0000,,ve konuşurkenki gücüne Dialogue: 0,0:01:55.91,0:01:57.65,Default,,0000,0000,0000,,bazen "balyoz" deniyordu. Dialogue: 0,0:01:57.65,0:01:58.96,Default,,0000,0000,0000,,Bütün ülkeyi gezdi, Dialogue: 0,0:01:58.96,0:02:00.56,Default,,0000,0000,0000,,konuşurken o kadar tutkuluydu ki, Dialogue: 0,0:02:00.56,0:02:01.94,Default,,0000,0000,0000,,meşhur gazeteci Nellie Bly Dialogue: 0,0:02:01.94,0:02:03.100,Default,,0000,0000,0000,,ona "küçük Jeanne d'Arc" lakabını taktı. Dialogue: 0,0:02:03.100,0:02:05.91,Default,,0000,0000,0000,,Yıllar içinde Goldman fikirleri yüzünden Dialogue: 0,0:02:05.91,0:02:07.34,Default,,0000,0000,0000,,birçok kez hapse atıldı; Dialogue: 0,0:02:07.34,0:02:09.36,Default,,0000,0000,0000,,bir kez doğum kontrolünü savunduğu için, Dialogue: 0,0:02:09.36,0:02:11.22,Default,,0000,0000,0000,,bir kez erkeklere askere gitmemelerini Dialogue: 0,0:02:11.22,0:02:12.10,Default,,0000,0000,0000,,söylediği için, Dialogue: 0,0:02:12.10,0:02:13.56,Default,,0000,0000,0000,,bir kez de işsizlere Dialogue: 0,0:02:13.56,0:02:16.03,Default,,0000,0000,0000,,iş veya ekmek bulamazlarsa,\Nekmeklerini zenginlerden Dialogue: 0,0:02:16.03,0:02:17.39,Default,,0000,0000,0000,,"almalarını" söylediği için. Dialogue: 0,0:02:17.39,0:02:19.71,Default,,0000,0000,0000,,Kadın bağımsızlığını savunmasına rağmen, Dialogue: 0,0:02:19.71,0:02:21.78,Default,,0000,0000,0000,,Süfrajet hareketiyle anlaşamadı Dialogue: 0,0:02:21.78,0:02:24.12,Default,,0000,0000,0000,,çünkü baskıcı bir sistemin içinde oy hakkı Dialogue: 0,0:02:24.12,0:02:25.73,Default,,0000,0000,0000,,sistemin kendisini yıkmaktan Dialogue: 0,0:02:25.73,0:02:27.42,Default,,0000,0000,0000,,daha önemsizdi ona göre. Dialogue: 0,0:02:27.42,0:02:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Emma, "Oy hakkı ya da eşit sivil haklar, Dialogue: 0,0:02:30.44,0:02:32.92,Default,,0000,0000,0000,,iyi talepler olsa da, gerçek kurtuluş Dialogue: 0,0:02:32.92,0:02:35.37,Default,,0000,0000,0000,,sandıkta ya da mahkemede başlamaz." dedi, Dialogue: 0,0:02:35.37,0:02:38.41,Default,,0000,0000,0000,,"Bir kadının ruhunda başlar." Dialogue: 0,0:02:38.41,0:02:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Kadınların, toplumun ve devletin Dialogue: 0,0:02:40.20,0:02:42.20,Default,,0000,0000,0000,,cinsiyetçi kurallarını reddetmesi Dialogue: 0,0:02:42.20,0:02:44.24,Default,,0000,0000,0000,,ve kendi hayatları ve bedenleri üzerinde Dialogue: 0,0:02:44.24,0:02:46.42,Default,,0000,0000,0000,,karar verebilme hakkını savunuyordu. Dialogue: 0,0:02:46.42,0:02:48.06,Default,,0000,0000,0000,,Goldman'a göre yalnızca bu Dialogue: 0,0:02:48.06,0:02:49.54,Default,,0000,0000,0000,,kadınları özgür kılabilirdi. Dialogue: 0,0:02:49.54,0:02:51.41,Default,,0000,0000,0000,,Kendisi heteroseksüel olmasına rağmen, Dialogue: 0,0:02:51.41,0:02:53.02,Default,,0000,0000,0000,,Goldman gay haklarının, Dialogue: 0,0:02:53.02,0:02:54.10,Default,,0000,0000,0000,,doğum kontrolünün Dialogue: 0,0:02:54.10,0:02:55.67,Default,,0000,0000,0000,,ve kadınların cinsel özgürlüğün Dialogue: 0,0:02:55.67,0:02:57.53,Default,,0000,0000,0000,,ABD'deki ilk savunucularından biriydi. Dialogue: 0,0:02:57.53,0:02:59.67,Default,,0000,0000,0000,,"Kadınlar için bağımsızlık talep ediyorum; Dialogue: 0,0:02:59.67,0:03:01.24,Default,,0000,0000,0000,,geçinebilme hakkını, Dialogue: 0,0:03:01.24,0:03:02.52,Default,,0000,0000,0000,,kendi için yaşayabilmesini, Dialogue: 0,0:03:02.52,0:03:04.12,Default,,0000,0000,0000,,kimi isterse sevebilmesini ve Dialogue: 0,0:03:04.12,0:03:06.52,Default,,0000,0000,0000,,kaç kişiyi isterse sevebilmesini." dedi. Dialogue: 0,0:03:06.52,0:03:08.74,Default,,0000,0000,0000,,"İki cinsiyet için özgürlük talep ediyorum Dialogue: 0,0:03:08.74,0:03:10.98,Default,,0000,0000,0000,,eylem özgürlüğü, aşk özgürlüğü, Dialogue: 0,0:03:10.98,0:03:12.62,Default,,0000,0000,0000,,ve annelikte de özgürlük." Dialogue: 0,0:03:12.62,0:03:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyet Dialogue: 0,0:03:14.60,0:03:16.51,Default,,0000,0000,0000,,ve cinsel yönelim hakkındaki fikirleri Dialogue: 0,0:03:16.51,0:03:18.33,Default,,0000,0000,0000,,bugün bile tartışmalara yol açıyor -- Dialogue: 0,0:03:18.33,0:03:20.69,Default,,0000,0000,0000,,1800lerin sonunda ise sarsıcıydılar. Dialogue: 0,0:03:20.69,0:03:22.25,Default,,0000,0000,0000,,Goldman yıllar boyunca Dialogue: 0,0:03:22.25,0:03:24.25,Default,,0000,0000,0000,,ABD yönetimine batan bir diken oldu. Dialogue: 0,0:03:24.25,0:03:25.86,Default,,0000,0000,0000,,En sonunda 1919 yılında Dialogue: 0,0:03:25.86,0:03:27.74,Default,,0000,0000,0000,,vatandaşlığı iptal edildi Dialogue: 0,0:03:27.74,0:03:28.82,Default,,0000,0000,0000,,ve daha yeni Dialogue: 0,0:03:28.82,0:03:30.44,Default,,0000,0000,0000,,kendi halk devrimini geçirmiş olan Dialogue: 0,0:03:30.44,0:03:31.98,Default,,0000,0000,0000,,Rusya'ya geri gönderildi. Dialogue: 0,0:03:31.98,0:03:33.28,Default,,0000,0000,0000,,Ama devrimden sonra bulduğu Dialogue: 0,0:03:33.28,0:03:34.86,Default,,0000,0000,0000,,hayalindeki ütopya değil, Dialogue: 0,0:03:34.86,0:03:37.10,Default,,0000,0000,0000,,vatandaşlarının haklarını ezmek isteyen Dialogue: 0,0:03:37.10,0:03:39.25,Default,,0000,0000,0000,,başka bir baskıcı rejimdi. Dialogue: 0,0:03:39.25,0:03:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Bizzat Lenin'le tanıştıktan sonra da Dialogue: 0,0:03:41.24,0:03:42.82,Default,,0000,0000,0000,,yeni komünist hükümete dair Dialogue: 0,0:03:42.82,0:03:44.53,Default,,0000,0000,0000,,umutları iyice kırıldı. Dialogue: 0,0:03:44.53,0:03:46.23,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle dünyayı dolaşıp, Dialogue: 0,0:03:46.23,0:03:48.19,Default,,0000,0000,0000,,Sovyet'lerin baskısını anlatmaya başladı. Dialogue: 0,0:03:48.19,0:03:50.25,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu bir sürü dostundan uzaklaşmasına Dialogue: 0,0:03:50.25,0:03:51.47,Default,,0000,0000,0000,,ve İsviçre ve Almanya'dan Dialogue: 0,0:03:51.47,0:03:52.73,Default,,0000,0000,0000,,atılmasına yol açtı. Dialogue: 0,0:03:52.73,0:03:54.06,Default,,0000,0000,0000,,Sonunda 1934'de Dialogue: 0,0:03:54.06,0:03:55.61,Default,,0000,0000,0000,,(Roosevelt hükümetinin izniyle) Dialogue: 0,0:03:55.61,0:03:57.22,Default,,0000,0000,0000,,ABD'ye geri döndüğünde Dialogue: 0,0:03:57.22,0:03:59.77,Default,,0000,0000,0000,,Goldman artık 60larına gelmiş Dialogue: 0,0:03:59.77,0:04:02.22,Default,,0000,0000,0000,,ama hala her zamanki gibi inatçı ve dobra Dialogue: 0,0:04:02.22,0:04:03.46,Default,,0000,0000,0000,,bir nine figürüydü. Dialogue: 0,0:04:03.46,0:04:05.91,Default,,0000,0000,0000,,ABD'deki son turunda, Dialogue: 0,0:04:05.91,0:04:08.12,Default,,0000,0000,0000,,Hitler Almanya'sının faşizminine Dialogue: 0,0:04:08.12,0:04:09.92,Default,,0000,0000,0000,,ve Stalin Rusya'sının \Nkomünizminine Dialogue: 0,0:04:09.92,0:04:10.98,Default,,0000,0000,0000,,karşı konuşmalarıyla Dialogue: 0,0:04:10.98,0:04:13.13,Default,,0000,0000,0000,,hem sağın hem de solun öfkesini çekti. Dialogue: 0,0:04:13.13,0:04:14.25,Default,,0000,0000,0000,,Yaşı bile Dialogue: 0,0:04:14.25,0:04:16.06,Default,,0000,0000,0000,,devrimci ruhunu söndüremedi; Dialogue: 0,0:04:16.06,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,67 yaşında Barcelona'ya gidip Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:19.68,Default,,0000,0000,0000,,İspanya İç Savaşı'ndaki faşizme Dialogue: 0,0:04:19.68,0:04:21.21,Default,,0000,0000,0000,,karşı çıkan işçi ve anarşistleri Dialogue: 0,0:04:21.21,0:04:22.51,Default,,0000,0000,0000,,destekledi. Dialogue: 0,0:04:22.51,0:04:23.94,Default,,0000,0000,0000,,Onların dünyanın kalanına Dialogue: 0,0:04:23.94,0:04:25.62,Default,,0000,0000,0000,,"parlak bir örnek" olduğunu söyledi Dialogue: 0,0:04:25.62,0:04:27.63,Default,,0000,0000,0000,,ve 10 bin kişilik bir topluluğa Dialogue: 0,0:04:27.63,0:04:30.82,Default,,0000,0000,0000,,"Sizin idealleriniz, \N45 yıldır benim de ideallerim, Dialogue: 0,0:04:30.82,0:04:32.78,Default,,0000,0000,0000,,ve son nefesime kadar öyle olacak." dedi. Dialogue: 0,0:04:32.78,0:04:34.17,Default,,0000,0000,0000,,Ömrünün sonuna geldiğinde de, Dialogue: 0,0:04:34.17,0:04:36.13,Default,,0000,0000,0000,,amaçlarının daha da az destek görmesine, Dialogue: 0,0:04:36.13,0:04:38.25,Default,,0000,0000,0000,,gerçekleşmekten daha da\Nuzak olmasına rağmen Dialogue: 0,0:04:38.25,0:04:40.38,Default,,0000,0000,0000,,Goldman inançlarından hiç vazgetçmedi, Dialogue: 0,0:04:40.38,0:04:41.47,Default,,0000,0000,0000,,ödediği bedel Dialogue: 0,0:04:41.47,0:04:42.48,Default,,0000,0000,0000,,sınır dışı edilmek, Dialogue: 0,0:04:42.48,0:04:44.52,Default,,0000,0000,0000,,şiddet tehditleri ve hapis de olsa. Dialogue: 0,0:04:44.52,0:04:47.09,Default,,0000,0000,0000,,Gelecek nesillere ışık olacak Dialogue: 0,0:04:47.09,0:04:48.94,Default,,0000,0000,0000,,bir örnek olabilmeyi umut etti. Dialogue: 0,0:04:48.94,0:04:50.91,Default,,0000,0000,0000,,Ölümünden birkaç yıl önce, Dialogue: 0,0:04:50.91,0:04:52.72,Default,,0000,0000,0000,,arkadaşı ve eski aşığına mektubunda Dialogue: 0,0:04:52.72,0:04:55.30,Default,,0000,0000,0000,,"Bir gün, biz öldükten çok sonra, Dialogue: 0,0:04:55.30,0:04:57.83,Default,,0000,0000,0000,,özgürlük tekrar onurlu başını kaldıracak. Dialogue: 0,0:04:57.83,0:04:59.63,Default,,0000,0000,0000,,Bize düşen onun yolunu aydınlatmak, Dialogue: 0,0:04:59.63,0:05:01.25,Default,,0000,0000,0000,,meşalemiz ne kadar sönük de olsa Dialogue: 0,0:05:01.25,0:05:03.27,Default,,0000,0000,0000,,hala yanıyor." diye yazdı. Dialogue: 0,0:05:03.27,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Goldman hayatı boyunca Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.51,Default,,0000,0000,0000,,hem arkadaşlarını \Nhem de düşmanlarını sinirlendirdi, Dialogue: 0,0:05:07.51,0:05:09.11,Default,,0000,0000,0000,,ancak kimse için inançlarından Dialogue: 0,0:05:09.11,0:05:11.73,Default,,0000,0000,0000,,ya da yaşam biçiminden ödün vermedi. Dialogue: 0,0:05:11.73,0:05:13.68,Default,,0000,0000,0000,,Bir tarihçi, "Goldman'ın hayattaki yolu Dialogue: 0,0:05:13.68,0:05:15.67,Default,,0000,0000,0000,,ateşlerle döşelidir" diye yazar Dialogue: 0,0:05:15.67,0:05:16.76,Default,,0000,0000,0000,,ve gerçekten de, Dialogue: 0,0:05:16.76,0:05:18.74,Default,,0000,0000,0000,,Goldman doğruları adına Dialogue: 0,0:05:18.74,0:05:20.47,Default,,0000,0000,0000,,her köprüyü yakmaya hazırdı. Dialogue: 0,0:05:20.47,0:05:22.28,Default,,0000,0000,0000,,Ve dans etmesini eleştiren adama Dialogue: 0,0:05:22.28,0:05:23.25,Default,,0000,0000,0000,,söylediği gibi, Dialogue: 0,0:05:23.25,0:05:25.54,Default,,0000,0000,0000,,asla özgürlüğün her insanın Dialogue: 0,0:05:25.54,0:05:27.88,Default,,0000,0000,0000,,doğuştan hakkı olduğu Dialogue: 0,0:05:27.88,0:05:29.31,Default,,0000,0000,0000,,ve bir kadının istediği gibi Dialogue: 0,0:05:29.31,0:05:30.55,Default,,0000,0000,0000,,özgürce yaşadığı, sevdiği Dialogue: 0,0:05:30.55,0:05:31.40,Default,,0000,0000,0000,,ve dans ettiği Dialogue: 0,0:05:31.40,0:05:33.36,Default,,0000,0000,0000,,bir dünya için \Nsavaşmayı bırakmayacaktı.