Farklı türdeki akılları eğitmek | Temple Grandin | TEDxCSU
-
0:13 - 0:16Bugün burada olmak gerçekten çok güzel
-
0:16 - 0:19fakat ben insanların düşündüklerinden
farklı bir şekilde konuşmak istiyorum -
0:19 - 0:21ve bunun ilk adımlarından biri de
-
0:21 - 0:23düşünmenin farklı türlerinin
var olduğunu fark etmek. -
0:23 - 0:27Eğitim sistemine meydan okuduğum
başka bir şey ise -
0:27 - 0:31geçmişte yaşamış bazı
muhteşem beyinlerin olması -
0:31 - 0:36ve o beyinler bugünün eğitim
sisteminde var olsalardı, neler olurdu? -
0:36 - 0:39Bugün yaşasalardı, Michelangelo'nun,
Beethoven'ın başına neler gelirdi? -
0:39 - 0:41Ya Thomas Edison?
-
0:41 - 0:42Böyle çok kişi var.
-
0:42 - 0:44Başlarına neler gelirdi?
-
0:44 - 0:47Hepimiz Michelangelo'nun
sanatına aşinayız -
0:47 - 0:51ve onun hakkında öğrencisi
tarafından yazılmış bir kitap var. -
0:51 - 0:53Kitap İngilizce'ye çevrildi.
-
0:53 - 0:55Michelangelo kötü bir öğrenciydi,
-
0:55 - 0:5712 yaşında okuldan ayrıldı.
-
0:57 - 0:59Yani altıncı sınıfta -
-
0:59 - 1:016. sınıfta okulu terk eden
bir lise öğrencisi. -
1:01 - 1:03İşte bu Michelangelo.
-
1:03 - 1:05Babası sanattan nefret ederdi,
-
1:05 - 1:08babasının, sanatı "öğrenilmiş"
bir şey olarak addetmediğini söylerdi. -
1:08 - 1:11Babası onun büyüyüp
resmi belge yazarı olmasını isterdi. -
1:11 - 1:11İğrenç bir şey!
-
1:11 - 1:13(Gülüşmeler)
-
1:13 - 1:18Neyse ki taş yontma aletlerine
ulaşabildiği bir çevrede büyüdü. -
1:18 - 1:20Böylece bu aletlere maruz kaldı.
-
1:20 - 1:23Bütün kiliseler her tür
sanatı icra ediyordu. -
1:23 - 1:25Bunlara da maruz kalarak büyüdü.
-
1:25 - 1:28Bu durum, çok önemli olan
başka bir şeyi ortaya çıkarıyor, -
1:28 - 1:30öğrenciler herhangi bir şeye
nasıl ilgi duyacak? -
1:30 - 1:32Onlara maruz kalacaklar.
-
1:32 - 1:34Ben kendimi büyükbaş hayvan
endüstrisinde buldum -
1:34 - 1:36çünkü 15 yaşındayken
buna maruz kalmıştım. -
1:36 - 1:38Peki ya Beethoven?
-
1:38 - 1:41Muhteşem bir başarı elde etti
fakat çok zorluk çekti, -
1:41 - 1:45yarı sağırken en iyi eserlerini yazdı
-
1:45 - 1:50ve tamamen sağırken de
hiç sanat icra edemedi. -
1:50 - 1:53Biz onun müziğini bugün hâlâ çalıyoruz.
-
1:53 - 1:55Oysa onun duymasına yardımcı olup
-
1:55 - 1:58piyano çalmasını sürdürecek
bir aygıtı üreten piyano şirketi vardı. -
1:58 - 2:02Bu aygıt, Orpheus Enstitüsü
tarafından yeniden üretilmişti. -
2:02 - 2:05Fakat Beethoven
bir şeyler başarmak istedi. -
2:06 - 2:09Pekâlâ, bu benim en önemli
slaytlarımdan biri: -
2:09 - 2:12Zihinlerin farklı türleri.
-
2:12 - 2:14Ben fotorealistik, görsel zihinli
-
2:14 - 2:16ve nesneleri hayalinde
canlandıran biriyim. -
2:16 - 2:17Fakat matematikten hiç anlamam!
-
2:17 - 2:20Bugünün eğitim sisteminde
dışarıda kalırdım. -
2:20 - 2:21Bütün ülke çapında konuşmalar yapıyorum,
-
2:21 - 2:24liseden mezun olamayan
lise öğrencileriyle konuşuyorum, -
2:24 - 2:27eğer siz de matematikten
anlamıyorsanız haberiniz olsun. -
2:27 - 2:29Eğer bir kimyager olacaksam
matematiğe ihtiyacım var -
2:29 - 2:31fakat birçok şeyde de
matematiğe ihtiyacınız yok -
2:31 - 2:34ve görsel zihinli
kişilere ihtiyacımız var, -
2:34 - 2:36sorun çözmek için onlara ihtiyacımız var.
-
2:36 - 2:38Bir diğer tür ise matematiksel zihin.
-
2:38 - 2:40Kalıpsal düşünenler.
-
2:40 - 2:43Onlar daha matematiksel düşünürler,
görsel düşünmezler -
2:43 - 2:45ve bir de sözelliğe dayanan insanlar var.
-
2:45 - 2:49Farklı türdeki zihinlerin problem çözmeye
nasıl yaklaştıklarına bir bakalım. -
2:49 - 2:51Görsel zihinliler tümevarımsal düşünürler.
-
2:51 - 2:54Kavramlar spesifik örneklerle öğrenilir.
-
2:54 - 2:58Büyükbaş endüstrisindeki şeyleri
geliştirmek için çok çalıştım. -
2:58 - 3:00Fakat bu, spesifik bir şeydi.
-
3:00 - 3:03Belirsiz ve soyut değildi.
-
3:03 - 3:06Farklı birçok konu hakkındaki
çok fazla sözel düşünceyle -
3:06 - 3:08çok fazla soyut hâle geliyor.
-
3:08 - 3:11Kendimi tam anlamıyla verdiğim
bir konu olması gerek, -
3:11 - 3:12böylece onun için bir şey yapabilirim.
-
3:12 - 3:15Fakat ilk adım ise böyle farklı düşünen
kişilerin var olduğunu -
3:15 - 3:17fark etmemiz gerektiği.
-
3:17 - 3:20Beceriler birbirlerini tamamlayabilir.
-
3:20 - 3:23iPhone'u düşünün,
Steve Jobs bir sanatkârdı. -
3:24 - 3:26Bu yüzden telefonunuzu kullanmak kolay.
-
3:26 - 3:29Matematikçiler telefonun
çalışmasını sağlamak zorundaydı. -
3:31 - 3:32Bazı beyin taramaları var
-
3:32 - 3:35ve ben kendimde bazı büyük
görsel düşünce devreleri keşfettim. -
3:37 - 3:39Bu görsel benim hafıza
eksikliğimi gösteriyor. -
3:39 - 3:41Peki bir parça kâğıtla
burada ne yapıyorum? -
3:41 - 3:44Bu benim harici işleyen hafızam.
-
3:45 - 3:46Çünkü benim çalışan bir hafızam yok.
-
3:46 - 3:48Tamamen suyla dolu.
-
3:48 - 3:52Doğrusu, ben bir bilgisayar olsaydım
-
3:52 - 3:55Amazon Cloud, Microsoft Cloud
veya Google Cloud'a sahip olsaydım -
3:55 - 3:57hangisini en iyi olduğunu
düşünürseniz düşünün, -
3:57 - 3:59grafik dosyaları için,
-
3:59 - 4:01grafik dosyaları için
muazzam bir hafızam olurdu. -
4:01 - 4:04Eğer dosyayı bir grafik dosyasına
dönüştürebilseydim, hatırlardım. -
4:04 - 4:07Ama mesele işleyen
hafıza söz konusu olunca -
4:07 - 4:10ben sadece 286'yım
ya da tek çubuk çeken bir telefonum. -
4:12 - 4:16İşte bu yüzden yanımda bu notlar var
çünkü onlar benim harici işleyen hafızam. -
4:17 - 4:21Peki çocukların ne türde bir zihinleri
olduğunu kestirebiliyor musunuz? -
4:21 - 4:25Görsel zihinli kişiler sanatta
ve mekanik aletlerde iyidirler. -
4:25 - 4:26Ben fotoğrafçılıkta iyiydim.
-
4:26 - 4:29Bu durum ikinci,
üçüncü sınıfta ortaya çıkacaktır. -
4:29 - 4:31Matematiksel zihinliler
matematikte iyidirler. -
4:31 - 4:33Yapılan en büyük hatalardan biri de
-
4:33 - 4:36çocuklara bebekler için
olan matematiğin verilmesi, -
4:36 - 4:37böylece matematik becerisi gelişmiyor.
-
4:37 - 4:40Bazı çocukların matematikte
çok iyi olmalarının sebebi de -
4:40 - 4:41kafadan yapıyor olmaları.
-
4:41 - 4:44Yaptıklarını sözel biçimde
göstermelerine izin vermeyin. -
4:44 - 4:46Onlar öyle düşünmüyorlar.
-
4:46 - 4:49Bugün, bilgisayar kodlayıcılarda
büyük bir açığımız var. -
4:49 - 4:53Belki de kodlamanın
üçüncü sınıflara da verilmesi gerek. -
4:53 - 4:54Birde sözel zihinliler var,
-
4:54 - 4:56onlar tarihi ve gerçekleri severler.
-
4:56 - 4:59Sözel zihinlilerden bazı şeylerimi
daha doğrusal yapmalarını isterim. -
4:59 - 5:01Birçok kitabımın ortak yazarı var,
-
5:01 - 5:03çünkü bir görsel zihinli kişi
dağılma eğilimindedir. -
5:03 - 5:06Bu yüzden kitabı daha
doğrusal hâle getirmesi için -
5:06 - 5:08sözel zihinli bir kişiye ihtiyacım var.
-
5:08 - 5:11İşte bunlar birlikte çalışan
farklı türdeki zihinler. -
5:11 - 5:13Uzay programı hakkında konuşmak istiyorum.
-
5:13 - 5:15Uzay Programı'nı hep sevmişimdir.
-
5:15 - 5:17Benim neslimin en büyük başarısıydı.
-
5:18 - 5:20Kritik görev edinen insanlar vardı,
-
5:20 - 5:23onlar şimdi tanınmaya başlıyorlar.
-
5:24 - 5:28Ben gidip araç montaj binasını
ziyaret ettiğimde çok duygusallaştım. -
5:28 - 5:30Bunu yapmayı sevmiştim.
-
5:30 - 5:33Matematik denklemleri çözen
Hal adında bir adam vardı. -
5:33 - 5:35Gözlerden uzak ve dağınık bir ofiste
-
5:35 - 5:38eğlence için matematik
denklemleri çözüyordu. -
5:38 - 5:40Hiç iş yapmadığını kabul etmişti
-
5:40 - 5:45fakat onun denklemleri olmasaydı
aya iniş gerçekleşmezdi. -
5:45 - 5:47Kritik bir görev yapmıştı.
-
5:47 - 5:50Matematikçi Katherine Johnson
-
5:50 - 5:52sonunda tanındı.
-
5:53 - 5:58Onun uyduları hesap eden
matematiği kesinlikle elzemdi. -
5:58 - 6:02Burada hanımları tanıtmamız gerek.
-
6:02 - 6:05Playtex Corporation uzay kıyafetini yaptı.
-
6:05 - 6:09En iyi dört sütyen terzisi
kadın, kıyafeti dikti, -
6:09 - 6:11onların patronu da
bir televizyon tamircisiydi. -
6:12 - 6:16Bu muhtemelen matematik
bölümüyle ilgili değildi. -
6:17 - 6:19Fakat uzay kıyafeti
çok kritik bir görevdi. -
6:21 - 6:24İki buçuk yıl önce Kennedy
Uzay Merkezi'ni ziyaret ettiğimde -
6:24 - 6:27belki de gerekli kişisel özelliklerin
Ay'a gittiğini fark ettim -
6:27 - 6:29fakat zeki tipler, uyumsuzlar
-
6:29 - 6:31ve etiketlenmiş çocuklar
kumaşı ortaya çıkardı. -
6:31 - 6:32(Kahkahalar)
-
6:32 - 6:35Yapı sektöründe 25 yıl geçirdim
-
6:35 - 6:37ve bugün otizmli, disleksik
-
6:37 - 6:40veya dikkat eksikliği
hiperaktivite bozukluğu tanısı konan -
6:40 - 6:42yetenekli tüccarlarla çalıştım.
-
6:42 - 6:43Peki o çocuk şimdi nerede?
-
6:43 - 6:46Muhtemelen bir bodrum katında
bilgisayar oyunu oynuyor -
6:46 - 6:49çünkü küçükken hiç kimse onun
bir şeylerle oynamasına fırsat vermedi. -
6:49 - 6:53Ayrıca, bu fırlatma rampasında
çalışan kişilerden birinde -
6:53 - 6:55Tourette sendromu vardı.
-
6:55 - 6:58İşte bu kimlik hakkındaki
önemli bir şeyi ortaya çıkarıyor. -
6:58 - 7:01Otizm, kişinin kim olduğunun
önemli bir parçası -
7:01 - 7:04fakat kariyer önce gelir.
-
7:04 - 7:06İnsanlar bana sürekli soruyorlar:
-
7:06 - 7:08"Otizmli biri olarak büyükbaş hayvan
endüstrisine girmek -
7:08 - 7:10çok zor oldu mu?"
-
7:10 - 7:11Hayır olmadı,
-
7:11 - 7:161970'lerde bir kız olmak,
otizmli olmaktan daha büyük bir engeldi. -
7:16 - 7:17(Kahkahalar)
-
7:17 - 7:20Arabamın üstüne boğa testisi koydular.
-
7:20 - 7:22Bu manzara yaşandı.
-
7:22 - 7:26Filmde tamamen gerçek olan
başka bir şey ise görsel düşünme. -
7:26 - 7:28O da bu durumu tam olarak gösteriyor.
-
7:28 - 7:32Benim büyük babam uçaklarda kullanılan
otomatik pilotun mucitlerinden biriydi -
7:32 - 7:36ve muhtemelen otizmli olan
başka bir kişiyle çalıştı, -
7:36 - 7:37o kişi muhtemelen görsel zihinliydi
-
7:37 - 7:40ve üç küçük bobinle
fikri ortaya o atmıştı. -
7:40 - 7:42Sonra benim matematiksel zihinli,
-
7:42 - 7:46MIT'den eğitim almış büyük babam
matematik hesabı yaptı, -
7:46 - 7:48farklı zihinler birlikte çalışıyordu.
-
7:48 - 7:49Birçok çocuk otizmle, disleksiyle
-
7:49 - 7:52ve dikkat eksikliği hiperaktivite
rahatsızlığıyla etiketleniyordu. -
7:52 - 7:55Uygunluklarını kontrol
etmekten endişeleniyordum. -
7:55 - 7:57Onların zihinlerine ihtiyacımız var.
-
7:57 - 7:59Thomas Edison hiperaktif
bir lise öğrencisiyken -
7:59 - 8:01okuldan atılan birisi
olarak etiketlenmişti. -
8:01 - 8:03Bazı otizm özellikleri vardı.
-
8:03 - 8:06Jane Goodall onu ünlü yapan işi yaptığında
-
8:06 - 8:09sadece iki yıllık ticaret
okuluna gitmişti. -
8:09 - 8:11Bu bugün mümkün olabilir miydi?
-
8:11 - 8:12Bunu düşünmenizi isterim.
-
8:12 - 8:14Steven Spielberg zorbalığa uğradı,
-
8:14 - 8:17disleksik idi ve üst düzey
bir film okulu tarafından reddedildi. -
8:17 - 8:19Onu kurtaran bir şey ise şuydu:
-
8:19 - 8:23Çocukken Super 8 kameralarla
çekilen filmlere maruz kalmıştı. -
8:23 - 8:25Lisedeyken ben de
akran zorbalığına uğradım. -
8:25 - 8:29Bana "kasetçalar" ve "iskelet" gibi
türlü isimler koymuşlardı. -
8:29 - 8:32Ben otoparktan geçerken
"İskelet!" derlerdi. -
8:32 - 8:35Zorbalığa uğramadığım nadir yerler ise
-
8:35 - 8:38bir arkadaşımla ortak ilgi
duyduğumuz bir şeyi yapmaktı, -
8:38 - 8:39at binmekti,
-
8:39 - 8:42ortak ilgi alanımın olduğu
bazı arkadaşlarımla birlikte -
8:42 - 8:44elektroniklerle uğraşmaktı.
-
8:44 - 8:46Okulların şu gibi sınıfları
koruması gerek: -
8:46 - 8:48Sanat, dikiş, müzik enstrümanları,
-
8:48 - 8:51ahşap işçiliği, tiyatro,
kaynak yapmak, araba tamirhanesi, -
8:51 - 8:53(Alkış)
-
8:53 - 8:54yaratıcı yazarlık.
-
8:54 - 8:55(Alkış)
-
8:55 - 8:57Bu sınıfları bulundurmamız gerek.
-
8:57 - 9:00Bu alanlar ayrıca uygulamalı problem
çözme becerilerini de öğretiyor. -
9:00 - 9:04Bir Nobel ödülü sahibinin sanat
ve el sanatları uğraşısının olma şansı, -
9:04 - 9:06normal bir bilim insanına göre
%50 daha yüksek ihtimal. -
9:06 - 9:08Bu da başka bir sebebi.
-
9:08 - 9:11Steve Jobs da zorbalığa uğradı,
peki ona bugün ne oldu? -
9:11 - 9:14Albert Einstein üç yaşına kadar konuşmadı.
-
9:14 - 9:17Bugün muhtemelen
bir otizm sınıfında olurdu. -
9:17 - 9:19Acaba bugün nereye giderdi?
-
9:19 - 9:22Bunu düşünmenizi isterim.
-
9:22 - 9:23Kaligrafi gibi
-
9:23 - 9:27sözde yararsız beşeri bilimler
programlarındaki tartışma -
9:27 - 9:28görmezden gelinmemeli.
-
9:28 - 9:33Kaligrafi, Steve Jobs'un iyi bir tasarımcı
olmasına yardımcı olan şeylerden biriydi. -
9:34 - 9:37Bugünse bahçe hortumunu
takmayı bilmeyen çocuklarımız var. -
9:37 - 9:38(Kahkahalar)
-
9:38 - 9:43Uygulama dünyasından
tamamen uzakta bir yerdeler. -
9:44 - 9:45Benim bir hayvancılık idaresi dersim var
-
9:45 - 9:48ve öğrencilerimin
ölçekli resim yapması gerekiyor. -
9:48 - 9:51Bugün hayatında hiç cetvel kullanmamış
bazı öğrencilerimiz var, -
9:51 - 9:53bir şeyi ölçmek için
hiç cetvel kullanmamışlar. -
9:54 - 9:57Bu kadar küçük bir çocuğun
elektrikli matkap kullandığını bilmezdim -
9:57 - 10:02fakat çocukların büyürken
gerçek şeyler yapmalarını istedik. -
10:02 - 10:03Bu kreşi sevdim,
-
10:03 - 10:07bozuk bilgisayar parçalarından bir şeyler
yapan beş yaşındaki öğrencileri var. -
10:07 - 10:10Bu aslında bir İtalyan modeli.
-
10:10 - 10:12Onlar pratiğe inanırlar.
-
10:12 - 10:14Bugün beceriye dayalı şu mesleklerde
büyük bir açığımız var: -
10:14 - 10:17Su tesisatçısı, elektrikçi,
tamirci, kaynakçı. -
10:17 - 10:19Bilgisayarlar bunların yerini almayacak!
-
10:19 - 10:22Belki gelecekte bilgisayar
sizin sağlık sorununuzu saptayacak -
10:22 - 10:25fakat hastanenin klima sistemini
tamir edemeyecek. -
10:25 - 10:28Bu şeyleri tamir etmek için
daima insanlara ihtiyaç olacak. -
10:28 - 10:33Sürücüsüz arabaların çok fazla sensörü
ve karmaşık sistemleri var. -
10:33 - 10:36Apple firmasını ziyaret etme
şansım oldu ve çok iyiydi. -
10:36 - 10:39Onların kodlayıcılara ihtiyacı var,
buna çok ihtiyaçları var. -
10:39 - 10:41Matematikte iyi olan çok fazla çocuk var.
-
10:41 - 10:44Birilerinin onlarla kodlamayı
tanıştırması gerek! -
10:44 - 10:47Ben küçük bir çocukken
küçük projeler yapmayı çok severdim. -
10:47 - 10:50Kuş gibi bir uçurtma yapmıştım
-
10:50 - 10:52ve işe yaraması için
onu tamir etmem gerekmişti. -
10:52 - 10:55Çocukların böyle şeyler
yapmalarına ihtiyacımız var. -
10:55 - 10:59Tuhaf birisiyseniz işinizi bir şekilde
satmak zorundasınız. -
10:59 - 11:02Bu, benim çizimlerimden biri
-
11:02 - 11:05ve çizimlerimi insanlara
gösterdiğimde çok etkileniyorlar. -
11:05 - 11:08Aslında bu, büyük bir et firmasına
sattığım bir çizim, -
11:08 - 11:11beni tasarım ekiplerine almaları için
bunu onları satmıştım. -
11:11 - 11:14Onlara sadece eserimi gösterdim.
-
11:15 - 11:17Peki neden "algılamak için
dokunmalısınız" yazıyor. -
11:17 - 11:23Endüstrimiz el işinden bilgisayarlara
geçtiğinde 90'lı yıllardaydık, -
11:23 - 11:28ben çizimlerde çok tuhaf hatalar
fark etmeye başladım, -
11:28 - 11:31mesela dairenin merkezi
aslında merkezde değildi. -
11:31 - 11:34Öğrendiğim şey ise kişinin
eliyle hiç çizim yapmamış olması -
11:34 - 11:36ve onların hiçbir şey
inşa etmemiş olmasıydı. -
11:36 - 11:39Elimde, bugün bile demir donatı
olmayan bir betonarme işi yapan -
11:39 - 11:42büyük bir mühendislik
şirketinin çizimleri var. -
11:42 - 11:43Gerçekten mi?
-
11:43 - 11:46Bunun iyi bir fikir olduğunu düşünmüyorum.
-
11:46 - 11:49Kendi çizimlerini görmüyorlar.
-
11:49 - 11:52Tuhaf birisiyseniz
yapabileceklerinizi göstermelisiniz. -
11:52 - 11:55İşinizi gösterin, yapmanız gereken bu.
-
11:56 - 11:58İşte bu da ilk yaptığım işlerden
birinden bir fotoğraf -
11:58 - 12:00ve müşterilerime göstermek için
-
12:00 - 12:03portföyüme koyduğum
türden fotoğraflardan biri. -
12:03 - 12:04Girdiğim bir mülakatta,
-
12:04 - 12:07çizimleri ve resimleri masaya yayıp
-
12:07 - 12:09onlara broşürümü vermiştim.
-
12:09 - 12:11Bu, bir HBO filmi için
-
12:11 - 12:14benim sistemlerimden
biriyle oluşturdukları bir kopya. -
12:14 - 12:17Benim projemi de koydukları için
çok mutlu olmuştum. -
12:17 - 12:19Ayrıca şunu da fark ettim ki
-
12:19 - 12:21bir şeyler inşa etmek için çalışmak,
-
12:21 - 12:24yaptığınız işe yönelik
davranışınızı değiştiriyor. -
12:24 - 12:25İşinizi bitirmek zorundasınız
-
12:25 - 12:29ve yapmanız gereken spesifik bir iş.
-
12:29 - 12:32Soyut bir şey değil, gerçek bir şey.
-
12:33 - 12:35İşte bu da broşürüm, siyah beyaz
-
12:35 - 12:39çünkü 70'lerde, 80'lerde ve 90'larda
renkli baskı çok pahalıydı. -
12:39 - 12:42Renkli baskıya para ödememe imkân yoktu.
-
12:42 - 12:44Ben de çok güzel bir
siyah beyaz broşür yaptım. -
12:45 - 12:47Peki bu çocukların farklı olmasına,
-
12:47 - 12:52bazı kişilerin çok fazla kitapla
ve öğrenimle büyümesine dair -
12:52 - 12:55bazı yaygın paydalar neler?
-
12:55 - 12:57Ben küçük bir çocukken
annem daima bana bir şeyler okurdu. -
12:57 - 13:00Çok iyi öğretmenlerim oldu.
-
13:00 - 13:01Bunlar çok önemli.
-
13:01 - 13:03Dört yaşıma kadar konuşmadım,
-
13:03 - 13:06bu yüzden çok iyi bir
konuşma öğretmenim vardı -
13:06 - 13:09ve insanlar çok hızlı konuştuğunda
ne dediklerini duyamıyordum. -
13:09 - 13:11Sanki "Buh, buh, buh, buh" diyorlardı.
-
13:11 - 13:13Konuşma öğretmenim
bu konuşmaları yavaşlattı -
13:13 - 13:16ve sert sessiz sözcükleri telaffuz etti.
-
13:16 - 13:18Üçüncü sınıf öğretmenim Deetch vardı.
-
13:18 - 13:23Annemin beni nasıl büyüteceğine dair
güçlü bir sağduyusu vardı. -
13:23 - 13:25Bugünün birçok çocuğuna
aşırı koruyuculuk yapılıyor -
13:25 - 13:26ve çocuklar etiketleniyor.
-
13:26 - 13:28Otizmle ilgili olan sorunumuz ise
-
13:28 - 13:30otizm, kendi kendine
giyinemeyen Einstein'dan -
13:30 - 13:33Thomas Edison'a kadar
olan çerçevede mi olmalı? -
13:33 - 13:35Aynı kelimeye takılıyoruz!
-
13:35 - 13:38Sözel zihinliler kelimeye
çok fazla takılıyorlar. -
13:39 - 13:42Meslek hayatına yönelik erken ilgi,
-
13:42 - 13:44çalışmayı öğrenmek.
-
13:44 - 13:47Ben 13 yaşındayken annem bana
bir dikiş işi bulmuştu, -
13:47 - 13:5015 yaşındayken
at ahırlarını temizliyordum. -
13:50 - 13:54Çalışmayı öğrenmek çok ama çok önemli.
-
13:54 - 13:55Muhteşem rehber kişiler,
-
13:55 - 13:57benim çok iyi bir
fen bilgisi öğretmenim vardı. -
13:57 - 14:00Öğretmenim aslında NASA'da bilim insanıydı
-
14:00 - 14:03ve bana verdiği şey, ders çalışmaya
ilgi duymayı öğretmekti. -
14:03 - 14:09Çünkü bugün eğitim
bir amaca giden bir yol. -
14:09 - 14:13Benim için sadece eğitim uğruna
yapılacak bir şey değildi. -
14:13 - 14:15Bugün üniversite derslerinde
-
14:15 - 14:18çok başarılı olan gençler görüyorum
-
14:18 - 14:22fakat okul bittiğinde ne olacak?
-
14:23 - 14:25İşte bu, çalışmayı öğrenmenin sebebi.
-
14:25 - 14:28Çok fazla öğrenciye danışmanlık verdim
ve onlara şöyle dedim: -
14:28 - 14:33"Bugün üniversitedeyseniz
mesleğinizle alakalı stajlar yapın. -
14:33 - 14:35Gidin ve böyle stajlar bulun.
-
14:35 - 14:38Sevdiğiniz şeyi bulun ama aynı zamanda
nefret ettiğiniz şeyi de bulun." -
14:38 - 14:39Bunu yapmak önemli.
-
14:39 - 14:41Staj bulamadıysanız
-
14:41 - 14:43"bölümünüzün internet sayfasına girin,
-
14:43 - 14:45diğer bütün bölümlerin
sayfalarına da girin. -
14:45 - 14:48Eğer sadece incelerseniz
-
14:48 - 14:52katılabileceğiniz her tür
ilginç aktivite mevcut." -
14:52 - 14:54Sonra bir şey keşfedersiniz
-
14:54 - 14:56çünkü aslında ben görsel yanılsama okuyan
-
14:56 - 14:59bir deneysel psikolog
olacağımı düşünüyordum. -
14:59 - 15:01Fakat böyle olmadı.
-
15:01 - 15:02(Kahkahalar)
-
15:02 - 15:04Bu kadar basit.
-
15:04 - 15:06Ayrıca çok fazla çalışan
bir hafızanız olmadığında -
15:06 - 15:08araba sürmeyi öğrenmek daha uzun sürer.
-
15:08 - 15:10Fakat bu gerekli bir şey
-
15:10 - 15:13ve ben bu harici belleği
araba sürmeyi öğrenmek için kullanamam. -
15:13 - 15:16Bu durumda çoklu görev sorununu
çözmek için yapmanız gereken -
15:16 - 15:18tamamen güvenli olan yerlerde
-
15:18 - 15:20uzun süre ve sürekli
pratik, pratik yapmak. -
15:20 - 15:23Ben çamurlu yollarda 300 kilometre yaptım,
-
15:23 - 15:27tır, direksiyondan üç vitesliydi
ve çok berbat bir debriyajı vardı. -
15:27 - 15:28(Kahkahalar)
-
15:28 - 15:31Araç atların otladığı yerde
sendeleyip durmaya başladı. -
15:31 - 15:34Çok berbat bir durumdu.
-
15:34 - 15:35(Kahkahalar)
-
15:35 - 15:36Burada çok önemli olan şey,
-
15:36 - 15:39her tür zihne ihtiyacımızın olduğu
-
15:39 - 15:40ve şundan endişeliyim ki
-
15:40 - 15:44bazı okul sistemlerindeki bazı çocukları
matematik yapamadıkları için eliyoruz. -
15:44 - 15:45Kimya yapabiliyorsanız
-
15:45 - 15:48matematik gerektiren
birçok şeyi yapabilirsiniz -
15:48 - 15:52fakat birçok sorunu çözmek için
buna ihtiyacınız yok. -
15:52 - 15:53İşte bu kadar basit.
-
15:53 - 15:56Bu da benim son slaytımdı,
-
15:56 - 16:01görsel düşünmenin sorunları
ne zaman çözebileceğine dair -
16:01 - 16:03size birkaç örnek vereyim.
-
16:03 - 16:06Fukuşima Nükleer Santrali faciası.
-
16:06 - 16:08Deniz kenarında yaşıyorsanız
-
16:08 - 16:11çok önemli olan acil soğutma pompanızı
-
16:11 - 16:14su geçiren bir bodrum katına
koymak iyi bir fikir değil. -
16:14 - 16:16Onun elektrik motoru var.
-
16:16 - 16:18Su altında çok da iyi çalışmaz.
-
16:18 - 16:20Su geçirmez kapılar durumu kurtarırdı.
-
16:20 - 16:23O zaman da Boeing Max faciası olurdu.
-
16:23 - 16:25Sharpie kalemlerinin nasıl göründüğünü
hepiniz biliyorsunuz. -
16:25 - 16:27Uçağın bir tarafına saplanmış olan
-
16:27 - 16:31ve aktif uçuş kumandanına direkt
bağlı olan bir şeye güvenir miydiniz -
16:31 - 16:33ve bunu pilotlara söylemez miydiniz?
-
16:33 - 16:34Hiç sanmam.
-
16:34 - 16:37Bunu görsel olarak
hayal ettiğinizde görürsünüz. -
16:37 - 16:41Matematiksel zekâlı kişiler
riskleri hesaplarlar. -
16:41 - 16:43Görsel düşünenler riski görebilirler,
-
16:43 - 16:47ayrıca sorunların
çözümlerini de görebilirler. -
16:47 - 16:51Bir güvercinin sensörü devre dışı
bıraktığını görebilirim. -
16:51 - 16:52Peki sonra ne olur?
-
16:52 - 16:53Bir felaket olur.
-
16:53 - 16:59Yapılan başka hatalar da vardı
fakat bu ilk yanlıştı. -
16:59 - 17:02Onu göremediler, o kadar!
-
17:02 - 17:04Mesele bu.
-
17:04 - 17:09Ayrıca son zamanlarda düşünüyorum da,
"sağduyu da neyin nesi?" -
17:09 - 17:10(Kahkahalar)
-
17:10 - 17:13Bence sağduyu
bir görsel düşünme biçimi. -
17:13 - 17:17Mesela yerde bir su şişesi
veya başka bir şey olsun - -
17:17 - 17:18ben onu oradan alırdım
-
17:18 - 17:21çünkü birisi üzerine basıp
bileğini kırabilir. -
17:21 - 17:25İşte bu görmek, sağduyu görmek demek.
-
17:25 - 17:26Bitirirken şunu söylemek isterim ki
-
17:26 - 17:29farklı akılların nasıl birlikte
çalışabileceklerini çözmemiz gerek, -
17:29 - 17:32becerilerin birbirlerini nerede
tamamladığını çözmemiz gerek. -
17:33 - 17:34Fakat ilk adım,
-
17:34 - 17:37farklı türdeki düşünme biçimlerinin
var olduğunu fark etmek. -
17:37 - 17:39Bitirirken şunu söylemek istiyorum:
-
17:39 - 17:41Dünyanın her tür zihne ihtiyacı var!
-
17:41 - 17:43Çok teşekkür ederim.
-
17:43 - 17:43(Alkış)
-
17:43 - 17:45(Tezahürat)
- Title:
- Farklı türdeki akılları eğitmek | Temple Grandin | TEDxCSU
- Description:
-
Eğitim sistemimiz, resim, müzik, bilim ve bilgisayar programlama alanlarındaki yaratıcı insanların uygunluğunu denetliyor olabilir. Burada benim sormak istediğim soruysa şu: Einstein veya Michelangelo gibi muhteşem mucitler bugünün eğitim sisteminde var olsalar ne olurdu? Farklı zihinlerinin olduğunun eğitimcilerin farkına varması gerek.
Temple Grandin, hayvan bilimi profesörü ve çiftlik hayvanları çalıştırma sistemi tasarımcısı. Onun ekipman tasarımları ve hayvan sağlığı ilkeleri dünya çapında kullanıldı. Temple Grandin ayrıca otizmli bir birey ve görsel düşünce becerileri hayvanları anlamasında ona yardımcı oldu.
Bu konuşma, TED konferans formatı kullanılarak ve yerel bir topluluk tarafından bağımsız olarak bir TEDx organizasyonunda yapılmıştır. Daha fazlası için: https://www.ted.com/tedx
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 17:56
Eren Gokce approved Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Eren Gokce accepted Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Eren Gokce edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for Educating different kinds of minds | Temple Grandin | TEDxCSU |