Como a realidade aumentada pode cambiar o futuro da cirurxía

Se te vas someter a unha operación cirúrxica, queres que o mellor equipo cirúrxico colabore no teu caso, independentemente de onde se atopen. Nadine Hachach-Haram, cirurxiá e empresaria, está desenvolvendo un sistema pioneiro que axuda a cirurxiáns de todo o mundo a operar xuntos e a compartir técnicas --todo isto mediante ferramentas de realidade aumentada de baixo custo. Observa este sistema en funcionamento dende un ordenador portátil no propio escenario TED, cando nos unimos a unha operación de xeonllo retransmitida en directo dende Minnesota. Tal e como di Hachach-Haram: "Usando dispositivos de uso común para todos nós, podemos chegar a facer verdadeiros milagres." (Esta charla contén imaxes explícitas dunha operación cirúrxica.)

De acordo coas teorías sobre
o desenvolvemento social humano,

estamos vivindo na cuarta grande época

do avance tecnolóxico,

a Era da Información.

A conectividade
mediante tecnoloxía dixital

é un milagre moderno.

Pódese dicir que rompeu os límites
do espazo e do tempo que separan a xente,

e que posibilitou unha era na que
as ideas se poden compartir libremente.

[Presenza de imaxes médicas sensibles]

Pero son estes grandes avances
en tecnoloxía dixital

o verdadeiro punto e final
de ata onde podemos chegar?

Non o creo,

e hoxe quero compartir con vós

como creo que a tecnoloxía
nos pode permitir chegar máis alá.

Traballo como cirurxiá,

e mentres estou aquí,
falándovos a todos vós,

cinco mil millóns de persoas
carecen de coidados cirúrxicos seguros.

Cinco mil millóns de persoas.

Iso vén sendo o 70 por cento
da poboación mundial,

que, segundo a Comisión Lancet da OMS,

non pode acceder
nin a tratamentos cirúrxicos sinxelos

onde e cando o necesite.

Ímonos fixar en Serra Leoa,

un país con seis millóns de habitantes,

onde un estudo recente demostrou
que só hai 10 cirurxiáns cualificados.

Iso é un cirurxián
por cada 600 000 habitantes.

As cifras son inquietantes,

e nin necesitamos mirar tan lonxe.

Se miramos aquí mesmo,
nos Estados Unidos,

un estudo afirmou que necesitaremos
100 000 cirurxiáns máis de aquí a 2030

só para atender a demanda
de procedementos cirúrxicos rutineiros.

Ao ritmo actual, non imos chegar.

Como cirurxiá, este é un problema mundial
que me preocupa.

Preocúpame moitísimo,

porque teño comprobado de primeira man

como non contar cun servizo sanitario
seguro e accesible

pode arruinar a vida da xente.

Se es un paciente
que necesita operarse

e non hai un cirurxián dispoñible,

tes que afrontar
unha decisión moi difícil:

esperar, viaxar,

ou directamente non operarte.

Así que, cal é a resposta?

Algúns de vós tedes
parte da solución aquí mesmo:

un móbil, unha tableta ou un ordenador.

Porque para min,

a tecnoloxía da comunicación dixital
ten o poder de facer máis

que simplemente
permitirnos comprar en liña

ou estar ao día do que pasa
nas nosas redes sociais.

Ten o poder de axudarnos a solucionar
algúns problemas críticos,

como a inaccesibilidade
a servizos cirúrxicos vitais.

E hoxe quero compartir con vós

un exemplo de como creo
que podemos facelo realidade.

A historia da cirurxía
está chea de fitos

en que a ciencia e a tecnoloxía
axudaron aos cirurxiáns do momento

a superar calquera reto.

Se retrocedemos no tempo
uns centos de anos,

entender a microbioloxía

provocou o desenvolvemento
de técnicas antisépticas,

o que tivo un gran papel

na supervivencia dos pacientes
despois dunha operación.

Avanzamos uns centos de anos

e conseguimos desenvolver
a cirurxía artroscópica,

a cal combina tecnoloxía de vídeo
e instrumentos de precisión

para facer a cirurxía menos invasiva.

Algo máis actual e coñecido
é a cirurxía robótica,

e como esta aporta á cirurxía
as calidades das máquinas modernas:

ultraprecisión,

a capacidade de realizar intervencións
en escalas diminutas

cun nivel de precisión
que incluso supera a do ser humano.

Pero, a cirurxía robótica engadiu
algo máis á cirurxía:

a idea de que un cirurxián

non ten que estar
ao lado do paciente para atendelo,

senón que podería estar
mirando unha pantalla

e controlando un robot
por ordenador.

Chamámoslle a isto cirurxía remota.

É da nosa incumbencia

encontrar solucións que respondan
dun xeito rendible e escalable,

para que todo o mundo,
tanto ten onde se atope,

supere estes problemas.

Que pasa se vos digo

que non se necesita un robot
dun millón de dólares

para realizar cirurxía remota?

Que todo o que necesitas é
un teléfono, unha tableta ou un ordenador,

conexión a Internet,

un colega de confianza in situ

e o ingrediente máxico:

un programa de colaboración
en realidade aumentada.

Usando este programa

un cirurxián experto
pode transportarse virtualmente

a calquera contorno clínico

só con usar o seu teléfono,
tableta ou ordenador,

e pode interactuar na operación
visual e practicamente

de principio a fin,

guiando e controlando un médico local
a través do procedemento paso a paso.

Ben, chega de charla.

Agora gustaríame ensinárvolo.

Ímonos unir en directo
ao Dr. Marc Tompkins,

cirurxián ortopédico
da Universidade de Minnesota.

Vai realizar
unha cirurxía artroscópica,

unha cirurxía laparoscópica do xeonllo,

e gustaríame aclarar

que este paciente consentiu
a retransmisión da súa operación.

Tamén me gustaría comentar
que por limitacións de tempo,

soamente imos ver
os primeiros pasos:

marcar o paciente

e identificar algúns
puntos anatómicos clave.

Ola, Dr. Tompkins, pode oírme?

Dr. Mark Tompkins: Bos días, Nadine.

Nadine Hachach-Haram:
Saúdos de parte da audiencia de TED.

Audiencia: Ola!

NHH: De acordo, Dr. Tompkins,
imos empezar.

Comecemos coas incisións;
ímolas facer

a ámbolos lados do tendón rotuliano.

Así que se pode facer
as incisións aí, e aí,

deberiamos poder acceder
ó xeonllo se todo vai ben.

MT: De acordo, vou proceder.

NHH: Xenial.

Estamos entrando
na articulación agora mesmo.

Que tal se lle botamos unha ollada
ao menisco dende o outro lado?

MT: Perfecto.

NHH: Xenial, podemos ver que hai
unha pequena rotura no menisco,

pero o demais parece que está ben.

Se xira e se dirixe aquí,

siga o meu dedo,

imos mirar un momento
o LCA e o LCP.

Ese é o LCA,
que parece bastante san,

sen problemas por aí.

É certo que encontramos
esa pequena rotura no menisco,

pero o líquido que cobre a articulación
parece que tamén está ben.

De acordo, moitas grazas, Dr. Tompkins.
Grazas polo seu tempo.

Déixoo continuar.

Teña un bo día. Adeus.

(Aplausos)

Espero que mediante
esta simple demostración

fora capaz de transmitirvos
como de potente pode ser esta tecnoloxía.

E gustaríame aclarar que non estaba usando
ningún equipamento especial,

só o meu portátil e
unha cámara moi sinxela.

Estamos moi acostumados
a usar a tecnoloxía dixital

para comunicarnos
mediante voz, texto e vídeo,

pero a realidade aumentada
pode lograr algo máis profundo.

Permite que dúas persoas
interactúen virtualmente

dun xeito que se parece
a como o farían presencialmente.

Ser capaz de mostrarlle a alguén
que queres facer,

ilustrar, demostrar, xesticular,

é moito máis eficaz
que só dicirllo.

E pode ser
unha gran ferramenta didáctica,

porque aprendemos mellor
con experiencias directas.

Así que, como pode marcar
a diferenza no mundo?

No hospital onde traballo,

estámolo usando para apoiar
hospitais xerais locais,

realizando cirurxías de cancro de pel
e en traumatoloxía.

Agora, os pacientes poden acceder
a coidados médicos a un nivel local.

Isto reduce o tempo que gastan viaxando,
mellora a súa accesibilidade

e afórralles cartos.

Incluso empezamos a ver enfermeiros
usalo para realizar curas

e atender pacientes ambulatorios.

Hai pouco, e bastante emocionante,

usouse para axudar a un cirurxián
a extirpar un cancro dun ril.

Gustaríame ensinarvos
un vídeo moi curto.

Perdoádeme polas
imaxes espantosas.

(Vídeo) Doutor 1: Vale. Ensínamo de novo.

Doutor 2: Se te fixas aquí,

é a parte superior,
a parte máis externa do tumor.

Doutor 1: Si.

Doutor 2: Ten tres centímetros
de profundidade,

así que debería medir tres centímetros.

Doutor 1: Si, si.

Doutor 2: Vale, entón necesitas
unha marxe de 3,5 cm

Doutor 1: Voucho ensinar de todas formas

e disme o que pensas.

NHH: Tamén vemos o uso
desta tecnoloxía a nivel mundial,

e unha das historias
máis conmovedoras que recordo

pasou en Trujillo,
un pobo ao norte de Lima, no Perú,

onde esta tecnoloxía se usou para axudar

a corrixir o labio leporino
e o padal fendido de nenos,

nenos de contornas pobres
que non tiñan seguro médico.

E nesta vila había
un hospital cunha cirurxiá

traballando duro para dar este servizo,

a Dra. Soraya.

Á Dra. Soraya estábaselle
facendo costa arriba

atender a todos no seu pobo,

á parte de que non estaba
especializada neste procedemento.

Así, coa axuda dunha ONG,

conseguimos que se conectara
cun cirurxián de padal en California,

e usando esta tecnoloxía, foi capaz
de guiala a ela e ós seus axudantes

paso a paso neste procedemento,

guiándoos, ensinándolles
e dándolles consellos.

En tan só uns meses,

foron capaces de aumentar nun 30 por cento

o número de operacións,
cada vez con menos complicacións.

E agora, a Dra. Soraya e o seu equipo
poden realizar estas operacións

sen axuda, de forma competente e segura.

Acórdome dunha frase
que me dixo unha nai:

"Esta tecnoloxía deulle
á miña filla o seu sorriso."

Para min, este é o verdadeiro
poder desta tecnoloxía.

O bonito é que rompe barreiras.

Transcende todas as dificultades
da tecnoloxía.

Conecta a xente.
Fai que sexa accesible para todos.

O wifi e a tecnoloxía móbil
crecen moi rápido,

e deberían ter un papel clave
no aumento do acceso á cirurxía.

Vimos o seu uso en zonas conflitivas,
onde levar persoal cirúrxico

a determinados lugares
supón un risco considerable.

Nun mundo onde
hai máis dispositivos móbiles

que seres humanos,

esta ferramenta ten moito alcance.

Por suposto, aínda queda moito

antes de dar acceso a cirurxía
a cinco mil millóns de persoas,

e por desgraza,

aínda hai persoas
que non teñen acceso a Internet.

Pero as cousas avanzan
rapidamente na boa dirección.

O potencial para o cambio está aí.

Co meu equipo estamos aumentando
a pegada que deixamos no mundo,

e estamos empezando a ver
o potencial desta tecnoloxía.

Coa tecnoloxía dixital,

usando dispositivos do día a día
que todos damos por supostos,

mediante os dispositivos do futuro,

podemos chegar a facer
verdadeiros milagres.

Grazas.

(Aplausos)