Return to Video

Jak zmienić przyszłość klimatu na Ziemi

  • 0:01 - 0:03
    Temat na dzisiaj to zmiana klimatu,
  • 0:03 - 0:06
    choć sam ekologiem nie jestem.
  • 0:07 - 0:10
    Nigdy nie byłem miłośnikiem natury.
  • 0:10 - 0:13
    Nie jeździłem na kempingi,
    nie chodziłem po górach,
  • 0:13 - 0:15
    nawet nie miałem zwierzaka.
  • 0:16 - 0:17
    Całe życie mieszkam
  • 0:17 - 0:19
    w tym samym mieście.
  • 0:19 - 0:22
    Lubię czasami odwiedzać naturę,
  • 0:22 - 0:26
    ale była dla mnie czymś,
    co dzieje się gdzie indziej,
  • 0:26 - 0:27
    daleko,
  • 0:27 - 0:32
    a współczesność to forteca
    przeciwko jej siłom.
  • 0:33 - 0:34
    Innymi słowy,
  • 0:34 - 0:37
    tak jak całe moje otoczenie,
  • 0:37 - 0:40
    żyłem zadowolony,
  • 0:40 - 0:41
    okłamując samego siebie,
  • 0:41 - 0:44
    że globalne ocieplenie to nie zagrożenie;
  • 0:44 - 0:47
    że się dzieje wolno,
  • 0:47 - 0:49
    daleko
  • 0:49 - 0:54
    i niespecjalnie wpływa na moje życie.
  • 0:55 - 0:57
    W tym wszystkim
  • 0:57 - 1:00
    bardzo się myliłem.
  • 1:01 - 1:04
    Większość ludzi mówiących
    o zmianie klimatu,
  • 1:04 - 1:05
    opowiada o przyszłości.
  • 1:05 - 1:07
    Ja bym powiedział:
  • 1:07 - 1:09
    "ONZ mówi, że jeśli nic z tym nie zrobimy,
  • 1:09 - 1:11
    przed upływem wieku,
  • 1:11 - 1:13
    globalne ocieplenie osiągnie
    4 stopnie Celsjusza".
  • 1:14 - 1:17
    Naukowcy mówią, że to oznacza
  • 1:17 - 1:19
    dwa razy więcej wojen,
  • 1:19 - 1:20
    dwa razy mniej jedzenia,
  • 1:22 - 1:27
    globalne PKB 20% mniejsze.
  • 1:27 - 1:30
    Skutki gorsze niż w czasach
    Wielkiego Kryzysu
  • 1:30 - 1:32
    i na stałe.
  • 1:33 - 1:36
    Tak naprawdę wszystko dzieje się szybciej
    niż przed przewidywanym rokiem 2100.
  • 1:36 - 1:38
    Przed 2050 rokiem
  • 1:38 - 1:42
    wiele największych miast
    Azji Południowej i Bliskiego Wschodu
  • 1:42 - 1:45
    będzie latem za gorących do życia.
  • 1:46 - 1:52
    To miasta o 10-, 12-,
    15-milionowej populacji,
  • 1:53 - 1:55
    gdzie za trzydzieści lat
  • 1:55 - 1:58
    nie da się wyjść na dwór
  • 1:58 - 2:01
    bez ryzyka udaru cieplnego,
    a nawet śmierci.
  • 2:01 - 2:04
    Ziemia jest teraz 1,1 stopnia cieplejsza
  • 2:04 - 2:07
    niż przed uprzemysłowieniem.
  • 2:07 - 2:09
    Niby nie brzmi to źle,
  • 2:09 - 2:13
    ale wykracza poza ramy temperatury
  • 2:13 - 2:15
    dotychczas znane ludzkości.
  • 2:16 - 2:21
    To znaczy, że wszystko,
    czego się do tej pory nauczyliśmy
  • 2:22 - 2:24
    o ewolucji człowieka,
  • 2:24 - 2:26
    o rolnictwie,
  • 2:26 - 2:28
    o pierwotnych cywilizacjach,
  • 2:28 - 2:31
    o współczesnych
    i przemysłowych cywilizacjach,
  • 2:31 - 2:36
    wszystko, co wiemy o sobie
    jako o istotach biologicznych,
  • 2:36 - 2:39
    socjalnych czy politycznych
  • 2:39 - 2:42
    zależne było od warunków klimatycznych,
  • 2:42 - 2:44
    które już minęły.
  • 2:46 - 2:50
    To tak, jakbyśmy wylądowali
    na nowej planecie,
  • 2:50 - 2:53
    z nowym klimatem.
  • 2:53 - 2:54
    Teraz trzeba ustalić,
  • 2:54 - 2:57
    co z naszej cywilizacji
  • 2:57 - 3:00
    może przetrwać w nowych warunkach,
  • 3:00 - 3:02
    a co nie.
  • 3:03 - 3:05
    Będzie jeszcze gorzej.
  • 3:06 - 3:08
    Bardzo długo mówiono nam,
  • 3:08 - 3:11
    że zmiana klimatu to wolny proces,
  • 3:11 - 3:14
    który zaczął się
    podczas Rewolucji Przemysłowej,
  • 3:14 - 3:15
    a nam przypadło posprzątać to,
  • 3:15 - 3:17
    co nabrudzili dziadkowie,
  • 3:17 - 3:20
    by nie ucierpiały nasze wnuki.
  • 3:20 - 3:22
    Mówiono o stuleciach.
  • 3:23 - 3:26
    Połowa całkowitej ilości emisji
  • 3:26 - 3:29
    pochodzących z paliw kopalnych
  • 3:29 - 3:32
    wytworzonych do dzisiaj
  • 3:32 - 3:35
    wyprodukowano w ciągu ostatnich 30 lat,
  • 3:36 - 3:39
    czyli odkąd Al Gore opublikował
    pierwszą książkę o ociepleniu.
  • 3:40 - 3:43
    Odkąd ONZ uformowało IPCC
    do spraw zmian klimatycznych,
  • 3:43 - 3:46
    zniszczyliśmy więcej
  • 3:46 - 3:50
    niż przez poprzednie wieki i milenia.
  • 3:50 - 3:52
    Mam 37 lat,
  • 3:52 - 3:55
    czyli to wszystko stało się
    za mojego życia.
  • 3:56 - 4:00
    Klimat wydawał się stabilny,
    kiedy się urodziłem.
  • 4:01 - 4:03
    Dzisiaj
  • 4:03 - 4:06
    jesteśmy na krawędzi katastrofy.
  • 4:07 - 4:11
    Ten kryzys nie jest spadkiem po dziadkach.
  • 4:11 - 4:14
    Jest dziełem jednego pokolenia.
  • 4:16 - 4:17
    Naszego.
  • 4:17 - 4:20
    To brzmi jak zła wiadomość.
  • 4:20 - 4:22
    I to jest zła wiadomość.
  • 4:22 - 4:24
    Ale zawiera w sobie również
  • 4:24 - 4:27
    względnie dobrą wiadomość.
  • 4:27 - 4:30
    Konsekwencje są ogromne,
  • 4:30 - 4:34
    ale również otrzeźwiające,
  • 4:35 - 4:38
    bo pokazują
  • 4:38 - 4:41
    jaką mamy władzę nad klimatem.
  • 4:42 - 4:44
    Jeśli doprowadzimy do piekła na Ziemi
  • 4:44 - 4:47
    to tylko z własnej winy
  • 4:47 - 4:50
    i z własnej woli.
  • 4:51 - 4:55
    To również oznacza,
    że możemy doprowadzić do innej sytuacji.
  • 4:57 - 4:59
    Trudno w to uwierzyć.
  • 4:59 - 5:02
    Polityka ogromnie to utrudnia.
  • 5:03 - 5:04
    Faktem jest,
  • 5:04 - 5:07
    że główną przyczyną
    ocieplenia są czyny ludzi,
  • 5:07 - 5:09
    ile dwutlenku węgla
    wpompujemy w atmosferę.
  • 5:09 - 5:11
    My za to odpowiadamy.
  • 5:11 - 5:16
    Sami możemy napisać historię
    przyszłości naszego klimatu.
  • 5:16 - 5:19
    A właściwie już piszemy.
  • 5:19 - 5:22
    Skoro zaniechanie to też rodzaj działania,
  • 5:22 - 5:26
    będziemy pisać tę historię
    czy nam się to podoba, czy nie.
  • 5:27 - 5:29
    I to nie jakąś tam historię o tym,
  • 5:29 - 5:33
    że odpowiadamy za przyszłość planety.
  • 5:34 - 5:38
    Takie historie zwykliśmy
    czytać w mitologii
  • 5:38 - 5:40
    i teologii.
  • 5:40 - 5:41
    Jedno pokolenie,
  • 5:41 - 5:44
    które sprowadziło nieszczęścia na świat,
  • 5:44 - 5:48
    teraz walczy o jego przyszłość.
  • 5:50 - 5:51
    Jak miałoby to wyglądać?
  • 5:52 - 5:56
    Może panele słoneczne obrastające planetę,
  • 5:56 - 5:58
    dosłownie wszędzie.
  • 5:58 - 6:01
    Może lepsza technologia,
  • 6:01 - 6:04
    żeby wystarczyłoby ich mniej.
  • 6:04 - 6:07
    Mówi się, że wystarczyłby
    mały kawałek Sahary,
  • 6:07 - 6:11
    żeby zaopatrzyć cały świat w energię.
  • 6:11 - 6:14
    Potrzebowalibyśmy nowej
    sieci elektroenergetycznej,
  • 6:14 - 6:17
    z której nie uciekałoby
    dwie trzecie energii,
  • 6:17 - 6:19
    jak w przypadku sieci amerykańskich.
  • 6:19 - 6:22
    Może energia jądrowa,
  • 6:22 - 6:26
    ale musiałby być to inny
    rodzaj energii jądrowej,
  • 6:26 - 6:28
    bo dzisiejsza technologia
    nie jest cenowo konkurencyjna.
  • 6:28 - 6:32
    Koszty energii odnawialnej
    drastycznie spadają.
  • 6:32 - 6:34
    Potrzeba nowych samolotów,
  • 6:34 - 6:37
    bo nie można rozsądnie oczekiwać,
  • 6:37 - 6:39
    żeby cały świat przestał latać.
  • 6:39 - 6:41
    Zwłaszcza, że południe świata
  • 6:41 - 6:43
    po raz pierwszy na to stać.
  • 6:45 - 6:47
    Potrzeba samolotów,
    które nie wytwarzają dwutlenku węgla.
  • 6:47 - 6:49
    Potrzeba nowego rolnictwa.
  • 6:49 - 6:53
    Nie da się prosić wszystkich,
    by przestali jeść mięso,
  • 6:53 - 6:55
    czyli potrzeba nowego sposobu
    na produkcję wołowiny.
  • 6:55 - 6:57
    Albo można wykorzystać stary sposób.
  • 6:57 - 7:00
    Tradycyjny sposób
  • 7:00 - 7:02
    wypasania bydła
  • 7:02 - 7:05
    nie wytwarza dwutlenku węgla,
  • 7:05 - 7:07
    tylko go wchłania.
  • 7:08 - 7:09
    Entuzjaści techniki woleliby pewnie
  • 7:09 - 7:12
    hodować jakąś część mięsa w laboratoriach.
  • 7:12 - 7:14
    Można by karmić bydło wodorostami,
  • 7:14 - 7:19
    by zmniejszyć emisję metanu
    o 95, a nawet 99%.
  • 7:20 - 7:22
    Pewnie trzeba zrobić wszystko naraz,
  • 7:22 - 7:25
    bo każdy aspekt problemu
  • 7:25 - 7:28
    jest zbyt duży i skomplikowany,
  • 7:28 - 7:31
    by można go było rozwiązać
    za jednym zamachem.
  • 7:32 - 7:35
    Nieważne ile rozwiązań zastosujemy,
  • 7:35 - 7:38
    i tak nie zdążymy z dekarbonizacją.
  • 7:39 - 7:41
    To przerażające obliczenia.
  • 7:42 - 7:45
    Nie cofniemy zmiany klimatu,
  • 7:45 - 7:47
    ale możemy z nią żyć i ją redukować.
  • 7:48 - 7:49
    Prawdopodobnie potrzeba
  • 7:49 - 7:52
    trochę ujemnych emisji,
  • 7:52 - 7:55
    które pochłoną dwutlenek węgla.
  • 7:55 - 7:58
    Miliardy, biliony nowych drzew.
  • 7:58 - 8:02
    Pola maszyn wychwytujących
    dwutlenek węgla.
  • 8:02 - 8:05
    Przemysł dwu- lub trzykrotnie większy
  • 8:05 - 8:07
    od dzisiejszego przemysłu paliwowego,
  • 8:07 - 8:12
    by naprawić dotychczasowe szkody.
  • 8:12 - 8:15
    Całkowicie nowa infrastruktura,
  • 8:15 - 8:17
    zbudowana z innego rodzaju cementu.
  • 8:17 - 8:19
    Gdyby cement był państwem,
  • 8:19 - 8:22
    byłby trzeci na świecie
    pod względem produkcji emisji.
  • 8:22 - 8:25
    Co trzy lata Chiny wylewają tyle cementu,
  • 8:25 - 8:28
    ile Ameryka wylała w ciągu XX wieku.
  • 8:28 - 8:31
    Budowa zapór i wałów przeciwpowodziowych,
  • 8:31 - 8:34
    by ochronić mieszkańców wybrzeży.
  • 8:34 - 8:36
    Większości z nich nie stać
    na wybudowanie zapór.
  • 8:37 - 8:43
    To znaczy, że trzeba skończyć
    z ograniczoną nacjonalistyczną geopolityką
  • 8:43 - 8:47
    zezwalającą na cierpienie tych,
    którzy mieszkają gdzie indziej,
  • 8:47 - 8:48
    są przecież nieistotni,
  • 8:48 - 8:50
    a my temu przyzwalamy.
  • 8:50 - 8:52
    Nowa, lepsza przyszłość to nie łatwizna.
  • 8:53 - 8:56
    Ale to ludzie są problemem.
  • 8:57 - 8:59
    To mizerne pocieszenie,
  • 8:59 - 9:02
    znamy ludzkie okrucieństwo i obojętność,
  • 9:02 - 9:05
    ale to i tak lepsze niż alternatywa.
  • 9:05 - 9:07
    Nauka nas nie powstrzymuje,
  • 9:07 - 9:09
    technologia też nie.
  • 9:10 - 9:13
    Mamy teraz wszystko, czego potrzeba.
  • 9:14 - 9:17
    Mamy wszystko, by zakończyć
    ubóstwo na świecie,
  • 9:17 - 9:19
    epidemie
  • 9:19 - 9:21
    czy przemoc wobec kobiet.
  • 9:21 - 9:26
    Potrzebujemy nowej polityki,
  • 9:26 - 9:29
    by przezwyciężyć przeszkody,
  • 9:29 - 9:31
    takie jak kultura, ekonomia,
  • 9:31 - 9:32
    przesądy o status quo,
  • 9:32 - 9:36
    brak zainteresowania tym, co nas przeraża,
  • 9:36 - 9:38
    krótkowzroczność,
  • 9:38 - 9:40
    poszukiwanie korzyści,
  • 9:40 - 9:43
    egoizm bogatych i wpływowych,
  • 9:43 - 9:46
    którzy nie chcą nic zmieniać.
  • 9:47 - 9:49
    Oni też to odczują,
  • 9:49 - 9:52
    ale nie tak mocno jak najbiedniejsi,
  • 9:52 - 9:55
    którzy najmniej przyczynili się
    do ocieplenia
  • 9:55 - 9:57
    i najmniej skorzystali na tym,
  • 9:57 - 10:00
    co doprowadziło do kryzysu,
  • 10:00 - 10:02
    ale najbardziej będą cierpieli.
  • 10:03 - 10:04
    Nowa polityka
  • 10:04 - 10:07
    musiałaby uznać zarządzanie kryzysem,
  • 10:08 - 10:10
    tym, gdzie uderzy i jak mocno,
  • 10:10 - 10:13
    za kwestię priorytetową naszych czasów.
  • 10:15 - 10:20
    Niezależnie od tego, co zrobimy,
    zmiana klimatu wpłynie na nasze życie.
  • 10:22 - 10:26
    Ocieplenie dzieje się już teraz,
    jest nieuniknione,
  • 10:26 - 10:29
    niektórzy już teraz przez to cierpią.
  • 10:29 - 10:31
    Nawet jeśli podejmiemy drastycznie kroki
  • 10:31 - 10:35
    i unikniemy najgorszych konsekwencji,
  • 10:35 - 10:39
    będziemy praktycznie mieszkać
    na kompletnie innej planecie.
  • 10:39 - 10:42
    Nowa polityka, nowa ekonomia,
  • 10:42 - 10:44
    nowe podejście do technologii,
  • 10:44 - 10:47
    do natury,
  • 10:47 - 10:49
    całkowicie nowy świat
  • 10:50 - 10:52
    względnie nadający się do życia.
  • 10:53 - 10:55
    Względnie prosperujący.
  • 10:56 - 10:57
    Zielony.
  • 10:58 - 11:01
    Czemu by go nie chcieć?
  • 11:02 - 11:03
    Dziękuję.
  • 11:03 - 11:08
    (Brawa)
Title:
Jak zmienić przyszłość klimatu na Ziemi
Speaker:
David Wallace-Wells
Description:

„Kryzys klimatyczny jest zbyt duży i skomplikowany, by się go pozbyć jednym cudownym środkiem” - mówi David Wallace-Wells. Trzeba zmienić styl życia. Warto posłuchać, jakie drastyczne kroki należałoby podjąć, aby zbudować świat, w którym da się mieszkać i który nadal prosperowałby w erze globalnego ocieplenia.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:21

Polish subtitles

Revisions