[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,co trzy lata
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Incubate Pictures prezentuje
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Przy współpracy z Post Carbon Institute
Dialogue: 0,0:00:23.03,0:00:30.72,Default,,0000,0000,0000,,NIE MA JUTRA
Dialogue: 0,0:00:47.08,0:00:49.06,Default,,0000,0000,0000,,To jest Ziemia,
Dialogue: 0,0:00:49.06,0:00:51.34,Default,,0000,0000,0000,,tak jak wyglądała 90 milionów lat temu.
Dialogue: 0,0:00:51.34,0:00:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Geolodzy nazywają tę epokę 'Późną Kredą'.
Dialogue: 0,0:00:55.09,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Był to czas ogromnego globalnego ocieplenia,
Dialogue: 0,0:00:58.50,0:01:00.50,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy dinozaury nadal rządziły planetą.
Dialogue: 0,0:01:01.10,0:01:02.60,Default,,0000,0000,0000,,Dinozaury wiodły życie,
Dialogue: 0,0:01:02.80,0:01:05.30,Default,,0000,0000,0000,,bezpieczne w ich miejscu na szczycie łańcucha pokarmowego,
Dialogue: 0,0:01:07.50,0:01:10.10,Default,,0000,0000,0000,,niepomne zmian mających miejsce wokół ich.
Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:12.35,Default,,0000,0000,0000,,Kontynenty oddalały się od siebie,
Dialogue: 0,0:01:12.35,0:01:15.35,Default,,0000,0000,0000,,odsłaniając ogromne rozpadliny w skorupie ziemskiej.
Dialogue: 0,0:01:15.70,0:01:18.60,Default,,0000,0000,0000,,Rozpadliny te zalewała woda, zamieniając je w morza.
Dialogue: 0,0:01:20.04,0:01:22.35,Default,,0000,0000,0000,,Glony dobrze rozwijały się w ogromnym cieple,
Dialogue: 0,0:01:22.39,0:01:23.50,Default,,0000,0000,0000,,zatruwając wodę.
Dialogue: 0,0:01:25.20,0:01:26.30,Default,,0000,0000,0000,,Zginęły,
Dialogue: 0,0:01:26.50,0:01:28.94,Default,,0000,0000,0000,,i tryliony opadły na dno rozpadlin.
Dialogue: 0,0:01:32.03,0:01:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Rzeki zmyły osad do mórz,
Dialogue: 0,0:01:34.50,0:01:36.27,Default,,0000,0000,0000,,aż szczątki organiczne glonów zostały pogrzebane.
Dialogue: 0,0:01:38.06,0:01:41.04,Default,,0000,0000,0000,,Wraz ze wzrostem ciśnienia, wzrastało też ciepło,
Dialogue: 0,0:01:41.02,0:01:43.35,Default,,0000,0000,0000,,aż reakcja chemiczna przekształciła szczątki organiczne
Dialogue: 0,0:01:43.42,0:01:45.90,Default,,0000,0000,0000,,w węglowodorowe paliwo kopalne:
Dialogue: 0,0:01:46.02,0:01:49.02,Default,,0000,0000,0000,,Ropę i Gaz Ziemny.
Dialogue: 0,0:01:49.11,0:01:51.35,Default,,0000,0000,0000,,Podobny proces miał miejsce na lądzie,
Dialogue: 0,0:01:51.64,0:01:53.64,Default,,0000,0000,0000,,wytwarzając węgiel.
Dialogue: 0,0:01:55.03,0:01:57.36,Default,,0000,0000,0000,,Stworzenie paliw kopalnych, które świat zużywa w 1 rok,
Dialogue: 0,0:01:57.40,0:02:01.54,Default,,0000,0000,0000,,zajęło naturze blisko 5 milionów lat.
Dialogue: 0,0:02:02.06,0:02:03.35,Default,,0000,0000,0000,,Nowoczesny sposób życia
Dialogue: 0,0:02:03.40,0:02:06.35,Default,,0000,0000,0000,,jest zależny od tego skamieniałego światła słonecznego,
Dialogue: 0,0:02:06.50,0:02:10.15,Default,,0000,0000,0000,,aczkolwiek zadziwiająco duża liczba ludzi bierze to za pewnik.
Dialogue: 0,0:02:13.09,0:02:17.95,Default,,0000,0000,0000,,Od 1860 roku, geolodzy odkryli ponad 2 tryliony baryłek ropy.
Dialogue: 0,0:02:18.90,0:02:22.55,Default,,0000,0000,0000,,Od tego czasu, świat zużył w przybliżeniu połowę.
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:29.14,Default,,0000,0000,0000,,Zanim będziesz mógł pompować ropę, musisz ją odnaleźć.
Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.06,Default,,0000,0000,0000,,Na początku była łatwa do znalezienia i tania do wydobycia.
Dialogue: 0,0:02:33.06,0:02:36.36,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszym wielkim Amerykańskim polem naftowym był Spindletop,
Dialogue: 0,0:02:36.90,0:02:39.06,Default,,0000,0000,0000,,odkryty w 1900
Dialogue: 0,0:02:39.04,0:02:40.50,Default,,0000,0000,0000,,Po nim odkryto dużo więcej.
Dialogue: 0,0:02:41.03,0:02:43.06,Default,,0000,0000,0000,,Geolodzy "przeczesali" Amerykę.
Dialogue: 0,0:02:43.06,0:02:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Znaleźli ogromne osady ropy, gazu ziemnego i węgla.
Dialogue: 0,0:02:48.04,0:02:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Ameryka produkowała więcej ropy niż każde inne państwo,
Dialogue: 0,0:02:51.45,0:02:54.03,Default,,0000,0000,0000,,co pozwoliło jej stać się przemysłową super-potęgą.
Dialogue: 0,0:02:56.01,0:02:57.98,Default,,0000,0000,0000,,Gdy szyb naftowy zacznie produkować ropę,
Dialogue: 0,0:02:57.98,0:03:01.32,Default,,0000,0000,0000,,jest tylko kwestią czasu zanim produkcja zacznie spadać.
Dialogue: 0,0:03:02.03,0:03:04.95,Default,,0000,0000,0000,,Poszczególne szyby mają różne tempo produkcji.
Dialogue: 0,0:03:05.61,0:03:07.01,Default,,0000,0000,0000,,Połączony wykres średniej z wielu szybów,
Dialogue: 0,0:03:07.20,0:03:09.52,Default,,0000,0000,0000,,wygląda jak krzywa dzwonowa.
Dialogue: 0,0:03:09.52,0:03:11.38,Default,,0000,0000,0000,,Zazwyczaj
Dialogue: 0,0:03:11.38,0:03:14.40,Default,,0000,0000,0000,,40 lat po okresie największej ilości odkryć złóż,
Dialogue: 0,0:03:14.42,0:03:16.50,Default,,0000,0000,0000,,dane państwo osiąga szczytową produkcję,
Dialogue: 0,0:03:17.32,0:03:19.70,Default,,0000,0000,0000,,po czym wkracza w permanentne stadium spadku produkcji.
Dialogue: 0,0:03:20.95,0:03:22.57,Default,,0000,0000,0000,,W latach 1950,
Dialogue: 0,0:03:22.57,0:03:25.35,Default,,0000,0000,0000,,Pracujący dla Shell'a geofizyk M. King Hubbert
Dialogue: 0,0:03:25.39,0:03:28.58,Default,,0000,0000,0000,,przewidział, że Amerykańska produkcja ropy osiągnie szczyt w 1970 roku,
Dialogue: 0,0:03:28.81,0:03:32.79,Default,,0000,0000,0000,,40 lat po szczycie odkryć ropy w Ameryce.
Dialogue: 0,0:03:33.05,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Nieliczni mu uwierzyli.
Dialogue: 0,0:03:35.04,0:03:37.06,Default,,0000,0000,0000,,Niemniej jednak, w 1970,
Dialogue: 0,0:03:37.06,0:03:39.06,Default,,0000,0000,0000,,Produkcja ropy w Ameryce osiągnęła szczyt,
Dialogue: 0,0:03:39.06,0:03:41.06,Default,,0000,0000,0000,,i wkroczyła w stały spadek.
Dialogue: 0,0:03:42.06,0:03:44.50,Default,,0000,0000,0000,,Hubbert był zrehabilitowany.
Dialogue: 0,0:03:45.20,0:03:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Od tego momentu,
Dialogue: 0,0:03:46.16,0:03:49.81,Default,,0000,0000,0000,,Ameryka będzie coraz bardziej zależna od importowanej ropy.
Dialogue: 0,0:03:50.06,0:03:53.08,Default,,0000,0000,0000,,To spowodowało jej wrażliwość na zakłócenia w dostawach,
Dialogue: 0,0:03:53.38,0:03:57.10,Default,,0000,0000,0000,,i przyczyniło się do ekonomicznego chaosu lat 1973
Dialogue: 0,0:03:57.10,0:03:59.60,Default,,0000,0000,0000,,i 1979, spowodowanych wahaniami na rynku surowców.
Dialogue: 0,0:04:01.90,0:04:06.08,Default,,0000,0000,0000,,W latach ‘30 odnotowano najwyższy wskaźnik odkryć ropy w historii Ameryki.
Dialogue: 0,0:04:06.20,0:04:07.96,Default,,0000,0000,0000,,Pomimo zaawansowanej technologii,
Dialogue: 0,0:04:07.96,0:04:12.73,Default,,0000,0000,0000,,spadek w odkryciach nowych amerykańskich pól naftowych był niepohamowany.
Dialogue: 0,0:04:14.08,0:04:16.91,Default,,0000,0000,0000,,Nowsze odkrycia, takie jak ANWAR,
Dialogue: 0,0:04:17.06,0:04:20.90,Default,,0000,0000,0000,,w najlepszym razie zapewnią wystarczająco ropy na 17 miesięcy.
Dialogue: 0,0:04:23.63,0:04:25.22,Default,,0000,0000,0000,,Nawet nowe pole "Jack 2" w zatoce meksykańskiej,
Dialogue: 0,0:04:25.22,0:04:28.10,Default,,0000,0000,0000,,zaspokoiłoby popyt krajowy tylko na kilka miesięcy.
Dialogue: 0,0:04:29.02,0:04:31.77,Default,,0000,0000,0000,,Choć duże, żadne pole nie zbliża się do zaspokojenia
Dialogue: 0,0:04:31.77,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,zapotrzebowania na energię w Ameryce.
Dialogue: 0,0:04:36.03,0:04:37.11,Default,,0000,0000,0000,,Jak dowodzi wzrastająca ilość danych i badań,
Dialogue: 0,0:04:37.11,0:04:40.78,Default,,0000,0000,0000,,światowa produkcja ropy osiąga szczyt, lub jest tego bliska.
Dialogue: 0,0:04:41.09,0:04:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Globalnie wskaźnik odkryć nowych pól naftowych osiągnął szczyt w latach 1960.
Dialogue: 0,0:04:46.90,0:04:47.81,Default,,0000,0000,0000,,Ponad 40 lat później,
Dialogue: 0,0:04:47.81,0:04:49.90,Default,,0000,0000,0000,,spadek w odkryciach nowych pól
Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:51.50,Default,,0000,0000,0000,,wydaje się nie do powstrzymania.
Dialogue: 0,0:04:54.01,0:04:56.50,Default,,0000,0000,0000,,54 z 65 głównych państw produkujących ropę
Dialogue: 0,0:04:56.50,0:04:58.98,Default,,0000,0000,0000,,już osiągnęło szczyt produkcji.
Dialogue: 0,0:05:01.05,0:05:04.55,Default,,0000,0000,0000,,Przypuszcza się, że wiele z pozostałych osiągnie szczyt w niedalekiej przyszłości.
Dialogue: 0,0:05:06.10,0:05:07.80,Default,,0000,0000,0000,,Świat będzie musiał dostarczyć równowartość
Dialogue: 0,0:05:07.80,0:05:10.10,Default,,0000,0000,0000,,produkcji nowej Arabii Saudyjskiej
Dialogue: 0,0:05:10.95,0:05:14.03,Default,,0000,0000,0000,,w celu uzupełnienia malejącej wydajności istniejących pól naftowych.
Dialogue: 0,0:05:15.90,0:05:16.65,Default,,0000,0000,0000,,W latach 1960,
Dialogue: 0,0:05:16.65,0:05:20.32,Default,,0000,0000,0000,,sześć baryłek ropy było znajdowane na każdą, która była użyta.
Dialogue: 0,0:05:21.10,0:05:22.10,Default,,0000,0000,0000,,Cztery dekady później,
Dialogue: 0,0:05:22.22,0:05:25.52,Default,,0000,0000,0000,,świat zużywa pomiędzy trzy a sześc baryłek
Dialogue: 0,0:05:25.55,0:05:27.22,Default,,0000,0000,0000,,na każdą, którą znajduje.
Dialogue: 0,0:05:29.03,0:05:31.20,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy szczyt światowej produkcji ropy zostanie osiągnięty,
Dialogue: 0,0:05:31.30,0:05:33.80,Default,,0000,0000,0000,,zapotrzebowanie na ropę będzie przewyższać podaż,
Dialogue: 0,0:05:33.89,0:05:36.27,Default,,0000,0000,0000,,a cena benzyny będzie się wahać jak dzika,
Dialogue: 0,0:05:36.27,0:05:39.35,Default,,0000,0000,0000,,wpływając na dużo więcej niż koszt zatankowania samochodu.
Dialogue: 0,0:05:41.80,0:05:44.03,Default,,0000,0000,0000,,Współczesne miasta są zależne od paliw kopalnych.
Dialogue: 0,0:05:44.20,0:05:46.35,Default,,0000,0000,0000,,Nawet drogi są robione z asfaltu,
Dialogue: 0,0:05:46.35,0:05:47.85,Default,,0000,0000,0000,,otrzymywanego z ropy naftowej,
Dialogue: 0,0:05:47.94,0:05:49.74,Default,,0000,0000,0000,,tak jak dachy wielu domów.
Dialogue: 0,0:05:51.09,0:05:53.07,Default,,0000,0000,0000,,Duże obszary będą nie nadawały się do zamieszkania
Dialogue: 0,0:05:53.14,0:05:57.16,Default,,0000,0000,0000,,bez ogrzewania zimą lub klimatyzacji w lecie.
Dialogue: 0,0:05:58.09,0:06:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Rozrastające się przedmieścia zmuszają ludzi do wielo milowej jazdy
Dialogue: 0,0:06:00.93,0:06:02.93,Default,,0000,0000,0000,,do pracy, szkoły i sklepów.
Dialogue: 0,0:06:04.04,0:06:06.46,Default,,0000,0000,0000,,Większe miasta zostały podzielone na strefy - obszary mieszkalne
Dialogue: 0,0:06:06.46,0:06:08.73,Default,,0000,0000,0000,,i handlowe położone daleko od siebie,
Dialogue: 0,0:06:08.73,0:06:10.60,Default,,0000,0000,0000,,zmuszające ludzi do jazdy samochodem.
Dialogue: 0,0:06:11.07,0:06:12.87,Default,,0000,0000,0000,,Przedmieścia, i wiele społeczności
Dialogue: 0,0:06:12.87,0:06:16.50,Default,,0000,0000,0000,,zostały zaprojektowane na założeniu obfitości ropy i energii.
Dialogue: 0,0:06:19.50,0:06:21.48,Default,,0000,0000,0000,,Chemikalia pochodzące z paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:06:21.48,0:06:23.24,Default,,0000,0000,0000,,lub inaczej Petro-chemikalia,
Dialogue: 0,0:06:23.24,0:06:24.24,Default,,0000,0000,0000,,są niezbędne w wytwarzaniu niezliczonej ilości produktów.
Dialogue: 0,0:06:28.04,0:06:29.90,Default,,0000,0000,0000,,Nowoczesny system rolniczy
Dialogue: 0,0:06:30.10,0:06:32.12,Default,,0000,0000,0000,,jest w dużym stopniu zależny od paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:06:32.45,0:06:33.45,Default,,0000,0000,0000,,tak jak szpitale,
Dialogue: 0,0:06:33.65,0:06:34.80,Default,,0000,0000,0000,,lotnictwo,
Dialogue: 0,0:06:34.95,0:06:36.70,Default,,0000,0000,0000,,systemy dystrybucji wody,
Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:38.10,Default,,0000,0000,0000,,i wojsko Stanów Zjednoczonych,
Dialogue: 0,0:06:38.22,0:06:42.94,Default,,0000,0000,0000,,które samo zużywa 140 milionów baryłek ropy rocznie.
Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Paliwa kopalne są także niezbędne do tworzenia plastiku i polimerów,
Dialogue: 0,0:06:48.06,0:06:52.83,Default,,0000,0000,0000,,kluczowych składników komputerów, urządzeń służących rozrywce i ubrań.
Dialogue: 0,0:06:54.03,0:06:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Globalna gospodarka zależy obecnie od nieskończonego wzrostu,
Dialogue: 0,0:06:56.95,0:07:01.02,Default,,0000,0000,0000,,wymagającego rosnących dostaw taniej energii.
Dialogue: 0,0:07:01.30,0:07:04.08,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy tak zależni od ropy i innych paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:07:04.10,0:07:07.10,Default,,0000,0000,0000,,że nawet małe zakłócenie w dostawach
Dialogue: 0,0:07:07.15,0:07:10.40,Default,,0000,0000,0000,,może mieć głęboko sięgające efekty na każdy aspekt naszego życia.
Dialogue: 0,0:07:17.08,0:07:22.01,Default,,0000,0000,0000,,ENERGIA
Dialogue: 0,0:07:22.90,0:07:26.03,Default,,0000,0000,0000,,Energia to zdolność do wykonywania pracy.
Dialogue: 0,0:07:26.03,0:07:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Przeciętny Amerykanin ma dziś dostępną równowartość energii wytwarzanej przez 150 niewolników, pracujących 24 godziny na dobę.
Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:39.10,Default,,0000,0000,0000,,Materiały, które przechowują tą energię do pracy są nazywane paliwami,
Dialogue: 0,0:07:39.10,0:07:42.01,Default,,0000,0000,0000,,Niektóre paliwa zawierają więcej energii od innych.
Dialogue: 0,0:07:42.01,0:07:46.04,Default,,0000,0000,0000,,Nazywa się to gęstością energii.
Dialogue: 0,0:07:46.04,0:07:50.01,Default,,0000,0000,0000,,Ropa jest najbardziej istotnym z tych paliw.
Dialogue: 0,0:07:50.01,0:07:51.10,Default,,0000,0000,0000,,Świat zużywa 30 miliardów baryłek rocznie,
Dialogue: 0,0:07:51.53,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,co jest równe 1 mili sześciennej ropy,
Dialogue: 0,0:07:54.90,0:07:56.05,Default,,0000,0000,0000,,która zawiera tyle energii
Dialogue: 0,0:07:56.40,0:07:58.86,Default,,0000,0000,0000,,ile było by wytworzone przez 52 elektrownie atomowe
Dialogue: 0,0:07:58.87,0:08:01.86,Default,,0000,0000,0000,,pracujące przez następne 50 lat.
Dialogue: 0,0:08:03.01,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż ropa generuje tylko 1.6% elektryczności w Stanach Zjednoczonych,
Dialogue: 0,0:08:07.57,0:08:10.57,Default,,0000,0000,0000,,to zasila 96% całego transportu.
Dialogue: 0,0:08:12.03,0:08:15.08,Default,,0000,0000,0000,,W 2008, dwie trzecie Amerykańskiej ropy było importowane.
Dialogue: 0,0:08:16.40,0:08:17.85,Default,,0000,0000,0000,,Większość z Kanady,
Dialogue: 0,0:08:17.90,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Meksyku,
Dialogue: 0,0:08:19.60,0:08:21.30,Default,,0000,0000,0000,,Arabii Saudyjskiej,
Dialogue: 0,0:08:21.30,0:08:22.74,Default,,0000,0000,0000,,Wenezueli,
Dialogue: 0,0:08:22.74,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Nigerii, Iraku i Angoli.
Dialogue: 0,0:08:27.06,0:08:29.35,Default,,0000,0000,0000,,Kilka czynników stanowi o wyjątkowości ropy:
Dialogue: 0,0:08:29.36,0:08:31.25,Default,,0000,0000,0000,,ma wysoką gęstość energii.
Dialogue: 0,0:08:33.03,0:08:34.90,Default,,0000,0000,0000,,Jedna baryłka ropy zawiera równowartość energetyczną
Dialogue: 0,0:08:34.91,0:08:37.25,Default,,0000,0000,0000,,prawie trzech lat ludzkiej pracy.
Dialogue: 0,0:08:38.50,0:08:39.60,Default,,0000,0000,0000,,Jest ciekła w temperaturze pokojowej,
Dialogue: 0,0:08:39.71,0:08:41.60,Default,,0000,0000,0000,,łatwa w transporcie
Dialogue: 0,0:08:41.84,0:08:44.05,Default,,0000,0000,0000,,i nadająca się do użytku w małych silnikach.
Dialogue: 0,0:08:45.08,0:08:48.32,Default,,0000,0000,0000,,Aby zdobyć energię, musisz użyć energię.
Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:53.21,Default,,0000,0000,0000,,Sztuką jest użyć mniejsze ilości by znaleźć i wydobyć duże ilości.
Dialogue: 0,0:08:53.21,0:08:55.62,Default,,0000,0000,0000,,To się nazywa EROEI:
Dialogue: 0,0:08:55.62,0:08:59.38,Default,,0000,0000,0000,,Zwrot energii z energii zainwestowanej [Energy Return on Energy Invested.]
Dialogue: 0,0:09:01.50,0:09:04.01,Default,,0000,0000,0000,,Konwencjonalna ropa jest dobrym przykładem.
Dialogue: 0,0:09:04.01,0:09:07.57,Default,,0000,0000,0000,,Łatwa do wydobycia, wysoka jakościowo ropa naftowa została wypompowana najpierw.
Dialogue: 0,0:09:08.90,0:09:14.60,Default,,0000,0000,0000,,Wydobywcy zużywali równowartość energetyczną 1 baryłki ropy by znaleźć i wydobyć 100.
Dialogue: 0,0:09:15.04,0:09:18.50,Default,,0000,0000,0000,,EROEI ropy wynosiło 100.
Dialogue: 0,0:09:19.09,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy łatwa do znalezienia ropa została wypompowana,
Dialogue: 0,0:09:21.10,0:09:23.90,Default,,0000,0000,0000,,eksploracja przeniosła się na głębokie wody,
Dialogue: 0,0:09:23.95,0:09:25.73,Default,,0000,0000,0000,,albo do odległych krajów,
Dialogue: 0,0:09:25.73,0:09:28.80,Default,,0000,0000,0000,,używając przy tym wzrastających ilości energii.
Dialogue: 0,0:09:29.09,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,W dzisiejszych czasach ropa, którą wydobywamy jest często ciężka lub zakwaszona.
Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.65,Default,,0000,0000,0000,,Jest też droga w rafinacji.
Dialogue: 0,0:09:35.90,0:09:39.62,Default,,0000,0000,0000,,EROEI ropy w dzisiejszych czasach potrafić spaść do 10.
Dialogue: 0,0:09:40.03,0:09:43.83,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli używasz więcej energii by zdobyć paliwo niż jest zawarte w tym paliwie,
Dialogue: 0,0:09:43.83,0:09:46.77,Default,,0000,0000,0000,,zdobycie go nie jest warte wysiłku.
Dialogue: 0,0:09:50.01,0:09:52.74,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe jest przekształcanie jednego źródła paliwa w inne.
Dialogue: 0,0:09:53.50,0:09:54.05,Default,,0000,0000,0000,,Za każdym razem gdy tak robisz,
Dialogue: 0,0:09:54.20,0:09:58.24,Default,,0000,0000,0000,,trochę energii zawartej w oryginalnym paliwie zostaje stracone.
Dialogue: 0,0:09:59.03,0:10:00.90,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład istnieje ropa niekonwencjonalna:
Dialogue: 0,0:10:00.95,0:10:03.42,Default,,0000,0000,0000,,Piaski bitumiczne oraz łupki.
Dialogue: 0,0:10:04.03,0:10:06.60,Default,,0000,0000,0000,,Piaski bitumiczne znajdują się głównie w Kanadzie.
Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Dwie trzecie światowych łupków znajduje się w Stanach Zjednoczonych.
Dialogue: 0,0:10:11.09,0:10:13.60,Default,,0000,0000,0000,,Oba te paliwa można przekształcić w syntetyczną ropę naftową.
Dialogue: 0,0:10:13.61,0:10:17.09,Default,,0000,0000,0000,,Wymaga to jednak dużych ilości ciepła i wody,
Dialogue: 0,0:10:17.10,0:10:18.90,Default,,0000,0000,0000,,obniżając ich EROEI,
Dialogue: 0,0:10:18.90,0:10:23.02,Default,,0000,0000,0000,,które waha się na poziomie od pięciu do jednego i pół.
Dialogue: 0,0:10:24.50,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Łupki są wyjątkowo słabym paliwem,
Dialogue: 0,0:10:26.20,0:10:29.15,Default,,0000,0000,0000,,porównując funt do funta, zawierającym około jednej trzeciej energii
Dialogue: 0,0:10:29.15,0:10:31.10,Default,,0000,0000,0000,,pudełka płatków śniadaniowych.
Dialogue: 0,0:10:33.03,0:10:34.70,Default,,0000,0000,0000,,Węgiel występuje w ogromnych ilościach,
Dialogue: 0,0:10:34.70,0:10:38.32,Default,,0000,0000,0000,,i generuje prawie połowę światowej elektryczności.
Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Świat zużywa prawie 2 mile sześcienne węgla rocznie.
Dialogue: 0,0:10:41.50,0:10:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, globalna produkcja węgla może osiągnąć szczyt przed 2040.
Dialogue: 0,0:10:48.08,0:10:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Twierdzenie, że Ameryka ma węgla na całe wieki jest zwodnicze,
Dialogue: 0,0:10:50.75,0:10:55.94,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nie bierze pod uwagę rosnącego popytu i malejącej jakości.
Dialogue: 0,0:10:56.06,0:10:58.67,Default,,0000,0000,0000,,Dużo z węgla wysokiej jakości - Antracytu zostało już wydobyte
Dialogue: 0,0:10:58.67,0:11:03.12,Default,,0000,0000,0000,,zostawiając węgiel niższej jakości, mający mniejszą gęstość energetyczną.
Dialogue: 0,0:11:04.06,0:11:06.70,Default,,0000,0000,0000,,Pojawiają się problemy z produkcją, gdyż węgiel powierzchniowy jest wyczerpany.
Dialogue: 0,0:11:06.70,0:11:10.80,Default,,0000,0000,0000,,i górnicy muszą kopać głębiej w mniej dostępnych obszarach.
Dialogue: 0,0:11:11.10,0:11:14.30,Default,,0000,0000,0000,,Wielu wydobywców niszczy górną pokrywę skalną aby dotrzeć do złóż węgla,
Dialogue: 0,0:11:14.30,0:11:17.05,Default,,0000,0000,0000,,powodując zniszczenie środowiska na dużą skalę.
Dialogue: 0,0:11:20.01,0:11:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Gaz ziemny jest często znajdowany razem z ropą i węglem.
Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:27.40,Default,,0000,0000,0000,,Północno Amerykańskie odkrycia konwencjonalnego gazu osiągnęły szczyt w latach 1950
Dialogue: 0,0:11:27.40,0:11:30.28,Default,,0000,0000,0000,,a produkcja osiągnęła szczyt we wczesnych latach siedemdziesiątych.
Dialogue: 0,0:11:31.03,0:11:34.12,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli wykres odkryć przesuniemy do przodu o 23 lata,
Dialogue: 0,0:11:34.12,0:11:38.60,Default,,0000,0000,0000,,to zobaczymy możliwą przyszłość produkcji konwencjonalnego gazu ziemnego
Dialogue: 0,0:11:38.60,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,w Północnej Ameryce.
Dialogue: 0,0:11:41.04,0:11:44.79,Default,,0000,0000,0000,,Nowo odkryte procesy technologiczne pozwoliły na wydobycie niekonwencjonalnego gazu ziemnego
Dialogue: 0,0:11:44.79,0:11:50.07,Default,,0000,0000,0000,,takiego jak gaz łupkowy, który może pomóc wyrównać straty wywołane przez spadek wydobycia w nadchodzących latach.
Dialogue: 0,0:11:51.04,0:11:54.20,Default,,0000,0000,0000,,Niekonwencjonalny gaz ziemny jest kontrowersyjny,
Dialogue: 0,0:11:54.20,0:11:57.57,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ potrzebuje dużych cen energii by być opłacalny.
Dialogue: 0,0:11:58.06,0:11:59.75,Default,,0000,0000,0000,,Nawet z gazem niekonwencjonalnym,
Dialogue: 0,0:11:59.75,0:12:05.23,Default,,0000,0000,0000,,globalna produkcja gazu ziemnego może osiągnąć szczyt przed rokiem 2030.
Dialogue: 0,0:12:07.90,0:12:10.92,Default,,0000,0000,0000,,Wciąż istnieją duże zasoby uranu do przeprowadzania fuzji jądrowej.
Dialogue: 0,0:12:12.03,0:12:15.83,Default,,0000,0000,0000,,By zastąpić 10 terawatów, które świat obecnie generuje z paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:12:15.83,0:12:19.23,Default,,0000,0000,0000,,potrzeba by było 10,000 elektrowni jądrowych.
Dialogue: 0,0:12:19.25,0:12:24.30,Default,,0000,0000,0000,,W takim tempie znane światowe rezerwy uranu starczyły by na tylko od 10 do 20 lat.
Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:29.08,Default,,0000,0000,0000,,Eksperymenty w opartych na plutonie reaktorach,
Dialogue: 0,0:12:29.08,0:12:31.11,Default,,0000,0000,0000,,we Francji i Japonii
Dialogue: 0,0:12:31.11,0:12:33.44,Default,,0000,0000,0000,,były drogimi niepowodzeniami.
Dialogue: 0,0:12:33.69,0:12:37.74,Default,,0000,0000,0000,,Fuzja jądrowa staje przed ogromnymi technicznymi przeszkodami
Dialogue: 0,0:12:39.02,0:12:40.30,Default,,0000,0000,0000,,I dochodzimy do źródeł odnawialnych.
Dialogue: 0,0:12:40.30,0:12:45.35,Default,,0000,0000,0000,,Energia wiatrowa ma wysokie EROEI, ale jest okresowa.
Dialogue: 0,0:12:45.60,0:12:47.40,Default,,0000,0000,0000,,Energia wodna jest niezawodna,
Dialogue: 0,0:12:47.40,0:12:50.86,Default,,0000,0000,0000,,ale większość rzek w krajach rozwiniętych jest już spiętrzone.
Dialogue: 0,0:12:52.04,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Konwencjonalne elektrownie geotermalne
Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.90,Default,,0000,0000,0000,,używają gorących punktów istniejących blisko powierzchni Ziemi.
Dialogue: 0,0:12:57.00,0:12:59.58,Default,,0000,0000,0000,,Są one ograniczone do tych obszarów.
Dialogue: 0,0:13:01.03,0:13:02.75,Default,,0000,0000,0000,,W eksperymentalnym systemie EGS,
Dialogue: 0,0:13:02.75,0:13:06.04,Default,,0000,0000,0000,,dwa szyby są wiercone na głębokość 6 mil.
Dialogue: 0,0:13:06.04,0:13:09.17,Default,,0000,0000,0000,,Woda jest pompowana w dół jednym szybem, by zostać ogrzana w szczelinach skalnych,
Dialogue: 0,0:13:09.17,0:13:12.45,Default,,0000,0000,0000,,potem wraca drugim, generując energię.
Dialogue: 0,0:13:13.09,0:13:15.30,Default,,0000,0000,0000,,Według najnowszego raportu MIT,
Dialogue: 0,0:13:15.30,0:13:21.18,Default,,0000,0000,0000,,ta technologia może dostarczyć 10% elektryczności Stanów Zjednoczonych do roku 2050.
Dialogue: 0,0:13:22.09,0:13:25.33,Default,,0000,0000,0000,,Energia fal jest ograniczona do obszarów przybrzeżnych.
Dialogue: 0,0:13:25.33,0:13:29.40,Default,,0000,0000,0000,,Gęstość energii fal waha się w zależności od regionu.
Dialogue: 0,0:13:31.01,0:13:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Transportowanie energii generowanej z fal w głąb lądu było by trudne.
Dialogue: 0,0:13:35.09,0:13:38.79,Default,,0000,0000,0000,,Słone środowisko oceanu powoduje również korozję turbin.
Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:42.71,Default,,0000,0000,0000,,Biopaliwa to paliwa, które są uprawiane.
Dialogue: 0,0:13:43.10,0:13:46.44,Default,,0000,0000,0000,,Drewno ma małą gęstość energetyczną i rośnie wolno.
Dialogue: 0,0:13:46.44,0:13:49.96,Default,,0000,0000,0000,,Świat używa 3.7 mil sześciennych drewna rocznie.
Dialogue: 0,0:13:51.44,0:13:52.92,Default,,0000,0000,0000,,Biodiesel i etanol
Dialogue: 0,0:13:52.92,0:13:57.03,Default,,0000,0000,0000,,są wytwarzane z roślin uprawianych przez rolnictwo zasilane ropą naftową.
Dialogue: 0,0:13:57.50,0:14:00.79,Default,,0000,0000,0000,,Zysk energetyczny z tych paliw jest bardzo mały.
Dialogue: 0,0:14:02.01,0:14:05.09,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy politycy chcą zamienić kukurydzę w etanol.
Dialogue: 0,0:14:05.09,0:14:10.21,Default,,0000,0000,0000,,Użycie etanolu by dostarczyć jedną dziesiątą przewidywanego zużycia ropy w Stanach Zjednoczonych w 2020,
Dialogue: 0,0:14:10.21,0:14:13.60,Default,,0000,0000,0000,,wymagało by 3% Amerykańskiej ziemi.
Dialogue: 0,0:14:15.01,0:14:19.08,Default,,0000,0000,0000,,Zaopatrzenie jednej trzeciej wymagało by trzy razy więcej powierzchni niż używana obecnie do produkcji żywności.
Dialogue: 0,0:14:20.03,0:14:23.33,Default,,0000,0000,0000,,Zaopatrzenie całej konsumpcji ropy naftowej Stanów Zjednoczonych w 2020
Dialogue: 0,0:14:23.33,0:14:27.08,Default,,0000,0000,0000,,zajęłoby dwa razy więcej ziemi niż jest wykorzystywane do uprawy żywności.
Dialogue: 0,0:14:28.86,0:14:33.50,Default,,0000,0000,0000,,Wodór wydobywany jest z Gazu Naturalnego, węgla lub wody,
Dialogue: 0,0:14:33.50,0:14:36.92,Default,,0000,0000,0000,,co używa więcej energii niż da się otrzymać z wodoru.
Dialogue: 0,0:14:36.92,0:14:39.60,Default,,0000,0000,0000,,To sprawia, że gospodarki napędzane wodorem są mało prawdopodobne.
Dialogue: 0,0:14:42.50,0:14:45.62,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie światowe fotowoltaiczne panele słoneczne generują tyle elektryczności
Dialogue: 0,0:14:45.62,0:14:47.80,Default,,0000,0000,0000,,co dwie elektrownie węglowe.
Dialogue: 0,0:14:48.80,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Równowartość pomiędzy 1 a 4 ton węgla
Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:54.40,Default,,0000,0000,0000,,jest wykorzystywana w produkcji jednego panelu słonecznego.
Dialogue: 0,0:14:56.10,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Musielibyśmy pokryć panelami nie mniej niż 140,000 mil kwadratowych
Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:02.12,Default,,0000,0000,0000,,by spełnić obecne zapotrzebowanie na świecie.
Dialogue: 0,0:15:02.30,0:15:06.70,Default,,0000,0000,0000,,Począwszy od roku 2007 są tylko 4 mile kwadratowe.
Dialogue: 0,0:15:08.60,0:15:12.04,Default,,0000,0000,0000,,Skoncentrowana energia słoneczna lub słoneczny prąd termiczny ma ma ogromny potencjał,
Dialogue: 0,0:15:12.04,0:15:16.25,Default,,0000,0000,0000,,chociaż w tej chwili istnieje tylko niewielka liczba działających elektrowni.
Dialogue: 0,0:15:17.90,0:15:19.15,Default,,0000,0000,0000,,Są one też ograniczone do słonecznego klimatu,
Dialogue: 0,0:15:19.30,0:15:21.50,Default,,0000,0000,0000,,wymagają aby duże ilości energii
Dialogue: 0,0:15:21.50,0:15:24.43,Default,,0000,0000,0000,,były transmitowane na duże odległości.
Dialogue: 0,0:15:26.05,0:15:29.46,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie alternatywy dla ropy są zależne od napędzanej ropą maszynerii,
Dialogue: 0,0:15:29.46,0:15:34.37,Default,,0000,0000,0000,,lub wymaga materiałów takich jak tworzywa sztuczne, które są wytwarzane z ropy.
Dialogue: 0,0:15:36.04,0:15:38.89,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy słyszysz o nowych wspaniałych wynalazkach lub paliwach,
Dialogue: 0,0:15:38.90,0:15:40.04,Default,,0000,0000,0000,,zapytaj:
Dialogue: 0,0:15:40.09,0:15:44.20,Default,,0000,0000,0000,,Czy ich entuzjasta ma działający model, gotowy do komercyjnego użycia?
Dialogue: 0,0:15:45.00,0:15:46.88,Default,,0000,0000,0000,,Jaka jest jego gęstość energetyczna?
Dialogue: 0,0:15:47.50,0:15:49.96,Default,,0000,0000,0000,,Czy może być przechowywane lub łatwo dystrybuowane?
Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:53.08,Default,,0000,0000,0000,,Czy jest niezawodne lub działa okresowo?
Dialogue: 0,0:15:53.08,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Czy może być użyty efekt skali aby korzystać z niego na poziomie krajowym?
Dialogue: 0,0:15:56.30,0:15:58.80,Default,,0000,0000,0000,,Czy istnieją ukryte wyzwania dla inżynierów?
Dialogue: 0,0:15:59.80,0:16:02.10,Default,,0000,0000,0000,,Jakie jest EROEI?
Dialogue: 0,0:16:02.10,0:16:04.70,Default,,0000,0000,0000,,Jaki jest wpływ na środowisko?
Dialogue: 0,0:16:04.90,0:16:07.70,Default,,0000,0000,0000,,Pamiętaj, że duże liczby mogą być zwodnicze.
Dialogue: 0,0:16:08.04,0:16:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład: 1 miliard baryłek ropy
Dialogue: 0,0:16:09.90,0:16:13.87,Default,,0000,0000,0000,,zaspokoi popyt globalny na tylko 12 dni.
Dialogue: 0,0:16:15.06,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Odejście od paliw kopalnych będzie monumentalnym wyzwaniem.
Dialogue: 0,0:16:19.70,0:16:24.42,Default,,0000,0000,0000,,Na rok 2007, węgiel generuje 48.5% elektryczności Stanów Zjednoczonych.
Dialogue: 0,0:16:24.42,0:16:27.29,Default,,0000,0000,0000,,21.6% jest z gazu ziemnego,
Dialogue: 0,0:16:27.29,0:16:30.22,Default,,0000,0000,0000,,1.6% jest z ropy naftowej,
Dialogue: 0,0:16:30.22,0:16:32.68,Default,,0000,0000,0000,,19.4% pochodzi ze źródeł jądrowych,
Dialogue: 0,0:16:32.68,0:16:34.90,Default,,0000,0000,0000,,5.8% pochodzi z elektrowni wodnych.
Dialogue: 0,0:16:35.09,0:16:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Inne odnawialne źródła generują tylko 2.5%.
Dialogue: 0,0:16:40.04,0:16:43.12,Default,,0000,0000,0000,,Czy można zastąpić system oparty na paliwach kopalnych
Dialogue: 0,0:16:43.12,0:16:45.70,Default,,0000,0000,0000,,systemem połączonych źródeł energii alternatywnych?
Dialogue: 0,0:16:46.40,0:16:48.70,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebne są duże postępy technologiczne,
Dialogue: 0,0:16:48.90,0:16:51.50,Default,,0000,0000,0000,,jak również wola polityczna i współpraca,
Dialogue: 0,0:16:51.90,0:16:53.40,Default,,0000,0000,0000,,znaczne inwestycje,
Dialogue: 0,0:16:53.54,0:16:55.50,Default,,0000,0000,0000,,międzynarodowy dialog i zgoda,
Dialogue: 0,0:16:56.05,0:16:59.30,Default,,0000,0000,0000,,reorganizacja $ 45 trylionowej globalnej gospodarki,
Dialogue: 0,0:16:59.30,0:17:01.67,Default,,0000,0000,0000,,w tym transport,
Dialogue: 0,0:17:02.03,0:17:03.00,Default,,0000,0000,0000,,produkcję przemysłową,
Dialogue: 0,0:17:03.00,0:17:05.08,Default,,0000,0000,0000,,i systemy rolnicze,
Dialogue: 0,0:17:05.08,0:17:08.70,Default,,0000,0000,0000,,jak również urzędnicy kompetentni do zarządzania tą przemianą.
Dialogue: 0,0:17:10.00,0:17:11.52,Default,,0000,0000,0000,,Czy jeśli to wszystko zostanie osiągnięte
Dialogue: 0,0:17:11.52,0:17:14.52,Default,,0000,0000,0000,,to obecny sposób życia będzie mógł toczyć się dalej?
Dialogue: 0,0:17:19.00,0:17:21.01,Default,,0000,0000,0000,,Wzrost
Dialogue: 0,0:17:21.01,0:17:23.30,Default,,0000,0000,0000,,Oto bakterie żyjące w butelce.
Dialogue: 0,0:17:24.01,0:17:25.80,Default,,0000,0000,0000,,Ich populacja podwaja się z każdą minutą.
Dialogue: 0,0:17:27.00,0:17:29.30,Default,,0000,0000,0000,,O 11 jest jedna bakteria.
Dialogue: 0,0:17:30.09,0:17:32.10,Default,,0000,0000,0000,,o 12 w południe butelka jest pełna.
Dialogue: 0,0:17:33.08,0:17:35.30,Default,,0000,0000,0000,,Jest w połowie pełna o 11:59
Dialogue: 0,0:17:35.30,0:17:37.98,Default,,0000,0000,0000,,zostawiając wystarczająco miejsca dla tylko jednego podwojenia.
Dialogue: 0,0:17:38.90,0:17:41.03,Default,,0000,0000,0000,,Bakterie zauważyły niebezpieczeństwo.
Dialogue: 0,0:17:41.03,0:17:44.06,Default,,0000,0000,0000,,Szukają nowych butelek i znajdują 3.
Dialogue: 0,0:17:44.06,0:17:47.08,Default,,0000,0000,0000,,Zakładają, że ich problem został rozwiązany.
Dialogue: 0,0:17:47.08,0:17:49.60,Default,,0000,0000,0000,,O 12 w południe pierwsza butelka jest pełna.
Dialogue: 0,0:17:50.00,0:17:53.14,Default,,0000,0000,0000,,O 12:01 druga butelka jest pełna.
Dialogue: 0,0:17:54.00,0:17:56.82,Default,,0000,0000,0000,,O 12:02 wszystkie butelki są pełne.
Dialogue: 0,0:17:57.90,0:17:59.93,Default,,0000,0000,0000,,To jest problem, z którym mamy do czynienia,
Dialogue: 0,0:17:59.93,0:18:03.20,Default,,0000,0000,0000,,Ze względu na podwajanie spowodowane wykładniczym wzrostem
Dialogue: 0,0:18:06.06,0:18:09.28,Default,,0000,0000,0000,,Ludzkość doświadczyła niespotykanego dotąd wzrostu,
Dialogue: 0,0:18:09.28,0:18:12.70,Default,,0000,0000,0000,,kiedy zaczęła używać węgla i ropy jako źródeł paliwa.
Dialogue: 0,0:18:14.03,0:18:17.33,Default,,0000,0000,0000,,Nawet małe tempo wzrostu z czasem przynosi znaczny wzrost.
Dialogue: 0,0:18:18.60,0:18:20.10,Default,,0000,0000,0000,,Przy 1% tempie wzrostu,
Dialogue: 0,0:18:20.15,0:18:22.90,Default,,0000,0000,0000,,gospodarka podwoi się w 70 lat.
Dialogue: 0,0:18:23.50,0:18:27.09,Default,,0000,0000,0000,,Przy 2% tempie podwoi się w 35 lat.
Dialogue: 0,0:18:27.09,0:18:29.26,Default,,0000,0000,0000,,Przy 10% tempie wzrostu,
Dialogue: 0,0:18:29.26,0:18:32.35,Default,,0000,0000,0000,,gospodarka podwoi się w tylko 7 lat.
Dialogue: 0,0:18:33.40,0:18:36.75,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli gospodarka rośnie przy obecnej średniej 3%,
Dialogue: 0,0:18:36.75,0:18:39.75,Default,,0000,0000,0000,,podwaja się co każde 23 lata.
Dialogue: 0,0:18:40.60,0:18:44.02,Default,,0000,0000,0000,,Z każdym podwojeniem, zapotrzebowanie na energię i zasoby
Dialogue: 0,0:18:44.02,0:18:47.02,Default,,0000,0000,0000,,przekroczy wszystkie poprzednie podwojenia razem wzięte.
Dialogue: 0,0:18:48.08,0:18:52.05,Default,,0000,0000,0000,,System finansowy opiera się na założeniu wzrostu
Dialogue: 0,0:18:52.05,0:18:55.78,Default,,0000,0000,0000,,-co wymaga wsparcia wzrastających dostaw energii, aby ten wzrost zasilić.
Dialogue: 0,0:18:56.70,0:18:58.47,Default,,0000,0000,0000,,Banki pożyczają pieniądze, których nie mają
Dialogue: 0,0:18:58.47,0:19:00.60,Default,,0000,0000,0000,,faktycznie stwarzając je.
Dialogue: 0,0:19:01.00,0:19:04.82,Default,,0000,0000,0000,,Kredytobiorcy wykorzystują nowo stworzone pieniądze do rozwoju własnej działalności,
Dialogue: 0,0:19:04.82,0:19:06.20,Default,,0000,0000,0000,,i spłacają dług,
Dialogue: 0,0:19:06.20,0:19:09.38,Default,,0000,0000,0000,,z odsetkami, które wymagają więcej wzrostu gospodarczego.
Dialogue: 0,0:19:10.50,0:19:13.02,Default,,0000,0000,0000,,W związku z tym procesem, gdzie pieniądze są tworzone przez dług,
Dialogue: 0,0:19:13.02,0:19:17.62,Default,,0000,0000,0000,,większość pieniędzy w światowej gospodarce to dług z odsetkami do spłacenia.
Dialogue: 0,0:19:19.06,0:19:22.10,Default,,0000,0000,0000,,Bez ciągłego wzrostu pożyczkobiorców,
Dialogue: 0,0:19:22.10,0:19:24.20,Default,,0000,0000,0000,,którzy de facto generują wzrost,
Dialogue: 0,0:19:24.50,0:19:25.87,Default,,0000,0000,0000,,i jednocześnie spłacają swoje zobowiązania,
Dialogue: 0,0:19:25.87,0:19:28.30,Default,,0000,0000,0000,,gospodarka światowa załamie się.
Dialogue: 0,0:19:30.01,0:19:31.15,Default,,0000,0000,0000,,Tak jak schemat piramidy,
Dialogue: 0,0:19:31.15,0:19:34.15,Default,,0000,0000,0000,,system musi się rozwijać albo umrzeć.
Dialogue: 0,0:19:35.50,0:19:37.45,Default,,0000,0000,0000,,Częściowo przez ten system długu
Dialogue: 0,0:19:37.50,0:19:40.40,Default,,0000,0000,0000,,skutki wzrostu gospodarczego były spektakularne:
Dialogue: 0,0:19:40.80,0:19:41.60,Default,,0000,0000,0000,,w PKB [produkt krajowy brutto],
Dialogue: 0,0:19:41.60,0:19:43.11,Default,,0000,0000,0000,,budowaniu zapór na rzekach,
Dialogue: 0,0:19:43.11,0:19:44.15,Default,,0000,0000,0000,,użyciu wody,
Dialogue: 0,0:19:44.18,0:19:46.46,Default,,0000,0000,0000,,zużyciu nawozów,
Dialogue: 0,0:19:46.46,0:19:47.76,Default,,0000,0000,0000,,ludności miejskiej,
Dialogue: 0,0:19:47.76,0:19:49.67,Default,,0000,0000,0000,,zużyciu papieru,
Dialogue: 0,0:19:49.67,0:19:51.10,Default,,0000,0000,0000,,pojazdach silnikowych,
Dialogue: 0,0:19:51.10,0:19:52.41,Default,,0000,0000,0000,,komunikacji
Dialogue: 0,0:19:52.41,0:19:54.10,Default,,0000,0000,0000,,i turystyce.
Dialogue: 0,0:19:55.07,0:19:57.45,Default,,0000,0000,0000,,Światowa populacja urosła do 7 miliardów,
Dialogue: 0,0:19:57.45,0:20:01.19,Default,,0000,0000,0000,,i ma przekroczyć 9 miliardów w 2050.
Dialogue: 0,0:20:02.04,0:20:05.50,Default,,0000,0000,0000,,Na płaskiej, nieskończonej ziemi, nie było by to problemem.
Dialogue: 0,0:20:06.30,0:20:08.69,Default,,0000,0000,0000,,Jednakże, ponieważ Ziemia jest okrągła i skończona,
Dialogue: 0,0:20:08.69,0:20:11.69,Default,,0000,0000,0000,,ostatecznie staniemy wobec limitów wzrostu.
Dialogue: 0,0:20:13.08,0:20:14.30,Default,,0000,0000,0000,,Ekspansja gospodarcza
Dialogue: 0,0:20:14.30,0:20:18.30,Default,,0000,0000,0000,,spowodowała wzrost stężenia zarówno podtlenku azotu w atmosferze
Dialogue: 0,0:20:18.30,0:20:19.10,Default,,0000,0000,0000,,jak i metanu,
Dialogue: 0,0:20:19.10,0:20:20.70,Default,,0000,0000,0000,,zubożenie warstwy ozonowej,
Dialogue: 0,0:20:20.87,0:20:22.83,Default,,0000,0000,0000,,wzrost ilości i nasilenia wielkich powodzi,
Dialogue: 0,0:20:22.83,0:20:25.83,Default,,0000,0000,0000,,szkodach w ekosystemach morskich,
Dialogue: 0,0:20:25.87,0:20:27.70,Default,,0000,0000,0000,,m. in. spływ wód gruntowych z wysoką zawartością azotu do morza,
Dialogue: 0,0:20:27.70,0:20:30.76,Default,,0000,0000,0000,,utratę lasów deszczowych i terenów lesistych,
Dialogue: 0,0:20:30.76,0:20:33.11,Default,,0000,0000,0000,,wzrost powierzchni terenów przystosowanych do życia człowieka,
Dialogue: 0,0:20:33.11,0:20:36.11,Default,,0000,0000,0000,,i wzrost gatunków zagrożonych wyginięciem lub wyginiętych.
Dialogue: 0,0:20:38.05,0:20:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli umieścimy jedno ziarenko ryżu
Dialogue: 0,0:20:40.20,0:20:42.07,Default,,0000,0000,0000,,na pierwszym polu szachownicy,
Dialogue: 0,0:20:42.07,0:20:45.20,Default,,0000,0000,0000,,podwoimy to i umieścimy 2 ziarenka na drugim,
Dialogue: 0,0:20:46.01,0:20:48.60,Default,,0000,0000,0000,,podwoimy znów i umieścimy 4 na trzecim,
Dialogue: 0,0:20:49.10,0:20:51.47,Default,,0000,0000,0000,,podwoimy znów i umieścimy 8 na czwartym,
Dialogue: 0,0:20:51.50,0:20:52.65,Default,,0000,0000,0000,,i będziemy dalej postępować w ten sposób,
Dialogue: 0,0:20:52.65,0:20:55.47,Default,,0000,0000,0000,,umieszczając na każdym następnym polu podwojoną ilość ziaren,
Dialogue: 0,0:20:55.47,0:20:57.10,Default,,0000,0000,0000,,z pola poprzedniego,
Dialogue: 0,0:20:57.10,0:20:59.00,Default,,0000,0000,0000,,w chwili, gdy docieramy do końcowego kwadratu
Dialogue: 0,0:20:59.00,0:21:01.24,Default,,0000,0000,0000,,potrzebujemy astronomicznej liczby ziaren:
Dialogue: 0,0:21:03.80,0:21:05.22,Default,,0000,0000,0000,,9 kwintylionów (10^18),
Dialogue: 0,0:21:05.22,0:21:07.44,Default,,0000,0000,0000,,223 kwadryliony,
Dialogue: 0,0:21:07.44,0:21:09.29,Default,,0000,0000,0000,,372 trylionów,
Dialogue: 0,0:21:09.29,0:21:11.28,Default,,0000,0000,0000,,36 miliardów,
Dialogue: 0,0:21:11.28,0:21:13.05,Default,,0000,0000,0000,,854 milionów,
Dialogue: 0,0:21:13.05,0:21:16.55,Default,,0000,0000,0000,,776 tysięcy ziaren:
Dialogue: 0,0:21:17.04,0:21:18.56,Default,,0000,0000,0000,,więcej ziaren niż rasa ludzka
Dialogue: 0,0:21:18.56,0:21:21.56,Default,,0000,0000,0000,,wyhodowała przez ostatnie 10,000 lat.
Dialogue: 0,0:21:22.90,0:21:23.71,Default,,0000,0000,0000,,Współczesne gospodarki
Dialogue: 0,0:21:23.71,0:21:25.41,Default,,0000,0000,0000,,tak jak ziarna na szachownicy,
Dialogue: 0,0:21:25.41,0:21:27.30,Default,,0000,0000,0000,,podwajają się co kilkadziesiąt lat.
Dialogue: 0,0:21:27.70,0:21:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Na którym kwadracie szachownicy jesteśmy?
Dialogue: 0,0:21:33.09,0:21:34.76,Default,,0000,0000,0000,,Poza energią,
Dialogue: 0,0:21:34.76,0:21:37.66,Default,,0000,0000,0000,,cywilizacja wymaga wielu istotnych zasobów:
Dialogue: 0,0:21:37.95,0:21:39.25,Default,,0000,0000,0000,,wody słodkiej
Dialogue: 0,0:21:39.25,0:21:40.48,Default,,0000,0000,0000,,ziemi ornej,
Dialogue: 0,0:21:40.48,0:21:41.32,Default,,0000,0000,0000,,jedzenia,
Dialogue: 0,0:21:41.32,0:21:42.13,Default,,0000,0000,0000,,lasów,
Dialogue: 0,0:21:42.13,0:21:44.50,Default,,0000,0000,0000,,i wielu rodzajów minerałów i metali.
Dialogue: 0,0:21:45.09,0:21:46.15,Default,,0000,0000,0000,,Wzrost jest ograniczony
Dialogue: 0,0:21:46.15,0:21:49.21,Default,,0000,0000,0000,,przez kluczowe zasoby o najmniejszej podaży,
Dialogue: 0,0:21:51.40,0:21:52.31,Default,,0000,0000,0000,,Beczka zbudowana jest z klepek,
Dialogue: 0,0:21:52.31,0:21:54.98,Default,,0000,0000,0000,,i gdy wzrost jak woda napełnia beczkę,
Dialogue: 0,0:21:54.98,0:21:57.79,Default,,0000,0000,0000,,nie może on przekroczyć najkrótszej klepki,
Dialogue: 0,0:21:57.79,0:22:00.90,Default,,0000,0000,0000,,lub najbardziej ograniczonego w ilości, kluczowego surowca.
Dialogue: 0,0:22:02.30,0:22:03.83,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie wykorzystują obecnie
Dialogue: 0,0:22:03.83,0:22:07.30,Default,,0000,0000,0000,,40% całej fotosyntezy na Ziemi.
Dialogue: 0,0:22:08.02,0:22:09.74,Default,,0000,0000,0000,,Choć może być możliwe wykorzystanie 80%,
Dialogue: 0,0:22:09.74,0:22:13.50,Default,,0000,0000,0000,,jest mało prawdopodobne abyśmy kiedykolwiek używali 160%.
Dialogue: 0,0:22:23.24,0:22:25.90,Default,,0000,0000,0000,,ŻYWNOŚĆ
Dialogue: 0,0:22:27.00,0:22:28.18,Default,,0000,0000,0000,,Globalne zaopatrzenie w żywność
Dialogue: 0,0:22:28.18,0:22:29.90,Default,,0000,0000,0000,,opiera się głównie na paliwach kopalnych.
Dialogue: 0,0:22:32.04,0:22:33.14,Default,,0000,0000,0000,,Przed pierwszą wojną światową,
Dialogue: 0,0:22:33.14,0:22:35.47,Default,,0000,0000,0000,,całe rolnictwo było ekologiczne.
Dialogue: 0,0:22:36.04,0:22:39.80,Default,,0000,0000,0000,,Jednak po wynalezieniu nawozów i pestycydów opracowanych na bazie paliw kopalnych
Dialogue: 0,0:22:39.80,0:22:42.50,Default,,0000,0000,0000,,nastąpił znaczny wzrost w produkcji żywności
Dialogue: 0,0:22:42.60,0:22:45.30,Default,,0000,0000,0000,,pozwalając na wzrost ludzkiej populacji.
Dialogue: 0,0:22:48.10,0:22:49.39,Default,,0000,0000,0000,,Stosowanie nawozów sztucznych
Dialogue: 0,0:22:49.39,0:22:51.60,Default,,0000,0000,0000,,wyżywiło więcej ludzi niż byłoby to możliwe,
Dialogue: 0,0:22:51.60,0:22:54.88,Default,,0000,0000,0000,,przy pomocy rolnictwa organicznego.
Dialogue: 0,0:22:56.05,0:22:58.35,Default,,0000,0000,0000,,Paliwa kopalne są potrzebne do maszyn rolniczych,
Dialogue: 0,0:22:58.35,0:22:59.81,Default,,0000,0000,0000,,transportu,
Dialogue: 0,0:22:59.75,0:23:00.71,Default,,0000,0000,0000,,chłodzenia,
Dialogue: 0,0:23:01.07,0:23:02.56,Default,,0000,0000,0000,,pakowania - w plastik,
Dialogue: 0,0:23:02.56,0:23:04.67,Default,,0000,0000,0000,,i gotowania.
Dialogue: 0,0:23:05.00,0:23:08.88,Default,,0000,0000,0000,,Nowoczesne rolnictwo używa ziemi by zamienić paliwa kopalne w żywność
Dialogue: 0,0:23:08.88,0:23:10.60,Default,,0000,0000,0000,,- a żywność w ludzi.
Dialogue: 0,0:23:12.00,0:23:13.92,Default,,0000,0000,0000,,Około 7 kalorii energii pochodzącej z paliw kopalnych
Dialogue: 0,0:23:13.92,0:23:16.92,Default,,0000,0000,0000,,jest używane do produkcji 1 kalorii żywności.
Dialogue: 0,0:23:19.30,0:23:25.02,Default,,0000,0000,0000,,W Ameryce, żywność podróżuje około 1,500 mil z farmy do klienta.
Dialogue: 0,0:23:30.08,0:23:31.53,Default,,0000,0000,0000,,Oprócz wyczerpywania się paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:23:31.53,0:23:34.90,Default,,0000,0000,0000,,istnieje kilka zagrożeń dla obecnego systemu produkcji żywności:
Dialogue: 0,0:23:35.20,0:23:36.33,Default,,0000,0000,0000,,Tania energia,
Dialogue: 0,0:23:36.33,0:23:37.93,Default,,0000,0000,0000,,udoskonalona technologia
Dialogue: 0,0:23:37.93,0:23:41.35,Default,,0000,0000,0000,,i dotacje pozwoliły na masowe połowy ryb.
Dialogue: 0,0:23:43.09,0:23:45.71,Default,,0000,0000,0000,,Globalne połowy ryb osiągnęły szczyt w późnych latach osiemdziesiątych,
Dialogue: 0,0:23:45.71,0:23:48.71,Default,,0000,0000,0000,,zmuszając rybaków do przeniesienia się na głębokie wody.
Dialogue: 0,0:23:53.08,0:23:55.72,Default,,0000,0000,0000,,Spływ wód nasyconych azotem spowodowany użyciem syntetycznych nawozów,
Dialogue: 0,0:23:55.72,0:23:59.50,Default,,0000,0000,0000,,zatruwa rzeki i morza, tworząc ogromne martwe strefy.
Dialogue: 0,0:24:00.50,0:24:01.31,Default,,0000,0000,0000,,Przewiduje się, że w tym tempie,
Dialogue: 0,0:24:01.31,0:24:03.97,Default,,0000,0000,0000,,wszystkie populacje ryb załamią się
Dialogue: 0,0:24:03.97,0:24:05.93,Default,,0000,0000,0000,,przed rokiem 2048.
Dialogue: 0,0:24:07.09,0:24:11.31,Default,,0000,0000,0000,,Kwaśny deszcz z miast i przemysłu wyjaławia glebę z istotnych składników odżywczych,
Dialogue: 0,0:24:11.31,0:24:12.36,Default,,0000,0000,0000,,takich jak potas,
Dialogue: 0,0:24:12.36,0:24:13.22,Default,,0000,0000,0000,,wapń,
Dialogue: 0,0:24:13.22,0:24:14.50,Default,,0000,0000,0000,,i magnez.
Dialogue: 0,0:24:18.03,0:24:20.10,Default,,0000,0000,0000,,Kolejnym zagrożeniem jest brak wody.
Dialogue: 0,0:24:20.20,0:24:25.20,Default,,0000,0000,0000,,Wiele farm używa do nawadniania wody pompowanej z podziemnych warstw wodonośnych.
Dialogue: 0,0:24:26.05,0:24:28.89,Default,,0000,0000,0000,,Warstwy te potrzebują tysięcy lat aby się zapełnić,
Dialogue: 0,0:24:28.89,0:24:30.77,Default,,0000,0000,0000,,ale mogą być wypompowane do sucha w ciągu kilku dziesięcioleci,
Dialogue: 0,0:24:30.77,0:24:32.60,Default,,0000,0000,0000,,tak jak szyby naftowe.
Dialogue: 0,0:24:34.03,0:24:36.91,Default,,0000,0000,0000,,Ogromna amerykańska warstwa wodonośna Ogallala ma tak niski poziom,
Dialogue: 0,0:24:36.91,0:24:40.75,Default,,0000,0000,0000,,że wielu farmerów musiało powrócić do mniej wydajnego rolnictwa bez irygacji,
Dialogue: 0,0:24:42.06,0:24:46.58,Default,,0000,0000,0000,,W dodatku używanie nawadniania i nawozów może prowadzić do zasolenia:
Dialogue: 0,0:24:47.00,0:24:48.60,Default,,0000,0000,0000,,koncentracji soli w glebie.
Dialogue: 0,0:24:49.30,0:24:51.50,Default,,0000,0000,0000,,To jest główna przyczyna pustynnienia.
Dialogue: 0,0:24:53.08,0:24:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Innym zagrożeniem jest utrata ziemi ornej.
Dialogue: 0,0:24:56.50,0:24:57.65,Default,,0000,0000,0000,,200 lat temu,
Dialogue: 0,0:24:57.65,0:25:00.60,Default,,0000,0000,0000,,na Amerykańskich preriach było 6 stóp ziemi ornej.
Dialogue: 0,0:25:01.10,0:25:03.33,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiaj poprzez uprawę i złe praktyki,
Dialogue: 0,0:25:03.33,0:25:06.33,Default,,0000,0000,0000,,prawie połowa jest stracona.
Dialogue: 0,0:25:08.80,0:25:13.27,Default,,0000,0000,0000,,Nawadnianie wzmaga wzrost grzybów z rodziny rdzy zbożowej, jak UG-99,
Dialogue: 0,0:25:13.27,0:25:17.70,Default,,0000,0000,0000,,- które mogłyby zniszczyć 80% światowych plonów zbóż.
Dialogue: 0,0:25:19.01,0:25:20.08,Default,,0000,0000,0000,,Według Normana Borlauga,
Dialogue: 0,0:25:20.08,0:25:22.21,Default,,0000,0000,0000,,ojca Zielonej Rewolucji,
Dialogue: 0,0:25:22.30,0:25:27.90,Default,,0000,0000,0000,,rdza zbożowa "ma ogromny potencjał do społecznego i ludzkiego zniszczenia."
Dialogue: 0,0:25:29.08,0:25:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Użycie biopaliw oznacza, że mniej ziemi
Dialogue: 0,0:25:32.00,0:25:35.11,Default,,0000,0000,0000,,będzie dostępne do produkcji żywności.
Dialogue: 0,0:25:37.05,0:25:39.20,Default,,0000,0000,0000,,Każdy obszar ma skończoną nośność.
Dialogue: 0,0:25:40.00,0:25:41.64,Default,,0000,0000,0000,,Jest to ilość zwierząt lub ludzi,
Dialogue: 0,0:25:41.64,0:25:43.80,Default,,0000,0000,0000,,które mogą żyć tam przez czas nieokreślony,
Dialogue: 0,0:25:44.08,0:25:47.49,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli gatunek przekroczy nośność tego obszaru,
Dialogue: 0,0:25:47.49,0:25:51.70,Default,,0000,0000,0000,,część osobników będzie wymierać, dopóki poziom populacji nie wróci do naturalnego poziomu.
Dialogue: 0,0:25:53.03,0:25:54.17,Default,,0000,0000,0000,,Świat uniknął tego wymierania
Dialogue: 0,0:25:54.17,0:25:56.40,Default,,0000,0000,0000,,poprzez znajdywanie nowych ziem do uprawy,
Dialogue: 0,0:25:56.40,0:25:57.88,Default,,0000,0000,0000,,lub poprzez wzrastającą produkcję,
Dialogue: 0,0:25:57.88,0:26:00.98,Default,,0000,0000,0000,,która była możliwa głównie dzięki ropie.
Dialogue: 0,0:26:01.00,0:26:03.64,Default,,0000,0000,0000,,By kontynuować wzrost,
Dialogue: 0,0:26:03.64,0:26:06.90,Default,,0000,0000,0000,,potrzebne jest więcej zasobów niż Ziemia może zapewnić,
Dialogue: 0,0:26:07.09,0:26:09.90,Default,,0000,0000,0000,,a nowe planety nie są dla nas dostępne.
Dialogue: 0,0:26:11.08,0:26:13.25,Default,,0000,0000,0000,,W obliczu tych wszystkich wyzwań,
Dialogue: 0,0:26:13.30,0:26:16.42,Default,,0000,0000,0000,,by wyżywić wzrastającą światową populację,
Dialogue: 0,0:26:16.30,0:26:18.90,Default,,0000,0000,0000,,globalna produkcja żywności musi się podwoić do roku 2050.
Dialogue: 0,0:26:21.04,0:26:23.67,Default,,0000,0000,0000,,1 miliard ludzi jest już niedożywionych lub głoduje.
Dialogue: 0,0:26:24.20,0:26:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Wyzwaniem będzie wykarmienie ponad 9 miliardów w nadchodzących latach,
Dialogue: 0,0:26:28.09,0:26:31.90,Default,,0000,0000,0000,,kiedy produkcja światowej ropy i gazu ziemnego będzie spadać.
Dialogue: 0,0:26:41.05,0:26:42.60,Default,,0000,0000,0000,,SZCZĘŚLIWE ZAKOŃCZENIE
Dialogue: 0,0:26:45.99,0:26:48.10,Default,,0000,0000,0000,,Globalna gospodarka wzrasta wykładniczo,
Dialogue: 0,0:26:48.10,0:26:50.00,Default,,0000,0000,0000,,o około 3% rocznie,
Dialogue: 0,0:26:50.06,0:26:53.27,Default,,0000,0000,0000,,zużywając wzrastające ilości paliw nieodnawialnych,
Dialogue: 0,0:26:53.27,0:26:54.90,Default,,0000,0000,0000,,minerałów i metali,
Dialogue: 0,0:26:54.90,0:26:56.85,Default,,0000,0000,0000,,jak również zasoby odnawialne
Dialogue: 0,0:26:56.85,0:27:00.27,Default,,0000,0000,0000,,takie jak woda, lasy, gleby, ryby
Dialogue: 0,0:27:00.28,0:27:02.34,Default,,0000,0000,0000,,szybciej niż są one uzupełniane.
Dialogue: 0,0:27:03.90,0:27:05.57,Default,,0000,0000,0000,,Nawet przy 1% tempie wzrostu,
Dialogue: 0,0:27:05.57,0:27:08.20,Default,,0000,0000,0000,,gospodarka podwoi się w 70 lat.
Dialogue: 0,0:27:10.02,0:27:13.06,Default,,0000,0000,0000,,Problem nasila się przez inne czynniki:
Dialogue: 0,0:27:13.06,0:27:15.50,Default,,0000,0000,0000,,Globalizacja pozwala ludziom z jednego kontynentu
Dialogue: 0,0:27:15.50,0:27:18.50,Default,,0000,0000,0000,,kupować towary i żywność wytworzone na innym kontynencie.
Dialogue: 0,0:27:19.10,0:27:20.75,Default,,0000,0000,0000,,Linie zaopatrzenia są długie,
Dialogue: 0,0:27:20.75,0:27:23.75,Default,,0000,0000,0000,,co bardzo nadwyręża już i tak ograniczoną podaż ropy.
Dialogue: 0,0:27:26.06,0:27:29.33,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy zależni od odległych krajów, nawet jeśli chodzi o dobra podstawowe.
Dialogue: 0,0:27:30.70,0:27:32.80,Default,,0000,0000,0000,,Nowoczesne miasta są zależne od paliw kopalnych.
Dialogue: 0,0:27:34.03,0:27:36.60,Default,,0000,0000,0000,,Większość systemów bankowych opiera się na długu,
Dialogue: 0,0:27:36.65,0:27:40.03,Default,,0000,0000,0000,,co zmusza ludzi do wpadania w spiralę pożyczek i spłat
Dialogue: 0,0:27:40.20,0:27:41.80,Default,,0000,0000,0000,,- produkując wzrost.
Dialogue: 0,0:27:43.10,0:27:46.20,Default,,0000,0000,0000,,Co można zrobić w obliczu tych problemów?
Dialogue: 0,0:27:47.03,0:27:48.60,Default,,0000,0000,0000,,Wielu wierzy, że można zapobiec kryzysowi
Dialogue: 0,0:27:48.60,0:27:50.25,Default,,0000,0000,0000,,poprzez oszczędność,
Dialogue: 0,0:27:50.25,0:27:51.08,Default,,0000,0000,0000,,technologię,
Dialogue: 0,0:27:51.08,0:27:52.57,Default,,0000,0000,0000,,inteligentny rozwój,
Dialogue: 0,0:27:52.57,0:27:53.80,Default,,0000,0000,0000,,recykling,
Dialogue: 0,0:27:53.80,0:27:55.10,Default,,0000,0000,0000,,samochody elektryczne i hybrydowe,
Dialogue: 0,0:27:55.10,0:27:57.06,Default,,0000,0000,0000,,substytucję,
Dialogue: 0,0:27:57.06,0:27:58.30,Default,,0000,0000,0000,,albo głosowanie.
Dialogue: 0,0:28:00.09,0:28:01.37,Default,,0000,0000,0000,,Oszczędzanie pozwoli Ci zaoszczędzić pieniądze,
Dialogue: 0,0:28:01.37,0:28:03.70,Default,,0000,0000,0000,,ale samo nie ocali planety.
Dialogue: 0,0:28:05.00,0:28:07.25,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jacyś ludzie oszczędzają na wykorzystaniu ropy,
Dialogue: 0,0:28:07.30,0:28:09.90,Default,,0000,0000,0000,,zmniejszony popyt będzie obniżał cenę,
Dialogue: 0,0:28:09.90,0:28:12.17,Default,,0000,0000,0000,,pozwalając innym kupić ją za mniej.
Dialogue: 0,0:28:13.00,0:28:13.58,Default,,0000,0000,0000,,W ten sam sposób,
Dialogue: 0,0:28:13.58,0:28:17.40,Default,,0000,0000,0000,,bardziej wydajny silnik, który zużywa mniej energii,
Dialogue: 0,0:28:17.40,0:28:20.90,Default,,0000,0000,0000,,będzie paradoksalnie prowadził do większego użycia energii.
Dialogue: 0,0:28:21.90,0:28:22.90,Default,,0000,0000,0000,,W dziewiętnastym wieku,
Dialogue: 0,0:28:22.90,0:28:25.54,Default,,0000,0000,0000,,Angielski ekonomista William Stanley Jevons
Dialogue: 0,0:28:25.54,0:28:28.10,Default,,0000,0000,0000,,zrozumiał, że lepsze silniki parowe sprawiły, że węgiel
Dialogue: 0,0:28:28.10,0:28:31.00,Default,,0000,0000,0000,,stał się bardziej opłacalnym źródłem paliwa,
Dialogue: 0,0:28:31.00,0:28:32.80,Default,,0000,0000,0000,,co doprowadziło do stosowania większej liczby silników parowych,
Dialogue: 0,0:28:32.80,0:28:35.80,Default,,0000,0000,0000,,co zwiększyło całkowite zużycie węgla.
Dialogue: 0,0:28:37.09,0:28:40.20,Default,,0000,0000,0000,,Wzrost zużyje każdą ilość energii i zasobów
Dialogue: 0,0:28:40.20,0:28:42.40,Default,,0000,0000,0000,,oszczędzone przez konserwację.
Dialogue: 0,0:28:48.03,0:28:48.71,Default,,0000,0000,0000,,Wielu wierzy, że naukowcy
Dialogue: 0,0:28:48.71,0:28:51.99,Default,,0000,0000,0000,,rozwiążą te problemy nową technologią.
Dialogue: 0,0:28:52.50,0:28:55.10,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, technologia nie jest energią.
Dialogue: 0,0:28:56.05,0:28:57.90,Default,,0000,0000,0000,,Technologia może skierować energię do pracy,
Dialogue: 0,0:28:57.90,0:28:59.50,Default,,0000,0000,0000,,ale nie może jej zastąpić.
Dialogue: 0,0:29:00.30,0:29:02.39,Default,,0000,0000,0000,,Zużywa to także zasoby:
Dialogue: 0,0:29:02.39,0:29:03.04,Default,,0000,0000,0000,,na przykład:
Dialogue: 0,0:29:03.04,0:29:04.75,Default,,0000,0000,0000,,komputery są wykonane z jednej dziesiątej
Dialogue: 0,0:29:04.75,0:29:07.71,Default,,0000,0000,0000,,energii potrzebnej do wykonania samochodu.
Dialogue: 0,0:29:08.87,0:29:10.25,Default,,0000,0000,0000,,Bardziej zaawansowane technologie
Dialogue: 0,0:29:10.25,0:29:12.15,Default,,0000,0000,0000,,mogą pogorszyć sytuację,
Dialogue: 0,0:29:12.15,0:29:14.44,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ wiele wymaga rzadkich minerałów,
Dialogue: 0,0:29:14.44,0:29:16.20,Default,,0000,0000,0000,,które także zbliżają się do granic eksploatacji.
Dialogue: 0,0:29:17.06,0:29:17.83,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład,
Dialogue: 0,0:29:17.83,0:29:21.72,Default,,0000,0000,0000,,97% światowych pierwiastków ziem rzadkich jest produkowane przez Chiny,
Dialogue: 0,0:29:21.72,0:29:24.80,Default,,0000,0000,0000,,większość z nich z jednej kopalni w środkowej Mongolii.
Dialogue: 0,0:29:26.50,0:29:28.83,Default,,0000,0000,0000,,Te minerały są używane w reaktorach katalitycznych (katalizatorach),
Dialogue: 0,0:29:28.83,0:29:30.54,Default,,0000,0000,0000,,silnikach samolotów,
Dialogue: 0,0:29:30.54,0:29:33.25,Default,,0000,0000,0000,,magnesach wysokiej wydajności i twardych dyskach,
Dialogue: 0,0:29:33.25,0:29:35.15,Default,,0000,0000,0000,,bateriach samochodów hybrydowych,
Dialogue: 0,0:29:35.15,0:29:36.35,Default,,0000,0000,0000,,laserach,
Dialogue: 0,0:29:36.35,0:29:37.58,Default,,0000,0000,0000,,przenośnych aparatach rentgenowskich,
Dialogue: 0,0:29:37.58,0:29:39.80,Default,,0000,0000,0000,,osłonach dla reaktorów jądrowych,
Dialogue: 0,0:29:39.80,0:29:41.71,Default,,0000,0000,0000,,płytach kompaktowych,
Dialogue: 0,0:29:41.71,0:29:43.55,Default,,0000,0000,0000,,silnikach pojazdów hybrydowych,
Dialogue: 0,0:29:43.55,0:29:45.31,Default,,0000,0000,0000,,energooszczędnych żarówkach,
Dialogue: 0,0:29:45.31,0:29:46.57,Default,,0000,0000,0000,,światłowodach
Dialogue: 0,0:29:46.57,0:29:48.20,Default,,0000,0000,0000,,i płaskich wyświetlaczach.
Dialogue: 0,0:29:49.08,0:29:52.55,Default,,0000,0000,0000,,Chiny zaczęły rozważać ograniczenie eksportu tych minerałów,
Dialogue: 0,0:29:52.55,0:29:54.30,Default,,0000,0000,0000,,podczas gdy popyt wzrasta.
Dialogue: 0,0:29:57.08,0:30:00.75,Default,,0000,0000,0000,,Tak zwany zrównoważony lub inteligentny wzrost nie pomoże,
Dialogue: 0,0:30:00.75,0:30:03.70,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ używa on także nieodnawialnych metali i minerałów
Dialogue: 0,0:30:03.70,0:30:05.38,Default,,0000,0000,0000,,w zwiększających się ilościach,
Dialogue: 0,0:30:05.38,0:30:07.52,Default,,0000,0000,0000,,wliczając w to pierwiastki ziem rzadkich.
Dialogue: 0,0:30:08.90,0:30:10.50,Default,,0000,0000,0000,,Recykling nie rozwiąże problemu,
Dialogue: 0,0:30:10.50,0:30:11.58,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ wymaga energii,
Dialogue: 0,0:30:11.58,0:30:14.40,Default,,0000,0000,0000,,i sam proces nie jest w 100% wydajny.
Dialogue: 0,0:30:16.01,0:30:19.82,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe jest odzyskanie tylko części materiału;
Dialogue: 0,0:30:19.82,0:30:22.82,Default,,0000,0000,0000,,Duża część jest stracona na zawsze jako odpady.
Dialogue: 0,0:30:25.06,0:30:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Samochody elektryczne napędzane są przez elektryczność.
Dialogue: 0,0:30:28.05,0:30:30.56,Default,,0000,0000,0000,,Ponieważ większość energii jest generowana z paliw kopalnych,
Dialogue: 0,0:30:30.56,0:30:32.60,Default,,0000,0000,0000,,nie są one rozwiązaniem.
Dialogue: 0,0:30:33.10,0:30:37.27,Default,,0000,0000,0000,,Ponadto, samochody wszystkich rodzajów potrzebują ropy w trakcie ich produkcji.
Dialogue: 0,0:30:37.27,0:30:41.20,Default,,0000,0000,0000,,Każda opona wymaga około 7 galonów ropy naftowej.
Dialogue: 0,0:30:43.04,0:30:47.33,Default,,0000,0000,0000,,Na rok 2010 było około 800 milionów samochodów na świecie.
Dialogue: 0,0:30:47.40,0:30:49.04,Default,,0000,0000,0000,,Przy obecnym tempie rozwoju,
Dialogue: 0,0:30:49.04,0:30:52.95,Default,,0000,0000,0000,,liczba ta sięgnie 2 miliardów w 2025 roku.
Dialogue: 0,0:30:53.90,0:30:57.20,Default,,0000,0000,0000,,Jest mało prawdopodobne, że planeta będzie mogła zaopatrzyć w zasoby tak wiele pojazdów przez dłuższy czas,
Dialogue: 0,0:30:57.20,0:30:59.80,Default,,0000,0000,0000,,niezależnie od źródła ich zasilania.
Dialogue: 0,0:31:01.03,0:31:02.50,Default,,0000,0000,0000,,Wielu ekonomistów wierzy,
Dialogue: 0,0:31:02.69,0:31:05.33,Default,,0000,0000,0000,,że wolny rynek zastąpi jedno źródło energii
Dialogue: 0,0:31:05.33,0:31:07.40,Default,,0000,0000,0000,,innym poprzez innowacje technologiczne.
Dialogue: 0,0:31:08.10,0:31:10.20,Default,,0000,0000,0000,,Jednak, główne zamienniki ropy
Dialogue: 0,0:31:10.20,0:31:12.29,Default,,0000,0000,0000,,stoją w obliczu własnych spadków i problemów.
Dialogue: 0,0:31:13.90,0:31:18.57,Default,,0000,0000,0000,,Zwolennicy substytucji także nie biorą pod uwagę czasu potrzebnego na dokonanie przemian.
Dialogue: 0,0:31:20.00,0:31:21.83,Default,,0000,0000,0000,,Raport Hirsch Departamentu Energi USA,
Dialogue: 0,0:31:21.83,0:31:25.35,Default,,0000,0000,0000,,szacuje się, że przynajmniej 20 lat potrzeba aby przygotować
Dialogue: 0,0:31:25.35,0:31:27.90,Default,,0000,0000,0000,,na efekty szczytu w wydobyciu ropy.
Dialogue: 0,0:31:28.90,0:31:31.17,Default,,0000,0000,0000,,Kwestie niedoboru energii,
Dialogue: 0,0:31:31.17,0:31:33.07,Default,,0000,0000,0000,,wyczerpywania się zasobów,
Dialogue: 0,0:31:33.07,0:31:34.75,Default,,0000,0000,0000,,utrata ziemi ornej,
Dialogue: 0,0:31:34.75,0:31:39.18,Default,,0000,0000,0000,,i zanieczyszczenia są wszystkie symptomami jednego większego problemu:
Dialogue: 0,0:31:40.50,0:31:42.50,Default,,0000,0000,0000,,Wzrostu.
Dialogue: 0,0:31:43.70,0:31:46.33,Default,,0000,0000,0000,,Dopóki nasz system finansowy wymaga nieskończonego wzrostu
Dialogue: 0,0:31:46.33,0:31:49.30,Default,,0000,0000,0000,,jest mało prawdopodobne, aby reforma odniosła sukces
Dialogue: 0,0:31:49.93,0:31:52.54,Default,,0000,0000,0000,,Jak więc będzie wyglądała przyszłość?
Dialogue: 0,0:31:54.03,0:31:56.38,Default,,0000,0000,0000,,Optymiści wierzą, że wzrost będzie trwać wiecznie,
Dialogue: 0,0:31:56.38,0:31:57.81,Default,,0000,0000,0000,,bez granic.
Dialogue: 0,0:31:59.04,0:32:02.12,Default,,0000,0000,0000,,Pesymiści sądzą że zmierzamy w kierunku nowej epoki kamienia,
Dialogue: 0,0:32:02.12,0:32:04.10,Default,,0000,0000,0000,,lub wyginięcia.
Dialogue: 0,0:32:05.03,0:32:06.42,Default,,0000,0000,0000,,Prawda może leżeć pomiędzy tymi ekstremami.
Dialogue: 0,0:32:07.42,0:32:11.96,Default,,0000,0000,0000,,Możliwe jest, że społeczeństwo cofnie się do prostszej postaci,
Dialogue: 0,0:32:12.10,0:32:14.79,Default,,0000,0000,0000,,w której używa się o wiele mniej energii.
Dialogue: 0,0:32:16.03,0:32:18.10,Default,,0000,0000,0000,,To oznaczało by trudniejsze życie dla większości
Dialogue: 0,0:32:18.10,0:32:18.71,Default,,0000,0000,0000,,Więcej pracy fizycznej,
Dialogue: 0,0:32:18.71,0:32:20.42,Default,,0000,0000,0000,,więcej pracy rolniczej,
Dialogue: 0,0:32:20.42,0:32:24.11,Default,,0000,0000,0000,,i lokalną produkcję towarów, żywności i usług.
Dialogue: 0,0:32:25.08,0:32:28.50,Default,,0000,0000,0000,,Co powinna zrobić osoba by przygotować się na taką możliwą przyszłość?
Dialogue: 0,0:32:29.08,0:32:33.29,Default,,0000,0000,0000,,Spodziewaj się zmniejszenia zaopatrzeń żywności i dóbr z odległych krajów,
Dialogue: 0,0:32:34.10,0:32:35.76,Default,,0000,0000,0000,,Zacznij chodzić lub jeździć na rowerze.
Dialogue: 0,0:32:36.50,0:32:39.08,Default,,0000,0000,0000,,Przyzwyczaj się do używania mniej elektryczności.
Dialogue: 0,0:32:40.03,0:32:41.10,Default,,0000,0000,0000,,Wyjdź z długów.
Dialogue: 0,0:32:41.90,0:32:42.89,Default,,0000,0000,0000,,Unikaj banków.
Dialogue: 0,0:32:43.40,0:32:45.30,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast kupowania w wielkich sklepach,
Dialogue: 0,0:32:45.30,0:32:48.10,Default,,0000,0000,0000,,wspieraj lokalny biznes.
Dialogue: 0,0:32:48.15,0:32:51.60,Default,,0000,0000,0000,,Kupuj żywność uprawianą lokalnie.
Dialogue: 0,0:32:51.60,0:32:55.42,Default,,0000,0000,0000,,Rozważ uprawianie własnego jedzenia zamiast trawnika.
Dialogue: 0,0:32:55.45,0:32:57.10,Default,,0000,0000,0000,,Naucz się je przechowywać.
Dialogue: 0,0:32:58.40,0:33:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Rozważ użycie lokalnych walut
Dialogue: 0,0:33:00.00,0:33:02.50,Default,,0000,0000,0000,,- jeśli ogólna gospodarka przestanie funkcjonować,
Dialogue: 0,0:33:02.50,0:33:05.50,Default,,0000,0000,0000,,i rozwijaj większą samowystarczalność.
Dialogue: 0,0:33:07.02,0:33:08.50,Default,,0000,0000,0000,,Żaden z tych kroków nie zapobiegnie upadkowi,
Dialogue: 0,0:33:08.50,0:33:12.50,Default,,0000,0000,0000,,ale może polepszyć twoje szanse w nisko-energetycznej przyszłości,
Dialogue: 0,0:33:13.09,0:33:15.42,Default,,0000,0000,0000,,w której będziemy musieli być bardziej samodzielni,
Dialogue: 0,0:33:15.42,0:33:18.42,Default,,0000,0000,0000,,tak jak byli kiedyś nasi przodkowie.