Return to Video

Jak charakter kształtuje poglądy polityczne

  • 0:01 - 0:03
    Jestem psycholożką polityczno-społeczną.
  • 0:04 - 0:07
    Badam ludzkie zrozumienie świata
  • 0:07 - 0:10
    i jego znaczenie
    dla społeczeństwa i demokracji...
  • 0:10 - 0:13
    które, jak się okazuje, jest całkiem duże.
  • 0:13 - 0:15
    Niektórzy widzą świat
    jako bezpieczny i dobry,
  • 0:16 - 0:18
    co pozwala im zaakceptować niepewność
  • 0:18 - 0:22
    i dać sobie czas na zabawę i odkrycia.
  • 0:22 - 0:25
    Pozostali są szczególnie świadomi
    zagrożeń w środowisku,
  • 0:25 - 0:28
    więc stawiają porządek i przewidywalność
  • 0:28 - 0:31
    ponad otwartością i eksperymentami.
  • 0:32 - 0:38
    Badam, jak te dwa sposoby postępowania
    kształtują nasze myśli i uczucia
  • 0:38 - 0:40
    o wszystkim, od polityki do sztuki.
  • 0:41 - 0:43
    Analizuję też, jak elity polityczne
  • 0:43 - 0:46
    i media partyjne wykorzystują te różnice
  • 0:46 - 0:49
    do wzbudzania nienawiści i strachu
  • 0:49 - 0:54
    oraz jak je wykorzystuje
    ekonomia naszego systemu mediów.
  • 0:55 - 0:57
    Po przestudiowaniu doszłam do wniosku,
  • 0:57 - 1:00
    że nie jesteśmy skazani na podziały,
  • 1:00 - 1:04
    ale sami musimy uznać oba zestawy cech
  • 1:04 - 1:07
    za potrzebne i wartościowe.
  • 1:08 - 1:13
    Podam za przykład dwóch mężczyzn,
    którzy mocno wpłynęli na moje życie.
  • 1:14 - 1:16
    Pierwszy to mój zmarły mąż, Mike.
  • 1:16 - 1:20
    Był artystą postrzegającym świat
    jako bezpieczny i dobry.
  • 1:20 - 1:23
    Akceptował nieprzewidywalność i zabawę.
  • 1:23 - 1:25
    Poznaliśmy się na komedii improwizowanej,
  • 1:25 - 1:27
    kiedy uczył improwizatorów słuchania,
  • 1:27 - 1:32
    otwartości i akceptacji tego,
    że nigdy nie wiemy, co nas czeka.
  • 1:33 - 1:36
    Byliśmy po ślubie i mieliśmy synka
  • 1:36 - 1:39
    gdy u Mike'a zdiagnozowano guza mózgu.
  • 1:39 - 1:43
    Przez miesiące hospitalizacji i operacji
  • 1:43 - 1:48
    śladem Mike'a starałam się być otwarta,
  • 1:48 - 1:52
    akceptować to, że nie znam jutra.
  • 1:52 - 1:55
    Dzięki jego tolerancji niepewności
  • 1:55 - 1:58
    udało mi się przetrwać
    te miesiące nieprzewidywalności
  • 1:58 - 2:03
    i odbudować życie po jego śmierci.
  • 2:04 - 2:07
    Około półtora roku po jego odejściu
  • 2:07 - 2:10
    poznałam mojego obecnego męża, PJ-a.
  • 2:10 - 2:12
    PJ jest prokuratorem
  • 2:12 - 2:15
    i uważa, że świat może być dobry,
  • 2:16 - 2:19
    jeśli odpowiednio zarządzać zagrożeniami.
  • 2:19 - 2:24
    Jest kimś, kto na co dzień
    ceni porządek i przewidywalność.
  • 2:24 - 2:25
    Czy to w diecie,
  • 2:25 - 2:28
    czy w doborze ubrania.
  • 2:28 - 2:30
    Ma czarny humor,
  • 2:30 - 2:32
    ale też wielką powagę moralną
  • 2:32 - 2:35
    i silne poczucie obowiązku i celowości.
  • 2:35 - 2:40
    Docenia tradycję, lojalność i rodzinę,
  • 2:40 - 2:42
    dlatego w wieku 28 lat
  • 2:42 - 2:45
    nie zawahał się poślubić wdowy,
  • 2:45 - 2:47
    zaadoptować jej synka
  • 2:47 - 2:49
    i wychować jak własnego.
  • 2:50 - 2:53
    Jego twarde stąpanie po ziemi
  • 2:53 - 2:55
    nas ustabilizowało.
  • 2:56 - 2:59
    Dzielę się tymi historiami o Mike'u i PJ-u
  • 2:59 - 3:01
    nie tylko dlatego, że są osobiste,
  • 3:01 - 3:06
    ale ponieważ ilustrują moje dwa odkrycia.
  • 3:06 - 3:11
    Po pierwsze, cechy psychologiczne
    kształtują nasze podejście do świata,
  • 3:11 - 3:13
    po drugie,
  • 3:13 - 3:17
    oba te podejścia umożliwiają nam życie.
  • 3:17 - 3:23
    Niestety, media są zachęcane
    politycznie i ekonomicznie
  • 3:23 - 3:26
    do wykorzystywania tych różnic
  • 3:26 - 3:27
    do wzniecania złości,
  • 3:27 - 3:29
    przyciągania uwagi,
  • 3:29 - 3:31
    zwiększania liczby odsłon
  • 3:31 - 3:32
    i wzajemnego szczucia.
  • 3:33 - 3:35
    I to działa.
  • 3:35 - 3:39
    Po części dlatego, że te same zestawy cech
  • 3:39 - 3:42
    wiążą się z podstawowymi poglądami
    politycznymi i kulturowymi.
  • 3:43 - 3:46
    Psychologowie polityczni od lat studiują,
  • 3:46 - 3:49
    jak cechy psychiczne
    kształtują poglądy polityczne.
  • 3:49 - 3:51
    Prowadzono eksperymenty, żeby zrozumieć,
  • 3:51 - 3:58
    jak psychika i poglądy polityczne
    kształtują reakcje na apolityczne bodźce.
  • 3:58 - 3:59
    Badania pokazują,
  • 3:59 - 4:02
    że ci, którzy mniej boją się zagrożenia
  • 4:02 - 4:05
    i akceptują niepewność,
  • 4:05 - 4:08
    są zazwyczaj bardziej liberalni społecznie
  • 4:08 - 4:12
    w kwestiach takich jak imigracja,
    przestępczość czy seksualność.
  • 4:12 - 4:14
    A ponieważ tolerują niepewność,
  • 4:14 - 4:17
    zwykle akceptują niuanse
  • 4:17 - 4:21
    i czerpią przyjemność z rozważań,
  • 4:21 - 4:23
    co wyjaśnia,
  • 4:23 - 4:27
    dlaczego lewica i prawica
    mają różne preferencje estetyczne;
  • 4:27 - 4:29
    liberałowie częściej niż konserwatyści
  • 4:29 - 4:33
    doceniają abstrakcjonizm,
  • 4:33 - 4:36
    a nawet historie bez jasnego zakończenia.
  • 4:36 - 4:38
    W moim eksperymencie odkryłam też,
  • 4:38 - 4:40
    że te różnice wyjaśniają,
  • 4:40 - 4:44
    dlaczego ironiczne satyry polityczne
    częściej znajdują uznanie
  • 4:44 - 4:47
    i zrozumienie u liberałów
    niż u konserwatystów.
  • 4:48 - 4:49
    Z drugiej strony
  • 4:49 - 4:52
    ludzie, którzy monitorują zagrożenia
  • 4:52 - 4:54
    i twardo stąpają po ziemi
  • 4:54 - 4:59
    są zwykle politycznymi, kulturalnymi
    i społecznymi konserwatystami.
  • 4:59 - 5:01
    Ponieważ zachowują czujność,
  • 5:01 - 5:04
    podejmują decyzje szybko i skutecznie,
  • 5:04 - 5:07
    podążając za intuicją i emocjami.
  • 5:07 - 5:09
    Zauważyliśmy, że te cechy
    pomagają wyjaśnić,
  • 5:09 - 5:13
    dlaczego konserwatyści lubią
    oglądać dyskusje polityczne,
  • 5:13 - 5:17
    które jasno i skutecznie
    identyfikują zagrożenia i wrogów.
  • 5:18 - 5:20
    Trzeba podkreślić,
  • 5:20 - 5:24
    że te skłonności nie są
    absolutne i niezmienne.
  • 5:25 - 5:27
    Istnieją liberałowie,
    którzy monitorują zagrożenia,
  • 5:27 - 5:31
    podobnie jak istnieją konserwatyści,
    którzy tolerują dwuznaczność.
  • 5:31 - 5:33
    Tak naprawdę poglądy polityczne PJ-a
  • 5:33 - 5:36
    nie różnią się radykalnie
    od poglądów Mike'a.
  • 5:37 - 5:43
    Związek psychologii z polityką
    zależy od kontekstu:
  • 5:43 - 5:46
    z kim jesteśmy i co się wokół dzieje.
  • 5:46 - 5:48
    Problem w tym,
  • 5:48 - 5:50
    że dominujący kontekst
  • 5:50 - 5:52
    polityczny i medialny
  • 5:52 - 5:57
    dąży do przedstawienia tych różnic
    w kategoriach absolutu,
  • 5:57 - 5:59
    wzmocnienia ich,
  • 5:59 - 6:01
    a nawet używania ich jako broni.
  • 6:02 - 6:05
    Dla władzy i zysków
  • 6:05 - 6:08
    politycy i media chcą nam wmówić,
  • 6:08 - 6:11
    że ci, którzy podchodzą
    do życia inaczej niż my,
  • 6:11 - 6:13
    tacy Mike'owie i Pj-owie,
  • 6:13 - 6:15
    są niebezpieczni.
  • 6:15 - 6:20
    Media społeczne używają
    algorytmów i mikrotargetowania
  • 6:20 - 6:23
    do dostarczania informacji
    wzmagających podziały
  • 6:23 - 6:26
    w estetyce dopasowanej do odbiorcy .
  • 6:26 - 6:30
    Informacji o polityce, kulturze i rasie.
  • 6:30 - 6:35
    Codziennie widać ich wyniszczające skutki.
  • 6:35 - 6:39
    W USA na oponentów patrzy się
    z gniewem i lękiem,
  • 6:39 - 6:42
    oskarża się ich o niszczenie kraju.
  • 6:43 - 6:45
    Zatrzymajmy się na chwilę i pomyślmy.
  • 6:45 - 6:50
    Co by było, gdyby nie używano
    tych różnic jako broni?
  • 6:51 - 6:54
    To liberalne skłonności
    do otwartości i elastyczności
  • 6:54 - 6:57
    pomagają nam radzić sobie z niepewnością
  • 6:58 - 7:03
    i odkrywać nowe ścieżki
    innowacji, kreatywności,
  • 7:03 - 7:04
    odkryć naukowych.
  • 7:06 - 7:10
    Pomyślcie o lotach w kosmos, lekarstwach,
  • 7:10 - 7:15
    czy o sztuce, która przedstawia
    wizję lepszego świata.
  • 7:15 - 7:21
    Konserwatywne skłonności
    do czujności, bezpieczeństwa
  • 7:21 - 7:23
    i tradycji
  • 7:23 - 7:27
    motywują nas do zrobienia
    tego, co konieczne
  • 7:27 - 7:29
    dla bezpieczeństwa i stabilności.
  • 7:30 - 7:33
    Pomyślcie o ochronie
    zapewnianej przez wojsko
  • 7:33 - 7:36
    czy zabezpieczeniu systemów bankowych.
  • 7:36 - 7:37
    O stabilności,
  • 7:37 - 7:41
    którą oferują demokratyczne
    instytucje, jak sądy ławnicze,
  • 7:41 - 7:45
    czy tradycje kulturowe,
    jak fajerwerki w Święto Niepodległości.
  • 7:46 - 7:51
    A jeśli rzeczywistym zagrożeniem
    społeczeństwa i demokracji
  • 7:51 - 7:54
    nie jest druga strona?
  • 7:54 - 7:59
    Co, jeśli rzeczywiste zagrożenie
    stwarzają elity polityczne i medialne,
  • 7:59 - 8:01
    które próbują wmówić nam,
  • 8:01 - 8:04
    że lepiej byłoby
    bez tych po drugiej stronie
  • 8:04 - 8:07
    i które używają podziałów dla osobistych,
  • 8:07 - 8:09
    finansowych, politycznych korzyści?
  • 8:11 - 8:15
    Mike i PJ mieli bardzo odmienne
    podejście do świata,
  • 8:15 - 8:19
    ale te odmienne perspektywy
    codziennie wzbogacają moje życie.
  • 8:20 - 8:23
    Zamiast politycznego
    i medialnego kontekstu
  • 8:24 - 8:27
    decydującego o tym,
    że druga strona jest wrogiem,
  • 8:27 - 8:30
    usypiającego krytyczne myślenie,
  • 8:30 - 8:34
    może tak sami byśmy stworzyli kontekst?
  • 8:34 - 8:37
    Kontakt między realnymi ludźmi,
  • 8:37 - 8:41
    doceniającymi istotę tych dwóch postaw:
  • 8:41 - 8:46
    niezbędny dar, byśmy wszyscy
    mogli przetrwać i wspólnie rozkwitać.
  • 8:48 - 8:49
    Dziękuję.
Title:
Jak charakter kształtuje poglądy polityczne
Speaker:
Dannagal G. Young
Description:

Psycholożka społeczna Dannagal Young wyjaśnia związek między psychologią a polityką oraz pokazuje, jak ludzie dzielą się na tych, którzy cenią otwartość i elastyczność (liberałowie) oraz tych, którzy wolą porządek i stabilność (konserwatyści). Dowiedz się, dlaczego oba zestawy tych cech są niezbędne w każdym społeczeństwie i jak nadużywa się odmienności do dzielenia ludzi. A gdyby tak było inaczej?

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:04

Polish subtitles

Revisions