WEBVTT

00:00:00.175 --> 00:00:02.832
Sau ba tuần ở Afghanistan,

00:00:02.832 --> 00:00:05.533
chúng tôi tham gia vào đám đông
tại sân bay Kabul

00:00:05.533 --> 00:00:08.530
hiện là cách duy nhất
để rời khỏi đất nước này.

00:00:08.530 --> 00:00:11.282
Đường ở đây bị tắc nghẽn.
Rất nhiều xe.

00:00:11.282 --> 00:00:14.512
Hàng trăm người chờ đợi
trong cái nóng oi bức,

00:00:14.512 --> 00:00:16.773
mong chờ lên được
một chuyến bay xuất cảnh.

00:00:16.773 --> 00:00:20.115
Chúng tôi vừa đến được sân bay,

00:00:20.115 --> 00:00:22.850
và tôi phải nói là

00:00:22.850 --> 00:00:24.699
mọi thứ đều rất khốc liệt.

00:00:24.699 --> 00:00:28.083
Ngoài đó là một đám đông người 
chen lấn nhau trong tuyệt vọng,

00:00:28.083 --> 00:00:30.317
và trẻ em la hét,

00:00:30.317 --> 00:00:33.081
và phụ nữ, và cả trẻ sơ sinh,

00:00:33.081 --> 00:00:36.665
và ừm, vâng.

00:00:36.665 --> 00:00:39.416
Bạn sẽ hiếm khi thấy
cảnh tuyệt vọng như thế này.

00:00:39.416 --> 00:00:41.516
Số ít người đã rời đi thành công

00:00:41.516 --> 00:00:43.632
rất mệt mỏi và sợ hãi.

00:00:43.632 --> 00:00:45.549
Nhưng họ là những người may mắn.

00:00:45.549 --> 00:00:48.517
Họ đã vượt qua 
những chốt kiếm soát của Taliban,

00:00:48.517 --> 00:00:50.433
lính canh Afghanistan,

00:00:50.433 --> 00:00:53.334
và cuối cùng là cánh cổng sân bay.

00:00:53.334 --> 00:00:56.488
Nhưng họ không thể nào quên được
những người bị bỏ lại.

00:00:57.298 --> 00:00:59.330
Chúng tôi có thể ra đi.
Chúng tôi rất mừng.

00:00:59.330 --> 00:01:01.527
Nhưng chúng tôi đau lòng
cho đất nước của mình,

00:01:01.527 --> 00:01:03.666
đặc biệt là những người không thể rời đi,

00:01:03.666 --> 00:01:05.248
những người bị kẹt lại.

00:01:05.248 --> 00:01:06.731
Chúng tôi rất đau lòng.

00:01:06.731 --> 00:01:08.381
Trái tim chúng tôi đau đớn cho họ.

00:01:08.381 --> 00:01:10.638
Bạn cảm thấy thế nào cho những người mẹ

00:01:10.638 --> 00:01:12.519
và những người con gái của họ

00:01:12.519 --> 00:01:14.678
sẽ phải lớn lên dưới sự
nắm quyền của Taliban?

00:01:14.678 --> 00:01:16.449
Đau. Rất đau xót.

00:01:16.449 --> 00:01:18.681
[Tiếng gầm của động cơ máy bay]

00:01:19.211 --> 00:01:21.080
Giờ ta đang ở cuối một hàng dài.

00:01:21.080 --> 00:01:24.333
Bọn họ nói giao thông đang quá tải.

00:01:24.333 --> 00:01:26.549
Đương nhiên, ưu tiên hiện giờ

00:01:26.549 --> 00:01:31.750
là cho trẻ em và trẻ sơ sinh đi,
sớm nhất có thể

00:01:31.750 --> 00:01:34.581
Nhưng tôi nghĩ chúng ta
còn phải ở đây khá lâu.

00:01:35.661 --> 00:01:38.581
Bạn có làm việc trong quân đội Mỹ không?

00:01:39.241 --> 00:01:41.866
Không, nhưng

00:01:41.866 --> 00:01:46.618
chúng tôi đang làm trong
Bộ Quốc phòng Afghanistan.

00:01:46.618 --> 00:01:53.883
Nhưng chúng tôi cũng làm việc 
cho người nước ngoài nữa.

00:01:53.883 --> 00:01:56.164
Vậy thì chắc là bạn có visa?

00:01:56.164 --> 00:01:58.676
Ừ. Chúng tôi có giấy tờ và cả visa nữa.

00:01:59.516 --> 00:02:01.591
Trong lúc chúng tôi phỏng vấn cặp đôi này,

00:02:01.591 --> 00:02:03.646
bỗng nhiên phía sau 
chúng tôi có tiếng hét.

00:02:03.646 --> 00:02:05.632
Một chiếc xe đi lướt qua.

00:02:05.632 --> 00:02:08.215
[Động cơ xe nổ máy]

00:02:08.215 --> 00:02:10.032
Đó là một em bé sơ sinh

00:02:10.032 --> 00:02:12.482
vừa đi lướt qua trong chiếc xe đó.

00:02:12.482 --> 00:02:16.567
Một em bé sơ sinh.
Bạn có thấy nó không?

00:02:16.567 --> 00:02:18.500
Chỉ mới lớn thế này.

00:02:19.670 --> 00:02:22.716
Em bé đó, chúng tôi hỏi ra,
đang bị say nắng

00:02:22.716 --> 00:02:24.251
và cần được chữa trị.

00:02:24.251 --> 00:02:26.590
Một lời nhắc nhở cho những gia đình này,

00:02:26.590 --> 00:02:29.362
rằng tuy họ đã gần được an toàn,
hiện tại vẫn chưa như vậy.

00:02:30.742 --> 00:02:33.550
Chúng tôi đứng đợi hàng giờ
dưới cái nắng gay gắt,

00:02:33.550 --> 00:02:37.017
mọi người tránh nắng
bằng mọi cách có thể.

00:02:37.017 --> 00:02:39.769
[Tiếng trẻ con khóc, hét]

00:02:39.769 --> 00:02:41.894
Sự kiên nhẫn mất dần đi.

00:02:43.454 --> 00:02:47.918
Sau thời gian chờ đợi lâu đến đau đớn,
chúng tôi cũng được vào trong.

00:02:47.918 --> 00:02:52.751
Ngoài đường băng, giờ đã an toàn,
nhưng sự hỗn loạn vẫn chưa kết thúc.

00:02:52.751 --> 00:02:55.084
Tôi đã chờ hai ngày rồi.

00:02:55.084 --> 00:02:56.683
Từ 3 giờ sáng hôm qua.

00:02:56.683 --> 00:02:58.399
Từ 3 giờ sáng hôm qua?

00:02:58.399 --> 00:02:59.239
Đúng vậy.

00:02:59.239 --> 00:03:01.235
Bạn có thể cho tôi biết tình hình thế nào

00:03:01.235 --> 00:03:03.252
khi cố gắng vào sân bay không?

00:03:03.252 --> 00:03:05.434
Rất đông đúc, và nhiều người chỉ

00:03:05.434 --> 00:03:08.801
gây xung đột với những người xung quanh,
cố để tìm lối đi cho mình.

00:03:08.801 --> 00:03:10.731
Nhưng chúng tôi đã vượt qua.

00:03:11.181 --> 00:03:13.717
Chúng tôi ở đây, chắc chắn là
những người rất may mắn.

00:03:13.717 --> 00:03:15.984
Những người khác, như cậu ấy chia sẻ,

00:03:15.984 --> 00:03:18.216
đã phải chờ đến hai ngày.

00:03:18.216 --> 00:03:23.183
Chúng tôi còn thấy những người
phải ra về, bị bắt quay lại

00:03:23.183 --> 00:03:25.867
bị bảo là họ
"không có đủ giấy tờ cần thiết".

00:03:25.867 --> 00:03:29.261
Không nghi ngờ gì, tất cả
mọi người ở đây đều đang cố hết sức.

00:03:29.261 --> 00:03:32.619
Nhưng không rõ họ có đủ nhanh không.

00:03:32.619 --> 00:03:34.519
Có đủ người được rời đi không.

00:03:34.519 --> 00:03:39.255
Và họ còn bao lâu để hoàn thành
chiến dịch khổng lồ này.

00:03:41.753 --> 00:03:44.588
[Jake] Tôi muốn liên lạc với
Clarissa Ward của CNN.

00:03:44.588 --> 00:03:47.506
Cô ấy đang đưa tin từ
trong sân bay Kabul.

00:03:47.506 --> 00:03:49.417
Clarissa, hôm nay, Lầu Năm Góc

00:03:49.417 --> 00:03:51.687
đã đăng vài hình ảnh

00:03:51.687 --> 00:03:53.605
đã làm lay động lòng người,

00:03:53.605 --> 00:03:56.117
tình người ở đó,
và lòng trắc ẩn của

00:03:56.117 --> 00:03:58.006
những người lính Mỹ ở sân bay.

00:03:58.006 --> 00:04:00.345
Bạn đã thấy một người lính 
Hải quân bế một em bé.

00:04:00.345 --> 00:04:03.084
Một người khác, đùa với một đứa trẻ
đang chờ chọn lọc.

00:04:03.084 --> 00:04:05.911
Một hàng lính Hải quân đứng gác,
hướng dẫn phụ nữ và trẻ em

00:04:05.911 --> 00:04:07.516
đi đâu để tiếp tục
quy trình xử lý

00:04:07.516 --> 00:04:10.491
Đương nhiên, tất cả mọi người đều 
cố hết sức, như bạn vừa nói.

00:04:10.491 --> 00:04:13.603
Quang cảnh ở bên trong, khác hoàn toàn

00:04:13.603 --> 00:04:16.195
với ở bên ngoài cánh cổng.

00:04:17.877 --> 00:04:20.234
[Clarissa]
Đúng vậy, Jake. Ý tôi là, không cần hỏi

00:04:20.234 --> 00:04:23.752
cũng biết mọi người ở đây đều đang hết sức

00:04:23.752 --> 00:04:27.765
để giảm bớt sự khổ sở và đau đớn

00:04:27.765 --> 00:04:29.736
của tình huống này.

00:04:29.736 --> 00:04:31.902
Chúng tôi cũng thấy, tôi thấy,

00:04:31.902 --> 00:04:33.688
một người lính nữ trẻ tuổi

00:04:33.688 --> 00:04:36.184
bế một cậu bé người Afghanistan.

00:04:36.184 --> 00:04:39.567
Tôi thấy mọi người giúp đỡ 
những người phải dùng xe lắn.

00:04:39.567 --> 00:04:44.669
Đủ mọi hành động tốt bụng và nhân ái.

00:04:44.669 --> 00:04:47.202
Nhưng thực tế là tình hình này

00:04:47.202 --> 00:04:49.318
vô cùng khủng khiếp.

00:04:49.318 --> 00:04:52.352
Tôi đang nhìn xung quanh,
một biển người

00:04:52.352 --> 00:04:54.334
phải nằm trên đất.

00:04:54.334 --> 00:04:56.817
Họ đang nằm giữa trời trên sỏi đá.

00:04:56.817 --> 00:04:58.766
Không có chỗ nào khác để họ nghỉ ngơi,

00:04:58.766 --> 00:05:00.702
ngoài một cái hộp bằng bìa cứng.

00:05:00.702 --> 00:05:03.792
Họ lạnh cóng. Thời tiết se lạnh.

00:05:03.792 --> 00:05:05.518
Không ai có chăn.

00:05:05.518 --> 00:05:09.819
Nhà vệ sinh ở đây cũng rất tệ.

00:05:09.819 --> 00:05:12.269
Và không ai biết rằng
những con người này

00:05:12.269 --> 00:05:13.785
sẽ còn phải ở đây bao lâu nữa.

00:05:13.785 --> 00:05:18.252
Suốt hơn tám tiếng hôm nay,
không chiếc máy bay Mỹ nào cất cánh.

00:05:18.252 --> 00:05:20.518
Nên bây giờ còn có thêm người,

00:05:20.518 --> 00:05:22.751
và tắc nghẽn nhiều hơn trước.

00:05:22.751 --> 00:05:25.385
[Jake]
Có trình tự gì

00:05:25.385 --> 00:05:28.019
khi cần phải nỗ lực quyết định

00:05:28.019 --> 00:05:30.469
ai được phép bước qua cổng,

00:05:30.469 --> 00:05:33.269
rào cản cuối cùng đến Mỹ,

00:05:33.269 --> 00:05:34.752
và ai không được không?

00:05:35.507 --> 00:05:39.752
[Clarissa]
Tôi nghĩ, lúc bắt đầu...

00:05:39.752 --> 00:05:42.750
bạn biết đấy, có rất nhiều lời 
từ chối suốt cả quá trình...

00:05:42.750 --> 00:05:44.552
Ban đầu, nó như là,

00:05:44.552 --> 00:05:46.686
ai có thể đưa một tài liệu lên cao nhất,

00:05:46.686 --> 00:05:48.765
và ai có thể xô đẩy mạnh nhất.

00:05:48.765 --> 00:05:52.272
Ai có dẫn theo một em bé,
hoặc những thứ tương tự vậy.

00:05:52.272 --> 00:05:54.970
Hoặc (ai) dễ bị tổn thương,
và dễ gặp rủi ro nhất.

00:05:54.970 --> 00:05:57.502
Và sau đó, khi bạn đi tiếp xa hơn,

00:05:57.502 --> 00:05:59.393
và đến gần đường bằng hơn,

00:05:59.393 --> 00:06:02.085
bạn sẽ phải qua
sự chọn lọc của Bộ Ngoại giao.

00:06:02.085 --> 00:06:06.170
Và bạn phải có đúng 
những loại giấy tờ cần thiết.

00:06:06.170 --> 00:06:07.851
Và đó là lúc chúng ta thấy

00:06:07.851 --> 00:06:10.302
khá nhiều người phải quay trở lại.

00:06:10.302 --> 00:06:14.287
Họ đều bị người khác tách riêng ra
và hộ tống ra khỏi sân bay.

00:06:14.287 --> 00:06:17.569
Thấy cảnh ấy sẽ khiến bạn đau lòng.

00:06:17.569 --> 00:06:20.185
Vì, bạn có thể tưởng tượng đấy,

00:06:20.185 --> 00:06:22.505
bạn không thể có đủ giấy tờ,

00:06:22.505 --> 00:06:25.051
nhưng bạn vẫn khiếp sợ tình cảnh này.

00:06:25.051 --> 00:06:27.750
Để đi xa đến vậy, vào trong tận sân bay,

00:06:27.750 --> 00:06:33.506
mà vẫn không thể rời khỏi đất nước,

00:06:33.506 --> 00:06:35.235
sau tất cả những cố gắng ấy.

00:06:35.235 --> 00:06:36.652
Rất đau lòng.

00:06:36.652 --> 00:06:38.749
Jake, giờ tôi đang ra ngoài,

00:06:38.749 --> 00:06:41.686
vì tôi mới được cho biết những 
chuyến bay của chúng ta

00:06:41.686 --> 00:06:43.252
có thể sẽ sớm cất cánh.

00:06:43.252 --> 00:06:45.536
Nên mong mọi người bỏ qua 
nếu có nhiều tiếng ồn.

00:06:45.536 --> 00:06:50.258
[Jake] Không sao. 
Điều đó cần được ưu tiên, Clarissa.

00:06:50.258 --> 00:06:53.688
Chúng ta đã thấy hình ảnh
những, người lính Mỹ mang vũ khí

00:06:53.688 --> 00:06:56.239
canh gác quanh chu vi sân bay,
và cả tuần này,

00:06:56.239 --> 00:06:58.756
Lầu Năm Góc đã cho biết,
quân đội Mỹ

00:06:58.756 --> 00:07:02.255
không tham gia vào bất kì
cuộc xung đột bạo lực nào trong sân bay.

00:07:02.255 --> 00:07:05.495
Nhưng, tất nhiên, một tính toán sai cũng
có thể nhanh chóng thay đổi tình hình.

00:07:05.495 --> 00:07:07.119
Tôi phải tin rằng

00:07:07.119 --> 00:07:09.303
một trong những lí do mà

00:07:09.303 --> 00:07:11.603
quân đội Mỹ đã được lệnh

00:07:11.603 --> 00:07:14.822
phải ở yên nơi họ đang ở,
trong bán kính sân bay,

00:07:14.822 --> 00:07:18.760
là vì họ thật sự đang phải mạo hiểm
và bị đe dọa,

00:07:18.760 --> 00:07:21.718
không chỉ bởi Taliban,

00:07:21.718 --> 00:07:24.854
mà còn bởi bất kì tổ chức khủng bố
nào khác trong khu vực.

00:07:24.854 --> 00:07:29.036
[Clarissa] Có quá nhiều mối đe dọa
khác nhau ở đây.

00:07:29.036 --> 00:07:32.271
Quá nhiều tình huống có thể xảy ra,

00:07:32.271 --> 00:07:37.288
và mọi thứ có thể nhanh chóng xuống dốc
tới một nơi rất, rất tệ.

00:07:37.288 --> 00:07:40.238
Vì thế nên không khí ở đây rất căng thẳng.

00:07:40.238 --> 00:07:45.486
Bởi vì ai cũng biết cơ hội này
sẽ không kéo dài.

00:07:45.486 --> 00:07:47.483
Nó sẽ mất đi rất nhanh.

00:07:47.483 --> 00:07:50.153
Và họ phải làm đúng.

00:07:50.153 --> 00:07:55.102
Và họ phải tìm cách sơ tán 
nhiều người nhất có thể.

00:07:55.102 --> 00:07:59.188
Vì họ không thể cứ đi ra khỏi vòng dây

00:07:59.188 --> 00:08:02.504
và cứ thế cho người dân vào.

00:08:02.504 --> 00:08:08.336
Đây là lí do thỏa thuận với Taliban
vô cùng quan trọng.

00:08:08.336 --> 00:08:12.920
Nhưng Taliban có giới hạn
họ sẽ chịu chấp nhận bao nhiêu.

00:08:12.920 --> 00:08:17.720
Và những con người vạm vỡ, nóng nảy

00:08:17.720 --> 00:08:21.055
ngoài kia cũng có giới hạn chịu đựng.

00:08:21.055 --> 00:08:22.817
Vì thế nên đây là

00:08:22.817 --> 00:08:25.760
một tình huống vô cùng nguy hiểm.

00:08:25.760 --> 00:08:27.731
Nó như một thùng thuốc súng vậy.

00:08:27.731 --> 00:08:29.422
Chỉ cần làm sai một thứ,

00:08:29.422 --> 00:08:31.588
tất cả mọi thứ khác đều sẽ bị kéo theo.

00:08:31.588 --> 00:08:33.153
[Jake] Ừ, Clarissa,

00:08:33.153 --> 00:08:36.254
Tôi rất mừng vì bạn đang 
chuẩn bị lên máy bay ra ngoài.

00:08:36.254 --> 00:08:38.122
Tôi chỉ muốn nói,

00:08:38.122 --> 00:08:40.404
thay mặt tất cả mọi người ở CNN,

00:08:40.404 --> 00:08:43.121
và tất cả mọi người đã và đang xem CNN,

00:08:43.121 --> 00:08:46.005
những báo cáo của bạn đều rất dũng cảm,

00:08:46.005 --> 00:08:50.592
tuyệt vời, và đầy sự cảm thông.

00:08:50.592 --> 00:08:52.782
Chúng tôi rất may mắn 
được làm việc cùng bạn.

00:08:52.782 --> 00:08:54.768
Cảm ơn bạn vì tất cả những gì bạn đã làm,

00:08:54.768 --> 00:08:57.355
để kể những câu chuyện về 
tình hình hiện tại ở đó.

00:08:57.355 --> 00:08:59.435
[Clarissa] Cảm ơn rất nhiều, Jake.

00:08:59.435 --> 00:09:02.000
Cảm ơn rất nhiều, từ tất cả chúng tôi.
Xin cảm ơn.