Return to Video

Bir milyar insanı görmezden geliyorsa "dünya haritası" diyebilir miyiz?

  • 0:01 - 0:04
    Maria kasırgası, 2017 yılında
    Porto Riko'yu vurduğunda
  • 0:04 - 0:07
    hepimiz bu faciayı
    ekranlarımızdan izledik.
  • 0:07 - 0:12
    160.000 insan evlerinden oldu,
    yaklaşık 3.000 insan öldü.
  • 0:12 - 0:15
    Adanın tamamında elektrikler kesildi
  • 0:15 - 0:18
    ve bazı mahallelere 11 ay
    boyunca elektrik verilemedi.
  • 0:18 - 0:21
    İzleyenlerin çoğu nasıl yardım
    edeceklerini bilmiyordu.
  • 0:22 - 0:24
    Bazı insanlar vakıflara bağış yaptılar,
  • 0:24 - 0:26
    bazıları seçilmiş yetkililerle görüştüler.
  • 0:26 - 0:28
    Ama birçok krizde olduğu gibi,
  • 0:28 - 0:30
    çoğumuz kolayca pes edip
    umutsuz hissettik.
  • 0:31 - 0:34
    Humanitarian OpenStreetMap ekibinde,
    HOT olarak da biliniyor.
  • 0:34 - 0:36
    farklı bir şey yaptık.
  • 0:36 - 0:39
    Tüm dünyadan 6.000 gönüllüyü
    harekete geçirdik
  • 0:39 - 0:42
    ve Porto Riko'daki her bir evin
    ve yolun haritasını çıkardılar.
  • 0:42 - 0:45
    Burada o gönüllülerin yaptığı
    haritaların şekillenmesini görebilirsiniz.
  • 0:45 - 0:49
    Ekipler ise o haritaları bina
    ve yolların yerlerini belirlemek,
  • 0:49 - 0:53
    acil kaynakları, WiFi ve telefon şarj
    noktalarını sağlamak amacıyla
  • 0:53 - 0:55
    evleri zarar görenler için kullandılar.
  • 0:55 - 1:00
    Bütün krizlerin, şu an içinde olduğumuz
    COVID-19 pandemisi de dâhil
  • 1:00 - 1:01
    harap edici nitelikleri var.
  • 1:02 - 1:05
    Ama çoğunun ortak bir noktası var:
  • 1:05 - 1:08
    Bunlardan en çok etkilenen insanlar
    çoğunlukla haritada bile değiller.
  • 1:09 - 1:13
    Şu anda bir milyardan fazla insan
    haritalanmamış yerlerde yaşıyor.
  • 1:13 - 1:17
    O yerlere internetten bakarsanız
    boşluktan başka bir şey göremezsiniz.
  • 1:17 - 1:22
    O boşluk, insanlarımıza sadece
    büyük bir saygısızlık değil
  • 1:22 - 1:28
    doğrudan, gerçek ve önlenebilir acıya
    sebep olan bir adaletsizlik.
  • 1:28 - 1:32
    Peki haritada olmamak
    gerçekten nasıl bir şey?
  • 1:33 - 1:36
    Ben Peru'da yaşıyorum
    ve birkaç ay önce bazı sağlık görevlileri
  • 1:36 - 1:37
    haritalandırma için yardım istediler.
  • 1:37 - 1:40
    Belli ki oldukları yer
    haritalandırılmamıştı
  • 1:40 - 1:42
    o yüzden ulaşım için
    başkandan rotayı istedik.
  • 1:42 - 1:43
    Bu da çizdiği şey.
  • 1:43 - 1:46
    Bunun takibi zordu. (Güler)
  • 1:46 - 1:48
    Bu çizgilerin ne olduğunu
    bile bilmiyorduk.
  • 1:48 - 1:50
    Hareket saatleri dediği birkaç sayı yazdı
  • 1:51 - 1:54
    ama arabayla gittiğimiz süre boyunca
    bunlar gerçeklikle uyuşmadı.
  • 1:54 - 2:00
    Ama bu benim kaybolmam veya birisinin
    çizimini kötülememle ilgili değil.
  • 2:00 - 2:02
    Burada çalışması gereken
    ve ellerinde bir harita
  • 2:02 - 2:04
    olmadan bir yere gitmek
    zorunda olan bir ekibi
  • 2:04 - 2:07
    yönetmenin ne kadar
    yetersiz olduğunu bir düşünün.
  • 2:07 - 2:09
    Ayrıca doğru köye geldikleri zaman bile
  • 2:09 - 2:12
    nasıl veri toplayıp
    ortamla ilişkilendirecekler?
  • 2:12 - 2:14
    O çalışanlar burada ihtiyaçların
    fazla olduğunu biliyorlar,
  • 2:14 - 2:17
    özellikle çocuklardaki
    anemi ve gıdasızlık.
  • 2:17 - 2:21
    Sadece o çocukların nerede olduklarını
    veya problemin nedenini bilmiyorlar.
  • 2:21 - 2:24
    Beş yaş altı her çocuğun evini
    öğrenebilmek istiyorlar
  • 2:24 - 2:26
    ama harita olmadan nasıl yapabilirler?
  • 2:26 - 2:29
    Kısa bir eğitimden sonra
    harita yapmak için
  • 2:29 - 2:31
    dışarı çıktık ve o çalışanların
    ürettiği şey buydu.
  • 2:32 - 2:34
    Bu haritada takip edilecek
    her şey var,
  • 2:34 - 2:35
    nehirler ve köprüler gibi,
  • 2:35 - 2:39
    ki önemli yerler, okullar, sahalar
    ve plazalar da mevcut.
  • 2:39 - 2:42
    Birkaç hafta önce çalışanlardan
    aldığımız çağrıya göre şu anki
  • 2:42 - 2:44
    müdahelelerde, COVID-19
    da dâhil olmak üzere,
  • 2:44 - 2:47
    bu haritayı kullandıklarını
    söylemekten memnunum.
  • 2:47 - 2:51
    Şöyle düşünüyor olabilirsiniz:
    Böyle yerler ticari haritalarda neden yok?
  • 2:52 - 2:56
    Kısaca, dünyadaki en hassas yerleri
    haritalandırmak kâr amaçlı şirketlerin
  • 2:56 - 3:01
    önceliği olmadı ki iş modelleri genelde
    reklam ve veri satışına dayanıyor.
  • 3:01 - 3:06
    Bu, yoksul toplumları göz ardı ediyor
    ve bireysel yardım topluluklarının
  • 3:06 - 3:08
    sadece çalıştıkları küçük alanlar
  • 3:08 - 3:10
    ve proje bittiği gibi eskiyen
    çevrimdışı sistemler için
  • 3:10 - 3:13
    haritalar üretmesi anlamına geliyor.
  • 3:13 - 3:16
    Buradaki sorunumuz ise
    kolayca paylaşılabilen
  • 3:16 - 3:18
    ve güncellenebilen verilerin eksikliği.
  • 3:18 - 3:19
    Ancak buna bir çözümümüz de var.
  • 3:20 - 3:25
    2006'da kurulmuş, açık kaynaklı
    ve ücretsiz olan Open StreetMap
  • 3:25 - 3:28
    isimli araçla haritalandırıyoruz.
  • 3:28 - 3:31
    Nasıl herkes Vikipedi'de bir makale
    okuyup düzenleyebiliyorsa,
  • 3:31 - 3:34
    OpenStreetMap'te de herkes
    haritaları kullanıp düzenleyebilir,
  • 3:34 - 3:36
    kullanımı yararlı ve ücretsiz olduğu için
  • 3:36 - 3:38
    ortaya çıkan haritayı herkes kullanabilir
  • 3:38 - 3:40
    ve hepimiz için
    tek bir harita oluşturuyor.
  • 3:40 - 3:42
    İki aşamada çalışıyor.
  • 3:42 - 3:44
    Binalar ve yollar daha
    haritada olmayabilir
  • 3:44 - 3:46
    ama uydu görüntüsünde
    rahatça görebilirsiniz.
  • 3:46 - 3:49
    Gönüllüler üstlerine
    yolları ve binaları çizerek
  • 3:49 - 3:51
    uydu görüntülerini
    haritalara dönüştürmek için
  • 3:51 - 3:53
    dünyanın her yerinde çalışıyorlar.
  • 3:53 - 3:55
    Buna esas harita diyoruz.
  • 3:55 - 4:00
    Her gönüllü giriş yapınca ortalama
    10 kilometre kareden az bir yeri yapıyor
  • 4:00 - 4:02
    ama bütün katkıları birleştirince
  • 4:02 - 4:05
    sadece birkaç günde şehir
    haritası çıkarılabilir.
  • 4:06 - 4:08
    İkinci olarak, yerel haritalandırma.
  • 4:08 - 4:13
    Haritalandırdığımız yerlerde yaşayanlar
    esas haritayı alıp renklendiriyor.
  • 4:13 - 4:17
    Örneğin tanımlıyor:
    Bu bir okul mu, hastane mi?
  • 4:17 - 4:20
    O insanlar uydu görselinde
    göremediğiniz bilgileri ekliyorlar.
  • 4:20 - 4:23
    En zorlu durumlarda bile
    haritalandırma için istekli
  • 4:23 - 4:24
    ve becerikli insanlar bulduk,
  • 4:24 - 4:27
    telefonda kullanılan
    araçları da optimize ederek
  • 4:27 - 4:29
    maliyetini 30 dolara kadar indirdik.
  • 4:29 - 4:31
    Ek olarak, araçlar çevrimdışı çalışıyor
  • 4:31 - 4:33
    böylece hep çevrimiçi olamayanlar da
  • 4:33 - 4:37
    günlük hayatlarında haritaya
    bir şeyler ekleyip
  • 4:37 - 4:40
    internet erişimi olunca
    yükleme yapabilirler.
  • 4:41 - 4:45
    10 yılda her kesimden insanların
    katılımına şahit olduk.
  • 4:45 - 4:47
    Mülteciler suyu kesik
    olan yerleri işaretlediler.
  • 4:47 - 4:50
    Köy kadınları da yerel isimleri eklediler.
  • 4:51 - 4:55
    Böylece insanlar, kendi topluluklarında
    aktif değişim unsurları hâline geldiler.
  • 4:55 - 4:58
    2010'dan beri HOT,
  • 4:58 - 5:01
    150 milyondan fazla insanın evi olan
    bölgeyi haritalandıran
  • 5:01 - 5:05
    200.000'den fazla gönüllü ile
    OpenStreetMap'te birlikte çalıştı.
  • 5:05 - 5:07
    Haritalar, 2010 Haiti depreminden sonra
  • 5:07 - 5:12
    arama kurtarma çalışmalarında
    yüzlerce insanı kurtarmak için kullanıldı.
  • 5:12 - 5:14
    Nijerya'nın bütün kırsal alanlarına
  • 5:14 - 5:16
    çocuk felci aşıları
    sağlanması için kullanıldı.
  • 5:16 - 5:19
    Suriye, Sudan ve Venezuelalı
  • 5:19 - 5:24
    8 milyondan fazla mülteciye
    kamp, rota ve yeni ev işaretlendi.
  • 5:24 - 5:28
    Bu haritaların bir etkisi olduğundan
    emin olmak için dünyadaki en büyük
  • 5:28 - 5:29
    yardım kuruluşlarıyla çalışıyoruz,
  • 5:29 - 5:33
    Kızılhaç, Sınır Tanımayan Doktorlar,
    UNICEF gibi,
  • 5:33 - 5:37
    ve şu anda haritalandırılması gereken
    2.000'den fazla yer sırada bekliyor.
  • 5:37 - 5:39
    Şimdilik hikâyemiz bu.
  • 5:39 - 5:42
    Ama bu yerler bir krize
    girmeden önce haritada olsalar
  • 5:42 - 5:43
    harika olmaz mıydı?
  • 5:43 - 5:45
    Şimdi değişim için hazırız.
  • 5:45 - 5:47
    Önceki birkaç yıl içinde,
  • 5:47 - 5:51
    küresel ve güncel uydu
    görseline erişim sağladık.
  • 5:51 - 5:52
    Yapay zekâ ise haritacılara
  • 5:52 - 5:55
    daha verimli çalışmalar
    için yardımcı oluyor.
  • 5:55 - 5:57
    Dünya çapında gitgide daha fazla insan
  • 5:57 - 6:00
    kendi çevrelerini haritalandırmak istiyor.
  • 6:00 - 6:01
    Sonraki beş sene içinde
  • 6:01 - 6:04
    bir milyar çaresiz insanın
    evi olan bir bölgeyi
  • 6:04 - 6:10
    haritalandırmak için 94 ülkeden
    bir milyon gönüllüyü birleştireceğiz.
  • 6:10 - 6:13
    Bunu başarmak için üç şey yapmalıyız.
  • 6:13 - 6:16
    Birincisi, topluluğumuzu,
    her yerde, herkesin
  • 6:16 - 6:20
    temsil edildiği bir dünya inşa edecek
    bir milyon haritacıya çıkarmalıyız.
  • 6:21 - 6:24
    Bu gönüllüleri, kendi ülkelerindeki
    savunmasız bölgeleri haritalandırmakta
  • 6:24 - 6:28
    eğitmek ve desteklemek için bölgesel
    merkezlerden oluşan bir ağ kuracağız.
  • 6:28 - 6:30
    İkinci olarak,
    teknolojiye yatırım yapmalıyız.
  • 6:31 - 6:33
    Tam şu anda haritaya bir bina
    veya kent simgesini
  • 6:33 - 6:36
    birkaç saniyede ekleyebilirsiniz
  • 6:36 - 6:39
    ama haritalandırmayı öğrenmek
    ve mobilde kolay, hızlıca
  • 6:39 - 6:41
    yapabilmek problem olabilir.
  • 6:41 - 6:43
    Teknolojiye yatırım yapmalıyız ki
  • 6:43 - 6:47
    bu mobil düzenlemeleri
    büyük çapta yapabilelim.
  • 6:47 - 6:49
    Üçüncü olarak, farkındalık yaratmalıyız.
  • 6:50 - 6:52
    Dünyadaki yardım projeleri bilmeli ki
  • 6:52 - 6:55
    bu haritalar ücretsiz ve erişime açık
  • 6:55 - 6:58
    ayrıca çalıştıkları bölgeler için
    haritalar isteyebilirler.
  • 6:58 - 7:01
    Benim için projenin en harika
    kısımlarından biri bu.
  • 7:01 - 7:05
    Bu sadece HOT veya başka bir
    kuruluş hakkında değil.
  • 7:05 - 7:07
    Birçok kuruluşun birlikte gelişeceği,
  • 7:07 - 7:09
    tek bir vakıf oluşturabilmek hakkında.
  • 7:10 - 7:14
    Ne yaparsak yapalım
    felaketler ve krizler hep olacak
  • 7:14 - 7:17
    ve yardım kuruluşları yine
    karşılık veriyor olacaklar.
  • 7:17 - 7:20
    Kalkınma programları devam edecek
    ancak haritalar olmadan
  • 7:20 - 7:22
    o bölgeye varmadan önce
  • 7:22 - 7:25
    onları nelerin beklediği hakkında
    kritik bilgilere ulaşamayacaklar.
  • 7:25 - 7:27
    Açık, ücretsiz ve güncel haritalarla
  • 7:27 - 7:32
    o programlar insanların hayatını
    kurtaracak, geliştirecek ve değiştirecek
  • 7:32 - 7:34
    çok daha büyük bir etkiye sahip olacaklar.
  • 7:35 - 7:38
    Ama aslında bundan çok daha fazlası.
  • 7:39 - 7:43
    Yıl 2020 ve dünyamızda
    bir milyar insan görünmez gibi.
  • 7:44 - 7:45
    Bu gerçekten yanlış.
  • 7:46 - 7:50
    Bu, dünyamızın her vatandaşının
    bilinir ve görünür hâle geleceği,
  • 7:50 - 7:53
    adeta haritaya konulabileceği bir araç.
  • 7:53 - 7:56
    Yaşıtlarım fazla bağlantıdan
    şikâyet ediyor,
  • 7:56 - 7:58
    öyleyse bir milyardan fazla insanın
    görünmez kalması
  • 7:58 - 8:00
    nasıl mümkün olabilir?
  • 8:00 - 8:02
    Neyse ki bu, en tembelimizin bile
  • 8:02 - 8:04
    çözmeye yardım edebileceği bir sorun.
  • 8:04 - 8:08
    Sağa veya sola kaydırırsanız
    yardım edebilirsiniz.
  • 8:08 - 8:09
    Bu sabah haritalandırın,
  • 8:09 - 8:12
    ve öğlen, hayatınızı değiştirecek
    kararlara etki edin.
  • 8:12 - 8:17
    Ön saftaki sağlık çalışanları ve yardım
    kuruluşları tam olarak sizi bekliyor.
  • 8:17 - 8:19
    Teşekkürler.
Title:
Bir milyar insanı görmezden geliyorsa "dünya haritası" diyebilir miyiz?
Speaker:
Rebecca Firth
Description:

Dünyayı haritalandırmak için yardım etmek mi istiyorsunuz? Topluluk kurucusu Rebecca Firth, Humanitarian OpenStreetMap Team (HOT)'ın gelecek beş yıl içinde bir milyar insana haritada yer vermek için nasıl gönüllüler tarafından oluşturulmuş açık kaynaklı bir yazılım kullandığını açıklıyor. (Bu hırslı plan, TED'in küresel değişime fon oluşturmak ve teşvik etmek için giriştiği Audacious Projesi'nin bir parçası.)
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:35

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.