WEBVTT

00:00:00.838 --> 00:00:03.021
Kanser hepimizi etkilemekte--

00:00:03.045 --> 00:00:06.412
özellikle tekrar tekrar ortaya çıkan

NOTE Paragraph

00:00:06.436 --> 00:00:09.432
oldukça etkili ve ilaca dirençli olanları,

00:00:09.456 --> 00:00:11.835
en tesirli ilaçlarımızı kullansak bile

00:00:11.859 --> 00:00:14.375
tıbbi müdahalelere karşı koyan kanserler.

00:00:15.247 --> 00:00:18.167
En küçük ölçeklerle çalışan,

00:00:18.191 --> 00:00:20.839
moleküler seviye mühendisliği

00:00:20.863 --> 00:00:23.386
kanserin en azılı türlerini defetmek için

00:00:23.410 --> 00:00:26.338
bize ilginç yeni çözümler sağlayabilir.

00:00:27.260 --> 00:00:29.737
Kanser son derece zeki bir hastalıktır.

00:00:30.346 --> 00:00:31.923
Kanserin bazı türleri,

00:00:31.947 --> 00:00:36.682
neyse ki, bilinen tedavilerle 
ve ameliyatlarla

00:00:36.706 --> 00:00:40.098
nasıl tedavi uygulayacağımızı 
bildiğimiz türden.

00:00:40.627 --> 00:00:42.604
Ama ilaçların etkisinden sonra bile

00:00:42.628 --> 00:00:44.860
bu tedavilere yanıt vermeyen

00:00:44.884 --> 00:00:47.512
ve tümörün ölmediği ya da tekrar geldiği

00:00:47.536 --> 00:00:49.665
bazı kanser türleri var.

00:00:50.053 --> 00:00:54.047
Kanserin bu kötü huylu türlerini 
bir çeşit çizgi romandaki kötü karakterler

00:00:54.071 --> 00:00:56.937
olarak düşünebiliriz.

00:00:57.455 --> 00:01:00.160
Bu tümörler zekidir, ortama uyum sağlarlar

00:01:00.184 --> 00:01:02.993
ve hayatta kalma konusunda çok iyidirler.

NOTE Paragraph

00:01:03.744 --> 00:01:06.406
Ve günümüzün çoğu kötü kahramanları gibi

00:01:06.996 --> 00:01:10.906
süper güçleri genetik mutasyonla oluşur.

00:01:12.740 --> 00:01:15.682
Tümör hücrelerinin içinde değişim 
geçiren bu genler

00:01:15.706 --> 00:01:20.973
en iyi kemoterapi tedavilerimizde bile

00:01:20.997 --> 00:01:23.472
kanser hücresinin hayatta 
kalmasını mümkün kılan

00:01:23.496 --> 00:01:25.861
yeni ve umulmadık sağ kalma 
kodunu kodlayabilir.

NOTE Paragraph

00:01:26.789 --> 00:01:31.296
İlaç hücreye yaklaştığında bile

00:01:31.320 --> 00:01:33.804
ilaç etkisini göstermeden önce

00:01:34.390 --> 00:01:37.039
hücrenin ilacı savurması

00:01:37.190 --> 00:01:40.023
genin hücreye kazandırdığı 
hileye bir örnektir.

00:01:40.047 --> 00:01:43.733
Düşünsenize-- hücreler ilaçları tükürüyor.

00:01:44.393 --> 00:01:47.323
Bu, süper kötünün, kanserin

00:01:47.347 --> 00:01:49.947
sahip olduğu genetik hilelerden 
sadece bir örnek.

00:01:49.971 --> 00:01:52.131
Bütün bunların sorumlusu mutant genler.

NOTE Paragraph

00:01:52.647 --> 00:01:54.028
Yani, kötü adamımız inanılmaz

00:01:54.192 --> 00:02:01.204
ve yeni ve güçlü saldırı 
tekniklerine ihtiyacımız var.

00:02:01.204 --> 00:02:04.288
Aslında, geni kapatabiliriz.

00:02:04.309 --> 00:02:07.650
Kilit ise siRNA olarak bilinen 
bir molekül dizilimi.

00:02:07.650 --> 00:02:11.253
siRNA, belirli bir geni kapamak için 
hücreyi yöneten

00:02:11.253 --> 00:02:16.174
genetik kodun kısa dizimidir.

00:02:16.174 --> 00:02:18.332
Her sİRNA molekülü hücredeki

00:02:18.332 --> 00:02:21.702
belli bir geni kapatabilir.

00:02:21.746 --> 00:02:24.047
Bilim insanları, bu molekülün keşfinden

00:02:24.047 --> 00:02:25.997
yıllar sonra bile bu gen bloke edicilerin


00:02:26.041 --> 00:02:30.328
tıpta nasıl kullanılacağı 
hususunda çok heyecanlılar.

NOTE Paragraph

00:02:30.402 --> 00:02:32.120
Ancak, bir sorun var.

00:02:32.120 --> 00:02:34.580
sİRNA hücrede iyi çalışır.

00:02:34.580 --> 00:02:37.574
Ama kan dolaşımındaki ya da dokulardaki

00:02:37.574 --> 00:02:40.074
enzimlere maruz kalırsa

00:02:40.074 --> 00:02:42.979
saniyeler içinde azalır.

00:02:42.999 --> 00:02:46.805
Kanser hücresindeki nihai hedefine kadar

00:02:46.805 --> 00:02:51.489
vücutta seyahati boyunca, paketlenmesi
ve korunması gerekir.

NOTE Paragraph

00:02:51.489 --> 00:02:53.797
Yani, stratejimiz şöyle.

00:02:53.818 --> 00:02:56.791
İlk olarak, kanser hücresine, siRNA,
gen engelleyicisi vereceğiz

00:02:56.821 --> 00:02:58.867
ve kanser genlerini susturacağız,

00:02:58.895 --> 00:03:01.783
ardından kemo ilaçlarıyla vuracağız.

00:03:01.831 --> 00:03:04.549
Ama bunu nasıl yapacağız?

00:03:04.615 --> 00:03:07.115
Moleküler mühendisliği kullanarak.

00:03:07.145 --> 00:03:10.333
Aslında damarlarımızda dolaşan

00:03:10.338 --> 00:03:12.589
bir süper silah tasarlayabiliriz.

00:03:12.589 --> 00:03:16.915
Kan dolaşımı boyunca gidebilmesi için
yeterli küçüklükte,

00:03:16.943 --> 00:03:20.344
tümör dokusuna girebilecek kadar küçük

00:03:20.368 --> 00:03:24.513
ve kanser hücrelerine sızabilmek için
yeterince ufak olmalıdır.

00:03:25.049 --> 00:03:26.651
Bu işi başarabilmek için

00:03:26.675 --> 00:03:31.480
saç telinin yüzde biri boyutunda olmalı.

NOTE Paragraph

00:03:32.224 --> 00:03:35.605
Bu nano partikülü nasıl yapacağımıza 
yakından bakalım.

NOTE Paragraph

00:03:37.146 --> 00:03:39.543
Önce, nano parçacığın 
çekirdeğiyle başlayalım.

00:03:39.567 --> 00:03:43.367
Bu kemoterapi ilacı içeren
küçük bir kapsül.

00:03:44.089 --> 00:03:47.566
Bu aslında tümör hücresini 
öldürecek olan zehirdir.

00:03:48.152 --> 00:03:51.937
Bu çekirdeğin dışını, 
nanometre kalınlığında

00:03:51.961 --> 00:03:54.794
siRNA örtüsüyle çok ince kaplayacağız.

00:03:54.818 --> 00:03:57.062
Bu bizim gen engelleyicimiz.

00:03:57.093 --> 00:04:00.682
siRNA güçlü negatif yüklü olduğundan,

00:04:00.706 --> 00:04:02.723
ince, pozitif yüklü polimer

00:04:02.763 --> 00:04:07.482
koruyucu katmanla
bu molekülü koruyabiliriz.

00:04:07.503 --> 00:04:10.760
Zıt yüklü yüklerin çekimi sayesinde,

00:04:10.784 --> 00:04:12.220
iki molekül sıkı tutunur

00:04:12.244 --> 00:04:14.378
ve siRNA'nın kan dolaşımında azalmasını

00:04:14.402 --> 00:04:16.823
engelleyeci koruyucu bir 
tabakayı bize sağlar.

00:04:18.106 --> 00:04:19.406
Neredeyse hallettik sayılır.

NOTE Paragraph

00:04:19.430 --> 00:04:20.890
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:04:20.914 --> 00:04:24.992
Ama düşünmemiz gereken 
büyük bir engel var.

00:04:25.016 --> 00:04:27.408
Aslında, bu en büyük engel sayılabilir.

00:04:27.432 --> 00:04:29.406
Bu süper silahı nasıl uygulayacağız?

00:04:29.430 --> 00:04:31.984
Demek istediğim; her iyi silahın
hedeflenmesi gerekir,

00:04:32.008 --> 00:04:36.073
bu süper silahları, tümörün
içinde barınan

00:04:36.097 --> 00:04:38.047
süper kötü hücrelere hedeflemeliyiz.

NOTE Paragraph

00:04:38.071 --> 00:04:41.344
Fakat vücudumuz doğal bir 
bağışlık-savunma sistemine sahip:

00:04:41.916 --> 00:04:43.867
Kanda konumlanan ve kendisine ait olmayan

00:04:43.891 --> 00:04:46.236
şeyleri atan hücreler bunları yok edebilir

00:04:46.260 --> 00:04:48.559
ya da saf dışı edebilir.

00:04:48.583 --> 00:04:53.019
Tahmin edin ne olur? Nano parçacığımız
yabancı bir madde olarak algılanır.

00:04:53.718 --> 00:04:57.817
Nano parçacığımızın tümörün savunma 
sistemini atlatmasını sağlamalıyız.

00:04:57.841 --> 00:05:04.095
Yabancı maddeleri ayrıştırıp uzaklaştıran
bu mekanizmayı bu molekülü gizleyerek

00:05:04.119 --> 00:05:05.539
atlatmak gerekiyor.

NOTE Paragraph

00:05:05.563 --> 00:05:09.908
Yani iki amaca hizmet eden
nano parçacığın etrafına

00:05:09.932 --> 00:05:11.256
ayrı negatif yüklü


00:05:11.280 --> 00:05:12.718
bir katman ekleriz.


00:05:13.140 --> 00:05:17.108
İlk olarak, vücudumuzda bulunan
yüksek hidro polisakkaritli

00:05:17.132 --> 00:05:20.845
bu dış katman doğal yüklü 
katmanlardan biridir.

00:05:21.456 --> 00:05:26.289
Nano parça çevresinde bize görünmez 
pelerin etkisi veren

00:05:26.313 --> 00:05:30.134
bir su molekülü bulutu yaratır.

00:05:30.257 --> 00:05:32.974
Bu görünmezlik pelerini nano parçacığa

00:05:32.998 --> 00:05:34.604
tümöre ulaşıncaya kadar

00:05:34.628 --> 00:05:37.393
vücut tarafından yok edilmeden

00:05:37.417 --> 00:05:39.556
kan dolaşımında seyahat etmesini sağlar.

NOTE Paragraph

00:05:40.121 --> 00:05:44.513
İkinci olarak, bu katman özellikle tümör

00:05:44.537 --> 00:05:47.736
hücremize bağlanan moleküller içerir.

00:05:48.190 --> 00:05:52.710
Bir kez bağlanınca, kanser hücresi 
nano parçacığı içine alır.

00:05:52.734 --> 00:05:57.108
Nihayet nano parçacığımız kanser 
hücresinin içinde

00:05:57.132 --> 00:05:58.805
ve harekete geçmeye hazır.

NOTE Paragraph

00:05:59.304 --> 00:06:01.541
Pekâlâ! Aynı şeyi hissediyoruz. 
Devam edelim!

NOTE Paragraph

00:06:01.565 --> 00:06:07.747
(Alkış)

NOTE Paragraph

00:06:08.057 --> 00:06:11.283
siRNA ilk önce dağılır.

00:06:12.287 --> 00:06:13.913
Kanserin savunma genlerini

00:06:13.937 --> 00:06:18.505
etkisiz hâle getirmesi saatler sürer.

00:06:19.398 --> 00:06:23.336
Şimdi bu süper güç genleri 
hizmet dışı bıraktık.

00:06:23.725 --> 00:06:26.954
Geriye kalan özel bir savunması 
olmayan kanser hücresidir.

00:06:26.978 --> 00:06:29.880
Sonra, kemoterapi ilacı sahneye çıkar

00:06:29.904 --> 00:06:33.488
ve tümör hücresini temiz ve yeterli bir
şekilde imha eder.

00:06:34.228 --> 00:06:36.565
Bu nitelikli gen engelleyicilerle,

00:06:36.589 --> 00:06:39.799
mutasyonun pek çok türünü hedefleyebilir,

00:06:39.823 --> 00:06:42.184
arkada kötü adamlar bırakmaksızın

00:06:42.208 --> 00:06:44.399
tümörü silip süpürme şansımız olabilir.

NOTE Paragraph

00:06:44.811 --> 00:06:47.527
Yani, stratejimiz nasıl işler?

00:06:49.543 --> 00:06:53.504
Bu nano parçacıkları oldukça saldırgan 
üç katlı negatif göğüs kanseri formunu

00:06:53.528 --> 00:06:57.111
kullanarak hayvanlarda test ettik.

00:06:57.135 --> 00:06:59.690
Bu üç katmanlı negatif göğüs kanseri

00:06:59.714 --> 00:07:03.189
ulaştığında kanser ilacını
çıkaran gen etkisi sergiler.

NOTE Paragraph

00:07:03.742 --> 00:07:08.913
Genellikle doxorubicin--buna"dox"
diyelim, göğüs kanseri tedavisinde

00:07:08.937 --> 00:07:11.746
ilk sırada olan bir kanser ilacıdır.

00:07:12.178 --> 00:07:17.948
Şöyle, hayvanlarımızı ilk önce dox ile
tedavi ettik, yalnızca dox ile.

00:07:18.661 --> 00:07:20.868
İki hafta içinde ebadı iki katı oldu ama

00:07:20.892 --> 00:07:22.332
tümörün büyümesi yavaşladı,

00:07:22.356 --> 00:07:24.684
gene de hızlı şekilde büyüdü.

NOTE Paragraph

00:07:25.297 --> 00:07:28.395
Sonra, süper silah bileşenimizi denedik.

00:07:29.415 --> 00:07:33.827
Kemo pompaya karşı, siRNA ile
bir nano kaplama parçacığı,

00:07:33.851 --> 00:07:36.846
ayrıca, çekirdeğinde dox'umuz mevcuttu.

00:07:36.870 --> 00:07:41.185
Ve sonunda-- sadece tümörün büyümesinin
yavaşladığını değil,

00:07:41.209 --> 00:07:43.725
aslında boyutunun da azaldığını gördük

00:07:43.749 --> 00:07:46.164
ve bazı vakalarda yok oldu.

00:07:46.188 --> 00:07:49.444
Tümör, gerçekten geriliyordu.

NOTE Paragraph

00:07:49.859 --> 00:07:56.841
(Alkış)

NOTE Paragraph

00:07:57.820 --> 00:08:01.628
Bu yaklaşımın harika tarafı
kişiselleştirilebilmesidir.

00:08:01.652 --> 00:08:04.488
Farklı mutasyon ve tümör savunma
işleyişine hitap etmek için

00:08:04.512 --> 00:08:08.070
çok farklı siRNA tabakası 
ilave edebiliriz.

00:08:08.094 --> 00:08:11.379
Ve nano parçacığın çekirdeğine farklı
ilaçlar yerleştirebiliriz.

00:08:11.946 --> 00:08:15.153
Doktorlar hastaları nasıl test etmeyi
öğrendiklerinde

00:08:15.177 --> 00:08:18.951
ve belirli tümörün genetik tipini
anladıklarında,

00:08:18.975 --> 00:08:20.555
hangi hastaların bu stratejiden 


00:08:20.555 --> 00:08:22.741
yararlanabileceğine ve 
hangi gen engelleyicilerini

00:08:22.741 --> 00:08:25.019
kullanabileceğimiz hakkında
bize yardım edebilirler.

NOTE Paragraph

00:08:26.410 --> 00:08:29.313
Benim, yumurtalık kanseriyle özel bir
duygu bağım var.

00:08:29.337 --> 00:08:31.310
Kısmen hayli ilerlemiş olduğu zaman,

00:08:31.334 --> 00:08:34.219
geç evrede fark edildiğinden

00:08:34.243 --> 00:08:35.690
ve çok genetik değişimi olduğu için

00:08:35.714 --> 00:08:37.990
çok saldırgan bir kanserdir.

00:08:38.566 --> 00:08:41.555
İlk kemoterapi uygulamasından sonra,

00:08:41.579 --> 00:08:45.969
bu kanser %75 geri gelir.

00:08:46.333 --> 00:08:49.159
Genelliklede ilaca dirençli 
formda geri gelir.

00:08:50.215 --> 00:08:51.909
Yüksek düzey yumurtalık kanseri

00:08:51.933 --> 00:08:54.100
en büyük kötü karakterlerden biridir.

00:08:54.124 --> 00:08:56.036
Biz onu yenmek için

00:08:56.060 --> 00:08:57.396
süper silahımıza başvururuz.

NOTE Paragraph

00:08:59.375 --> 00:09:00.637
Bir araştırmacı olarak

00:09:00.661 --> 00:09:03.516
hastalarla genellikle işim olmaz.

00:09:04.164 --> 00:09:06.581
Ama geçenlerde, yumurtalık 
kanserinden kurtulan

00:09:06.605 --> 00:09:11.502
bir anne Mimi ve kızı Paige ile tanıştım.

00:09:12.257 --> 00:09:16.361
Anne ve kızının sergilediği

00:09:16.385 --> 00:09:18.478
iyimserlik ve güç, yüreklilik ve

00:09:19.495 --> 00:09:22.187
dayanışmalarından derinden etkilendim.

00:09:23.119 --> 00:09:26.522
Bu karşılaşmada, kansere 
yönelik farklı teknolojiler

00:09:26.546 --> 00:09:27.925
hakkında konuştuk.

00:09:28.355 --> 00:09:29.664
Mimi, kızı da dâhil

00:09:29.688 --> 00:09:32.515
gelecek nesillere umut veren 
bu çalışmalar hakkında

00:09:32.539 --> 00:09:34.749
öğrendiği şeyleri anlattığı zaman

00:09:34.773 --> 00:09:36.658
gözyaşları içindeydi.

00:09:37.449 --> 00:09:38.863
Bu beni gerçekten etkiledi.

00:09:39.524 --> 00:09:42.703
Bu sadece seçkin bir bilim 
yapmakla ilgili değil.

00:09:43.140 --> 00:09:45.239
İnsanların hayatını değiştirmekle ilgili.

00:09:46.330 --> 00:09:49.541
Moleküler düzey mühendisliğinin

00:09:49.565 --> 00:09:51.446
gücünü kavrama hakkındadır.

NOTE Paragraph

00:09:51.470 --> 00:09:55.553
Paige gibi öğrencilerin kariyerlerinde 
ilerlediklerini biliyorum,

00:09:55.577 --> 00:09:57.017
onlar yumurtalık kanseri,

00:09:57.041 --> 00:10:00.431
nörolojik, bulaşıcı hastalıklar dâhil kimi
büyük sağlık sorunlarında

00:10:00.455 --> 00:10:05.454
yeni olasılıklara açık olacaklar.

00:10:06.104 --> 00:10:10.045
Aynen kimya mühendisliğinin bana açtığı

00:10:10.437 --> 00:10:13.071
ve moleküllerin en küçük boyutuyla

00:10:13.095 --> 00:10:16.627
insanı iyileştirmek için

00:10:16.651 --> 00:10:19.214
mühendisliğin bana sağladığı gibi.

NOTE Paragraph

00:10:19.797 --> 00:10:20.955
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:10:20.979 --> 00:10:29.539
(Alkışlar)