Sosyal medyayı bırakın | Cal Newport |TEDxTysons

"Derin çalışma" yaptığınız işte daha iyi olmanızı sağlar. Daha az zamanda daha çok şey başarır ve bir beceride ustalaşmanın verdiği başarma duygusunu tadarsınız.
Cal Newport, Georgetown Üniversitesinde Yardımcı Profesördür ve ayrıca içinde bulunduğumuz dijital çağın teorik temelleri üzerinde çalışmalar yapmaktadır. Newport bu teknolojilerin çalışma yaşamı üzerindeki etkileri konusunda yazılar da yazmaktadır. Son kitabı "Deep Work" ta odaklanmanın yeni zekâ seviyesi (I.Q.) olduğu ve modern iş yerlerinde dikkati dağılmadan çalışabilmenin değeri gittikçe artan bir kabiliyet hâline geldiğini ileri sürmektedir. Bir önceki kitabı "So Good They Can't Ignore You" uzun zamanlardan beri inanılan " tutku duyduğun şeyin peşinden git" düşüncesini çürütmektedir ve ayrıca öğrencilere geleneksel olmayan öğütler veren üç popüler kitap yazmıştır.

Belki farkında değilsiniz ama

şu anda oldukça nadir
bir şeye bakıyorsunuz.

Y kuşağı bir bilgisayar bilimcisiyim

kitap yazarıyım, bu TEDx sahnesindeyim

fakat şimdiye kadar
hiç sosyal medya hesabım olmadı.

Neden böyle oldu,
aslında biraz tesadüfen.

Sosyal medyayı ilk fark ettiğimde
koleje gidiyordum

üçüncü sınıftaydım

ve Facebook bizim kampüse ulaşmıştı.

O zamanlar birinci dot.com
çöküşünün hemen ertesiydi

ve yurt odamdan yaptığım işi
çöküşte kapatmak zorunda kalmıştım

ve sonra Harvardlı Mark adındaki şu cocuk

Facebook adlı ürünü çıkardı
ve insanlar bunu heyecanla karşıladı.

Biraz kapris yapıp çocukça bir
profesyonel kıskançlıkla

"Bu şeyi kullanmayacağım, bu çocukların

işine katkı yapmayacağım
hangi büyüklüğe çıkarsa çıksın" dedim.

Zaman geçti, çok değil,

baktım herkes bu şeye takılıyordu.

Buna tarafsız,

belirli bir açıdan bakınca
açıkça görünüyordu

bunun biraz tehlikeli
olduğunu fark ettim.

Bu nedenle hesap açmadım

ve o zamandan beri
hiç sosyal hesabım olmadı.

İki nedenle buradayım,
iki mesaj vermek istiyorum.

Vermek istediğim birinci mesaj

hiç sosyal medya hesabım
olmamasına rağmen,

endişelenmeyin ben iyiyim.

Hâlâ arkadaşlarım var,

hâlâ dünyada olanlardan haberdarım

ve bir bilgisayar bilimcisi olarak,

dünyadaki diğer insanlarla
işbirliği yapabiliyorum,

hâlâ düzenli olarak tesadüfen
ilginç fikirlerle karşılaşıyorum

ve kendimi eğlence seçeneklerinden
yoksun görmüyorum.

Ben iyiyim ama biraz
daha ileri gidip şunu söyleyeyim,

sanırım sosyal medya olmadan
sadece iyi değil, daha iyiyim.

Sanırım daha mutluyum,
hayatımda süreklilik daha fazla

ve sanırım profesyonel olarak
daha başarılı olmamın nedeni

sosyal medyayı kullanmamam.

Yani buradaki ikinci amacım

sizden daha çoğunu
aynı şeye inandırmak.

Bakalım sizden daha çoğunu
sosyal medyayı bırakınca

daha iyi olacağına
gerçekten ikna edebilecek miyim.

Yani bu TEDx organizasyonun
teması "Gelecek Zaman" olduğuna göre

galiba, bir deyişle
benim gelecek vizyonum da

gelecekte daha az kişinin
sosyal medya kullanması.

Bu büyük bir iddia,
sanırım desteklenmesi gerekir.

Düşündüm de, insanlara

sosyal medyayı bırakmalarını
önerdiğimde en sık duyduğum

üç itirazı ele almak
ve bu aldatmanın

foyasını ortaya çıkarma
ve biraz daha gerçeği

göstermede ne yapabilirdim?

En sık duyduğum itiraz;

Bu bir münzevi (asosyal) değil

aslında, 8. Cadde'den yenilikçi (hipster)
bir web geliştiricisi, emin değilim.

Yenilikçi mi asosyal mi?
Ayırmak bazen zor.

İlk itiraz şu şekilde,

" Cal, sosyal medya
21. yüzyılın en temel

teknolojilerinden biri,

sosyal medyayı reddetmek
çok aşırı bir tutum olur.

İşe atla gitmek veya çevirmeli
telefon kullanmak gibi bir şey olur.

Yaşamımda böyle bir tutum benimseyemem."

Bu itiraza benim yanıtım;
bence bu saçma.

Sosyal medya temel bir teknoloji değildir,

temel teknolojileri
kendi çıkarına kullanır,

ama şu resimle daha iyi anlaşılır.

Yani, bu bir eğlence kaynağıdır,

bir eğlence ürünüdür.

Teknolojist Jaron Lanier'in
ifade ettiği gibi

oradaki şirketler size
birkaç dakikalık dikkatiniz

ve kişisel verilerinizden bir parça
karşılığında ışıltılı şeyler önerirler

ve sonra verilerinizi paketleyip satarlar.

Bu nedenle sosyal medya kullanmadığını
söylemek ciddi bir sosyal tutum değildir

sadece bir eğlence biçimini
diğerleri için reddetmektir.

Şöyle söylemek çok büyük bir çelişkidir

"Gazeteleri sevmiyorum,
haberleri dergilerden okurum."

veya " Ulusal TV'lerin dizileri
yerine kablolu TV dizileri izliyorum"

Bu ürünü kullanmadığınızı söylemek

büyük bir politik
veya sosyal duruş değildir.

Kollu kumar (slot) makinesi
resmi kullanmam rastlantı değil

çünkü bu teknolojilere yakından bakarsanız

bunların yalnızca eğlence kaynağı değil

ayrıca ahlaksız bir eğlence kaynağı
olduğunu görürsünüz.

Şunu biliyoruz ki çoğu büyük
sosyal medya şirketi

diğerlerinin yanı sıra
Las Vegas kumarhanelerinin de

kullandığı taktikleri uygulayan
" ilgi mühendisi "

denen kişiler çalıştırır

ve ürünlerini olabildiğince bağımlılık
yapıcı hâle getirmeye çalışır.

Bu ürünlerin şu şekilde
kullanılması isteniyor:

Ürünü bir bağımlı gibi kullanmanız,
çünkü bu ilginiz

ve verilerinizden elde edilen
kârı maksimize ediyor.

Yani bu bir temel teknoloji değil,

diğer şeylerin yanı sıra
sadece bir eğlence kaynağı

ve biraz dikkat ederseniz
çirkin, ahlaksız bir şey.

Sosyal medyayı
bırakmayı önerdiğimde

en sık duyduğum ikinci itiraz

şu şekilde;

"Cal, sosyal medyayı bırakamam,

bu 21. yüzyıl ekonomisinde
başarılı olmam için çok önemli.

Eğer iyi işlenmiş bir
sosyal medya markam olmazsa

insanlar kim olduğumu bilmez,
insanlar bana ulaşamaz,

karşıma fırsatlar çıkmaz

ve sonunda bu ekonomiden
silinip giderim"

Benim buna karşılığım yine:

Bu itiraz da saçma.

Geçenlerde bu kitabı çıkardım,

rekabetçi bir 21. yüzyıl ekonomisinde

piyasanın (pazarın) değerli gördüğü şeyin

nadir ve değerli şeyler

üretme kabiliyeti olduğunu
birçok farklı delille ortaya koyuyor.

Eğer nadir ve değerli bir şey üretirsen

pazar ona değer verecektir.

Piyasanın istemediği şeyler
çoğu zaman

kolayca taklit edilebilen ve düşük
miktarda değer üreten şeylerdir.

Şey, sosyal medya kullanımı,
taklidi kolay

ve fazla değer üretmeyen
faaliyetlerin ideal örneği.

Altı yaşındaki bir çocuğun
cep telefonuyla yapabildiği bir şey.

Doğası gereği,

pazar bu davranışlara
fazlaca değer vermeyecektir.

Bunun yerine, bir beceri edinmek
ve bu beceriyi bir şey üretmede

uygulamayı gerektiren derin
ve yoğun çalışmayı ödüllendirir.

-bir zanaatkâr gibi-

nadir ve değerli olan budur.

Başka bir ifadeyle:
Eğer çok iyi bir algoritma yazabilirsen

eğer bir davayı değiştirebilecek
dava özeti yazabilirsen,

eğer okuyucunun sonuna kadar okuyacağı

binlerce kelimelik bir metin
yazabilirsen,

eğer bir yığın karmaşık veriye bakıp

bunlardan senin iş stratejini
değiştirebilecek

istatistikler ve anlamlar çıkarabilirsen,

derin bir çalışma gerektiren
bu tür faaliyetler yapabilirsen

bunların nadir ve değerli
çıktıları olacaktır

ve insanlar seni bulacaktır.

Ve kaç instagram takipçin
olduğuna bakmadan,

kendi biletini kendin kesebilir,
anlamlı ve başarılı bir

profesyonel hayatın temellerini
kurabilirsin.

İnsanları sosyal medyayı
bırak dediğimde

en sık duyduğum üçüncü itiraz.

Bir anlamda
bu en önemlilerden biri olabilir.

İtiraz şu;

" Cal, diyelim kabul ettim ve haklısın,
bu bir temel teknoloji değil.

Diyelim ki sosyal medya kullanmak
profesyonel başarımın merkezi değil.

Ama biliyor musun?

Bunun zararı yok ki, bu beni
eğlendiriyor- garip: Twitter eğlenceli-

O kadar sık kullanmıyorum,
ilk benimseyenlerdenim

bunu denemek ilginç geliyor

ve kullanmazsam belki
bir şeyleri kaçırabilirim.

Ne zararı var?"

Ve yine geriye bakıyorum
bu itiraz da saçma.

Bu argümana ilişkin daha
dürüstçe konuşmamız gereken,

gözden kaçırdığımız başka bir gerçek var

o da, bir çok araştırmanın net
şekilde ortaya koyduğu

sosyal medyanın verdiği ciddi zararlar.

Bu teknolojileri benimseme
ve onu hayatımıza dâhil etme

kararı vermeden önce

yaptığımız denemeler sırasında
bu zararlarla

kafadan (hemen) karşılaşmıyoruz.

Bu teknolojinin verdiği zararlardan
bilinen biri

profesyonel başarınla ilgili.

Size nadir ve değerli bir şey
üretmeden önce,

pazarın değer verdiği
ve ekonomi için önemli olan

beceriyi keskinleştirmede

yoğun odaklanma kabiliyetinden bahsettim.

Ama ondan hemen önce,

sosyal medya araçlarının
bağımlılık yapıcı tasarımından bahsettim.

Bu araçların tasarımı,
istenilen kullanım biçimi,

uyanık olduğunuz saatlerde
dikkatinizi mümkün olduğunca

çok bölmeye dayalıdır.

Bu araçlar bu şekilde tasarlanmıştır.

Gittikçe daha fazla araştırma
bize şunu diyor;

eğer günün önemli bir bölümünü

dikkatin bölük pörçük geçirirsen

günün önemli kısmında
dikkatin sürekli bölünürse

örneğin "çabucak bir bakayım
İnstagrama bir bakıvereyim"

bu senin konsantrasyon kapasiteni
kalıcı olarak azaltabilir.

Diğer bir deyişle, rekabetin
gittikçe arttığı bir ekonomide

gün geçtikçe daha çok ihtiyaç duyduğumuz

derin çalışma için gerekli kapasiten

kalıcı olarak azalabilir.

Yani sosyal medya zararsız değil.

Aslında bu ekonomide
başarılı olma kapasiten üzerinde

ciddi olumsuz etkiler yapabilir.

Özellikle gençlere baktığımda
bundan endişe duyuyorum,

bu teknolojiyle en çok
onlar içli dışlı.

Eğer konsantrasyonunu
koruma yeteneğini yitirirsen

bu ekonomi için gittikçe daha
önemsiz biri haline gelirsin.

Sosyal medyanın ayrıca
ele almamız gereken

iyi araştırılmış (belgelenmiş)
psikolojik zararları da var.

Bu araştırmalardan biliyoruz ki
sosyal medyayı ne kadar sık kullanırsan

kendini yalnız ve itilmiş hissetme
olasılığın o kadar artıyor.

Şunu biliyoruz ki; sürekli bir biçimde

arkadaşlarının dikkatle kurgulanmış
pozitif hayatlarını görmek

sende yetersizlik duygusu yaratabiliyor
ve depresyona yol açabiliyor.

Sanırım yakın gelecekte beynimizin
çalışma biçimi ile

uyanık kaldığımız saatlerde

onu kesintiye uğratan

ödüllendirici davranışlar arasındaki
uyuşmazlığa dair

daha çok şey duyacağız.

Las Vegasta kollu kumar makinesinde
birkaç saat harcamak başkadır,

fakat uyandığın andan yattığın
ana kadar onu sürekli yanında taşımak

ve o kolu gün boyu çekmek başka:
Yapımız buna uygun değil.

Bu beyinde kısa devre yapar

ve bunun zihinsel sonuçlarıyla
fiilen karşılaşmaya başlarız.

Bunlardan biri, zihnin gerisinde
her yere sinen bir kaygı bulutu oluşması.

Bu sorunun erken uyarıcısı
(maden kanaryası) kolej kampüsleri.

Eğer kolej kampüslerindeki
ruh sağlığı uzmanlarıyla konuşursanız

size herkeste bulunan akıllı
telefonların ve sosyal medya

kullanımının kampüste
öğrenciler arasında yaygınlaşmasının

kaygıyla ilişkili rahatsızlıklarda
patlamaya yol açtığını söyleyecektir.

Bu bir erken uyarı işareti.

Bu tür bir davranış beynimizin
çalışma şekliyle uyuşmaz

ve seni mutsuz edebilir.

Yani sosyal medya kullanmanın
gerçek bir bedeli var,

yani bunu "kullanıp kullanmama"
kararı verirken

zararsız olduğunu söylemek yersiz.

Bu potansiyel ve kesinlikle önemsiz
olmayan zararlardan

daha ağır basan ve cidden önemli
olan o olumlu faydayı tanımlamalısın.

Sık sık sorarlar,

" Peki ama sosyal medyasız
bir hayat nasıl?"

Düşününce, bu biraz
ürkütücü olabilir.

Bu süreci yaşayan insanlara göre

birkaç hafta zor geçiyormuş.

Yani toksinden arınma süreci gibi.

İlk iki hafta huzursuz olabiliyorlarmış;

biraz kaygı yaşanıyormuş
kol, bacak kaybedilmiş gibi.

Ama daha sonra işler düzeliyormuş

ve sosyal medyasız bir yaşam
çok pozitif olabiliyormuş.

Sosyal medyasız hayattan
size iki şey bildirmek isterim.

Birincisi oldukça üretken olabiliyor.

Bir araştırma enstitüsünde profesörüm,
beş kitap yazdım,

hafta içi akşam 5'ten sonra
nadiren çalışırım.

Bütün bu işlerin üstesinden
gelebilmem

öyle gorünüyor ki
dikkatime saygı göstermemle ilgili.

-yani eğer onu bölmez,
tek parça kalmasına izin verirsen

konsantrasyonunu korursun-

ve iş zamanında

birbiri ardına işler yapar
ve bunu yoğunlaşıp yaparsın

ve yoğunlaşman zamanla artar.

Sekiz saatlik bir çalışma gününde
her bir şeye

yoğun ilgi gösterdiğinde
ne çok şey yapabildiğini görmek şaşırtıcı.

Sosyal medyasız hayattan size
diğer bildireceğim şey

iş dışında her şey çok huzurlu olabilir.

Sık sık 1930'larda bir çiftçi
olmayı dert etmezdim derim

şu boş zamanımın çokluğuna bakın,

güneş doğarken gazete okurum,

radyoda maç dinlerim

ve cidden, çocuklar yattıktan sonra

deri koltuğa oturup ağır kitaplar okurum.

Biraz eski moda gibi
ama o zamanlar bunun bir nedeni vardı.

Bu iş dışı zamanları yenileyici
ve huzurlu geçirmenin bir yolu.

Seni sürekli uyaran sinyaller yok

ve bununla gelen aklının gerisindeki
kaygı bulutu da yok.

Yani sosyal medyasız hayat
gerçekten de fena değil.

Bu ipuçlarını bir araya getirirsen
önerimi tam görürsün.

Herkes değil ama kesinlikle
şimdikinden daha fazla kişi

çok çok daha fazla kişi
sosyal medyasız yaşamalı.

Özetlemek gerekirse, çünkü;

bunun kullanmak zorunda olduğun

temel bir teknoloji olduğu
endişesinden kurtul.

Saçmalık: Bu telefonundaki
kumar makinesi.

Onsuz iş yapamayacağımız
düşüncesinden de kurtulabiliriz.

Saçmalık: Bunu 6 yaşındaki
çocuk bile telefonda yapabilir

ve pazar bunu ödüllendirmez.

Ve sonra şunu vurgulamak isterim
bunun sahici zararları var.

Bu zararsız bir şey değil.

Bu alışverişin buna
değeceğini söylemeden önce

sana hangi önemli faydayı
sağlayacağını bil.

Son olarak, sosyal medyasız hayatın

gerçekten olumlu yönleri var.

Ümit ediyorum çoğunuz bu
muhasebeyi yaparken

size sunduğum şu bakış açısını
en azından dikkate alırsınız,

yani: Eğer sosyal medya kullanmasaydı,

çoğu insan bugün
çok daha iyi durumda olurdu.

Bazılarınız buna katılmayabilir,

bazılarınız bana incitici ama doğru

eleştiriler yapabilir

ve şüphesiz bütün bu olumsuz
eleştirilere açığım.

Sizden ricam, yorumlarınızı
Twitter üzerinden yapın.

Teşekkürler.

(Kahkaha ve alkışlar)