0:00:00.238,0:00:01.595 Αρκετά χρόνια προτού οι επικριτές της[br]την χαρακτηρίσουν [br] 0:00:01.595,0:00:03.575 την πιο επικίνδυνη γυναίκα στην Αμερική,[br] 0:00:03.575,0:00:05.170 μια νεαρή γυναίκα, ονόματι Έμμα Γκόλντμαν 0:00:05.170,0:00:06.800 παράβρεθηκε σε ένα χορό. 0:00:06.910,0:00:08.385 Αν και ήταν μια πολιτική ακτιβίστρια που παραβρέθηκε 0:00:08.385,0:00:10.505 στην εκδήλωση για να υποστηρίξει τον σκοπό της, 0:00:10.505,0:00:12.534 λάτρευε επίσης το χορό -- 0:00:12.534,0:00:14.854 τόσο πολύ, που ένας σύντροφός της[br]την πήρε κατά μέρος 0:00:14.854,0:00:17.933 και της άσκησε κριτική για την επιπολαιότητα και την έλλειψη αυτοσεβασμού. 0:00:17.933,0:00:19.595 Στο κάτω κάτω, έπρεπε μια σοβαρή ακτιβίστρια 0:00:19.595,0:00:21.633 να το διασκεδάζει τόσο πολύ; 0:00:21.633,0:00:23.016 Έξαλλη από την διακοπή, 0:00:23.016,0:00:24.066 η Γκόλντμαν είπε στο νεαρό άντρα 0:00:24.066,0:00:25.571 να κοιτάει τη δουλειά του, 0:00:25.571,0:00:27.192 διότι η ελευθερία για την οποία αγωνιζόταν 0:00:27.192,0:00:29.554 δεν είχε να κάνει με την "άρνηση της ζωής και της χαράς." 0:00:29.554,0:00:30.423 Αντ' αυτού, είπε, 0:00:30.423,0:00:31.461 "Θέλω ελευθερία, 0:00:31.461,0:00:33.331 το δικαίωμα στην αυτο-έκφραση, 0:00:33.331,0:00:35.985 το δικαίωμα καθενός σε όμορφα και ακτινοβόλα πράγματα." 0:00:35.985,0:00:38.691 Για την Γκόλντμαν, μια επανάσταση χωρίς χορό 0:00:38.691,0:00:41.063 δεν ήταν μια επανάσταση που άξιζε τον κόπο. 0:00:43.963,0:00:46.416 Γεννημένη στα 1896 από γονείς εβραϊκής καταγωγής 0:00:46.416,0:00:47.936 στην Ρώσικη αυτοκρατορία,[br]μεγάλωσε από μια απόμακρη μητέρα 0:00:47.936,0:00:50.266 και έναν καταπιεστικό πατέρα, ο οποίος προσπάθησε 0:00:50.266,0:00:52.668 να την εξαναγκάσει να παντρευτεί στα 15 της. 0:00:52.668,0:00:54.401 Όταν αυτή αρνήθηκε, πέταξε το βιβλίο της γαλλικής 0:00:54.401,0:00:55.851 γραμματικής στη φωτιά, λέγοντας: 0:00:55.851,0:00:57.664 "Τα κορίτσια δεν χρειάζεται να μαθαίνουν τόσα πολλά! 0:00:57.664,0:00:58.937 Ό,τι χρειάζεται να μάθει μια εβραία είναι 0:00:58.937,0:01:00.726 πως να ετοιμάζει τον κυπρίνο, 0:01:00.726,0:01:02.788 να ψιλοκόβει τα ζυμαρικά, 0:01:02.788,0:01:04.085 και να χαρίζει στον άντρα πολλά παιδιά." 0:01:04.085,0:01:06.400 Ήταν ελάχιστες οι γυναίκες που θα αμφισβητούσαν 0:01:06.400,0:01:07.944 την ιδέα της γυναικείας θέσης 0:01:07.944,0:01:09.425 σε τέτοιο βαθμό όπως η Έμμα Γκόλντμαν. 0:01:09.425,0:01:10.893 Όταν ήταν 16, κατάφερε να ξεφύγει[br]από τα δεσμά του πατέρα της 0:01:10.893,0:01:12.399 μεταναστεύοντας στις ΗΠΑ, 0:01:12.399,0:01:14.441 όπου ανακάλυψε τον πραγματικό της εαυτό: 0:01:14.441,0:01:17.420 επαναστάτρια και φλογερή ρήτορας,[br]η οποία θα περάσει τη ζωή της 0:01:17.420,0:01:19.672 καλώντας για επανάσταση. 0:01:19.672,0:01:21.287 Συγκλονισμένη από την τραγική ιστορία 0:01:21.287,0:01:23.703 των αγωνιστών εργατών[br]που εκτελέστηκαν στο Σικάγο, 0:01:23.703,0:01:25.669 ενεπλάκη αρχικά στο εργατικό κίνημα 0:01:25.669,0:01:27.945 και στη συνέχεια στο αναρχικό κίνημα. 0:01:27.945,0:01:30.541 Αντίθετα από το τι υποδηλώνει η λέξη αυτή, 0:01:30.541,0:01:32.204 η φιλοσοφία της Γκόλντμαν δεν είχε καμία σχέση 0:01:32.204,0:01:33.665 με το χάος και την αταξία. 0:01:33.665,0:01:34.969 Είχε να κάνει με την προσωπική ελευθερία 0:01:34.969,0:01:36.979 και την αντίθεση σε καταπιεστικούς,[br] 0:01:36.979,0:01:38.109 όπως πίστευε, θεσμούς: 0:01:38.109,0:01:39.499 την κυβέρνηση, τη θρησκεία, τον πόλεμο, 0:01:39.499,0:01:40.807 τα επιχειρηματικά συμφέροντα, 0:01:40.807,0:01:41.939 ακόμη και τον γάμο. 0:01:42.529,0:01:44.041 Αν και παντρεύτηκε αρκετές φορές 0:01:44.041,0:01:46.241 κυρίως για την απόκτηση της υπηκοότητας 0:01:46.241,0:01:48.530 Η Γκόλντμαν απέρριπτε[br]τις παραδοσιακές ιδέες περί γάμου 0:01:48.530,0:01:50.848 και επέλεξε να μην κάνει ποτέ παιδιά. 0:01:50.848,0:01:52.401 Πολύ γρήγορα, η Γκόλντμαν, εξελίχτηκε[br]σε μια από τις πιο φημισμένες 0:01:52.401,0:01:54.617 ριζοσπαστικές φιγούρες της Αμερικής, 0:01:54.617,0:01:55.910 με μια ρητορική δεινότητα, η οποία συχνά 0:01:55.910,0:01:57.852 χαρακτηριζόταν ως "βαρειοπούλα". 0:01:57.852,0:01:59.205 Διέσχισε την χώρα, δίνοντας[br]τόσο παθιασμένες ομιλίες 0:01:59.205,0:02:01.420 ώστε ο γνωστός δημοσιογράφος 0:02:01.420,0:02:01.849 Nelie Bly, 0:02:01.849,0:02:03.577 την αποκαλούσε "η μικρή Ιωάννα της Λωραίνης." 0:02:03.577,0:02:05.606 Μέσα στα χρόνια, στάλθηκε αρκετές φορές 0:02:05.606,0:02:07.441 στη φυλακή για τις ιδέες της, 0:02:07.441,0:02:09.340 μια φορά για την προώθηση της αντισύλληψης, 0:02:09.340,0:02:10.931 μια άλλη φορά γιατί προπαγάνδιζε[br]την άρνηση της επιστράτευσης, 0:02:10.931,0:02:12.566 και μια άλλη φορά, 0:02:12.566,0:02:14.422 γιατί προέτρεπε τους άνεργους[br]να "πάρουν το ψωμί" 0:02:14.422,0:02:16.040 από τους πλούσιους, εφόσον τους αρνούνταν 0:02:16.040,0:02:17.769 το δικαίωμα στην εργασία και την τροφή. 0:02:17.769,0:02:19.714 Παρότι υποστήριζε την ανεξαρτησία της γυναίκας 0:02:19.714,0:02:21.781 βρέθηκε πολλές φορές[br]να διαφωνεί με τις σουφραζέτες 0:02:21.781,0:02:24.051 διότι θεωρούσε σημαντικότερο να αγωνίζονται 0:02:24.051,0:02:25.732 για την κατάργηση των καταπιεστικών συστημάτων 0:02:25.732,0:02:27.418 παρά για το δικαίωμα ψήφου σε αυτά. 0:02:27.418,0:02:30.436 Έλεγε, "το δικαίωμα στη ψήφο[br]ή τα ίσα πολιτικά δικαιώματα 0:02:30.436,0:02:33.157 μπορεί να είναι δίκαια αιτήματα,[br]αλλά η πραγματική απελευθέρωση 0:02:33.157,0:02:35.372 δεν αρχίζει ούτε από τις κάλπες,[br]ούτε από τα δικαστήρια." 0:02:35.372,0:02:38.528 "Ξεκινάει από την ψυχή της γυναίκας." 0:02:38.528,0:02:40.334 Πίστευε ότι οι γυναίκες, έπρεπε να απορρίψουν 0:02:40.334,0:02:42.585 τις σεξιστικές διαχωριστικές γραμμές[br]κοινωνιών και κυβερνήσεων 0:02:42.585,0:02:43.918 και να διεκδικήσουν το δικαίωμα 0:02:43.918,0:02:46.418 στις ζωές και στο σώμα τους. 0:02:46.418,0:02:48.057 Μόνο τότε, έλεγε η Γκόλντμαν, 0:02:48.057,0:02:49.841 οι γυναίκες θα αποκτήσουν[br]πραγματικά την ελευθερία τους. 0:02:49.841,0:02:50.897 Αν και ετεροσεξουαλική η ίδια, 0:02:50.897,0:02:52.433 η Γκόλντμαν ήταν μια από[br]τους πρώτους υπερασπιστές 0:02:52.433,0:02:53.789 των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, 0:02:53.819,0:02:55.613 της αντισύλληψης, 0:02:55.613,0:02:57.528 και της σεξουαλικής ελευθερίας των γυναικών. 0:02:57.528,0:02:59.138 "Απαιτώ την ανεξαρτησία της γυναίκας, 0:02:59.358,0:03:01.235 το δικαίωμά της στην εργασία, 0:03:01.235,0:03:02.525 το δικαίωμά της στην αυτοδιάθεση, 0:03:02.525,0:03:04.115 να αγαπάει όποιον θέλει, 0:03:04.115,0:03:06.698 και όσους θέλει," έγραφε. 0:03:06.698,0:03:08.500 "Διεκδικώ την ελευθερία και των δυο φύλων, 0:03:08.500,0:03:10.984 την ελευθερία της δράσης,[br]την ελευθερία του έρωτα 0:03:10.984,0:03:12.827 και την ελευθερία της μητρότητας." 0:03:12.827,0:03:15.616 Πολλές από τις ιδέες της για το φύλο, το σεξ[br]και την σεξουαλικότητα, 0:03:15.616,0:03:17.658 θεωρούνται, ακόμη και σήμερα, επίμαχα ζητήματα -- 0:03:17.658,0:03:18.658 και στα τέλη του 19ου αιώνα, 0:03:18.658,0:03:20.693 ήταν, προφανώς, για πολλούς σοκαριστικά. 0:03:20.693,0:03:22.252 Η Γκόλντμαν, παρέμενε για πολλά χρόνια 0:03:22.252,0:03:24.254 ένα αγκάθι για τις αρχές των Η.Π.Α. 0:03:24.254,0:03:25.864 Τελικά, το 1919 0:03:25.864,0:03:27.739 η αμερικανική υπηκοότητά της ακυρώθηκε, 0:03:27.739,0:03:28.909 και απελάθηκε στη Ρωσία, 0:03:28.909,0:03:30.258 στην οποία είχε μόλις προηγηθεί 0:03:30.258,0:03:32.278 η επανάσταση. 0:03:32.278,0:03:33.278 Αλλά αυτό που συνάντησε στην πορεία, 0:03:33.278,0:03:34.865 δεν ήταν η ουτοπία που ονειρεύτηκε, 0:03:34.865,0:03:36.819 αλλά ένα ακόμη καταπιεστικό καθεστώς 0:03:36.819,0:03:39.249 έτοιμο να τσακίσει τα δικαιώματα των πολιτών του. 0:03:39.249,0:03:41.236 Αφότου συναντήθηκε με τον ίδιο τον Λένιν, 0:03:41.236,0:03:42.819 απομυθοποίησε, εντελώς 0:03:42.819,0:03:44.772 το νέο κομμουνιστικό καθεστώς. 0:03:44.772,0:03:46.740 Ταξίδεψε στο εξωτερικό, μιλώντας 0:03:46.740,0:03:48.339 για την καταπίεση των Σοβιέτ. 0:03:48.339,0:03:49.909 και αποξενώθηκε από πολλούς σύμμαχούς της 0:03:49.909,0:03:51.289 οι οποίοι την απέκλεισαν 0:03:51.289,0:03:52.731 από τη Σουηδία και τη Γερμανία. 0:03:52.731,0:03:55.558 Όταν, τελικώς, επέστρεψε στην Αμερική το 1934 0:03:55.558,0:03:55.988 (υπό την άδεια 0:03:55.988,0:03:57.220 της κυβέρνησης Ρούζβελτ) 0:03:57.220,0:03:59.773 Η Γκόλντμαν, ήταν, στα 60 της, μια γηραιά φιγούρα, 0:03:59.773,0:04:02.216 πάντα όμως, πεισματάρα και ντόμπρα 0:04:02.216,0:04:03.456 όπως ήταν πάντα. 0:04:03.456,0:04:05.378 Στις τελευταίες ομιλίες της στις Η.Π.Α, 0:04:05.378,0:04:06.486 καταφέρθηκε ενάντια στο ναζιστικό καθεστώς 0:04:06.486,0:04:08.420 του Χίτλερ στη Γερμανία, [br]καθώς και το κομμουνιστικό καθεστώς 0:04:08.425,0:04:10.470 του Στάλιν στη Ρωσία, 0:04:10.470,0:04:13.130 εξοργίζοντας τόσο τη δεξιά όσο και την αριστερά. 0:04:13.130,0:04:14.253 Ακόμη και η προχωρημένη ηλικία,[br]δεν μπόρεσε να κάμψει 0:04:14.253,0:04:16.055 το επαναστατικό της πνεύμα. 0:04:16.055,0:04:18.205 Σε ηλικία 67 ετών, ταξίδεψε στην Βαρκελώνη 0:04:18.205,0:04:19.122 για να υποστηρίξει τους εργάτες[br]και τους αναρχικούς 0:04:19.122,0:04:21.206 που αγωνίζονταν ενάντια στο φασισμό 0:04:21.206,0:04:22.761 κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου. 0:04:22.761,0:04:24.154 Τους αποκαλούσε "ένα φωτεινό παράδειγμα" 0:04:24.154,0:04:25.154 για τον υπόλοιπο κόσμο, 0:04:25.154,0:04:27.629 και είπε σε ένα πλήθος 10,000: 0:04:27.629,0:04:30.818 "Τα ιδανικά σας, είναι τα ιδανικά μου για 45 χρόνια, 0:04:30.818,0:04:32.914 και θα παραμείνουν μέχρι[br]την τελευταία μου πνοή." 0:04:32.914,0:04:34.023 Προς το τέλος της ζωής της, 0:04:34.023,0:04:35.497 όταν οι στόχοι και τα ιδανικά της ζωής της, 0:04:35.497,0:04:36.907 φάνταζαν όλο και λιγότερο δημοφιλή 0:04:36.907,0:04:38.623 από ποτέ, 0:04:38.623,0:04:40.630 η Γκόλντμαν δεν τα εγκατέλειψε ποτέ, 0:04:40.630,0:04:42.482 ακόμα και υπό την απειλή της απέλασης, 0:04:42.482,0:04:44.518 της βίας και της φυλάκισης. 0:04:44.518,0:04:47.091 Έλπιζε πως το παράδειγμά της θα φωτίσει 0:04:47.091,0:04:48.940 το δρόμο για τις μελλοντικές γενιές. 0:04:48.940,0:04:50.911 Όπως, έγραψε κάποτε σε ένα φίλο,[br]και πρώην εραστή, 0:04:50.911,0:04:52.719 χρόνια πριν το θάνατό της, 0:04:52.719,0:04:55.301 "κάποια μέρα, αρκετά χρόνια[br]μετά το θάνατό μας, 0:04:55.301,0:04:57.830 η ελευθερία μπορεί και πάλι[br]να ορθώσει το περήφανο ανάστημά της." 0:04:57.830,0:04:59.629 "Από εμάς εξαρτάται, να φωτίσουμε[br]ως δαυλοί το μονοπάτι της, 0:04:59.629,0:05:01.248 που αν και φαντάζει αμυδρό σήμερα, 0:05:01.248,0:05:03.268 παραμένει η μόνη φλόγα." 0:05:03.268,0:05:05.440 Στη διάρκεια της ζωής της, η Γκόλντμαν[br]είχε την ικανότητα να εξοργίζει 0:05:05.440,0:05:07.403 τόσο τους φίλους όσο και τους εχθρούς της, 0:05:07.403,0:05:09.113 χωρίς ποτέ να κάνει εκπτώσεις στις αρχές της 0:05:09.113,0:05:11.730 ή συμβιβασμούς στη ζωή της,[br]για να τους είναι ευάρεστη. 0:05:11.730,0:05:13.676 "ίχνη από φωτιά, πάντα, ακολουθούσαν 0:05:13.676,0:05:14.661 τη ζωή που χάραξε η Γκόλντμαν." 0:05:14.661,0:05:16.759 έγραψε, κάποτε, ένας ιστορικός και όντως 0:05:16.759,0:05:18.740 η Γκόλντμαν, ήταν πάντα έτοιμη[br]να διαρρήξει οποιονδήποτε δεσμό, 0:05:18.740,0:05:20.130 στο όνομα της αλήθειας της. 0:05:20.130,0:05:21.137 Όπως είχε πει κάποτε, 0:05:21.137,0:05:23.247 (όταν ένας νεαρός προσπάθησε[br]να την αποτρέψει από το χορό) 0:05:23.247,0:05:25.049 δεν θα σταματούσε ποτέ[br]να αγωνίζεται για έναν κόσμο 0:05:25.049,0:05:26.431 όπου η ελευθερία θα είναι το αναφαίρετο δικαίωμα 0:05:26.431,0:05:27.811 κάθε ανθρώπου, 0:05:27.811,0:05:29.198 και που οι γυναίκες θα μπορούν 0:05:29.198,0:05:30.614 να ζουν, να αγαπούν και να χορεύουν 0:05:30.614,0:05:32.150 χωρίς κανένα περιορισμό.